ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ. Για τη λήψη της απόφασης αυτής η Επιτροπή έλαβε υπόψη της τα εξής:

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, C(2002) 200 Θέµα: Κρατική ενίσχυση αριθ. N 300/2001 Ελλάδα Χορήγηση οικονοµικής ενίσχυσης στους κατόχους εκµεταλλεύσεων των οποίων η γεωργική παραγωγή ζηµιώθηκε από ασθένειες ή εχθρούς των φυτών που αναπτύχθηκαν ως επακόλουθο δυσµενών καιρικών συνθηκών κατά το έτος 2000 (σχέδιο απόφασης) Κύριε Υπουργέ, Με τις επιστολές της 2ας Μαΐου και της 14ης Μαΐου 2001, η Μόνιµη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση κοινοποίησε τα εν θέµατι µέτρα στην Επιτροπή κατά τις διατάξεις του άρθρου 78 της Συνθήκης. Με τις επιστολές της 28ης Αυγούστου 2001, η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 31 Αυγούστου 2001, και της 30ής Νοεµβρίου 2001, η οποία πρωτοκολλήθηκε στις 4 εκεµβρίου 2001, η Μόνιµη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε στην Επιτροπή τις πληροφορίες που ζητήθηκαν από τις ελληνικές αρχές µε τις επιστολές της 28ης Ιουνίου 2001 και της 4ης Οκτωβρίου Λαβαίνω την τιµή να σας ενηµερώσω ότι η Επιτροπή αποφάσισε να µην διατυπώσει αντιρρήσεις ως προς το καθεστώς που αναφέρεται ως θέµα της παρούσας επιστολής. Για τη λήψη της απόφασης αυτής η Επιτροπή έλαβε υπόψη της τα εξής: Κύριο Γιώργο ΠΑΠΑΝ ΡΕΟΥ Υπουργό Εξωτερικών Βασ. Σοφίας 5 GR ΑΘΗΝΑ Rue de la Loi 200, B Bruxelles/Wetstraat 200, B Brussel - Βέλγιο Τηλέφωνο: κέντρο 32 (0) Τηλέτυπο: COMEU B Τηλεγραφική ιεύθυνση: COMEUR Brussels.

2 Περιγραφή του αρχικού σχεδίου Το εν θέµατι σχέδιο απόφασης προβλέπει τη χορήγηση ενισχύσεων στους επιχειρηµατίες: 1) των νοµών ράµας και Σερρών, των οποίων η βαµβακοπαραγωγή ζηµιώθηκε από το πράσινο σκουλήκι, η ανάπτυξη του οποίου προκλήθηκε εξαιτίας της ασθενούς χειµερινής βροχόπτωσης, των ξηροθερµικών κλιµατικών συνθηκών των µηνών Μαΐου - Ιουνίου έτους 2000 και της µετανάστευσης πληθυσµών του ανωτέρω εντόµου, η οποία ευνοήθηκε από τους ανέµους 2) του νοµού Μαγνησίας, των οποίων η µηλοπαραγωγή επλήγη από την ασθένεια "σκούπα της µάγισσας", που προκλήθηκε λόγω της µακράς περιόδου ξηροθερµικών συνθηκών κατά τη διάρκεια του έτους ) του νοµού Πέλλας, των οποίων η παραγωγή σπαραγγιού ζηµιώθηκε κυρίως από τις χαµηλές θερµοκρασίες του µηνός Μαρτίου 2000 και, δευτερευόντως, από τη φουζαρίωση, η οποία αναπτύχθηκε στα εξασθενισµένα λόγω ψύχους φυτά. Των ενισχύσεων µπορούν να τύχουν κατά κύριο λόγο οι γεωργοί, καθώς και ορισµένες άλλες κατηγορίες προσώπων, που καθορίζονται στην απόφαση αριθ. 93/TH/ του Υπουργείου Γεωργίας, όπως τροποποιήθηκε µε τις αποφάσεις αριθ. 358/TH/ και 120/TH/ , εφόσον πληρούν τις λοιπές προϋποθέσεις που προβλέπονται από την απόφαση αυτή, και υπέστησαν ζηµίες τουλάχιστον κατά ποσοστό 30% ανά