Η ανία και η ςεκμηοίχρη ςχμ ρσμπληοχμάςχμ διαςοξτήπ

Σχετικά έγγραφα
Δ. Κοντογιώργη, δερματολόγος- αφροδισιολόγος

ΔΙΑΒΗΣΗ -ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΔΙΑΣΡΟΦΗ

!!Διατροφή!και!αθηροσκλήρωση!!ίσως!το! καλύτερο!φάρμακο

Θεοαπεύξμςαπ ςημ σπέοςαρη ρςξσπ ηλικιωμέμξσπ Χαοάλαμπξπ Βλαυόπξσλξπ

ΠΟΤΔΑΣΗΡΙΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΑ. Δραγάτςη 8, Πειραιάσ Ιερ. Πατριάρχου 45, Αμπελόκηποι

Services SMART. Messaging. Bulk SMS. SMS messaging services THE + Services. IP Digital

Πλξήγηρη ρςξ διαδίκςσξ

ATTRACT MORE CLIENTS ΒΕ REMARKABLE ENJOY YOUR BUSINESS ΣΕΛ. 1

Τι στόχους πρέπει μα θέτουμε σχετικά με τημ βελτίωση τωμ διατροφικώμ συμηθειώμ τωμ παιδιώμ στημ Ελλάδα;

Διδακτική τωμ Μαθηματικώμ (Β Φάση ΔΙ.ΜΔ.Π.Α)

Μια κριτική ματιά στην κλινική. μελέτη GRIPHON

ΥΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΙΜΟΤ ΘΕΣΙΚΩΝ ΠΟΤΔΩΝ

ΥΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΙΜΟΤ ΘΔΣΙΚΩΝ ΠΟΤΔΩΝ

Επαμαληπτική Άσκηση Access

ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ.

ΧΖΥΘΑΙΟ ΔΙΠΑΘΔΔΤΣΘΙΟ ΒΟΖΗΖΛΑ «ΥΤΘΙΖ ΗΔΣΘΙΖ ΙΑΘ ΣΔΦΜΟΚΟΓΘΙΖ ΙΑΣΔΤΗΤΜΖ» ΦΥΣΙΚΗ ΘΔΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΔΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ ΘΔΜΑ Α ΘΔΜΑ Β (1) n n n 90 ή (2)

ΥΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΙΜΟΤ ΘΕΣΙΚΩΝ ΠΟΤΔΩΝ

ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΣΩΝ Γ.Ν. ΑΜΥΙΑ

ΧΗΥΙΑΚΟ ΔΚΠΑΙΔΔΤΣΙΚΟ ΒΟΗΘΗΜΑ «ΥΤΙΚΗ ΘΔΣΙΚΗ ΚΑΙ ΣΔΦΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΣΔΤΘΤΝΗ» 1 o ΔΙΑΓΩΝΙΜΑ ΙΑΝΟΤΑΡΙΟ 2015: ΔΝΔΔΙΚΣΙΚΔ ΑΠΑΝΣΗΔΙ

abs acces acces Sample test results. Actual results may vary. Antioxidants B-Vitamins Minerals Order Today At Results Overview

ΦΥΣΙΚΗ ΘΔΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΔΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ

ΥΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΙΜΟΤ ΘΕΣΙΚΩΝ ΠΟΤΔΩΝ

Κξιμχμικά δίκςσα ρςξ Internet Η μέα ποόκληρη ρςημ επικξιμχμία για ςη μέα γεμιά

Ημεοίδα: Η Αγοξδαρξπξμία ρςα πλαίρια ςηπ μέαπ ΚΑΠ , Καβάλα, 5 Ιξσμίξσ Δο. Άμμα Σιδηοξπξύλξσ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ. Εισαγωγή. Σκοπός

Κώστας Παλέτας. Μη Φαρµακευτικές Παρεµβάσεις στην υπέρταση. Παχυσαρκία και Υπέρταση. Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΜΑΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ

Κύοιξ Συέδιξ Δοάρηπ ςηπ Αγξοάπ ςωμ Εμπξοεσμαςικώμ Μεςατξοώμ και ςωμ Logistics ςηπ Ελλάδαπ. Σωςήοηπ Σ. Τοιυάπ

Πρωτογενής πρόληψη των καρδιαγγειακών IFG

Υπέρταση και Διατροφή

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ

Αξιοποίηση Φυσικών Αντιοξειδωτικών στην Εκτροφή των Αγροτικών

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ

Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης

Π. Δάθλνπ Ννζειεύηξηα ΤΕ ΓΝΑ ΚΑΤ

ΧΗΥΙΑΚΟ ΔΚΠΑΙΔΔΤΣΙΚΟ ΒΟΗΘΗΜΑ «ΥΤΙΚΗ ΘΔΣΙΚΗ ΚΑΙ ΣΔΦΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΣΔΤΘΤΝΗ» ΦΥΣΙΚΗ ΘΔΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΔΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ

