Ανακοίνωση - Επιτροπή - χρη- µατοπιστωτική κρίση - τράπεζες

Transcript

1 4/2009 4/2009 Ιούλιος-Αύγουστος 2009 Μονάδα Κρατικών Ενισχύσεων (MoKE) Ενηµερωτικό δελτίο κρατικών ενισχύσεων - Τεύχος 4/2009 Σύνταξη: Ε. Μουαµελετζή, Ν, ικηγόρος, ιευθύντρια Ερευνών Κ ΕΟ, Συντονίστρια ΜοΚΕ Επιµέλεια ύλης: Αικ.. Σγουρίδου, Α. Πετσέτας, ικηγόροι, Στελέχη ΜοΚΕ Νέα Ανακοίνωση της Επιτροπής για την χρηµατοπιστωτική κρίση Νέα Ανακοίνωση της Επιτροπής για την χρη- µατοπιστωτική κρίση Έκθεση για την εφαρµο- γή του Προσωρινού Πλαισίου για την χρηµα- τοπιστωτική κρίση Ανακοίνωση της Επιτρο- πής για ενισχύσεις για επαγγελµατική εκπαί- δευση εκτός πεδίου εφαρµογής ΓΑΚ Ανακοίνωση της Επιτρο- πής για εργαζοµένους σε µειονεκτική θέση και για εργαζοµένους µε αναπηρία εκτός πεδίου εφαρµογής ΓΑΚ Ανακοίνωση - Επιτροπή - χρη- µατοπιστωτική κρίση - τράπεζες Την δηµοσιεύθηκε ΕΕ [ΕΕ 2009 C 195/9] Ανακοίνωση της Επιτροπής περί της αποκατάστασης της βιωσιµότητας και αξιολόγησης των µέτρων αναδιάρθρωσης στον χρηµατοπιστωτικό τοµέα στο πλαίσιο της παρούσας κρίσης βάσει των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων. Η Ανακοίνωση αυτή αφορά στην χρηµατοδότηση των τραπεζικών ιδρυµάτων και αποτελεί συνέχεια των µέτρων που έχει λάβει η Επιτροπή από το Φθινόπωρο του 2008 για την αντιµετώπιση της χρηµατοπιστωτικής και οικονοµικής κρίσης. Η παρούσα Ανακοίνωση δεν τροποποιεί τα κριτήρια που έχει θέσει µέχρι σήµερα η Επιτροπή για τις ενισχύσεις που λαµβάνουν τα χρηµατοπιστωτικά ιδρύµατα, αλλά τα συ- µπληρώνει, προκειµένου να είναι πλέον περισσότερο σαφής ο τρόπος αξιολόγησης των σχετικών µέτρων ενίσχυσης εκ µέρους της Επιτροπής. Έτσι θα εξασφαλιστεί µια συνεκτικότερη προσέγγιση, όσον αφορά την εξέταση της συµβατότητας των ενισχύσεων αναδιάρθρωσης που χορηγούν τα κράτη µέλη στα χρηµατοπιστωτικά ιδρύ- µατα στις παρούσες συνθήκες οικονοµικής κρίσης βάσει του άρθρου 87 παρ. 3 στοιχείο β) της ΣυνθΕΚ. Συγκεκριµένα, η παρούσα Ανακοίνωση εξηγεί πώς η Επιτροπή θα εξετάζει τις ενισχύσεις για την αναδιάρθρωση των τραπεζών στο πλαίσιο της παρούσας κρίσης, συνεκτι- µώντας ότι είναι απαραίτητο να προσαρµοστεί η πρακτική που εφαρµοζόταν στο παρελθόν, λαµβάνοντας υπόψη την φύση και την παγκόσµια κλί- µακα της κρίσης, τον συστη- µικό ρόλο του τραπεζικού τοµέα για το σύνολο της οικονοµίας, και τις πιθανές συστηµικές συνέπειες που προκύπτουν λόγω του αριθ- µού των τραπεζών που πρέπει να υποστούν αναδιάρθρωση µέσα στην ίδια περίοδο. Η Ανακοίνωση θα εφαρ- µόζεται