مقاله پژوهشی تا ثیر تمرینات ترکیبی همراه با مصرف مکمل ال-کارنیتین بر تغییرات هورمونی پروفایل لیپیدي و ترکیب بدنی در مردان چاق ٣ ٢ ١ مهدي حکيمي داريوش شيخالاسلامي وطني مريم علي محمدي تاریخ دریافت 1393/12/03 تاریخ پذیرش 1394/02/10 چکیده پیشزمینه و هدف: هدف از اين پژوهش بررسي اثرات ۸ هفته تمرينات ترکيبي مقاومتي و استقامتي همراه با مصرف مکمل ال-کارنيتين بر تغييرات هورموني نيمرخ ليپيدي و ترکيب بدني مردان چاق بود. مواد و روشها: در اين پژوهش ۲۴ مرد جوان چاق و داوطلب (با دامنه سني ۲۳/۶±۲/۴ سال و شاخص توده بدني ۳۲/۴±۱/۶ کيلوگرم بر مترمربع) بهصورت تصادفي به ٢ گروه ١٢ نفره مکمل و دارونما تقسيم شدند. هر دو گروه برنامه تمرين ترکيبي مقاومتي و استقامتي يکساني اجرا کردند (٣ جلسه در هفته به مدت ٨ هفته). گروه مکمل روزانه ٣ گرم مکمل ا ل- کارنيتين و گروه دارونما نيز به همان مقدار مالتودکسترين مصرف ميکردند. نمونهه يا ٣٦ ساعت پس از اتمام تمرينات در وضعيت ناشتا جمعا وري شد. براي تعيين تفاوته يا از ا زمون t مستقل استفاده شد. درونگروهي از ا زمون t همبسته و جهت تعيين تفاوته يا خوني قبل از شروع دوره و بين دو گروه یافتهها: در هر دو گروه مکمل و دارونما پس از انجام ۸ هفته تمرين ترکيبي کاهش معناداري در وزن بدن توده چربي درصد چربي کلسترول LDL-C TG و علاوه بر اين افزايش معنادار در HDL-C مشاهده شد (۰/۰۵ P). همچنين افزايش معنيدار کورتيزول (در هر دو گروه) و تستوسترون (تنها در گروه مکمل) ملاحظه گرديد (۰/۰۵ P). اما يافتهه يا حاصل از مقايسه بين گروهي حاکي از ا ن بود که در پسا زمون به لحاظ تمامي شاخصهاي مورداشاره اختلاف معناداري به نفع گروه دريافتکننده مکمل کارنيتين وجود داشت. بهعبارتديگر ميزان بهبود در گروه مکمل نسبت به گروه دارونما بهطور معناداري بيشتر بود.(P ۰/۰۵) نتیجهگیري: اگرچه اجراي ۸ هفته تمرينات ترکيبي مقاومتي و استقامتي باعث بهبود ترکيب بدني نيمرخ ليپيدي و تغييرات هورموني در افراد چاق شد اما با مصرف مکمل ال-کارنيتين ميزان اثرگذاري به شکل محسوسي بهتر بود. کلمات کلیدي: ال-کارنيتين تمرينات مقاومتي تمرينات استقامتي توده چربي چاقي مجله پزشکی ارومیه دوره بیست و ششم شماره سوم ص 185-193 خرداد 1394 آدرس مکاتبه: اردبيل گروه تربيتبدني و علوم ورزشي دانشکده علوم تربيت ي و روانشناسي دانشگاه محقق اردبيل ي اردبيل ايران. تلفن تماس: ۰۹۱۸۹۱۲۳۷۵۷ Email: Mehdihakimi66@yahoo.com کاربرديترين از و استقامتي مقدمه امروزه تمرينات مقاومتي روشه تمريني در جهت توسعه قدرت افزايش تناسباندام کاهش ضربان قلب استراحتي افزايش ظرفيت هوازي كاهش توده چربي و بهبود ترکيب بدني هستند (۱, ۲). رحيمي (۲۰۰۶) چنين گزارش کرد که ترکيب بدني مردان داراي اضافهوزن پس از اجراي ۱۲ هفته تمرينات مقاومتي (۳ جلسه در هفته) با شدته يا مختلف بهبود (کاهش چربي و افزايش توده بدون چربي) مييابد (۳). ١ دانشجوي دکتري فيزيولوژي ورزشي قلب و عروق و تنفس گروه تربيت بدني و علوم ورزشي دانشکده علوم تربيتي و روانشناسي دانشگاه محقق اردبيلي اردبيل ايران (نويسنده مسي ول) ٢ دانشيار فيزيولوژي ورزشي گروه تربيت بدني و علوم ورزشي دانشکده علوم انساني و اجتماعي دانشگاه کردستان سنندج ايران ٣ کارشناسي ارشد فيزيولوژي ورزشي دبير تربيت بدني و ورزش اداره ا موزش و پرورش مريوان کردستان ايران 185
تا ثير تمرينات ترکيبي همراه با مصرف مکمل ال-کارنيتين بر تغييرات هورموني... مهدي حکيمي و همکاران همچنين ونابلز و ١ جيكوندراپ (٢٠٠٨) طي پژوهشي نشان دادند كه اجراي ٤ هفته تمرينات استقامتي توسط مردان چاق اكسيداسيون چربي را تا ٤٤ درصد افزايش داده است (٤). از طرفي گزارش شده است مو ثرترين برنامهه يا ترکيب بدني و کاهش وزن اضافي تمريني جهت بهبود بدن برنامههايي هستند كه داراي تركيبي از تمرينات استقامتي و مقاومتي باشند بهطوريکه گرزي و همکاران (٢٠١٢) نشان دادند که اجراي تمرينات ترکيبي مقاومتي و استقامتي در افراد غير ورزشکار باعث کاهش بيشتر توده چربي بدن و بهبود ترکيب بدني استقامتي و مقاومتي ص رف خطرزاي تحقيقات ميشود (٥). در مقايسه با تمرينات نشان دادهاند كه افزايش وزن و چاقي با عوامل قلبي-عروقي يع ين پرفشارخوني ديابت و پروفايل ليپيدي در ارتباط است (٦). اجزاي پروفايل ليپيدي ) هب جز ليپوپروتي ين با چگالي بالا- تودهي چربي ٢ کلسترول ) همبستگي مستقيم و معنيداري با ميزان بدن دارند (۷). مشاهده شده است که برنامهه يا كلسترول تري گليسيريد و ليپوپروتي ينه يا تمرين ترکيبي