ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ SEC( 2003 ) 784 ΤΕΛΙΚΟ ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ, 3.7.2003 ΓΕΝΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ - ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΤΟΣ 2003 ΤΜΗΜΑ III - ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΜΕΡΟΣ Β ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ αριθ. 18/2003 ΜΗ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΕΣ ΣΕ ΕΥΡΩ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ - B7-91 ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΟ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΑΡΘΡΟ - B7-910 Αποθεµατικό έκτακτης βοήθειας ΠΑΥ - 15 000 000 ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ - B7-20 ΕΠΙΣΙΤΙΣΤΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΑΡΘΡΟ - B7-201 Άλλες µορφές βοήθειας σε προϊόντα, δράσεις στήριξης και µεταφορά, διανοµή, συνοδευτικά µέτρα και µέτρα ελέγχου της εφαρµογής ΠΑΥ 15 000 000

I. ΕΝΙΣΧΥΣΗ α) Ονοµασία του κονδυλίου B7-201 - Άλλες µορφές βοήθειας σε προϊόντα, δράσεις στήριξης και µεταφορά, διανοµή, συνοδευτικά µέτρα και µέτρα ελέγχου της εφαρµογής β) Αριθµητικά στοιχεία της 19/06/2003 ΠΑΥ 1A. Πιστώσεις του οικονοµ. έτους (αρχικός προϋπ/σµός + Π) 288 500 000 1B. Πιστώσεις του οικονοµ. έτους (ΕΖΕΣ) 2. Μεταφορές 0 3. Οριστικές πιστώσεις του οικονοµικού έτους (1A+1B+2) 288 500 000 4. Εκτέλεση των οριστικών πιστώσεων του οικονοµικού 181 034 205 έτους 5. Αχρησιµοποίητες/διαθέσιµες πιστώσεις (3-4) 107 465 795 6. Ανάγκες µέχρι το τέλος του οικονοµικού έτους 122 465 795 7. Προτεινόµενη ενίσχυση 15 000 000 8. Ποσοστό της ενίσχυσης σε σχέση µε τις πιστώσεις του οικονοµ. έτους (7/1A) 5,20% γ) Λεπτοµερής αιτιολόγηση της ενίσχυσης Γ.I. ΙΣΤΟΡΙΚΟ: ΚΡΙΣΗ ΣΤΟ ΚΕΡΑΣ ΤΗΣ ΑΦΡΙΚΗΣ Αντίθετα µε τη µεγάλη ξηρασία του 1999/2000, η οποία στην αιχµή της έπληξε πάνω από 14 εκατοµµύρια ανθρώπων σε πέντε χώρες του Κέρατος της Αφρικής, η ξηρασία του 2002, γνωστή το παρελθόν έτος ως πράσινη ξηρασία, έπληξε περισσότερο τις περιοχές γεωργικής παραγωγής της Ερυθραίας και της Αιθιοπίας. Λόγω της εποχιακής έλλειψης βροχοπτώσεων, πάνω από 15 εκατοµµύρια ανθρώπων αντιµετωπίζουν το 2003 επισιτιστικό έλλειµµα στο Κέρας της Αφρικής. Για να επισηµανθεί η σοβαρότητα της κρίσης, αρκεί να αναφερθεί ότι η ξηρασία αυτή ήταν η χειρότερη που σηµειώθηκε ποτέ όσον αφορά τον συνολικό πληγέντα πληθυσµό και το επισιτιστικό έλλειµµα στην Ερυθραία και την Αιθιοπία. Μετά από συνεχή έτη χαµηλών βροχοπτώσεων στην Ερυθραία και παρά την ασυνήθιστα καλή συγκοµιδή του 2001 στην