έως την 31 η εκεµβρίου Το πλήρες κείµενο της Ανακοίνωσης είναι διαθέσιµο στην διεύθυνση: LexUriServ/LexUriServ.do? uri=oj:c:2009:195:0009:00 20:EL:PDF Τρέχοντα επιτόκια ανάκτησης παράνοµων ενισχύσεων Πρόσφατη νοµολογία ΕΚ-ΠΕΚ Έκθεση για την εφαρµογή του Προσωρινού Πλαισίου για την χρη- µατοπιστωτική κρίση χρηµατοπιστωτική κρίση - Προσωρινό Πλαίσιο - έκθεση Σύµφωνα µε την παρ. 6 του Προσωρινού Πλαισίου [ΕΕ 2009 C 83/1], τα κράτη µέλη θα πρέπει να υποβάλουν στην Επιτροπή έκθεση για τα µέτρα που θεσπίστηκαν βάσει αυτού. Για τον σκοπό αυτόν, η Επιτροπή απέστειλε στα κράτη µέλη ερωτηµατολόγιο µε σκοπό την παροχή καθοδήγησης ως προς το περιεχό- µενο της εν λόγω έκθεσης. Τα ενδιαφερόµενα µέρη µπορούν επίσης να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους στην ακόλουθη διεύθυνση: European Commission Directorate-General for Competition State aid Registry B-1049 Brussels Fax (32-2) or preferably by to: stateaidgreffe@ec.europa.eu

2 Ενηµερωτικό δελτίο κρατικών ενισχύσεων - Τεύχος 4/2009 Κριτήρια για την α- νάλυση της συµβατότητας των κρατικών ενισχύσεων για επαγγελµατική εκπαίδευση, οι οποίες κοινοποιούνται µε- µονωµένα Ανακοίνωση της Επιτροπής για ενισχύσεις για επαγγελµατική εκπαίδευση εκτός πεδίου εφαρµογής ΓΑΚ Ανακοίνωση - Επιτροπή - επαγγελµατική εκπαίδευση - ΓΑΚ Την δηµοσιεύθηκε ΕΕ [ΕΕ 2009 C 188/1] Ανακοίνωση της Επιτροπής στην οποία αναλύονται τα κριτήρια για την ανάλυση της συµβατότητας των κρατικών ενισχύσεων για επαγγελµατική εκπαίδευση. Η εν λόγω Ανακοίνωση παραθέτει κατευθύνσεις σχετικά µε τα κριτήρια που θα εφαρµόζει η Επιτροπή για την αξιολόγηση µέτρων ενίσχυσης για επαγγελµατική εκπαίδευση. Σκοπός των κατευθύνσεων είναι να προσδώσουν διαφάνεια στο σκεπτικό της Επιτροπής και να δηµιουργήσουν προβλεψιµότητα και ασφάλεια δικαίου. Τα κριτήρια αφορούν κάθε µεµονωµένη κρατική ενίσχυση για επαγγελµατική εκπαίδευση, είτε χορηγείται ad hoc, είτε στο πλαίσιο καθεστώτος, όταν το ισοδύναµο επιχορήγησης υπερβαίνει τα 2 εκατ. ευρώ ανά σχέδιο επαγγελµατικής εκπαίδευσης, σύµφωνα µε το άρθρο 6 παρ. 1 στοιχείο ζ) του Κανονισµού (ΕΚ) 800/2008 της Επιτροπής (ΓΑΚ). Για την ανάλυση αυτών των ενισχύσεων η Επιτροπή, από την µια θα αξιολογεί τις θετικές επιπτώσεις της ενίσχυσης (ύπαρξη δυσλειτουργιών της αγοράς, δηµιουργία κινήτρων κλπ) και από την άλλη τις αρνητικές επιπτώσεις (π.