Ποιος ο ρόλος των δεικτών κινδύνου και ποιον να διαλέξω; Αρκούν οι κλασικοί παράγοντες κινδύνου;

Transcript

1 Ποιος ο ρόλος των δεικτών κινδύνου και ποιον να διαλέξω; Αρκούν οι κλασικοί παράγοντες κινδύνου; Αθανάσιος Γ. Πιπιλής, FESC, FACC Ημερίδα της Ελληνικής Εταιρείας Καρδιαγγειακής Υγείας 16/1/2016

2 H συνύπαρξη παραγόντων διαμορφώνει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο

3 Στρατηγική επικέντρωσης στα άτομα υψηλού κινδύνου Μοντέλο υπολογισμού κινδύνου Εντόπιση ατόμων υψηλού κινδύνου Εξατομικευμένη συμβουλή για τρόπο ζωής Ενδεχόμενη Rx

4 Μοντέλα πρόβλεψης καρδιαγγειακού κινδύνου Από ποιόν πληθυσμό δημιουργήθηκε Ποιες παραμέτρους περιλαμβάνει Τι μελλοντικά επεισόδια προβλέπει Με τι τρόπο εκφράζει τον κίνδυνο

5 Γενική φιλοσοφία Οι δείκτες να είναι εύκολα μετρήσιμοι, χωρίς εξεζητημένες μεθόδους ανίχνευσης Να προβλέπουν σημαντικά μελλοντικά συμβάματα (θάνατο, έμφραγμα, ΑΕΕ)

6 Κλασικοί Δείκτες στα κύρια μοντέλα πρόβλεψης Ηλικία, φύλο, Κάπνισμα, Χοληστερόλη, ΑΠ Αλλοι απλοί κλινικοί ΣΔ Θεραπεία ΑΥ Οικογενειακό ιστορικό, ΒΜΙ, Κοινωνικό επίπεδο Εργαστηριακοί HsCRP, CAC, CIMT, ABI

7 Μοντέλα πρόβλεψης καρδιαγγειακού κινδύνου Framingham (1998), Framingham General CVD (2008) ATP III hard CHD score (2002) Score CVD (2003), HeartScore (2012) QRISK 1 και 2 (2007) Reynolds CVD -women (2007), -men (2008) ACC/AHA pooled cohort hard CVD (2013) JBS 3 (2014) MESA (2015)

8 Framingham Heart Study Hλικία, Φύλο Ολική χοληστερόλη ΗDL Κάπνισμα ΑΠ ΣΔ Θανατηφόρα και μη ΚΑ επεισόδια (στηθάγχη)

9 Eφαρμόζοντας το μοντέλο Framingham Kίνδυνος Προβλεπόμενος/Πραγματικός Στην Bόρεια Eυρώπη 1,04 Στην Nότια Eυρώπη 1,92 Στην Iαπωνία 4,54 Sans et al. Eur Heart J 1997

10 Bάση δεδομένων προγράμματος SCORE 12 Eυρωπαϊκές προοπτικές μελέτες άτομα ανθρωπο-έτη παρακολούθησης > θανατηφόρα καρδιαγγειακά συμβάματα

11

12 HeartScore-GREECE Panagiotakos D, Fitzgerald A, Pitsavos C, Pipilis A, Graham I., Stefanadis C. Hellenic J Cardiol 2007; 48: 55-63

13 HeartScore Hλικία, Φύλο Ολική χοληστερόλη (ή TC/HDL) Κάπνισμα ΑΠ Θανατηφόρα ΚΑ επεισόδια >5% 10ετής κίνδυνος

14 Aπόλυτος Kίνδυνος SBP TChol

15 Σχετικός Kίνδυνος λόγω καπνίσματος RR 6 / 3 = 2 Σχετικός κίνδυνος

16

17 Kίνδυνος Ανδρας, 57 ετών, καπνιστής, με χολ 285 mg/dl και ΣΑΠ 150 mmhg

18

19

20 HeartScore και υπερλιπιδαιμία Score LDL

21 Hλικία, Φύλο, Χοληστερόλη, HDL, Κάπνισμα, ΑΠ, + Rx AY, Φυλή, ΣΔ Θανατηφόρα ΚΑ επεισόδια >7.5% 10ετής κίνδυνος (ARIC, CHS, CARDIA, Framingham cohort + offspring) Νέο πολυπαραγοντικό μοντέλο (αντί κλασικού FRS ΑΤΡ ΙΙΙ)

