ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΕΝΤΥΠΟ. ΠΡΟΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΕΠΕΝ ΥΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΟΧΗ ΕΠΕΝ ΥΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ MiFID

Transcript

1 ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΕΝΤΥΠΟ ΠΡΟΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΕΠΕΝ ΥΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΟΧΗ ΕΠΕΝ ΥΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ MiFID Το Πληροφοριακό Έντυπο Προσυµβατικής Ενηµέρωσης παρέχει πληροφορίες για το θεσµικό πλαίσιο παροχής των επενδυτικών υπηρεσιών, όπως καθορίστηκε από την Οδηγία 2006/73/ΕΚ (γνωστή και ως MiFID από τα αρχικά των λέξεων Markets in Financial Instruments Directive), που ενσωµατώθηκε στο Ελληνικό ίκαιο µε τον Ν. 3606/2007. Στόχος της Οδηγίας είναι η σταδιακή δηµιουργία µιας ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς επενδυτικών υπηρεσιών, η διαφάνεια των συναλλαγών, η προστασία των επενδυτών, η σταδιακή απελευθέρωση των διασυνοριακών συναλλαγών, η ενοποίηση του εποπτικού πλαισίου κτλ. Η αυξηµένη προστασία του επενδυτή παρέχεται α) µε την κατηγοριοποίησή του ανάλογα µε την οικονοµική επιφάνεια και τις γνώσεις που έχει, β) µε τον προσδιορισµό του προφίλ του επενδυτή, ώστε να του παρέχονται επενδυτικές υπηρεσίες και χρηµατοπιστωτικά µέσα που είναι κατάλληλα για το προφίλ του, γ) την βέλτιστη εκτέλεση εντολών, δ) τις διαδικασίες λήψης, διαβίβασης εντολών σε απλά ή σύνθετα χρηµατοπιστωτικά µέσα και ε) µε την παρεχόµενη διαφάνεια και πληροφόρηση για τις συναλλαγές. Οι διατάξεις του ν. 3606/2007 έχουν εφαρµογή στα πιστωτικά ιδρύµατα που παρέχουν επενδυτικές υπηρεσίες και επίσης στις ΑΕΠΕΥ, τις ΑΕΕ, τους διαχειριστές αγοράς και τις οργανωµένες αγορές κτλ. Το παρόν Ενηµερωτικό ελτίο περιέχει θέµατα που αφορούν την συµπεριφορά της ΤΡΑΠΕΖΑΣ στα πλαίσια της παροχής των επενδυτικών υπηρεσιών και την οργάνωσή της για την επαγγελµατική παροχή επενδυτικών υπηρεσιών, όπως προβλέπει και καθορίζει ο Ν. 3606/2007, οι Πράξεις ιοικητού Τραπέζης Ελλάδος, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και οι Οδηγίες και Κανονισµοί της Ευρωπαικής Ένωσης. Η ύλη που περιέχει το παρόν ενηµερωτικό έντυπο δεν µπορεί να θεωρηθεί οριστική, αλλά θα µεταβάλλεται ανάλογα µε τις τροποποιήσεις του θεσµικού πλαισίου, των χρηµατοπιστωτικών αγορών που θα εισέρχεται η ΤΡΑΠΕΖΑ και γενικά αν κριθεί σκόπιµο να εµπλουτισθεί µε πιό αναλυτική πληροφόρηση στα θέµατα που καλύπτονται. 1

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΑΠΕΖΑ PROBANK A.E. 2. ΕΠΕΝ ΥΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΕΠΟΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 3. ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΑ ΜΕΣΑ 4. ΕΠΕΝ ΥΤΙΚΟΙ ΚΙΝ ΥΝΟΙ 5. ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΠΕΛΑΤΩΝ 5.1. Ιδιώτες Πελάτες 5.2. Επαγγελµατίες πελάτες 5.3. Επιλέξιµοι Αντισυµβαλλόµενοι 5.4. ικαίωµα και Κριτήρια Αλλαγής Κατηγορίας 6. ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑΣ 7. ΣΥΣΤΗΜΑTA ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ ΕΠΕΝ ΥΤΩΝ 8. ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ 8.1. Γλώσσα επικοινωνίας 8.2. Τρόποι επικοινωνίας 8.3. Ενηµέρωση πελατών 8.4. ιαχείριση παραπόνων 8.5. Αντιπαροχές από τρίτους 9. ΠΡΟΣΦΕΡΟΜΕΝΑ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΑ ΜΕΣΑ 9.1. ιάκριση σε απλά και σύνθετα 9.2. Μέσα Χρηµαταγοράς 9.3. Μετοχές εισηγµένες στο Χρηµατιστήριο Αθηνών (Χ.Α.) Αγορά Μετοχών τοις Μετρητοίς Αγορά µετοχών µε πίστωση 3 ηµερών (3day credit) Αγορά µετοχών µε πίστωση 9.4. Οµολογιακοί Τίτλοι 9.5. Αµοιβαία Κεφάλαια (Α/Κ) 10. ΘΕΜΑΤΟΦΥΛΑΚΗ Φύλαξη των χρηµατοπιστωτικών µέσων και κεφαλαίων Εργασίες που εκτελεί η Θεµατοφυλακή Χρησιµοποίηση χρηµατοπιστωτικών µέσων πελατείας 11. ΑΜΟΙΒΕΣ, ΑΛΛΕΣ ΧΡΕΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΕΙΣ Γενικά περί προµηθειών κλπ. 12. ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΕΝΤΟΛΩΝ Παράγοντες εκτέλεσης εντολών Κριτήρια εκτέλεσης εντολών Εκτέλεση εντολών πελατών Περίπτωση συγκεκριµένων οδηγιών ιάρκεια εντολών Κατηγορίες εντολών Τόποι εκτέλεσης εντολών Τόποι εκτέλεσης εντολών µετοχών, ΑΚ, κτλ Τόποι εκτέλεσης εντολών για οµόλογα ή άλλα χρηµατοπιστωτικά µέσα Επανεξέταση της πολιτικής εκτέλεσης εντολών Πληροφόρηση για την ισχύουσα Πολιτική Εκτέλεσης Εντολών 13. ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ 2

3 1. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΑΠΕΖΑ PROBANK A.E. Η ΤΡΑΠΕΖΑ PROBANK A.E. (συντµ. η ΤΡΑΠΕΖΑ) ιδρύθηκε το 2001 και λειτουργεί νόµιµα σύµφωνα µε την άδεια της Τράπεζας της Ελλάδος και είναι µέλος του Χρηµατιστηρίου Αθηνών. Η ΤΡΑΠΕΖΑ εποπτεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδος (στοιχεία επικοινωνίας: Τράπεζα της Ελλάδος, Ελ. Βενιζέλου 21, Τ.Κ , Αθήνα, Τηλ , fax: ). Όσον αφορά τις Επενδυτικές Υπηρεσίες η ΤΡΑΠΕΖΑ εποπτεύεται και από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (στοιχεία επικοινωνίας : Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, Κολοκοτρώνη και Σταδίου 1, Τ.Κ , Αθήνα, τηλ ). Επίσης ως Μέλος του Χρηµατιστηρίου Αθηνών (Χ.Α.) πρέπει να τηρεί τον Κανονισµό και τις Αποφάσεις του.σ. του Χρηµατιστηρίου και συνεπώς δύναται να ελεγχθεί και από αρµόδια όργανα του Χ.Α. (ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ Α.Ε. Λεωφόρος Αθηνών 110, Αθήνα Τηλ , Fax: ). Στα πλαίσια δραστηριοποίησής της στις χρηµατοοικονοµικές υπηρεσίες η ΤΡΑΠΕΖΑ παρέχει αποταµιευτικά, χρηµατοδοτικά προϊόντα/υπηρεσίες και επενδυτικά προϊόντα/υπηρεσίες προς τους ιδιώτες και τις επιχειρήσεις µέσω των υποκαταστηµάτων της και των θυγατρικών εταιρειών, όπως : Λιανική και εταιρική (corporate) τραπεζική, Xρηµατοδοτική µίσθωση (leasing), Ασφαλιστικές υπηρεσίες (bancassurance), ιαχείριση αµοιβαίων κεφαλαίων, Χρηµατιστηριακές συναλλαγές. Τα στοιχεία επικοινωνίας µε την ΤΡΑΠΕΖΑ είναι : ΤΡΑΠΕΖΑ PROBANK A.E. Πειραιώς 74, Μοσχάτο 18346, Τηλ Οι Υπηρεσίες ή οι θυγατρικές της ΤΡΑΠΕΖΑΣ που εµπλέκονται στην παροχή των επενδυτικών υπηρεσιών είναι : PROBANK ΑΕ ΑΚ ιεύθυνση : Πειραιώς 74, Μοσχάτο Τηλ. : , Fax : , mutualfunds@probank.gr, ιαδικτυακός Τόπος : ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ιεύθυνση : Πειραιώς 74, Μοσχάτο Τηλ. : /2/3/, Fax : , prosecurities@probank.gr ιαδικτυακός Τόπος : ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΘΕΜΑΤΟΦΥΛΑΚΗΣ ιεύθυνση : Πειραιώς 74, Μοσχάτο Τηλ. : /7/8, Fax : , prosecurities@probank.gr ιαδικτυακός Τόπος : 3

