Διαθλαστικές ανωμαλίες του οφθαλμού Α Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική ΑΧΕΠΑ
Διαθλαστικά μέσα οφθαλμού
Εμμετρωπία Παράλληλες ακτίνες φωτός ( θεωρητικά άπειρο, πρακτικά >6μ) εστιάζονται επί του αμφιβληστροειδή
Διαθλαστικές ανωμαλίες του οφθαλμού 1. Μυωπία 2. Υπερμετρωπία 3. Αστιγματισμός 4. Πρεσβυωπία
Μυωπία Παράλληλες ακτίνες φωτός εστιάζονται μπροστά από τον αμφιβληστροειδή Διόρθωση με αποκλίνοντες (αρνητικούς φακούς)
Μυωπία Θολή όραση για μακριά, καλή κοντινή όραση
Υπερμετρωπία Παράλληλες ακτίνες φωτός εστιάζονται πίσω από τον αμφιβληστροειδή Διόρθωση με συγκλίνοντες (θετικούς φακούς)
Υπερμετρωπία Ανάλογα και με την ικανότητα προσαρμογής ο υπερμέτρωπας βλέπει καλυτέρα μακριά από κοντά
Αστιγματισμός Διαφορετική διαθλαστική ισχύ του κερατοειδή σε κάθε μεσημβρινό Η παράλληλη δέσμη ακτίνων περνώντας μέσα από το αστιγματικό μάτι δεν σχηματίζει μια εστία αλλά διαμορφώνεται σε ένα κωνοειδές του Sturm.Έτσι σχηματίζονται δύο ξεχωριστές κάθετες μεταξύ τους εστιακές γραμμές (Β,Ζ) και ο κύκλος ελάχιστης σύγχυσης (Δ)
Αστιγματισμός Αναλόγως της θέσεως του κωνοειδούς του Sturm σε σχέση με τον αμφιβληστροειδή χωρίζεται σε Απλός μυωπικός Απλός υπερμετρωπικός Σύνθετος μυωπικός Σύνθετος υπερμετρωπικός Μεικτός
Αστιγματισμός Θολή όραση για κοντά και μακριά Διορθωση με κυλινδρικούς ή σφαιροκυλινδρικούς φακούς
Προσαρμογή α) στο εμμετρωπικό μάτι η παράλληλη δέσμη εστιάζεται στον αμφιβληστροειδή β) από κοντινό σημείο, η δέσμη είναι αποκλίνουσα και αν η διαθλαστική δύναμη του ματιού έμενε σταθερή, η εστία θα σχηματιζόταν πίσω από τον αμφιβληστροειδή γ) η σύσπαση του ακτινωτού μυός αυξάνει τη θετική δύναμη του φακού, αντιρροπώντας την αποκλίνουσα δέσμη και φέρνοντας την εστία στον αμφιβληστροειδή
Πρεσβυωπία Είναι η σταδιακή έκπτωση της προσαρμοστικής αντίδρασης που απορρέει από την απώλεια της ελαστικότητας του περιφακίου και της ουσίας του φακού. Καθίσταται κλινικό πρόβλημα, όταν το εναπομείναν προσαρμοστικό ποσό δεν επαρκεί στον ασθενή για να φέρει σε πέρας τη λειτουργία της όρασης. Τα συμπτώματα αρχίζουν συνήθως μετά την ηλικία των 40 ετών. Προφανώς η απαρχή της πρεσβυωπίας εξαρτάται από τη διαθλαστική κατάσταση βάθος της εστίας (μέγεθος κόρης), τις οπτικές ανάγκες, κτλ
Πρεσβυωπία Δυσκολία στην κοντινή όραση Ο πρεσβύωπας τεντώνει τα χέρια του για να διαβάσει Διόρθωσή με δίπλο/πολυεστιακά γυαλία