χ. πιθανότητα στρέβλωσης του ανταγωνισµού). Το τελευταίο βήµα της ανάλυσης είναι να αποτιµηθεί ο βαθµός στον οποίο οι θετικές επιπτώσεις της ενίσχυσης αντισταθµίζουν τις αρνητικές. Αυτό γίνεται κατά περίπτωση. Για να σταθµίσει τις θετικές και αρνητικές επιπτώσεις, η Επιτροπή θα τις αξιολογεί και θα προβαίνει σε συνολική εκτίµηση του αντίκτυπού τους στους παραγωγούς και τους καταναλωτές σε κάθε επηρεαζόµενη αγορά. Η Επιτροπή θα χρησιµοποιεί ποιοτικά στοιχεία για την αξιολόγηση, εκτός εάν υπάρχουν άµεσα διαθέσιµα ποσοτικά στοιχεία. Η Επιτροπή ενδέχεται να λαµβάνει θετικότερη στάση και να αποδέχεται συνεπώς υψη- λότερο βαθµό στρέβλωσης του ανταγωνισµού, αν η ενίσχυση κριθεί αναγκαία, καλά στοχευµένη και αναλογική έτσι ώστε µια συγκεκριµένη επιχείρηση να αυξήσει τις εκπαιδευτικές δραστηριότητές της και η κοινωνία να αποκοµίσει όφελος από την επιπλέον παρεχόµενη επαγγελµατική εκπαίδευση σε σχέση µε τον δικαιούχο της ενίσχυσης. L e x U r i S e r v / L e x U r i S e r v. d o? uri=oj:c:2009:188:0001: 0005:EL:PDF Τρέχοντα επιτόκια ανάκτησης και επιτόκια αναφοράς / προεξό- φλησης Επιτροπή - επιτόκια - ανάκτηση - αναφορά - προεξόφληση - Ιούλιος Την 1 η Ιουλίου 2009 η Επιτροπή ΕΚ δηµοσίευσε στην Επίσηµη Εφηµερίδα ΕΕ [ΕΕ 2009 C 179/7] τα τρέχοντα επιτόκια ανάκτησης και τα επιτόκια α- ναφοράς / προεξόφλησης κρατικών ενισχύσεων για τα 27 κράτη µέλη που ισχύουν από την 1 η Αυγούστου Ειδικά για την Ελλάδα τα τρέχοντα επιτόκια ανέρχονται σε ποσοστό 1,77%. Σελίδα 2

3 Ενηµερωτικό δελτίο κρατικών ενισχύσεων - Τεύχος 3/2009 Ανακοίνωση της Επιτροπής για ενισχύσεις για εργαζοµένους σε µειονεκτική θέση και µε αναπηρία εκτός πεδίου εφαρµογής ΓΑΚ Κριτήρια για την α- νάλυση της συµβατότητας των κρατικών ενισχύσεων για την απασχόληση εργαζοµένων σε µειονεκτική θέση και εργαζοµένων µε αναπηρία οι οποίες κοινοποιούνται µεµονω- µένα Ανακοίνωση - Επιτροπή - απασχόληση - ΓΑΚ - εργαζό- µενοι σε µειονεκτική θέση - εργαζόµενοι µε αναπηρία Την δηµοσιεύθηκε ΕΕ [ΕΕ 2009 C 188/6] Ανακοίνωση της Επιτροπής στην οποία αναλύονται τα κριτήρια για την ανάλυση της συµβατότητας των κρατικών ενισχύσεων για την απασχόληση εργαζοµένων σε µειονεκτική θέση και εργαζοµένων µε αναπηρία οι οποίες κοινοποιούνται µεµονωµένα. Η παρούσα Ανακοίνωση περιλαµβάνει κατευθύνσεις σχετικά µε τα κριτήρια που θα εφαρµόσει η Επιτροπή για την αξιολόγηση των κρατικών ενισχύσεων µε την µορφή επιδοτήσεων µισθού που πρέπει να κοινοποιούνται µεµονωµένα, σύµφωνα µε το άρθρο 6 παρ. 1 στοιχεία η) και θ) του ΓΑΚ. Οι παρούσες κατευθύνσεις αφορούν κρατικές ενισχύσεις υπό µορφή επιδοτήσεων του µισθολογικού κόστους για εργαζόµενους