ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ. Διαταραχές Ύδατος Ηλεκτρολυτών ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΟΠΟΥΛΟΣ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ. Διαταραχές Ύδατος Ηλεκτρολυτών ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΟΠΟΥΛΟΣ"

Transcript

1 Διαταραχές Ύδατος Ηλεκτρολυτών ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΟΠΟΥΛΟΣ Νεφρολογική Κλινική & Μονάδα Μεταμόσχευσης Νεφρού, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, ΓΝΑ «Λαϊκό»

2 Διαταραχές ισοζυγίου Νατρίου και Νερού Διαταραχές του ισοζυγίου του Νατρίου = Διαταραχές του εξωκυττάριου όγκου Υποογκαιμία (too little sodium) Υπερογκαιμία-Οίδημα (too much sodium και κατακράτηση νερού) Διαταραχές του ισοζυγίου του Νερού = Διαταραχές της Ωσμωτικότητας/Τονικότητας πλάσματος Υπονατριαιμία (too much water) Υπερνατριαιμία (too little water)

3 Ρύθμιση του εξωκυτταρίου όγκου Οι διαταραχές του εξωκυτταρίου όγκου συνοδεύονται από μεταβολές στην απέκκριση Na+ με τα ούρα μεταβολές στο ΣΡΑΑ- Έκκριση ρενίνης Υποδοχείς στο προσαγωγό αρτηρίδιο μεταβολές στη δραστηριότητα του ΣΝΣ Υποδοχείς στον καρωτιδικό κόλπο μεταβολές στη έκκριση νατριουρητηρικών πεπτιδίων Υποδοχείς στους κόλπους και τις κοιλίες

4 Διαταραχές του εξωκυττταρίου όγκου Διαταραχές ισοζυγίου νατρίου Υποογκαιμία Απώλεια νατρίου και νερού που δεν έχει αναπληρωθεί Αληθής (απώλεια υγρών) Μειωμένος δραστικός αρτηριακός όγκος αίματος Ενδαγγειακή υποογκαιμίαμε περιφερική υπερυδάτωση (αδυναμία διαχείρισης υγρών-μειωμένη ιστική αιμάτωση) Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια-οίδημα Σήψη Ηπατική ανεπάρκεια (κίρρωση)-ασκίτης

5 Διάγνωση υποογκαιμίας Ιστορικό (χρόνια ή οξέα νοσήματα, φάρμακα, ΔΙΨΑ) Φυσική εξέταση - Αρτηριακή πίεση σφύξεις - Σφαγίτιδες - Σπαργή δέρματος - Ξηρότητα βλεννογόνων, γλώσσας - Ρυθμός διούρησης Εργαστηριακά ευρήματα - Βαθμός υποογκαιμίας

6 Διάγνωση υποογκαιμίας Εργαστηριακά ευρήματα Ορός Αιμοσυμπύκνωση Ht, λευκωματίνη, Ca ++ Ουρία/κρεατινίνη > 40 Το Na χαμηλό ή κφ (λόγω έκκρισης ADH) ή υψηλό (διαταραχή στην πρόσληψη νερού) Ούρα Ε.Β., ωσμωτικότητα Na + < 20mEq/L Cl - < 20mEq/L Κλασματική απέκκριση Na < 1%

7 Κλινική εκτίμηση του όγκου υγρών Φυσική εξέταση Σημεία υποογκαιμίας Ορθοστατικά σημεία Μείωση συστολικής ΑΠ >10% με ταχυσφυγμία Μη διαγραφή (πλήρωση) σφαγιτίδων σε ύπτια θέση, σε 45 κλίση - Ξηρότητα δέρματος / βλεννογόνων σπαργή δέρματος Θερμοκρασία άκρων

8 Υπερογκαιμία Κατακράτηση νατρίου και νερού Αίτια Αυξημένη πρόσληψη υγρών Μειωμένη αποβολή Συνδυασμός Μη συχνή σε φυσιολογικά άτομα Δυνατότητα των νεφρών να αποβάλουν μεγάλες ποσότητες Na + και νερού Καταστάσεις Νεφρική ανεπάρκεια Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια Υπεραλδοστερονισμός Ιατρογενής

9 Κλινική εκτίμηση του όγκου υγρών Φυσική εξέταση Σημεία υπερογκαιμίας Διάταση σφαγιτίδων, Σημείο Ηπατοσφαγιτιδικής παλινδρόμησης Αύξηση καρδιοθωρακικού δείκτη Καλπαστικός ρυθμός (S3) Πνευμονική ή ηπατική συμφόρηση Περιφερικό οίδημα Τρίτος χώρος (ασκίτης, πλευριτικές συλλογές)

10 Διαταραχές του ενδοκυττάριου όγκου Σχετίζονται άμεσα με τις μεταβολές στην τονικότητα (tonicity) του πλάσματος Σε υπονατριαιμία αύξηση ενδοκυττάριου όγκου Σε υπερνατριαιμία μείωση ενδοκυττάριου όγκου

11 Ωσμωτικότητα Πλάσματος Ο αριθμός των διαλυμένων ουσιών στη μονάδα του όγκου του πλάσματος Posm = 2 x [Na + ] + γλυκόζη (mg/dl)/18 + ουρία (mg/dl)/6 Τονικότητα / Δραστική Ωσμωτικότητα Πλάσματος Η ωσμωτικότητα που οφείλεται σε ουσίες οι οποίες: Δε διακινούνται ελεύθερα στις κυτταρικές μεμβράνες Plasma tonicity= 2 x [Na + ] + γλυκόζη/18

12 Πρόσληψη νερού όγκου πλάσματος σταθερές ωσμώλες πλάσματος ωσμωτικότητας πλάσματος καταστολή νευροορμονικών μηχανισμών έκκριση ADH στο πλάσμα παραγωγή ούρων

13 Αφυδάτωση ολικού νερού του σώματος κάτω από το φυσιολογικό χωρίς την ανάλογη μείωση στο νάτριο και στο κάλιο με αποτέλεσμα αύξηση στη συγκέντρωση νατρίου στο πλάσμα όγκου πλάσματος σταθερές ωσμώλες πλάσματος ωσμωτικότητας πλάσματος διέγερση νευροορμονικών μηχανισμών ΔΙΨΑ έκκριση ADH στο πλάσμα Κατακράτηση και αναζήτηση νερού