Εμημεοχςική Επιρςξλή Νξ 65/2016

MSM Men who have Sex with Men HIV -

Αρ. Υακ.: Α.Ι.Σ. 1 /2013 Α.Κ.Ι. 1/2011

ΦΥΣΙΚΗ ΘΔΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΔΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΔΥΘΥΝΣΗΣ ΘΔΜΑ Α ΘΔΜΑ Β

ΣΥΠΥΔΑ. ΣΥζηημα διασείπιζηρ ΠΥπκαγιών ζε ΔΑζη κωνοθόπων. www. sypyda.gr

ΙΔΡΥΜΑ. Θεσσαλονίκη, ύλα

Διάρκεια διπλής αντιαιµοπεταλιακής αγωγής µετά από οξύ στεφανιαίο σύνδροµο. Α. Ζιάκας, Αναπληρωτής Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ., Π.Γ.Ν.

3 η ΕΝΟΤΗΤΑ Ρύθμιση σήματος

ΨΗΥΙΑΚΟ ΔΚΠΑΙΔΔΤΣΙΚΟ ΒΟΗΘΗΜΑ «ΥΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΙΜΟΤ ΘΔΣΙΚΩΝ ΠΟΤΔΩΝ» ΥΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΙΜΟΤ ΘΔΣΙΚΩΝ ΠΟΤΔΩΝ ΘΔΜΑ Α ΘΔΜΑ Β.

08/05/12 7. Θεραπεία (Ι) **

Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΞΟΔΟ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΟΝΑΔΑ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ. Στυλιανός Σολωμή

Β-αναστολείς στην ανεπίπλεκτη υπέρταση: Έχουν θέση? ΚΑΜΠΟΥΡΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ MD, MSc, PhD Διευθυντής ΕΣΥ Καρδιολογικής Κλινικής Γ.Ν.

Διαβητική Νεφροπάθεια. Ηλιάδης Φώτης Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Διαβητολογίας Α ΠΡΠ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ

Φσζική Γ Λσκείοσ. Θεηικής & Τετμολογικής Καηεύθσμζης. Μηταμικά Κύμαηα Αρμομικό Κύμα - Φάζη. Οκτώβρης Διδάζκωμ: Καραδημηηρίοσ Μιτάλης

-Tα νεώτερα αντιπηκτικά θα πρέπει να αντικαταστήσουν τους αναστολείς της βιταμίνης Κ -Αστειεύεστε; Χρήστος Ντέλλος

Phishing s. Τι είναι και Τρόποι αντιμετώπιςησ τουσ. Ευςταθίου Κωνςταντίνοσ. Λαμπιδονίτη Χριςτίνα. Απρίλιοσ, Λευκωςία

ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΕ ΠΡΩΤΗ ΒΑΘΜΙΔΑ. Παρουσιάσεις εκπαιδευτικού υλικού και διδακτικής μεθοδολογίας 1-2

«Να μημ χαθεί μια ακόμη γεμιά...» Ρομά και δικαίωμα στημ εκπαίδευση: όταμ το σχολείο είμαι η μόμη ελπίδα

6 ξ Παμαορακειακό Μαθηςικό Σσμέδοιξ Σε έμαμ κόρμξ πξσ αλλάζει: Τξ δικαίχμα ρςημ εκπαίδεσρη και η εκπαίδεσρη ρςα αμθοώπιμα δικαιώμαςα

ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Group 2 Methotrexate 7.5 mg/week, increased to 15 mg/week after 4 weeks. Methotrexate 7.5 mg/week, increased to 15 mg/week after 4 weeks

Study of urban housing development projects: The general planning of Alexandria City

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΠΟΤΑ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟΙΦΕΙΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΑΠΟ ΜΑΘΗΤΕΣ ΛΥΚΕΙΟΥ

Ermis Digital. Καςηγξοία: Digital/ Integrated Multiplatform Campaign 2. Τίςλξπ Σσμμεςξυήπ: Samsung Paralympics Campaign #Gnorisetous

ΘΕΜΑ: «ΤΑ ΩΜΕΓΑ-3 ΛΙΠΑΡΑ ΟΞΕΑ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑ ΟΣΙΑΚΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΑΤΡΟΦΗ. Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ»

Αμινοσαλικυλικά στη νόσο Crohn

Τα αμηκμλέα ζημ πνάζηκμ ηζάη

άρθρο ΜΟΥΣΙΚΗ ΣΕ ΠΡΩΤΗ ΒΑΘΜΙΔΑ 1-2 Η συμβολή του εκπαιδευτικού υλικού στην εκπαιδευτική έρευνα και πράξη 7 ο & 8 ο ΤΕΥΧΟΣ ISSN Χ

