HY118-Διακριτά Μαθηματικά

Transcript

1 HY118-Διακριτά Μαθηματικά Πέμπτη, 17/05/2018 Αντώνης Α. Αργυρός 17-May

2 Θεωρία γράφων/ γραφήματα 17-May

3 Τι είδαμε την προηγούμενη φορά Ισομορφισμός γράφων Υπολογιστική πολυπλοκότητα Πρακτικώς επιλύσιμα προβλήματα Δυσεπίλυτα προβλήματα Μονοπάτια (απλά στοιχειώδη) Κυκλώματα(απλά στοιχειώδη) 17-May

4 Συνεκτικότητα Ένας μη κατευθυνόμενος γράφοςείναι συνεκτικός αν και μόνο αν υπάρχει ένα μονοπάτι μεταξύ κάθε ζεύγους διαφορετικών κόμβων του. Θεώρημα:Υπάρχει ένα απλόμονοπάτιγια κάθε ζεύγος διαφορετικών κορυφών σε ένα συνεκτικό, μη κατευθυνόμενο γράφο. 17-May

5 Κατευθυνόμενησυνεκτικότητα Ένας κατευθυνόμενος γράφος είναι: ισχυρά συνεκτικός αν και μόνο ανυπάρχει ένα κατευθυνόμενο μονοπάτι από το aστο bγια κάθε δύο διαφορετικές κορυφές aκαι b. Ασθενώς συνεκτικός αν ο αντίστοιχος μη κατευθυνόμενος γράφος(δηλ., αυτός στον οποίο έχουμε βγάλει τον προσανατολισμό των ακμών) είναι συνεκτικός. 17-May

6 Συνεκτικότητα, παραδείγματα 17-May

7 Μονοπάτια Euler καιhamilton Θα μιλήσουμε για το πρόβλημα που παρακίνησε τον Euler να επινοήσει τη θεωρία των γράφων: οι γέφυρες του Koenigsberg(πόλη που σήμερα λέγεται Kaliningrad) 17-May

8 Το πρόβλημα των γεφυρών του Königsberg Μπορούμε να περιδιαβούμε την πόλη και, πρν επιστρέψουμε στην αρχική μας θέση, να έχουμε περάσει κάθε γέφυρα μία μόνο φορά; 17-May

9 Το πρόβλημα των γεφυρών του Königsberg Μπορούμε να περιδιαβούμε την πόλη και, πριν επιστρέψουμε στην αρχική μας θέση, να έχουμε περάσει κάθε γέφυρα μία μόνο φορά; Το αρχικό πρόβλημα Μπορείτε να «μοντελοποιήσετε» το πρόβλημα χρησιμοποιώντας όσα ξέρουμε για τους γράφους; 17-May

10 Το πρόβλημα των γεφυρών του Königsberg Μπορούμε να περιδιαβούμε την πόλη και, πριν επιστρέψουμε στην αρχική μας θέση, να έχουμε περάσει κάθε γέφυρα μία μόνο φορά; A B D Το αρχικό πρόβλημα C Αντίστοιχος πολυγράφος 17-May

11 Μονοπάτια Euler & Hamilton Ορολογία: ΈναμονοπάτιEuler σε έναγράφο Gείναι ένα απλό μονοπάτι του G που περιλαμβάνει όλες τις ακμέςτου G. Ένακύκλωμα Eulerσε έναγράφο Gείναι ένα απλό κύκλωμα του G που περιλαμβάνει όλες τις ακμέςτου G. 17-May

12 Γέφυρες τουkoenigsberg Οι γέφυρες είναι ακμές. Επομένως, η απάντηση στο πρόβλημα είναι ΘΕΤΙΚΗαν και μόνο ανο γράφος του προβλήματος περιλαμβάνει ένα κύκλωμα Euler. Στην πραγματικότητα, δεν περιέχει 17-May

13 Θεωρήματα για την ύπαρξη μονοπατιών/κυκλωμάτων Euler Θεώρημα: Ένας συνεκτικός πολυγράφος περιλαμβάνει κύκλωμαeuler αν και μόνο αν κάθε κορυφή έχει άρτιο βαθμό. Θεώρημα:Ένας συνεκτικός πολυγράφοςέχει ένα μονοπάτιeuler αν και μόνο ανέχει ακριβώς 2 κορυφές περιττού βαθμού. 17-May

