Αξιολόγηση Επενδύσεων ιαχρονική Αξία Χρήµατος



Σχετικά έγγραφα
2 η ΕΝΟΤΗΤΑ. Αξιολόγηση Επενδύσεων

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ & ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ Ε.ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ - 1 ΤΟΜΟΣ Β ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ & ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ

Δρ. Α.Α.Δράκος,Αναπλ.Καθηγητής Χρηµατοδοτικής Διοίκησης Δρ. Β. Γ. Μπαµπαλός, ΠΔ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ 1

ΔΕΟ 31 1 η γραπτή εργασία Τελική έκδοση με παρατηρήσεις

( p) (1) (2) ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Α.Α.Δράκος

Επιλογή επενδύσεων κάτω από αβεβαιότητα

Έτος 1 Έτος 2 Έτος 3 Έτος 4 Έτος 5 Εισπράξεις

Στατιστικές Έννοιες (Υπολογισμός Χρηματοοικονομικού κινδύνου και απόδοσης, διαχρονική αξία του Χρήματος)

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ

Στατιστικές Έννοιες (Υπολογισμός Χρηματοοικονομικού κινδύνου και απόδοσης, διαχρονική αξία του Χρήματος)

Κέρδη προ φόρων ή Φορολογητέα Κέρδη = Πωλήσεις Μεταβλητό κόστος Έξοδα διοίκησης και διάθεσης Έξοδα συντήρησης εξοπλισμού Τόκοι - Αποσβέσεις

Δρ. Α.Α.Δράκος,Αναπλ.Καθηγητής Χρηµατοδοτικής Διοίκησης Δρ. Β. Γ. Μπαµπαλός, ΠΔ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ 1

ΜΕΡΟΣ Α: ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΚΙΝ ΥΝΟΥ ΚΑΙ ΕΠΕΝ ΥΣΕΩΝ

ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΑΠ ΔΕΟ 31 ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΔΕΟ 31 ΤΟΜΟΣ Β ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ. ΚΥΡΙΑΚΗ ΚΟΣΜΙΔΟΥ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΡΙΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ

ΚΤΡ Π.ΚΤΡ Κ.Π.Α

Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Κ Α / Σ ΤΑΤ Ι Σ Τ Ι Κ Η

Η τεχνική της Καθαρής Παρούσας Αξίας ( Net Present Value)

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ. ΑΣΚΗΣΕΙΣ-ΠΡΑΞΕΙΣ Εισαγωγική εισήγηση Νο1

Αξιολόγηση Επενδύσεων. Διάλεξη 3 Μέθοδοι Αξιολόγησης Επενδύσεων Δράκος και Καραθανάσης, Κεφ 3 και Κεφ 4

Κάνοντας click στους αριθμούς μέσα σε κόκκινα ορθογώνια, μεταϕέρεστε απευθείας στη λύση ή την εκϕώνηση αντίστοιχα. Άσκηση 1

Γραπτή Εργασία 1 Χρηματοδοτική Διοίκηση. Γενικές οδηγίες

1.Μια εταιρία αναμένεται να αποδώσει μέρισμα στο τέλος του έτους ίσο με D 1=2

4. ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ I

Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών ιαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική

ΚΟΣΤΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Κόστος κεφαλαίου κόστος ευκαιρίας των κεφαλαίων Υποθέσεις υπολογισμού Στάδια υπολογισμού Πηγές χρηματοδότησης (κεφαλαίου)

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΗ

ΔΕΟ31 Λύση 1 ης γραπτής εργασίας 2015_16

ΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΣ

ΜΈΤΡΗΣΗ ΠΟΣΟΣΤΟΎ ΑΠΌΔΟΣΗΣ ΕΠΈΝΔΥΣΗΣ

Αγορές Χρήματος και Κεφαλαίου. Ενότητα # 3: Θεωρία Χαρτοφυλακίου Διδάσκων: Σπύρος Σπύρου Τμήμα: Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

Τι ενδιαφέρει τον ιδιώτη

Εσωτερικός βαθμός απόδοσης

ΑΡΘΡΟ: Επισκεφθείτε το Management Portal της Specisoft:

Χρονική Αξία Χρήµατος Στη Χρηµατοοικονοµική, κεφάλαιο ονοµάζουµε εκείνο το χρηµατικό ποσό που µπορούµε να διαθέσουµε σε µια επένδυση για όποιο χρονικό

ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΟΜΟΛΟΓΙΩΝ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΣΟΔΩΝ

1 2, ,19 0,870 2,78 2 2, ,98 0,756 3,01 3 2, ,98 0,658 3,28

ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟ ΟΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2008 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ 28 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2008

Εφαρμογές με Ράντες. 1 Εισαγωγή. 2 Απόσβεση στοιχείων. Σύνοψη Οι βασικές έννοιες αυτού του κεφαλαίου είναι. - Απόσβεση

