Μάθημα ανατομίας του Δρ. Τουλπ Anatomische les van Dr. Nicolaes Tulp

Transcript

1 ΑΝΑΣΟΜΙΑ 1

2

3 1632 Χάγθ

4 Μάθημα ανατομίας του Δρ. Τουλπ Anatomische les van Dr. Nicolaes Tulp

5 Ο ΠΙΝΑΚΑ παριςτάνει μία ανατομικι επίδειξθ. ε πρϊτο επίπεδο πάνω ςτο άπλετα φωτιςμζνο ανατομικό τραπζηι, κείτεται το πτϊμα ενόσ άνδρα, του οποίου ζχουν παραςκευαςκεί οι μφεσ και οι τζνοντεσ του πιχεωσ και τθσ άκρασ αριςτεράσ χειρόσ. Παριςτά τον Τουλπ που επιδεικνφει τθν ανατομία επί πτϊματοσ ςτουσ από δεξιά του φερϊνυμουσ μακθτζσ του. Σο πρϊτο ομαδικό πορτραίτο του Ρζμπραντ. Σα πρόςωπα ενϊνονται δραματουργικά και κακζνασ αποκτά ζνα ρόλο να υποδυκεί (παλαιότερα υπιρχε ςυντθρθτικι παράκεςθ των προςϊπων). Ο ηωγράφοσ πζτυχε, με το παιχνίδι των φωτοςκιάςεων και τα άλλα μυςτικά τθσ τζχνθσ που καλά κατείχε, να προςδϊςει ηωντάνια και δραματικότθτα ςε μια όντωσ μακάβρια ςκθνι.

6 Φορϊντασ μαφρο πλατφγυρο καπζλο που μασ ξαφνιάηει, ο αγζρωχοσ και γεμάτοσ αυτοπεποίκθςθ δόκτωρ Τουλπ, κρατϊντασ μία λαβίδα ςτο δεξί του χζρι, επιδεικνφει, με κεατρικι κίνθςθ του αριςτεροφ χεριοφ, το ανατομικό παραςκεφαςμα. Σον παρακολουκοφν με προςοχι επτά αςκεπείσ άνδρεσ, γνωςτά μζλθ τθσ ςυντεχνίασ των πρακτικϊν χειρουργϊν του Άμςτερνταμ, που ζχουν πάρει κζςθ ςε διάφορα επίπεδα ςτα δεξιά του, ςε δυναμικι διάταξθ. Σα ονόματα των ανδρϊν αυτϊν είναι γνωςτά χάρθ ς ζνα φφλλο χαρτιοφ που κρατά ζνασ απ αυτοφσ, ονόματι Χάρτμαν. Παρατθροφμε ότι όλοι είναι νζοι, ζχουν μουςτάκι και μυτερι γενειάδα, πλθν ενόσ, φοροφν μαφρα επίςθμα ενδφματα, πάνω ςτα οποία δθμιουργοφν αντίκεςθ τα λευκά πτυχωτά κολάρα τουσ, ςφμφωνα με τθ μόδα τθσ εποχισ. Σα πρόςωπα όλων των εικονιηόμενων παρουςιάηονται ςε πλιρθ ζκφραςθ. Ο ίδιοσ ο κακθγθτισ φζρεται με φφοσ αυςτθρό και επεξθγθματικό ενϊ οι μακθτζσ του βρίςκονται ςε ςτάςθ και ζκφραςθ δίψασ για μάκθςθ, εκτόσ του τελευταίου πίςω που δείχνει ελαφρά ςτάςθ αποκρουςτικι.