Αιθιοπία, το Παγκόσµιο Επισιτιστικό Πρόγραµµα εκτιµά ότι χρειάζονται περίπου 2 εκατοµµύρια µετρικοί τόνοι (MT) επισιτιστικής βοήθειας για να αποτραπεί µεγάλος λιµός στην περιοχή. Η ξηρασία και οι συνεχιζόµενες επιπτώσεις του διετούς πολέµου στα σύνορα µεταξύ Ερυθραίας και Αιθιοπίας καθώς και το γεγονός ότι πολλές περιοχές υφίστανται ακόµη τις επιπτώσεις της προηγούµενης ξηρασίας, εξασθένησαν σηµαντικά τους µηχανισµούς προστασίας εκατοµµυρίων ανθρώπων καθώς και την επισιτιστική ασφάλεια στην περιοχή. Το σύστηµα έγκαιρης προειδοποίησης και η άµεση ανταπόκριση των χορηγών βοήθειας αποσόβησαν µέχρι τώρα τη λιµοκτονία εκατοµµυρίων ανθρώπων τους οποίους έπληξε η ξηρασία στο Κέρας της Αφρικής. Ωστόσο, η πρόκληση που εξακολουθεί να αντιµετωπίζει η διεθνής κοινότητα είναι η κάλυψη των αναγκών καθόλη τη διάρκεια του 2003, προκειµένου να προληφθεί σοβαρό επισιτιστικό έλλειµµα και να εξασφαλιστεί η βιώσιµη ανάκαµψη κατά τα προσεχή έτη. Η τελευταία ξηρασία στο Κέρας της Αφρικής αποτελεί επίσης σύµπτωµα µιας χρόνιας κατάστασης που απαιτεί ταυτόχρονη προσέγγιση όσον αφορά τις παρεµβάσεις ανταπόκρισης σε έκτακτες καταστάσεις ανάγκης και τις διαρθρωτικές µεταρρυθµίσεις και άλλες αναπτυξιακές 2

παρεµβάσεις. Η προσέγγιση αυτή είναι επιτακτική προκειµένου να εξασφαλιστεί η βιώσιµη ανάκαµψη. Γ.II. Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΑΝΑΓΚΗΣ ΣΤΗΝ ΑΙΘΙΟΠΙΑ Κατάσταση έκτακτης ανάγκης στην Αιθιοπία, Οκτώβριος 2002- εκέµβριος 2003 Παρά τη θετική ανταπόκριση των χορηγών βοήθειας στην κρίση του Κέρατος της Αφρικής, οι ειδήσεις από την Αιθιοπία εξακολουθούν να είναι ανησυχητικές. Μολονότι στα χαρτιά η ανταπόκριση στην έκκληση φαίνεται ενθαρρυντική, οι διατροφικές έρευνες σε πολλές περιοχές της χώρας δείχνουν συνεχή αύξηση του υποσιτισµού, ειδικότερα στο ανατολικό τµήµα της χώρας. Η επίσηµη έκκληση της Κυβέρνησης της Αιθιοπίας αφορούσε αρχικά 273.000 τόνους για το τελευταίο τρίµηνο του 2002, και 1.441.000 τόνους για το 2003, ενώ οι χρήζοντες βοήθεια ανέρχονταν σε 11,3 εκατ. ατόµων (και οι διατρέχοντες κίνδυνο σε 3 επιπλέον εκατοµµύρια). Ωστόσο, µε την εξέλιξη της κρίσης, οι ανάγκες αποδείχθηκαν µεγαλύτερες από τις εκτιµηθείσες. Το Μάρτιο, η Κυβέρνηση αύξησε το επίπεδο της έκκλησης για το 2003 σε 1.460.000 τόνους για συνολικό αριθµό 11,3 εκατ. ατόµων (και 3 επιπλέον εκατοµµύρια σε κίνδυνο). Τέλος, σε αναφορά της 24ης Απριλίου, η Κυβέρνηση αναθεώρησε και πάλι τις εκτιµήσεις της, αυξάνοντας τον αριθµό των χρηζόντων άµεση βοήθεια σε 12,5 εκατ. ατόµων, και των αναγκών επισιτιστικής βοήθειας σε 1,54 εκατ. τόνους. εδοµένου