ΜΕΤΡΗΣΗ ΕΠΙΠΕΔΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΚΑΡΚΙΝΟΥ

Σχετικά έγγραφα
Στην περισσότερο επιτυχημένη αντιμετώπιση του καρκίνου έχει συμβάλλει σημαντικά η ανακά-λυψη και εφαρμογή των καρκινι-κών δεικτών.

Καρκινικοί δείκτες: υπερεκτιμούνται, τρομοκρατούν, παραπλανούν... Τι πραγματικά ισχύει;

Γράφει: Μιχαήλ Ντελόπουλος, Βιοπαθολόγος, Διευθυντής Κεντρικών Εργαστηρίων Ιατρικού Διαβαλκανικού

ΑΝΟΣΟΒΙΟΧΗΜΙΚΟΣ ΑΝΑΛΥΤΗΣ

ΛΟΗ Β. PDF created with pdffactory trial version

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΗΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ

ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΟΙ ΕΙΚΤΕΣ

Αρχές μοριακής παθολογίας. Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

Αρχές μοριακής παθολογίας. Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

Καρκίνος. Note: Σήμερα όμως πάνω από το 50% των διαφόρων καρκινικών τύπων είναι θεραπεύσιμοι

Εισαγωγή. ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΠΟΛΙΤΗ ΦΩΤΕΙΝΗ ΕΞΑΜΗΝΟ: ΠΤΥΧΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ Νο 1

15/1/2018. Δρ. Σάββας Παρασκευόπουλος Χειρουργός Ουρολόγος Θεσσαλονίκη 2-5 /11/ ο Μακεδονικό Ουρολογικό Συμπόσιο

Μέθοδοι Ανίχνευσης Αντιγόνων Αντισωμάτων

ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ - ΡΑΔΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 ο...2 I. Εφαρµογές της βιοτεχνολογίας στην ιατρική...2 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ...7 ΝΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΕΤΕ ΤΑ ΚΕΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΛΕΞΗ...

1/21/ , Εγκάρσιο κόλον 2, ήπαρ 3, δε. Νεφρός. 5, αορτή 6, κάτω πόλος αριστερού νεφρού 7, κατιόν κόλον 8, ορθός κοιλιακός μυς

Σήμερα η παγκόσμια ημέρα κατά του καρκίνου: Στατιστικά-πρόληψη

- Κύριε Μούντζιο, ας ξεκινήσουμε με αισιόδοξη διάθεση, ποια είναι τα νέα «όπλα» στη μάχη κατά του καρκίνου;

κλινική και εργαστηριακή προσέγγιση των νοσημάτων του Τ. Ράλλης Καθηγητής Παθολογίας Ζώων Συντροφιάς, Τμήμα Κτηνιατρικής, ΑΠΘ

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΙΑΓΝΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ

Η λειτουργία του ΕΑΝ στην Πάτρα: σχόλια και εμπειρίες κλινικών ογκολόγων

ΕΥΡΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΤΙΤΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΨΥΧΡΟΣΥΓΚΟΛΛΗΤIΝΩΝ ΣΤΟΝ ΟΡΟ ΑΣΘΕΝΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΝΤΑΕΤΙΑ

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΟΡΓΑΝΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

Αξιοπιστία προληπτικών εργαστηριακών εξετάσεων. Γ. Κολιάκος Καθηγητής Βιοχημείας

ΛΕΝΑ ΠΑΜΦΙΛΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑΣ

ΑΝΤΙ-DFS70 ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ: ΝΕΟΣ ΒΙΟΔΕΙΚΤΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΩΝ ΑΥΤΟΑΝΟΣΩΝ ΡΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΑΝΑΛΥΤΗ ΟΡΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΛΟΙΜΩΔΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ (HAV, HBV, HCV, HIV, HTLV, ΣΥΦΙΛΗ, CMV)

Παγκυτταροπενία και ηπατοσπληνομεγαλία. προ 6μηνου. Παπαποστόλου Ανδρονίκη

ΑΝΔΡΙΚΗ ΠΥΕΛΟΣ: ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΜΕ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ

ταχύτητα καθίζησης ερυθρών (ΤΚΕ)

Εργαστηριακή Διάγνωση της HIV λοίμωξης. Δρ. Μαρία Κοτσιανοπούλου Βιολόγος Υπεύθυνη Εργαστηριού Κέντρου Αναφοράς AIDS, ΕΣΔΥ

Η ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΠΟΣΟΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΗΝ ΕΝΟΡΓΑΝΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