Διόρθωση αμετρωπιών Γυαλιά Φακοί Επαφής Διαθλαστική χειρουργική
Γυαλιά Αποκλίνοντες φακοί για μυωπία Συγκλίνοντες για υπερμετρωπία και πρεσβυωπία Κύλινδροι για αστιγματισμό Πολυεστιακά η διπλοεστιακά για πρεσβυωπία Μειονεκτήματα: Αισθητικά Μεγέθυνση/ Σμίκρυνση Εύρος πεδίου Παραμόρφωση πεδίου Βάρος
Φακοί Επαφής Μαλακοί οφείλουν την ευκαμψία τους είτε στην περιεκτικότητα τους σε νερό (υδρόφιλοι) είτε στην ελαστικότητα του υλικού τους (σιλικόνης) Σκληροί αεροδιαπερατοί
Φ.Ε. πλεονεκτήματα σε σχεση με γυαλιά Αύξηση του πεδίου οράσεως και ομαλοποίηση του (εξάλειψη της περιφερικής κύρτωσης ή κοίλανσης) Εξουδετέρωση των εκτροπών (χρωματική εκτροπή, σφαιρική εκτροπή, πρισματική εκτροπή) Εξάλειψη της μεγέθυνσης ή της σμίκρυνσης της εικόνας χρήσιμοι οι Φ.Ε. σε υψηλές αμετρωπίες και ανισομετρωπίας (εξάλειψη ανισομετρωπίας) Αισθητικό
Επιπλοκές Φ.Ε. Δυσανεξία Γιγαντοθηλαία επιπεφυκίτιδα/ βλεφαρόπτωση Υποξία κερατοειδή Απόπτωσή επιθηλίου / Έλκη κερατοειδή Τοξική κερατίτιδα από συντηριτικά
Διαθλαστική Χειρουργική Χειρουργική επέμβαση με σκοπό την αλλαγή της διαθλαστικής κατάστασης του οφθαλμού Κερατοειδής: Excimer LASER (LASIK - PRK) Ενδοκερατικοί δακτύλιοι Φακικοί ενδοφακοί Υψηλές αμετρωπίες Αφαίρεση φακού και τοποθέτηση ενδοφακού Πολυεστιακοί Τορικοί
Excimer LASER Excited Dimer Argon Flouride Μήκος κύματος 193μ Αποτμητική αποδόμηση (σμίλευση) κερατοειδικού ιστού. Αλλαγή της διαθλαστικής ισχύος του κερατοειδή
PRK (Photorefractive keratectomy) Είναι πολύ αποτελεσματική στην διόρθωση μικρών βαθμών μυωπίας, με ή χωρίς αστιγματισμό. H αναδιαμόρφωση του κερατοειδούς γίνεται στην επιφάνειά του μετά από την αφαίρεση του επιθηλίου Γίνεται με χρήση τοπικού αναισθητικού κολλυρίου. Ολιγόλεπτη διάρκεια. Αργή αποκατάσταση επιθηλίου και διάθλασης
LASIK (Laser in Situ Keratomileusis) Η μέθοδος είναι πολύ αποτελεσματική στη διόρθωση μέσου και υψηλού βαθμού μυωπίας, με ή χωρίς αστιγματισμό. H αναδιαμόρφωση του κερατοειδούς γίνεται στο εσωτερικό του τοιχώματος του χιτώνα και όχι στην επιφάνεια του μετά από την δημιουργία κερατοειδικού κρημνού (flap) με μηχανικό κερατοτόμο ή με Femtosecond LASER Γίνεται χρήση τοπικού αναισθητικού κολλυρίου. Ολιγόλεπτη διάρκεια. Γρήγορη αποκατάσταση διάθλασης
LASIK (Laser in Situ Keratomileusis)
