Παράγωγα - Εργαλείο για Αποτελεσµατικότερη ιαχείριση Συνταξιοδοτικών Ταµείων ρ. Ν. Τεσσαροµάτης Καθηγητής και Ακαδηµαϊκός ιευθυντής Χρηµατοοικονοµικής - ALBA Graduate Business School Γενικός ιευθυντής και ιευθυντής ιαχείρισης Ε ΕΚΤ-Ο.Τ.Ε. ΑΕ 2 Φεβρουαρίου, ρ, 2008
ιαχείριση µε Βάση τις Υποχρεώσεις (Liability Driven Investment) Ο σκοπός των επενδύσεων ενός ταµείου είναι η πλήρης κάλυψη των µελλοντικών του υποχρεώσεων Τα ταµεία είναι εκτεθειµένα σε πολλούς κίνδυνους. Μερικοί από αυτούς τους κίνδυνους αναλαµβάνονται συνειδητά ενώ άλλοι παθητικά Κίνδυνοι Περιουσίας Μετοχές χς Επιτόκια Συνάλλαγµα Πιστωτικοί Κίνδυνοι Υποχρεώσεων Επιτόκια Πληθωρισµός Πραγµατική αύξηση µισθών Μακροβιότητα (longevity) Τα παράγωγα µπορεί να χρησιµοποιηθούν για την βελτίωση της απόδοσης της περιουσίας των ταµείων, ελαχιστοποιώντας παράλληλα τους κίνδυνους που προέρχονται από τις υποχρεώσεις του ταµείου.
Η Χρήση Παραγώγων από Θεσµικούς Επενδυτές Έλεγχος του κινδύνου µετοχικών εο ώ και οµολογιακών ολο χαρτοφυλακίων Αντιστάθµιση κινδύνου ηµιουργία συνθετικών χαρτοφυλακίων δεικτών (index funds) Μετοχοποίηση µετρητών (cash equitization) Τακτική κατανοµή Φορητή alpha Εµπλουτισµός της απόδοσης χαρτοφυλακίου (portfolio yield enhancement)
Έλεγχος του Κινδύνου Μετοχικών και Οµολογιακών Χαρτοφυλακίων Τροποποίηση του συστηµατικού κίνδυνου Η beta ενός χαρτοφυλακίου µπορεί να τροποποιηθεί µε την αγορα/πωληση µετοχών. Παροµοίως η διάρκεια (duration) ενός οµολογιακού χαρτοφυλακίου µπορεί να τροποποιηθεί µε τι κατάλληλες αγοραπωλησίες οµόλογων. µ Και στις δυο περιπτώσεις το κόστος συναλλαγών µπορεί να είναι σηµαντικό. Εναλλακτικά, ο διαχειριστής µπορεί να αγοράσει / πωλήσει συµβόλαια µελλοντικής εκπλήρωσης σε µετοχές / επιτόκια για την τροποποίηση του beta / duration του χαρτοφυλακίου.
Αντιστάθµιση Κίνδυνου Χαρτοφυλακίων Πώληση συµβολαίων µελλοντικής εκπλήρωσης ή αγορά χρηµατοοικονοµικών δικαιωµάτων πώλησης (put option) ή αγορά collar για την προστασία κεφαλαίου
ηµιουργία Συνθετικών Χαρτοφυλακίων εικτών (Index Fund) Ένα χαρτοφυλάκιο ο δείκτη µπορεί να δηµιουργηθεί ηθεί είτε ε µε την αγορά όλων των µετοχών του δείκτη (full replication) ή µε τη δηµιουργία χαρτοφυλακίου από επιλεγµένες µετοχές (sampling) Εναλλακτικά ο επενδυτής µπορεί να καταθέσει τα κεφάλαια του στην τράπεζα και να αγοράσει συµβόλαια µελλοντικής εκπλήρωσης στον δείκτη
Μετοχοποίηση χ η η Μετρητών Επανεπένδυση µερισµάτων, κουπονιών ή επένδυση χρηµατικών εισροών µε την αγορά συµβολαίων µελλοντικής εκπλήρωσης µετοχών ή οµόλογων
Η Χρήση Παραγώγων στην Τακτική Κατανοµήα Επιτρέπει γρήγορες αλλαγές ση στην κατανοµή ααο επενδύσεων µε χαµηλότερα κόστη συναλλαγών από ότι συναλλαγές στην spot αγορά Ο συναλλαγµατικός κίνδυνος µπορεί να ελεγχθεί µε την χρήση ΣΜΕ, προθεσµιακών πράξεων και παραγώγων
Φορητή ή Alpha Φορητήή alpha" σηµαίνει τον διαχωρισµό της απόδοσης που προέρχεται από ενεργητική διαχείριση από την απόδοση του δείκτη αναφοράς και µεταφορά αυτής της απόδοσης σε άλλα χαρτοφυλάκια Παράδειγµα: επενδυτής οµολόγων που θέλει να καλυτερεύσει την απόδοση του οµολογιακού του χαρτοφυλακίου µπορεί να επενδύσει σε ένα µετοχικό χαρτοφυλάκιο που ελπίζει ότι θα έχει καλύτερες αποδόσεις από ότι ο µετοχικός δείκτης ενώ συγχρονως ΣΜΕ µπορει να χρησιµοποιηθουν για την πληρη αντισταθµιση του κίνδυνου από τον µετοχικό δείκτη αναφοράς; Ακόµη και η αρχική θέση σε οµόλογα µπορεί να γίνει µε ΣΜΕ οµολόγων!
