Κλασική ΣΥΛΛΟΓΙ-:1. 3: ΣΟΙΙΕΝ '1 πιανιστική παράδοση ΣΟΠΕΝ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ. Εγγύηση Μουσικής Ποιότητας. Για την έκδοση της σειράς συνεργάστηκαν:

Transcript

1

2 Κλασκή ΣΥΛΛΟΓ:1 3: ΣΟΝ '1 πανστκή παράδοση Η ΜΟΥΣΚΗ Σπουδή σε Ντο ελάσσονα, "παναστατκή" Φαντασία Impromptu Πρελούδα σε Σολ μείζονα, Μ ελάσσονα, Λα μείζονα, Ρε ύφεση μείζονα, "Βροχοσταλίδα" Βαλς του νός Λεπτού, σε Μ ύφεση μείζονα, Ντο δίεση ελάσσονα, Λα ύφεση μείζονα κα Σ ελάσσονα Νυχτερνά σε Μ ύφεση μείζονα, Φa μείζονα, Φα δίεση μείζονα, Σολ ελάσσονα κα Ρε ύφεση μείζονα Μπαλάντα σε Σολ ελάσσονα ΤΟ ΠΡΟΔΚΟ Ο συνθέτης Η σύνθετη προσωπκότητα του Σοπέν 3/1 Μουσκό σημείωμα Οδηγός γα τη μουσκή 3/4 Μουσκή εκτέλεση Η παρττούρα ενός απλού Νυχτερνού 3/5 Ακούγοντας τη μουσκή πεξήγηση των πανστκών συνθέσεων του Σοπέν 3/9 Αλλες συνθέσες Κοντσέρτο γα πάνο Αρ. 2 πρόταση γα μα ακροαματκή αντπαραβολή 3/12 Η ορχήστρα Ο αυλός το ευκολότερο όργανο γγύηση Μουσκής Ποότητας Οπσθόφυλλο Με τς προσεκτκές κα μγάλες σε αρθμό αγορές που πραγματοποούμ, είμαστε σε θέσηνασας;φoσφέρovμeθαυμάσακλασκήμovσκή,σεαπίάτευταχαμηλήτμή.kαμία παραχώρrpηδενέγtwoα,ςπρο;τηvπο!nηταοδίοχαcdέχουντς1!ψηλότφεςδvvατόν προδαγραφές(ddd σημαίνε ότ έχε γίνε ψηφακή εγγραφή Υ..α επξεργασία, ώστε να έχουμε τέλεα αναπαραγωγή του ήχου). Γα την έκδοση της σεράς συνεργάστηκαν: ΣΟΠΝ Στο φλμ 'Ή Νεότητα του Σοπέν" του Αλεξ Φορντ ο πρωταγωνστ1ς ενσάρκωνε ένα νέο με επμελημένη εμφάνση, που τα μάτα του κοτούσαν κα όμως απουσίαζαν από τη σκην1 της συνάντησης... Ο νέος αυτός δε χαμογελούσε ποτέ, κρίμα, γατί φανόταν πως θα είχε ωραίο χαμόγελο. Ή τανία του Φορντ με 0Ο11θησε περσσότερο από ό,τ με οοηθούσαν πρν είκοσ χρόνα τα κονά ακροάματα, στο να σκαγραφ1σω το συνθέτη Σοπέν. Λίγο αργότερα δάοασα ένα ακόμη... ανατρεπτκό 'Όογραφκό" μυθστόρημα που με προ6λημάτσε κα πάλ: εξστορούσε τη αντφατκ1 ζω11 του, παρουσάζοντας τον σαν έναν άοουλο, ατροφκά ευαίσθητο τυπάκο με εκκεντρκά εκφρασμένη μελαγχολία. Ήμουν στην αρχή της πανστκ1ς μου σταδοδρομίας κ όλα αυτά σ1μανανπολλά... ίκοσ χρόνα αργότερα, μελετώντας πα μέσα από τς πηγές τα έργα κα τη ζω1 του, πστεύω ότ ο Σοπέν ήταν ένας πνευματώδης άνθρωπος, χαμηλόφωνος αλλά δυναμκός, λάτρης της ομορφάς, ονεροπόλος Απόστολος της Πολωνίας. Οχ, ο Σοπέν δεν 11ταν ούτε εχθρός της ζω1ς ούτε κα θύμα της. πέτρεψε στον εαυτό του να ανεξαρτητοποηθεί από το μέτρο των άλλων, απέφυγε τη δκll τους κανονκότητα. ζησε με το δκό του ρουμπάτο, αυτό που ο Λίστ περέγραψε τόσο ωραία: "Κοτάξτε τα δένδρα, ο άνεμος παίζε με τα φύλλα, τα κάνε να κυματίζουν αλλά το δένδρο μένε ακίνητο". Μετάφeαοη: πμέλεα: Δε'ίθυνση Έκδοσης: κτύπωση: Γάννης Χαραλαμπίδης Θάνος Κουμεντέρης Βασίλης Θυμανός ΑΦΟ ΠΡΩΤΟΠΑΠΑ Π Ο Σοπέν υπ1ρξε ένα δένδρο που προστάτευε δανκά μα λεπτ11 ρομαντκ1 ψυχή κα πρό6αλλε τέλεα ένα μέγστο κλασκό πνεύμα. Orbis Publishing Limited, London 1992 γα την λληνκή γλώσσα: Α. ΑΛΞΑ & ΣΑ Ο.. θνκής Αντστάσεως Λυκό6ρυση Tηλ~ , ISBN φη Αγραφώτη