σε µειονεκτική θέση, εργαζόµενους σε πολύ µειονεκτική θέση ή εργαζόµενους µε αναπηρία, όπως ορίζονται στο άρθρο 2 παρ. 18, 19 και 20 του ΓΑΚ. Στις παρούσες κατευθύνσεις υπάγεται κάθε µεµονωµένο µέτρο, είτε χορηγείται σε βάση ad hoc, είτε βάσει καθεστώτος, το ισοδύναµο επιχορήγησης του οποίου είναι µεγαλύτερο από 5 εκατ. ευρώ ανά επιχείρηση ετησίως για την απασχόληση εργαζοµένων σε µειονεκτική θέση και εργαζοµένων σε πολύ µειονεκτική θέση και 10 εκατ. ευρώ ανά επιχείρηση ετησίως για την απασχόληση εργαζοµένων µε αναπηρία. Για την ανάλυση αυτών των ενισχύσεων η Επιτροπή από την µια θα αξιολογεί τις θετικές επιπτώσεις της ενίσχυσης (ύπαρξη στόχου κοινού ενδιαφέροντος, δηµιουργία κινήτρων κλπ) και από την άλλη τις αρνητικές επιπτώσεις (π.χ. πιθανότητα στρέβλωσης του ανταγωνισµού). Το τελευταίο βήµα της ανάλυσης είναι να αξιολογηθεί σε ποιο βαθµό τα θετικά αποτελέσµατα της ενίσχυσης αντισταθµίζουν τις αρνητικές επιπτώσεις της. Η αξιολόγηση αυτή θα πραγµατοποιείται µε βάση κατά περίπτωση εξέταση όλων των µεµονωµένων µέτρων. Για να σταθµιστούν οι θετικές και οι αρνητικές επιπτώσεις, η Επιτροπή θα προβαίνει σε αξιολόγησή τους και θα πραγµατοποιεί συνολική εκτίµηση του αντίκτυπου στους παραγωγούς και τους καταναλωτές σε κάθε µια από τις επηρεαζόµενες αγορές. Εκτός εάν έχει άµεσα στη διάθεσή της ποσοτικές πληροφορίες, η Επιτροπή για τους σκοπούς της εκτίµησης θα χρησιµο- ποιεί ποιοτικές πληροφορίες. Η Επιτροπή είναι πιθανό να υιοθετεί ευνοϊκότερη στάση και συνεπώς να α- ποδέχεται ένα υψηλότερο βαθµό στρέβλωσης του ανταγωνισµού, εάν η ενίσχυση είναι απαραίτητη και καλά στοχευµένη για την επίτευξη του σκοπού της ενίσχυσης και περιορίζεται στο καθαρό πρόσθετο κόστος για την αντιστάθ- µιση της χαµηλότερης παραγωγικότητας των κατηγοριών εργαζοµένων τους οποίους αφορά το µέτρο. LexUriServ/LexUriServ.do? uri=oj:c:2009:188:0006:0 010:EL:PDF Σελίδα 3

4 Ενηµερωτικό δελτίο κρατικών ενισχύσεων - Τεύχος 4/2009 Επισκόπηση νοµολογίας κρατικών ενισχύσεων ΕΚ και ΠΕΚ (Ιούλιος-Αύγουστος 2009) ΕΚ C- 369/07, , Επιτροπή / Ελλάδα, αδηµ. Καταδίκη της Ελλάδας λόγω µη συµµόρφωσης µε προηγούµενη απόφαση της Επιτροπής, µε την οποία κρίθηκε ως παράνο- µη µια σειρά από ενισχύσεις που είχαν χορηγηθεί στην Ολυ- µπιακή Αεροπορία. Η επιβολή χρηµατικής ποινής, ως µέσο κύρωσης, θα πρέπει να είναι ανάλογη προς το βαθµό πίεσης που απαιτείται, ώστε το κράτος µέλος να µεταβάλει τη συµπεριφορά του. παράβαση κράτους µέλους κρατικές ενισχύσεις - µέτρα εκτέλεσης