είδος δραστηριότητας. Το ποσοστό ζηµίας θα υπολογιστεί µε σύγκριση µεταξύ αφενός της µειωµένης παραγωγή του έτους κατά το οποίο σηµειώθηκε η ζηµία και αφετέρου της µέσης κανονικής παραγωγής των τριών προηγούµενων ετών. Το ποσό της οικονοµικής ενίσχυσης ανέρχεται στο 30% της αξίας της απωλεσθείσας παραγωγής. Οι δικαιούχοι των προαναφερόµενων χρηµατικών ενισχύσεων θα καθορισθούν από τις διευθύνσεις γεωργίας ή τις διευθύνσεις αγροτικής ανάπτυξης µε βάση δεδοµένα που προκύπτουν ως αποτέλεσµα εξατοµίκευσης των ζηµιών. Οι γεωργοί που συµµετέχουν στο πρόγραµµα υποχρεούνται να αποδέχονται άνευ αντιρρήσεων τους ελέγχους που πραγµατοποιούνται από τους αρµόδιους υπαλλήλους των νοµαρχιών, του υπουργείου γεωργίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επί ποινή αποκλεισµού από την είσπραξη των ενισχύσεων. Οι χορηγούµενες ενισχύσεις θα καλύπτονται από πιστώσεις ύψους δρχ. εγγραφόµενων στο κονδύλιο 2111 του τακτικού προϋπολογισµού του υπουργείου γεωργίας γα το έτος Από τις ανωτέρω πιστώσεις, ανώτατο ποσό ύψους δρχ. αφορά τα έξοδα στα οποία υποβάλλονται οι περιφερειακές υπηρεσίες του Υπουργείου γεωργίας για την αγορά γραφικής ύλης, την εκτύπωση των αναγκαίων εντύπων, την αµοιβή ατόµων που διορίζονται ως µέλη επιτροπών οι οποίες επιφορτισµένων µε την 2

3 εξατοµίκευση των ζηµιών καθώς και τα λοιπά έξοδα τα αναγκαία για την εφαρµογή του προγράµµατος. εν γίνονται δεκτοί ως δικαιούχοι ενισχύσεων οι παραγωγοί που έχουν λάβει ή θα λάβουν, για τις αναφερόµενες ζηµίες, οικονοµική ενίσχυση από κάποιο άλλο δηµόσιο οργανισµό (Ελληνικές γεωργικές ασφαλίσεις κλπ). Η διάρκεια του προγράµµατος είναι ένα έτος. Αξιολόγηση υνάµει των διατάξεων του άρθρου 87 παράγραφος 1 της Συνθήκης, είναι ασυµβίβαστες µε την κοινή αγορά, στο µέτρο που επηρεάζουν τις εµπορικές συναλλαγές µεταξύ των κρατών µελών, οι ενισχύσεις που χορηγούνται από τα κράτη ή µέσω των κρατικών πόρων υπό οιαδήποτε µορφή, οι οποίες στρεβλώνουν ή απειλούν να στρεβλώσουν τον ανταγωνισµό, ευνοώντας ορισµένες επιχειρήσεις ή ορισµένες παραγωγές. Το εν θέµατι µέτρο ανταποκρίνεται στον ανωτέρω ορισµό κατά την έννοια ότι αφορά ορισµένες παραγωγές και ότι µπορεί να επηρεάσει τις συναλλαγές λόγω της θέσεως που καταλαµβάνει η Ελλάδα στα υπόψη παραγόµενα είδη (για παράδειγµα, το έτος 1998 η Ελλάδα ήταν η χώρα παραγωγής του 12% της κοινοτικής παραγωγής σπαραγγιών). Πάντως, στις περιπτώσεις που προβλέπονται από το άρθρο 87 παράγραφοι 2 και 3 της Συνθήκης, ορισµένα µέτρα µπορούν να θεωρηθούν, κατά παρέκκλιση, ως συµβατά προς την κοινή αγορά. Στην προκειµένη περίπτωση οι ελληνικές αρχές εξήγησαν ότι οι σηµειωθείσες ζηµίες στις καλλιέργειες οφείλονταν σε ασθένειες, οι οποίες όµως ήσαν αποτέλεσµα κακών κλιµατικών συνθηκών και ότι η εν θέµατι ενίσχυση όφειλε, ως εκ τούτου, να