Αρχές και στόχοι της αντι τ ϋπε π ρ ε τ ρ α τ σ α ι σ κή κ ς ή θε θ ρ ε α ρ πε π ί ε ας

Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ ΣΕ ΕΙ ΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ: ΥΠΕΡΛΙΠΙ ΑΙΜΙΑ

Από τις ρυθμίσεις στις διαρθρωτικές αλλαγές: η αναγκαία παρέμβαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΙΤΗΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΣΕ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΜΕ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ

Μέτρα Υπολογισµού του Κινδύνου εκδήλωσης µιας κατάστασης

Διαβήτης και Στεφανιαία Νόσος

ΧΡΗΣΤΟΣ Ν. ΠΑΝΑΓΟΥΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΙΑΤΡΕΙΟ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΛΙΠΙΔΙΩΝ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Γ.

Τα συµπληρώµατα διατροφής στο φαρµακείο. Σοφία Κούνουπα Διατροφολόγος, Corporate affairs mgr K.Provoli, HnD BA MBA

Ασθενής 81 ετών με σοβαρή ανεπάρκεια μιτροειδούς και τριγλώχινας

Ermis Design. Ιατηγορία: DESIGN / VISUAL COMMUNICATION / ΟΠΞΩΗΖΘΙΑ ΔΘΑΤΖΛΘΡΘΙΑ ΔΜΣΟΑ

Ε Γ Κ Υ Κ Λ Ι Ο Σ Νο 03 /2014

ΠΡΟ: Υξιςηςέπ, Ακαδημαϊκό και Διξικηςικό Ποξρωπικό ΓΤΜΝΑΣΗΡΙΟ

teuxos_33.qxl 3/19/10 1:36 PM Page 3

Ankylosing Spondylitis AS. NSAIDs. NSAIDs 100% B27 NSAID ~ 90% FDA EMA

Σεμινάριο ομάδας εργασίας 2010 Τι είναι μεταφραστική έρευνα ιονύσιος Φ. Κόκκινος

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΔΤΝΑΣΟΣΗΣΕ 3 2. ΓΡΗΓΟΡΗ ΕΚΚΙΝΗΗ (QUICK START) - ΙΟΚΡΑΣΗ 4 3. ΑΝΑΛΤΣΙΚΗ ΕΠΕΞΗΓΗΗ 5

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΠΟΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ. Πτυχιακή εργασία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

Η ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΑΛΑΤΙΟΥ

Θεραπευτικές εξελίξεις στις Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσους του Εντέρου (ΙΦΝΕ)

Γεώογιξπ Γεχογαμςήπ Γεμικόπ Υειοξσογόπ Δπιρςημξμικόπ Ρσμεογάςηπ Α Υειοξσογικήπ Ιλιμικήπ ΑΟΗ

Σακχαρώδης Διαβήτης Τα προβλήµατα των Γλυκαντικών. Νάντια Αποστολίδου Διατροφολόγος/ Κλινική Διαιτολόγος Msc ΕΔΙΠ Κλινικής Διατροφής ΑΤΕΙ-Θ

BGP TRACP-5b BGP TRACP-5b P 0.05

ΠΡΟ: ΚΟΗΝ: ΘΕΜΑ:"Αμακξίμωρη-Ποόρκληρη για μεςάςανη σπαλλήλωμ ρςξ Γεμικό Νξρξκξμείξ Καοδίςραπ."

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

ΥΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΠΡΟΑΝΑΣΟΛΙΜΟΤ ΘΔΣΙΚΩΝ ΠΟΤΔΩΝ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

Φυσικοθεραπευτής, MSc, Εργαστηριακός συνεργάτης, Τμήμα Φυσικοθεραπείας, ΑΤΕΙ Λαμίας Φυσικοθεραπευτής

ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ

ΚΑΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΙΦΝΙΔΙΟΥ ΒΡΕΦΙΚΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ

Διαβητολογική Εταιρεία Βορείοσ Ελλάδος Νεόηεξα Γεδνκέλα ζηελ Αληηκεηώπηζε ηνπ Σαθραξώδε Γηαβήηε Λακία, Ιαλνπαξίνπ 2016

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΥΓΕΙΑΣ. Διατροφική Πολιτική. Αντωνία Τριχοπούλου

Εισαγωγή στη Διατροφή

ΛΟΥΚΑΣ Κ. ΠΑΠΠΑΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΓΝΑ «Γ. ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ»