14 Αφυδάτωση Υπο-ογκαιμία Τα 2/3 του νερού που χάνεται προέρχονται από τον ενδοκυττάριο χώρο Υπο-ογκαιμία μόνο σε ακραίες περιπτώσεις απώλειας μεγάλων ποσοτήτων ελευθέρου ύδατος

15 Ρύθμιση ισοζυγίου νερού = Ρύθμιση της Τονικότητας του πλάσματος Προσλαμβανόμενα Αποβαλλόμενα Δίψα ADH Η δίψα, αν και εκλύεται λίγο αργότερα από την ADH, αποτελεί πιο σημαντικό ερέθισμα για τη διατήρηση του ισοζυγίου του νερού Η ωσμωτικότητα του πλάσματος παρουσιάζει πολύ μικρές διακυμάνσεις (1-2%) παρά τις μεγάλες διακυμάνσεις στην πρόσληψη νερού

16 Ρύθμιση ισοζυγίου νερού Προσλαμβανόμενα Αποβαλλόμενα Δίψα ADH Δίψα κύριος προστατευτικός μηχανισμός ενάντια στην εμφάνιση υπερνατριαιμίας Καταστολή της ADH κύριος προστατευτικός μηχανισμός ενάντια στην εμφάνιση υπονατριαιμίας

17 ουδός έκλυσης ADH 280 mosm/kg H20 χαμηλότερος από αυτόν της δίψας 290 mosm/kg H20

18 Ουδός δίψας Na + πλάσματος 2 meq πάνω από τα φυσιολογικά όρια Μικρή ωσμωτικότητας, ακολουθείται από πρόσληψη νερού με αποτέλεσμα την αποκατάσταση της ωσμωτικότητας

19 Αντιδιουρητική ορμόνη (ADH) Συντίθεται στoν υποθάλαμο Αποθηκεύεται στον οπίσθιο λοβό της υπόφυσης Εκκρίνεται υπό την επίδραση νευροορμονικών μηχανισμών Μεταφέρεται με το τριχοειδικό δίκτυο του οπίσθιου λοβού Αποδομείται στο ενδοθήλιο των αγγείων Χρόνος ημίσειας ζωής 5-15 min

20 Αντιδιουρητική ορμόνη (ADH) Ρυθμίζει την κάθαρση του ελευθέρου ύδατος Δρα στην αυλική επιφάνεια των αθροιστικών σωληναρίων με διέγερση των υποδοχέων AVP-2 που επιδρούν στους διαύλους νερού ακουαπορίνη 2

21 Ερεθίσματα που ADH Ωσμωτικά Αύξηση της δραστικής ωσμωτικής πίεσης του πλάσματος (Posm) Μη ωσμωτικά Υποoγκαιμία: πραγματική φαινομενική (μείωση ΔΑΟΑ) Σωματικά και ψυχικά stress: (πόνος, άγχος, τραύμα κ.α.) Ναυτία Φάρμακα: (μορφίνη, νικοτίνη, κυκλοφωσφαμίδη) Ορμόνες (κατεχολαμίνες, ινσουλίνη, αγγειοτενσίνη ΙΙ)

22 Έκκριση ADH Ωσμωτικότητα το πιο σημαντικό ερέθισμα ωσμωτικότητας Αύξηση ADH 1% ωσμωτικότητας 5-10% όγκου ADH πλάσματος(pg/min) όγκου 5-10% ΑΠ Μεταβολή ωσμωτικότητας (%) Dunn et al. J Clin Invest, 1973

23

24 Νάτριο Μείζον κατιόν του εξωκυττάριου υγρού Ευθύνεται μαζί με τα συνοδά ανιόντα για το 90% της ωσμωτικότητας του εξωκυττάριου υγρού Καθορίζει την κατάσταση του εξωκυττάριου όγκου υγρών Οι διαταραχές του Na + στο αίμα εκφράζουν μεταβολές του νερού Φυσιολογικές τιμές: meq/l

25 Το νάτριο του οργανισμού 60 meq/kg Εξωκυττάρια Κατανομή του Νατρίου (Na + ) Ενδοκυττάρια 50% Κύτταρα 10% Οστά 40%

26 Διήθηση meq Na/24h Ημερήσια πρόσληψη meq Na

27 ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΙΣΟΖΥΓΙΟΥ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ

28 Υπονατριαιμία Κύρια χαρακτηριστικά Να< 135 meq/l Πρόσληψη νερού που δεν μπορεί να απεκκριθεί 2-4% των ασθενών που νοσηλεύονται 2/3 των ασθενών: ιατρογενής Βαρέως πάσχοντες, ηλικιωμένους, ασθενείς με οιδήματα, μετά από επέμβαση Η βαρειά υπονατριαιμία συνοδεύεται από σημαντική θνητότητα

29 Ταξινόμηση υπονατριαιμίας Βαρύτητα Ήπια meq/l Μέτρια meq/l Έκδηλη < 125 meq/l Ταχύτητα εγκατάστασης Οξεία < 48 ώρες Χρόνια > 48 ώρες Δυσδιάκριτη: χρόνια Συμπτωματολογία Μέτριας βαρύτητας Σοβαρή Ασχέτως τιμής Na +

30 Παθοφυσιολογικές μεταβολές στην υπονατριαιμία Μετά την εμφάνιση υπονατριαιμίας: Posm Είσοδος νερού στα κύτταρα Αναμένεται αύξηση της αποβολής νερού από τους νεφρούς (καταστολή έκκρισης ADH)

31 Παθοφυσιολογία της υπονατριαιμίας Μεταβολές υπό φυσιολογικές συνθήκες Οι νεφροί έχουν τη δυνατότητα να αποβάλλουν γρήγορα μεγάλες ποσότητες νερού ( >10 λίτρα το 24ωρο ή 400 ml/h)

32 Παθοφυσιολογία της υπονατριαιμίας Μεταβολές σε υπονατριαιμία Η εγκατάσταση υπονατριαιμίας οφείλεται σε αδυναμία αποβολής ελεύθερου νερού Σε αδυναμία καταστολής της έκκρισης ADH Σε SIADH Σε μειωμένο δραστικό όγκο αίματος Σε προχωρημένη νεφρική ανεπάρκεια