4 2. ΕΠΕΝ ΥΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΙ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΕΠΟΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Οι επενδυτικές υπηρεσίες που παρέχει η ΤΡΑΠΕΖΑ στους πελάτες της µέσω του δικτύου των καταστηµάτων, των αρµοδίων ιευθύνσεων/υπηρεσιών της και των θυγατρικών της εταιριών είναι : Επενδυτικές Υπηρεσίες : λήψη και διαβίβαση εντολών για κατάρτιση συναλλαγών σε χρηµατοπιστωτικά µέσα για λογαριασµό πελατών εκτέλεση εντολών για λογαριασµό πελατών διαπραγµάτευση για ίδιο λογαριασµό αναδοχή χρηµατοπιστωτικών µέσων µε ή χωρίς δέσµευση ανάληψης Παρεπόµενες Επενδυτικές Υπηρεσίες : παροχή υπηρεσιών θεµατοφυλακής. παροχή υπηρεσιών που σχετίζονται µε την αναδοχή παροχή συµβουλών προς επιχειρήσεις για διάρθρωση κεφαλαίου, συγχωνεύσεις, εξαγορές, διασπάσεις επιχειρήσεων, κλαδικής στρατηγικής και παρεµφερών θεµάτων παροχή πιστώσεων για διενέργεια συναλλαγών παροχή υπηρεσιών συναλλάγµατος (αν συνδέεται µε την παροχή επενδυτικών υπηρεσιών), όπως Αγοραπωλησία Συναλλάγµατος, Ανταλλαγή Νοµισµάτων (FX Swap), Συνθετικές Καταθέσεις (Swaps), Προθεσµιακές πράξεις Συναλλάγµατος (Forwards). 3. ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΑ ΜΕΣΑ Τα χρηµατοπιστωτικά µέσα τα οποία προσφέρονται µε τις επενδυτικές υπηρεσίες είναι (µερικά εξ αυτών η ΤΡΑΠΕΖΑ µπορεί να τα παρέχει στο µέλλον) : (α) Οι κινητές αξίες. (β) Τα µέσα χρηµαταγοράς. (γ) Τα µερίδια οργανισµών συλλογικών επενδύσεων. (δ) Τα συµβόλαια δικαιωµάτων προαίρεσης, τα συµβόλαια µελλοντικής εκπλήρωσης, οι συµβάσεις ανταλλαγής, οι προθεσµιακές συµβάσεις επιτοκίων και άλλες παράγωγες συµβάσεις σχετιζόµενες µε κινητές αξίες, νοµίσµατα, επιτόκια ή αποδόσεις ή άλλα παράγωγα µέσα, χρηµατοπιστωτικούς δείκτες ή άλλα χρηµατοπιστωτικά µεγέθη που είναι δεκτικά εκκαθάρισης µε φυσική παράδοση ή µε ρευστά διαθέσιµα. (ε) Τα συµβόλαια δικαιωµάτων προαίρεσης, τα συµβόλαια µελλοντικής εκπλήρωσης, οι συµβάσεις ανταλλαγής (swaps), οι προθεσµιακές συµβάσεις επιτοκίου και κάθε άλλη σύµβαση παράγωγου µέσου σχετιζόµενη µε εµπορεύµατα, που πρέπει να εκκαθαρισθούν µε ρευστά διαθέσιµα ή µπορούν να εκκαθαρισθούν µε ρευστά διαθέσιµα κατ επιλογή ενός συµβαλλόµενου µέρους (αλλά όχι λόγω αδυναµίας πληρωµής ή άλλου γεγονότος που επιφέρει τη λύση της σύµβασης). (στ) Τα συµβόλαια δικαιωµάτων προαίρεσης, τα συµβόλαια µελλοντικής εκπλήρωσης, οι συµβάσεις ανταλλαγής και κάθε άλλη σύµβαση παράγωγου µέσου σχετιζόµενη µε εµπορεύµατα, που είναι δεκτικά εκκαθάρισης µε φυσική παράδοση, εφόσον είναι διαπραγµατεύσιµα σε οργανωµένη αγορά ή ΠΜ. (ζ) Τα συµβόλαια δικαιωµάτων προαίρεσης, τα συµβόλαια µελλοντικής εκπλήρωσης, οι συµβάσεις ανταλλαγής (swaps), οι προθεσµιακές συµβάσεις (forwards) και κάθε άλλη σύµβαση παράγωγου µέσου σχετιζόµενη µε εµπορεύµατα, που είναι δεκτικά εκκαθάρισης µε φυσική παράδοση, εφόσον δεν αναφέρονται άλλως στην περίπτωση στ του άρθρου αυτού και δεν προορίζονται για εµπορικούς σκοπούς και που έχουν τα χαρακτηριστικά άλλων παράγωγων χρηµατοπιστωτικών µέσων, όσον αφορά, µεταξύ άλλων, το κατά πόσον υπόκεινται σε εκκαθάριση ή διακανονισµό µέσω αναγνωρισµένων γραφείων συµψηφισµού ή 4

5 σε τακτικές κλήσεις για κάλυψη περιθωρίων. (η) Τα παράγωγα µέσα για τη µετακύληση του πιστωτικού κινδύνου. (θ) Οι χρηµατοπιστωτικές συµβάσεις επί διαφορών (contracts for differences). (ι) Τα συµβόλαια δικαιωµάτων προαίρεσης, τα συµβόλαια µελλοντικής εκπλήρωσης, οι συµβάσεις ανταλλαγής (swaps), οι προθεσµιακές συµβάσεις επιτοκίου και κάθε άλλη σύµβαση παράγωγου µέσου σχετιζόµενη µε κλιµατικές µεταβλητές, ναύλους, άδειες εκποµπής ρύπων, ή ποσοστά πληθωρισµού ή άλλες επίσηµες οικονοµικές στατιστικές, που εκκαθαρίζονται υποχρεωτικά µε ρευστά διαθέσιµα ή µπορούν να εκκαθαρισθούν µε ρευστά διαθέσιµα κατ επιλογή ενός συµβαλλόµενου µέρους (αλλά όχι λόγω αδυναµίας πληρωµής ή άλλου γεγονότος που επιφέρει τη λύση της σύµβασης, καθώς και κάθε άλλη σύµβαση παράγωγου µέσου σχετιζόµενη µε περιουσιακά στοιχεία, δικαιώµατα, υποχρεώσεις, δείκτες και µέτρα, εφόσον δεν προβλέπεται διαφορετικά στο παρόν άρθρο, που έχουν τα χαρακτηριστικά άλλων παράγωγων χρηµατοπιστωτικών µέσων, όσον αφορά, µεταξύ άλλων, το κατά πόσον είναι διαπραγµατεύσιµα σε οργανωµένη αγορά ή ΠΜ, υπόκεινται σε εκκαθάριση ή διακανονισµό µέσω αναγνωρισµένων γραφείων συµψηφισµού ή σε τακτικές κλήσεις για κάλυψη περιθωρίων. Τα χρηµατοπιστωτικά µέσα που περιγράψαµε διακρίνονται σε µη σύνθετα (απλά) και σύνθετα. Στα µη σύνθετα (απλά) χρηµατοπιστωτικά µέσα περιλαµβάνονται : τα µέσα χρηµαταγοράς, όπως τα έντοκα γραµµάτια του ελληνικού δηµοσίου οι εισηγµένοι µετοχικοί τίτλοι σε οργανωµένες αγορές τα οµόλογα (ή οµολογίες) που δεν ενσωµατώνουν παράγωγα Μερίδια Οργανισµών Συλλογικών Επενδύσεων σε Κινητές Αξίες (ΟΣΕΚΑ) άλλα µη σύνθετα χρηµατοπιστωτικά µέσα σύµφωνα µε την ισχύουσα νοµοθεσία. Τα υπόλοιπα χρηµατοπιστωτικά µέσα θεωρούνται σύνθετα. Κατά τη λήψη, διαβίβαση και εκτέλεση εντολών σε µη σύνθετα χρηµατοπιστωτικά µέσα, η ΤΡΑΠΕΖΑ δεν υποχρεώνεται να προβεί σε αξιολόγηση της συµβατότητας του χρηµατοπιστωτικού µέσου που διατίθεται ή/και της υπηρεσίας που παρέχεται σε σχέση µε τις γνώσεις και την εµπειρία του πελάτη. Στην προκειµένη περίπτωση θεωρείται ότι ο ίδιος ο πελάτης έχει αξιολογήσει την επένδυση και τους κινδύνους που συνδέονται µε την επένδυση. Επίσης στην περίπτωση των απλών χρηµατοπιστωτικών µέσων ο πελάτης δεν καλύπτεται από την αντίστοιχη προστασία των κανόνων επαγγελµατικής συµπεριφοράς του άρθρ. 25 παρ.5 του ν. 3606/ ΕΠΕΝ ΥΤΙΚΟΙ ΚΙΝ ΥΝΟΙ Η επένδυση σε χρηµατοπιστωτικά µέσα εκθέτει τον επενδυτή σε σηµαντικούς κινδύνους που µπορεί να έχουν ως συνέπεια την µείωση του επενδυµένου κεφαλαίου και ακόµη υπάρχουν και περιπτώσεις να απαιτηθεί να καταβάλει και επί πλέον χρηµατικά ποσά για κάλυψη (πχ. από παράγωγα ή από πίστωση για αγορά µετοχών). Κάθε χρηµατοπιστωτικό εκτίθεται στους κινδύνους (ολικά ή µερικά) στους κινδύνους που θα αναφέρουµε παρακάτω : Συστηµικός Κίνδυνος (Systemic Risk): O κίνδυνος µεταβολής της αξίας ενός χρηµατοπιστωτικού µέσου που προκαλείται από παράγοντες που επηρεάζουν το σύνολο της αγοράς στην οποία διαπραγµατεύεται το χρηµατοπιστωτικό µέσον και εποµένως δεν µπορεί να περιοριστεί µε τη διασπορά των επενδύσεων µέσα στην αγορά αυτή Μη Συστηµικός Κίνδυνος (Non Systemic Risk): Ο µη συστηµικός κίνδυνος µεταβολής της αξίας ενός χρηµατοπιστωτικού µέσου προκαλείται από παράγοντες που επηρεάζουν συγκεκριµένες αξίες ανάλογα µε τα οικονοµικά αποτελέσµατα των εκδοτριών, τον κλάδο στον οποίο δραστηριοποιούνται κλπ. Ο κίνδυνος αυτός µέσω της διασποράς των επενδύσεων δύναται να περιοριστεί µε την επιλογή 5