14 Γέφυρες τουkoenigsberg επομένως δεν υπάρχει κύκλωμα Euler. A B D C Το αρχικό πρόβλημα Αντίστοιχος πολυγράφος 17-May

15 Μονοπάτια/κυκλώματα Euler Τι λέτε για τον παρακάτω γράφο; 17-May

16 Θεώρημα για την ύπαρξη κυκλώματος Euler Σχέδιοαπόδειξης για το ότι ο άρτιος βαθμός των κορυφών συνεπάγεται την ύπαρξη κυκλώματος Euler: Ξεκινάμε από ένα τυχαίο κόμβο. Κατασκευάζουμε ένα απλό μονοπάτι προσπαθώντας να φτάσουμε εκεί απ όπου ξεκινήσαμε. Ο γράφος είναι συνεκτικός και κάθε κόμβος έχει άρτιο βαθμό, επομένως μπορούμε να επισκεφτούμε κάθε κόμβο και αν «πάμε» σε κάποιο κόμβο μπορούμε να φύγουμε από αυτόν Το ότι ο γράφος είναι πεπερασμένος συνεπάγεται ότι η διαδικασία τελικά θα τερματίσει. Σημειώστε ότι η πλήρης απόδειξη δίνει ένα αλγόριθμο: πρόκειται για μία κατασκευαστική απόδειξη μίας πρότασης. 17-May

17 Κυκλώματα Eulerγια κατευθυνόμενους γράφους Ένας συνεκτικός κατευθυνόμενος γράφος περιλαμβάνει κύκλωμαeuler αν και μόνο αν για κάθε κορυφή του vισχύει ότι deg + (v) = deg - (v) 17-May

18 Μονοπάτια/κυκλώματα Hamilton Ένα μονοπάτιeuler στο Gείναι ένα απλόμονοπάτιπου περιέχειόλες τις ακμέςτου G. ΈνακύκλωμαEuler στο Gείναι ένα απλό κύκλωμαπου περιέχειόλες τις ακμέςτου G. ΈναμονοπάτιHamilton του Gείναι ένα στοιχειώδες μονοπάτιπου περνά από όλες τις κορυφέςτου G. ΈνακύκλωμαHamilton του Gείναι ένα στοιχειώδες κύκλωμαπου περιέχει όλες τις κορυφέςτου G. 17-May

19 Θεωρήματα Θεώρημα του Dirac: Εάν(αλλάόχιμόνο αν) ένας γράφος Gείναι συνεκτικός, απλός, έχει n 3κορυφές, και vdeg(v) n/2, τότεο G περιλαμβάνει ένα κύκλωμα Hamilton. 17-May

20 Παραδείγματα 17-May

21 Πρόβλημα Έστω το εξής πρόβλημα: Δοσμένου ενός απλού γράφου G, περιέχει το Gένα κύκλωμα Hamilton; Αυτό το πρόβλημα έχει είναι NP-πλήρες (NPcomplete) Όπως είπαμε, αυτό σημαίνει πως, εάν βρεθεί ένας αλγόριθμος που να λύνει αυτό το πρόβλημα σε πολυωνυμικόχρόνο, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να επιλύσει όλαταυπόλοιπα NPπροβλήματασε πολυωνυμικό χρόνο. 17-May

22 Βεβαρυμένος γράφος Ένας γράφος G=(V, E, f, h) όπου: V, E όπως έχουμε ήδη δει f: V R (συνάρτηση βαρών κορυφών) h: E R (συνάρτηση βαρών ακμών) Μία από τις δύο συναρτήσεις μπορεί να λείπει. 17-May