Πού οφείλεται η νόσος και ποιοι παράγοντες την πυροδοτούν:

ΡΑΔΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ. Εξάμηνο Υ/Ε Ώρες Θεωρίας Ώρες Ασκήσης Διδακτικές μονάδες ECTS Ζ Ε Διδάσκων

ΚΑΤΣΑΤΟΥ ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΟΣ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Ν.Υ. ΑΙΜΟΔΟΣΙΑΣ Π.Γ.Ν. «ΑΤΤΙΚΟΝ»

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΑΝΟΣΟΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΑΜΕΣΗ COOMBS

27 ο Έτος. Ημέρες Παθολογίας Μαρτίου Golden Age Αθήνα Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ο Ν Ι Κ Ο Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α. Ξ ε ν ο δ ο χ ε ί ο

ΔΕΙΚΤΕΣ ΝΕΦΡΙΚΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ. Λ.Β. Αθανασίου. Παθολογική Κλινική, Τμήμα Κτηνιατρικής, ΠΘ

Λίγα λόγια για τους καρκίνους, τη γενετική τους βάση και διερεύνηση

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟ ΙΑΓΡΑΦΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΑΝΤΙ ΡΑΣΤΗΡΙΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΩΝ ΜΟΝΑ ΩΝ ΠΕ Υ ΤΗΣ 7 ης ΥΠΕ ΚΡΗΤΗΣ:

Κεφάλαιο 15 (Ιατρική Γενετική) Προγεννητική διάγνωση

Έλεγχος της λειτουργίας της εξωκρινούς μοίρας του παγκρέατος

Προβλήματα σχετιζόμενα με την τυποποίηση αντιγόνων Ι

Εισαγωγή στη Βιοχημεία των Βιολογικών Υγρών. Πέτρου Καρκαλούσου

13-14/10/2017 ΗΜΕΡΑ ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΘΕΜΑ ΟΜΙΛΗΤΗΣ

-Ανοσονεφελομετρική μέθοδος ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΓΕ ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΗΠΑΤΟΣ-ΧΟΛΗΦΟΡΩΝ-ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟΜΕΑΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ

Παρουσίαση περιστατικού: Αποφρακτικός ίκτερος. Τάσιος Κωνσταντίνος Ειδικευόμενος Β Προπαιδ.Παθολογικής Γ.Ν.Θ. Ιπποκράτειο

Λόγοι έκδοσης γνώμης για τον χαρακτηρισμό φαρμακευτικού προϊόντος ως ορφανού

Στην τρέχουσα παρουσίαση δεν υφίσταται σύγκρουση συμφερόντων

να ταράξουν την λειτουργία των ιστών και των οργάνων του; α. τη θέση τους στο ανθρώπινο σώμα β. την γενικευμένη ή εξειδικευμένη δράση

Γεώργιος Α. Ανδρουτσόπουλος Επίκουρος Καθηγητής Μαιευτικής - Γυναικολογίας Πανεπιστημίου Πατρών. Πυελική μάζα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Θέματα Πανελλαδικών

13-14 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2017 ΑΘΗΝΑ ΗΜΕΡΑ ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΘΕΜΑ ΟΜΙΛΗΤΗΣ

PET-CT : περιορισμοίpitfalls. Ευθυμιάδου Ρωξάνη Διευθύντρια τμήματος PET-CT Θεραπευτήριο «Υγεία»

Απόσπασμα από το βιβλίο «Πως να ζήσετε 150 χρόνια» του Dr. Δημήτρη Τσουκαλά

Κλινικές επιλογές σε μεταλλάξεις των BRCA 1/2 γονιδίων. Ιωάννης Θ. Νατσιόπουλος Χειρουργός Μαστού

Πυελική μάζα. Ενότητα 3: Πύελος Παθολογία πυέλου

ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ ΜΗ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΡΚΙΝΩΝ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΙΦΝΕ ΓΡΙΒΑΣ Κ. ΗΛΙΑΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΟΛΟΓΟΣ

Ο ρόλος της βιοψίας στην εκτίμηση της ηπατικής αρχιτεκτονικής. Η παθολογοανατομική βάση της πυλαίας υπερτάσεως.

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΤΩΝ ΟΓΚΩΝ

Επίλυση προβλημάτων ασυμβατότητας. Νίκη Βγόντζα

ΜΕΘΟΔΟΣ Ανοσονεφελομετρική υπερευαίσθητη μέθοδος ενισχυμένη με latex.