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. Α.Α.Δράκος

Μέθοδοι Αξιολόγησης Επενδύσεων:

Επενδυτικός κίνδυνος

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 ο Μέσο Σταθµισµένο Κόστος Κεφαλαίου (WACC), Ελεύθερες Ταµειακές Ροές (FCF) και Αποτίµηση (Valuation)

Συστήματα Χρηματοοικονομικής Διοίκησης

Χρηματοοικονομική Ι. Ενότητα 5: Η Χρονική Αξία του Χρήματος (2/2) Ιωάννης Ταμπακούδης. Τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Ο : ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΑΞΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΣ Δ.Α.Π-Ν.Δ.Φ.Κ ΠΡΩΤΗ ΚΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟΥ Δ - ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ (έκδοση )

Πρόγραμμα Σπουδών: Διοίκηση Επιχειρήσεων & Οργανισμών Θεματική Ενότητα: ΔΕΟ 41 Αγορές Χρήματος & Κεφαλαίου. Ακαδημαϊκό έτος:

6. Οικονοµική Αξιολόγηση Ενεργειακών Επενδύσεων

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΠΕΝ ΥΣΕΩΝ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

(3) ... (2) Ο συντελεστής Προεξόφλησης (ΣΠΑ) υπολογίζεται από τον Πίνακα Π.2. στο Παράρτηµα.

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ

Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Παν. Πειραιώς ΕΝΕΡΓΕΙΑ: Στρατηγική, Δίκαιο & Οικονομία

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ

Οδηγός Οικονοµικής Ανάλυσης: Οικονοµική Αξιολόγηση των Επιλογών Καθαρότερης Παραγωγής

ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2013 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ 13 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2013

ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟ ΟΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2009 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ 24 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2009

Αξιολόγηση Επενδυτικών Σχεδίων

Εκτίµηση και Οµόλογα. Κεφάλαιο. 6.1 Εκτίµηση και Κόστος Ευκαιρίας Κεφαλαίου

Θεωρία Προεξόφλησης Μερισματικών Ροών (DDM) ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ &ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ

Αξιολόγηση Επενδύσεων. Διάλεξη 6 Επιτόκια III

Αξιολόγηση Επενδυτικών Σχεδίων

Χρονική αξία του χρήματος

Οικονομικά Μαθηματικά

ΕΑΡΙΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ 2017 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3

Ακολουθούν ενδεικτικές ασκήσεις που αφορούν τη δεύτερη εργασία της ενότητας ΔΕΟ31

Α. Συντελεστής Ανάκτησης Κεφαλαίου ΣΑΚ = Β. Συντελεστής Συσσώρευσης Κεφαλαίου ΣΣΚ =

Τεχνοοικονομική Μελέτη


Έννοια της Παρούσας Αξίας και Εφαρμογές: Τιμές των Ομολόγων και Επενδυτικές Αποφάσεις των Επιχειρήσεων 1. Η Έννοια της Παρούσας Αξίας

Χρηματοοικονομική Ι. Ενότητα 8: Βασικές αρχές αποτίμησης μετοχών. Ιωάννης Ταμπακούδης. Τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Ι

ΑΡΧΕΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ

Εκτίµηση της αξίας µετοχών - Θεµελιώδης ανάλυση

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΜΕΘΟΔΩΝ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2012 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ 6 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2012

ΦΟΡΟΛΟΓΗΤΕΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΦΟΡΟΣ

ΔΕΟ31 Θεωρία Κεφαλαιαγοράς και υποδείγματα αποτίμησης κεφαλαιακών περιουσιακών στοιχείων

ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2004 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ 28 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2004

Αποτίμηση Επιχειρήσεων

Εφαρµογή στην αξιολόγηση επενδύσεων

ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2011 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ 14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2011

Αξιολόγηση Επενδυτικών Σχεδίων

Κοινωνικοοικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 6 η. Ανάλυση Κινδύνου και Κοινωνικό Προεξοφλητικό Επιτόκιο

ΛΥΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΩΝ: ΘΕΩΡΙΑ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ

Εαρινό Εξάµηνο

ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ

ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ

Διαχείριση Χαρτοφυλακίου ΟΕΕ. Σεμινάριο

Ασκήσεις Χρηµατοοικονοµικής ιοίκησης

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΠΕΝ ΥΣΕΩΝ

Αξιολόγηση Επενδύσεων

Π.Α.Σ.Π. Ο..Ε. ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΟΙΚΗΣΗ 2 (ΑΣΚΗΣΕΙΣ) 5ο ΕΞΑΜΗΝΟ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΟΙΚΗΣΗ ΙΙ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Διαχείριση Εφοδιαστικής Αλυσίδας Μέρος 5 Αξιολόγηση Εναλλακτικών Σεναρίων ΔΡ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΡΟΜΠΟΓΙΑΝΝΑΚΗΣ

Οικονομικά Μαθηματικά

Απόδοση/ Κίνδυνος (Είδη κινδύνου, σχέση κινδύνου- απόδοσης)

Χρηματοοικονομική Διοίκηση

Βασικές έννοιες για αξία χρήματος και επενδύσεις. Δρ. Αθανάσιος Δαγούμας, Λέκτορας Οικονομικής της Ενέργειας & των Φυσικών Πόρων, Παν.