ميتواند بر سرم اثر بگذارد (٨) بهطوريکه اراضي و همکاران (۲۰۱۳) نشان دادند كه ٨ هفته تمرين کلسترول تركيبي (مقاومتي- ٣ تري تام ٤ گليسيريد ٥ کلسترول و افزايش و استقامتي) ليپوپروتي ين با چگالي باعث هوازي ليپوپروتي ين با چگالي بالا- کاهش پاي ن-ي و کلسترول حداکثر اكسيژن مصرفي ) 2max (VO ميشود (٩). همچنين اسد (٢٠١٣) به بررسي اثر هشت هفته تمرينات هوازي مقاومتي و ميزان بر تركيبي كلسترول ليپوپروتي ين با چگالي پاي ن-ي کلسترول ليپوپروتي ين با چگالي بالا- کلسترول و عوامل خطرزاي قلبي-عروقي در مردان چاق پرداخته و گزارش کرد که اجراي تمرينات تركيبي به نسبت اجراي تنهاي تمرينات مقاومتي يا استقامتي اثربخشي بالاتري بر عوامل خطرزاي قلبي-عروقي دارد (١٠). مکمل ال-کارنيتين يکي از انواع مکملهايي است که ممکن است به افزايش مصرف اسيدهاي گليکوژن افزايش عملکرد ورزشي ٦ چرب ا زاد حفظ ذخاير و افزايش حداکثر اکسيژن مصرفي کمک کند( ۱۱ ). کارنيتين (ا ل -۳ -هيدروکسي تري متيل ا مينوبوتانات) ٧ اسيدا مينهاي است که در بدن انسان از اسيدهاي ا مينه ضروري ليزين و متيونين در کليه و کبد سنتز ميشود و يا توسط رژيم غذايي وارد بدن ميشود وال-کارنيتين شکل فعال ا ن ميباشد (١٢). در عضلات اسکلتي ال-کارنيتين در انتقال اسيد چرب ا زاد به ماتريکس ميتوکندري در فرا يند بتا اکسيداسيون نقش مهمي دارد (١١). کرامر و همکاران (۲۰۰۳) اعلام کردند که مصرف روزانه ۲ تمرينات مقاومتي افزايش سنتز پروتي ينه يا گرم مکمل باعث کاهش ال-کارنيتين در جريان راديکاله يا هفته ۳ ا زاد و همچنين ساختاري عضلات ميشود (١٣). پرندک و همکاران (۲۰۱۴) گزارش کردند که مصرف روزانه ۲ گرم مکمل ال-کارنيتين به مدت ۲ هفته طي اجراي فعاليت استقامتي باعث کاهش اثرات پراکسيداسيون ليپيدي و عوامل ا سيبز يا ميشود (۱۴). ع يل عضلاني پور و همکاران (٢٠١٤) هم نشان دادند که مصرف روزانه ٢ گرم مکمل ا ل- کارنيتين همراه با مصرف رژيم غذايي کمکالري در افراد ديابتي نوع ٢ باعث بهبود پروفايل ليپيدي ميشود (١٥). در مقابل لي ٨ و همکاران (۲۰۰۷) عدم تا ثير مکمل ال-کارنيتين را بر بتااکسيداسيون چربي و مصرف اسيدهاي چرب در جريان ا زاد ۶ هفته تمرينات استقامتي گزارش کردند (۱۶). براد ٩ و همکاران (۲۰۰۵) نيز نشان دادند که مصرف روزانه ۳ گرم مکمل ال-کارنيتين به مدت ۴ هفته بر مصرف سوبسترا عملکرد استقامتي فعاليته يا تا جايي و اکسيداسيون کربوهيدرات و چربي زير بيشينه بيتا ثير بوده است (۱۷). هنگام اجراي که نويسندگان جستجو کردند در مورد تا ثير تمرينات ترکيبي همراه با مصرف مکمل ا ل- کارنيتين بر پروفايل ليپيدي و ترکيب بدني مطالعهاي يافت نشد اين در حالي است که اثرات مثبت تمرينات ترکيبي (۹, ۱۰) و مکمل ال-کارنيتين (۱۵, ۱۸) - هر دو- بر بهبود پروفايل ليپيدي به شکل جداگانه بررسي و تاي يد شدهاند. علاوه بر اين يکي از مکانيسمهايي که در اثر اجراي برنامهه يا تمريني و همچنين مصرف مکمل کارنيتين منجر به تغييرات در ترکيب بدني و نيمرخ چربي بدن ميگردد ممکن است تغييرات هورموني تستوسترون بهعنوان هورمونه يا باشد. بنابراين دو هورمون کورتيزول و متابوليکي مدنظر قرار گرفتند. لذا پژوهش حاضر باهدف بررسي اثرات ۸ هفته تمرينات ترکيبي مقاومتي و استقامتي تغييرات هورموني پروفايل ليپيدي همراه با مصرف مکمل ال-کارنيتين بر و ترکيب بدني مردان چاق صورت گرفت تا اثرات تمرينات ترکيبي بهتنهايي و همراه با مصرف مکمل کارنيتين در اين خصوص بررسي گردد. مواد و روشها جامعه ا ماري شهرستان مريوان تشکيل اين پژوهش را دانشجويان پسر دانشگاه ا زاد ميدادند. به دنبال ا گهي دعوت به 8. Lee et al. 9. Broad et al. 1. Venables and Jeukendrup 2. High density lipoprotein cholesterol (HDL-C) 3. Total Cholesterol (TC) 4. Triglycerides (TG) 5. Low density lipoprotein cholesterol (LDL-C) 6. Free fatty acid 7. Carnitine (L-3- hydroxyltrimethylamminobutanoate) 186