συκώτι (ήπαρ) στομάχι χοληδόχος κύστη πάγκρεας δωδεκαδάκτυλο έντερο

Prolaris : Ο Νέος Εξατομικευμένος Υπολογισμός της Επιθετικότητας του Καρκίνου του Προστάτη

ΣΥΓΚΟΛΛΗΤΙΝΟΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 3

ΣΥΓΚΟΛΛΗΤΙΝΟΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 3

Συγγραφή και κριτική ανάλυση επιδημιολογικής εργασίας

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ+ΚΑΡΚΙΝΟΥ+ΠΝΕΥΜΟΝΑ

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΈΣ ΔΟΚΙΜΑΣΊΕΣ

Διαβούλευση τεχνικών Προδιαγραφών

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ

ΚΟΝΤΟ ΠΑΙΔΙ. Σαββίδου Αβρόρα

ΟΜΑΔΕΣ ΑΙΜΑΤΟΣ ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΟΡΙΑΚΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ. Εργαστηριακό Μάθημα ΙΙ-Εαρινό εξάμηνο

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΕΡΑΤΕΑΣ ΕΤΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ

- Ανοσονεφελομετρική μέθοδος

Εργαστηριακή άσκηση 3: Αιμοσυγκόλληση. Εργαστήριο Ανοσολογίας Εαρινό εξάμηνο 2019 Υπεύθυνες Διδάσκουσες: Βογιατζάκη Χρυσάνθη, Τσουμάνη Μαρία

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΕΛΑΦΡΩΝ ΑΛΥΣΕΩΝ ΣΤΟΝ ΟΡΟ ΚΑΙ ΣΤΑ ΟΥΡΑ. Χρυσούλα Νικολάου

Αθήνα, 23-24/10/2015 ΗΜΕΡΑ ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΘΕΜΑ ΟΜΙΛΗΤΗΣ

Υπεζωκοτικές συλλογές σε παθήσεις κάτω του διαφράγματος

Επιστημονικά Δεδομένα για τη βιοχημική δράση της αντιοξειδωτικής Βιταμίνης C.

ΠΑΡΟΞΥΣΜΙΚΗ ΝΥΚΤΕΡΙΝΗ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΝΟΥΡΙΑ (PNH) Αχιλλέας Θ. Καραμούτσιος Μονάδα Μοριακής Βιολογίας, Αιματολογικό Εργαστήριο ΠΓΝ Ιωαννίνων

Με ποια συμπτώματα μπορεί να εκδηλώνεται η κοιλιοκάκη;

ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ Δ. ΠΕΚΤΑΣΙΔΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ- ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ Β' ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΓΝΑ "ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ"

Γυμνάσιο Κερατέας ΚΑΡΚΙΝΟΣ & ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ. Αναστασία Σουλαχάκη Κωνσταντίνα Πρίφτη

ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΟΝΟΚΛΩΝΙΚΑ ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ. Εργαστήριο Γενετικής, ΓΠΑ

ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤ ΕΞΑΜΗΝΟΥ Τμήμα Ιατρικών Εργαστηρίων Τ.Ε.Ι. Αθήνας

Θέματα Πανελλαδικών

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ: ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ

ΑΡΕΤΗ Ε. ΚΟΛΟΚΥΘΑ Βιοπαθολόγος, ιευθύντρια Νοσοκομειακή Υπηρεσία Αιμοδοσίας Γ.Ν.Πειραιά «ΤΖΑΝΕΙΟ»

Σύντομη Περιγραφή Συνολικής Προόδου Φυσικού Αντικειμένου από την έναρξη του έργου μέχρι τις 30/06/2015

Τα οφέλη της λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής στην πράξη - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Δευτέρα, 27 Δεκέμβριος :17

Θέμα : Προτάσεις για τη δημόσια διαβούλευση τεχνικών προδιαγραφών για ανοσολογικά αντιδραστήρια

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ και ΚΑΡΚΙΝΟΣ: συνύπαρξη ή αιτιολογική σχέση;

Εισαγωγή στη διαγνωστική έρευνα

Κ. Λυμπερόπουλος Γ.Ν.Α «Γ.Γεννηματάς»

ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ Α/Α ΖΗΤΟΥΜΕΝΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ

Transcript:

ΜΕΤΡΗΣΗ ΕΠΙΠΕΔΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΚΑΡΚΙΝΟΥ Χριστίνα Ψαχούλια Δρ. Χημικός Βιοχημικό Τμήμα Π.Γ.Ν.Α «Ο Ευαγγελισμός»