þÿ ɺÁ Ä ÅÂ, ±»Î¼ Neapolis University þÿ Á̳Á±¼¼± ¼Ìù±Â ¹ º à Â, Ç» Ÿ¹º ½ ¼¹ºÎ½ À¹ÃÄ ¼Î½ º±¹ ¹ º à  þÿ ±½µÀ¹ÃÄ ¼¹ µ À»¹Â Æ Å

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ. Πτυχιακή εργασία

Transcript:

Η ανία και η ςεκμηοίχρη ςχμ ρσμπληοχμάςχμ διαςοξτήπ Μαοία Χοιρςξπξύλξσ, MD, MBA Παθξλόγξπ-Δμςαςικξλόγξπ ΜSc Κλιμική Διαςοξτή Medical Advisor Pharmaserve Lilly Πόοςξ Χέλι 30/4/2018

Πεοιγοατή ςηπ παοξσρίαρηπ Σσμπληοώμαςα διαςοξτήπ -Βόςαμα Απξςελερμαςικόςηςα Αρτάλεια Ποξβιξςικά Σσμπεοάρμαςα Ουι: Δγκσξι Αθληςέπ Ορςεξπόοχρη

Over The Counter ποξψόμςα λαμβάμξμςαι από ςξ ρςόμα με ρςόυξ ςη βελςίχρη ςηπ σγείαπ Nutriceutics Drug: Intention to diagnose, cure, treat or prevent a disease Dietary Supplement: Intend to affect structure and function of the body Food: Can be consumed at free limit to maintain life J Am Diet Assoc. 2006;106:403-413 Molecular Aspects of Medicine xxx (2017) 1e6

Τι ξμξμάζεςαι Σσμπλήοχμα Διαςοξτήπ (ΣΔ)

Herbs and Botanicals http://www.efsa.europa. eu/en/topics/topic/food-supplements http://www.efsa.europa.eu/en/ topics/topic/botanicals Η έγκοιρη κσκλξτξοίαπ δεμ ποξσπξθέςει ςεκμηοίχρη μέρχ κλιμικώμ μελεςώμ Δλέγυεςαι η πξιόςηςα και η αρτάλεια ποιμ ςημ κσκλξτξοία Υπάουει ποόβλεφη για παοακξλξύθηρη και απόρσορη Food and Chemical Toxicology 107 (2017) 449e471

Η αγξοά ςχμ ΣΔ 2010: 49% ΗΠΑ 22-53% παγκξρμίχπ 35% ςχμ παιδιώμ και ετήβχμ Λαμβαμξσμ ρσρςημαςικα ΣΔ Global market (US$ billion) (Asia-Pacific 31%,Europe 30%, North America 25%) 2015= 109 2020= 180 2024= 278 1990s 4000 είδη 2017 >70000 είδη και >1000 ποξρςίθεμςαι κάθε μήμα Έμταρη ρςη διαςήοηρη ςηπ σγείαπ Σςοξτή ποξπ ςιπ τσρικέπ ξσρίεπ και κόρςξπ ταομάκχμ Γήοαμρη ςξσ πληθσρμξύ/υοόμιεπ μόρξι http://www.grandviewresearch.com/press-release/global-dietarysupplements-market December 2009 Journal of the Am Diet Ass 2073-85 NIH (Natl. Inst. Health) Off. Diet. Suppl. 2016. Strategic Plan 2017 2021. Strengthening Knowledge and Understanding of Dietary Supplements. Washington, DC: NIH. Annu. Rev. Public Health 2018. 39:403 20

Πξιξι λαμβάμξσμ ΣΔ Γσμαίκεπ Λεσκξι Άςξμα με καλή σγεία Μξοτχμέμξι Μη καπμιρςέπ >60 εςώμ ΒΜΙ 18,5-29,9 kg/m 2 Mέςοια καςαμάλχρη αλκξόλ Σχμαςική άρκηρη Αρτάλεια ζχήπ JAMA Intern Med/Vol173 (NO. 5), 2013

Γιαςί λαμβάμξσμ ΣΔ Prevalence of reported motivations for use of dietary supplements among adults (20 years) by age group in the United States, 2007 to 2010. JAMA Intern Med/Vol173 (NO. 5), 2013

Τα πιξ δημξτιλή ΣΔ JAMA Intern Med 2013 (173 ) 5,

Inverse Supplement Hypothesis ADMINISTRATION OF DIETARY SUPPLEMENTS 23% 77% personal choice HealthCare Provider Soc Sci Med. 2001;52(4):621-633 JAMA Intern Med 2013 (173 ) 5

Σσμπληοώμαςα διαςοξτήπ και υοόμια μόρξπ ageing Κάλσφη διαςοξτικξύ ελείμμαςξπ Δμίρυσρη λειςξσογίαπ ςξσ ξογαμιρμξύ Ποόληφη ή αμςιμεςώπιρη μόρξσ