Εµπλουτισµός της Απόδοσης Χαρτοφυλακίου (Portfolio Yield Enhancement) Πώληση out of the money (ΟΤΜ) δικαιωµάτων αγοράς σε δείκτη µετοχών / οµολόγων, εάν πιστεύεται ότι η πιθανότητα σηµαντικής ανόδου είναι µικρή Πώληση out of the money δικαιωµάτων πώλησης σε δί δείκτη µετοχών ώ / οµολόγων, εάν πιστεύεται ότι η πιθανότητα σηµαντικής ανόδου είναι µεγάλη Πώληση out of the money (ΟΤΜ) δικαιωµάτων αγοράς και πώλησης εάν πιστεύεται ότι το εύρος που θα κινηθεί θίµελλοντικά ο δί δείκτης θα είναι µικρόό
ιαχείριση µε Βάση τις Υποχρεώσεις (Liability Driven Investment) Στη διαχείριση µε βάση τις υποχρεώσεις (LDI) ακολουθείται η παρακάτω διαδικασία: i. Ανάλυση των υποχρεώσεων ii. ηµιουργία χαρτοφυλακίου µε στόχο την πλήρη κάλυψη των υποχρεώσεων (χαρτοφυλάκιο ελαχίστου κίνδυνου σε σχέση µε τις υποχρεώσεις) iii.αποµάκρυνση από το χαρτοφυλάκιο ελαχίστου κίνδυνου µόνο εάν η αναµενόµενη ανταµοιβή είναι µεγαλύτερη από τον αναλαµβανόµενο κίνδυνο Ο προϋπολογισµός κίνδυνου (risk budgeting) µπορεί ί να χρησιµοποιηθεί σαν εργαλείο για να αποφασισθεί: 1. Πόσο µακριά ά από το χαρτοφυλάκιο ελαχίστου κινδύνου µπορεί να είναι το προτεινόµενο χαρτοφυλάκιο 2. Ποιους κίνδυνους πρέπει να αναλάβει το ταµείο
Επένδυση σε Οµόλογα για Κάλυψη των Υποχρεώσεων 40.000.000 35.000.000 Συντάξεις Τόκοι Οµολόγων 30.000.000 25.000.000 20.000.000 15.000.000 10000000 10.000.000 5.000.000 0 2005 2015 2025 2035 2045 2055 2065 2075 2085 2095
Επένδυση µε Βάση τις Υποχρεώσεις 40.000.000 Συντάξεις 35.000.000 LDI Cashflows 30.000.000 25.000.000 20.000.000 15.000.000 10.000.000 5.000.000 0 2005 2015 2025 2035 2045 2055 2065 2075 2085 2095
Συµφωνία Ανταλλαγής Πληθωρισµού (Inflation Swap) Περιγραφή Εφαρµογή Συµφωνία για ανταλλαγή χρηµατοροών Το ταµείο συµφωνεί να εισπράττει µε βάση τον πληθωρισµό Το ταµείο κάνει προσυµφωνηµένα πληρωµές µε βάση τα επιτόκια Έκθεση στον πληθωρισµό υνατότητα χρήσης κατάλληλων floors and caps Πληρωµές µ συνδεδεµένες µε πληθωρισµό Ταµείο µ Τράπεζα Πληρωµές συνδεδεµένες µε σταθερό ή κυµαινόµενο επιτόκιο
Συµφωνία Ανταλλαγής Πληθωρισµού (Inflation Swap) Πλεονεκτήµατα Μειονεκτήµατα Χρήσιµο για την πλήρη Περιορισµένη (αλλά κάλυψη των υποχρεώσεων αυξάνουσα) ρευστότητα, ιαθέσιµο ακόµη και για ειδικά σε οµόλογα µακράς αγορές που δεν υπάρχουν διάρκειας (duration) οµόλογα συνδεδεµένα µε τον Οι συµφωνίες ανταλλαγής πληθωρισµό είναι νέα προϊόντα για πολλά Μπορεί να χρησιµοποιηθεί και ταµεία σαν overlay σε υπάρχοντα Ανάγκη για εξασφάλιση περιουσιακά στοιχεία (Collateral)
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