Αξιολόγηση Επενδύσεων Διάλεξη 1 η. Ανάλυση Αναπτυξιακών Έργων Επενδυτικά Κριτήρια

Transcript:

Αξιολόγηση Επενδύσεων ιαχρονική Αξία Χρήµατος

Βασικά Σηµεία ιάλεξης Ορισµός Επένδυσης Μελλοντική Αξία Επένδυσης Παρούσα Αξία Επένδυσης Αξιολόγηση Επενδυτικών Έργων Ορθολογικά Κριτήρια Μέθοδος της Καθαρής Παρούσας Αξίας (ΚΠΑ) Μέθοδος του Εσωτερικού Βαθµού Απόδοσης (ΕΒΑ) Μη Ορθολογικά Κριτήρια Μέθοδος του Χρόνου Ανάκτησης του Αρχικού Κεφαλαίου Μέθοδος της Μέσης Λογιστικής Απόδοσης Σύγκριση Κριτηρίων και Μεθόδων Αξιολόγησης

Ορισµός Επένδυσης Με τον όρο επένδυση εννοούµε µια σειρά (ακολουθία) καθαρών ταµειακών ροών (ΚΤΡ) παραγωγικές επενδύσεις: διαφορά µεταξύ εισπράξεων από πωλήσεις και πληρωµών για τους διάφορους συντελεστές παραγωγής µετοχές: µέρισµα που λαµβάνει ο επενδυτής από τη διακράτηση µετοχών και εισπράξεις από την πώληση χρεώγραφα σταθερής προσόδου: τόκοι και τιµή εξόφλησης Η διάσταση χρόνος έχει ιδιαίτερη σηµασία στην αξιολόγηση επενδύσεων (απόδοση εναλλακτικών επενδύσεων) Οι µέθοδοι αξιολόγησης των επενδύσεων βασίζονται στην υπόθεση ότι οι ΚΤΡ είναι γνωστές µε βεβαιότητα και δεν αναµένονται αυξήσεις στις τιµές των προϊόντων

Απόδοση µιας Επένδυσης (Reurn) Η απόδοση µετρά ουσιαστικά το ύψος κατά το οποίο αυξάνεται ή µειώνεται ο πλούτος του επενδυτή. Η απόδοση µιας επένδυσης περιέχει δύο βασικές συνιστώσες: Την πραγµατοποιούµενη απόδοση (yield). Αυτή αποτελεί τη βασική συνιστώσα, που συνίσταται στις περιοδικές ταµειακές ροές (ή εισόδηµα) που αποφέρει µια επένδυση, µε τη µορφή τόκων, µερισµάτων ή ενοικίου µίσθωσης. Κύριο διακριτικό χαρακτηριστικό τους είναι η χρηµατική καταβολή και πληρωµή µετρητοίς αµοιβής από τον χρήστη ή τον εκδότη στον επενδυτή, που είναι κάτοχος ενός περιουσιακού στοιχείου. Την υπεραξία (capial gain/loss). Η συνιστώσα αυτή αποτελείται από το πρόσθετο όφελος του επενδυτή, λόγω διαφοράς της τιµής πώλησης ενός περιουσιακού στοιχείου από την τιµή που αυτός είχε καταβάλει κατά την αγορά του. Η συνιστώσα αυτή προέρχεται από την ανατίµηση (ή υποτίµηση) της τιµής ενός περιουσιακού στοιχείου στην αγορά.

Απόδοση µιας Μεµονωµένης Μετοχής Για να προσδιορίζουµε την απόδοση µιας µετοχής θα πρέπει να γνωρίζουµε τα εξής: την τιµή της µετοχής στην αρχή της περιόδου την τιµή της µετοχής στο τέλος της περιόδου το µέρισµα που δόθηκε στην υπό εξέταση περίοδο Ας υποθέσουµε ότι έχουµε τα εξής στοιχεία για κάποια µετοχή: τιµή στην αρχή του χρόνου 10 τιµή στο τέλος του χρόνου 11 µέρισµα για τη µετοχή 2 Ο βαθµός απόδοσης δίνεται από τη σχέση: (P P ) + D P + D R 1 i i i i ή ln i i P P i 1 Άρα η πραγµατική απόδοση της µετοχής είναι: (11-10) / 10 + 2 / 10 0,1 + 0,2 0,3 ή 30% i 1