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΚΑΡΚΙΝΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ Οι καρκινικοί δείκτες είναι βιοµόρια, των οποίων οι αυξητικές µεταβολές της συγκέντρωσης, σχετίζονται µε την καρκινογένεση (ύπαρξη νεοπλασµατικής νόσου). Είναι προϊόντα των φυσιολογικών κυττάρων και υπό κανονικές συνθήκες βρίσκονται σε καθορισµένο εύρος συγκεντρώσεων. Ανιχνεύονται και µετρώνται: Στον ορό (συνήθως), Σε διάφορα βιολογικά υγρά, Σε ιστούς

ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΔΕΙΚΤΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ Φυσιολογικό κύτταρο Πολλαπλασιασμός, αποδιαφοροποίηση, απώλεια ρύθμισης αύξησης Καρκινικό κύτταρο ΔΕΙΚΤΕΣ Γενωμική και πρωτεωμική Αύξηση Συγκέντρωσης π.χ. PSA Έκτοπη παραγωγή π.χ. CEA Παραγωγή ογκοπρωτεϊνών

ΩΣ ΚΑΡΚΙΝΙΚΟΙ ΔΕΚΤΕΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΚΑΙ ΕΧΟΥΝ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΕΙ ΚΑΤΑ ΚΑΙΡΟΥΣ Πρωτεΐνες. Ορμόνες. Ένζυμα και ισοένζυμα. Καρκινοεμβρυϊκά αντιγόνα. Αντιγόνα με υδατανθρακικούς επιτόπους. Αντιγόνα με υδατάνθρακες και σιαλικό οξύ. Ογκογονίδια και προïόντα ογκογονιδίων. Κατασταλτικά γονίδια. Υποδοχείς ιστών. Κύτταρα, κτλ.

ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΚΒΑΣΗΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΙΣΗΣ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΥΠΟΤΡΟΠΩΝ

ΑΡΘΡΩΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΝΑΛΥΤΩΝ Σταθμό εργασίας (Η/Υ συνδεδεμένο με τον αναλυτή ΚΑΙ το LIS του εργαστηρίου) Μονάδα εισόδου δειγμάτων Μονάδα ιοντοεπιλεκτικών ηλεκτροδίων Μία ή περισσότερες φωτομετρικές μονάδες Μία ή περισσότερες ανοσολογικές μονάδες Χώρο αναμονής δειγμάτων προς επανάληψη Μονάδα εξόδου δειγμάτων

ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΩΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΝΑΛΥΤΩΝ ΕΧΟΥΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΝΑ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΑΝΟΣΟΛΟΓΚΟ ΑΝΑΛΥΤΗ Roche Siemens Beckman Abbott

ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥΣ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΟΥΣ ΑΝΑΛΥΤΕΣ Σταθμό εργασίας (Η/Υ συνδεδεμένο με τον αναλυτή ΚΑΙ το LIS του εργαστηρίου) Μονάδα εισόδου δειγμάτων Χώρο αναμονής δειγμάτων προς επανάληψη Μονάδα εξόδου δειγμάτων

Abbott Roche

ΑΝΟΣΟΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ Ανοσοπροσδιορισμοί είναι οι δοκιμασίες, που χρησιμοποιούν αντισώματα ως αντιδραστήρια για τη μέτρηση της παρουσίας ενός συγκεκριμένου αναλύτη σε ένα δείγμα. Αντισώματα είναι οι πρωτεΐνες, που παράγονται φυσιολογικά από το ανοσοποιητικό σύστημα ως απάντηση στην είσοδο μιας ξένης ουσίας. (Πολυκλωνικά τα οποία αναγνωρίζουν πολλαπλές θέσεις αντιγόνων, ή μονοκλωνικά αντισώματα, τα οποία αναγνωρίζουν συγκεκριμένες θέσεις αντιγόνων). Αντιγόνα είναι τα μόρια, που δεσμεύονται με τα αντισώματα. π.χ. ένα εισβάλλον παθογόνο ή ξένα μόρια, που εγχύονται σε ένα ζώο για να προκαλέσουν την ανοσολογική απόκριση.

ΑΝΟΣΟΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ Ομογενείς ανοσοπροσδιορισμοί, όπου δεν απαιτείται διαχωρισμός των μη δεσμευμένων συστατικών από τα συνδεδεμένα σύμπλοκα, και ως εκ τούτου είναι γρηγορότεροι και ευκολότεροι από τους ετερογενείς ανοσοπροσδιορισμούς. Ετερογενείς ανοσοπροσδιορισμοί, όπου απαιτείται διαχωρισμός των μη δεσμευμένων συστατικών από το προς προσδιορισμό σύμπλοκο.(αντιδράσεις δύο σταδίων, χαρακτηριστική εφαρμογή αναλυτής Axsym)

ΑΝΟΣΟΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ Στους ανοσοπροσδιορισμούς, το αντίσωμα ή το αντιγόνο είναι σημασμένα έτσι ώστε να έχουμε μετρήσιμο σήμα, το οποίο να αντιστοιχεί στη συγκέντρωση του αναλύτη. Οι ανοσοαντιδράσεις, μπορεί να είναι: ανταγωνιστικές ή μη ανταγωνιστικές.

ΑΝΟΣΟΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ Στις ανταγωνιστικές ανοσοαντιδράσεις, η ποσότητα του αντιγόνου είναι αντιστρόφως ανάλογη προς την ένταση του σήματος. Στις μη ανταγωνιστικές ανοσοαντιδράσεις, η ποσότητα του αντιγόνου είναι ευθέως ανάλογη προς την ένταση του σήματος.

ΜΕΘΟΔΟΙ ΜΕΤΡΗΣΗΣ RIA (Ραδιενεργά ισότοπα για επισήµανση). EIA (Ενζυµικά επισηµασµένα αντισώµατα). ELISA (Συνδιασµός αντισώµατος συνδεδεµένου σε στερεά φάση µε ενζυµικά επισηµασµένο αντίσωµα ιχνηθέτη). Πολωµένος φθορισµός (Επισήµανση µε φθορίζοντα ιχνηθέτη και έκθεση του συµπλόκου σε πολωµένο φως για ενεργοποίηση). Χηµειοφωταύγεια (χηµειοφωταύγεια είναι η εκποµπή φωτός, που παράγεται από συγκεκριµένη αντίδραση οξειδοαναγωγής και εκλύεται ενέγεια υπό µορφή φωτονίων).

ΧΗΜΕΙΟΦΩΤΑΥΓΕΙΑ Διακρίνεται στην ανοσοχημειοφωταύγεια και στη βιοφωταύγεια. Οι αντιδράσεις ανοσοχημειοφωταύγειαςμπορεί να πραγματοποιηθούν με τους εξής μηχανισμούς: Α+ Β [Γ ]* Παραγωγή διεγερμένου προϊόντος Άμεσο μηχανισμό (Άμεση χημειοφωταύγεια) [Γ]* Γ + hv Αποδιέγερση Έμμεσο μηχανισμό (Έμμεση χημειοφωταύγεια) Γ* + E [E]* + Γ Μεταφορά ενέργειας ή ενίσχυση σήματος [E]* E + hv Αποδιέγερση Η Ηλεκτροχημειοφωταύγεια διαφέρει στον τρόπο παραγωγής του διεγερμένου προïόντος (χρήση ηλεκτροδίων). LOCI

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ Η τεχνολογία της χηµειοφωταύγειας µε όλες τις παραλλαγές της, προσφέρει: Υψηλή ευαισθησία ανίχνευσης. Επαναληψιµότητα. Ακρίβεια. υνατότητα µετρήσεων µεγάλου εύρους τιµών. Προσιτές τιµές.

ΠΑΡΕΜΒΟΛΕΣ Τα φαινόµενα προζώνης (Hight Dose Hook Effect) και Τα ανθρώπινα anti mouse αντισώµατα (HAMA) Ετεροφυλικά αντισώµατα είναι παρεµβολές που οφείλονται, σε συστατικά του δείγµατος, τα οποία παρεµποδίζουν τη σωστή σύνδεση των αντισωµάτων στα αντιγόνα, για ποικίλους λόγους. Γενικά: οι προσδιορισµοί δύο σταδίων και οι αραιώσεις όταν χρειάζεται δίνουν αξιόπιστα αποτελέσµατα.

ΑΙΜΟΛΥΣΗ Τα αιμολυμένα δείγματα, δεν προκαλούν οπτικές μεταβολές στον τρόπο ανοσοπροσδιορισμού δύο σταδίων, διότι μεσολαβεί το πρόσθετο στάδιο πλυσίματος. Όταν όμως ο προσδιοριζόμενος δείκτης είναι συστατικό των ερυθρών αιμοσφαιρίων, όπως το NSE, (ειδικός δείκτης για μικροκυτταρικό καρκίνο πνεύμονα), τότε δεν δίνουμε αποτέλεσμα και ζητάμε επανάληψη.