LASIK (Laser in Situ Keratomileusis)
Επιπλοκές Διαθλαστικής Χειρουργικής 1. Επιπλοκές Flap Αυλακιά στην κάτω μεμβράνη του Flap και σπάνια στο άνω στρώμα (έως 10%) Μετακίνηση του Flap( έως 2%) 2. Επιπλοκές κατά την ανάρρωση Υποτροπιάζουσα διάβρωση κερατοειδούς Μολυσματική κερατίτιδα (0,03%) Ελλιπής αποκατάσταση επιθηλίου(1%) Κερατίτιδα DLK (Diffuse Lamellar Keratitis) Ξηροφθαλμία (48% για τους έξι πρώτους μήνες) 3. PRK Haze (θόλωση στρώματος) Πόνος
Πρακτικές Δεξιότητες Οπτική Οξύτητα Οπτικά Πεδία
Οπτική Οξύτητα Η σημαντικότερη πληροφορία σχετικά με την λειτουργία της όρασης Γενικά «Καλή οπτική οξύτητα για μακριά και κοντά σημαίνει συνήθως υγιείς οφθαλμοί» Προσοχή εξαιρέσεις Γλαύκωμα Αρχόμενη Αποκόλληση Αμφιβληστροειδή Ενδοφθάλμιοι Όγκοι Παθήσεις Οπτικής Οδού
Μέτρηση Οπτικής Οξύτητας Δεκαδική Snellen 10/10 5/10 LogMAR 0 0.3
Σχέση Οπτικής Οξύτητας με Οφθαλμικές Παθήσεις Ο.Ο. Μακριά Ο.Ο. Κοντά Πάθηση Καλή Καλή Εμμετρωπία, Διάφανα θλώντα μέσα, Ωχρά κ.φ. Καλή Κακή Υπερμετρωπία, Πρεσβυωπία Κακή Καλή Μυωπία, Καταρράκτης Κακή Κακή Θολά θλώντα μέσα, Ωχροπάθεια
Ποιοτική εκτίμηση οπτικής οξύτητας με 1.0 βλέπει λεπτομέρειες μακριά, βελονιάζει κλωστή με 0.7 οδηγά ασφαλώς ως επαγγελματίας με 0.5 κυκλοφορεί ασφαλώς, αναγνωρίζει γνωστούς στο δρόμο και το λεωφορείο πριν φτάσει στη στάση, μαγειρεύει, ξυρίζεται, βάζει το κλειδί στην κλειδαριά, διαβάζει υπότιτλους στην τηλεόραση και την εφημερίδα, είναι αυτάρκης με 0.4 ίσως ναι ίσως όχι Με < 0.4 : Άτομο με Χαμηλή Όραση με 0.2 βγαίνει για ψώνια στη γειτονιά του, ζει αξιοπρεπώς σε περιορισμένο κύκλο, δε διαβάζει
Ποιοτική εκτίμηση οπτικής οξύτητας με 0.1 κυκλοφορεί σε άγνωστο κλειστό χώρο Τυφλότητα κατά τον νόμο στις περισσότερες νομοθεσίες με 0.05 κυκλοφορεί στο σπίτι του Τυφλότητα κατά τον Ελληνικό νόμο Μη μετρήσιμη Ο.Ο. με 0.01 μετρά δάκτυλα στο 1 m με 0.003 μετρά δάκτυλα στα 30 cm με 0.001 αντίληψη κινουμένης χειρός Αντίληψη φωτός, +/- εντόπιση προέλευσης Α, Κ, Ρ, Κ Τυφλότητα
Φυσιολογικό Ο.Π. Οπτικό Πεδίο Άνω 60⁰ Κροταφικά 60⁰ Κέντρο 90⁰ Ρινικά 75⁰ Κάτω Θετικό / Αρνητικό σκότωμα
Αδρή εκτίμηση Οπτικού Πεδίου Κατ αντιπαράσταση έλεγχος Ο.Π Amsler Grid
Ποσοτική εκτίμηση Οπτικού Πεδίου Αυτόματη Περιμετρία (Humphrey)
Κοινές διαταραχές Οπτικού Πεδίου Γλαύκωμα Ομόνυμη Ημιανοψία Αμφικροταφική Ημιανοψία