ότι η κύρια γεωργική περίοδος αρχίζει τον Απρίλιο-Ιούνιο, και οι συγκοµιδές γίνονται στο τέλος του έτους, η επισιτιστική βοήθεια είναι κυρίως αναγκαία στο δεύτερο εξάµηνο του έτους, µε αιχµή την περίοδο µεταξύ Ιουλίου και Σεπτεµβρίου, πριν από την έναρξη της πρώτης συγκοµιδής. Οι χορηγοί βοήθειας ανταποκρίθηκαν ικανοποιητικά στην κρίση. Το Παγκόσµιο Επισιτιστικό Πρόγραµµα αναφέρει ότι το σύνολο των επιβεβαιωµένων αναγγελιών συνδροµής των χορηγών για το 2003 ανέρχεται σε περίπου 1 εκατ τόνους τροφίµων. Αποµένει ακόµη να καλυφθεί το 26% περίπου των αναγκών. Με βάση τις ανησυχητικές εκθέσεις για τη διατροφική κατάσταση του πληθυσµού, είναι πιθανό ότι η Κυβέρνηση θα ανακοινώσει σύντοµα την αναθεώρηση των αναγκών προς τα άνω. Παρεµβάσεις της ΕΚ στην Αιθιοπία το 2002 Από τον Οκτώβριο του 2002 η Επιτροπή ανταποκρίθηκε µε συνολικό ποσό 77 εκατ. ευρώ από τον προϋπολογισµό του 2002, που αντιστοιχεί σε 305.750 τόνους σιτηρών. Το ποσό αυτό περιλαµβάνει 49 εκατ. ευρώ από το αποθεµατικό έκτακτης βοήθειας, τα περισσότερα από τα οποία διατέθηκαν στην Κυβέρνηση. Παρεµβάσεις της ΕΚ στην Αιθιοπία το 2003 Από τον προϋπολογισµό του 2003, διατέθηκαν 38 εκατ. ευρώ, τα οποία αντιστοιχούν σε περίπου 132.500 τόνους σιτηρών. Το µεγαλύτερο µέρος αυτών των ποσοτήτων θα καλύψει τις ανάγκες µέχρι τον Ιούλιο του 2003, ενώ η κάλυψη για το δεύτερο εξάµηνο παραµένει ανεπαρκής. Μερίδιο της ΕΚ στην κάλυψη των αναγκών του 2003. Προς το παρόν, µε τους 407.250 τόνους που θα παραδοθούν το 2003, η Επιτροπή καλύπτει το 26% των εκτιµώµενων αναγκών, ενώ οι Ηνωµένες Πολιτείες το 41%. Γενικά, ο στόχος της Επιτροπής είναι να καλύψει το 30% περίπου των εκτιµώµενων αναγκών. Τα προβλεπόµενα επιπρόσθετα 15 εκατ.ευρώ θα αυξήσουν σε 30% τη συνεισφορά της Επιτροπής. Παρεµβάσεις της ΕΚ στον τοµέα της επισιτιστικής ασφάλειας Η Επιτροπή υποστηρίζει επίσης τις µακροπρόθεσµες παρεµβάσεις στον τοµέα της επισιτιστικής ασφάλειας και της αγροτικής ανάπτυξης, µε σκοπό τη διάσπαση του κύκλου των επαναλαµβανόµενων επισιτιστικών κρίσεων. Το 2002 διατέθηκαν 25 εκατ.ευρώ από το κονδύλιο της επισιτιστικής ασφάλειας, ενώ 54 εκατ.ευρώ από το 9ο ΕΤΑ διατέθηκαν µε ειδικό προορισµό για το σκοπό αυτό. 3