6 διαφορετικών αξιών που επηρεάζονται µε διαφορετικό τρόπο και σε διαφορετικό βαθµό από τους παράγοντες αυτούς Κίνδυνος Αγοράς: Ο κίνδυνος που προέρχεται από ανεπιθύµητες µεταβολές σε γενικούς παράγοντες της αγοράς όπως επιτόκια, τιµές µετοχών και δεικτών, συναλλαγµατικές ισοτιµίες, τιµές εµπορευµάτων και δεικτών εµπορευµάτων, µεταβολές στη µεταβλητότητα. Κίνδυνος Ρευστότητας: Ο κίνδυνος µη ικανοποιητικής ζήτησης/προσφοράς για ένα χρηµατοπιστωτικό µέσο µπορεί να οδηγήσει στην αδυναµία ρευστοποίησης και σε σηµαντικές υποαξίες Πιστωτικός Κίνδυνος: Ο πιστωτικός κίνδυνος αναφέρεται στην δυνατότητα του εκδότη ενός χρεωστικού τίτλου να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του κανονικά στην πληρωµή των τόκων και στην αποπληρωµή του κεφαλαίου Κίνδυνος Eπιτοκίων: Ο κίνδυνος που προέρχεται από την µεταβολή των επιτοκίων, όταν αυτά κινούνται αντίθετα από τις προβλέψεις µας. Η µεταβολή των επιτοκίων επιδρά στην παρούσα αξία των αναµενόµενων µελλοντικών χρηµατοροών µίας επένδυσης Κίνδυνος Επαναπένδυσης: Ο κίνδυνος που αντιµετωπίζει ο επενδυτής όταν επανεπενδύει το τοκοµερίδιο που εισέπραξε από την επένδυσή του σε ένα χρεωστικό τίτλο σε διαφορετικό επιτόκιο από το επιτόκιο που είχε γίνει η αρχική επένδυση Κίνδυνος Πληθωρισµού: Η απώλεια της πραγµατικής αγοραστικής αξίας επενδυµένου κεφαλαίου η οποία προέρχεται από µεγαλύτερη της αναµενόµενης αύξησης του πληθωρισµού Συναλλαγµατικός Κίνδυνος: Η επένδυση σε χρηµατοπιστωτικό µέσο που διαπραγµατεύεται σε διαφορετικό νόµισµα από το νόµισµα του επενδυτή, µπορεί να επηρεαστεί αρνητικά ανάλογα µε την κύµανση της ισοτιµίας των δύο νοµισµάτων Πολιτικός Κϊνδυνος: Κίνδυνος που δύναται να δηµιουργηθεί από πολιτικές αναστατώσεις Νοµικός Κίνδυνος κτλ.: Μεταβολές στο νοµικό καθεστώς των κανόνων που ίσχυαν για επενδύσεις και φορολογικούς συντελεστές ή και µεταβολές στο εποπτικό και θεσµικό πλαίσιο δύναται να επιδράσουν αρνητικά στις αναµενόµενες αποδόσεις των χρηµατοπιστωτικών µέσων. Κίνδυνος Εκκαθάρισης: Αναφέρεται στην πιθανότητα να µην ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του ο αντισυµβαλλόµενος σε µια συναλλαγή. Λειτουργικός Κίνδυνος: Ο κίνδυνος που προέρχεται από διάφορους παράγοντες παράγοντες µιας εταιρίαςόπως συστήµατα, διαδικασίες, ανθρώπους (λάθη, δόλιες ενέργειες) 5. ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΠΕΛΑΤΩΝ Σύµφωνα µε το Ν. 3606/2007 «Χρηµατοπιστωτικά µέσα και άλλες διατάξεις» (Φ.Ε.Κ. Τεύχος A. 195 της 17/08/2007) (συντµ. ο Νόµος) οι πελάτες κατηγοριοποιούνται σε : «Ιδιώτες», «Επαγγελµατίες» και «Επιλέξιµους Aντισυµβαλλόµενους». Οι πελάτες της Τράπεζας ενηµερώνονται εγγράφως για την κατηγοριοποίησή τους πριν την παροχή οποιασδήποτε επενδυτικής και/ή παρεπόµενης υπηρεσίας. Οι πελάτες έχουν το δικαίωµα να αιτηθούν εγγράφως την αλλαγή της κατηγορίας τους. Η ΤΡΑΠΕΖΑ µε κατάλληλο ερωτηµατολόγιο αξιολογεί τη γνώση και την εµπειρία που διαθέτουν οι πελάτες της, σχετικά µε τα προσφερόµενα χρηµατοπιστωτικά µέσα και τις επενδυτικές / παρεπόµενες υπηρεσίες, την οικονοµική τους κατάσταση και τους επενδυτικούς τους στόχους, ώστε να µπορεί να τους συστήσει τις κατάλληλεςυπηρεσίες και τα κατάλληλα χρηµατοπιστωτικά µέσα. Ο πίνακας που ακολουθεί δείχνει την κατηγοριοποίηση της πελατείας : 6

7 Ι ΙΩΤHΣ Ο πελάτης που δεν ανήκει στην κατηγορία των Επαγγελµατιών. Ο ιδιώτης πελάτης πραγµατοποιεί συναλλαγές για τον εαυτό του σε χρηµατοπιστωτικά µέσα (άρθρ. 2 παρ. 8 του ν. 3606/2007) ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙAΣ Είναι ο πελάτης που έχει εµπειρία και γνώση στη λήψη επενδυτικών αποφάσεων και ορθή εκτίµηση των αναλαµβανόµενων κινδύνων (άρθρ. 6 παρ. 1. Του ν. 3606/2007). Οι Επαγγελµατίες πελάτες για τις υπηρεσίες : α) εκτέλεσης εντολών, β) λήψης και διαβίβασης εντολών και γ) διαπραγµάτευσης ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΣ για ίδιο λογαριασµό θεωρούνται ως Επιλέξιµοι ΑΝΤΙΣΥΜΒΑΛΛΟΜΕΝΟΣ Αντισυµβαλλόµενοι και απαλλάσσεται η Τράπεζα από υποχρεώσεις, που αναφέρονται στο άρθρ. 30 του ν. 3606/2007 Ο Ιδιώτης πελάτης απολαµβάνει µέγιστης προστασίας. Οι Επαγγελµατίες και Επιλέξιµοι Αντισυµβαλλόµενοι τυγχάνουν µειωµένης προστασίας, καθώς οι συγκεκριµένοι πελάτες έχουν την εµπειρία και την τεχνογνωσία των προϊόντων χρηµαταγοράς και κεφαλαιαγοράς και συνεπώς γνωρίζουν τα µέσα και τις τεχνικές προστασίας από ενδεχόµενους κινδύνους Ιδιώτες Πελάτες Η ΤΡΑΠΕΖΑ θεωρεί ως Ιδιώτες πελάτες αυτούς που δεν πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις του Νόµου για να χαρακτηριστούν ως Επαγγελµατίες ή Επιλέξιµοι Αντισυµβαλλόµενοι. ιευκρινιστικά θα µπορούσε να λεχθεί ότι ιδιώτης πελάτης είναι αυτός που προβαίνει σε συναλλαγές χρηµατοπιστωτικών µέσων για λογαριασµό του και όχι για κάποιο αντισυµβαλλόµενο Επαγγελµατίες πελάτες Επαγγελµατίας πελάτης θεωρείται αυτός που διαθέτει την εµπειρία και την γνώση, ώστε να είναι σε θέση να λαµβάνει µόνος του επενδυτικές αποφάσεις και να εκτιµά ορθά τον κίνδυνο των επενδυτικών αποφάσεων. Σύµφωνα µε το Νόµο, Επαγγελµατίες πελάτες θεωρούνται α) τα Πιστωτικά ιδρύµατα, ΕΠΕΥ, Ασφαλιστικές εταιρείες, Οργανισµοί Συλλογικών Επενδύσεων, Συνταξιοδοτικά ταµεία, Εταιρείες Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου κτλ. β) Μεγάλες επιχειρήσεις, που πληρούν σε ατοµική βάση τουλάχιστον δύο από τα κριτήρια που θέτει ο Νόµος. Τα κριτήρια αυτά είναι : Σύνολο ισολογισµού ευρώ Καθαρό κύκλο εργασιών ευρώ Ιδια κεφάλαια ευρώ γ) Εθνικές και περιφερειακές κυβερνήσεις, δηµόσιοι φορείς, που διαχειρίζονται το δηµόσιο χρέος, Κεντρικές Τράπεζες, διεθνείς και υπερεθνικοί οργανισµοί, όπως η Παγκόσµια ΤΡΑΠΕΖΑ, το ιεθνές Νοµισµατικό Ταµείο, η Ευρωπαϊκή Κεντρική ΤΡΑΠΕΖΑ και η Ευρωπαϊκή ΤΡΑΠΕΖΑ Επενδύσεων. δ) Άλλοι θεσµικοί επενδυτές των οποίων κύρια δραστηριότητα είναι η επένδυση σε χρηµατοπιστωτικά µέσα, συµπεριλαµβανοµένων οντοτήτων που έχουν ως αποκλειστικό σκοπό την τιτλοποίηση στοιχείων ενεργητικού ή άλλες χρηµατοδοτικές συναλλαγές Επιλέξιµοι Αντισυµβαλλόµενοι 7