دوره ۲۶ شماره ۳ خرداد ۱۳۹۴ مجله پزشکي اروميه همکاري در بين دانشجويان ۲۴ پسر چاق با ميانگين سني ۲۳/۶±۲/۴ سال و نمايه توده بدني ۳۲/۴±۱/۶ کيلوگرم بر مترمربع از بين افراد واجد شرايط به شکل داوطلبانه انتخاب شدند. معيارهاي ورود به تحقيق عبارت بودند از: چاق بودن (شاخص توده بدني بالاتر از ۳۰ کيلوگرم بر مترمربع) نداشتن سابقه تمرينات ورزشي منظم در ۱ سال گذشته عدم مصرف هيچگونه مکمل يا داروي خاص در ۳ ماه گذشته و عدم ابتلا به بيماريه يا عروقي ديابت کبد تيروي يد و ناراحتيه يا قلبي- گوارشي و کليوي. براي اين منظور شرکتکنندگان فرم سوابق پزشکي و سوابق فعاليت بدني را تکميل کردند. پس از انتخاب نمونه ا ماري در يک جلسه توجيهي اهداف و برنامهه يا طرح با ذکر خطرات احتمالي براي ا زمودنيها توضيح داده شد و از تمامي افراد رضايتنامه شرکت در تحقيق اخذ گرديد. در جلسه ديگري که ۱ هفته قبل از شروع پروتکل اصلي برگزار شد ضمن ا شناسازي افراد با حرکات مقاومتي ا زمون يک تکرار بيشينه در مورد تمامي حرکات به انجام رسيد. علاوه بر اين در اين جلسه حداکثر ضربان قلب استفاده از فرمول زير جهت تعي ني ١ با بيشينه شدت تمرين استقامتي محاسبه گرديد (١٩): (سن ٠/٧)- ٢٠٨= حداکثر ضربان قلب بيشينه همچنين چون کنترل رژيم غذايي ا زمودنيها بهطور دقيق مقدور نبود از تمامي افراد خواسته شد که در طول دوره تمريني برنامه غذايي معمول روزانه خود را که از سلفسرويس دانشگاه استفاده ميکردند ادامه داده و در حد امکان از مصرف هر نوع غذاي خارج از برنامه سلف خصوصا ۴۸ ساعت قبل از پيشا زمون و پسا زمون پرهيز کنند. به ا زمودنيها اين اختيار داده شد که در هر مرحله از اجراي تمرينات در صورت عدم تمايل به ادامه کار انصراف دهند. همچنين به ا زمودنيها اين اطمينان داده شد که اطلاعات مربوط به ا نها بهصورت محرمانه و بدون ذکر نام افراد موردبررسي قرار خواهد گرفت. نهايتا نمونهه يا ا ماري (۲۴ نفر) در يک طرح دو سو کور بهطور تصادفي به ۲ گروه ۱۲ نفره مکمل (مصرف ۳ گرم ا ل کارنيتين در روز) و دارونما (مصرف ۳ گرم مالتودکسترين در روز) تقسيم شدند. هر دو گروه برنامه تمرينات ترکيبي را به مدت ۸ هفته اجرا کردند. مکمل ال-کارنيتين مورداستفاده در اين پژوهش ٢ محصول شرکت جنسان ساخت کشور ايتاليا بود که توسط شرکت پخش دارويي بهستان بهصورت کپسوله يا بود. ا زمودنيه يا گروه مکمل در روزهاي ١ گرمي تهيه شده تمرين (روزهاي زوج هفته) ٩٠ دقيقه قبل از شروع برنامه تمريني ٣ گرم ا ل- كارنيتين را همراه با ٢٠٠ ميليليتر ا ب مصرف ميکردند. در ساير روزها نيز طي ساعات مشابه و به همان ميزان مکمل ا ل- کارنيتين دريافت کردند. گروه دارونما نيز به همان شيوه روزانه مقدار ٣ مالتودكسترين همراه با ٢٠٠ ميليليتر ا ب مصرف کردند (١٧). پروتکل تمرین ترکیبی: گرم پروتکل تمريني شامل ٨ هفته اجراي تمرينات مقاومتي و استقامتي بهصورت ترکيبي بود که بهصورت سه جلسه در هفته توسط هر دو گروه مکمل و دارونما و بهصورت همزمان برگزار شد. ا زمودنيها در هر جلسه تمريني ابتدا تمرينات مقاومتي را اجرا ميکردند ٥ و پس از ميشد. برنامه تمرينات ٨ دقيقه استراحت تمرينات استقامتي اجرا مقاومتي شامل اجراي حركات جلو پا ماشين پشت پا ماشين پرس سينه زير بغل لت و پشت بازو ايستاده با ماشين بود. اين برنامه با رعايت اصل اضافهبار در ٣ نوبت تکراري با شدت ٨٠ درصد يک تکرار بيشينه و با فواصل استراحتي ٢ دقيقهاي بين ستها و ٣ دقيقهاي بين حرکات اجرا ميشد. در پايان هر هفته ا زمون يک تکرار بيشينه در مورد تمامي حرکات مجددا ثبت ميشد و شدت ٨٠ درصد با توجه به رکورد جديد ا عمال ميشد (٢٠). برنامه تمرينات مقاومتي در هر جلسه حدودا ٤٠ دقيقه به طول ميانجاميد. همچنين برنامه تمرينات استقامتي شامل دويدن در پيست دووميد يان مجاور سالن تمرينات مقاومتي بود. در جلسه اول مدتزمان دويدن ١٠ دقيقه بود و با افزايش ٣٠ ثانيهاي زمان فعاليت در هر جلسه زمان دويدن در جلسه ا خر تقريبا به ٢٢ دقيقه رسيد. برنامه استقامتي در ٤ هفته اول با ٧٠-٧٥ درصد ضربان قلب بيشينه و در ٤ هفته دوم با شدت تقريبي ٧٥-٨٠ درصد ضربان قلب بيشينه اجرا شد (٢١). کنترل شدت فعاليت مقاومتي با استفاده از ضربان سنج پلار انجام گرفت. براي اين منظور ٦ عدد پلار در هر جلسه به شکل تصادفي بين ا زمودنيها تقسيم ميشد. در ابتداي هر جلسه تمريني ١٠ دقيقه گرم کردن عمومي و در پايان هر جلسه فعاليت نيز ٥ دقيقه سرد کردن در نظر گرفته شده بود. مدتزمان تمرين در جلسه اول حدود ٥٥ دقيقه بود اما در جلسه ا خر به حدود ٧٠ دقيقه رسيد. نمونهه يا خوني در دو مرحله پيشا زمون (٤٨ ساعت قبل از شروع دوره تمريني) و پسا زمون (حدودا ٣٦ ساعت پس از ا خرين جلسه تمريني) به ميزان ٥ سيسي و به دنبال ناشتايي ١٠ ساعته در ساعت ٨:١٥ صبح در ا زمايشگاه و از سياهرگ بازويي دست چپ ا زمودنيها در حالت نشسته گرفته شد. سپس نمونهه يا خوني با سرعت ١٥٠٠ g سانتريفيوژ شده و سرم استخراج شد. پروفايل ليپيدي با روش ا نزيماتيك توسط ا نالايزر Selectra 2 و با استفاده از کيته يا شركت پارس ا زمون اندازهگيري شد. با توجه به اينکه ميزان تري گليسيريد ا زمودنيها کمتر از ٤٠٠ ميليگرم در دسي ليتر بود براي محاسبه ميزان ليپوپروتي ين با چگالي پاي ن-ي 1 HRmax 2 Gensan 187