3 + ΣΟΠΝ Ο Ο ΚΑΤΑΡΑΜΝΟΣ ΤΛΟΜΑΝΗΣ Σοπέν έζησε μα έντονη συνασθηματκή ζωή κα επέτρεψε τα συνασθήματά του να εκφραστούν στην κομψότητα κα το περίτεχνο ύφος της μουσκής του. Φρεντερίκ Σοπέν εμφάνσε το μου σκό του ταλέντο σε πολύ νεαρή Ο ηλκία. Γεννήθηκε στην Πολωνία την 1η Μαρτίου του 1810, γος Γάλλου μετανάστη δασκάλου. Η οκογένεα του ήταν καλλτεχνκή κ έτσ η κανότητα του να συνθέτε μουσκή στο πάνο σε ηλκία έξη ετών δεν προκάλεσε έκπληξη. Ξεκίνησε μαθήματα πάνου όταν ήταν επτά χρονών κ έδεξε τέτοο ταλέντο ώστε τον προσκαλούσαν να παίξε στς δωτκές τους συναθροίσες δακεκρμένες οκογένεες της ΒαρσοΌίας. Έδωσε το πρώτο του κοντσέρτο στο πάνο στα οκτώ του χρόνα. Πρώτη αύάπη Από τα παδκά του χρόνα ήταν ασθενκός κα γ' αυτό ο πατέρας του τον έστελνε τα καλοκαίρα στην εξοχή κοντά στη ΒαρσοΌία, να δυναμώσε στον καθαρό της αέρα. κεί αγάπησε τη μουσκή των χωρκών κα σε πολλές από τς πρώμες συνθέσες του εμφανίζετα η επίδραση αυτών των δημοτκών μελωδών. Στα δεκάξ του ο πατέρας του τον έγραψε στο Ωδείο της ΒαρσοΌίας, όπου ο δάσκαλος του αναγνώρσε τη μοναδκή δοφυία του κα τον έστελε στη Βέννη Πάνω: Ο συνδυασμός της ροορίζοντες. γα να δευρύνε τους μουσκούς του μαντκής ομορφός του κα της μουσκής δοφυίας του, εξα πέστρεψε στη ΒαρσοΌία όπου ερωσφόλσε στον Σοπέν τη δημο τεύτηκε την Κωνστάντσα ΓκλαντόΌσκα, τκότητα όπου κ αν βρέθηκε. μα νεαρή σπουδάστρα της ωδκής, τον ΣεπτέμΌρο του Στη δάρκεα αυτού Δεξά: Η λτή κατοκία στη Ζετου εδυλλίου ο Σοπέν εμπνεύσθηκε από λαζόβα Βόλα, ένα χωρό στην τη μουσκότητα της ανθρώπνης φων~ς επαρχία κοντό τη Βαρσοβία, όπου μεγόλωσε ο Σοπέν ανόδκότητα κα μετέφερε την αγνότητα κα τη μελωμεσα στα ταλαντούχα κα καλκές της σε πολλές από τς πανστ λτεχνκό μέλη της οκογενείας του συνθέσες. του. Ο Σοπέν ήταν δημοφλής στη Βαρ

4 ο... / Erns )'.~#~F;...~..:+:...~~~H'"""'~~...lJW~...~~~ σοοία. Ήταν καλός κ ευγενκός, με μα άμεση αίσθηση του χούμορ, ενώ η χλωμάδα της φθίσης του προσέδδε μα εξαρετκή γοητεία. Με την εκθαμοωτκή δεξοτεχνία του στο πάνο, ανταποκρνόταν στη δαδεδομένη δέα της εποχής γα την εύθραυστη δοφυία που σημαδεύετα από το θάνατο. Η έντονη προσωπκότητα του τον οδήγησε συχνά σε απογοητεύσες. Όταν επσκέφτηκε τη Βέννη στα 1830, εξοργίστηκε με τη ρηχότητα των μουσκών προτμήσεων του κο νού. Ακόμη χερότερα, ο προτμήσες των Βεννέζων είχαν αλλάξε κ ο ίδος είχε μκρότερη ζήτηση από την προηγουμένη του επίσκεψη. Σε δάρκεα οκτώ μηνών έπαξε δημόσο μόλς δυό φορές. Αυτό δεν ήταν απαραίτητα καταστροφκό γα τον ευαίσθητο Σοπέν που άλλωστε προτμούσε τη φλκή συντροφά, να παίζε σε σπίτα φίλων, ή να παραδίδε δαίτερα μαθήματα σε μεμονωμένους μαθητές. Συνασθηματκή ανασφάλεα Η δραματκ11 εξέγερση του Πολωνκού λαού κατά της Ρωσκής εξουσίας το 1830, άλλαξε την πορεία της ζωής του Σοπέν. Βρσκόταν σε περοδεία στην υρώπη κα εφόσον δεν μπορούσε να επστρέψε στην πατρίδα του, αποφάσσε να πάε στο Παρίσ. κ εί συνάντησε την οκογένεα των πλούσων τραπεζτών Ρότσλντ που τον σύστησαν στους αρστοκράτες φίλους τους, στα σπίτα των οποίων ο Σοπέν έδωσε πολλά ρεστάλ. Η εκλεπτυσμένη συμπερφορά του κα η ευασθησία του τον έκαναν εξαρετκά δημοφλή κα εξασφάλσαν τη δα6ίωσή του. Συνασθηματκά ήταν πολύ ανασφαλ11ς. Στη δάρκεα ενός ταξδού του στη Γερμανία το 1835, όπου επσκέφθηκε κάποους παλούς του φίλους από την Πολωνία, ερωτεύτηκε τη δεκαεξάχρονη κόρη τους, Μαρία Βοντζίνσκ. Η μητέρα της εναντώθηκε σε αυτό το γάμο εξατίας της προφανούς κακής υγείας του 25 άχρονου Σοπέν. Γύρσε στο Παρίσ απογοητευ. μένος, όπου δέχτηκε την πρόταση μας από τς πο δαοόητες γυναίκες της γαλλκής πρωτεύουσας. Η συγγραφέας Ζωρζ Σαντ, που το πραγματκό της όνομα ήταν Ωρόρ Ντυντεαάν, είχε τη φήμη γυναίκας με πλούσα ερωτκή ζωή, αδάφορης γα. τη γνώμη της ευϋπόληπτης κονωνίας. Ο Σοπέν αρνήθηκε αρχκα τς ερωτκές προτάσες της. κείνη επέμενε κα τελκά έγναν εραστές το Τον ίδο χεμώνα, ο Σοπέν ταξίδεψε μαζί της κα με τον γο της στη Μαγόρκα όπου το ηπότερο κλίμα θα οοηθούσε τη φθίνουσα υγεία του. Η σχέση αυτή ήταν πολύ παράξενη κα έδωσε αφορμή γα δάφορα κουτσομπολά. Όταν ο Σοπέν έπαθε μα σοοαρή κρίση φυματίωσης, η Ζωρζ Σαντ τον μετέφερε στο Παρίσ όπου σώθηκε η ζωή του χάρη στους εξαρετκούς γατρούς που τον ανέλαααν. Δεν επρόκετο όμως ποτέ να Αρστερά: Η συγγραφέας Ζωρζ Σαντ που υπήρξε επί εννέα χρόνα ερωμένη του Σοπέν. Το γράψμο δεν εθεωρείτο ευίίπόληmο επάγγελμα γα μα γυναίκα στον 190 αώνα. Μα γυναίκα συγγραφέας επομένως ήταν υπο.χρεωμένη να υπογράφε με αντρκό όνομα αν ήθελε να δε το έργο της να δημοσεύετα. Κάτω: Το γραφείο της Ζωρζ ΣaVτ στο υπνοδωμάτο του εξοχκού της στη Νοάν. Ο Σοπέν πέρασε εκεί μαζί της πολλά ευτυχσμένα καλοκαίρα κα συνέθεσε ορσμένα από τα καλύτερα έργα του.