εξεταστεί όχι υπό το πρίσµα των διατάξεων του σηµείου 11.4 των κατευθυντήριων γραµµών της Κοινότητας όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις στο γεωργικό τοµέα 1, οι οποίες ορίζουν κάποιες προϋποθέσεις προκειµένου να είναι δυνατόν να υπαχθούν οι ενισχύσεις στην παρέκκλιση που προβλέπεται στο άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης, αλλά µε βάση τις διατάξεις του σηµείου 11.3 των ανωτέρω κατευθυντήριων γραµµών (που στο εξής αναφέρονται ως «κατευθυντήριες γραµµές»), όπου ορίζονται οι περιπτώσεις κατά τις οποίες οι ενισχύσεις που αφορούν ζηµίες συνδεόµενες µε κακοκαιρίες µπορούν να τύχουν της παρέκκλισης της προβλεπόµενης στο άρθρο 87 παράγραφος 2 στοιχείο β) της Συνθήκης ως ενισχύσεις µε προορισµό την αντιστάθµιση ζηµιών που προκλήθηκαν από θεοµηνίες ή έκτακτα γεγονότα (προς τούτο, οι ελληνικές αρχές επικαλέστηκαν τις διατάξεις της υποσηµείωσης αριθ. 25 των κατευθυντήριων γραµµών, δυνάµει των οποίων «στις περιπτώσεις που αποδεικνύεται ότι οι ασθένειες... των φυτών είναι αποτέλεσµα κακών καιρικών συνθηκών, η Επιτροπή θα αξιολογήσει το µέτρο ενίσχυσης σε σχέση µε το σηµείο 11.3» [των κατευθυντηρίων γραµµών]). Λαµβανόµενης υπόψη της προσέγγισης αυτής, η συµβατότητα της βοήθειας θα εξετασθεί υπό το πρίσµα της παρέκκλισης της προβλεπόµενης στο άρθρο 87 παράγραφος 2 στοιχείο β) της Συνθήκης. 1 ΕΕ C 28 της , σ

4 Όπως αναφέρεται ανωτέρω, προκειµένου να είναι δυνατόν να υπαχθεί σε αυτή την παρέκκλιση, η υπόψη ενίσχυση πρέπει να πληροί τους όρους του σηµείου 11.3 των κατευθυντηρίων γραµµών. Με βάση τις διατάξεις του σηµείου αυτού, η Επιτροπή δέχεται ότι τα µετεωρολογικά φαινόµενα εξοµοιώνονται προς θεοµηνίες σε περίπτωση που το επίπεδο ζηµιών φθάνει κάποιο κατώφλιο, το οποίο ορίζεται στο 20% της κανονικής παραγωγής στις µειονεκτούσες ζώνες και σε 30% στις υπόλοιπες ζώνες. Εν προκειµένω, η Επιτροπή σηµειώνει ότι µπορούν να τύχουν της ενίσχυσης µόνον εκείνοι οι οποίοι έχουν υποστεί ζηµίες κατά 30% τουλάχιστον για κάθε είδος δραστηριότητας. Σύµφωνα µε τις πληροφορίες που δόθηκαν από τις ελληνικές αρχές, τα σχετικά επίπεδα απωλειών ελέγχονται από επιτροπές αξιολόγησης οι οποίες συγκρίνουν τις δηλώσεις απωλειών µε τη µέση παραγωγή για τα τρία προηγούµενα έτη προς την παραγωγή υπό τις κακές κλιµατικές συνθήκες. Η Επιτροπή σηµειώνει ότι, για τις διάφορες προβλεπόµενες καλλιέργειες, τα έτη τα οποία λαµβάνονται υπόψη είναι εκείνα κατά τα οποία στην υπόψη ζώνη δεν έχει δοθεί καµία αποζηµίωση για θεοµηνία. Λαµβανόµενων υπόψη των ανωτέρω, η Επιτροπή µπορεί να θεωρήσει ότι τηρούνται τα ανωτέρω αναφερόµενα κατώφλια απωλειών και ότι η µέθοδος προσδιορισµού τους είναι ορθή. Άλλος όρος που πρέπει να πληρούται προκειµένου να είναι δυνατή η εφαρµογή της παρέκκλισης της προβλεπόµενης