8 Αυτή η κατηγορία πελατών, σύµφωνα µε το Νόµο, δεν απολαµβάνει καµία προστασία όσον αφορά τις συµφωνηµένες µε αυτούς συναλλαγές τους. Οι Επιλέξιµοι Αντισυµβαλλόµενοι είναι πελάτες προς τους οποίους παρέχονται οι επενδυτικές υπηρεσίες : (A) εκτέλεση εντολών για λογαριασµό πελατών τους (B) λήψη και διαβίβαση εντολών και διαπράγµατευση για ίδιο λογαριασµό. 5.4 ικαίωµα και Κριτήρια Αλλαγής Κατηγορίας Σύµφωνα µε το Νόµο, οι πελάτες έχουν το δικαίωµα να ζητήσουν εγγράφως αλλαγή κατηγορίας στην οποία τους έχει κατατάξει η ΤΡΑΠΕΖΑ, εφόσον πληρούν συγκεκριµένα κριτήρια και η ΤΡΑΠΕΖΑ το αποδεχτεί. ηλ. η αλλαγή κατηγορίας πελάτη γίνεται πάντα µε τη σύµφωνη γνώµη της ΤΡΑΠΕΖΑΣ. Πιθανές αλλαγές είναι: Ιδιώτη σε Επαγγελµατία, για όλες ή κάποιες υπηρεσίες ή χρηµατοπιστωτικά µέσα, Επαγγελµατία σε Ιδιώτη, για όλες ή κάποιες υπηρεσίες ή χρηµατοπιστωτικά µέσα, Επιλέξιµου Αντισυµβαλλόµενου σε Επαγγελµατία ή Ιδιώτη για όλες ή κάποιες υπηρεσίες ή χρηµατοπιστωτικά µέσα. Αναλυτικά Ιδιώτης σε Επαγγελµατία: Ο Ιδιώτης πελάτης δύναται να ενταχθεί στην κατηγορία του Επαγγελµατία πελάτη εάν ικανοποιούνται δύο τουλάχιστον από τα παρακάτω κριτήρια : Έχει πραγµατοποιήσει περισσότερες από δέκα σηµαντικού µεγέθους συναλλαγές σε χρηµατοπιστωτικά προϊόντα κάθε τρίµηνο για το προηγούµενο έτος Έχει επενδυτικό χαρτοφυλάκιο αξίας µεγαλύτερης των ευρώ συµπεριλαµβανοµένων των καταθέσεων του Έχει εργαστεί ή εργάζεται τουλάχιστον για ένα χρόνο στον χρηµατοοικονοµικό τοµέα σε επαγγελµατική θέση που απαιτεί γνώση των συναλλαγών ή των υπηρεσιών που επιθυµεί να πραγµατοποιήσει Η Τράπεζα δύναται να αποδεχτεί το αίτηµα του πελάτη, αφού βεβαιωθεί µετά από κατάλληλη αξιολόγηση της ικανότητας, της πείρας και των γνώσεων του πελάτη ότι είναι ικανός να λάβει µόνος του επενδυτικές αποφάσεις και κατανοεί τους συναφείς επενδυτικούς κινδύνους. Επαγγελµατίας σε Ιδιώτη ή Επιλέξιµος αντισυµβαλλόµενος σε Επαγγελµατία ή Ιδιώτη: Ο Επαγγελµατίας πελάτης έχει τη δυνατότητα να ζητήσει να αντιµετωπιστεί ως Ιδιώτης και να του παρασχεθεί υψηλότερο επίπεδο προστασίας. Το ίδιο ισχύει και για τον Επιλέξιµο αντισυµβαλλόµενο, ο οποίος δύναται να ενταχθεί στην κατηγορία του Επαγγελµατία ή του Ιδιώτη Πελάτη. 6. ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑΣ Η ΤΡΑΠΕΖΑ όταν παρέχει στον πελάτη την Υπηρεσία των Επενδυτικών Συµβουλών ή της ιαχείρισης Χαρτοφυλακίου διενεργεί έλεγχο καταλληλότητας (suitability test). Η διαδικασία του ελέγχου καταλληλότητας περιλαµβάνει την συµπλήρωση σχετικού ερωτηµατολόγιου, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στην ΤΡΑΠΕΖΑ να διαµορφώσει µια όσο το δυνατόν πιο πλήρη εικόνα για την εµπειρία και τις γνώσεις στον τοµέα των επενδύσεων, την χρηµατοοικονοµική κατάσταση και τους επενδυτικούς στόχους του πελάτη. Αφού καθοριστεί το «επενδυτικό προφίλ» του πελάτη, η ΤΡΑΠΕΖΑ θα του παρουσιάσει αναλυτικά ποιά είναι τα κατάλληλα χρηµατοπιστωτικά µέσα ή οι κατάλληλες επενδυτικές υπηρεσίες που αρµόζουν στην περίπτωσή του. Άρνηση εκ µέρους του πελάτη να απαντήσει στις σχετικές ερωτήσεις καθιστά αδύνατη την παροχή των υπηρεσιών αυτών στον πελάτη. Σε περιπτώσεις διαβίβασης εντολής από τον πελάτη για κατάρτιση συναλλαγών σε σύνθετα χρηµατοπιστωτικά µέσα ή διάθεσης από την ΤΡΑΠΕΖΑ προς τον πελάτη σύνθετων χρηµατοπιστωτικών µέσων, απαιτείται η ΤΡΑΠΕΖΑ να ακολουθήσει µια διαδικασία που ονοµάζεται έλεγχος συµβατότητας (appropriateness test). Στην περίπτωση αυτή αξιολογούνται οι γνώσεις, η εµπειρία, οι στόχοι του πελάτη, ώστε 8

9 να διασφαλισθεί ότι ο πελάτης κατανοεί τους κινδύνους που σχετίζονται µε το προϊόν. Στην περίπτωση που η ΤΡΑΠΕΖΑ απορρίψει µε τον έλεγχο συµβατότητας το αίτηµα του πελάτη και ο πελάτης επιµένει στη διαβίβαση της εντολής, τότε θα πρέπει να υπογράψει σε σχετικό έντυπο ότι µε δική του αποκλειστικά πρωτοβουλία, παρ όλο που η ΤΡΑΠΕΖΑ απέρριψε το αίτηµα, εµµένει στην διαβίβαση και λήψη της εντολής για την εκτέλεσή της. Επίσης σε περιπτώσεις διάθεσης (προσφοράς) από την ΤΡΑΠΕΖΑ ή από τρίτους που συνεργάζεται η ΤΡΑΠΕΖΑ προς τον πελάτη σύνθετων χρηµατοπιστωτικών µέσων, είναι υποχρεωτικός ο έλεγχος συµβατότητας. Αναλυτικά, σύµφωνα µε την παράγραφο 6 του άρθρου 25 του Ν. 3606/2007 η ΤΡΑΠΕΖΑ δεν υποχρεούται σε έλεγχο καταλληλότητας και συµβατότητας στην περίπτωση παροχής επενδυτικών υπηρεσιών που αφορούν αποκλειστικά τη λήψη, διαβίβαση και εκτέλεση εντολών σε µη σύνθετα (απλά) επενδυτικά προϊόντα (παροχή υπηρεσίας Execution only). Τα απλά χρηµατοπιστωτικά µέσα είναι : Μέσα Χρηµαταγοράς (πχ. Έντοκα Γραµµάτια Ελληνικού ηµοσίου) Μετοχές εισηγµένες για διαπραγµάτευση σε οργανωµένες αγορές Οµολογίες ή Οµόλογα Ιδιωτικά ή του ηµοσίου τα οποία δεν ενσωµατώνουν παράγωγα ή συνάφεια µε άλλα χρηµατοπιστωτικά µέσα Μερίδια Οργανισµών Συλλογικών Επενδύσεων σε Κινητές Αξίες (ΟΣΕΚΑ) Σε άλλα µη σύνθετα µέσα που καθορίζονται κάθε φορά σύµφωνα µε την ισχύουσα νοµοθεσία. Σύνθετα χρηµατοπιστωτικά µέσα είναι : Τα συµβόλαια δικαιωµάτων προαίρεσης (options), τα συµβόλαια µελλοντικής εκπλήρωσης (futures), οι συµβάσεις ανταλλαγής (swaps), οι προθεσµιακές συµβάσεις επιτοκίου κ.τ.λ. ικαιώµατα που συνδέονται µε χρηµατοπιστωτικά µέσα (warrants) Οι συµβάσεις επί διαφορών (financial contracts for difference) Μετατρέψιµα οµόλογα (convertible bonds) Οµόλογα ειδικού τύπου πχ. δοµηµένα, όπου η απόδοση ή άλλοι όροι του οµολόγου προσδιορίζονται από την απόδοση άλλου µέσου. Στον πίνακα που ακολουθεί εµφαίνεται πότε είναι αναγκαία η διαδικασία ελέγχου της καταλληλότητας και συµβατότητας του πελάτη. ΣΥΝΘΕΤΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΛΗΨΗ, ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΕΝΤΟΛΗΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑΣ ΠΑΡΟΧΗ ΕΠΕΝ ΥΤΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΙΟΥ ΜΗ ΣΥΝΘΕΤΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑΣ 7. ΣΥΣΤΗΜΑTA ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ ΕΠΕΝ ΥΤΩΝ Ως προς τις καταθέσεις των πελατών η ΤΡΑΠΕΖΑ συµµετέχει στο Ταµείο Εγγυήσεως Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ). Οι χρηµατιστηριακές συναλλαγές που καταρτίζονται µέσω της ΤΡΑΠΕΖΑΣ καλύπτονται από το Συνεγγυητικό Κεφάλαιο Εξασφάλισης Επενδυτικών Υπηρεσιών (το Συνεγγυητικό), µε την προϋπόθεση ότι τα πινακίδια και τα λοιπά στοιχεία που αποδεικνύουν την απαίτηση του επενδυτή προς την ΤΡΑΠΕΖΑ (σύµφωνα µε το άρθρο 66 παρ. 5 του Ν. 2533/1997), φέρουν τις ενδείξεις που προβλέπονται από τις αντίστοιχες νοµοθετικές και κανονιστικές διατάξεις και σχετικές αποφάσεις του ιοικητικού Συµβουλίου του Συνεγγυητικού. Το ύψος της κάλυψης των παρεχοµένων προς τον Επενδυτή επενδυτικών υπηρεσιών ανέρχεται από την στο ποσό των τριάντα χιλιάδων ευρώ 9

10 ( ) για το σύνολο των παρεχοµένων στον Επενδυτή επενδυτικών υπηρεσιών. 8. ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ 8.1. Γλώσσα επικοινωνίας Επίσηµη γλώσσα επικοινωνίας µε την ΤΡΑΠΕΖΑ ορίζεται η ελληνική. Συµφωνία επικοινωνίας ή σύνταξης κειµένων σε διαφορετική γλώσσα µόνο κατόπιν συµφωνίας Τρόποι επικοινωνίας Βασικοί τρόποι επικοινωνίας µεταξύ της ΤΡΑΠΕΖΑΣ και του επενδυτή δύναται να είναι: τηλεοµοιοτυπικά µηνύµατα (Fax), ηλεκτρονικό ταχυδροµείο ( ), µηνύµατα sms σε κινητό τηλέφωνο ή/και τηλεφωνική συνδιάλεξη (µαγνητοφωνείται για λόγους ασφαλείας), επιστολή προς το υποκατάστηµα συνεργασίας µε την ΤΡΑΠΕΖΑ για να παραληφθεί από τον πελάτη ή αυτοπρόσωπη παρουσία του πελάτη σε υποκατάστηµα της ΤΡΑΠΕΖΑΣ µε το οποίο συνεργάζεται. Οι εντολές των πελατών δίδονται στο υποκατάστηµα µε το οποίο συνεργάζονται ή απ ευθείας στην Υπ. χρηµατιστηριακών Συναλλαγών για όσους έχουν σχετική έγκριση. Η ΤΡΑΠΕΖΑ για την προστασία των αµοιβαίων συµφερόντων και την ασφάλεια των συναλλαγών (πελάτη-τραπεζασ) δηλώνει ότι υπάρχει ενδεχόµενη καταγραφή των τηλεφωνηµάτων ή παρακολούθηση της χρήσης των ιστοσελίδων της Ενηµέρωση πελατών Η αποστολή των επιβεβαιώσεων των συναλλαγών των Ιδιωτών Πελατών πραγµατοποιείται το ταχύτερο δυνατόν και το αργότερο µέχρι την πρώτη εργάσιµη ηµέρα µετά την ηµέρα συναλλαγής. Αν η ΤΡΑΠΕΖΑ λαµβάνει επιβεβαίωση από τρίτο για εκτέλεση συναλλαγής αποστέλλει στον πελάτη την λήψη της επιβεβαίωσης την εποµένη εργάσιµη ηµέρα, αφού την έλαβε από τον τρίτο. Επίσης η ΤΡΑΠΕΖΑ διατηρεί το δικαίωµα αποστολής sms µετά την κατάρτιση των συναλλαγών Στην περίπτωση Επαγγελµατία ή Επιλέξιµου Αντισυµβαλλόµενου ο χρόνος, ο τρόπος υποβολής των αναφορών και οι πληροφορίες που αναγράφονται στην ειδοποίηση συµφωνούνται µε τον πελάτη. Ειδικώς ως προς την ειδοποίηση που θα σας αποστέλλουµε αµέσως µετά την κατάρτιση των συναλλαγών που µας έχετε παραγγείλει και περιλαµβάνει τις ουσιώδεις πληροφορίες ως προς την εκτέλεση των εντολών σας, σας παρέχουµε τις εν λόγω πληροφορίες µέσω ηλεκτρονικού ταχυδροµείου ( ), τηλεοµοιοτυπίας (fax) ή και ενηµερωτικού µηνύµατος sms στο κινητό τηλέφωνο. Ο πελάτης δηλώνει σε σχετικό έντυπο τον τρόπο επικοινωνίας που επιθυµεί για την ενηµέρωσή του. Εφ όσον δεν έχετε δηλώσει fax ή δεν µπορείτε να έχετε το πινακίδιο εκτέλεσης της εντολής σας διαθέσιµο µέχρι την εποµένη ηµέρα το πρωί. Στην περίπτωση που έχετε ζητήσει ειδοποίηση µε sms θα λάβετε αναλυτικό µήνυµα για όλες τις πράξεις που έχουν πραγµατοποιηθεί και στην περίπτωση αυτή το πλήρες πινακίδιο είναι διαθέσιµο στο υποκατάστηµα συνεργασίας άµεσα. Σε όλες τις περιπτώσεις το υποκατάστηµα συνεργασίας έχει όλα τα στοιχεία άµεσα για πινακίδια, χρηµατικές κινήσεις και σύνθεση χαρτοφυλακίου. Για την περίπτωση συναλλαγής επί χρεωστικών τίτλων σταθερού εισοδήµατος (οµόλογα, έντοκα κτλ.) που καταρτίζονται εξωχρηµατιστηριακά (OTC) o πελάτης λαµβάνει άµεσα την επιβεβαίωση της συναλλαγής. Ο πελάτης ενηµερώνεται περιοδικά (statements) για το χαρτοφυλάκιο και τις κινήσεις του που πραγµατοποίησε το προηγούµενο χρονικό διάστηµα. 10