Επίπεδο εκτέλεσης κατά το 2003 του κονδυλίου για την επισιτιστική ασφάλεια Το κονδύλιο για την επισιτιστική ασφάλεια υπέστη πολλαπλές µειώσεις τα τελευταία χρόνια. Κατά µέσο όρο, η επισιτιστική βοήθεια απορρόφησε το 40% των διαθέσιµων πόρων, ενώ το υπόλοιπο 60% αφιερώθηκε στις ενέργειες στήριξης της επισιτιστικής ασφάλειας. Λόγω της ανάγκης ανταπόκρισης σε έκτακτες καταστάσεις, η Επιτροπή αναγκάστηκε, κατά τα τρία τελευταία χρόνια, να µειώσει τα διαρθρωτικά προγράµµατα επισιτιστικής ασφάλειας και να διαθέσει περισσότερους πόρους για την επισιτιστική βοήθεια. Το 2001, το 46% του προϋπολογισµού διατέθηκε για την επισιτιστική βοήθεια. Το 2002, το ποσοστό αυτό ανήλθε σε 48% (χωρίς το αποθεµατικό έκτακτης βοήθειας), ή σε 59% (µε το αποθεµατικό έκτακτης βοήθειας). Προς το παρόν, το 49% (211,4 εκατ.ευρώ) του προϋπολογισµού του 2003 έχει διατεθεί στις ενέργειες επισιτιστικής βοήθειας, ποσοστό που φθάνει στο µέγιστο δυνατό όριο για να µην τεθούν σε κίνδυνο τα υπό εξέλιξη διαρθρωτικά προγράµµατα επισιτιστικής ασφάλειας. Ένα µέρος των πιστώσεων αυτών προορίζεται για το Κέρας της Αφρικής (µε 38 εκατ. για την Αιθιοπία), ένα άλλο µέρος προορίζεται για τη Μεσηµβρινή Αφρική στην οποία η κρίση δεν έχει σταµατήσει ακόµη, και το υπόλοιπο για άλλες χώρες, όπως η Αγκόλα, η Αϊτή, η Τανζανία, η Βόρεια Κορέα, η Παλαιστίνη, κ.λπ. Προτεινόµενη χρησιµοποίηση των πρόσθετων πόρων στην Αιθιοπία Ενώ οι χορηγηθέντες πόροι προς την Κυβέρνηση (DPPC-επιτροπή πρόληψης των καταστροφών και ετοιµότητας) είναι ικανοποιητικοί, οι χορηγήσεις προς τις ΜΚΟ ήταν χαµηλότερες από τις αναγκαίες. Μεταξύ των πολλών προτάσεων των ΜΚΟ που παραλήφθηκαν στο τέλος του 2002, έχουν επιλεγεί 18 που θεωρούνται οι πλέον συµπληρωµατικές µε τις παρεµβάσεις της Κυβέρνησης και που υποβλήθηκαν από έµπειρες και αξιόπιστες ΜΚΟ. Για την αποδοχή αυτών των αιτήσεων, απαιτούνται 51 εκατ. ευρώ. Μέχρι σήµερα, ήταν δυνατό να διατεθούν µόνο 13 εκατ. ευρώ, τα οποία καλύπτουν τις ανάγκες µόνο µέχρι τον Ιούλιο του 2003. Συνεπώς υπάρχει πρόθεση να διατεθούν επιπλέον 15 εκατ. ευρώ στις ΜΚΟ µέσω του Euronaid. Αυτές οι ενέργειες αποτελούν το αναγκαίο συµπλήρωµα των δραστηριοτήτων της Κυβέρνησης (DPPC), και προορίζονται για τις περιοχές και τις οµάδες που δεν έχουν επαρκή κάλυψη επί του παρόντος. 4

II. ΑΝΑΛΗΨΗ α) Ονοµασία του κονδυλίου B7-910 - Αποθεµατικό έκτακτης βοήθειας β) Αριθµητικά στοιχεία της 19/06/2003 ΠΑΥ 1A. Πιστώσεις του οικονοµ. έτους (αρχικός προϋπ/σµός + Π) 217 000 000 1B. Πιστώσεις του οικονοµ. έτους (ΕΖΕΣ) 2. Μεταφορές -79 000 000 3. Οριστικές πιστώσεις του οικονοµικού έτους (1A+1B+2) 138 000 000 4. Εκτέλεση των οριστικών πιστώσεων του οικονοµικού έτους 0 5. Αχρησιµοποίητες/διαθέσιµες πιστώσεις (3-4) 138 000 000 6. Ανάγκες µέχρι το τέλος του οικονοµικού έτους 123 000 000 7. Προτεινόµενη ανάληψη 15 000 000 8. Ποσοστό της ανάληψης σε σχέση µε τις πιστώσεις του οικονοµ. έτους (7/1A) 6,91% γ) Λεπτοµερής αιτιολόγηση της ανάληψης