Ποόρληφη θοεπςικώμ ρσρςαςικώμ The Dietary Guidelines for Americans 2015 2020 (DGA) underconsumed nutrients vit A, vit C, vit D,vit E, choline, Ca,Fe (for certain age/gender groups), Mg, K, fiber nutrients of public health concern vit D, Ca,K, fiber 3-4% τωμ εκπαιδευμέμωμ στη διατροφή και ελεύθερη πρόσβαση στημ τροφή δεμ λαμβάμει τις ημερήσιες αμάγκες U.S. Department of Health and Human Services; U.S. Department of Agriculture. 2015 2020 DietaryGuidelines for Americans, 8th ed.; 2015 J Nutr. 2007;137:480-483.

Older Adults Αςοξτική γαρςοίςιδα Μειχμέμη ρσμθεςική ικαμόςηςα δέομαςξπ Πεοιξοιρμέμη έκθερη ρςξμ ήλιξ Διαιςξλόγια πςχυά ρε Ca και Vit D Πςχυόςεοα γεύμαςα Χαμηλξςεοη εμεογειακή ποόρληφη Γηα ποιιά κηθροζρεπηηθά ζσζηαηηθά ιακβάλοσλ ηο 20 33% ηφλ RDΑ Παροσζηάδοσλ ζστλόηερα έιιεηυε Ca, Mg, Vit B Ετοσλ ζηαζερά κεηφκέλε πρόζιευε γηα όια ηα ζσζηαηηθά ζε ζύγθρηζε κε ηης λεώηερες οκάδες J. Gerontol. A Biol. Sci. Med. Sci. 2001, 56, 65 80 Nutrients 2017, 9, 1325 J Nutr. 2008;138:5-11

Απξκαςάρςαςαρη διαςοξτικώμ ελειμμάςχμ MVM supplements Διόοθχραμ επαοκώπ ςα ελείμμαςα vit E, vit A, Zn, vitb6 Δεμ διόοθχραμ επαοκώπ ςα ελείμαςα Ca, Mg, K Για πξλλά βιςαμιμεπ και ρςξιυεία ποξρληφη 2-5% > UL με κιμδσμξ σπεοδξρξλξγίαπ Fe, Zn,vitA, and niacin Συγχυτικός Παράγομτας : Εμήλικες που καταμαλώμουμ ΣΔ λαμβάμουμ ήδη μεγαλύτερες ποσότητες μικροθρεπτικώμ συστατικώμ από τη διατροφή Am J Clin Nutr. 2007;85(suppl 1):280-284 NHANES 2009-2012,Nutrients 2017, 9, 1325

47 trials 1985-2015, 287,304 συμμετέχομτες: Γεμικά δεμ υποστηρίζεται η χορήγηση για τημ πρόληψη καρκίμου, CVD και μείωση θμησιμότητας Βιςαμιμη Δ, υαμηλέπ δόρειπ 12% μείχρη CVD τσλλικό ξνύ 19% μείχρη CVD Αρβέρςιξ ίρχπ μειώμει ςξ οίρκξ καοκίμξσ Vit Α 6% ασνημέμξ κίμδσμξ θμηριμόςηςαπ από ξλεπ ςιπ αιςίεπ

Cardiovascular Risk Vitamin E Vitamin B6,B12, follate RCTs /Metaanalyses RCTs/Metaanalys es Vitamin D Data from posmenopausal women No prevention of CVD 22% increased risk of haemorrhagic stroke but a 10% reduced risk of ischaemic stroke No effect for primary and secondary prevention No effect χ3 RCTs n-3 supplementation (1.0 1.8 g) reduced total CVD or coronary events by 8 19% Not consistent evidence for biomarkers (LDL) 0.4 2.3 g in high-risk groups or among patients after myocardial infarction reported no effect on CVD multivita mins Not recommended Not recommended Upcoming evidence from 100.000 participants prospective Not conclusive Not recommended? Nat Rev Endocr 2016, Vol 12

Cancer Prevention PHS II (Gaziano 2012) Male pysicians All cancers MVM -8% MEN only the SU.FOL.OM3 trial raised some concerns about the potential harmful effects of n-3 fatty acids on cancer incidence among women ARCH INTERN MED/VOL 172 (NO. 7), APR 9, 2012 Critical Reviews in Oncology / Hematology 123 (2018) 57 73 Cochrane Database Syst. Rev. 6, CD007469 (2014

Cancer Survivors Breast CRC Prostrate Head & Neck J. Natl. Cancer Inst. 97 (7), 481 488.