11 8.4. ιαχείριση παραπόνων Η ΤΡΑΠΕΖΑ σύµφωνα µε την 2501/2002 Πράξη του ιοικητού της Τράπεζας Ελλάδος διαχειρίζεται τα ενδεχόµενα παράπονα των πελατών µε αξιοπιστία και ταχύτητα. Ο πελάτης που θέλει να προβεί σε υποβολή παραπόνων έχει τις εξής δυνατότητες επικοινωνίας : α) υποβολή του αιτήµατος γραπτά στο υποκατάστηµα µε το οποίο συνεργάζεται ο πελάτης, β) συµπλήρωση στην ιστοσελίδα της ΤΡΑΠΕΖΑΣ (στην επιλογή επικοινωνία), γ) επικοινώντας µε την Υπηρεσία Εξυπηρέτησης Πελατών τηλ ή στέλνοντας επιστολή στην Υπηρεσία (η διεύθυνση αναφέρεται στην σελ. 1). Αν το υποβαλλόµενο παράπονο, δεν µπορεί να επιλυθεί προφορικά από την Υπηρεσία Εξυπηρέτησης Πελατείας, τότε η Υπηρεσία Κανονιστικής Συµµόρφωσης θα προωθήσει το αίτηµα στον Προϊστάµενο του Τµήµατος/Υπηρεσίας που αφορά το παράπονο και θα λάβει την απάντησή του σε εύλογο χρονικό διάστηµα. Ο πελάτης αν δεν ικανοποιηθεί από την απάντηση, έχει την δυνατότητα να απευθυνθεί προς τον ιαµεσολαβητή Τραπεζικών και Επενδυτικών Υπηρεσιών : Μασσαλίας 1, Αθήνα τηλ.: fax: Ταχ.Θυρ.:3391, , Αθήνα contact@bank-invest-omb.gr Αντιπαροχές από τρίτους Στο πλαίσιο των παρεχοµένων υπηρεσιών η ΤΡΑΠΕΖΑ ενδέχεται να καταβάλλει ή να εισπράξει αµοιβές, προµήθειες ή άλλου είδους υπηρεσίες/οφέλη προς και από θυγατρική εταιρία του Οµίλου PROBANK ή τρίτο. Η καταβολή ή είσπραξη αυτή δεν έχει επίπτωση στα συµφέροντα του πελάτη. Η ΤΡΑΠΕΖΑ κατόπιν αιτήµατος του πελάτη µπορεί να του παράσχει αναλυτική ενηµέρωση για τις ενδεχόµενες αντιπαροχές επί των προσφεροµένων επενδυτικών και παρεποµένων υπηρεσιών. 9. ΠΡΟΣΦΕΡΟΜΕΝΑ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΑ ΜΕΣΑ 9.1. ιάκριση σε απλά και σύνθετα Τα χρηµατοπιστωτικά µέσα, σύµφωνα µε τον Νόµο, διακρίνονται σε µη σύνθετα (δηλ. απλά) και σύνθετα. Στα απλά (µή σύνθετα) ανήκουν : χρηµατοπιστωτικά µέσα της χρηµαταγοράς ( Εντοκα Γραµµάτια, Repos) µετοχές που διαπραγµατεύονται σε οργανωµένη αγορά χρεωστικοί τίτλοι (οµολογίες) που δεν συνδέονται µε παράγωγα µερίδια Οργανισµών Συλλογικών Επενδύσεων (ΟΣΕΚΑ) άλλα µη σύνθετα χρηµατοπιστωτικά µέσα που καθορίζονται σύµφωνα µε την κείµενη νοµοθεσία. Στα σύνθετα χρηµατοπιστωτικά µέσα ανήκουν : ικαιώµατα προαίρεσης (options), ικαιώµατα µελλοντικής εκπλήρωσης (futures), Συµβάσεις ανταλλαγής (swaps) και άλλα παράγωγα χρηµατοπιστωτικά µέσα (όπως πχ. Προθεσµιακές συµφωνίες Forwards), Χρηµατοοικονοµικές συµβάσεις επί διαφορών (financial contracts for differences), Μετατρέψιµες οµολογίες (convertible bonds), ικαιώµατα συνδεόµενα µε χρηµατοπιστωτικά µέσα (warrants). Η ΤΡΑΠΕΖΑ µε τα αρµόδια όργανα ενηµερώνει τον πελάτη, ότι για την λήψη, διαβίβαση και εκτέλεση εντολών επί των µη σύνθετων (απλών) χρηµατοπιστωτικών µέσων δεν έχει υποχρέωση να αξιολογεί τη συµβατότητα του χρηµατοπιστωτικού µέσου και επίσης ότι ο πελάτης δεν καλύπτεται από την προστασία των κανόνων επαγγελµατικής συµπεριφοράς του άρθρ. 25 παρ. 5 του 11

12 Νόµου (Ν. 3606/2007), διότι οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται κατόπιν πρωτοβουλίας του πελάτη. 9.2 Μέσα Χρηµαταγοράς Τα µέσα αυτά είναι βραχυπρόθεσµα µε διάρκεια συνήθως µέχρι ένα έτος και αποδίδουν στον πελάτη ένα συγκεκριµένο τόκο που καθορίζεται από το επιτόκιο. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν : Τα Γραµµάτια του ηµοσίου Repos, που αποτελούν συµφωνίες πώλησης τίτλων του Ελληνικού ηµοσίου, ιδιοκτησίας της ΤΡΑΠΕΖΑΣ, στον πελάτη και επαναγορά από την ΤΡΑΠΕΖΑ σε συµφωνηµένη τιµή και σε µελλοντική ηµεροµηνία. Για τα µέσα αυτά είναι προσδιορισµένη η απόδοση, αν κρατηθούν µέχρι τη λήξη τους. Αν προεξοφληθούν ενωρίτερα της λήξης, ενδέχεται να υπάρξει απώλεια τόκων ή/και κεφαλαίου. 9.3 Μετοχές εισηγµένες στο Χρηµατιστήριο Αθηνών (Χ.Α.) Ως γνωστόν το µετοχικό κεφάλαιο µιας εταιρίας διαιρείται σε αριθµό µετοχών και η κυριότητά τους ενσωµατώνει ιδιοκτησιακό δικαίωµα. Ο επενδυτής που κατέχει µετοχές µιας εταιρίας δικαιούται µερίσµατος (αν διανεµηθεί από την εταιρία) και δύναται να συµµετέχει στις γενικές συνελεύσεις ψηφίζοντας για την λήψη αποφάσεων. Η τιµή της µετοχής µιας εισηγµένης εταιρίας στο Χρηµατιστήριο καθορίζεται από την εκάστοτε προσφορά και ζήτηση στην αγορά και συνεπώς υπόκειται σε µεταβλητότητα. Οι κύριες κατηγορίες µετοχών είναι : α) οι Κοινές Μετοχές και β) οι Προνοµιούχες. Οι Κοινές µετοχές έχουν δικαίωµα ψήφου στις γενικές συνελεύσεις και στην είσπραξη µερίσµατος, αν διατεθεί από την εταιρία. Οι Προνοµιούχες µετοχές έχουν ειδικά προνόµια (όπως πχ. την είσπραξη µερίσµατος πριν από τις κοινές µετοχές), που καθορίζονται από το καταστατικό της εταρίας. Στον Κανονισµό του Χ.Α. καθορίζεται και άλλη κατηγοριοποίηση των µετοχών ανάλογα µε την κεφαλαιοποίηση της εταιρίας. Η κεφαλαιοποίηση ορίζεται ως το γινόµενο του αριθµού των µετοχών µιας εταιρίας επί την τιµή της µετοχής. Σύµφωνα µε την κεφαλαιοποίηση οι εταιρίες εντάσσονται σε Υψηλής και Μεσαίας/Μικρής κεφαλαιοποίησης. Άλλη κατηγοριοποίηση των µετοχών είναι ανάλογα µε τον κλάδο δραστηριοποίησης (πχ. τραπεζικές, ασφαλιστικές κτλ.). Ο Κανονισµός του Χ.Α. εισάγει επίσης δύο κατηγορίες µετοχών τις µετοχές Επιτήρησης (εταιρίες µε σηµαντικές µεταβολές στα οικονοµικά τους µεγέθη ) και τις µετοχές Ειδικών Χρηµατιστηριακών Χαρακτηριστικών στις οποίες εντάσσονται εταιρίες µε αλλαγές δραστηριότητας. Σε κάθε χρηµατιστήριο υπάρχουν δείκτες (γενικοί) που δείχνουν µια γενική εικόνα της αγοράς ή δείκτες που αντιπροσωπεύουν κλάδους δραστηριότητας (πχ. τραπεζικός κλάδος). Η ΤΡΑΠΕΖΑ ως µέλος του ΧΑ έχει τη δυνατότητα να λαµβάνει από τους πελάτες της εντολές για αγορά και πώληση µετοχών και να εισαγάγει αυτές προς εκτέλεση στο σύστηµα του Χ.Α Αγορά Μετοχών τοις Μετρητοίς: Ο πελάτης για να δώσει εντολή αγοράς, θα πρέπει: α) Να έχει πιστωτικό υπόλοιπο στον καταθετικό του λογαριασµό ή στον χρηµατιστηριακό κωδικό του ίσο µε την αξία της αγοράς των µετοχών που επιθυµεί, το οποίο θα ελέγχεται και θα δεσµεύεται πριν την εκτέλεση της εντολής ή β) Να εξοφλήσει πλήρως την αγορά των µετοχών µε µετρητά το αργότερο µέχρι την ηµέρα της εκκαθάρισης της αγοράς(τ+3), 12