33 Αδυναμία αποβολής Ελεύθερου νερού Aύξηση της επαναρρόφησης νερού στα εγγύς ουροφόρα σωληνάρια (υποoγκαιμία) Μείωση της επαναρρόφησης Na + στην αγκύλη του Henle και τα άπω ουροφόρα σωληνάρια (διουρητικά) Κυρίως, υπερέκκριση αντιδιουρητικής ορμόνης (ADH) Υπονατριαιμία στην προχωρημένη νεφρική ανεπάρκεια εξαιτίας κατακράτησηςνερού ανεξάρτητη της ADH

34 Παθοφυσιολογικές συνέπειες της υπονατριαιμίας Μείωση Posm εξωκυτταρίου υγρού Είσοδος νερού στα εγκεφαλικά κύτταρα Αύξηση του όγκου του εγκεφάλου Εγκεφαλικό οίδημα Κίνδυνος ενσφήνωσης προμήκη

35 Υπονατριαιμία -Ταξινόμηση Υπονατριαιμία Ωσμωτικότητα Ορού/ Τονικότητα Ορού 95% των περιπτώσεων Φυσ/κή ή Ωσμωτικότητα Ψευδής υπονατριαιμία Υπερλιπιδαιμία Υπερλευκωματιναιμία Γλυκίνη Υπεργλυκαιμία Μαννιτόλη

36 Υπονατριαιμία με Ωσμωτικότητα Ορού Αιτιο-παθοφυσιολογική ταξινόμηση Απώλεια νερού (+) και νατρίου(++) Κατακράτηση νερού Κατακράτηση νερού (++) και νατρίου(+) Μείωση εξωκυτταρίου όγκου υγρών (υποογκαιμία) Μικρή αύξηση εξωκυτταρίου όγκου υγρών Σημαντική αύξηση εξωκυτταρίου όγκου υγρών (οίδημα) Υποογκαιμική υπονατριαιμία Ισοογκαιμική υπονατριαιμία Υπερογκαιμική υπονατριαιμία

37 Υπονατριαιμία με Υποογκαιμία (αληθής) Απώλεια νατρίου μεγαλύτερη της απώλειας νερού Αίτια Νεφροί Εξωνεφρικές απώλειες Na + ούρων > 20mEq/L Na + ούρων < 20mEq/L Διουρητικά (θειαζιδικά) Ανεπάρκεια αλατοκορτικοειδών Ωσμωτική διούρηση Νεφροπάθεια με απώλεια άλατος Γαστρεντερικό Διαφυγή υγρών Εγκαύματα Παγκρεατίτιδα Περιτονίτιδα Εντερική απόφραξη

38 Παθογενετικός μηχανισμός υπονατριαιμίας σε υποογκαιμικούς ασθενείς ΥΠΟΟΓΚΑΙΜΙΑ (Απώλεια νερού, νατρίου και καλίου) Μείωση δραστικού αρτηριακού όγκου αίματος Ενεργοποίηση ογκο- και τάσεουποδοχέων Αυξημένη έκκριση ρενίνης και αγγειοτασίνης ΙΙ Μείωση σπειραματικής διήθησης Απώλεια καλίου Χορήγηση υπότονων διαλυμάτων Μη ωσμωτική έκκριση ADH Αυξημένη επαναρρόφηση νερού Δίψα Αυξημένη πρόσληψη νερού Μείωση αποβολής ελεύθερου νερού Κατακράτηση νερού Έξοδος καλίου και είσοδος νατρίου στα κύτταρα ΥΠΟΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑ

39 Υπονατριαιμία με Υπερογκαιμία (από αραίωση) του ολικού νατρίου του σώματος Μεγαλύτερη αύξηση του νερού Συνήθως οίδημα Αίτια Na + ούρων > 20mEq/L Na + ούρων < 20mEq/L Νεφρωσικό σύνδρομο Κίρρωση ήπατος Καρδιακή ανεπάρκεια Οξεία Νεφρική Βλάβη Χρόνια Νεφρική Νόσος

40 Υπονατριαιμία με Ευογκαιμία Φυσιολογικό ολικό νάτριο σώματος Ολικό νερό σώματος Αίτια έκκρισης ADH (SIADH) Υποθυρεοειδισμός Ανεπάρκεια γλυκοκορτικοειδών Ψυχογενής πολυδιψία Ποτομανία

41 Απρόσφορη έκκριση ADH Απορρύθμιση των κυττάρων έκκρισης Διέγερση ογκοϋποδοχέων από ΔΑΟΑ Έκτοπη παραγωγή Συνέχιση πρόσληψης νερού Ευθύνεται για το 50% περιπτώσεων υπονατριαιμίας

42 Καταστάσεις που συνδυάζονται με SIADH Νεοπλάσματα πνεύμονος, παγκρέατος στομάχου, λέμφωμα Παθήσεις ΚΝΣ εγκεφαλίτιδες, μηνηγγίτιδες, τραύματα, όγκοι Παθήσεις πνευμόνων πνευμονία, απόστημα κυστική ίνωση, TBC Διάφορα HIV, Ιδιοπαθής

43 Διαγνωστικά κριτήρια SIADH Υπονατριαιμία με Posm < 270 mosm/kg Φυσιολογικός εξωκυττάριος όγκος Ω.Π. ούρων > 100 mosm/kg ύδατος Na + ούρων > 40 meq/l Φυσιολογική λειτουργία: καρδιάς, ήπατος, θυρεοειδούς, επινεφριδίων, υπόφυσης και νεφρών

44 Υπονατριαιμία Κλινικές Εκδηλώσεις Βαρύτητα, Διάρκεια Ρυθμός ανάπτυξης / ηλικία < 120mEq/L Κεντρικό νευρικό σύστημα Σύγχυση Σπασμοί Κώμα

45 Θεραπεία υπονατριαιμίας Na + ορού > 120 meq/l Αποφυγή θεραπευτικών επιπλοκών Αντιμετώπιση του αιτίου

46 Θεραπεία υπονατριαιμίας Ρυθμός διόρθωσης Πρώτο 24ωρο 4-6 meq/l Όχι > 8-10 meq/l Εφ όσον απαιτείται επείγουσα αντιμετώπιση 4-6 meq/l σε 6 ώρες χωρίς περαιτέρω αύξηση στο 24ωρο 48 ώρες 18 meq/l Sterns RH et al, Curr Opin Nephrol Hypertens 2010