ΑΡΧΗ ΜΑΣ... ΑΚΡΙΒΗΣ ΒΑΘΜΟΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙ ΡΑΣΤΗΡΙΩΝ Αποφεύγουµε ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΑ ΣΦΑΛΜΑΤΑ

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ 1 Κάθε πρωΐ, όταν ξεκινούν οι αναλυτές : Περνάμε καμπύλες βαθμονόμησης για όλα τα αντιδραστήρια με καινούργιο Lot number, που θα χρησιμοποιηθούν για πρώτη φορά στον αναλυτή. Διαφορετικά, οι αναλυτές δεν δίδουν αποτελέσματα. (master curve) Περνάμε καμπύλες σύμφωνα με τις οδηγίες της κατασκευάστριας εταιρείας (άλλοι προτείνουν ανα kit, άλλοι ανά Lot number, άλλοι ανά 15 ημέρες κτλ.). Πραγματοποιούμε εσωτερικό έλεγχο ποιότητας. Τρέχουμε ορούς ελέγχου: τουλάχιστον, έναν στην περιοχή τιμών αναφοράς και έναν στην περιοχή των παθολογικών τιμών(κάποιοι κατασκευαστές προτείνουν τρεις).

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ 2 Αξιολογούμε τα αποτελέσματα του ελέγχου ποιότητας: Όλοι οι σύγχρονοι αναλυτές έχουν προγράμματα quality control. Η αξιολόγηση γίνεται κυρίως με διαγράμματα Levey-Jennings. Δεν δουλεύουμε, εάν οι οροί ελέγχου έχουν απόκλιση μεγαλύτερη των 2SD. Επαναλαμβάνουμε τη μέτρηση των ορών ελέγχου, μήπως πρόκειται για τυχαίο σφάλμα και εάν πάλι έχουμε μη αποδεκτά αποτελέσματα, για κάποιες παραμέτρους, πραγματοποιούμε νέα βαθμονόμηση. ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΜΕ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΙΔΑΝΙΚΟΥ ΔΕΙΚΤΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ Να παράγεται ειδικά από τον νεοπλασματικό ιστό Να αυξομειώνεται ανάλογα με την πορεία της νόσου Να αντιστοιχεί σε κακοήθεια συγκεκριμένου οργάνου Να μετράται εύκολα σε βιολογικά υγρά, σε πρώιμα στάδια καρκίνου ή σε προκαρκινικές καταστάσεις Να έχει μικρό χρόνο ημίσειας ζωής Να διατίθεται μια απλή και φθηνή μέθοδος μέτρησης, με επαναληψιμότητα. Να βρίσκεται σε μεγάλες συγκεντρώσεις σε όλους τους ασθενείς με τον συγκεκριμένο τύπο νεοπλάσματος

ΙΔΑΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Ειδικότητα 100% Ευαισθησία 100% Όλα τα αποτελέσματα αληθώς αρνητικά Κανένα ψευδώς θετικό αποτέλεσμα Υγιή άτομα Καλοήθεις παθήσεις ΥΓΙΗ ΑΤΟΜΑ Ολα τα αληθώς θετικά αποτελέσματα Ουδέν ψευδώς αρνητικό αποτέλεσμα Ασθενείς Κακοήθειες

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΥΓΙΗ ΑΤΟΜΑ FN:ΨΕΥΔΩΣ ΑΡΝΗΤΙΚΑ FP: ΨΕΥΔΩΣ ΘΕΤΙΚΑ

ΔΕΙΚΤΕΣ ΠΟΥ ΜΕΤΡΩΝΤΑΙ ΣΕ ΕΝΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ CEA Β2 μικροσφαιρίνη AFP CA 72-4 CA 15-3 CA 125 CA 19-9 SCC TPA TPS PSA Cyfra 21.1 FREE PSA S 100-B NSE κλπ.

ΕΝΖΥΜΑ ΣΕ ΦΩΤΟΜΕΤΡΙΚΟΥΣ ΑΝΑΛΥΤΕΣ LDH ΛΕΥΧΑΙΜΙΕΣ GGT ΚΑΚΟΗΘΕΙΑ ΚΕΦΑΛΗΣ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ PACP ΚΑΚΟΗΘΕΙΑ ΠΡΟΣΤΑΤΗ κτλ.