13 γ) Να εξοφλήσει το τίµηµα της αγοράς µετοχών µε το προϊόν της πώλησης των µετοχών αυτών, µόνο όταν αγορά και πώληση γίνουν κατά την ίδια συνεδρίαση (Intraday). Σηµειώνεται ότι, η εξόφληση των χρηµατιστηριακών συναλλαγών δεν επιτρέπεται να γίνεται µε επιταγές ή µε πώληση των µετοχών που αγοράστηκαν και δεν καταβλήθηκε το τίµηµα. (Σηµ. Τ= ηµεροµηνία της συναλλαγής) Εφόσον και µετά το πέρας της ηµέρας Τ+3 ο πελάτης δεν έχει εξοφλήσει πλήρως το τίµηµα της αγοράς των µετοχών που αγοράστηκαν (συµπεριλαµβανοµένης της προµήθειας και λοιπών εξόδων) την ηµέρα Τ, είτε µε µετρητά είτε µε πώληση µετοχών, τότε Η ΤΡΑΠΕΖΑ θα προβεί το αργότερο εντός της εποµένης εργάσιµης ηµέρας από την λήξη της προθεσµίας χρηµατιστηριακής εκκαθάρισης της συναλλαγής (Τ+4), σε εκποίηση των µετοχών που αγοράστηκαν στην ηµέρα Τ. Σε περίπτωση υποτροπής, η ΤΡΑΠΕΖΑ δύναται να απαιτεί την προκαταβολή του τιµήµατος ή και να αρνείται την διενέργεια συναλλαγών για τον συγκεκριµένο πελάτη Αγορά µετοχών µε πίστωση 3 ηµερών (3day credit) Για να έχει τη δυνατότητα ο πελάτης να εξοφλεί την αξία της αγοράς των µετοχών έως την Τ+3 και µε πώληση, τόσο των µετοχών που αγοράστηκαν µε πίστωση την ηµέρα Τ, όσο και άλλων µετοχών του χαρτοφυλακίου του (εφ εξής χαρτοφυλάκιο ασφαλείας), θα πρέπει να υπάρχει έγγραφη συµφωνία για «παροχή πίστωσης» για το τριήµερο που ακολουθεί την κατάρτιση της συναλλαγής έως την εκκαθάριση της συναλλαγής. Στο σηµείο αυτό σηµειώνουµε ότι στο χαρτοφυλάκιο ασφαλείας δεν περιλαµβάνονται µετοχές που ανήκουν στις Ειδικές Κατηγορίες (πχ. Επιτήρησης, Χαµηλής ιασποράς και Προς ιαγραφή) και µετοχές που εισήχθησαν και δεν έχει παρέλθει το τρίηµερο από την έναρξη διαπραγµάτευσής τους στο ΧΑ. Για την παροχή αυτής της υπηρεσίας ο πελάτης υπογράφει ιδιαίτερη σύµβαση στην οποία καταγράφονται αναλυτικά οι όροι της παροχής της συγκεκριµένης υπηρεσίας. Η πίστωση στον πελάτη µε εγγύηση χαρτοφυλάκιο ή µετρητά για αγορά µετοχών αποτελεί µόχλευση της αγοραστικής του δύναµης. Λόγω της µεταβλητότητας των τιµών των µετοχών και της µικρής διάρκειας της πίστωσης, αν εντός των τριών ηµερών οι µετοχές που αγόρασε ο επενδυτής υποστούν απώλειες, τότε θα υποστεί µεγαλύτερη κεφαλαιακή ζηµία από την αντίστοιχη ζηµία που θα είχε για την αγορά χωρίς τη χρήση της πίστωσης Αγορά µετοχών µε πίστωση (margin) Εκτός από την δυνατότητα αγοράς µετοχών µε πίστωση τριήµερης διάρκειας, ο επενδυτής µπορεί να προβεί σε αγορά µετοχών µε πίστωση χωρίς τον περιορισµό των τριών ηµερών. Για το σκοπό αυτό ο επενδυτής εισφέρει είτε χαρτοφυλάκιο είτε µετρητά που αποτελούν το Χαρτοφυλάκιο Ασφαλείας και δεσµεύεται υπέρ της ΤΡΑΠΕΖΑΣ. Για την παροχή αυτής της παρεπόµενης επενδυτικής υπηρεσίας, υπάρχει έγγραφη σύµβαση για παροχή πίστωσης µεγαλύτερης διάρκειας των τριών ηµερών, όπου διευκρινίζονται αναλυτικά όλοι οι σχετικοί όροι. Ο πελάτης χρεώνεται µε χρεωστικούς τόκους καθ όλο το χρονικό διάστηµα που διατηρεί την πίστωση. Στο σηµείο αυτό σηµειώνουµε ότι στο χαρτοφυλάκιο ασφαλείας δεν περιλαµβάνονται µετοχές που ανήκουν στην κατηγορία των Ειδικών Κατηγοριών (Επιτήρησης, Χαµηλής ιασποράς, Προς ιαγραφή) καθώς επίσης και µετοχές που δεν έχει παρέλθει χρονικό διάστηµα τριών (3) ηµερών από την έναρξη διαπραγµάτευσής τους στο ΧΑ. Επίσης οι αποδεκτές αξίες για το Χαρτοφυλάκιο Ασφαλείας και ποιές αξίες δύναται να αγοράσει ο επενδυτής µε την πίστωση θα καθορίζεται σε σχετικό παράρτηµα της σύµβασης. Σχετικές τροποποιήσεις του 13

14 πίνακα Αποδεκτών Αξιών θα καθίστανται γνωστές στον επενδυτή ανάλογα µε την πρόθεσή του για πραγµατοποίηση συναλλαγής σε χρηµατοπιστωτικό µέσο. Η πίστωση στον πελάτη µε εγγύηση χαρτοφυλάκιο ή µετρητά για αγορά µετοχών αποτελεί µόχλευση της αγοραστικής του δύναµης. Λόγω της µεταβλητότητας των τιµών των µετοχών, υπάρχει η πιθανότητα αν υποστούν απώλειες οι µετοχές που αγόρασε ο επενδυτής, τότε να υποστεί µεγαλύτερη κεφαλαιακή ζηµία από την αντίστοιχη ζηµία που θα είχε για την αγορά χωρίς τη χρήση της πίστωσης. Επίσης είναι πιθανό σε απώλεια της τρέχουσας αξίας του χαρτοφυλακίου που αγοράστηκε µε πίστωση, ο επενδυτής ενδέχεται να κληθεί (margin call) να πωλήσει µέρος του χαρτοφυλακίου του, ή να εισφέρει χρήµατα ή να µεταφέρει άλλες µετοχές από το spot χαρτοφυλάκιο ή συνδυασµός των τριών αυτών τρόπων. 9.4 Οµολογιακοί Τίτλοι Η ΤΡΑΠΕΖΑ δύναται να διαθέτει, να διαχειρίζεται, να συναλλάσσεται και να µεσολαβεί σε συναλλαγές οµολογιακών τίτλων. Το οµόλογο (οµολογία) είναι αξιόγραφο (χρεόγραφο) του οποίου ο εκδότης (δανειζόµενος) αναγνωρίζει την υποχρέωση καταβολής στον κάτοχο (επενδυτής) την ονοµστική του αξία στη λήξη του και στη καταβολή τόκων σε προκαθορισµένα χρονικά διαστήµατα. Ανάλογα µε τον εκδότη ή άλλα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Βασικές έννοιες για τα οµόλογα είναι : Ονοµαστική Αξία, το ποσό που θα πληρώσει ο εκδότης στη λήξη Τιµή ιάθεσης, το ποσό µε το οποίο θα διατεθεί το οµόλογο Ηµεροµηνία Εκδοσης, η ηµεροµηνία που εκδίδεται το οµόλογο Ηµεροµηνία Λήξης, η ηµεροµηνία λήξης του οµολόγου Τοκοµερίδιο/Κουπόνι, το ποσό που προκύπτει από το επιτόκιο µε το οποίο θα υπολογίζονται οι τόκοι του οµολόγου εδουλευµένος Τόκος, ο τόκος που έχει συσσωρευτεί από την ηµεροµηνία αποκοπής του τελευταίου τοκοµεριδίου µέχρι την ηµεροµηνία πώλησης από τον επενδυτή (αν το πωλήσει πριν την ηµεροµηνία αποκοπής του τρέχοντος τοκοµεριδίου). Tα οµόλoγα χωρίζονται : α) Ανάλογα µε τον εκδότη σε Κρατικά (Government Bonds), Εταιρικά (Corporate Bonds), ηµόσιων Οργανισµών (πχ. ΕΗ) κτλ. β) Ανάλογα µε τη πιστοληπτική διαβάθµιση του εκδότη, οι Εξωτερικοί Οργανισµοί Πιστοληπτικής Αξιολόγησης (Ε.Ο.Π.Α.) εκτιµούν τον πιστωτικό κίνδυνο των εκδοτών, αξιολογούν και διαβαθµίζουν τα οµόλογα σε κατηγορίες. Γνωστοί Ε.Ο.Π.Α. παγκοσµίως είναι οι εταιρίες Standard and Poor s, Fitch και Moody s. γ) Ανάλογα µε το νόµισµα, πχ. ευρώ, δολλάριο κτλ. δ) Ανάλογα µε το επιτόκιο και την πληρωµή τοκοµεριδίου διακρίνονται σε Σταθερού και σε Κυµαινοµένου Επιτοκίου ε) Ανάλογα µε άλλα κριτήρια όπως Οµόλογα µε δυνατότητα ανάκλησης (Callable Bonds), Οµόλογα µε σταδιακή αποπληρωµή κεφαλαίου (Sinκing Bonds), Οµόλογα χωρίς πληρωµήτόκου (Zero Coupon Bonds) κτλ ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ (Α/Κ) Τα αµοιβαία κεφάλαια που προσφέρονται από την ΤΡΑΠΕΖΑ είναι τα εξής: α) Α/Κ PROBANK ΕΛΛΑΣ ΜΕΤΟΧΙΚΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ: επενδύει κυρίως σε µετοχικούς τίτλους. Επενδυτικός στόχος του µετοχικού Α/Κ είναι η επίτευξη υψηλών αποδόσεων σε µακροχρόνιο ορίζοντα. Απευθύνεται σε επενδυτές που αποδέχονται τις έντονες διακυµάνσεις των αγορών και έχουν ως στόχο µελλοντικές υπεραξίες. β) Α/Κ PROBANK ΟΜΟΛΟΓΙΑΚΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ: επενδύει κυρίως σε κρατικά και εταιρικά οµόλογα και σε άλλουςς τίτλους της χρηµαταγοράς. Απευθύνεται σε µακροχρόνιους συντηρητικούς επενδυτές που προσδοκούν αποδόσεις από εισόδηµα και δευτερευόντως από υπεραξία. 14