47 Θεραπεία υπονατριαιμίας Βασικές κατευθύνσεις Χορήγηση NaCl Υποoγκαιμία Διουρητικά Επινεφριδική ανεπάρκεια Στέρηση νερού Απρόσφορη έκκριση ADH Πολυδιψία Νεφρική ανεπάρκεια Οιδηματικές καταστάσεις Με ή χωρίς διουρητικά Περίσσεια νερού = 0,6 (ή 0,55) x Σ.Β. x (Na + ορού : 135)

48 Θεραπεία υπονατριαιμίας Βασικές κατευθύνσεις Σοβαρή Υπονατριαιμία 1 η ώρα: 150ml NaCl 3% σε 20 min Na ορού σε 20 min Επιθυμητή αύξηση 5mEq/L Επανάληψη μέχρι επίτευξης Στη συνέχεια NaCl 0,9% Επιθυμητή αύξηση 10mEq/L στις 24 ώρες

49 Θεραπεία υπονατριαιμίας SIADH Στέρηση υγρών Σε συμπτωματικούς ασθενείς υπέρτονος ορός (NaCl 3%) Διουρητικά της αγκύλης Ανταγωνιστές ADH?

50 Υπερνατριαιμία - Η αύξηση της συγκέντρωσης του νατρίου του ορού >145 meq/l - Απώλεια νερού που δεν έχει αναπληρωθεί - Αυξημένη ωσμωτικότητα και τονικότητα πλάσματος - Μετακίνηση νερού από τα κύτταρα στον εξωκυττάριο χώρο, δηλ. αφυδάτωση Η υπερνατριαιμία συνήθως δεν συμβαίνει όταν υπάρχει άθικτος μηχανισμός δίψας και πρόσβαση σε νερό.

51 Εξωκυττάριου Να Έλλειμμα νερού Υπέρτονο NaCl ή ΝαHCO 3 Κατάποση θαλασσινού νερού Υπερνατριαιμία Άδηλες απώλειες: Ιδρώτας, εγκαύματα, πυρετός, υπέρπνοια Νεφρικές απώλειες Κεντρικός άποιος διαβήτης Νεφρογενής άποιος διαβήτης Ωσμωτική διούρηση (ουρία) Απώλειες από το γαστρεντερικό: Διαρροϊκά σύνδρομα (ωσμωτική διάρροια) πρόσληψη νερού: Ναυτία, έμετοι, άτομα που δεν συνειδητοποιούν το αίσθημα της δίψας, δυσλειτουργία του κέντρου δίψας Απώλεια νερού στα κύτταρα Σπασμοί, ραβδομυόλυση Απώλεια νερού και Na + Απώλεια υπότονων υγρών από το γαστρεντερικό σωλήνα Πολυουρική φάση ΟΝΒ

52 Υπερνατριαιμία Κλινικές εκδηλώσεις Βαρύτητα Ρυθμός ανάπτυξης Οξεία υπερνατριαιμία Κυτταρική αφυδάτωση Συρρίκνωση εγκεφαλικών κυττάρων, εγκεφαλική αιμορραγία, Σύγχυση, κώμα, σπασμοί Χρόνια υπερνατριαιμία Καλή ανοχή

53 Υπερνατριαιμία - Αντιμετώπιση Αίτιο, βαρύτητα και ταχύτητα εγκατάστασης Κατάσταση εξωκυττάριου όγκου Ποτέ δεν διορθώνουμε γρήγορα την υπερνατριαιμία, ιδιαίτερα όταν είναι χρόνια Κίνδυνος σπασμών, μόνιμων εγκεφαλικών βλαβών, θανάτου Ρυθμός διόρθωσης: 0.5mEq/L/h ή 12mEq/L/ημέρα

54 Διαταραχές Ομοιόστασης Καλίου

55 Κατανομή Καλίου - Το κύριο ενδοκυττάριο κατιόν 98 % ενδοκυττάρια 2 % εξωκυττάρια - Επίπεδα Κ+ στο πλάσμα 3,5 5,0 meq/l - Επίπεδα Κ+ στο ενδοκυττάριο διαμέρισμα meq/l - Κατανομή καλίου στα ενδοκυττάρια διαμερίσματα: Μυϊκό Ήπαρ, οστά, ερυθροκύτταρα

56 Διατήρηση Ισοζυγίου Καλίου ΟΛΙΚΟ ΠΟΣΟ ΚΑΛΙΟΥ meq ή meq/κιλό ΒΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ Κ+ Πρόσληψη ( meq/ημέρα) Απέκκριση Απέκκριση % νεφροί 5 10 % έντερο ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ Κ+ Κατανομή Κ+ ενδοκυττάρια

57 Είσοδος Κ+ στον οργανισμό Τροφή απορρόφηση από λεπτό + παχύ έντερο Προσωρινή μετακίνηση των 4/5 του εισερχομένου Κ+ ενδοκυττάρια (ταχεία αντιρρόπηση 1 ώρα) Αποφυγή δυνητικά θανατηφόρας υπερκαλιαιμίας μέχρι να γίνει νεφρική απέκκριση (6 12 ώρες)

58 Διαχείριση Καλίου από τα διάφορα τμήματα του νεφρώνα Εγγύς σωληνάριο % επαναρρόφηση διηθούμενου Κ+ Αγκύλη Henle 25 % επαναρρόφηση διηθούμενου Κ+ Άπω και αθροιστικά σωληνάρια Εδώ επιτελείται το μεγαλύτερο μέρος της ημερήσιας ρύθμισης της απέκκρισης Κ+

59 Μετακίνηση Κ+ μεταξύ ενδοκυττάριου και εξωκυττάριου χώρου Ορμόνες με Υποκαλιαιμική δράση Ινσουλίνη Αντλία Na+ / Κ+ / ATPase β2-αδρενεργικοί αγωνιστές (αδρεναλίνη), α-αδρενεργικοί ανταγωνιστές Αλδοστερόνη Αύξηση εξωκυττάριας ωσμωτικότητας: Yπερκαλιαιμία Διαταραχές οξεοβασικής ισορροπίας Οξέωση Υπερκαλιαιμία Ανταλλαγή ενδοκυττάριου Κ+ με εξωκυττάριο Η+ (παρόλο που δεν υπάρχει μεταφορική πρωτεΐνη που να ρυθμίζει την ανταλλαγή αυτή) Αντίστροφα: Αλκάλωση Υποκαλιαιμία