ΚΑΡΚΙΝΟΕΜΒΡΥΪΚΟ ΑΝΤΙΓΟΝΟ CEA KAKOHΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ KAΛOHΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Καρκίνος παχέος εντέρου Καρκίνος παγκρέατος Καρκίνος στοµάχου Καρκίνος πνεύµονος Καρκίνος µαστού Καρκίνος µήτρας Καρκίνος ωοθηκών ΚΛΙΝΙΚΗ ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ: Παρακολούθηση της ανταπόκρισης του καρκίνου στη θεραπεία Ελκώδης κολίτιδα Εκκολπωματίτιδα Πεπτικό έλκος Χρόνια παγκρεατίτιδα Αλκοολική κίρρωση Χρόνια ενεργός ηπατίτιδα Αποφρακτικός ίκτερος Ινοκυστική νόσος του μαστού Νεφρική ανεπάρκεια Καπνιστές Χρόνιες πνευμονοπάθειες

ΕΜΒΡΥΪΚΗ ΣΦΑΙΡΙΝΗ ΑΛΦΑ-ΦΕΤΟΠΡΩΤΕΪΝΗ AFP KAKOHΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Ηπατοκυτταρικό καρκίνωµα Χοριοκαρκίνωµα Εµβρυїκό καρκίνωµα Καρκίνος παγκρέατος, στοµάχου, εντέρου, πνευµόνων Σύνδρομο Down KAΛOHΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Αλκοολική ηπατική νόσος Κίρρωση Ηπατίτιδα Τυροσιναιμία Λοιμώξεις του λεπτού εντέρου Κύηση ( 500 mg/l) Ανεγκεφαλία εμβρύου Δισχιδής ράχη Ομφαλοκήλη εμβρύου Ατρησία οισοφάγου ή δωδεκαδακτύλου Σύνδρομο Merckel Hπατική νέκρωση εμβρύου

ΚΑΡΚΙΝΙΚΟ ΑΝΤΙΓΟΝΟ 125 CA-125 KAKOHΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Καρκίνος ωοθηκών Καρκίνος ενδοµητρίου Καρκίνος σαλπίγγων Καρκίνος τραχήλου Καρκίνος παγκρέατος Καρκίνος πνευµόνων Καρκίνος µαστού Καρκίνος εντέρου KAΛOHΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Κύστεις ωοθηκών Φλεγµονές πυέλου Κύηση Ενδοµητρίωση Ηπατίτιδα Περικαρδίτιδα Οξεία σαλπιγγίτιδα Ασκιτική συλλογή Νεφρική ανεπάρκεια

ΚΑΡΚΙΝΙΚΟ ΑΝΤΙΓΟΝΟ 15-3 CA 15-3 KAKOHΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Καρκίνος µαστού Καρκίνος παγκρέατος Καρκίνος πνευµόνων Καρκίνος ωοθηκών Καρκίνος κόλου Καρκίνος ορθού Καρκίνος ήπατος KAΛOHΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Καλοήθεις νόσους του µαστού Καλοήθεις νόσους του ήπατος

ΚΑΡΚΙΝΙΚΟ ΑΝΤΙΓΟΝΟ 19-9 CA-19-9 KAKOHΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ KAΛOHΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Καρκίνος παγκρέατος Χολαγγειοκαρκίνωµα Καρκίνος στοµάχου Ηπατοκυτταρικό καρκίνωµα Καρκίνος κόλου και ορθού Καρκίνος µαστού Παγκρεατίτιδα Πρωτοπαθής σκληρυντική χολαγγειῒτιδα Οξεία ηπατίτιδα Χρονία ενεργός ηπατίτιδα Κυστική ίνωση Ρευµατικά νοσήµατα χολολιθίαση

ΕΙΔΙΚΟ ΠΡΟΣΤΑΤΙΚΟ ΑΝΤΙΓΟΝΟ PSA KAKOHΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Καρκίνος προστάτη KAΛOHΘΕΙΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Καλοήθης υπερτροφία προστάτη Προστατίτιδα Ηλικία PSA ορού (ng/ml) 40~50 0~2.5 50~60 0~3.5 60~70 0~4.5 70~80 0~6.5

Η ΕΞΑΣΦΑΛΗΣΗ ΤΗΣ ΑΞΙΟΠΙΣΤΕΙΑΣ

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Προσοχή στα προαναλυτικά σφάλµατα. εν µετρούνται όλοι οι δείκτες σε ένα αναλυτή. Είναι ακόµη υποχρεωτική η κλασµάτωση. Αξιολογούµε το ρυθµό µεταβολής τους. Ο ρυθµός µεταβολής τους παρέχει πρόγνωση για την πορεία της ασθένειας και την ανταπόκριση στη θεραπεία. Αυξανόµενα επίπεδα δεικτών µετεγχειρητικά Είναι ένδειξη υπολειµµατικής νόσου. Λαµβάνεται υπ όψη βέβαια ο χρόνος υποδιπλασιασµού του κάθε δείκτη. ιαγράµµατα παρακολούθησης. Χρήση αλγορίθµων.

ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ

ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΣ ΓΙΑ PSA

ΡΥΘΜΟΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΕΝΤΟΣ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ ΑΝΑΦΟΡΑΣ Υπάρχουν δείκτες, οι οποίοι για κακοήθεια, αξία έχει να αξιολογούνται εντός των τιμών αναφοράς π.χ. S100-B.

ΚΑΚΟΗΘΕΣ ΜΕΛΑΝΩΜΑ: S100-B Τιμές αναφοράς < 0,15 μg/l Γενική κλινική σταδιοποίηση νόσου ΤΙΜΕΣ S-100B ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΚΛΙΝΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ( ΜΜ)

ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ Σταθερά αυξητική τάση εντός τιμών αναφοράς, σε εγκατεστημένη νόσο, χρήζει διεξοδικού ελέγχου.

ΠΙΘΑΝΟΙ ΧΡΟΝΟΙ ΗΜΙΣΕΙΑΣ ΖΩΗΣ CEA : AFP : CA-125: CA-19.9: CA- 15.3: S100-B: 2-8 ημέρες 4-6 ημέρες 2-6 ημέρες 4-8 ημέρες 3-5 ημέρες 1-2 ώρες

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΚΑΡΚΙΝΟΥ Έχει σημασία ο χρόνος ημιζωής του δείκτηκατά την ερμηνεία των αποτελεσμάτων της εξέτασης. Πρέπει να γνωρίζουμε με ποιο τρόπο ο δείκτης καρκίνου μεταβολίζεται ή απομακρύνεται από την κυκλοφορία του αίματος.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΚΑΡΚΙΝΟΥ Ποτέ δεν βασιζόμαστε στο αποτέλεσμα, μιας μόνο μέτρησης, ενός μόνο δείκτη. Κατά την παραγγελία σειράς εξετάσεων, να είναι βέβαιο, ότι κάθε εξέταση : θα γίνεται στο ίδιοεργαστήριο και ότι χρησιμοποιείται η ίδια μέθοδος.

ΙΣΤΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΤΑΝΟΜΗΣ ΤΙΜΩΝ ΟΡΟΥ

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ Παρά τη µεγάλη έρευνα, πολύ λίγοι δείκτες εφαρµόζονται στην πράξη. Η έλλειψη ευαισθησίας και ειδικότητας των δεικτών αποκλείουν τη χρήση τους σε ασυµπτωµατικούς ασθενείς. Μέχρι σήµερα, µε τα υπάρχοντα δεδοµένα, αµφισβητείται η χρησιµότητα οποιουδήποτε δείκτη ως screening, (ακόµη και του PSA) ως προς το εάν επιτυγχάνεται τελικά µείωση της θνησιµότητας.??? Η ΑΞΙΑ ΤΟΥΣ ΕΝΤΟΠΙΖΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟ ΥΠΟΤΡΟΠΗΣ

Ο ΙΔΑΝΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΑΝΑΖΗΤΕΙΤΑΙ ΑΚΟΜΗ ;;;

ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ Η έρευνα συνεχίζεται... Προτείνονται: Νέοι δείκτες πολλά υποσχόμενοι. Τα κυκλοφορούντα καρκινικά κύτταρα. Γενωμική. Πρωτεωμική.

ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Η μέτρηση των επιπέδων δεικτών καρκίνου, είναι πολύ ιδιαίτερο και ευαίσθητο αντικείμενο. Η ενημέρωση των συγγενών ή των ασθενών για τα αποτελέσματα των εξετάσεων, είναι δύσκολο αντικείμενο. ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ Γνώση, προσοχή και ευαισθησία.

ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΑ ΠΡΟΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΣΦΑΛΜΑΤΑ ΑΚΡΙΒΗΣ ΒΑΘΜΟΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΙΩΝ ΑΠΟΦΥΓΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΩΝ ΣΦΑΛΜΑΤΩΝ ΟΡΘΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ

ΣΚΟΠΟΣ ΜΑΣ: ΝΑ ΦΕΥΓΟΥΝ ΑΞΙΟΠΙΣΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ

.ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