5 Κλασκές φράσες ~ Τίποτα δεν προξενεί μεγαλύτερη aπέχθεα aπό τη μουσκή χωρίς κρυφό νόημα. ~ Σοπέν ~ Λεν είχα την πρόθεση ~α παίξω δημόσα... τα πλήθη με τρομοκρατούν, μου προξενεί ασφυξία, Πάνω: Ο Σοπέν παίζε γα τους καλεσμένους του Κόμη Άντον Ράτζλβλ το 1829, έναν από τους πολλούς φλόμουσους αρστοκράτες της Βέννης, γα τους οποίους συνέθεσε κα εκτέλεσε έργα του στς βραδνές συναθροίσες τους. Δεξά: Ο Σοπέν στο τέλος σχεδόν της ζωής του. Παρόλο που η ένταση στο πρόσωπο του φανερώνε τον αγώνα του ενάντα στη φυματίωση, εξακολουθούσε να είνα ένας απίστευτα γοητευτκός άντρας. Γεγονότα Ο Σοπέν... εν συντομία 181 Ο: Γεννέτα την 1η Μαρτίου κοντά στη η ανάσα τους τα υλέμματα τους με aπoλθώνoυν' τα παράξενα πρόσωπα τους με υυθίζουν στη σύγχvση. ) Σοπέν ~ Πόσο αvrπαθής είνα αlπ1ί η Ζωρζ Σαντ! ίνα πράγματ γυναίκα; Τείνω να το αμφο6τίσω 1 Ο Σοπέν μτά την πρ'jτη του συνάντηση με τη Ζωρζ Σαντ Ο ΠΡldτος είπε ότ επρόκετο να πεθάνω, ο δεύτερος ότ ξεψυχούσα κα ο τρίτος ότ lίμουν lίδη νεκρός 1 ο Σοπέν γα τψ ανκανότητα των γατρών στη Μαγόρκα, το 1839 Βαρσοβία, Πολωνία 1817: Δημοσεύε την πρώτη του σύνθεση, των οποίων τη Φαντασία σε Φa Πολωνέζα σε σολ ελάοοονα ελάοοονa; τη Βαρκαρόλα κα τη 1818: Πρώτη δημόσα εμφάνση, σε φλανθρωπκή εκδήλωση 1826: γγραφή στο Ωδείο της Βαρσοβίας που μόλς είχε δρυθεί 1830: πίσημο ντεμπαjτo στη Βαρσοβία, παίζε το Κοντσέρτο γα Πάνο αρ. 2 σε φα ελάοοονa; επίσκεψη στη Βέννη 1831: ΣΝθέτε τη Σπουδή σε ντο ελάοοονα 'Έπαναστατκή': φθάνε στο Παρίσ 1838: Αρχίζεη πολύχρονη σχέση του με τη περβόητη Γαλλίδα σuγγραφέα Ζωρζ Σαντ : ΣΝθέτε ένα πλήθος έργων μετα~ύ Σονάτα σε Λα ελάσοονα 1848: Πρόσκληση στην Αγγλία από την πρώην μαθήτρα του Τζέην Στίρλνγκ. πστράρε στη Γαλλία ΊΌ Νοέμβρο 1849: Πεθαίνε στς 17 Οκτωβρίου στο Παρίσ Το "Βαλς του νός Λεπτού" (Μίπυθ Walz) ονομάζετα έτσ γατί ο Σοπέν χρεαζόταν ένα λεπτό γα να το παίξε Ήταν άλλωστε ο μόνος που μπορούσε να το κάνε ο περσσότερο πανίστες χρεάζοντα δύο περίπου λεπτά. ξαναορεί την υγεία του. Παρόλο που είχε ύψος γύρω στο 1,73 μόλς που ζύγζε 45 κλά. Η ερωμένη του έκανε τα πάντα γα αυτόν. Το καλοκαίρ τον πήγανε στην εξοχή όπως παλότερα στην Πολωνία ο πατέρας του. κεί ο Σοπέν δοχέτευε όση ενέργεα του απόμενε στη σύνθεση. Τον υπόλοπο χρόνο, στο Παρίσ, ζούσε παραδίδοντας μαθήματα πάνου. Το εδύλλο δεν ήταν προορσμένο να δαρκέσε. Τα ενήλκα παδά της Ζωρζ Σαντ γίνοταν όλο κα πο ευερέθστα απέναντ στον Σοπέν, με αποτέλεσμα να δημουργηθεί μεγάλη ένταση στη σχέση τους. Όλα τελείωσαν με ένα γράμμα στον Σοπέν τον ούλο του κείνος έπεσε σε κατάθλψη από την οποία δεν ανέλαόε ποτέ πραγματκά. Ο Σοπέν επχείρησε να δημουργήσε μα ακόμη σχέση, αυτή τη φορά με μα πρώην μαθίίτρά του, την Τζέην Στίρλνγ., η οποία τον κάλεσε σε μα περοδεία στην Αγγλία τον Απρίλο του 1848, αλλά το Όάναυσο πρόγραμμα των κοντσέρτων του στο Λονδίνο, καταρράκωσε την υγεία του. πέστρεψε στο Παρίσ τον ΝοέμΌρο σχεδόν ετομοθάνατος. Πέρασε το μεγαλύτερο μέρος του 1849 στο παρσνό προάστο Σαγώ, όπου στς 17 Οκτωορίου πέθανε σε ηλκία μόλς 39 ετών. Η τελευταία του επθυμία ήταν να παχτεί στην κηδεία του το Requiem του Μότσαρτ. Κηδεύτηκε στς 30 ΟκτωΟρίου. Η σύντομη ζωή του συντρίφθηκε από την αρρώστα, την ερωτκή απογοήτευση κα το καλλτεχνκό άγχος. Παρόλα αυτά η ευασθησία του κα η δημουργκή δοφυία του ακτνοοολούν μέσα από τη μουσκή του. Το σπάνο χάρσμα του να συνθέτε μελωδίες γεμάτες ασθαντκότητα κα η κανότητα του να ανασύρε από το πάνο ένα σχεδόν μαγκό φάσμα ψυχκών δαθέσεων, τον τοποθετεί ανάμεσα στους αθανάτους της μουσκής. ΜΟΥΣΚΣ ΝΝΟΣ... Σπουδή (Etude) Σύνθεση γραμμένη με σκοπό τη οελτίωση της τεχνκής του εκτελεστή. Φαντασία (Fantasy) Μουσκό κομμάτ όπου η δάθεση είνα σημαντκότερη από τη μορφή. Σονάτα (Sonata) Έργο γα σόλο όργανο με ή χωρίς άλλο συνοδευτκό όργανο.

