ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΚΑΡΩΤΙΔΙΚΗΣ ΣΤΕΝΩΣΗΣ US-CT-MRI. Μασκαλίδης Χαράλαμπος Επιμελητής Β Γενικού Νοσοκομείου Κατερίνης

Transcript

1 ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΚΑΡΩΤΙΔΙΚΗΣ ΣΤΕΝΩΣΗΣ US-CT-MRI Μασκαλίδης Χαράλαμπος Επιμελητής Β Γενικού Νοσοκομείου Κατερίνης

2 Η αθηρωματική νόσος των καρωτίδων σχετίζεται με την εγκεφαλική ισχαιμία. εγκέφαλος ICA ECA CCA εξελκωμένη πλάκα έσω καρωτίδας αποκολλημένο τμήμα αθηρωματικής πλάκας Η αποκόλληση τμημάτων της αθηρωματικής πλάκας, προκαλεί απόφραξη αγγείων, που τροφοδοτούν με αίμα τον εγκέφαλο περιφερικότερα % των εγκεφαλικών επεισοδίων σε ασθενείς με συμπτωματική καρωτιδική νόσο 50-70% των εγκεφαλικών επεισοδίων σε ασθενείς με ασυμπτωματική καρωτιδική νόσο

3 ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΥ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟΥ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΣΤΕΝΩΣΗ ΤΟΥ ΑΥΛΟΥ ΣΥΣΤΑΣΗ ΑΘΗΡΩΜΑΤΙΚΗΣ ΠΛΑΚΑΣ

4 ΘΕΣΗ ΑΘΗΡΩΜΑΤΙΚΗΣ ΠΛΑΚΑΣ διαχωριστής ροής ζώνη διαχωρισμού ροής ζώνη αργής/ανάστροφης αιματικής ροής συγκέντρωση λιπιδίων και παραγόντων που επηρεάζουν το τοίχωμα του αγγείου ανάπτυξη πρώιμης αθηρωματικής πλάκας BULB ΚΑΡΩΤΙΔΙΚΟΣ ΔΙΧΑΣΜΟΣ-ΚΑΡΩΤΙΔΙΚΟΣ ΒΟΛΒΟΣ ΜΕΧΡΙ 2εκ ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟΤΕΡΑ ΤΗΣ ΕΚΦΥΣΗΣ ΤΗΣ ΕΣΩ ΚΑΡΩΤΙΔΑΣ

5 PROXIMAL CCA MIDDLE CCA MIDDLE CCA PROXIMAL CCA ORIGIN CCA <5% σημαντικής στένωσης στο επίπεδο των κοινών καρωτίδων ORIGIN CCA

6 Η ΠΛΑΚΑ ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΗΘΩΣ ΕΚΚΕΝΤΡΗ ΚΑΙ ΕΝΤΟΠΙΖΕΤΑΙ ΣΤΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΑ ΚΑΙ ΟΠΙΣΘΙΑ ΤΟΙΧΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΓΓΕΙΟΥ

7 H υπερηχογραφική αρτηριογραφία επιτρέπει την μακροσκοπική αξιολόγηση των αθηρωματικών πλακών και τον προσδιορισμό του βαθμού στένωσης μέσω μετρήσεων της στένωσης του αυλού του αγγείου και της ανάδειξης των χαρακτηριστικών των φασμάτων ροής στο επίπεδο των καρωτίδων.

8 ΚΛΑΣΙΚΗ-ECST Χ υπολειπόμενος αυλός στο επίπεδο της στένωσης Υ αναμενόμενη διάμετρος του αυλού στο επίπεδο της πλάκας NASCET-ACAS Χ υπολειπόμενος αυλός στο επίπεδο της στένωσης Υ διάμετρος της έσω καρωτίδας περιφερικότερα της στένωσης

9 NASCET-ACAS ΚΛΑΣΙΚΗ-ECST

10 ΚΛΑΣΙΚΗ-ECST

11

12 ΚΛΑΣΙΚΗ-ECST ΚΛΑΣΙΚΗ-ECST

13 NASCET-ACAS ΚΛΑΣΙΚΗ-ECST

14 DEGREE OF STENOSIS NASCET ECST 30% 50-60% 50% 70% 60% 75% 70% 80% 80% 90%

15 Η ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΣΤΕΝΩΣΗΣ ΚΑΤΑ NASCET ΔΕΝ ΒΡΙΣΚΕΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΕ ΣΤΕΝΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ ΤΟΥ 95-99%