22

23 ACC/AHA 2013 >7.5% = high risk 33% του πληθυσμού ΗΠΑ έχουν κίνδυνο > 7.5% (αντιστοιχεί σε 2.5% του ΗeartScore)

24 Μικρές ηλικίες = χαμηλός 10ετής κίνδυνος ακόμα και με πολλούς παράγοντες

25 44, Α, Χ 270 ΗDL 40 Kαπν ΑΠ 146 Οικογ +

26

27

28

29 Αρκούν οι κλασικοί παράγοντες; ΙΝΤΕRHEART Πόσο βελτιώνουν την προβλεπτική αξία επιπρόσθετοι παράγοντες

30 Effect of potentially modifiable risk factors associated with myocardial infarction in 52 countries (the INTERHEART study): case-control study Lancet 2004; 364:

31 INTERHEART: Kίνδυνος OEM Παράγων κινδύνου %Mαρτ %Aσθ OR PAR(%) ApoB/ApoA ,25 49,2 Kάπνισμα ,87 35,7 Διαβήτης ,37 9,9 Yπέρταση ,91 17,9 Kοιλ. παχυσαρκία ,62 20,1 Ψυχοκοινωνικοί παρ ,67 32,5 Φρούτα/λαχανικά ,70 13,7 Aσκηση ,86 12,2 Αλκοόλ ,91 6, ΣYNOΛIKA 129,2 90,4

32 J Med Screen 2005; 12:

33 J Med Screen 2005; 12:

34

35 Wang, NEJM 2006; 355: 2631 SCORE 5 βιοδεικτών (BNP, CRP, Hcy, Alb/cr, Renin) HR 4.08 για καρδιαγγειακή θνητότητα ROC (C statistics) από (κλασικοί παράγοντες) σε (προσθέτοντας τους 5 δείκτες)

36 H προσθήκη CRP δεν βελτιώνει την προβλεπτική αξία FRS (C-statistic) Int J Epidemiol 2009; 38:

37 Μulti-Ethnic Study of Atherosclerosis (MESA) CAC για εκτίμηση κινδύνου 4758 άτομα: 50% σύσταση και 12% σκέψη για στατίνη (ΑCC/AHA) διότι έχουν 10ετή κίνδυνο >7.5% (7.5/1000 pt/year) ή 5-7.5% (5/1000 pt/year) 1: 2 υποψήφιους για στατίνη υποβιβάζεται σε κατηγορία χωρίς ένδειξη Νasir, JACC 2015; 66:

38 ACC/AHA 2013

39 hscrp HeartScore - Περιορισμένη αξία ως προσθήκη στο HeartScore - Mέτρια ικανότητα για ανακατάταξη ατόμων ενδιάμεσου κινδύνου κοντά στο όριο για παρέμβαση

40 HeartScore CIMT,ABI, CAC - Γέφυρα μεταξύ πρωτογενούς και δευτερογενούς πρόληψης

41 % επίπτωση % κίνδυνος Αρ. θανάτων Παράγων κινδύνου

42 Σχετικά με τη πρόληψη «the burden of ill health comes more from the many who are exposed to a low inconspicuous risk than from those who face an obvious problem. This sets a limit to the effectiveness of an individual (highrisk) approach to prevention» Geoffrey Rose

43 Στρατηγική σε επίπεδο γενικού πληθυσμού Μείωση των επιπέδων των διαφόρων ΠΚ σε ολόκληρο τον πληθυσμό (κάπνισμα, διατροφή, άσκηση) χωρίς να απαιτείται ιατρική εξέταση των ατόμων και χωρίς χρήση φαρμάκων Nομοθεσία (απαγορεύσεις, διατιμίσεις, κανόνες) Διαθεσιμότητα (οι σωστές επιλογές να είναι οι εύκολες) Eκστρατείες ενημέρωσης