Μορφές Απόδοσης µιας Επένδυσης Πραγµατοποιηθείσα απόδοση (hisorical or ex-pos reurn) Είναι η πραγµατική απόδοση µιας επένδυσης η οποία πραγµατοποιήθηκε µια συγκεκριµένη χρονική περίοδο. Αναµενόµενη απόδοση (expeced reurn) Είναι η απόδοση την οποία οι επενδυτές προβλέπουν να αποκοµίσουν στο µέλλον από µια επένδυση. Απαιτούµενη απόδοση (required reurn) Είναι η ελάχιστη απόδοση την οποία οι επενδυτές απαιτούν να έχει µια επένδυση για να την αναλάβουν. Η απαιτούµενη απόδοση περιλαµβάνει τρία µέρη: Πραγµατική απόδοση χωρίς κίνδυνο (real risk-free rae) Αναµενόµενο ποσοστό πληθωρισµού (inflaion) Ανταµοιβή για τον κίνδυνο που αναλαµβάνει ο επενδυτής (risk premium)

Αναµενόµενη απόδοση Θεωρητικά η αναµενόµενη απόδοση αποτελείται από το µέσο όρο όλων των πιθανών αποδόσεων που µπορούν διαζευκτικά να πραγµατοποιηθούν στο τέλος της χρονικής περιόδου. Για να υπολογίσουµε την αναµενόµενη απόδοση χρειαζόµαστε στοιχεία όπως είναι η πορεία της οικονοµίας, η πορεία του κλάδου στον οποίο ανήκει η εταιρεία, οι οικονοµικές προοπτικές της εταιρείας. Ας υποθέσουµε ότι για µία συγκεκριµένη µετοχή ο αναλυτής έχει καταλήξει στις ακόλουθες πιθανές αποδόσεις: T0 X1 T1 P1-10,000 10,000 0,5 20,000 0,5 Στα ποσά που ενδεχοµένως να ληφθούν στο τέλος του έτους εµπεριέχονται δύο συστατικά: α) η τιµή της µετοχής και β) το µέρισµα στο τέλος της χρονικής περιόδου. Όλες οι δυνατές αποδόσεις (έσοδα) µε τις αντίστοιχες πιθανότητες αποτελούν τη λεγόµενη κατανοµή πιθανοτήτων των ταµειακών εισροών της µετοχής.

Αναµενόµενη απόδοση Η αναµενόµενη απόδοση είναι το άθροισµα των τιµών των σταθµισµένων ως προς τις πιθανότητες. Τα αναµενόµενα έσοδα από τη µετοχή υπολογίζονται χρησιµοποιώντας τον ακόλουθο τύπο: όπου: Ε Ε(R i ) η αναµενόµενη (µέση) απόδοση µιας επένδυσης R i η δυνητική απόδοση [τα έσοδα από την τιµή πώλησης της µετοχής και το µέρισµα στο τέλος της χρονικής περιόδου] P j η πιθανότητα πραγµατοποίησης της δυνητικής απόδοσης µιας επένδυσης n ο αριθµός των δυνητικών αποδόσεων i n ( R ) P R i 1 Για το συγκεκριµένο παράδειγµα τα αναµενόµενα έσοδα θα είναι: E ( R ) (10.000 0,5) + (20.000 0,5) 15.000 i i

Μέτρηση του κινδύνου Πηγή προέλευσης του κινδύνου είναι η µεταβλητότητα (variabiliy) της απόδοσης των επενδύσεων. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι δεν µπορούµε να εκτιµήσουµε µε ακρίβεια τη µελλοντική κατάσταση της διεθνούς και της εθνικής οικονοµίας, την προοπτική του κλάδου και την οικονοµική κατάσταση της εταιρείας. Υπάρχουν 3 µέτρα που ανταποκρίνονται στον ορισµό του κινδύνου ως δυνατότητας να παρουσιασθεί απόκλιση της πραγµατοποιούµενης απόδοσης µιας επένδυσης από την αναµενόµενη. Η διακύµανση (variance) της κατανοµής πιθανοτήτων υπολογίζεται µε χρήση του ακόλουθου τύπου: n 2 σ 2 ( R E ( R )) P i 1 i Η τετραγωνική ρίζα της διακύµανσης είναι η τυπική απόκλιση (sandard deviaion) [πλέον χρησιµοποιούµενη µορφή]. i i

Συντελεστής µεταβλητότητας Όταν οι επενδύσεις παρουσιάζουν σηµαντικές διαφορές στις αναµενόµενες αποδόσεις τους η χρησιµοποίηση της τυπικής απόκλισης (για να συγκριθεί ο κίνδυνος επενδύσεων) µπορεί να οδηγήσει σε εσφαλµένα συµπεράσµατα. Και αυτό γιατί η τυπική απόκλιση είναι απόλυτη µέτρηση της διασποράς µιας κατανοµής. Ένας εναλλακτικός δείκτης κινδύνου είναι ο συντελεστής µεταβλητότητας (coefficien of variaion - CV). Με το δείκτη αυτό εκφράζουµε τον κίνδυνο της επένδυσης (σ) σε σχέση µε την αναµενόµενη απόδοση [Ε(R i )]: CV σ E ( R ) Γενικά πρέπει να τονίσουµε ότι υφίσταται θετική σχέση µεταξύ αναµενόµενης απόδοσης και κινδύνου. i