απόφασης του ικαστηρίου άρθρο 228Συνθ ΕΚ χρηµατικές κυρώσεις χρη- µατική ποινή κατ αποκοπή ποσό ΠΕΚ Τ-81/07, Τ Τ-82/07 και Τ- Τ 83/07, , KG Hold- ing / Επιτροπή, αδηµ. Η Επιτροπή δεν υποχρεούται να αποδείξει ότι υφίστανται πράγµατι επιπτώσεις στο εµπόριο µεταξύ των κρατών, αλλά αρκεί και µόνο η δυνατότητα επηρεασµού του ενδοκοινοτικού εµπορίου. Άλλωστε, οποιαδήποτε χορήγηση ενίσχυσης σε επιχείρηση, η οποία ασκεί τις δραστηριότητές της στην κοινοτική αγορά, µπορεί να προκαλέσει στρεβλώσεις στον ανταγωνισµό, δεδοµένου ότι µε αυτόν τον τρόπο ενισχύεται η θέση της έναντι των ανταγωνιστών της. κρατικές ενισχύσεις ενίσχυση για την αναδιάρθρωση που χορήγησαν οι ολλανδικές αρχές - απόφαση µε την οποία η ενίσχυση κρίνεται ασύµβατη προς την κοινή αγορά και διατάσσεται η ανάκτησή της προσφυγή ακυρώσεως εν µέρει απαράδεκτη ανάκτηση της ενίσχυσης από δικαιούχους επιχειρήσεις, οι ο- ποίες έχουν κηρυχθεί σε πτώχευση κοινοτικές κατευθυντήριες γραµµές όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις για τη διάσωση και αναδιάρθρωση προβληµατικών επιχειρήσεων ΠΕΚ Τ-291/06, Τ , Operator ARP/Επιτροπή, αδηµ. Ο όρος «δικαιούχος» δεν προσδιορίζει µόνο τον αρχικό δικαιούχο της ενίσχυσης, αλλά, οσάκις ενδείκνυται, κάθε επιχείρηση στην οποία µεταβιβάσθηκαν στοιχεία του ενεργητικού, προκειµένου να καταστούν αλυσιτελείς οι διατάξεις της διαταγής περί ανάκτησης. κρατικές ενισχύσεις - καθεστώς ενισχύσεων αναδιάρθρωσης τις οποίες χορήγησε η ηµοκρατία της Πολωνίας σε µια επιχείρηση παραγωγής χάλυβα απόφαση κηρύσσουσα τις ενισχύσεις εν µέρει ασυµβίβαστες προς την κοινή αγορά και διατάσσουσα την ανάκτησή τους Πρωτόκολλο 8 για την αναδιάρθρωση της πολωνικής χαλυβουργίας - προσφυγή ακύρωσης έννοµο συµφέρον παραδεκτό έννοια του δικαιούχου άρθρο 14 παρ. 1 Καν. 659/1999 T-288/06 288/06,, , Regionalny Fundusz Gospo- darczy S.A. / Επιτροπή, α- δηµ. Η αναδροµική εφαρµογή του Πρωτοκόλλου 8 για την αναδιάρθρωση της πολωνικής χαλυβουργίας κατοχυρώνεται στο σηµείο 6 αυτού, το οποίο αφορά την περίοδο από το 1997 έως το Το εν λόγω Πρωτόκολλο επιτρέπει ένα περιορισµένο ποσό ενισχύσεων αναδιάρθρωσης, που χορηγείται πριν από την προσχώρηση της Πολωνίας στην ΕΕ σε ορισµένες επιχειρήσεις, οι οποίες απαριθ- µούνται στο παράρτηµα 1 αυτού, και απαγορεύει, ως αντιστάθµισµα, κάθε άλλη κρατική ενίσχυση αναδιάρθρωσης της χαλυβουργικής βιοµηχανίας. Συνεπώς, σε σχέση µε τα άρθρα 87 και 88 ΣυνθΕΚ, το Πρωτόκολλο 8 αποτελεί lex specialis που διευρύνει τον έλεγχο