7 Σο βλζμμα επιςτρζφει ςτον δόκτορα Τουλπ, για να προςζξουμε και άλλεσ λεπτομζρειεσ: τθ μαφρθ κομψι τιβεννο που φορά, το πλατφ λευκό περιλαίμιο, που τελειϊνει ςε φίνα δαντζλα και δζνει με αςθμζνιο κορδόνι ςχθματίηοντασ φιόγκο με δφο φουντίτςεσ ςτισ άκρεσ. Λευκά μανικζτια τονίηουν τισ κινιςεισ των χεριϊν, ενϊ φαίνεται ότι ο αριςτερόσ αγκϊνασ ακουμπά ελαφρά ςτο μπράτςο υψθλισ πολυκρόνασ, που διακρίνεται αμυδρά, επιτρζποντασ να ςυμπεράνουμε ότι ο δόκτωρ Σουλπ είναι κακιςτόσ. Η κζςθ του μζςα ςτον χϊρο, θ προςεγμζνθ εμφάνιςι του με το μαφρο καπζλο, που μόνον αυτόσ φορά, θ ςτάςθ του, θ εκφραςτικότθτα των ματιϊν και των κινιςεϊν του, τον κάνουν αμζςωσ να ξεχωρίηει και με λιτό καλβινιστικό τρόπο επιβεβαιϊνουν τθν υπεροχι του δαςκάλου. Κακιςτοί, ςε χαμθλότερα ίςωσ κακίςματα, είναι προφανϊσ και άλλοι δφο άνδρεσ ςτο αριςτερό άκρο τθσ ςφνκεςθσ.

8 Μιασ ςφνκεςθσ τθσ οποίασ οι άξονεσ ςυγκλίνουν πάνω ςτο άψυχο, ωχρό πτϊμα που, ςχεδόν ολόγυμνο, τζμνει διαγϊνια τον πίνακα. Προςζχοντασ περιςςότερο, διακρίνουμε ςε μικρι απόςταςθ από τα κυανωτικά πόδια, ανοιχτό πάνω ςε αναλόγιο, ζνα ογκϊδεσ βιβλίο. το γκρίηο ςκοτεινό βάκοσ του πίνακα διαγράφεται ανεπαίςκθτα μια τοιχοκολλθμζνθ ανακοίνωςη αγνϊςτου περιεχομζνου. Ξεχωρίηουν ςτο επάνω μζροσ το όνομα του Ρζμπραντ και θ χρονολογία 1632, ζτοσ εκτζλεςθσ του ζργου.

9

10 1. Παραοβελιαίο επίπεδο 2. Μζςο οβελιαίο 3. Μετωπιαίο επίπεδο 4. Εγκάρςιο επίπεδο 5. Οβελιαίοσ άξονασ (προςκιοπίςκιοσ) 6. Εγκάρςιοσ άξονασ (οριηόντιοσ) 7. Επιμικθσ άξονασ (κάκετοσ)

11

12

13

14

15

16

17 ΣΟΠΟΓΡΑΦΟΑΝΑΣΟΜΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΑΞΟΝΕ: Κάκετοσ (επιμικθσ): κατακόρυφοσ όταν το ςϊμα είναι όρκιο. Προςκιοπίςκιοσ (οβελιαίοσ): από πίςω προσ τα εμπρόσ. Οριηόντιοσ (εγκάρςιοσ): από δεξιά προσ τα αριςτερά.

18 ΣΟΠΟΓΡΑΦΟΑΝΑΣΟΜΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΕΠΙΠΕΔΑ: Οβελιαίο: Διζρχεται από τθ. Διαιρεί ςε δεξιό και αριςτερό θμίςωμα. Μετωπιαίο: παράλλθλα με μζτωπο. Διαιρεί (ςυςχετίηει) ςε πρόςκιο και οπίςκιο (κοιλιακό και ραχιαίο). Εγκάρςιο: παράλλθλα προσ το ζδαφοσ ςτθν όρκια κζςθ. Διαιρεί ςε άνω και κάτω (κεφαλικϊσ και ουραίωσ).

19 ΣΟΠΟΓΡΑΦΟΑΝΑΣΟΜΙΚΟΙ ΟΡΟΙ Επιπολήσ/εν τω βάθει: ςχετικά με τθν απόςταςθ από τθν επιφάνεια ςϊματοσ. Άνω - κάτω: ςε όρκια κζςθ, ςχετικά με κάτι άλλο. Κεφαλικϊσ: προσ τθν κεφαλι (ανεξάρτθτα ςτάςθσ ςϊματοσ) Ουραίωσ: προσ τον κόκκυγα (ανεξάρτθτα ςτάςθσ ςϊματοσ) Ζςω: προσ τον κάκετο άξονα Ζξω: μακριά από τον κάκετο άξονα Εγγφσ (κεντρομελικά): προσ τον κυρίωσ κορμό (πρόςφυςθ άκρου) Άπω: προσ το πζρασ του άκρου Πρόςκια (κοιλιακά) Οπίςκια (ραχιαία) Ωλζνια/κερκιδικά Κνθμιαία/περονιαία Παλαμιαία/πελματιαία

