1. Ορισµός Νόσου 2. Παθογένεια: η µελέτη της δηµιουργίας µιας παθολογικής κατάστασης, µια παθολογική κατάσταση σε συνάρτηση µε το αίτιο που την προκαλεί 3. Επιδηµιολογία: είναι η επιστηµονική µελέτη των παραγόντων που επηρεάζουν την συχνότητα εµφάνισης της υγείας και των ασθενειών σε έναν πληθυσµό, µέσω της εφαρµογής της στατιστικής στην ιατρική. 4. Συµπτωµατολογία / Κλινική εικόνα / Ευρήµατα (εργαστηριακά κ.α.) 5. ιάγνωση / ιαφορική διάγνωση: Απαιτούνται κλινικά και εργαστηριακά ευρήµατα 6. Πρόγνωση: είναι η πρόβλεψη της µελλοντικής πορείας µιας νόσου µετά την έναρξη της. 7. Επιπλοκές 8. Θεραπεία 01/22
(Μέρος Α ): 1.Πεπτικό Έλκος 2.Φλεγµονώδης Νόσος του Εντέρου 3. Αιµορραγία Πεπτικού 4.Κίρρωση Ήπατος 5.Παγκρεατίτις 6. Γαστρεντερικά Νεοπλάσµατα 02/22
: 1.Πεπτικό Έλκος 03/22
1.Πεπτικό Έλκος Έλκη: Βλάβες στην εσωτερική επικάλυψη του γαστρεντερικού σωλήνα που παρατηρούνται σε συνδυασµό µε την παρουσία γαστρικού οξέος και πεψίνης ιάβρωση: η βλάβη περιορίζεταί σε απώλεια µόνο επιφανειακών επιθηλιακών κυττάρων ιάτρηση: η βλάβη επεκτέινεται σε ολόκληρο το τοίχωµα και προκαλεί επικοινωνία µε την περιτοναική κοιλότητα ιατιτραίνον έλκος: Συνδέει τον αυλό µε µε συµπαγή όργανα π.χ. πάγκρεας 04/22
1.Πεπτικό Έλκος Αιτιολογία: παραµένει άγνωστη Προδιαθεσικοί παράγοντες όπως: 1. ύπαρξη Helicobacter Pylori 2. Χρήση µη στεροειδών αντιφλεγµονοδών φαρµάκων 3. Επίδραση γαστρικού οξέος και πεψίνης Παθογένεια: 1. Υπερέκριση γαστρικού οξέως και πεψίνης 2. Έλλειψη των παραγόντων που φυσιολογικά προστατεύουν τον βλεννογόνο από την αυτοπεψία 05/22
1.Πεπτικό Έλκος Κλινική Εικόνα: 1. εν υπάρχει ειδική συµπτωµατολογία και ειδικά ευρήµατα 2. Καυστικό άλγος ανάµεσα στα γεύµατα και κατά τις προχωρηµένες βραδινές ώρες 3. Το άλγος διαρκεί από µερικά λεπτά µέχρι µερικές ώρες και συνήθως υποχωρεί µε την λήψη τροφής ή αντιόξινων σκευασµάτων. 06/22
1.Πεπτικό Έλκος Επιδηµιολογία: εντοπίζονται διάφορα προβλήµατα στον εντοπισµό της συχνότητας του έλκους στην κοινότητα 07/22
1.Πεπτικό Έλκος Επιπλοκές: 1. αιµορραγία 2. διάτρηση 3. Στένωση / απόφραξη του αυλού 08/22
1.Πεπτικό Έλκος Θεραπεία: 1. Αιµορραγία : 1.1. Σταθεροποίηση ασθενούς 1.2. Χορήγηση υγρών 1.3.Θεραπεία ως αιµορραγία πεπτικού (βλ. αντίστοιχο κεφάλαιο) 2. ιάτρηση: 2.1. Αντιβιωτικά ευρέου φάσµατος 2.2. Χειρουργέιο συρραφή 3. Στένωση / απόφραξη του αυλού: 3.1. Ρινογαστρικός καθετήρας / παραντερική διατροφή 3.2. Ενδοφλέβια χορήγηση υγρών 3.3. Αναστολέις Η2 υποδοχέων 09/22