6 ΣΟΠΝ Σπουδή σε ντο ελάσσονα Έργο 10, αρ. 12 "παναστατκή" [1] Η ''παναστατκή'' Σπουδή γράφτηκε α φού ο Σοπέν πληροφορήθηκε ότ η εξέγερση των Πολωνών του 1830 είχε συντροεί από τα ρωσκά στρατεύματα. Σχεδίασε το κομμάτ αυτό ως άσκηση γα πάνο, ή σπουδή γα το αρστερό χέρ. Κα ο 12 σπουδές του Έργο 10 είνα επηρεασμένες από τον οολονίστα Νκκολό Παγκανίν κα τον πανίστα Φραvτς Λστ κα αφίερώνοντα στον τελευταίο. Πρελούδα Πρελούδο σε Σολ μείζονα, Έργο 28, αρ. 3 [3] Πρελούδο σε Μ ελάοοονα, Έργο 28, αρ. 4 [4] Πρελούδο σε Λα μείζονα, Έργο 28, αρ. 7 [5] Πρελούδο σε Ρε ύφεση μείζονα, Έργο 28, αρ. 15 "Βροχοσταλίδα" [6] Ο χαρακτηρσμός ' 'Πρελούδο'' είνα ανακροής, εφόσον τα 24 Πρελούδα του ργ. 28 είνα όλα αυτοτελή κομμάτα κ όχ εσαγωγές σε κάποο μεγαλύτερο έργο. Ο Σοπέν άρχσε να συνθέτε το Έργο 28 το 1836 κα το συμπλήρωσε ενώ δαχείμαζε στη Μαγόρκα με τη Ζωρζ Σαντ το Βαλς Βαλς του νός Λεπτού, Έργο 64, αρ. 1 [7] Βαλς Αρ. 1 σε Μ ύφεση μείζονα, Έργο 18 [8] Βαλς Αρ. 7 σε Ντο δίεση ελάσσονα, Έργο 64, αρ.2 [9] Βαλς αρ. 9 σε Λα ύφεση μείζονα, Έργο 69, αρ. 1[10] Βαλς αρ. 14 σε Μ ελάooovα, Έργο posth (δημοσευμένο μετά το θάνατο τοο OlNθέτη) [11] NoυνE~H: fditjun. Πάνω: Το εξώφυλλο της παρττούρας του Grand Valse 8riIIiante του Σοπέν Πάνω: Στη χερόγραφη αυτή παρττούρα φαίνοντα ο δορθώσες που έκανε ο Σοπέν στο χερόγραφό του προτού δημοσευθεί. Φavτασία Impromptu σε Ντο δίεση ελάσσονα, Έργο 66 [2] Ο Σοπέν συνέθεσε κα ελαφρά κομμάτα ''salon '; μα ονομασία η οποία αναφέρετα στς συναθροίσες των σαλονών όπου κα εκτελούνταν. Ο Σοπέν προτμούσε να παίζε σε σπίτα φίλων του. Δεν του άρεσε να εμφανίζετα εμπρός σε μεγάλο κονό, πράγμα που σvvέoη μόνο 30φορέςσε όλη του τη ζωή. ΣυνέθεσετηΦαντασίαmΡrοmΡtu το 1835 αλλά την κράτησε αδημοσίευτη γα πολλά χρόνα επεδή, πίστευε ότ μοάζε με τη σύνθεση ενός άλλου συνθέτη. Η στάση του Σοπέν απέναντ εμφανίζετα αμφίσημη. στο Βαλς Έγραψε 18 Βαλς αλλά δημοσίευσε μόνο οκτώ κα παρήγγελε να καούν τα υπόλοπα (το Βαλς αρ. 9 εντούτος, δασώθηκε). Συνέθεσε το σπνθηροοόλο Βαλς αρ. 1 σε Μ ύφεση μείζονα, Έργο Βέννη το 18 (Grand Valse Brilliante) στη 1831, ενώ στα γράμματα του υπανίσσετα την a.πέχθεα του γα αυτό το ύφος. Το περίφημο Βαλς του νός Λεπτού κα το λγότερο ενεργητκό Βαλς αρ. 7 γράφτηκαν το Νυχτερνά Νυχτερνό σε Μ ύφεση μείζονα, Έργο 9, αρ. 2 [12] Νυχτερνό σε Φa μείζονα, Έργο 15, αρ.1 [13] Νυχτερνό σε Φα δίεση μείζονα, Έργο 15, αρ. 2 [14] Νυχτερνό σε Σολ ελάσσονα, Έργο 15, αρ. 3 [15] NUXΤρνό σε Ρε ύqroη μείζονα, Έργο 27, αρ. 2 [16] Τα v.xτερνά του Σοπέν ήταν επηρεασμένα από τς ομόλογες συνθέσες του ρλανδού συνθέτη Τζων Φηλ ντ, αλλά δαθέτουν μα πρωτοτυπία κα μα μελωδκή ποότη τα ξεχωρστή. Ένα από τα πο γνωστά είνα το Νυχτερνό σε Μ ύφεση μείζονα το οποίο εκφράζε την δωτκή δάθεση τω1' Όραδνών '''σαλονών'; όπου ο Σοπέν ήταν στο στοχείο του. Τα περίτεχνα Νυχτερνά Έργο 15 ήσαν' αφερωμiνα ' στον σπουδαίο φίλο του, τον πανίστα ΦεΡVΤνάvτ Χίλλερ. Το Νυχτερνό σε Φα δίεση μεί1;ovα είνα τόσο γλυκό ώστε έχε παρομοαστεί με "σαμπάνα κα τρούφες'; περγραφή που ταράζε άλλωστε κα στο Νυχτερνό σε Ρε ύφεση μείζονα Μπαλάντα σε Σολ ελάσσονα 'ργο 23 '[17] Ο,παλάντες του Πολωνού ποητή Α vταμ ΜσκέΌτς ενέπνευσαν στο Σοπέν τέσσερς Μπαλάντες που η κάθε μα αφηγείτα μα μουσκή στορία. Η πρώτη, Έργο 23, χρεάστηκε τέσσερα χρόνα γα να ολοκληρωθεί ( ) κα συνέπεσε με την άφξη του Σοπέν στο Παρίσ κα την αποδοχή του από την καλή κονωνία της πόλης.