23 Βεβαρυμένος γράφος, παράδειγμα 17-May

24 Βεβαρυμένος γράφος, προβλήματα Το πρόβλημα του συντομότερου μονοπατιού: Δοσμένου ενός συνεκτικού, βεβαρυμένουγράφου όπου τα βάρη των ακμών εκφράζουν απόσταση κόμβων, βρες το συντομότερο μονοπάτι από ένα συγεκριμένοκόμβο σε ένα άλλο (Αλγόριθμος του Dijkstra, πολυπλοκότητα n 2 ) Το πρόβλημα των συντομότερων μονοπατιών μεταξύ όλων των δυνατών ζευγών κόμβων: Αλγόριθμος Floyd-Warshal, πολυπλοκότητα n 3 17-May

25 Βεβαρυμένος γράφος, προβλήματα 17-May

26 Βεβαρυμένος γράφος, προβλήματα Το πρόβλημα του περιοδεύοντος πωλητή(traveling salesman):ένας πωλητής θέλει να ξεκινήσει από την πόλη του, να επισκεφτεί όλες τις άλλες πόλεις μία μόνο φορά και να επιστρέψει πίσω στην πόλη του έχοντας διανύσει την ελάχιστη δυνατή απόσταση. Η «μετάφραση» στη θεωρία γράφων:δοσμένου ενός συνεκτικού, βεβαρυμένουγράφου όπου τα βάρη των ακμών εκφράζουν απόσταση κόμβων, βρες το κύκλωμα Hamilton με το μικρότερο δυνατό άθροισμα βαρών των ακμών που συμμετέχουν. 17-May

27 Επίπεδοι γράφοι Ένας γράφος ονομάζεται επίπεδος (planar) αν μπορούμε να τον σχεδιάσουμε στο επίπεδο με τέτοιο τρόπο ώστε οι ακμές του να μην τέμνονται μεταξύ τους. 17-May

28 Επίπεδοι γράφοι Για ένα απλό, συνεκτικό, επίπεδογράφο με nκορυφές και e ακμές, τα ακόλουθα θεωρήματα ισχύουν: Θεώρημα1: Εάν n 3 τότε e 3n 6 Θεώρημα2. Εάν n> 3 και δεν υπάρχουν κύκλοι μήκους3, τότε e 2n May

29 Επίπεδοι γράφοι: ο τύπος του Euler Εάν ένας συνεκτικός, επίπεδος γράφος σχεδιαστεί στο επίπεδο χωρίς οι ακμές του να τέμνονται, και nτο πλήθος των κορυφών, eτο πλήθος των ακμών και f το πλήθος των περιοχών, τότε n e+ f= May

30 Επίπεδοι γράφοι Το πρόβλημα του να αποφασιστεί κατά πόσον δύο επίπεδοι γράφοι είναι ισομορφικοί μπορεί να λυθεί σε πολυωνυμικό χρόνο! 17-May

31 Δέντρα Δέντροονομάζεται οποιοσδήποτε συνεκτικός γράφος χωρίς κύκλωμα Δάσος:Μη συνεκτικός γράφοςτου οποίου οι συνεκτικές συνιστώσες είναι δέντρα Ένας κόμβος με βαθμό 1 ονομάζεται τερματικός ή φύλλο, και όλοι οι υπόλοιποι εσωτερικοί Κάθε δέντρο με n κόμβουςέχειn 1 ακμές Κάθε συνεκτικός γράφοςμε n 1 ακμές είναι ένα δέντρο Πολλές χρήσεις: Δέντρα απόφασης, συντακτικά δέντρα,

32 Δέντρα κάλυψης Ένα υπογράφημαt ενός γράφουg ονομάζεται δέντρο κάλυψης εάν τοt είναι δέντρο και περιλαμβάνει όλους τους κόμβους του G Κάθε συνεκτικός γράφοςέχει ένα δέντρο κάλυψης Ένα ελάχιστο δέντρο κάλυψης είναι ένα δέντρο κάλυψης με τον ελάχιστο συνολικό βάρος ακμών.

33 Ε Π Ι Λ Ο Γ Ο Σ Ολοκλήρωση της θεωρίας του ΗΥ118 Καλή επιτυχία στις εξετάσεις σας! Καλό καλοκαίρι!! Ραντεβού στα ΗΥ472, ΗΥ672 σε λίγα χρόνια!!! Καλή επιτυχία στις υπόλοιπες σπουδές σας!!!! 17-May