تا ثير تمرينات ترکيبي همراه با مصرف مکمل ال-کارنيتين بر تغييرات هورموني... مهدي حکيمي و همکاران کلسترول از فرمول فريد- والد TC) - LDL-C= (TG/5 استفاده گرديد HDL-C -.(۲۱) همچنين غلظته يا سرمي کورتيزول و تستوسترون به روش الايزا (ELISA) و با استفاده از کيته يا شرکت اندازهگيري شدند. دياگنوستيک بيوکم ساخت کشور کانادا بهمنظور اندازهگيري ترکيب بدني ضخامت چربي زيرپوستي ا زمودنيها با استفاده از كاليپر (مدلHarpenden ) در سه نقطه سه سر بازو شکم و فوق خاصره و در سمت راست بدن با استفاده از معادله جکسون و پولاك مختص مردان محاسبه شد و سپس با جايگذاري مقدار عددي محاسبه شده در معادله سيري درصد چربي بدن محاسبه گرديد (٢٢). جهت تجزيه و تحليل ا ماري از نرم افزار افزار SPSS نسخه ١٨ استفاده شد. براي اين منظور ابتدا کليه دادهها براي تعيين نرمال بودن توزيع (با استفاده از ا زمون کولموگروف-اسميرنف) و يکسان بودن قرار گرفتند. سپس واريانسها (با استفاده از ا زمون لوين) موردبررسي ا زمونتي Paired-Samples T همبسته ) (Test براي (بررسي تعيين تفاوته يا هفته برنامه تمريني ٨ اثرات درونگروهي) و در ا زمونتي دو گروه مستقل Test) (Independent-Samples T براي تعيين تفاوت بين دو گروه مکمل و دارونما (بررسي تفاوته يا بين گروهي) به کار گرفته شدند. تمامي دادهها در سطح معنيداري ۰/۰۵>P تجزيه و تحليل شدند. یافتهها نتايج اين پژوهش نشان داد که پس از ۸ هفته برنامه تمرين ترکيبي در هر دو گروه مکمل کارنيتين و دارونما وضعيت پروفايل ليپيدي بهبود يافت بهطوريکه مقادير کلسترول تام (TC) تري گليسيريد (TG) و ليپوپروتي ين با چگالي پايين (LDL-C) بهطور معنيداري در هر دو گروه کاهش يافت (۰/۰۵>P) و ليپوپروتي ين با چگالي بالا (HDL-C) نيز در هر دو گروه با افزايش معنادار همراه بود (۰/۰۵>P) (جدول ۱). همچنين وزن و درصد چربي بدن نيز در هر دو گروه پس از ۸ هفته اجراي تمرينات ترکيبي کاهش معناداري يافت (۰/۰۵>P). علاوه بر اين غلظت سرمي کورتيزول در هر دو گروه پس از ۸ هفته برنامه تمريني افزايش محسوسي يافت (۰/۰۵>P) اما مقادير سرمي هورمون تستوسترون تنها در گروه دريافت کننده مکمل ا ل کارنيتين (و ۹ گروه دارونما) در پاسخ به تمرين افزايش معناداري پيدا کرد (۰/۰۰۰=P). اين در حالي بود که بهجز شاخص توده بدون چربي در مابقي شاخصه يا معناداري هورموني و نيمرخ ليپيدي در به نفع گروه مکمل مشاهده شد. پسا زمون اختلاف بهعبارتديگر در پسا زمون مقادير وزن (۰/۰۴۴=P) توده چربي بدن (۰/۰۰۸=P) درصد چربي بدن (۰/۰۲۱=P) ميزان کلسترول تام (۰/۰۱۳=P) گليسيريد تري مکمل کمتر از گروه شاخصه يا LDL-C و (P=۰/۰۴۴) دارونما بود. از طرف ديگر در (۰/۰۰۴=P) در گروه پسا زمون سرمي تستوسترون (۰/۰۴۲=P) و (۰/۰۳۵= HDL-C P) در گروه مکمل نسبت به گروه دارونما شرايط بهتري داشت (جدول ۱). جدول (1): تغييرات ترکيب بدني نيمرخ ليپيدي و هورموني به دنبال ۸ هفته تمرين ترکيبي در گروهه يا گروه مکمل کارنيتين و دارونما گروه دارونما دريافت کننده مکمل ال- متغير کلسترول (mg/dl) تري گليسيريد (mg/dl) (mg/dl) HDL-C پيشا زمون ۲۰۴/۵ ± ۱۴/۵ پسا زمون ۱۸۶/۱ ± ۱۲/۲ * # پيشا زمون ۲۰۷/۵ ± ۱۱/۴ پسا زمون ۱۹۹/۱ ± ۱۱/۱ * ۲۱۰/۸ ± ۱۶/۷ * ۴۳/۸ ± ۴/۱ * ۱۱۲/۱ ± ۷/۷ * ۲۲۰/۶ ± ۱۷/۱ ۳۶/۲ ± ۳/۹ ۱۲۷/۱ ± ۸/۷ ۱۹۸/۵ ± ۱۰/۷ * # ۴۷/۲ ±۳/۲ * # ۹۹/۴ ± ۱۱/۵ * # ۲۱۶/۹ ± ۱۳/۷ ۳۵/۱ ±۲/۹ ۱۲۵/۷ ± ۱۳ (mg/dl) LDL-C وزن بدن (کيلوگرم) توده چربي بدن(کيلوگرم) توده بدون چربي(کيلوگرم) درصد چربي (درصد) BMI (کيلوگرم بر مترمربع) ۹۲/۳ ± ۷/۴ * ۲۶/۱ ± ۳/۱ * ۶۶/۲ ± ۵/۲ ۲۸/۲ ± ۱/۹ * ۳۲±۰/۵* ۶/۱ ± ۰/۸ ۱۲ ± ۱/۲ * ۹۴/۲ ± ۹/۵ ۲۸/۴ ± ۳/۵ ۶۵/۷ ± ۵ ۳۰/۱ ± ۲/۱ ۳۲/۶±۰/۷ ۵/۹ ± ۰/۹ ۱۰/۹ ± ۱ ۸۴/۹ ± ۷/۷ * # ۲۱/۸ ± ۳/۹ * # ۶۳/۱ ± ۶/۴ ۲۵/۵ ± ۳/۱ * # ۳۰/۷±۱/۵ * # ۶/۹ ± ۰/۷ * # ۱۴/۱ ± ۰/۷ * # ۸۹ ± ۸/۷ ۲۶/۳ ± ۳/۶ ۶۲/۷ ± ۶/۱ ۲۹/۴ ± ۲/۳ ۳۲/۲±۱/۱ ۵/۲ ± ۰/۸ ۱۰/۴ ± ۱ تستوسترون (ng/ml) کورتيزول (ng/ml) *تفاوت معنيدار بين قبل و پس از ۸ هفته تمرين (تغييرات درونگروهي) # تفاوت معنيدار بين دو گروه (تغييرات بين گروهي) 188