60 ΥΠΟΚΑΛΙΑΙΜΙΑ K < 3.5 meq/l

61 Νευρομυικό Υποκαλιαιμία Κλινικά συμπτώματα Συνήθως όταν Κ < 3 meq/l Αδυναμία, μυϊκή συσταλτικότητα, παράλυση, άπνοια, ραβδομυόλυση Πεπτικό Δυσκοιλιότητα, Ειλεός Καρδιά Κοιλιακή ταχυκαρδία μαρμαρυγή, Υπέρταση Νεφροί Πολυουρία/πολυδιψία Μεταβολική αλκάλωση

62 Υποκαλιαιμία ΗΚΓ αλλοιώσεις <3,5 meq/l Πτώση ST, μείωση του Τ και κύματα U Παράταση Q-T Κ< 2,5 meq/l Διεύρυνση των Ρ και QRS με αύξηση του PR

63 Αίτια Υποκαλιαιμίας Ανακατανομή K + μεταξύ εξωκυτταρίου και ενδοκυττάριου υγρού Ινσουλίνη Αλδοστερόνη β2 αγωνιστές Αλκάλωση Νεφρικές απώλειες K + ούρων > 25-30mEq/24h Εξωνεφρικές απώλειες K + ούρων < 25-30mEq/24h Διουρητικά Αρρύθμιστος ΣΔ Υπομαγνησιαιμία Ακεταζολαμίδη Νεφραγγειακή υπέρταση Υπεραλδοστερονισμός ΝΣΟ τύπου 1 και 2 Σ. Cushing Σ. Bartter και Gittelman Όγκοι εκκρίνοντες ρενίνη Χρ. Διάρροια Υπακτικά Ρινογαστρικός καθετήρας Έμετοι Λαχνώδες αδένωμα ορθού

64 Υποκαλιαιμία Αντιμετώπιση Βασικές αρχές Η διάγνωση της υποκείμενης κατάστασης δείχνει την ανάγκη για θεραπεία Η υποκαλιαιμία από ανακατανομή μπορεί να μην χρειάζεται χορήγηση καλίου Υποκαλιαιμία + μεταβολική οξέωση = μεγάλο έλλειμμα καλίου και ανάγκη χορήγησης καλίου πριν ή μαζί με τη διόρθωση της μεταβολικής οξέωσης Αναζήτηση λήψης φαρμάκων πχ δακτυλίτιδα ή κλινικών καταστάσεων που μπορεί να επιδεινώσουν τις συνέπειες της υποκαλιαιμίας Συστηματική παρακολούθηση της οξεοβασικής ισορροπίας κατά τη διόρθωση της υποκαλιαιμίας Σε υποκαλιαιμία ανθεκτική στη θεραπεία προσδιορισμός του μαγνησίου του ορού

65 Υποκαλιαιμία - Αντιμετώπιση Αιτιολογική Χορήγηση καλίου / από του στόματος, ενδοφλεβίως Καλιοσυντηρητικά διουρητικά Στόχος της θεραπείας: άμεση επάνοδος του Κ του ορού σε ασφαλή επίπεδα και στη συνέχεια σταδιακή αποκατάσταση του ελλείμματος Κ εντός ημερών ή εβδομάδων Σε ήπια έως μέτρια υποκ (Κ ορού meq/l) συνήθως αρκεί η χορήγηση καλίου από του στόματος (20-80 meq/ημέρα) Παρακολούθηση του Κ του ορού κατά τη χορήγηση: αρχικά κάθε 2-4 ώρες σε σοβαρή υποκ μέχρι το Κ να επανέλθει σε ασφαλή επίπεδα Συνεχής ΗΚΓ παρακολούθηση σε ασθενείς με αρρυθμίες ή υποκείμενες καταστάσεις που προδιαθέτουν σε αρρυθμίες

66 Θεραπεία Υποκαλιαιμίας Ενδοφλέβια χορήγηση καλίου Μεγάλη φλέβα (απαραίτητη για ρυθμό χορήγησης > 10 meq/h) Μεγάλη αραίωση Αργά (αντλία έγχυσης) Χορήγηση KCl σε νατριούχα διαλύματα Σε ασθενείς με Κ + < 2,5-3 meq/l & συμπτώματα Μέγιστη ποσότητα Κ + : Συνήθης ποσότητα K + : Ρυθμός χορήγησης K + : 60 meq/l ( 4amp) 40 meq/l ( 3amp) 10 meq/h ( κατά 0,125 meq/l)

67 ΥΠΕΡΚΑΛΙΑΙΜΙΑ K > 5.0 meq/l

68 Υπερκαλιαιμία Κλινικά & ΗΚΓ ευρήματα Μείωση του δυναμικού ηρεμίας των κυτταρικών μεμβρανών Μυϊκή αδυναμία με έναρξη από τα κάτω άκρα, Παράλυση Διαταραχές ηλεκτρικής αγωγιμότητας, Αρρυθμίες (κολποκοιλιακός αποκλεισμός, φλεβοκομβική βραδυκαρδία, κοιλιακή ταχυκαρδίαμαρμαρυγή) ΗΚΓ K + : 6-7mEq/L : K + : 7-8mEq/L : K + : 8-9 meq/l : K + : >9 meq/l : Οξυκόρυφα Τ Αποπλάτυνση P επάρματος, Παράταση PR, Κατάσπαση ST Παράταση QRS Συγχώνευση του Τ με το QRS

69 Αίτια Υπερκαλιαιμίας Ψευδής υπερκαλιαιμία Ίσχαιμη περίδεση Αιμόλυση, Λευκοκυττάρωση (> 70000/μl), Θρομβοκυττάρωση (> /μl) Ανακατανομή K + από το ενδοκυττάριο στο εξωκυττάριο υγρό Σοβαρή Υπεργλυκαιμία (υπερωσμωτικότητα) Μεταβολική Οξέωση β2 ανταγωνιστές (σπάνια) Υψηλή δόση δακτυλίτιδας Ιστική νέκρωση, σύνδρομο λύσης, έντονη σωματική δραστηριότητα Υπερκαλιαιμική περιοδική παράλυση