15 γ) Α/Κ PROBANK ΧΡΗΜΑΤΑΓΟΡΑΣ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΙΑΘΕΣΙΜΩΝ : επενδύει κυρίως σε χρηµατοπιστωτικά µέσα της χρηµαταγοράς και σε τίτλους σταθερού εισοδήµατος. (δ) Α/Κ NP INSURANCE ΝΕΟΣ ΠΟΣΕΙ ΩΝ ΜΙΚΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ: επενδύει κυρίως σε µετοχικούς τίτλους και κρατικά και εταιρικά οµόλογα και σε άλλους τίτλους της χρηµαταγοράς. Απευθύνεται σε µεσο-µακροπρόθεσµους επενδυτές που επιθυµούν ελκυστικές αποδόσεις µε την ανάληψη µέτριου σχετικά επενδυτικού κινδύνου. Αναλυτικό υλικό για τα Αµοιβαία Κεφάλαια και τις χρεώσεις διατίθεται από τα Kαταστήµατα της ΤΡΑΠΕΖΑΣ. Τα στοιχεία επικοινωνίας είναι : PROBANK ΑΕ ΑΚ ιεύθυνση : Πειραιώς 74, Μοσχάτο Τηλ. : , Fax : , mutualfunds@probank.gr, ιαδικτυακός Τόπος : ΘΕΜΑΤΟΦΥΛΑΚΗ Η ΤΡΑΠΕΖΑ ενεργεί ως θεµατοφύλακας για χρηµατοπιστωτικά µέσα που λαµβάνει από τους πελάτες της. Επίσης η ΤΡΑΠΕΖΑ δύναται να αναθέσει τη φύλαξη σε τρίτο, ο οποίος έχει τις προϋποθέσεις του Νόµου να ενεργεί ως θεµατοφύλακας. Στην περίπτωση αυτή ο πελάτης πληροφορείται εγγράφως ότι η υπηρεσία παρέχεται από τρίτο. Οι πελάτες που τοποθετούν χρηµατοπιστωτικά µέσα προς φύλαξη σε λογαριασµό θεµατοφυλακής στην ΤΡΑΠΕΖΑ, πρέπει υποχρεωτικά να διατηρούν καταθετικό λογαριασµό στην ΤΡΑΠΕΖΑ. Η ΤΡΑΠΕΖΑ διατηρεί το δικαίωµα να καλέσει τον πελάτη να προσκοµίσει κατάλληλα έγγραφα που απαιτούνται από τις ηµόσιες Αρχές ή από τρίτα µέρη δια των οποίων αποδεικνύεται η νοµιµότητα των χρηµατοπιστωτικών µέσων που βρίσκονται υπό την κατοχή του πελάτη Φύλαξη των χρηµατοπιστωτικών µέσων και κεφαλαίων Η ΤΡΑΠΕΖΑ δηλώνει ότι τηρεί τις νόµιµες υποχρεώσεις της για τον διαχωρισµό των περιουσιακών στοιχείων που διατηρεί για κάθε πελάτη της ξεχωριστά από οποιοδήποτε λογαριασµό άλλου πελάτη είτε από τα δικά της περιουσιακά στοιχεία είτε από τα περιουσιακά στοιχεία τρίτου στον οποίον τηρείται λογαριασµός του πελάτη. Στα βιβλία της ΤΡΑΠΕΖΑΣ τηρούνται, για λογαριασµό του Επενδυτή, λογαριασµοί µετρητών και αξιών οι οποίοι ενηµερώνονται από την ΤΡΑΠΕΖΑ. Οι ελληνικοί τίτλοι είναι καταχωρηµένοι στο όνοµα του επενδυτή και φυλάσσονται στο Σύστηµα Άϋλων Τίτλων (Σ.Α.Τ.) του Χρηµατιστηρίου Αθηνών (Ε.Χ.Α.Ε.) ή στο αντίστοιχο Σ.Α.Τ. της Τράπεζας της Ελλάδος και βρίσκονται υπό τον χειρισµό της ΤΡΑΠΕΖΑΣ. Οι παρεχόµενες υπηρεσίες θεµατοφυλακής για τους πελάτες επιτελούνται από την ΤΡΑΠΕΖΑ για όλους τους τίτλους της ελληνικής αγοράς (πχ. µετοχές, οµόλογα κτλ). Μη ελληνικά χρηµατοπιστωτικά µέσα φυλάσσονται σε άλλη/ες ελληνική(ές) τράπεζα(ες) (που η λειτουργία τους και η εποπτεία τους επιτελείται από την Τράπεζα Ελλάδος και λειτουργούν σύµφωνα µε τον Ν. 3606/2007) ή σε ξένους θεµατοφύλακες, που υπόκεινται σε εποπτεία. Η ΤΡΑΠΕΖΑ έχει διαδικασία επιλογής και ετήσιας αξιολόγησης των υπηρεσιών που προσφέρουν οι θεµατοφύλακες που συνεργάζεται. Βασική παράµετρος επιλογής είναι ότι λειτουργούν σε κανονιστικό πλαίσιο εποπτείας. Σε τακτική βάση η ΤΡΑΠΕΖΑ ελέγχει την συµφωνία (statements) των κατεχόµενων χρηµατοπιστωτικών µέσων από τρίτους θεµατοφύλακες. 15

16 10.2. Εργασίες που εκτελεί η Θεµατοφυλακή Εκτός από την φύλαξη των χρηµατοπιστωτικών µέσων των πελατών, η Θεµατοφυλακή εκτελεί και τον χρηµατικό διακανονισµό, που προκύπτει από την κατάρτιση συναλλαγών επ αυτών (δηλ. εισπράξεις, πληρωµές) και εκκαθάριση τίτλων (παραλαβή, παράδοση). Επίσης στα πλαίσια παροχής υπηρεσιών η Θεµατοφυλακή εκτελεί και όλες τις εταιρικές πράξεις που προκύπτουν από τα χρηµατοπιστωτικά µέσα, όπως διανοµή µερισµάτων, συµµετοχή σε αύξηση µετοχικού κεφαλαίου, είσπραξη τοκοµεριδίων, συµµετοχή σε δηµόσιες εγγραφές, παραλαβή δωρεάν µετοχών, βεβαιώσεις για εκπρόσωπηση σε Γενικές Συνελεύσεις κτλ. Η είσπραξη µερισµάτων για λογαριασµό Πελατών γίνεται από την ΤΡΑΠΕΖΑ σύµφωνα µε την κείµενη νοµοθεσία Χρησιµοποίηση χρηµατοπιστωτικών µέσων πελατείας Η ΤΡΑΠΕΖΑ δεν χρησιµοποιεί τα χρηµατοπιστωτικά µέσα των πελατών που είναι στην φύλαξή της είτε για ίδιο λογαριασµό είτε για λογαριασµό άλλου πελάτη. Επιτρέπεται η χρήση χρηµατοπιστωτικών µέσων του πελάτη µόνον όταν : 1) ο πελάτης έχει συγκατατεθεί ρητά και γραπτά στην χρησιµοποίηση των χρηµατοπιστωτικών µέσων µε συγκριµένους όρους 2) η χρησιµοποίηση γίνεται επακριβώς µε τους γραπτούς όρους διάθεσης των χρηµατοπιστωτικών του µέσων. 11. ΑΜΟΙΒΕΣ, ΑΛΛΕΣ ΧΡΕΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΕΙΣ Γενικά περί προµηθειών κλπ. Οι προµήθειες και οι επιβαρύνσεις των επενδυτικών υπηρεσιών που παρέχει η ΤΡΑΠΕΖΑ στους επενδυτές καθορίζονται αναλυτικά στις υπογεγραµµένες συµβάσεις ως παραρτήµατα. Επίσης στα υποκαταστήµατα της ΤΡΑΠΕΖΑΣ υπάρχει ανηρτηµένος κατάλογος µε τις χρεώσεις παροχής επενδυτικών και παρεπόµενων υπηρεσιών. Η ΤΡΑΠΕΖΑ δεν φέρει ευθύνη για φόρους, δικαιώµατα τρίτων ή άλλες επιβαρύνσεις που τυχόν επιβληθούν στις ως άνω προσφερόµενες υπηρεσίες και προϊόντα, τα οποία θα επιβαρύνουν τον πελάτη. Πχ. µεταβολή φόρου πώλησης, δικαιώµατα ΕΧΑΕ ή Χ.Α. κτλ. Η ΤΡΑΠΕΖΑ διατηρεί το δικαίωµα να αλλάξει την ανωτέρω αναφερόµενη τιµολογιακή της πολιτική ανακοινώνοντας αυτό έγκαιρα πριν την αλλαγή στον πελάτη µε σχετική ανάρτηση στην ιστοσελίδα της ή απευθείας µε οποιοδήποτε πρόσφορο µέσο επικοινωνίας (όπως κοινοποίηση µε επιστολή) ή/και µε ανάρτηση στο τιµολόγιο παροχής υπηρεσιών της Τράπεζας που είναι ανηρτηµένο στα υποκαταστήµατα. 12. ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΕΝΤΟΛΩΝ Σύµφωνα µε το Νόµο, η ΤΡΑΠΕΖΑ έχει καταρτίσει µια Πολιτική Εκτέλεσης Εντολών λαµβάνοντας εύλογα µέτρα, ώστε να επιτυγχάνει το βέλτιστο δυνατό αποτέλεσµα για τους Ιδιώτες και Επαγγελµατίες πελάτες κατά την εκτέλεση των εντολών τους από την ΤΡΑΠΕΖΑ ή κατά τη λήψη και διαβίβασή τους σε τρίτους. Η επίτευξη του βέλτιστου αποτελέσµατος δεν δύναται να κριθεί µόνο από µια ξεχωριστή συναλλαγή, αλλά απαιτείται το ιστορικό των συναλλαγών εντός µιας περιόδου, ώστε να αξιολογηθεί ορθά η συνολική επίτευξη του βέλτιστου αποτελέσµατος για την εκτέλεση των εντολών του πελάτη. Η υποχρέωση αυτή για την επίτευξη του καλύτερου δυνατού αποτελέσµατος για τους πελάτες θα αναφέρεται ως υποχρέωση «Βέλτιστης Εκτέλεσης». 16