16 Ο ΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΥΨΗΛΩΝ ΣΥΣΤΟΛΙΚΩΝ ΤΑΧΥΤΗΤΩΝ ICA/CCA PSV ratio ΥΨΗΛΟΣΥΣΤΟΛΙΚΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ICA PSV ΤΕΛΟΔΙΑΣΤΟΛΙΚΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ICA EDV ICA/CCA PSV ratio ALIASING ΔΟΝΗΣΗ ΠΕΡΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΙΣΤΟΥ SOFT TISSUE VIBRATION

17 ALIASING FLOW REVERSAL JET

18 JET ALIASING

19 SOFT TISSUE VIBRATION ALIASING ICA

20 Ο ΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΥΨΗΛΩΝ ΣΥΣΤΟΛΙΚΩΝ ΤΑΧΥΤΗΤΩΝ ICA/CCA PSV ratio υψηλoσυστολική ταχύτητα στην έσω καρωτίδα στο επίπεδο της στένωσης υψηλoσυστολική ταχύτητα στην κοινή καρωτίδα σε απόσταση 2εκ από τον καρωτιδικό βολβό ICA/CCA PSV ratio

21 ΥΨΗΛΟΣΥΣΤΟΛΙΚΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ICA PSV ΤΕΛΟΔΙΑΣΤΟΛΙΚΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ICA EDV

22 SOCIETY OF RADIOLOGISTS IN ULTRASOUND (SRU)-2003 ICA PSV ICA/CCA PSV ratio ICA EDV πλάκα ΣΤΕΝΩΣΗ ΤΟΥ ΑΥΛΟΥ ΒΑΘΜΟΣ ΣΤΕΝΩΣΗΣ <125cm/sec <2 <40cm/sec ΟΧΙ ΟΧΙ 0% <125cm/sec <2 <40cm/sec ΝΑΙ ΜΙΚΡΗ <50% cm/sec cm/sec ΝΑΙ ΜΕΤΡΙΑ 50-69% >230cm/sec >4 >100cm/sec ΝΑΙ ΜΕΓΑΛΗ 70% μη εφαρμογή των παραμέτρων των ταχυτήτων ροής μη ανιχνεύσιμες ταχύτητες ΝΑΙ ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΗ σχεδόν πλήρης απόφραξη απουσία ροής μη βατός αυλός πλήρης απόφραξη PSV = peak systolic velocity; EDV = end diastolic velocity ICA = internal carotid artery CCA = common carotid artery Grant EG, Benson CB, Moneta GL et-al. Carotid artery stenosis: gray-scale and Doppler US diagnosis-society of Radiologists in Ultrasound Consensus Conference. Radiology. 2003;229 (2):

23 COMBINED CRITERIA FOR GRADING INTERNAL CAROTID STENOSIS-2012 MAIN CRITERIA Degree of stenosis NASCET (%) B-mode image, diameter Color Doppler image PSV threshold (cm/sec) PSV average (cm/sec) PSV poststenotic (cm/sec) Collateral flow (periorbital arteries or circle of Willis) Occlusion applicable plaque delineation possibly applicable imaging of occluded artery flow flow flow flow flow absence of flow NA NA variable NA 50 <50 <30 NA possible present present present von Reutern GM, Goertler MW, Bornstein NM et-al. Grading carotid stenosis using ultrasonic methods. Stroke. 2012;43 (3):

24 COMBINED CRITERIA FOR GRADING INTERNAL CAROTID STENOSIS-2012 ADDITIONAL CRITERIA Degree of stenosis NASCET (%) Prestenotic flow diastole CCA Poststenotic flow disturbances (severity and length) ICA EDV in the stenosis (cm/sec) Carotid ratio ICA/CCA Occlusio n possibly reduced reduced reduced reduced moderate pronounced pronounced pronounced variable NA <100 >100 variable NA <2 2 2 >4 >4 variable NA von Reutern GM, Goertler MW, Bornstein NM et-al. Grading carotid stenosis using ultrasonic methods. Stroke. 2012;43 (3):