70 Αίτια Υπερκαλιαιμίας Αυξημένη πρόσληψη Ιατρογενής Μειωμένη νεφρική αποβολή Οξεία νεφρική βλάβη με ολιγουρία Φάρμακα: Aναστολείς RAAS Ανταγωνιστές υποδοχέων αλδοστερόνης Καλιοσυντηρητικά διουρητικά (αμιλορίδη, τριαμτερένη) Αναστολείς καλσινευρίνης ΜΣΑΦ Μειωμένος δραστικός όγκος αίματος (καρδιακή ανεπάρκεια, κίρρωση) Υπορενιναιμικός υποαλδοστερονισμός (Διαβητική νεφροπάθεια, Αποφρακτική ουροπάθεια, Διάμεση νεφρίτιδα) ΧΝΝ (τελικά στάδια)

71 Θεραπεία Υπερκαλιαιμίας Καθορισμός του «επείγοντος»-hyperkalemic emergency Ασθενείς με συμπτώματα ή/και σημεία υπερκ Κ ορού > 6.5 meq/l Κ ορού > 5.5 meq/l και σημαντική έκπτωση νεφρικής λειτουργίας συνεχιζόμενος ιστικός καταβολισμός αιμορραγία πεπτικού σε εξέλιξη σημαντική οξέωση (μεταβολική ή αναπνευστική)

72 Θεραπεία Υπερκαλιαιμίας Hyperkalemic emergency Σταθεροποίηση των κυτταρικών μεμβρανών Χορήγηση γλυκονικού Ca 2+ (10 ml διαλύματος 10% σε 2-3 ) Είσοδος Κ + στο κύτταρο Ινσουλίνη & Γλυκόζη: 500 ml D/W 10% IU Insulin (1h) NaHCO 3 επί μεταβολικής οξέωσης? Απομάκρυνση Κ + από τον οργανισμό Διουρητικά (εφόσον δεν υπάρχει σοβαρή νεφρική ανεπάρκεια) Ρητίνες ανταλλαγής ιόντων (sodium polystyrene sulfonate-kayexalate patiromer, zirconium cyclosilicate) Εξωνεφρική κάθαρση

73

ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΟΠΟΥΛΟΣ. Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, ΓΝΑ «Λαϊκό»

ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΟΠΟΥΛΟΣ. Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, ΓΝΑ «Λαϊκό» Διαταραχές Ύδατος Ηλεκτρολυτών ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΟΠΟΥΛΟΣ Νεφρολογική Κλινική &Μονάδα Μεταμόσχευσης Νεφρού, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, ΓΝΑ «Λαϊκό» Διαταραχές ισοζυγίου Νατρίου και Νερού Διαταραχές του ισοζυγίου του

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΟΠΟΥΛΟΣ. Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, ΓΝΑ «Λαϊκό»

ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΟΠΟΥΛΟΣ. Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, ΓΝΑ «Λαϊκό» Διαταραχές Ύδατος Ηλεκτρολυτών ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΟΠΟΥΛΟΣ Νεφρολογική Κλινική &Μονάδα Μεταμόσχευσης Νεφρού, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, ΓΝΑ «Λαϊκό» Κατανομή Νερού Διαμέρισμα Ολικό νερό σώματος (TBW) Ενδοκυττάριο Εξωκυττάριο

Διαβάστε περισσότερα

Νεφρική ρύθμιση όγκου αίματος και εξωκυτταρίου υγρού. Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό»

Νεφρική ρύθμιση όγκου αίματος και εξωκυτταρίου υγρού. Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό» Νεφρική ρύθμιση όγκου αίματος και εξωκυτταρίου υγρού Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό» Διαμερίσματα σωματικών υγρών 28,0 L Νεφρικοί μηχανισμοί ρύθμισης εξωκυτταρίου υγρού Ο όγκος του εξωκυτταρίου

Διαβάστε περισσότερα

Διαταραχές Ύδατος Ηλεκτρολυτών Χ. Ν. Σκαλιώτη

Διαταραχές Ύδατος Ηλεκτρολυτών Χ. Ν. Σκαλιώτη Διαταραχές Ύδατος Ηλεκτρολυτών Χ. Ν. Σκαλιώτη Νεφρολογική Κλινική & Μονάδα Μεταμόσχευσης Νεφρού, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, ΓΝΑ «Λαϊκό» Διαταραχές Ύδατος - Ηλεκτρολυτών Κατανομή Νερού Διαμέρισμα (L) % Σωματικού

Διαβάστε περισσότερα

Διαταραχές Ύδατος Ηλεκτρολυτών ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΟΠΟΥΛΟΣ

Διαταραχές Ύδατος Ηλεκτρολυτών ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΟΠΟΥΛΟΣ Διαταραχές Ύδατος Ηλεκτρολυτών ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΟΠΟΥΛΟΣ Νεφρολογική Κλινική & Μονάδα Μεταμόσχευσης Νεφρού, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, ΓΝΑ «Λαϊκό» Κατανομή Νερού Διαμέρισμα Ολικό νερό σώματος (TBW) Ενδοκυττάριο Εξωκυττάριο

Διαβάστε περισσότερα

Νεφρική ρύθμιση Καλίου, Ασβεστίου, Φωσφόρου και Μαγνησίου. Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό»

Νεφρική ρύθμιση Καλίου, Ασβεστίου, Φωσφόρου και Μαγνησίου. Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό» Νεφρική ρύθμιση Καλίου, Ασβεστίου, Φωσφόρου και Μαγνησίου Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό» Κάλιο Το 98% του ολικού Κ + του σώματος βρίσκεται στο εσωτερικό των κυττάρων Το 2% στο εξωκυττάριο

Διαβάστε περισσότερα

Διαταραχές νερού και ηλεκτρολυτών

Διαταραχές νερού και ηλεκτρολυτών Διαταραχές νερού και ηλεκτρολυτών Σ. Μαρινάκη Νεφρολογική Κλινική και Μονάδα Μεταμόσχευσης Νεφρού Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, Λαϊκό Νοσοκομείο 30.03.2016 Υγρά(Νερό) Διαταραχές Υποογκαιμία Ιστική ισχαιμία (shock)

Διαβάστε περισσότερα

Νεφρική ρύθμιση Καλίου, Ασβεστίου, Φωσφόρου και Μαγνησίου. Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό»

Νεφρική ρύθμιση Καλίου, Ασβεστίου, Φωσφόρου και Μαγνησίου. Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό» Νεφρική ρύθμιση Καλίου, Ασβεστίου, Φωσφόρου και Μαγνησίου Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό» Κάλιο Το 98% του ολικού Κ + του σώματος βρίσκεται στο εσωτερικό των κυττάρων Το 2% στο εξωκυττάριο