Παράδειγµα Να συγκρίνετε τον κίνδυνο των ακολούθων επενδύσεων: Επένδυση Α Επένδυση Β Αναµενόµενη Απόδοση 0,12 0,18 Τυπική Απόκλιση 0,09 0,11 Η επένδυση Β έχει υψηλότερη απόδοση αλλά και µεγαλύτερο κίνδυνο, όπως αυτός µετράται µε χρήση της τυπικής απόκλισης (απόλυτο µέτρο µέτρησης του κινδύνου). Αν χρησιµοποιήσουµε ως µέτρο σχετικής µέτρησης του κινδύνου το συντελεστή µεταβλητότητας (κίνδυνος ανά µονάδα αναµενόµενης απόδοσης) έχουµε: CV A 0,09 / 0,12 0,75 CV B 0,11 / 0,18 0,61 Παρατηρούµε συνεπώς ότι η επένδυση Β έχει και υψηλότερη απόδοση και χαµηλότερο σχετικό κίνδυνο.

Παράδειγµα Έστω ότι έχουµε τρία σενάρια και δύο µετοχές, την µετοχή Α και τη µετοχή D, και κάθε σενάριο έχει την ίδια πιθανότητα επίτευξης. Ποια µετοχή θα επιλέξετε; S c e n a r i o S h a r e A S h a r e D 1 1 6 % 1 % 2 1 0 % 1 0 % 3 4 % 1 9 % Η µέση απόδοση της µετοχής Α είναι: 0,33 (0,16+0,10+0,04) 0,1 (10%) Η µέση απόδοση της µετοχής D είναι: 0,33 (0,01+0,10+0,19) 0,1 (10%) Βλέπουµε ότι και οι δύο µετοχές έχουν την ίδια αναµενόµενη απόδοση, δηλαδή 10%. Ποια µετοχή θα επιλέξουµε; Οι αποδόσεις της D θα κυµανθούν από 1% έως 19%, ενώ οι αποδόσεις της Α θα κυµανθούν από 4% έως 16%. Η D µπορεί να µας δώσει την υψηλότερη απόδοση αλλά ταυτόχρονα έχει την ίδια πιθανότητα να µας δώσει και τη χαµηλότερη απόδοση. Η µετοχή D έχει µεγαλύτερη αβεβαιότητα από τη µετοχή Α.

Παράδειγµα (συνέχεια) Ο τύπος της διακύµανσης είναι: n 2 E ( R )) 2 i i σ ( R Συνεπώς η διακύµανση της µετοχής Α είναι: i 1 2 2 2 σ (0,16 0,10) + (0,10 0,10) + (0,04 0,10) 24 3 Η διακύµανση της µετοχής D είναι: Άρα η D έχει µεγαλύτερη αβεβαιότητα (ρίσκο, συνολικό επενδυτικό κίνδυνο) από την Α γιατί η διασπορά των αποδόσεών της γύρω από τη µέση απόδοση είναι υψηλότερη (θα µπορούσαµε να χρησιµοποιήσουµε και την τυπική απόκλιση που είναι η τετραγωνική ρίζα της διακύµανσης). P 1 2 1 2 2 2 2 σ (0,01 0,10) + (0,10 0,10) + (0,19 0,10) 54 3 i

Παράδειγµα Στον ακόλουθο πίνακα παραθέτουµε τις τιµές κλεισίµατος του µήνα των µετοχών 4 εταιρειών του ΧΑΑ, για 12 µήνες κατά την περίοδο 1997-1998 (οι τιµές είναι εκφρασµένες σε δρχ.). E T E A T T IK A T E P E R E P A T J u ly 13962 1405 979 2495 A u g u s 10200 1070 790 2140 S e p e m b e r 8500 1070 650 1920 O c o b e r 10000 1375 740 2060 N o v e m b e r 12571 1995 877 2350 D e c e m b e r 15750 1980 903 2510 J a n u a r y 19500 2210 1020 2430 F e b r u a r y 21440 5400 1100 2635 M a r c h 20590 4665 1180 2495 A p r il 20700 6048 1265 2595 M a y 21750 6655 1390 3090 J u n e 21020 6490 2185 3600 J u ly 21995 6740 2275 3735