στο άρθρο 87 παράγραφος 2 στοιχείο β) είναι να µην υφίσταται αποζηµίωση καθ υπέρβαση της αξίας για ζηµίες που έχουν επέλθει λόγω κακών κλιµατικών συνθηκών (και, στην προκειµένη περίπτωση, των ασθενειών που προέρχονται από αυτές). Για το λόγο αυτό, η Επιτροπή σηµειώνει ότι το ποσό της οικονοµικής ενίσχυσης θα ανέρχεται στο 30% της αξίας της απώλειας παραγωγής, δηλαδή τοποθετείται σαφώς κάτω από το 100% που θα ήταν δυνατό να χορηγηθεί. Κατόπιν τούτου δεν υπάρχει κίνδυνος αποζηµίωσης καθ υπέρβαση της αξίας για τις επελθούσες ζηµίες. Τέλος, η Επιτροπή λαµβάνει υπόψη της την πρόθεση των ελληνικών αρχών να ενσωµατώσουν, στις λεπτοµέρειες εφαρµογής του υπόψη σχεδίου απόφασης, ρήτρες που θα αφορούν τα ακόλουθα σηµεία: - θα αποκλείονται από την ενίσχυση εκείνοι οι οποίοι θα λάβουν άµεσα ή έµµεσα ενίσχυση από άλλο δηµόσιο οργανισµό - εάν η παραγωγή βαµβακιού, µήλων και σπαραγγιών καλυπτόταν από ασφάλεια, η ενίσχυση θα καταβληθεί στο ακέραιο µόνο εάν, προστιθέµενη στο ποσόν της αποζηµίωσης της προερχόµενης από την ασφάλεια, δεν έχει ως αποτέλεσµα αποζηµίωση της απώλειας που επήλθε καθ υπέρβαση της αξίας της (στην αντίθετη περίπτωση η ενίσχυση θα µειωθεί έτσι ώστε να αποφευχθεί η καθ υπέρβαση της αξίας αποζηµίωση) - στον υπολογισµό της ενίσχυσης θα ληφθούν υπόψη οι δαπάνες στις οποίες ο δικαιούχος δεν υποβλήθηκε λόγω των ζηµιών που επήλθαν στις καλλιέργειες (συγκοµιδή που δεν πραγµατοποιήθηκε κλπ). 4

5 Λαµβανόµενων υπόψη των ανωτέρω, είναι δυνατόν να θεωρηθεί ότι πληρούνται οι όροι του σηµείου 11.3 των κατευθυντηρίων γραµµών και ότι η υπόψη ενίσχυση, λόγω του πεδίου εφαρµογής της, είναι δυνατόν να τύχει της παρέκκλισης της προβλεπόµενης στο άρθρο 87 παράγραφος 2 στοιχείο β) της Συνθήκης, θεωρούµενη ως ενίσχύση που προορίζεται να αντισταθµίσει ζηµίες που προκλήθηκαν από θεοµηνίες ή από άλλα έκτακτα γεγονότα. Απόφαση Με βάση την ανωτέρω ανάλυση, η Επιτροπή αποφάσισε ότι η υπόψη ενίσχυση είναι συµβατή µε την κοινή αγορά. Στην περίπτωση κατά την οποία η παρούσα επιστολή τυχόν περιέχει εµπιστευτικά στοιχεία τα οποία δεν πρέπει να περιέλθουν σε τρίτους, σας παρακαλούµε να ενηµερώσετε σχετικά την Επιτροπή, εντός δεκαπέντε εργασίµων ηµερών από την ηµεροµηνία λήψης της. Σε περίπτωση που στην Επιτροπή δεν περιέλθει αιτιολογηµένο αίτηµα για τον σκοπό αυτό εντός της προβλεπόµενης προθεσµίας, θα θεωρηθεί ότι συµφωνείτε µε την κοινοποίηση σε τρίτους και µε τη δηµοσίευση στο σύνολό της επιστολής, στη γλώσσα του αυθεντικού κειµένου, στο δικτυακό τόπο Το αίτηµα αυτό πρέπει να διαβιβαστεί µε συστηµένη επιστολή ή µε τηλεοµοιοτύπηµα προς Commission européenne Direction générale de l agriculture Direction B.2. Loi 130 5/120 B-1049 BRUXELLES Αριθ. τηλεοµ.:( ) Μετά τιµής, Για την Επιτροπή Franz FISCHLER Μέλος της Επιτροπής 5