: 3. Αιµορραγία Πεπτικού 3.1. Αιµορραγία Ανώτερου Πεπτικού (στοματική κοιλότητα, οισοφάγο, στόμαχο και το δωδεκαδάκτυλο). 3.2. Αιµορραγία Κατώτερου Πεπτικού (λεπτό έντερο, παχύ έντερο και τον πρωκτό) 10/22
3.1. Αιµορραγία Ανώτερου Πεπτικού Η οξεία αιµορραγία από το πεπτικό µπορεί να εκδηλωθεί µε: 1.Αιµατέµεση:ζωηρό ερυθρό ή καφεοειδές 2. Μέλαινα:µαύρο 3. Συνδυασµός αιµατέµεσης και µέλαινας 4. Αιµατοχεσία: 4.1.Ερυθροµέλαινα µεικτό µαύρο/ερυθρό, βυσσινόχρωµο 4.2.Ζωηρό ερυθρό αίµα 11/22
3.1. Αιµορραγία Ανώτερου Πεπτικού Το χρώµα των κοπράνων/ έµετου στην οξεία αιµορραγία πεπτικού εξαρτάται από την ταχύτητα και το µέγεθος της απώλειας αίµατος εντός του πεπτικού σωλήνα. Εξοδος αίµατος στον πεπτικό σωλήνα Ταχεία διάβαση, µικρή ποσότητα Βραδεία διάβαση (8h), ποσότητα >60ml Μικρή επαφή µε βακτηρίδια π. εντέρου ή το οξύ του στοµάχου Παρατεταµένη επαφή µε βακτηρίδια π. εντέρου ή το οξύ του στοµάχου Αναλλοίωτη αιµοσφαιρίνη Αποδόµηση αιµοσφαιρίνης, παραγωγή αιµατίνης Επικρατεί το ζωηρό ερυθρό χρώµα Επικρατεί το µαύρο χρώµα Αιµατοχεσία έµετος ερυθρού χρώµατος Μέλαινα καφεοειδής έµετος 12/22
3.1. Αιµορραγία Ανώτερου Πεπτικού Ρινογαστρικός καθετήρας Η τοποθέτηση ρινογαστρικού καθετήρα δεν είναι απαραίτητη. Είναι χρήσιµη: 1. Για επιβεβαίωση αιµορραγίας σε αµφίβολες περιπτώσεις 2. Για εκκένωση του στοµάχου πριν την ενδοσκόπηση 3. Για την ανίχνευση ζωηρού ερυθρού αίµατος που τοποθετεί τον ασθενή σε οµάδα υψηλού ρίσκου 13/22
3.1. Αιµορραγία Ανώτερου Πεπτικού Βαρύτητα της αιµορραγίας Εξαρτάται από την εκτίµηση της αιµοδυναµικής κατάστασης η οποία θα πρέπει να γίνει άµεσα κατά την προσέλευση του ασθενή: Σηµεία κυκλοφορικής καταπληξίας είναι: 1.1. η αρτηριακή πίεση <100mm Hg, 1.2.σφύξεις >100 ανα λεπτό και 1.3.ελαττωµένη οξυγόνωση περιφερικών ιστών (ολιγουρία, συγχυτική κατάσταση, λιποθυµικό επεισόδιο, κρύα και υγρά άκρα) (Αν τα παραπάνω δεν υπάρχουν ο ασθενής πρέπει να ελεγχθεί για παρουσία ορθοστατικής υπότασης) 14/22
3.1. Αιµορραγία Ανώτερου Πεπτικού Παράγοντες που αυξάνουν την πιθανότητα κακής έκβασης-επαναιµορραγίας η/και θανατου 1. Ηλικία >60 ετών 2. Shock 3. Υποκείµενα σοβαρά νοσήµατα 4. Χαµηλή αιµοσφαιρίνη στην εισαγωγή (<8g/dl) 5. Μέλαινα 6. Ερυθρό αίµα στη δακτυλική, στον έµετο, στο ρινογαστρικό 7. Ανάγκη για πολλαπλές µεταγγίσεις (>5 φιάλες/24ωρο) 8. Αυξηµένη ουρία, κρεατινίνη, ALT,AST 15/22