17 12.1. Παράγοντες εκτέλεσης εντολών Η ΤΡΑΠΕΖΑ για την επίτευξη του καλύτερου δυνατού αποτελέσµατος για τον πελάτη λαµβάνει υπ όψη της συγκεκριµένους παράγοντες, όπως την τιµή του χρηµατοπιστωτικού µέσου, τα κόστη που συνδεόνται µε την εκτέλεση εντολής (πχ. προµήθειες χρηµατιστηρίου, κόστος εκκαθάρισης κτλ.) την ταχύτητα εκτέλεσης Τον όγκο που αφορά την εκτέλεση της εντολής Τον τόπο εκτέλεσης της εντολής. Οι παραπάνω παράγοντες εκτέλεσης ισχύουν είτε όταν η ΤΡΑΠΕΖΑ εκτελεί εντολή απευθείας για τον πελάτη, είτε όταν διαβιβάζει την εντολή σε τρίτους για εκτέλεση. Ανάλογα µε το χρηµατοπιστωτικό µέσο υπάρχει πιθανότητα να διαφοροποιηθούν οι παραπάνω αναφερόµενοι παράγοντες εκτέλεσης. Τότε σηµαντικώτεροι παράγοντες θα είναι η τιµή και η ρευστότητα του τόπου εκτέλεσης της εντολής Κριτήρια εκτέλεσης εντολών Για να µπορέσει η ΤΡΑΠΕΖΑ να προσδιορίσει την βαρύτητα των προαναφερόµενων παραγόντων, λαµβάνει υπόψη τα ακόλουθα κριτήρια: τα χαρακτηριστικά του πελάτη, περιλαµβανοµένης της κατηγοριοποίησης του, τα χαρακτηριστικά της εντολής του πελάτη, τα χαρακτηριστικά του χρηµατοπιστωτικού µέσου που αποτελούν το αντικείµενο της εντολής, τα χαρακτηριστικά των τόπων εκτέλεσης στους οποίους µπορεί να σταλεί η εντολή προς εκτέλεση. Στην περίπτωση που ένα χρηµατοπιστωτικό µέσο διαπραγµατεύεται σε περισσότερους του ενός τόπους εκτέλεσης, η ΤΡΑΠΕΖΑ θεωρεί ότι εκπλήρωσε την απαίτηση για το καλύτερο δυνατόν αποτέλεσµα για τον πελάτη, διαβιβάζοντας την εντολή στον τόπο που έχει την µεγαλύτερη πιθανότητα εκτέλεσής της. Για τον Ιδιώτη πελάτη, το καλύτερο αποτέλεσµα θα καθορίζεται από το συνολικό τίµηµα (τιµή χρηµατοπιστωτικού µέσου, έξοδα εκτέλεσης, έξοδα διακανονισµού κτλ.). Για τον Επαγγελµατία πελάτη, το καλύτερο αποτέλεσµα εκτός από την τιµή του χρηµατοπιστωτικού µέσου και τις επιβαρύνσεις, σηµαντικός παράγων είναι η ταχύτητα και η εκπλήρωση της εντολής. Επίσης για πελάτη που είναι υπερήµερος και πρέπει να εκποιηθεί µέρος ή όλο το χαρτοφυλάκιο για την κάλυψη του χρεωστικού υπολοίπου δεν ισχύει η υποχρέωση της βέλτιστης εκτέλεσης Εκτέλεση εντολών πελατών Η ΤΡΑΠΕΖΑ κατά την εκτέλεση εντολών πελατών : διασφαλίζει ότι όλες οι εντολές που εκτελούνται για λογαριασµό πελατών, θα καταχωρούνται άµεσα και µε ακρίβεια, µε αυστηρή τήρηση της χρονικής προτεραιότητας στο σύστηµα ODL και ΟΑΣΗΣ του Χ.Α. δεν οµαδοποιεί και συνεπώς δεν επιµερίζει εντολές πελατών για συναλλαγές επί µετοχών, αφού η κάθε εντολή εκτελείται αποκλειστικά και µόνο για τον κωδικό του πελάτη δεν οµαδοποιεί εντολές αγοράς µετοχών για το ίδιο χαρτοφυλάκιο και των εντολών των πελατών αν οι οδηγίες του πελάτη επιβάλλουν διαφορετικό χειρισµό Η ΤΡΑΠΕΖΑ δεν είναι υπεύθυνη για την βέλτιστη εκτέλεση της εντολής αν οι συνθήκες της αγοράς δεν το επιτρέπουν, ή εάν τα συµφέροντα του πελάτη απαιτούν διαφορετικό χειρισµό, ενηµερώνει τον πελάτη σχετικά µε 17

18 κάθε ουσιώδες πρόβληµα που µπορεί να επηρεάσει την ορθή εκτέλεση των εντολών, αµέσως µόλις διαγνώσει το πρόβληµα Πελάτης ο οποίος έχει την δυνατότητα της άµεσης πρόσβασης στους τόπους διαπραγµάτευσης µε ηλεκτρονικά µέσα (πχ. ιαδίκτυο κτλ.) καθίσταται υπύθυνος για την εξασφάλιση του βέλτιστου αποτελέσµατος και συνεπώς απαλλάσσει την ΤΡΑΠΕΖΑ από την υποχρεώση τήρησης της πολιτικής της για την εκτέλεση των εντολών Περίπτωση συγκεκριµένων οδηγιών Σε περίπτωση που υπάρχουν συγκεκριµένες οδηγίες του ιδιώτη πελάτη, η ΤΡΑΠΕΖΑ εκτελεί την εντολή σύµφωνα µε αυτές τις οδηγίες. Αν όµως υπάρχει πιθανότητα έντονης µεταβλητότητας του χρηµατοπιστωτικού µέσου από τον όγκο εκτέλεσης της δοθείσας εντολής και τον συνολικό όγκο που έχει πραγµατοποιηθεί, µπορεί η ΤΡΑΠΕΖΑ να αρνηθεί άµεση εκτέλεση, αν κρίνει ότι διαταράσσεται η οµαλότητα της αγοράς, αφού ειδοποιήσει τον εντολέα µε κάθε πρόσφορο µέσο (πχ. τηλεφωνικά, , fax κτλ.). Σε κάθε περίπτωση αν υπάρχει ουσιώδης δυσχέρεια που µπορεί να επηρεάσει την εκτέλεση της εντολής, η ΤΡΑΠΕΖΑ θα έρχεται σε άµεση επαφή µε τον εντολέα πελάτη για την λήψη νεώτερων οδηγιών εκτέλεσης της εντολής. Στην περίπτωση επαγγελµατία πελάτη, η ΤΡΑΠΕΖΑ θεωρεί ότι ο πελάτης έχει γνώση και εµπειρία ως προς τις οδηγίες που δίδει για τον τρόπο εκτέλεσης της εντολής του. Η ΤΡΑΠΕΖΑ πάντοτε θα λαµβάνει υπ όψη της όσα καθορίζουν οι ισχύουσες κανονιστικές ρυθµίσεις των εποπτικών οργάνων για την συµπεριφορά των εταιριών στην παροχή επενδυτικών υπηρεσιών ή και οι ισχύοντες κώδικες εοντολογίας ιάρκεια Εντολών Η ΤΡΑΠΕΖΑ για µετοχές δέχεται εντολές µόνο ηµερήσιας διάρκειας, δηλ. η ληφθείσα εντολή διαρκεί µόνο για την τρέχουσα συνεδρίαση. Εντολές άλλης διάρκειας γίνονται αποδεκτές µόνο κατόπιν συµφωνίας µε τον πελάτη Κατηγορίες Εντολών Σε σχέση µε την τιµή αγοράς/πώλησης χρηµατοπιστωτικού µέσου οι εντολές που δέχεται η ΤΡΑΠΕΖΑ χαρακτηρίζονται : Ελεύθερη Εντολή (Market) εν προσδιορίζεται ανώτατο ή κατώτατο όριο τιµής εκτέλεσης της συναλλαγής. Η εντολή εκτελείται στιγµιαία και η συναλλαγή πραγµατοποιείται σε οποιαδήποτε τιµή. Οριακή Εντολή ή Εντολή µε Όριο (Limit) Καθορίζεται η ανώτερη ανεκτή τιµή για αγορά και η κατώτερη ανεκτή τιµή για πώληση. Η εντολή εισάγεται προς εκτέλση και διαρκεί όσο και η τρέχουσα συνεδρίαση, εκτός και αν ακυρωθεί. Εντολή στο Κλείσιµο (At the Close Price) η συναλλαγή θα γίνει στην τιµή κλεισίµατος Εντολή στο Άνοιγµα (At the Open Price) Επιθυµητή τιµή συναλλαγής καθορίζεται η τιµή στην οποία θα ανοίξει κατά την συνεδρίαση η τιµή του χρηµατοπιστωτικού µέσου. Άλλη κατηγορία εντολών γίνεται αποδεκτή µόνο µε προσυµφωνηµένη αποδοχή µεταξύ ΤΡΑΠΕΖΑΣ και πελάτη Τόποι διαπραγµάτευσης για την εκτέλεση των εντολών Για κάθε κατηγορία χρηµατοπιστωτικού µέσου η ΤΡΑΠΕΖΑ χρησιµοποιεί συγκεκριµένους τόπους και οι τόποι αυτοί θα αναφέρονται στην Προσυµβατική 18