7 '"""_~ _~.! "_ ~'"" _,.. L..'_ MOVGlKn εκτέίjεgn _...~~... ~ ΝΥΧΤΡΝΟ Έργο 15 αρ. 3 i,.. / ~ ~ h υ f "'" γ h.... v :: υ t.j... _ ~ i Ρ F D G D Α D r ~,.,.. ~, υ, ' ho h r... r... γ :: ~... i f 4 / ~, '" ho υ t.j C 4 f G G G... Γ~,.,, L h ~. F ii f, 7 / ~ ho. υ f "" ~", t.j, Α J) F F D F G Α D θ G C Α Α Α Α Ρ F Α Bb F Α F,.. r, ' h... v r, r L

8 / t, IJI r '.:v..., r., U G Α F G Bb F Α F.. r # "" ' h v ~. Ρ. 4 5 C G U / r, C 11 IJI U " h Ο i i G ii θ F Α D D G.., i θ C D Α Α G i i i / IJI h r_ γ '.:v U t t " h 16 '.., 1 2 C 2 C... Ḡ 2 3 Β.., G Iol Α 3 5 Α r:. Α 3 2 D 2 D 100 ο r Β 4 5 G

9 / c f 11 ~ h. U......, J I~ "" v I U C G Α Β Β f... t C C G C G G υ,. ' h....,. Am 11 i...,,.., ~ J " U n _ / ""...,./ " F# G G G Α G Α t Α G Α G C... _. ~r _ ",., / ho # # /,.., 25 ~. h. ''''' ~, U! ~ :..ο Β G F F# F G D G G F F# Α D "'.,.... ~... "' ' ho r......: #

10 ++ MOVGIKn / 11_ Λ 28 ~. _..:'!'... ε κrέiεgn 11 r_...,. θ ""......""'"""'~~J.w~...",.'t,... #~. # C D C D t C F n., ' tj θ C D '1. ' n. u F F,., θ 11 i Α Λ 32, r_ " / ~ n.... υ ~... rj Γ~ ~ lf# t 2 F G Α Α t Α Α G Α Α D r ~ J, '1. L n. " " ρ ΟΔΗΓΟΣ ΚΤΛΣΗΣ CD: Θέση [15] ~ Το σύμοολο της ύφεσης στην αρχή του πενταγράμμου σημαίνε ότ κάθε φορά που παίζετε τη νότα Σ, παίζετε ένα Σ ύφεση, η οποία είνα χαμηλότερη κατά ένα ημτόνο στο πάνο αυτό σημαίνε τη μαύρη νότα αμέσως αρστερά της. 1': Μα σύζευξη που ενώνε δύο 11 περσσότερες νότες της ίδας ονομασίας (όπως στα μέτρα 4 κα 6) σημαίνε ότ μόνο η πρώτη νότα πρέπε να χτυπηθεί κα κατόπν να κρατηθεί όσο δαρκούν ο άλλες νότες. ===== Το σύμ60λο του ντμνουέντου σημαίνε Οαθμαία ελάττωση της έντασης του ήχου. * ΥΚΟΛΟ ** ΜΤΡΟ. *** Μ ΔΥΣΚΟΛΣ ΠΑΝΟ ΓΧΟΡΔΑ ΥΛΝΑ ΠΝΥΣΤΑ ΚΘΑΡΑ ** * * ** Το σύμ60λο του τονσμού πάνω ή κατω από μα νότα σημαίνε να παχτεί η νότα αυτή δυνατότερα (όπως λ.χ. στο μέτρο 20)

11 ...~io""""" /..J.,... ="' _; Y'Kovyovrαs rn l!0vg ~ ~_ =n. ~ ΣΟΠΝ Η ΠΑΝΣΤΚΗ ΠΑΡΑΛΟΣΗ Η εξαρετκή δοφυία του Σοπέν έύκετα στο ΎεΎονός ότ κάθε μορφή πανωτκής σύνθεσης που επέλεξε να Ύράψε, κατόρθωσε να την προχωρήσε πέρα από τα όρα της εποχής του προσθέτοντας μα νέα κα συναρπαστκή προσωπκή δάσταση. Χρησμοποήστε αυτόν τον οδηύό Ύα να παρακολουθήσετε τη μουσκή που υπάρχε στο CD σας. Σπουδή σε Ντο ελάσσονα, ''παναστατκή'' [1] Έχε επωθεί γα τς Σπουδές του Σοπέν ότ "είνα τόσο απρόστες γα το μουσκό χωρίς δεξοτεχνία όσο είνα κα γα τον δεξοτέχνη χωρίς μουσκότητα". Οπωσδή ποτε η ''παvαστατκή'' Σπουδή ωθεί τον πανίστα στα όρα του. Αλλά η τεχνκή ΠOλυΊJλOKότητα δεν επσκάζε ούτε γα μα στγμή τη μουσκή πλημμυρίδα. Πάνω από το ταραγμένο μέρος του αρστερού χερού, το συναίσθημα κα η μελωδία δασχίζουν την καταγίδα σαν το απείθαρχο σκαρί στην κορφή του κύματος. Φαντασία ImprompIu [2] Από όλα τα Impromptus του Σοπέν, η Φαvτασία /mpromptυ είνα η πο δημοφ λής. Το συνασθηματκό κα υφολογκό της φάσμα ποκίλε σε μεγάλο βαθμο, κνούμενο από μα ελαφρά κα ευφυή δεξοτεχνκή εσαγωγή σε ένα λυρκό κα ρομαντκό δευτερεύον θέμα. Στο τέλος το πρώτο γρήγορο εσαγωγκό μέρος επανέρχετα, με γρήγορες ορμητκές ρπές στην επφάνεα ενώ από κάτω επανεμφανίζετα Tt' ρομαντκό θέμα αυτή τη φορά στο χαμηλότερο μέρος γα το αρστερό χέρ ΜΟΥΣΚ:Σ ΝΝΟΣ Opus (Ορ.) Λατνκή λέξη γα το "'έργο '~ συνοδεύετα από κάποον αρθμό που χρησμεύε γα την κωδκοποίηση της σύνθεσης. /mpromptu Σύντομο οργανκό. κομμάτ, συνήθως σε μορφή τραγουδού. Ο Σοπέν σπανίως επέτρεψε στα προσωπκά του συνασθήματα να επηρεάσουν τη μουσκή του, αλλά η αναταραχή της "Έπαναστατκής" Σπουδής προδίδε την αγωνία του όταν πληροφορήθηκε ότ η εξέγερση των Πολωνών το 1830 πνίγηκε στο αίμα από τους Ρώσους κατακτητές το 1831.