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκτρολυτικές διαταραχές των αλκοολικών. Γεώργιος Τουλκερίδης, Νεφρολόγος, Γενικό Νοσοκομείο Λάρνακας, Κύπρος

Ηλεκτρολυτικές διαταραχές των αλκοολικών. Γεώργιος Τουλκερίδης, Νεφρολόγος, Γενικό Νοσοκομείο Λάρνακας, Κύπρος Ηλεκτρολυτικές διαταραχές των αλκοολικών Γεώργιος Τουλκερίδης, Νεφρολόγος, Γενικό Νοσοκομείο Λάρνακας, Κύπρος Αλκοολισμός Διαταραχή από χρήση αλκοόλ (αιθανόλη C 2 H 6 O) 208.000.000 αλκοολικοί σε όλο τον

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ: ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

ΜΑΘΗΜΑ: ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΜΑΘΗΜΑ: ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ Κ + ΜΩΥΣΗΣ ΕΛΙΣΑΦ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ Κ + ΟΛΙΚΗ ΠΟΣΟΤΗΤΑ Κ + : 3.000-4.000mEq (50-55mEq/Kg),

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΕΝΤΕΡΙΚΑ ΕΝΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ / ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ

ΠΑΡΕΝΤΕΡΙΚΑ ΕΝΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ / ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΠΑΡΕΝΤΕΡΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ ΕΝΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ / ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ https://users.auth.gr/epontiki Ελένη Ποντίκη Θεσσαλονίκη 2018 Παρεντερικά διαλύματα Αποστειρωμένα διαλύματα που προορίζονται: για την στοιχείων αναπλήρωση

Διαβάστε περισσότερα

Ο νεφρώνας είναι το πιο σημαντικο μερος των νεφρων υγρα και ηλεκτρολυτες

Ο νεφρώνας είναι το πιο σημαντικο μερος των νεφρων υγρα και ηλεκτρολυτες ΔΙΟΥΡΗΤΙΚΑ Ο νεφρώνας είναι το πιο σημαντικο μερος των νεφρων υγρα και ηλεκτρολυτες Σχηματισμος ουρων: 1. Σπειραματικη διηθηση (GFR) = 180L/day 2. Σωληναριακη επαναρροφηση(περιπου 98%) 3. Σωληναριακη απεκκριση

Διαβάστε περισσότερα

σ αυτό τον τόπο όλα είναι καμωμένα από πέτρα από πέτρα η γη, από πέτρα κι άνθρωποι οι χαρές και οι λύπες από πέτρα σκληρή Καλημέρα!

σ αυτό τον τόπο όλα είναι καμωμένα από πέτρα από πέτρα η γη, από πέτρα κι άνθρωποι οι χαρές και οι λύπες από πέτρα σκληρή Καλημέρα! σ αυτό τον τόπο όλα είναι καμωμένα από πέτρα από πέτρα η γη, από πέτρα κι άνθρωποι οι χαρές και οι λύπες από πέτρα σκληρή Καλημέρα! Πύκνωση Αραίωση ούρων Ρύθμιση ωσμωτικότητας Β. Κ. Μαργέλλος Διευθυντής

Διαβάστε περισσότερα

Διουρητικά και νεφροπάθειες

Διουρητικά και νεφροπάθειες Διουρητικά και νεφροπάθειες Μελεξοπούλου Χριστίνα Νεφρολόγος Γ.Ν.Α. Λαϊκό Μαθήματα Φυσιολογίας 2017 Διουρητικά: ουσίες που προκαλούν αύξηση του ρυθμού παραγωγής των ούρων Δρουν με ελάττωση του ρυθμού της

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόμενα. 1. Εισαγωγή Εισαγωγή Σημασία των νεφρών στη ζωή Βιβλιογραφία Δομή και λειτουργία των νεφρών...

Περιεχόμενα. 1. Εισαγωγή Εισαγωγή Σημασία των νεφρών στη ζωή Βιβλιογραφία Δομή και λειτουργία των νεφρών... Περιεχόμενα 1. Εισαγωγή... 1 1. Εισαγωγή... 1 2. Σημασία των νεφρών στη ζωή... 4 3. Βιβλιογραφία... 6 2. Δομή και λειτουργία των νεφρών... 7 1. Εισαγωγή... 8 2. Νεφρικά αγγεία... 9 3. Νεφρικό σπείραμα...

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπεία μεταβολικής αλκάλωσης. Ντουνούση Ευαγγελία Λέκτορας Νεφρολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Θεραπεία μεταβολικής αλκάλωσης. Ντουνούση Ευαγγελία Λέκτορας Νεφρολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Θεραπεία μεταβολικής αλκάλωσης Ντουνούση Ευαγγελία Λέκτορας Νεφρολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Συχνότερα αίτια μεταβολικής αλκάλωσης Έμετοι Χορήγηση διουρητικών Υπερέκκριση αλατοκορτικοειδών Σ. Bartter-Gitelman

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗΣ ΑΛΚΑΛΩΣΗΣ- ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΝΕΦΡΟΙ ΔΕΝ ΑΝΤΙΡΡΟΠΟΥΝ ΣΥΝΗΘΩΣ ΤΗ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗ ΑΛΚΑΛΩΣΗ;

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗΣ ΑΛΚΑΛΩΣΗΣ- ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΝΕΦΡΟΙ ΔΕΝ ΑΝΤΙΡΡΟΠΟΥΝ ΣΥΝΗΘΩΣ ΤΗ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗ ΑΛΚΑΛΩΣΗ; Ετήσιο Μετεκπαιδευτικό Σεμινάριο Υγρών, Ηλεκτρολυτών & Οξεοβασικής Ισορροπίας 9 ο Σεμινάριο Διαταραχές Οξεοβασικής Ισορροπίας 25 & 26 Σεπτεμβρίου 2015, ΚΟΜΟΤΗΝΗ ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗΣ ΑΛΚΑΛΩΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Σωληναριακή επαναρρόφηση Πύκνωση Αραίωση ούρων Ρύθμιση ωσμωτικότητας