Ζητούνται δύο χωριστές ενισχύσεις από το αποθεµατικό έκτακτης βοήθειας: η µία για την ανθρωπιστική βοήθεια υπέρ της Μεσηµβρινής Αφρικής (21 εκατ. ) και η άλλη για την επισιτιστική βοήθεια υπέρ της Αιθιοπίας (15 εκατ. ). Με βάση αυτές τις δύο προτάσεις µεταφοράς, προτείνεται στην αρµόδια για τον προϋπολογισµό αρχή η ακόλουθη χρησιµοποίηση του αποθεµατικού έκτακτης βοήθειας κατά το 2003: Οριστικές πιστώσεις του οικονοµικού έτους 2003 217.000.000 Μεταφορά πιστώσεων υπέρ του Ιράκ 79.000.000 Προτεινόµενη µεταφορά για την ανθρωπιστική βοήθεια στη Μεσηµβρινή Αφρική 21.000.000 Προτεινόµενη µεταφορά για την επισιτιστική βοήθεια στην Αιθιοπία 15.000.000 Υπόλοιπο 102.000.000 Αυτή η αίτηση ανάληψης αναφέρεται µόνο στην προτεινόµενη µεταφορά µε σκοπό την ενίσχυση του κονδυλίου επισιτιστικής βοήθειας προκειµένου να καλυφθούν οι ανάγκες επισιτιστικής βοήθειας στην Αιθιοπία. Στόχος του αποθεµατικού έκτακτης βοήθειας είναι να αντιµετωπίζονται ταχέως οι συγκεκριµένες ανάγκες βοήθειας των τρίτων χωρών, λόγω γεγονότων τα οποία δεν είναι δυνατόν να προβλεφθούν κατά την κατάρτιση του προϋπολογισµού, µε προτεραιότητα τις δράσεις ανθρωπιστικού χαρακτήρα και, όπου το απαιτούν οι περιστάσεις, τη διαχείριση πολιτικών κρίσεων. Οι ανθρωπιστικές κρίσεις στην Αφρική µπορούν να θεωρηθούν ως τέτοιο γεγονός. Η Επιτροπή εξέτασε τη δυνατότητα ανακατανοµής των πιστώσεων στο πλαίσιο του τοµέα 4 και του προϋπολογισµού επισιτιστικής βοήθειας. Όλοι οι διατάκτες προβλέπουν στα σχέδια εκτέλεσής τους, στο παρόν στάδιο του έτους, πλήρη εκτέλεση των κονδυλίων τους. Όσον αφορά ειδικότερα τον προϋπολογισµό επισιτιστικής βοήθειας, η περικοπή που έγινε κατά την έγκριση του προϋπολογισµού 2003 σε συνδυασµό µε την ύπαρξη πολλών επισιτιστικών κρίσεων οξείας και προβλεπόµενης φύσης στην Αφρική, δεν επιτρέπει την ανακατανοµή ποσού πέραν από τα 20 εκατ. στην οποία προβαίνει η Επιτροπή και η οποία θα συνίσταται στην αναβολή των ενεργειών επισιτιστικής ασφάλειας µέχρι το 2004. 5

Οι πληροφορίες για την ανάλωση των πιστώσεων του τοµέα 4 στις 18/06/2003 διαβιβάστηκαν στην αρµόδια για τον προϋπολογισµό αρχή. Στο κεφάλαιο της επισιτιστικής βοήθειας εµφανίζεται ποσό 259,8 εκατ. σε αναλήψεις υποχρεώσεων, το οποίο αντιστοιχεί στο 60%. Περισσότερες πληροφορίες για την κατάσταση και την προγραµµατιζόµενη εκτέλεση του προϋπολογισµού επισιτιστικής βοήθειας περιλαµβάνονται στην αιτιολόγηση του τµήµατος "Ενίσχυση" της παρούσας µεταφοράς πιστώσεων. Συνεπώς η κατάσταση που περιγράφεται παραπάνω πληροί όλους τους όρους για τη χρησιµοποίηση του αποθεµατικού έκτακτης βοήθειας. 6