Παράδειγµα (συνέχεια) Από τις προηγούµενες τιµές µπορούµε να υπολογίσουµε τις αποδόσεις κάθε µήνα, και για κάθε µετοχή. Για µεγαλύτερη ευκολία, θα αγνοήσουµε τα µερίσµατα (µερισµατική απόδοση) και θα υπολογίζουµε µόνο την κεφαλαιακή απόδοση. Για παράδειγµα η απόδοση της ΕΤΕ για το µήνα Αύγουστο 1997 ισούται µε την τιµή κλεισίµατος του Αυγούστου µείον την τιµή κλεισίµατος του Ιουλίου, οπότε (δεν µπορούµε να υπολογίσουµε απόδοση για Ιούλιο 1997): ( P Aug. ή Jul. Jul. P )/ P (10200 13962)/(13962) 0,2694-26,94% E T E A T T I K A T E P E R E P A T A u g u s -0.2694-0.2384-0.1930-0.1422 S e p e m b e r -0.1666 0.0000-0.1772-0.1028 O c o b e r 0.1764 0.2850 0.1384 0.0729 N o v e m b e r 0.2571 0.4509 0.1851 0.1407 D e c e m b e r 0.2528-0.0075 0.0296 0.0680 J a n u a r y 0.2380 0.1161 0.1295-0.0318 F e b r u a r y 0.0994 1.4434 0.0784 0.0843 M a r c h -0.0396-0.1361 0.0727-0.0531 A p r i l 0.0053 0.2964 0.0720 0.0400 M a y 0.0507 0.1003 0.0988 0.1907 J u n e -0.0330-0.0247 0.5719 0.1650 J u l y 0.0463 0.0385 0.0411 0.0375

Παράδειγµα (συνέχεια) Η µέση µηνιαία απόδοση κάθε µετοχής προκύπτει από την άθροιση όλων των αποδόσεων και η διαίρεση µε τον αριθµό των µηνών. Για να υπολογίσουµε την διακύµανση των αποδόσεων κάθε µετοχής από κάθε µηνιαία απόδοση αφαιρούµε την µέση µηνιαία απόδοση, υψώνουµε στο τετράγωνο και τα προσθέτουµε όλα µαζί. Η τυπική απόκλιση είναι η τετραγωνική ρίζα της διακύµανσης. E T E A T T IK A T E P E R E P A T R e u rn 0.0514 0.1936 0.0873 0.0391 V a ria n c e 0.0253 0.1755 0.0336 0.0108 S. D e v ia io n 0.1591 0.4190 0.1833 0.1039 Παρατηρούµε ότι την µεγαλύτερη απόδοση για την περίοδο 1997-1998 την έχει η µετοχή της ΑΤΤΙΚΑΤ (περίπου 19,36% το µήνα) και τη µικρότερη η ΕΠΑΤ (περίπου 3,9% το µήνα). Ταυτόχρονα όµως, η ΑΤΤΙΚΑΤ είναι η µετοχή µε το µεγαλύτερο κίνδυνο (ή αλλιώς τη µεγαλύτερη αβεβαιότητα), ενώ η ΕΠΑΤ µε το µικρότερο. Βλέπουµε δηλαδή µία αντιστοιχία απόδοσης και κινδύνου: όσο µεγαλύτερη η απόδοση µίας µετοχής τόσο υψηλότερος και ο κίνδυνος.

Μελλοντική και Παρούσα Αξία Επένδυσης Μελλοντική αξία (ή τελική αξία) ενός ποσού που επενδύεται σήµερα είναι η αξία που θα έχει αυτό το ποσό στο τέλος κάποιας χρονικής περιόδου. Συµπεράσµατα: Μ ν Π (1+ i) 0 Τα χρήµατα αυξάνονται µε την πάροδο του χρόνου (θετικό ονοµαστικό επιτόκιο) Ένα ποσό σήµερα έχει την ίδια αξία µ ένα άλλο µεγαλύτερο ποσό στο µέλλον Παρούσα αξία επένδυσης: ΠΑ ΚΤΡ (1+ i) ν ν ν Μ µελλοντική αξία Πο σηµερινό ποσό επένδυσης i ετήσιο επιτόκιο ν διάρκεια επένδυσης (έτη) ΠΑ παρούσα αξία ΚΤΡ καθαρή ταµειακή ροή

Γενικός Τύπος Παρούσας Αξίας Ο τύπος για τον προσδιορισµό της ΠΑ για οποιαδήποτε χρονική διάρθρωση καθαρών ταµειακών ροών (ΚΤΡ) διαµορφώνεται σε: ΠΑ ν (1 + i) 1 ΚΤΡ Με τη µέθοδο της παρούσας αξίας µπορούµε να εκφράσουµε µελλοντικές ΚΤΡ σε ισοδύναµες παρούσες αξίες. Κατά συνέπεια µπορούµε να συγκρίνουµε την ΠΑ των εσόδων (ΚΤΡ) από την επένδυση µε το κεφάλαιο (τιµή της επένδυσης) που απαιτείται σήµερα για να την αποκτήσουµε.