دوره ۲۶ شماره ۳ خرداد ۱۳۹۴ مجله پزشکي اروميه بحث يافتهه يا حاصل از مطالعه حاضر نشان داد که ۸ هفته اجراي تمرينات ترکيبي در دو گروه تمريني مکمل و دارونما باعث کاهش معنيدار کلسترول تري گليسيريد و ليپوپروتي ين با چگالي پايين و افزايش معنيدار ليپوپروتي ين با چگالي بالا شد که نشان دهنده اثر بخشي تمرينات ترکيبي بر پروفايل ليپيدي است. اين يافتهها با نتايج پژوهشه يا اراضي (۲۰۱۳) و گرزي (۲۰۱۲) همخواني (۵, ١ ۹) اما با نتايج ميشاي يل (۲۰۰۶) مغايرت دارد (۲۳). يکي از دلايل اختلاف به شرايط ا زمودنيها مربوط است. بهعبارتديگر در بيشتر مطالعاتي که اثر بخشي برنامهه يا مشاهده شده است ا زمودنيها افراد چاق ورزشي بر پروفايل ليپيد يا داراي اضافهوزن بودهاند (۶, ۱۰). سازوكار اثرگذاري اين نوع تمرينات در بهبود پروفايل ليپيدي به فرا يندهاي ا نزيمي دخيل در سوخت و ساز ليپيدها مربوط ميباشد. در اين خصوص افزايش فعاليت ا نزيمي ليپوپروتي ين ليپاز گزارش شده است (٢٤). سوگيورا و همكاران (٢٠٠٢) اظهار داشتند كه فعاليته يا فعاليت ا نزيمه يا ترانسفراز ا سيل ورزشي منظم با افزايش ليپوپروتي ين ليپاز( (LPL ٢ و لسيتين كلسترول (LCAT ٣ ) باعث كاهش TC TG LDL و افزايش HDL ميشوند (٢٥) هرچند که يکي از محدوديته يا پژوهش حاضر يافتهه يا عدم ا نزيمها اين اندازهگيري بود. همچنين حاضر بيانگر ا نست که مصرف مکمل ال-کارنيتين همراه با تمرينات ترکيبي باعث بهبود بيشتري در پروفايل ليپيدي در مقايسه با گروه دارونما شده است. اين يافتهها با نتايج علي پور ٤ (٢٠١٤) و گونزالز ارتيز و همکاران (٢٠٠٨) همخواني دارد (١٥,.(١٨ مکمل ال-کارنيتين انتقال اسيد چرب ا زاد را به درون ماتريکس ميتوکندري در فرا يند بتا اکسيداسيون افزايش ميدهد و همزمان با کاهش غلظت TG خون به هنگام فعاليت ورزشي ال- کارنيتين ممکن است با انتقال بيشتر اسيد چرب ا زاد حاصل از تجزيه TG در اثر فعاليت ورزشي منجر به اکسيداسيون بيشتر اسيدهاي چرب گردد (۱۱). توضيح ديگر براي اثرات ال-کارنيتين در کاهش سطح تريگليسريد سرم مربوط به افزايش دفع استيل کارنيتين است (٢٦). در واقع فعاليت ورزشي و مصرف مکمل کارنيتين-هر دو- به ترتيب با افزايش تجزيه خون (هم تريگليسريدهاي ا زاد و هم تريگليسريده يا تريگليسريده يا موجود در ساختمان ليپوپروتي ينها از جمله (LDL و افزايش اکسيداسيون ا نها منجر به کاهش ليپيدهاي خون ميشوند. همچنين همان طور که اشاره شد با افزايش فعاليت ا نزيم لسيتين كلسترول ا سيل ترانسفراز ناشي ترکيب ليپو کلسترول از فعاليت ورزشي ميزان کلسترول موجود در پروتي ينها سرم در اثر مکمل کاهش خواهد ال-کارنيتين يافت( ۲۵ ). کاهش ميزان ميتواند با کاهش تريگليسريد مرتبط باشد بهطوريکه با کاهش ميزان کلسترول امکان کاهش ميزان تريگليسريد و تغيير در ترکيب ليپوپروتي ين وجود خواهد داشت تريگليسريد منجر به افزايش (٢١). از طرف ديگر کاهش توسط LDL برداشت ميشود که به نوبه خود ميزان LDL را کاهش ميدهد (٢٧). سنتز گيرندهها همچنين نتايج اين پژوهش نشان داد که وزن توده چربي و درصد چربي بدن بهطور معنيداري در هر دو گروه تمريني مکمل و دارونما در پسا زمون در مقايسه با پيشا زمون کاهش يافت. علاوه بر اين ميزان تغييرات در گروه مکمل بهطور معنيداري بيشتر از گروه دارونما بوده است. اين نتايج با يافتهه يا ا براموويس (۲۰۰۵) همسوست (۲۸) هرچند با تحقيقات لي (۲۰۰۷) و براد (۲۰۰۵) هم خواني ندارد (۱۶, ۱۷). همان طور که قبلا اشاره شد احتمالا د يل ل اين تناقض به شرايط جسماني ا زمودنيها مربوط است. در هر دو مطالعه فوق بر خلاف مطالعه حاضر از افراد سالم داراي وزن نرمال استفاده شده بود. از سوي ديگر نتايج اين پژوهش نشان داد که ميزان تستوسترون و کورتيزول بهطور معنيداري در هردو گروه مکمل و دارونما بدنبال اجراي ٨ هفته برنامه تمرين ترکيبي افزايش يافته است. همسو با تغييرات پروفايل ليپيد ميزان افزايش هورمونه يا تستوسترون و کورتيزول در گروه مکمل بيشتر بوده است. بنابراين اين احتمال مطرح ميشود که مصرف مکمل ال-کارنيتين از طريق مکانيسمهايي همچون تعديل عمل گيرندهه يا بعضي از فعاليته يا بافت در گلوكوكورتيكوي يد زيستي گلوكوكورتيكوي يدها را (تحريك ليپوليز چربي) افزايش دهد از طرف ديگر (٢٨). مطالعات اپيدميولوژيک نشان دادهاند که سطح تستوسترون ارتباط منفي با دارد TG و LDL TC و همچنين همبستگي يک و مثبت معنيداري نيز بين سطح تستوسترون و سطح HDL وجود دارد (٢٩) و با توجه به نتايج حاصل از اين پژوهش که سطوح TG TC و LDL کاهش يافتند و سطح HDL نيز افزايش يافته است و اين ميزان تغببرات بهطور معنيداري به نفع گروه مکمل بيشتر بود بنابر اين احتمال ميرود اين ميزان افزايش معنيدار تستوسترون در گروه مکمل در ارتباط با پروفايل ليپيدي تغييري قابل انتظار باشد. همچنين با توجه به تفاوت معنادار کورتيزول دو گروه در پسا زمون کاهش بيشتر تري گليسيريد درصد چربي و LDL در 1. Michae 2. Lipoprotein lipase (LPL) 3. Lecithin-cholesterol acyltransferase (LCAT) 4. Gonzalez-Ortiz et al. 189