12 vyovrαs rn 't"'""...=~ _... Πρελούδα τ α πρελούδα του Σοπέν έχουν σα μοντέλο τα 24 Πρελούδα κα Φούγκες του Γ.Σ.Μπαχ, καθώς κνούντα σε ολόκληρο το τονκό φάσμα, μείζον κα ελάσσον. Τα πρελούδα του Έργου 28 περλαμβάνουν μερκά από τα πο εξαίσα δείγματα της μουσκής γα π άνο του Σοπέν. Αντπροσωπεύουν μα τέλεα συγχώνευση μορφής κα ύφους μέσω της οποίας εκφράζετα ένα μεγάλο φάσμα συνασθημάτων. Ορσμένα, όπως το Πρελούδο σε Σολ μείζονα[3] είνα βίαα κα ορμητκά, ενώ άλλα όπως το Πρελούδο σε Λα μείζονα [5] που έχε τη μορφή απλού βαλς, είνα ήρεμα κα γαλήνα. Το Πρελούδο σε Μ ελάσσονα [4] είνα ένα από τα πο θλμμένα μουσκά κομμάτα γα πάνο που συνέθεσε ποτέ ο Σοπέν. κβάλλε μα απόλυτη απόγνωση μέσα από τς λεπτές μετατοπίσες του στην αρμονία καθώς ο συγχορδίες του αρστερού χερού βυθίζοντα αργά σε αντπαραβολή με το γοερό ρεφρέν του δεξού χερού. Ένα εφήμερο παθασμένο ξέσπασμα εμφανίζετα προτού η μουσκή ξαναγλστρήσε στην απόγνωση κα σβήσε. Λέγετα ότ κ ο ίδος Η ΜΑΓΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΚΗΣ Μπαλάντα σε Α ντίθετα από το μεγαλ ύτερο μέρος των πανστκα)ν συνθέσεων του Σοπέν, που επκεντροίνουν σε απροσδόκητες μετα Όολές της δάθεσης κα των αντθέσεων, η Μπαλάντα σε Σολ ελάσσονα δαθέτε μα αφηγ1j.uατκj, σχεδόν επκή ποότητα. Από αυτήν την άποψη συνάδε με τς λογοτεχνκές μπαλάντες όπως το επκό ποίημα του 170υ α)να, Faery Queen (ΝεραϊδοΌασίλσσα) του Έντμουντ Σπένσερ. Πολλοί θεωρούν τς τέσσερς μπαλάντες γα πάνο του Σοπέν ως το πο ώρμο κα εκλεπτυσμ:νο τμ17μα του ευρύτατης κλί,ακας έργου του. Η εσαγωγή παρέχε το σκηνκό, το οποίο Όρίθε από μα αίσθηση τραγωδίας κα προασθjματος. Α υτό ανττάσσετα στην πρώτη μελωδία που είνα σολ ελάσσονα [17] ο παραμυθάς ταυτόχρονα λυρκή κα απλή. ΠαρατηΡ17στε τη χρήση των παύσεων κα των ανεπαίσθητων ενδοασμών στη μελωδία, που χαρακτηρίζουν άλλωστε τς δραματουργκές τεχνκές της αφήγησης στορaδν. Μερκές φορές η αφήγηση αναδύετα σε μα κλμακοψνη κραυγή ενώ άλλες υποχωρεί σε ένα 17συχο ψθύρσμα. Η κύρα μελωδία ανακαλεί την ερωτκή κεσία ενός ππότη που προσπαθεί να Υ.ερδίσε τον έρωτα της αγαπέlη7ςτου. Ο ερωτκές προτάσες του ξεκνούν ευγενκά, αργότερα γίνοντα πο παθασμένες μέχρ που το δεύτερο θέμα εσάγε μα πο τρυφερή νότα. Ο ππότης αποκτά περαχ5 τερη αυτοπεποίθηση καθώς η μουσκ17 γίνετα πο ρωμαλέα. Αλλά κατόπν η τραγκ17 δάθεση επανέρχετα καθώς ο ππότης επχερεί να εξοντώσε στη μάχη τον θανάσμο αντίζηλο του. Καθα)ς η μουσκή προχωρεί ΤOI' φαντσ.ζόμαστε να κλονίζετα κα να ξανασηκώνετα'γα λίγο μόνο γα να Όρε τραγκό τέλος στα χέρα του θηρώδους αντπάλου του. ~/