Μελλοντική και Παρούσα Αξία Επένδυσης Ράντα είναι µια σειρά ίσων ετήσιων χρηµατικών καταβολών (ροών) (Annuiy): 1- (1+ i) ΠΑΡάντας Α ( ) i Όταν η κεφαλαιοποίηση του τόκου (ανατοκισµός) γίνεται σε χρονικές περιόδους µικρότερες του ενός έτους, η εξίσωση διαµορφώνεται σε: Μ ν ΠΑ µν [1+ (i / µ)] Η παρούσα αξία ίσων ετήσιων χρηµατικών ροών ν που διάρκεια καταβάλλονται επένδυσης (έτη) στο διηνεκές (Perpeuiy) δίνεται από τη σχέση: - ν Α το ποσό της κάθε περιόδου µ αριθµός ανατοκισµών ετησίως ΠΑ Α i Α ίση ετήσια χρηµατική ροή

Καθαρή Παρούσα Αξία (ΚΠΑ) Η Καθαρή Παρούσα Αξία (ΚΠΑ) είναι η διαφορά µεταξύ της παρούσας αξίας των καθαρών ταµειακών ροών (ΚΤΡ) της επένδυσης και του κεφαλαίου που απαιτείται για την απόκτησή του (Κο): όπου i είναι η ελάχιστη απαιτούµενη απόδοση ή το προεξοφλητικό επιτόκιο Απόφαση µε βάση αυτό το κριτήριο αξιολόγησης της επένδυσης ΚΠΑ > 0 ΚΠΑ 0 ΚΠΑ < 0 ΚΠΑ ν ΚΤΡ (1 + i) 1 Η επένδυση γίνεται αποδεκτή Η επένδυση θεωρείται οριακή (αδιάφορος επενδυτής) Η επένδυση δεν πρέπει να γίνει αποδεκτή - Κ 0

Παράδειγµα 2.2.1. Ένας επενδυτής εξετάζει την περίπτωση επένδυσης για την οποία απαιτείται άµεση εκταµίευση ποσού της τάξεως των 1.000. Αν η επένδυση δεν γίνει αποδεκτή το ποσό των 1.000 µπορεί να επενδυθεί για ένα έτος (όση και η διάρκεια της επένδυσης) µε επιτόκιο 10%. Από την επένδυση αναµένονται στο τέλος του έτους καθαρές ταµειακές ροές ύψους 1.200. Να αξιολογηθεί η επένδυση. 1.200 Η ΚΠΑ είναι: ΚΠΑ ν ΚΤΡ (1 + i) 1 - Κ 0 1.000 1.200 ΚΠΑ (1+ 0.10) -1.000 90,909 Επειδή η ΚΠΑ > 0 η επένδυση γίνεται αποδεκτή. Εναλλακτικά θα µπορούσαµε να αξιολογήσουµε την επένδυση µε χρήση µελλοντικών αξιών.

Παράδειγµα 2.2.3. Εξετάζετε επένδυση διάρκειας δύο ετών. Για την απόκτηση της επένδυσης θα απαιτηθεί κεφάλαιο ύψους 5.000. Από την επένδυση αναµένονται ΚΤΡ ύψους 3.200 κάθε έτος, για 2 έτη. Εάν δεν υπήρχε η επένδυση θα µπορούσαµε να επενδύσουµε τα κεφάλαιά µας µε επιτόκιο ίσο µε 10%. Να αξιολογηθεί η επένδυση. ΚΠΑ 1 Η ΚΠΑ είναι: ν ΚΤΡ (1 + i) 3.200 ΚΠΑ (1+ 0.10) - Κ 0 3.200 + (1+ 0,10) 5.000 2-5.000 3.200 553,719 3.200 Επειδή η ΚΠΑ > 0 η επένδυση γίνεται αποδεκτή.

Παράδειγµα Να υποθέσετε ότι είστε υπεύθυνοι για την αξιολόγηση µιας επένδυσης διάρκειας 2 ετών, µε εισπράξεις 10.000 και 12.000 τα δύο πρώτα έτη αντίστοιχα, και πληρωµές 5.000 και 6.000 αντίστοιχα. Για την παρούσα αγορά του επενδυτικού στοιχείου θα απαιτηθούν 8.000, καταβλητέα την παρούσα χρονική στιγµή. Το ποσό αυτό θα αντληθεί από χρηµατοπιστωτικό οργανισµό µε επιτόκιο 20%. Να αξιολογηθεί η επένδυση. Η ΚΠΑ είναι: ΚΠΑ 5.000 ΚΠΑ (1+ 0.20) Επειδή η ΚΠΑ > 0 η επένδυση γίνεται αποδεκτή. ν (1 + i) 1 ΚΤΡ 6.000 + (1+ 0,20) - Κ 0 8.000 2-8.000 10.000 333,333 12.000 5.000 6.000