Advanced Cancer tumours results recommendation Curcumin pancreatic, biliary and colon SD 9,5-33% Need phase III Not discourage due to good safety profile Possible antagonism with IRI and C Fish oil and w-3 FA (EPA and/or DHA) Lung, Breast, CRC ORR, PFS, OS increase purified EPA/DHA up to a daily dosage of 2 g cannot be discouraged, Green Tea and extracts Prostrate, Ovarian,lung insufficient antitumor activity when used alone Melatonin Several, solid HR for 1 year mortality 0,63 in favor of melatonin reduced some CTrelated side effects, including thrombocytopenia, neurotoxicity and fatigue. cannot be recommended nor discouraged, but the daily dosage of 6 g of GTEs should not be exceeded. observed antagonism between GTEs and the proteasome inhibitor bortezomib (lymphom oral melatonin up to a daily dosage of 20 mg has an excellent safety profile and possible clinical efficacy against a wide range of tumors in combination with different types of anticancer treatments. Vitamin C/IV high doses Several solid well tolerated and produced sporadic disease stabilizations Vitamin D Several Solid poor antitumor activity and potential toxicities with high-dose calcitriol and related compounds Atrmisinin Crevical, lung safe at antimalarial dosages Promisind efficacy should be discouraged. Potential administration to patients with low plasma levels At antimalarial dosages, need investigation Critical Reviews in Oncology / Hematology 123 (2018) 57 73

2 τ 2 factorial, randomized, double-blind, placebo controlled trial testing the benefits and risks of vitamin D (vitamin D3 [cholecalciferol], 2000 IU/d) and marine omega-3 fatty acids (Omacor fish oil,1 g/d) in the primary prevention of cancer and CVD 25,874 men >50/ women >55 Molecular Aspects of Medicine xxx (2017) 1e6

End point: CVD and cancer prevention among women aged 65 years and men aged 60 years in the US. Molecular Aspects of Medicine xxx (2017) 1e6

Μσψκή μάζα: Σςοαςηγική ρςξσπ elderly Τα ρσμπληοώμαςα αμιμξνέχμ και ποχςεΐμηπ ρσμειρτέοξσμ 30% ρςημ μσψκή μάζα μόμξ αμ ρσμδσαρςξύμ με άρκηρη Η μσψκή εναοςάςαι από ςημ άρκηρη Τα απξςελέρμαςα είμαι πιξ έμςξμα ρςξσπ μεγαλύςεοξσπ όςαμ σπάουει σπξκείμεμξπ πεοιξοιρμόπ ρςημ ποχςείμική ποόρληφη Δμίρυσρη ρε απαοαίςηςα αμιμξνέα έυει εσεογεςική επίδοαρη ρςξ μικοξβίχμα ςξσ εμςέοξσ Genes & Nutrition (2017) 12:27 Amino Acids (2017) 49:33 47 Br J Sports Med 2018;52:376 384

Υπεοκάλσφη ςχμ αμαγκώμ ρε ποχςεΐμη Η μεγαλύςεοη ημεοήρια ποξρληφη δεμ ξδήγηρε ρε μεγαλύςεοη αύνηρη ςηπ μσικήπ μάζαπ Η μεγαλύςεοη ημεοήρια ποξρληφη δεμ ξδήγηρε ρε μεγαλύςεοη μσική εμδσμάμχρη JAMA Internal Medicine April 2018 Volume 178, Number 4

Γμχριακή λειςξσογία-άμξια Βιςαμίμη Δ, Β (6-9-12), Α, C Μέςαλλα GinkGo biloba Ginseng Polyphenols Φχρτξλιπίδια Ω3 λιπαοά ξνέα ΠΡΟΛΗΨΗ/ΑΝΣΙΜΕΣΩΠΙΗ Αμεπεοκή δεδξμέμα Μαγμήριξ πιθαμόμ μαι Fe/K Πιθαμξμ ξυι Δμδευξμέμχπ θεςική επίδοαρη ρςημ πμεσμαςική έκπςχρη βελςίχρη λόγχ ηλικίαπ Μεγάλη εςεοξγέμεια μελεςώμ για μα εκςιμηθεί η εσεογεςική επίδοαρη ςηπ Ginsenosides. Γεμικά αρταλέπ Δσεογεςικέπ, ρε επίπεδξ μεςα-αμαλύρεχμ Citicoline 600-1000 mg daily μπξοεί μα έυει θεςική επίδοαρη ρςη γμχριακή λιςξσογια με σπξκειμεμη CVD phosphatidylserine 300 mg/day θεςική επίδοαρη ρςημ εγκεταλική δοαρςηοιόςηςα /μμήμη Σε επίπεδξ μεςαμάλσρηπ, καθσρςέοηρη ςηπ γμχριακήπ επιδείμχρηπ, ποόληφη άμξιαπ Actas Esp Psiquiatr 2017;45(Suppl. 1):37-47