13 Κάτω αρστερά: Σχέδο γα έναν πίνακα με τον τίτλο ' "ΠολωνέζQ του Φρεντερίκ Σοπέν" σε ανάμνηση μας χοροεσπερίδας κοντσέρτου στο Iαρίσ. Ο αγροτκές σκηνές απηχούν την Πολωνκή εξοχή της νεότητας του Σοπέν, από όπου άντλησε έμπνευση γα πολλά από τα πρώμα έργα του. Πάνω: Πολλά από τα πρελούδα του Σοπέν χαράζοντα βαθά στη μνήμη με αποτέλεσμα μα κατευναστκή γα τα συνασθήματα ποότητα, όπως το χόν σβήνε τους ήχους της φύσης το χεμώνα. Δεξά: Η αφρόκρεμα της Παρσνής κονωνίας μαζευόταν στα δωτκά κοντσέρτα γα να ακούσε τη μουσκή του Σοπέν. Συνήθως έκλενε τα βραδνά του ρεστάλ με μα σερά από ευγενκό νυχτερνά. ο Σοπέν υπέσίη νευρκή κατάρρευση μετά την ολοκλήρωση αυτού του πρελούδου. Το Πρελούδο της Βροχοσταλίδας [6] πήρε τον τίτλο του από την επίμονη νότα Λα ύφεση μείζονα στο αρστερό χέρ Όταν η νότα αυτή περάσε στο δεξί χέρ, η δάθεση σκοτενάζε ξαφνκά σαν απελητκά σύννεφα που προοωνίζουν τη θύελλα με μα δυνατή υμνητκή ποότητα που εσάγετα στη δεύτερη μελωδία. Βαλς Σε αντίθεση με τα υπόλοπα πανστκά του έργα, τα Βαλς του Σοπέν είνα λγότερο κοσμητκά στο ύφος, αλλά κα λγότερο εσωστρεφή κα εμφανώς μελαγχολκά στη δάθεση. Ορσμένα, όπως το Baλς του νός Λεπτού [7] φανερώνουν σημαντκή τεχνκή τόλμη. Το βαλς αυτό προορζόταν να δαρκεί ένα περίπου λεπτό, παρόλο που δεν είνα γνωστό αν κάποος ntovima εκτός από τον ίδο το Σοπέν, πέτuχε ποτέ αυτόν τον άθλο. Τ α βαλς δε γράφτηκαν ως χσρευτκά κομμάτα, εφόσον γενκά είνα είτε πολύ αργά ή πολύ γρήγορα γα να χορευτούν κα πράγματ, όπως κα σ Σπουδές του, εκφράζουν μα ευγένεα ύφους που υπερβαίνε κάθε λετουργκή πρόθεση. Πρόκετα γω αρστουργήματα καθεαυτά. Ο Ρόμπερτ Σούμαν περέγραψε το Βαλς αρ. 9 [10] ως "ένα κομμάτ σαλονού από τα πο ευγενκά... απόλυτα αρστοκρατκό". Το ίδο σχύε γα πολλά βαλς του Σοπέν, κα ασφαλώς γα το Βαλς αρ. 1 με τον τίτλο "Grand Valse Βrίllίanfe"[Β]. Το βαλς αυτό αντπαραθέτε κα συνδυάζε ένα σύνολο δαφορετκών τόνων, που τελκά ενώνε με μα ευγενκά χσυμορστκή χροά. Το Baλς αρ. 7[9] είνα ααjvήθστα εκφραστκό αντλώντας μεγάλο μέρος της επίδρασης του από την αλληλεπίδραση των δαφορετκών ρυθμκών μοτίβων. Περλαμβάνε άλλω στε μα μελωδία εξαρετκής ομορφάς κα συνασθήματος : Το Μεταθανάτο Baλς [11] είνα ίσως το ομορφότερο καθώς μεταβάλλετα από την ευγενκή γαλήνη στην ακραία ανησυχία κα δακοmόμενο από δύο μελοδραματκά ξεσπάσματα καταλήγε σε ένα γρήγορσ κα θυελώδες μέρος. Νυχτερνά Τα νυχτερνά ανήκουν στα δημοφλέστερα έργα του Σοπέν ρομαντκά στη δάθεση, χαρτωμένα στο ύφος κα στην εκτέλεση. Η ονομασία τους είνα εύστοχη καθώς ξυπνούν στη φαντασία ονερκά σκηνκά. Τα περσσότερα περλαμβάνουν ένα ανήσυχο μεσαίο τμήμα που προσθέτε βάρος κα πληρότητα σε κάθε κομμάτ κτός από τον προφανή συνασθηματσμό τους άλλωστε, φανερώνουν μα χαρτωμένη πεποίθηση η οποία συνδυάζοντας πάθος, δράμα κα μερκές φορές μεγαλοπρέπεα, αποτελεί τη σφραγίδα του μεγαλείου τσυς. Ορσμένα, όπως το δημοφλές Νυχτερνό σε Μ ύφεcη μείζονα[12] δαθέτε μα γαλήνη γεμάτη χάρη κα γοητεία. ΤΌ τρία νυχτερνά Έργο 15 είνα τα πσ περίτεχνα κα στολσμένα από όλα. Πράγματ, γα τσ πρώτο από αυτά [13] έχε επωθεί ότ είνα σαν να ζωγραφίζε ο Σοπέν τη μελωδία "με τα απαλά φτερά μας πεταλούδας". Το δεύτερο [14] είνα επίσης πλούσο σε στολίδα κα αποτελεί πρότυπο κομψότητας παρόλσ πσυ έχε κ αυτό το συνηθομένο δραματκό μεσαίο μέρος. Το τρίτο αυτής της σεράς [15] είνα δαίτερα παραστατκό. Η δάθεσή του είνα σπαρακτκή, κ έχε μάλστα παρομοαστεί με θρηνωδία γα έναν χαμένσ έρωτα.

14 ΚΟΝΤΣΡΤΟ ΓΑ ΠΑΝΟ Α 2 Σ ΦΑ ΛΑΣΣΟΝΑ Μετά την κομψότητα των συνθέσεων του Σοπέν γα σόλο πάνο, κοντσέρτα του αποδεκνύουν το 6άθος της μουσκής πρωτοτυπίας του. Το δεύτερο κοντσέρτο γα πάνο είνα δαφορετκό ύφος του έργου του. ο χοντσέρτο αυτό του Σοπέν δαφέρε σημαντκ.ά οε ύφος ωώ το Κοντσέρτο Τ Αρ. 1, πσυ είνα ρομαντχό ΧαL ξεχελίζε ωώ συναίσθημα Το Κοντσέρτο Ae. 2 σε Φα ελάσσονά είνα ωρμότερο χα η έχφραση του συνασθήματος περσσότερο συγκρατημένη χ ίσως χαταπεσμένη. Παρόλα αυτά τα συνασθήματα είνα πολύ προφανή, λες χα στην προσπάθεα του να τα χρύψε, ο Σοπέν τα Χάνε δυνατότερα Το πρώτο μέρος, Maestoso, τα η τέλεα εσαγωγή σε αυτό το Ο οηματσμός του πάνου επταχύνετα, ξαναφέρvoντας τς σχέψες στο παρόν, αλλά με τα θλμμένα οολά να μας θυμίζουν πάντα ότ το παρελθόν δεν είνα ποτέ πολύ μαχρά. Το τρίτο μέρος, AlJegro vivace, είνα πολύ πο ζωηρό, με το πάνο να οδηγεί την ορχήστρα μέσα από ένα φάσμα περσσότερο χαλαρής δάθεσης. Ο τόνος είνα ασθητά πο χαρούμενος,μολονότυπάρχουνανεπαίσθητες αναλαμπές της στοχαστχής δάθεσης ΣΠΟΥΔΑΟΤΡΑ ΡΓΑ Πάνο κα ορχήστρα: Κοντσέρτο Αρ. 1 σε Μ ελάσσονα, Έργο 11 Κοντσέρτο Αρ. 2 σε Φα ελάοοονa, Έργο 21 Παραλλαγές στο La ci darem /a mano, ργο 2 Μεγάλη Φαντασία σε Πολωνέζκες Μελωδίες, Έργο 13 Rondo της Κρακοβίας, Έργο14 Andante Spianato κα Grande Polonaise Brilliante, Έργο 22 Σονάτες γα πάνο: Σε Ντο ελάσσονα, Έργο 4 Σε Λα ύφεση ελάσσονα, Έργο 35 Σε Λα ελάσσονα, ργο 58 ξεχνά με μα ήσυχη μελωδία ργα γα πάνο: οολών ΧαL χαμηλότερων ευχ.όρ 4 Μπαλάντες δων που 6αθμαία δυναμώνε χα 4 Σκέρτσα κλμαχώνεταστο ρυθμό τωνκρου 27 Σπαδές στών. Τα ξύλ να πνευστά 19 Νυχτερνά εμφανίζοντα απαλά αχολουθού 25Πρελούδα μενα από τα Οολά. Το iτάνo, 14 Βαλς αρχχά γαλήνο, χνείτα γρήγορα 1Ο Πολωνέζες ανάμεσα σε επδλητκές Χα ήρε 55 Μαζούρκες μες μελωδίες. Αυτή η εναλλαγή της δάθεσης συνεχίζετα χα ο τόνος παραμένε επφυλακτκός μέχρ το τέλος. Κα τόπν το συυ'<ρατημένο γα πολύ Impromptus Φαντασία Impromptu Bolero Berceuse Ταραντέλες συναίσθημα ατνάσσετα σε μα Βαρκαρόλες ηχητχή δίνη από το σύνολο της Allegro de Concert ορχήστρας, δαίτερα από το δυνα Φαντασία τό ρυθμό των κρουστών. Ecossaises Μετά τη θύελλα, σωπή. Το πάνο παίζε απαλά, μόλς που αχούγετα. Το μέρος Χαταλήγε με ένα χατηγορηματκό σχό"λj,o η αταραξία επανέρχεταl Το δεύτερο μέρος, Larghetto, δεν μπορεί να συγκρατήσε το συναίσθημά του. Η μouoχή είνα αρχκ.ά υμνητχή, Χαθώς το πάνο αναδύετα ωώ τα αάθη του μπάσου του χα εσέρχετα σε μα στοχαστχή δάθεση. Απαλά οολά αντηχούν την ευγένεα Χα ο τόνος γίνετα ευχρνώς νοσταλγκός, σαν να αναχαλεί ασθήματα χαμένα από χαρό. του προηγούμενου μέρους. Αυτές παραμερίζοντα από ένα χρεσέντο (χορύφωση) των εγχόρδων χα των χάλχνων πνευστών, μα σύντομη φανφάρα της τρομπέτας χα ένα εύθυμο πάνο που οδηγεί ευτυχσμένα το σύνολο της ορχήστρας σε μα σχεδόν θραμοχή χορύφωση. Έπετ α το πάνο τελεώνε μόνο του, ήσυχα, χα το χοντσέρτο χαταλήγε αεί όπου άρχσε, με τα συνασθήματα του υπό πλήρη έλεγχο. Μουσκή Δωμαπου: Γα πάνο: Τρίο, Έργο 8 Γα τσέλο: Σονάτα σε Σολ ελάσαονα, Έργο 65 Γα πάνο κα τσέλο: σαγωγή κα Πολωνέζα, Έργο 3 Τραγούδα: 17 Πολωνέζκα Τραγούδα, Έργο 74 Μα επλογή από τα έργα αυτά θα παρουσαστεί σε επόμενα περοδκά.