Εσωτερικός Βαθµός Απόδοσης (ΕΒΑ) Ο εσωτερικός βαθµός απόδοσης (ΕΒΑ) µιας επένδυσης έχει την ιδιότητα να µηδενίζει την ΚΠΑ της επένδυσης. Εναλλακτικά ο ΕΒΑ ορίζεται ως εκείνο το επιτόκιο το οποίο έχει την ιδιότητα να εξισώνει την ΠΑ των ΚΤΡ της επένδυσης µε το αρχικό κεφάλαιο: Απόφαση µε βάση αυτό το κριτήριο αξιολόγησης της επένδυσης: ΕΒΑ > i EBA 1 EBA < i ΚΠΑ ν ΚΤΡ - Κ0 0 (1 ) 1 + EBA Η επένδυση γίνεται αποδεκτή Η επένδυση θεωρείται οριακή (αδιάφορος επενδυτής) Η επένδυση δεν πρέπει να γίνει αποδεκτή

Παράδειγµα Εξετάζετε επένδυση διάρκειας δύο ετών. Το αρχικό κεφάλαιο είναι 100. Οι ΚΤΡ του πρώτου έτους θα είναι 10 στο δε δεύτερο έτος θα είναι 110. Η ελάχιστη απόδοση που απαιτείται είναι 5%. Να αξιολογηθεί η επένδυση µε τη µέθοδο του ΕΒΑ. ΚΠΑ ν (1 + i) 1 ΚΤΡ - Κ 0 100 10 110 Ο ΕΒΑ θα πρέπει να έχει την ακόλουθη ιδιότητα: 10 + 110 (1+ EBA) (1+ EBA) -100 0 οκιµάζουµε αρχικά την απόδοση που απαιτούµε (5%). Τότε η ΚΠΑ είναι 9,297. Επειδή η ΚΠΑ > 0 το επιτόκιο δεν αντιπροσωπεύει τον ΕΒΑ της επένδυσης. Με 10% η ΚΠΑ µηδενίζεται. Συνεπώς ο ΕΒΑ της επένδυσης είναι 10%>5%, οπότε η επένδυση γίνεται αποδεκτή. 2

Παράδειγµα Εξετάζετε επένδυση διάρκειας δύο ετών. Το σύνολο των ΚΤΡ θα προκύψει στο τέλος του δεύτερου έτους. Το απαιτούµενο κεφάλαιο είναι 1.000. Η ΚΤΡ θα είναι 1.440. Η ελάχιστη απόδοση που απαιτείται από την επένδυση είναι 15%. Να αξιολογηθεί η επένδυση µε τη µέθοδο του ΕΒΑ. ΚΠΑ ν ΚΤΡ (1 + i) 1 Η ΚΠΑ µε επιτόκιο 15% είναι: 1.440 (1+ 0.15) 2 - Κ 0-1.000 88,8 1.000 1.440 Η ΚΠΑ είναι µεγαλύτερη του µηδενός. Η ΚΠΑ µε επιτόκιο 20% είναι 0. Επειδή ο ΕΒΑ της επένδυσης είναι µεγαλύτερος από την ελάχιστη απαιτούµενη απόδοση (15%), η επένδυση γίνεται αποδεκτή.

Παράδειγµα Να υπολογιστεί ο ΕΒΑ της επένδυσης µε Κο 1.000 και ΚΤΡ 230,973 για κάθε ένα από τα επόµενα 5 έτη. ΚΠΑ ν ΚΤΡ (1 + i) 1 - Κ 0 ΠΑΡάντας 1- (1+ i) Α ( i Ο ΕΒΑ θα πρέπει να µηδενίζει την ΚΠΑ. Άρα θα πρέπει: 1.000 230,973 ( 1-(1+ i) ) i Σύµφωνα µε πίνακες που είναι συνηµµένοι στο βιβλίο ασκήσεων, για 5 έτη το επιτόκιο (ΕΒΑ) είναι 5%. -ν - ν )

Παράδειγµα Ας θεωρήσουµε ότι υπάρχει µια άληκτη οµολογία για την οποία η τιµή (παρούσα αξία) είναι 10.000 και οι ετήσιοι τόκοι (έσοδα) είναι 2.000. Αναζητείται ο ΕΒΑ της επένδυσης. Γνωρίζουµε ότι η αξία µιας ράντας στο διηνεκές (perpeuiy) είναι: Χ ΠΑ i Ο ΕΒΑ θα πρέπει να µηδενίζει την ΚΠΑ. Άρα θα πρέπει: 2.000-10.000 0 i Αντικαθιστώντας το i µε τον ΕΒΑ και επιλύοντας ως προς i βρίσκουµε ότι ο ΕΒΑ είναι 0,20 (ή 20%).