των κρατικών ενισχύσεων, ο οποίος πραγµατοποιείται από την Επιτροπή δυνάµει της ΣυνθΕΚ επί των ενισχύσεων που χορηγήθηκαν υπέρ της αναδιοργάνωσης της πολωνικής χαλυβουργικής βιοµηχανίας κατά την περίοδο Πολωνία Πρωτόκολλο 8 για την αναδιάρθρωση της πολωνικής χαλυβουργίας εφαρµοστέο επιτόκιο για την επιστροφή των ασυµβιβάστων ενισχύσεων υποχρέωση στενής συνεργασίας µε το κράτος µέλος άρθρο 9 παρ. 4 και άρθρο 11 παρ. 2 του Καν. 794/2004/ΕΚ Σελίδα 4

5 Μονάδα Κρατικών Ενισχύσεων (MoKE) Κέντρο ιεθνούς και Ευρωπαϊκού Οικονοµικού ικαίου Μονάδα Κρατικών Ενισχύσεων Τ.Θ. 14, Καλαµαριά Τηλ.: Fax: Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα µας: To Υπουργείο Οικονοµίας και Οικονοµικών, και ειδικότερα η ιεύθυνση Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι η αρµόδια εθνική αρχή για τον έλεγχο και συντονισµό των χορηγούµενων κρατικών ενισχύσεων και για την τήρηση των σχετικών κοινοτικών κανόνων. Στο πλαίσιο αυτής της αρµοδιότητας, το ΥΠ.ΟΙ.Ο έχει εκδώσει σειρά εγκυκλίων και παράλληλα ανέθεσε στο Κέντρο ιεθνούς και Ευρωπαϊκού Οικονοµικού ικαίου στην Θεσσαλονίκη την παροχή εξειδικευµένων υπηρεσιών συµβούλου. Έτσι από συστάθηκε και λειτουργεί στο Κ ΕΟ η Μονάδα Κρατικών Ενισχύσεων (ΜοΚΕ), που στελεχώνεται από επιστηµονικούς συνεργάτες του και σκοπεί στην συστηµατική προσέγγιση του τοµέα των κρατικών ενισχύσεων, προκειµένου να συνδράµει τους φορείς που χορηγούν ενισχύσεις. Το κοινοτικό δίκαιο εισάγει ένα σύστηµα που βασίζεται, αφενός, στην αρχή ότι οι κρατικές ενισχύσεις δεν συµβιβάζονται µε την κοινή αγορά και, αφετέρου, στην καθιέρωση ενός ελεγκτικού µηχανισµού που επιτρέπει την χορήγησή τους µόνον µετά από έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η διαδικασία ελέγχου των ενισχύσεων από την Επιτροπή εµπλέκει συχνά ερµηνευτικά ζητήµατα εφαρµογής των σχετικών κοινοτικών κανόνων και η ΜοΚΕ καλείται να συµβάλει στην αποσαφήνιση τέτοιων ερωτηµάτων, έτσι ώστε να διευκολύνεται το έργο των αρµόδιων εθνικών φορέων και να διασφαλίζεται η τήρηση της κοινοτικής νοµιµότητας. Κυκλοφόρησε το τεύχος 2/2009 της νοµικής επιθεώρησης ησκε & αγορά, µε πλούσια ύλη σε θε µατικές του δηµόσιου οικονοµικού δικαίου - έτοιµο προσεχώς και το 3/2009. Για περισσότερες πληροφορίες και συνδροµές επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του περιοδικού h t t p : / / w w w. d i s k e. g r / ή επικοινωνήστε µαζί µας στο τηλέφωνο ή α π ο σ τ ε ί λ ε τ ε µ ή ν υ µ α ηλεκτρονικού ταχυδροµείου στην διεύθυνση diske@cieel.gr