15 7 2 3 Η ΠΣΤΗΜΗ ΤΟΥ ο ΑΥΛΟΣ 4 Η ΠΩΣ ΛΤΟΥΡΓ Ο ΑΥΛΟΣ ο αυλός ανήκε στην οκογένεα των ξύλνων πνευστών οργάνων, που ονομάζοντα έτσ επεδή κάποτε κατασκευάζονταν αποκλεστκά από ξύλο κα παρήγαγαν τον ήχο τους με φύσημα Σήμερα περλαμβάνουν όργανα όπως το φλάουτο, τα οποία είνα μεταλλκά Όταν φυσήξουμε στο όργανο, ο ήχος παράγετα από την KραJση του αέρα στο χείλος του αυλού καθώς εξέρχετα από τη μκρή σήραγγα του αέρα. Η υπόλοπη στήλη του αέρα πάλλετα καθώς δατρέχε το α.λήνα 1. Τ ενόρο 2 & 6. Σοπρανίνο 3 & 4. Άλτο 5. Σοπράνο 7. Πκολο Ο σ_οπράνο αυλοί είνα ο πο δημοφλείς, κατασκευάζοντα από 6 πλαστκό ή ξύλο κα συνήθως αποτελούντα από δύο τμήματα που προσαρμόζοντα. Έχουν συνήθως 30 εκατοστά μήκος. Ο εσερχόμενος Όλα τα ξύλνα πνευστά όργανα έχουν οπές στη μα πλευρά του α.λήνα κα συνήθως μα ακόμη οπή στην αντίθετη πλευρά γα τον αντίχερα. Το όργανο με το φύσημα παράγε συγκεκρμένες νότες, εφόσον καλυφθούν μία ή περςxjότερες οπές (εντελώς ή κατά το ήμσυ όπως στην περίmωση του σοπράνο). Όσο περσσότερες οπές KαλύmOντα, τόσο μακρύτερη είνα η στήλη του αέρα κα η νότα που παράγετα βαθύτερη../αέρας κτυπά στο γλυκό ήχο. Ο αυλός ήταν ένα./ χείλος του οργάνου από τα δημοφλέστερα όργανα κα παράγε τον ή στην υρώπη από τον 140 χο. περσσότερο άνθρωπο έχουν Ο παίξε κάποτε κάποο είδος αυλού ή κάποο άλλο συγγενές του όργανο, όπως η μεταλλκή σφυρίχτρα ή πίκολο. ίνα ένα σχετκά εύκολο όργανο κα τα περσσότερα εγχερίδα εκμάθησης του αυλού περέχουν εύκολες μελωδίες που αποτελούντα από τρες ή τέσσερς νότες στην αρχή. Όπως με όλες τς οκογένεες οργάνων, όσο μκρότερο είνα το μέγεθος ενός αυλού τόσο οξύτερος είνα ο ήχος που παράγε. Υπάρχουν πέντε δαφορετκά μεγέθη αυλών, από το μπάσο που έχε περίπου 60 πόντους μήκος, το τενόρο, το άλτο, μέχρ το σοπράνο κα το σοπρανίνο που είνα το μκρότερο με μήκος γύρω στους 20 πόντους κα παράγε τον οξύτερο ήχο. Το σοπράνο είνα ο πο γνωστός αυλός. ξατίας του μεγέθους του, περίπου 30 πόντους, παίζετα εύκολα από μκρά χέρα κα είνα το όργανο που μαθαίνουν τα περσσότερα παδά στο σχολείο. Η έκταση στη μουσκή κλίμακα κάθε αυλού της οκογένεας φθάνε μέχρ κα δύο οκτάοες. Ορσμένο αυλοί είνα κατασκευασμένο από πλαστκό κα γ' αυτό ο ήχος τους είνα συνήθως σκληρός. Ο ξύλνο αυλοί παράγουν πο μέχρ τον 180 αώνα κα ο τύπος του οργάνου που γνωρίζουμε σήμερα εξελίχθηκε από την επσχή της οασλείας του ρρίκου του νπ!. Ή ταν το αγαπημένο του όργανο, όταν δε πέθανε ά φησε μα συλλογή από 76 αυλούς. Από το 1750 μέχρ τς αρχές του 200υ αώνα ο συνθέσες γα αυλό μεώνοντα δαρκώς. Γεγονότα Ο αρχαότερος αυλός που έχε ανακαλυφθεί χρονολογείτα από το πχ Ήταν κατασκευασμένος από το κούφο κόκαλο κάποου ζώου με οπές ανογμένες στς πλευρές του.