20 ΣΟΠΟΓΡΑΦΟΑΝΑΣΟΜΙΚΟΙ ΟΡΟΙ Διεφκυνςθ κινιςεων Κάμψθ-ζκταςθ Προςαγωγι-απαγωγι τροφι (γφρω από επιμικθ άξονα)

21 ΚΑΜΨΗ ΕΚΣΑΗ Κάμψη: μείωςθ τθσ γωνίασ μεταξφ αρκροφμενων οςτϊν-(λφγιςμα) (ςυνικωσ κίνθςθ προσ μία πρόςκια κατεφκυνςθ). Έκταςη: αφξθςθ γωνίασ μεταξφ αρκροφμνων οςτϊν-(ευκειαςμόσ) (ςυνικωσ κίνθςθ προσ μία οπίςκια κατεφκυνςθ). Εξαίρεςθ: Γόνατο! Ραχιαία πελματιαία κάμψθ: ΠΔΚ

22

23

24 ΠΡΟΑΓΩΓΗ-ΑΠΑΓΩΓΗ ε μετωπιαίοσ επίπεδο, γφρω από πρ.οπ. άξονα. Απαγωγι: κίνθςθ μακριά από μζςο επίπεδο Προςαγωγι: κίνθςθ προσ το ςϊμα Εξαίρεςθ: Δάχτυλα. Πλθςιάηουν ι απομακρφνονται μεταξφ τουσ (ουδζτερθ κζςθ: 3 ο δάχτυλο χεριοφ, 2 ο δάχτυλο ποδιοφ) Αντίχειρασ (νφχι βλζπει ζξω ςτθν ανατομικι κζςθ). Κάμψθ-ζκταςθ ςε μετωπιαίο επίπεδο, απαγωγιπροςαγωγι ςε οβελιαίο επίπεδο)

25

26

27

28 Πλάγια κάμψη: λαιμόσ κορμόσ Περιαγωγή: κυκλικι κίνθςθ. Διαδοχικά: κάμψθ, απαγωγι, ζκταςθ, προςαγωγι ϊςτε το άπω τμιμα του άκρου να κινείται κυκλικά. υμβαίνει ςε εκείνεσ τισ αρκρϊςεισ που επιτρζπουν όλεσ τισ κινιςεισ. Στροφή: γφρω από επιμικθ άξονα. Έςω ςτροφι: πρόςκια επιφάνεια μζλουσ προσ το μζςο επίπεδο

29

30

31

32

33

34 Πρηνιςμόσ-υπτιαςμόσ: ςτροφικι κίνθςθ πιχθάκρασ χειρόσ (ςτρζφεται άπω άκρο κερκίδασ κατά μικοσ πρόςκιασ επιφάνειασ ωλζνθσ-το εγγφσ άκρο παραμζνει ςτακερό). Πρθνιςμόσ: κερκίδα προσ τα ζςω, θ παλάμθ βλζπει πίςω). Τπτιαςμόσ: ευκειάηεται κερκίδα με ωλζνθ, ανατομικι κζςθ

35

36 Έξω ςτροφή άκρου ποδόσ: κινεί το πζλμα μακριά από το μζςο επίπεδο. ε πλιρθ ζξω ςτροφι είναι και ςε ραχιαία κάμψθ Έςω ςτροφή: κινεί το πζλμα προσ το μζςο επίπεδο. ε πλιρθ ζςωςτροφι είναι και ςε πελματιαία κάμψθ

37

38 Αντίθεςη: κάτω επιφάνεια ονυχοφόρου φάλαγγασ 1ου δαχτφλου ζρχεται ςε επαφι με τθν κάτω επιφάνεια ονυχοφόρου φάλαγγασ άλλου δαχτφλου (επανατοποκζτθςθ). Προβολή: κίνθςθ προσ τα εμπρόσ: προβάλλει το πθγοφνι, χείλθ, γλϊςςα. Ειςολκή: κίνθςθ προσ τα πίςω. Προεξοχή-εςοχή: κινιςεισ ωμοπλάτθσ Ανφψωςη: κινεί μζροσ ςϊματοσ προσ τα άνω (ϊμοι, βλζφαρο, γλϊςςα). Κακιλωςθ: (ϊμοι, βλζφαρο, γλϊςςα).

39

40

41

42

43

44

45