تا ثير تمرينات ترکيبي همراه با مصرف مکمل ال-کارنيتين بر تغييرات هورموني... مهدي حکيمي و همکاران گروه مکمل نسبت به گروه دارونما منطقي و ميرسد به نظر احتمالا اين هورمون کاتابوليکي با تحريک بيشتر ليپوليز و خروج ليپيدها از بافته يا چربي و استفاده بيشتر از ا نها بهعنوان منبع سوخت منجر به کاهش توده چربي و بهبود پروفايل ليپيدي در گروه مصرف کننده مکمل ال-کارنيتين شده است (١٢). همچنين يافتهه يا حاضر حاکي از ا ن است که وزن بدون چربي افزايش (غير معنادار) يافته است. تستوسترون هورموني ا نابوليک است که غلظت ا ن در خون محرک پروتي ين سازي عضله است و باعث افزايش توده عضلاني و به دنبال ا ن افزايش توده بدن ميشود (٣٠). از ا نجا که ميزان تستوسترون در دو گروه مکمل و دارونما افزايش يافته پس انتظار ميرود که بهبود توده بدون چربي بدن ناشي از افزايش اين هورمون باشد. در پايان اميد است که پژوهشه يا ر يو بيشتري در اين زمينه صورت گيرد پژوهشهايي بر دختران چاق با تعداد هورمونه يا محدوديته يا اندازهگيري ا نزيمه يا مرتبط با ليپوليز و بيشتر از جمله هورمون رشد و انسولين که از اين پژوهش بودند در دورهه يا طولاني تر چرا که ا زمودنيها در اين پژوهش دانشجو بودند و از لحاظ زماني داراي محدوديت بودند اجرا شوند تا نتيجهگيري دقيق حاصل ا يد. نتیجهگیري در کل نتايج تحقيق حاضر نشان داد که اجراي ۸ هفته تمرينات ترکيبي مقاومتي و استقامتي باعث بهبود تغييرات هورموني ترکيب بدني و پروفايل ليپيدي شد اما با مصرف روزانه ۳ گرم مکمل ال-کارنيتين همراه با تمرينات ترکيبي تغييرات محسوس تري ملاحظه گرديد. بنابراين شايد بتوان مصرف اين مکمل را همراه با برنامهه يا تمريني بهعنوان روشي مو ثر جهت کاهش وزن و کاهش عوامل خطرزاي قلبي-عروقي در افراد چاق در نظر گرفت. تشکر و قدردانی از تمامي ا زمودنيها و کليه افرادي که امکان اجراي طرح حاضر را مهيا نمودند قدرداني ميگردد. References: 1. Baker J, Davies B, Cooper S, Wong D, Buchan D, Kilgore L. Strength and body composition changes in recreationally strength-trained individuals: comparison of one versus three sets resistance-training programmes. Bio Med Res Int 2013;615901:1-6. 2. Merrick J, Bachar A, Carmeli E, Kodesh E. Effects of aerobic exercise on body composition and muscle strength in over-weight to obese old women with intellectual disability: a pilot study. Open Rehabi J 2013;6:43-8. 3. Rahimi R. Effect of moderate and high intensity weight training on the body composition of overweight men. Facta universitatis-series: Physical Educ Sport 2006;4(2):93-101. 4. Venables MC, Jeukendrup AE. Endurance training and obesity: effect on substrate metabolism and insulin sensitivity. Med Sci Sports Exerc 2008;40(3):495-502. 5. Gorzi A, Agha-Alinejad H, Rajabi H, Azad A, Molanouri SM, Hedayati M. Effect of concurrent, strength and endurance training on hormones, lipids and inflammatory characteristics of untrained men. Iran J Endocrinol Metab 2012;13(6):614-20. (Persian) 6. Park SK, Park JH, Kwon YC, Kim HS, Yoon MS, Park HT. The effect of combined aerobic and resistance exercise training on abdominal fat in obese middle-aged women. J Physiol Anthrop ApplHuman Sci 2003;22(3):129-35. 7. Ajose O, Fasubaa O, Thomas K, Bolodeoku J. Serum lipids and lipoprotein cholesterol profile in pregnant Nigerian women. J Clin Sci 2002;2(1-2):2. 8. Norata GD, Catapano AL. Molecular mechanisms responsible for the antiinflammatory and protective effect of HDL on the endothelium. Vascular Health Risk Manag 2005;1(2):119-29. 9. Arazi H, Jorbonian A, Asghari E. Comparison of concurrent (resistance-aerobic) and aerobic training on vo2max lipid profile, blood glucose and blood pressure in middle-aged men at risk for cardiovascular disease. J Shahid Sadoughi Univ Med Sci 2013;20(5):627-38. (Persian) 190