Μεθξδξλξγικξί πεοιξοιρμξί Η ιδιαίςεοη τύρη ςξσ Placebo Δςεοξγέμεια Σσγυσςικξί παοάγξμςεπ Χοξμιρμξπ Ποξβλήμαςα ςσυαιξπξίηρηπ Τεκμηοιώμξσμ με surrogate markers και όυι με end points Σύγκοιρη με PL μόμξ αλλα όυι με ςξ τάομακξ Σςα βόςαμα, μεγάλξ ποόβλημα πξια δοαρςική ξσρία πεοιέυεςαι και ρε πξια δόρη Μακοξποξθερμη ρσμμξοτχρη Πςχυή πξιόςηςα ςχμ δεδξμέμχμ Γεμίκεσρη ςχμ δεδξμέμχμ ρςξ γεμικό πληθσρμό Έλλειφη σφηλξύ level of evidence Αμςιταςικά απξςελέρμαςα ςχμ δεδξμέμχμ πξσ ήδη σπάουξσμ Nutrition ReviewsVR Vol. 75(7):491 499

Τξνικόςηςα και Αρτάλεια

ΝΑΙ Ιρυύει όςι επειδή είμαι τσςικά και μη αρταλή; ταομακεσςικά, είμαι <1% παοξσριάζει ΑΕ από βξςαμξ, καςά καμόμα ήπια 2013 1692 θαμαςξι από τάομακα και 0 από Δ Έλλειφη ςεκμηοίχρηπ ρε ΚΜ Απξσρία ιαςοικήπ καθξδήγηρηπ Τπξ-αματξοά ΑΕ (1-20%) Αλληλεπιδοάρειπ Εσπαθείπ ξμάδεπ 2% μξρηλειώμ 8% εμηλίκχμ US λαμβάμει δσμηςικά μετοξςξνικξ Δ Πξλλαπλά ρσρςαςικά ΟΧΙ Food and Chemical Toxicology 107 (2017) 449e471

Αρτάλεια Ακξμη και όςαμ ποόκειςαι για αγαθά ΣΔ Αμςεμδείνειπ (βις Α ρε καπμιρςέπ, ρίδηοξπ ρε σγιείπ άμδοεπ κςλ) Αμεπιθύμηςεπ εμέογειεπ (ρσγκάλσφη αμεπάοκειαπ Β12 από τσλλικό) Αλληλεπιδοάρειπ (απξοοότηρη Fe, Cu, Zn) Σε πξια μξοτή μα ςα παίομξσμ N Engl J Med, Vol. 347, No. 25 December 19, 2002

Φσςξβόςαμα και τάομακα

Ecenachea Δπιδοά ρςημ εγγεμή και ποξραομξρςική αμξρξλξγική απάμςηρη Αοκεςέπ θεςικέπ RCTs ρςξ κοσξλόγημα και λξιμώνειπ αμαπμεσρςικξύ Cohrane review μη ρσμπεοαρμαςικό για ςη θεςική επίδοαρη ρςξ κξιμξ κοσξλόγημα Δμδευξμέμχπ πεοιξοίζει ςιπ σπξςοξπιάζξσρεπ λξιμώνειπ αμαπμεςρςικξύ Διαςαοαρυέπ ΓΔΣ, ενάμθημα Alkamides, caffeic acid derivatives,polysaccharides Δ.Purpurea E. Pallida E. Angustifolia Μέυοι μα νεκαθαοιρςεί οόλξπ ςηπ ρςξ αμξρξπξιηςικό, Ποξρξυή ρςα άςξμα με αμξρξλξγικέπ απξκλίρειπ Cochrane Database Syst Rev. 2014 Adv Ther. 2015 Mar;32(3):187-200.

Ginkgo EGb 761 Αλληλεπίδοαρη με αμςιπηκςικά! Ποξρξυή ρε αιμξοοαγική διάθερη και ρσγυξοηγξύμεμη αγχγή με ταομακα πξσ μεςαβξλίζξμςαι ρςξ CYP2C19 (omeprazole, valproic acid )

St John s Wort Αμςικαςαθλιπςική hyperforin Induction of cytochrome P-450 3A and P-glycoprotein N Engl J Med, Vol. 347, 2002

Quality Η ςαυσςηςα παοαγχγήπ ςξσπ είμαι πξλλαπλάρια από ςη δσμαςόςηςα ελέγυξσ Τξ υαλαοό καμξμιρςικό πλαίριξ Κόρςξπ Διαθεριμόςηςα δοαρςικώμ ξσριώμ Απξσρία ποξςσπξπξίηρηπ Μεγάλεπ διατξοέπ ρςημ πεοιεκςικόςηςα σμθήκεπ τύλανηπ και αλλξίχρη Διαςήοηρη δοαρςικόςηςαπ Σελική ξσρια πξσ πεοιέυεςαι Unhealthy format Nutrients 2018, 10, 41; doi:10.3390/nu10010041 JAMA 1990 264:1698 703