25 ICA/CCA PSV ratio<2 ICA EDV>40cm/sec ΙCA ICA PSV>125cm/sec ΣΤΕΝΩΣΗ<50% CCA ΚΛΑΣΙΚΗ-ECST

26 ICA/CCA PSV ratio>2 ICA PSV>125cm/sec ICA EDV>40cm/sec ΣΤΕΝΩΣΗ 50-70%

27 ICA/CCA PSV ratio>2 ICA PSV>125cm/sec ICA EDV>40cm/sec ΣΤΕΝΩΣΗ 50-70%

28 ΑΣΦΑΛΕΣΤΕΡΗ ΚΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΤΑΧΥΤΗΤΩΝ ΡΟΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΣΤΕΝΩΣΗΣ ΤΟΥ ΑΥΛΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ ΓΙΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΣΤΕΝΩΣΗΣ 50-90% ΣΤΕΝΩΣΕΙΣ >95% ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΜΕΙΩΣΟΥΝ ΤΟΝ ΟΓΚΟ ΤΗΣ ΑΙΜΑΤΙΚΗΣ ΡΟΗΣ ΣΕ ΤΕΤΟΙΟ ΒΑΘΜΟ, ΩΣΤΕ ΝΑ ΠΡΟΚΑΛΕΣΟΥΝ ΕΛΑΤΤΩΣΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΤΑΧΥΤΗΤΩΝ ΡΟΗΣ.

29 ΧΑΜΗΛΕΣ ΤΑΧΥΤΗΤΕΣ ΡΟΗΣ μειωμένη αιματική ροή λόγω καρδιακής ανεπάρκειας ή αορτικής στένωσης λόγω μεγάλου εύρους του αγγείου πχ βολβός κεντρικότερα μεγάλης στένωσης/απόφραξης CCA-στένωση στην ICA ICA-στένωση στην ενδοκράνια μοίρα της έσω καρωτίδας σε ηλικιωμένους ή διαχωρισμός σε νέους περιφερικότερα μεγάλης στένωσης/απόφραξης στην κοινή ή έσω καρωτίδα ΥΨΗΛΕΣ ΤΑΧΥΤΗΤΕΣ ΡΟΗΣ παιδιά και έφηβοι αυξημένη αιματική ροή μετά από άσκηση, υπερθυρεοειδισμός απόφραξη στο ένα καρωτιδικό σύστημα προκαλεί αύξηση των ταχυτήτων στο έτερο καρωτιδικό σύστημα ως προσπάθεια αναπλήρωσης αρρυθμίες σκολιά πορεία έσω καρωτίδας αμφοτερόπλευρα φάσμα υψηλών αντιστάσεων αύξηση των ταχυτήτων στο έτερο καρωτιδικό σύστημα φάσμα χαμηλών αντιστάσεων parvus tardus αμφοτερόπλευρα

30

31 ΠΛΑΚΑ ΣΤΟ ΠΡΟΣΘΙΟ-ΕΞΩ ΤΟΙΧΩΜΑ ΤΗΣ ΕΣΩ ΚΑΡΩΤΙΔΑΣ

32 ΠΛΑΚΑ ΣΤΟ ΕΞΩ-ΠΡΟΣΘΙΟ ΤΟΙΧΩΜΑ ΤΗΣ ΕΣΩ ΚΑΡΩΤΙΔΑΣ FLOATER

33 ΑΠΟΦΡΑΞΗ ΕΣΩ ΚΑΡΩΤΙΔΑΣ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΜΕΣΩ ΠΑΡΑΠΛΕΥΡΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ

34 ΑΠΟΦΡΑΞΗ ΕΣΩ ΚΑΡΩΤΙΔΑΣ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΜΕΣΩ ΠΑΡΑΠΛΕΥΡΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ PARVUS TARDUS

35 MRA 3D απεικόνιση ΜΙΡ SRP ΠΡΟΣΟΧΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΡΩΤΟΓΕΝΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ ΚΑΙ ΛΕΠΤΩΝ ΤΟΜΩΝ

36 Αποτελέσματα μελετών καρωτίδων με 3-D MRA μετά από έγχυση σκιογόνου ουσίας συγκριτικά με DSA group journal number of arteries sensitivity specificity Alvarez-Linera J. et al. AJNR* May % 95.2% Randoux B. et al. Radiology 220: % 98% Remonda L et al. AJNR 23(2): Feb % 96% Wutker R et al Stroke 33(6) : % 92% Lenhart M et al Invest Radiol 37(10): % 86%