دوره ۲۶ شماره ۳ خرداد ۱۳۹۴ مجله پزشکي اروميه 10. Asad M. Effect of 8 weeks aerobic, resistance and concurrent training on cholesterol, LDL, HDL and cardiovascular fitness in obesity male. Appl Res Sport Manag Biol 2013;1(3):57-64. (Persian) 11. Stephens FB, Constantin Teodosiu D, Greenhaff PL. New insights concerning the role of carnitine in the regulation of fuel metabolism in skeletal muscle. J Physiol 2007;581(2):431-44. 12. Kraemer WJ, Volek JS, Dunn-Lewis C. L- carnitine supplementation: influence upon physiological function. Curr Sports Med Rep 2008;7(4):218-23. 13. Kraemer WJ, Volek JS, French DN, Rubin MR, Sharman MJ, Gomez AL, et al. The effects of L- carnitine L-tartrate supplementation on hormonal responses to resistance exercise and recovery. Strength Cond Res 2003;17(3):455-62. 14. Parandak K, Arazi H, Khoshkhahesh F, Nakhostin-Roohi B. The effect of two-week L- carnitine supplementation on exercise induced oxidative stress and muscle damage. Asian J Sports Med 2014;5(2):123-8. 15. Alipour B, Barzegar A, Panahi F, Safaeian A, Es.haghi M. Effect of L-carnitine supplementation on metabolic status in obese diabetic women with hypocaloric diet. Health Scope 2014;3(1):1-5. 16. Lee JK, Lee JS, Park H, Cha YS, Yoon CS, Kim CK. Effect of L-carnitine supplementation and aerobic training on FABPc content and β-had activity in human skeletal muscle. Eur J Appl Physiol 2007;99(2):193-9. 17. Broad EM, Maughan RJ, Galloway SD. Effects of four weeks L-carnitine L-tartrate ingestion on substrate utilization during prolonged exercise. Int J Sport Nutr Exerc Metab 2005;15(6):665-79. 18. Gonzalez-Ortiz M, Hernandez-Gonzalez SO, Hernandez-Salazar E, Martinez-Abundis E. Effect of oral L-carnitine administration on insulin sensitivity and lipid profile in type 2 diabetes mellitus patients. Ann Nutr Metab 2007;52(4):335-8. 19. Franckowiak SC, Dobrosielski DA, Reilley SM, Walston JD, Andersen RE. Maximal heart rate prediction in adults that are overweight or obese. Strength Cond Res 2011;25(5):1407 12. 20. Arazi H, Asadi A. Effects of 8 weeks equalvolume resistance training with different workout frequency on maximal strength, endurance and body composition. Int J Sports Sci Eng 2011;5(2):112-8. 21. Friedewald WT, Levy RI, Fredrickson DS. Estimation of the concentration of low-density lipoprotein cholesterol in plasma, without use of the preparative ultracentrifuge. Clin Chemis 1972;18(6):499-502. 22. Pollock ML, Franklin BA, Balady GJ, Chaitman BL, Fleg JL, Fletcher B, et al. Resistance exercise in individuals with and without cardiovascular disease benefits, rationale, safety, and prescription an advisory from the committee on exercise, rehabilitation, and prevention, council on clinical cardiology, American Heart Association. Circulation 2000;101(7):828-33. 23. Mestek ML, Garner JC, Plaisance EP, Taylor JK, Alhassan S, Grandjean PW. Blood lipid responses after continuous and accumulated aerobic exercise. Int J Sport Nutr Exerc Metab 2006;16(3):245-54. 24. Valle VSd, Mello DBd, Fortes MdSR, Dantas EHM, Mattos MAd. Effect of diet and indoor cycling on body composition and serum lipid. Arq Bras Cardiol 2010;95(2):173-8. 25. Sugiura H, Sugiura H, Kajima K, Mirbod SM, Iwata H, Matsuoka T. Effects of long-term moderate exercise and increase in number of daily steps on serum lipids in women: randomised controlled trial [ISRCTN21921919]. BMC Womens Health 2002;2(1):3. 191