Καθαοόςηςα: Μόλσμρη και Νξθεία Nutrients 2018, 10, 41; doi:10.3390/nu10010041 JAMA 1990 264:1698 703 N Engl J Med, 2002, Vol. 347, No. 25

Ποξβιξςικά

Ποξβιξςικά 1900 : Απξμόμχρη Bifidobacterium με πιθαμέπ θεοαπεσςικέπ ιδιόςηςεπ 1960s: Η ξοξλξγία Ποξβιξςικά υοηριμξπξιήθηκε για βακςηοίδια πιθαμόμ χτέλιμα για ςξ γαρςοεμςεοικό ρύρςημα 2001: Ο WHO επίρημα απξδίδει ςξμ ξοιρμό «Ποξβιξςικά είμαι ζχμςαμξί μικοξξογαμιρμξί ξι ξπξίξι όςαμ υξοηγηθξσμ ρε επαοκείπ πξρόςηςεπ ποξρτέοξσμ ότελξπ ρςημ σγεία ςξσ νεμιρςή» 2014 2020: Η αγξοά ςχμ ποξβιξςικώμ παοξσριάζει εςήρια αύνηρη 8% Current Opinion in Biotechnology 2015, 32:99 103 Transparency market research. 2015. Abany, United States. Accessed December 2017

Κσκλξτξοξύμςα Ποξβιξςικά Σσμήθχπ ρε γαλακςξκξμικά ςοότιμα Γέμη Lactobacillus Bifidobacterium Δλάυιρςξπ πληθσρμόπ κσςςάοχμ 10 6 cfu/g GRAS-Generally Regarded As Safe μικοξξογαμιρμξί Τευμξλξγικέπ ποξδιαγοατέπ

Gut Microbiota ΣΥΜΒΙΩΣΗ Σσμμεςξυή ρςξ μεςαβξλιρμό Ακέοαιξπ εμςεοικόπ τοαγμόπ Αμξρξοούθμιρη Hippocratic phrase all disease begins in the gut ) Pharmacological Research 130 (2018) 152 163

Microbiota-associated conditions Gut 2013;62:787 796.

Πεοιξοιρμξί ρςημ ςεκμηοίχρη και ανία ςχμ ποξβιξςικώμ Αμάγκη διαοκξύπ υξοήγηρηπ Δε δοξσμ από μξμα ςξσπ Αμςίρςαρη /Διάρπαρη Δπιςσυία απξικιρμξύ Διατξοεςικά Patterns δσρβίχρηπ ρε κάθε πάθηρη Μικοξξογαμιρμξπ πξσ πεοιέυεςαι /επιλξγή ρςελέυξσπ Χοξμιρμξπ ςηπ υξοήγηρηπ Ηλικία Gut 2013;62:787 796.

Σσμπεοάρμαςα Δπαοκήπ πξρξςικά και πξιξςικά διαςοξτή είμαι η καλύςεοη ρςοαςηγική για μα απξλάβει καμείπ ςημ εσεογεςική επίδοαρη ςηπ διαςοξτήπ ρςημ σγεία Σσμπληοώμαςα μικοξ/μακοξ θοεπςικώμ ρσρςαςικώμ είμαι υοήριμα ποξκειμέμξσ μα απξκαςαρςαθξύμ διαςοξτικά ελείμμαςα Δμδέυεςαι κάπξιεπ βιξδοαρςικέπ ξσρίεπ μα έυξσμ εσεογεςική επίδοαρη ρςη υοόμια μόρξ και ςξ ageing Υπαουει γεμική έλλειφη ςεκμηοίχρηπ με σφηλξ level of evidence καληπ πξιξςηςαπ Η ςξνικόςηςα δεμ είμαι αμεληςέα και πξλύ λίγα ρςξιυεία σπάουξσμ για ςη μακοξυοξμια αρτάλεια Υπάουει ςεοάρςιξ ξικξμξμικό ότελξπ Να παοαμείμει η υοήρη ςξσπ μερα ρε πλαίρια ηθικήπ ρσμπεοιτξοάπ Τα ποξβιξςικά πιθαμόμ έυξσμ θέρη ρςημ ξλξκλήοχρη ςηπ ρχρςήπ διαςοξτήπ αλλα υοειάζξμςια ρσμευή υξοήτηρη και δε μπξοξύμ μα δοάρξσμ μεμξμχμέμα

Supplementation of a balanced diet with omega-3 fatty acids, vitamin B3, vitamin C and associated antioxidants, vitamind, and protein, may improve a clinician s physical and mental health and their performance at work

Δσυαοιρςώ!