37 ΜΕΤΡΙΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΣΤΕΝΩΣΗ ΚΟΙΝΗΣ ΚΑΡΩΤΙΔΑΣ

38 ΜΙΡ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΣΤΕΝΩΣΗ ΕΣΩ ΚΑΡΩΤΙΔΑΣ

39 ΜΙΡ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΣΤΕΝΩΣΗ ΕΣΩ ΚΑΡΩΤΙΔΑΣ

40 ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΣΤΕΝΩΣΗ ΕΣΩ ΚΑΡΩΤΙΔΑΣ ΜΙΡ

41 ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΣΤΕΝΩΣΗ ΕΣΩ ΚΑΡΩΤΙΔΩΝ ΑΜΦΩ

42 ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΣΤΕΝΩΣΗ ΕΞΩ ΚΑΡΩΤΙΔΑΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΣΤΕΝΩΣΗ ΣΕ ΜΕΓΑΛΗ ΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΣΩ ΚΑΡΩΤΙΔΑΣ ΜΕ ΕΞΕΛΚΩΣΗ

43 DSA ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΣΤΕΝΩΣΗ ΕΣΩ ΚΑΡΩΤΙΔΑΣ ΣΤΗΝ ΕΚΦΥΣΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΣΤΕΝΩΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΣΗ ΑΠΟΦΡΑΞΗ ΕΣΩ ΚΑΡΩΤΙΔΑΣ ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟΤΕΡΑ 3D MRA

44 ΑΠΟΦΡΑΞΗ ΕΣΩ ΚΑΡΩΤΙΔΑΣ DSA ΜΙΡ

45 ΑΠΟΦΡΑΞΗ ΕΣΩ ΚΑΡΩΤΙΔΑΣ DSA ΜΙΡ

46 Τοπόγραμμα Orientation: head first supine Length: 300 Angle: 90 ο CTA BT Τομές ma: 200 kvp: 120 Thickness: 0,8-1,5mm Interscan spacing: 0,75mm Pitch: 1 DFOV: 200mm Algorithm: std WW: 300 WL: 50 Total volume: 60-75ml Flow rate: 5 6 ml/sec

47 ΕΥΡΟΣ ΕΝΕΡΓΟΥ ΑΥΛΟΥ ΣΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΤΗΣ ΣΤΕΝΩΣΗΣ ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΤΕΝΩΣΗΣ ΚΑΤΑ NASCET >2,2χιλ <50% 1,4-2,2χιλ 50-69% <1,3χιλ >70% Διάμετρος αυλού μετά το επίπεδο της στένωσης - Διάμετρος αυλού στο επίπεδο της στένωσης % ΣΤΕΝΩΣΗ Διάμετρος αυλού μετά το επίπεδο της στένωσης Εμβαδόν αυλού μετά το επίπεδο της στένωσης - Εμβαδόν αυλού στο επίπεδο της στένωσης % ΣΤΕΝΩΣΗ Εμβαδόν αυλού μετά το επίπεδο της στένωσης

48 ΕΠΑΣΒΕΣΤΩΣΕΙΣ ΕΣΩ ΚΑΡΩΤΙΔΑΣ-ΔΙΧΑΣΜΟΥ ΜΙΡ

49 ΜΙΡ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΣΤΕΝΩΣΗ ΕΣΩ ΚΑΡΩΤΙΔΑΣ

50 RT LT ΜΙΡ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΣΤΕΝΩΣΗ ΣΕ ΜΕΓΑΛΟ ΜΗΚΟΣ ΣΤΟ ΑΡΧΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΤΗΣ ΕΣΩ ΚΑΡΩΤΙΔΑΣ ΚΑΙ ΑΠΟΦΡΑΞΗ ΑΥΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟΤΕΡΑ ΜΙΡ

51 RT RT LT LT ΜΙΡ ΜΙΡ VR ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΣΤΕΝΩΣΗ ΣΕ ΜΕΓΑΛΟ ΜΗΚΟΣ ΣΤΟ ΑΡΧΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΤΗΣ ΕΣΩ ΚΑΡΩΤΙΔΑΣ ΚΑΙ ΑΠΟΦΡΑΞΗ ΑΥΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΙΚΟΤΕΡΑ VR

52 ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