تا ثير تمرينات ترکيبي همراه با مصرف مکمل ال-کارنيتين بر تغييرات هورموني... مهدي حکيمي و همکاران 26. Karimi M, Rafraf M, Rashidi M, Jafari A. Effect of L-carnitine supplementation with or without moderate aerobic training on serum lipid profile and body fat percentage in obese women. Iran J Endocrinol Metab 2013;14(5):445-54. (Persian) 27. Malaguarnera M, Vacante M, Avitabile T, Malaguarnera M, Cammalleri L, Motta M. L- carnitine supplementation reduces oxidized LDL cholesterol in patients with diabetes. Am J Clin Nutr 2009;89(1):71-6. 28. Abramowicz WN, Galloway SD. Effects of acute versus chronic L-carnitine L-tartrate supplementation on metabolic responses to steady state exercise in males and females. Int J Sport Nutr Exercise Metab 2005;15(4):386-400. 29. Eslamirad Z, Hajihoseini R, Ghorbanzadeh B, AlmasiL-Hashianee A. Relationship between blood testosterone level and lipid profile among a group of men with and without Toxoplasma IgG antibody referred to pre-marital clinics in Arak city, 2012. Arak Med Univ J 2014;16(81):1-8. (Persian) 30. Herbst KL, Bhasin S. Testosterone action on skeletal muscle. Curr Opin Clin Nutr Metab Care 2004;7(3):271-7. 192
The Journal of Urmia University of Medical Sciences, Vol. 26(3), May 2015 Original Article EFFECT OF CONCURRENT TRAINING WITH INGESTED OF L- CARNITINE SUPPLEMENTATION ON HORMONAL CHANGES, LIPID PROFILE AND BODY COMPOSITION IN OBESE MEN Mehdi Hakimi 1*, Dariush Sheikholeslami-Vatani 2, Maryam Ali-Mohammadi 3 Received: 22 Feb, 2015; Accepted: 30 Apr, 2015 Abstract Background & Aims: The purpose of this study was to investigate the effects of resistance and endurance concurrent training combined with ingested of L-Carnitine supplementation on hormonal changes, lipid profile, and body composition in obese men. Materials & Methods: Twenty four young obese men (age: 23.6±2.4 years and BMI: 32.4±1.6 kg/m 2 ) volunteered to participate in this study and were randomly divided into two groups of 12 people taking the supplement and placebo. Both groups performed the same concurrent resistance and endurance training program (3 times a week for 8 weeks). The supplement group consumed daily 3g of L- carnitine and the placebo group ingested the same amount of maltodextrin. Blood samples were collected before and 36h after completion of the training course in the fasting state. The paired sample t-test was used to determine differences within a group, and differences between groups were analyzed using independent t-test. Results: In both supplement and placebo groups a significant decrease were seen in body weight, fat mass, body fat percentage, cholesterol, TG and LDL-c after 8 weeks of concurrent training. Moreover, a significant increase was observed in HDL-c (p 0.05). After more, a significant increase in cortisol (in both groups) and testosterone (only in the supplement group) were observed (p 0.05). However, in all the variables mentioned, there were significant differences between groups in favor of the group receiving carnitine at the post-test. In other words, the rate of improvement was significantly greater in the supplement group compared to the placebo group (p 0.05). Conclusion: Although the implementation of a combination of resistance and endurance training for 8 weeks improves body composition, lipid profile and hormonal changes in obese subjects, but the rate of progress was significantly improved with supplementation of L-carnitine. Keywords: Resistance training, Endurance training, Fat mass, Obesity, L-Carnitine Address: Department of Physical Education & Sport Science, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran Te l: +98 9189123757 Email: Mehdihakimi66@yahoo.com SOURCE: URMIA MED J 2015: 26(3): 193 ISSN: 1027-3727 1 Ph.D Student in Exercise Physiology in Cardiovascular and Respiration, Department of Physical Education & Sport Science, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran (Corresponding Author) 2 Associate Professor in Exercise Physiology, Department of Physical Education & Sport Sciences, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran 3 MSc in Exercise Physiology, Teacher of Physical Education and Sport, Marivan Education Organization, Kurdistan, Iran 193