3.1. Αιµορραγία Ανώτερου Πεπτικού Άµεσες θεραπευτικές ενέργειες 1. Αίµα για οµάδα και διασταύρωση 2. Hb, λευκά, αιµοπετάλια 3. Χρόνος προθροµβίνης 4. Ουρία, ηλεκτρολύτες 5. Ηπατικές δοκιµασίες 6. Χορήγηση Ο 2 7. ΗΚΓ ιδιαίτερα σε στεφανιαίους 8. Τοποθέτηση 2 φλεβικών γραµµών 16/22
3.1. Αιµορραγία Ανώτερου Πεπτικού Αιµορραγία ανωτέρου πεπτικού - Αίτια Αιµορραγία κιρσών οισοφάγου (5-10%) Αιµορραγία από άλλα αίτια Peptic ulcer 35 50% Gastroduodenal erosions 8 15% Oesophagitis 5 15 % Varices 5 10% Mallory Weiss tear 15% Malignancy 1% Vascular malformations 5% Rare 5% 1. Ελκος 12/λου 2. Ελκος στοµάχου 3. Mallory Weiss 4. ιαβρώσεις στοµάχου 17/22
3.1. Αιµορραγία Ανώτερου Πεπτικού Σηµαντικές κλινικές γνώσεις 1. Η αιµορραγία από κιρσούς οισοφάγου είναι πολύ βαριά κατάσταση µε θνητότητα που υπερβαίνει το 50% 2. Ασθενής µε ιστορικό ηπατοπάθειας και σηµεία ηπατικής ανεπάρκειας που προσέρχεται µε αιµατέµεση η/και µέλαινα πρέπει να θεωρείται οτι αιµορραγεί από κιρσούς οισοφάγου µέχρις αποδείξεως του αντιθέτου 18/22
3.1. Αιµορραγία Ανώτερου Πεπτικού Ενδοσκόπηση: ανευρίσκεται η αιµορραγούσα βλάβη σε >80% των περιπτώσεων Κιρσοί οισοφάγου Mallory-Weiss Ελκος στοµάχου 19/22
3.1. Αιµορραγία Ανώτερου Πεπτικού Eνδοσκόπηση: αναγνωρίζονται επιπλέον παράγοντες κινδύνου για κακή έκβαση Ελκος 12/λου µε καθαρή βάση Πιθανότητα επαναιµορραγίας µικρή εν απαιτείται ενδοσκοπική θεραπεία Ο ασθενής µπορεί να πάρει εξιτήριο Ελκος 12/λου µε θρόµβο Ελκος 12/λου µε ορατό αγγειο Πιθανότητα επαναιµορραγίας µεγάλη Συνιστάται ενδοσκοπική θεραπεία Απαιτείται παραµονή και παρακολούθηση Ελκος 12/λου µε ενεργό αιµορραγία 20/22
3.2. Αιµορραγία Κατώτερου Πεπτικού Η οξεία αιµορραγία από το κατώτερο πεπτικό µπορεί να εκδηλωθεί µε: 1. Μέλαινα 2. Ερυθροµέλαινα 3. Ζωηρό ερυθρό αίµα 21/22
3.2. Αιµορραγία Κατώτερου Πεπτικού Πιθανά αίτια της αιµορραγίας Τα πιθανά αίτια της αιµορραγίας εξαρτώνται από την ηλικία της ασθενούς: Νεαρά ατοµα: 1. Ιδιοπαθής Φλεγµονώδης Νόσος Εντέρου, 2. Μεκέλειος απόφυση 3. Πολύποδες Ηλικιωµένα ατοµα: 1. Εκκολπωµάτωση 2. Αγγειοδυσπλασίες 3. Νεοπλάσµατα 4. Ισχαιµική κολίτιδα 22/22