Σωληναριακή επαναρρόφηση Πύκνωση Αραίωση ούρων Ρύθμιση ωσμωτικότητας Σωληναριακή επαναρρόφηση Πύκνωση Αραίωση ούρων Ρύθμιση ωσμωτικότητας Β. Κ. Μαργέλλος Διευθυντής ΕΣΥ Γ. Ν. Α. Ο Ευαγγελισμός Προβληματισμοί Η καμήλα της ερήμου δεν διψάει; Οι ναυαγοί γιατί δεν πίνουν θαλασσινό

Διαβάστε περισσότερα

Σωληναριακή επαναρρόφηση Πύκνωση Αραίωση ούρων Ρύθμιση ωσμωτικότητας

Σωληναριακή επαναρρόφηση Πύκνωση Αραίωση ούρων Ρύθμιση ωσμωτικότητας Σωληναριακή επαναρρόφηση Πύκνωση Αραίωση ούρων Ρύθμιση ωσμωτικότητας Β. Κ. Μαργέλλος Διευθυντής ΕΣΥ Γ. Ν. Α. Ο Ευαγγελισμός Προβληματισμοί Η καμήλα της ερήμου δεν διψάει; Οι ναυαγοί γιατί δεν πίνουν θαλασσινό

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΔΙΟΝΕΦΡΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Ε.Σ.Υ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ.Ν.

ΚΑΡΔΙΟΝΕΦΡΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Ε.Σ.Υ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ.Ν. ΚΑΡΔΙΟΝΕΦΡΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Ε.Σ.Υ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ.Ν.Α ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΟΡΙΣΜΟΣ Το καρδιονεφρικό σύνδρομο (CRS) αναφέρεται σε παθοφυσιολογικές

Διαβάστε περισσότερα

Αλγόριθμος για την αιτιολογική διάγνωση της υπο- υπερνατριαιμίας. Γ. Λιάμης Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Αλγόριθμος για την αιτιολογική διάγνωση της υπο- υπερνατριαιμίας. Γ. Λιάμης Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Αλγόριθμος για την αιτιολογική διάγνωση της υπο- υπερνατριαιμίας Γ. Λιάμης Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Υπονατριαιμία Υπερνατριαιμία Posm Posm είσοδος Η 2 Ο στα κύτταρα έξοδος

Διαβάστε περισσότερα

Φυσιολογία-Ι. Ουροποιητικό σύστημα. Ισοζύγιο νερού και ηλεκτρολυτών. Β. Στεργίου Μιχαηλίδου Επίκουρη Καθηγήτρια Εργ. Πειραματικής Φυσιολογίας

Φυσιολογία-Ι. Ουροποιητικό σύστημα. Ισοζύγιο νερού και ηλεκτρολυτών. Β. Στεργίου Μιχαηλίδου Επίκουρη Καθηγήτρια Εργ. Πειραματικής Φυσιολογίας Φυσιολογία-Ι Ουροποιητικό σύστημα Ισοζύγιο νερού και ηλεκτρολυτών Β. Στεργίου Μιχαηλίδου Επίκουρη Καθηγήτρια Εργ. Πειραματικής Φυσιολογίας Κύριες λειτουργίες των νεφρών Ρύθμιση του όγκου των υγρών του

Διαβάστε περισσότερα

Μεταβολική Αλκάλωση. Μάριος Παπασωτηρίου.

Μεταβολική Αλκάλωση. Μάριος Παπασωτηρίου. Μεταβολική Αλκάλωση Μάριος Παπασωτηρίου mpapasotiriou@yahoo.com Μεταβολική Αλκάλωση Βασικές αρχές Μετ. Αλκάλωσης Κλινική εικόνα Επαναρρόφηση αναγέννηση HCO 3 / Λειτουργίες μεταφορέων νεφρικών σωληναρίων

Διαβάστε περισσότερα

Διαταραχές ισοζυγίου του καλίου. Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ

Διαταραχές ισοζυγίου του καλίου. Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Διαταραχές ισοζυγίου του καλίου Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Υποκαλιαιμία Υποκαλιαιμία Φυσιολογικές τιμές καλίου : 3,5-5 meq/l Η πιο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Παθοφυσιολογία Ι

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Παθοφυσιολογία Ι ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Παθοφυσιολογία Ι Διαταραχές οξεοβασικής - λιπίδια ηλεκτρολύτες μεταβολικό σύνδρομο Υπεύθυνος μαθήματος: Καθηγητής Παθολογίας/Ρευματολογίας, Αλέξανδρος

Διαβάστε περισσότερα

Μεταβολική Αλκάλωση. ph >7,4 [ΗCO 3- ] > 24 meq/l

Μεταβολική Αλκάλωση. ph >7,4 [ΗCO 3- ] > 24 meq/l Μεταβολική Αλκάλωση ph >7,4 [ΗCO 3- ] > 24 meq/l Παθοφυσιολογία μεταβολικής αλκάλωσης [ΗCO 3- ] = ποσό ΗCO 3- στον εξωκυττάριο όγκο εξωκυττάριο όγκο Παθοφυσιολογία μεταβολικής αλκάλωσης: Εξωγενής προσθήκη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Παθοφυσιολογία Ι

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Παθοφυσιολογία Ι ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Παθοφυσιολογία Ι Διαταραχές οξεοβασικής - λιπίδια ηλεκτρολύτες μεταβολικό σύνδρομο Υπεύθυνος μαθήματος: Καθηγητής Παθολογίας/Ρευματολογίας, Αλέξανδρος

Διαβάστε περισσότερα

Διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση του ασθενή με υποκαλιαιμία

Διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση του ασθενή με υποκαλιαιμία Διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση του ασθενή με υποκαλιαιμία Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Υποκαλιαιμία Φυσιολογικές

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Παθοφυσιολογία Ι

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Παθοφυσιολογία Ι ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Παθοφυσιολογία Ι Διαταραχές οξεοβασικής - λιπίδια ηλεκτρολύτες μεταβολικό σύνδρομο Υπεύθυνος μαθήματος: Καθηγητής Παθολογίας/Ρευματολογίας, Αλέξανδρος

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗΝΑΣΙΔΟΥ Ε.

ΜΗΝΑΣΙΔΟΥ Ε. ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΚΕΤΟΞΕΩΣΗ (ΔΚΟ) Μεταβολική οξέωση που παρατηρείται λόγω απορρύθμισης της έκκρισης ινσουλίνης Η ΔΚΟ χαρακτηρίζεται από: Σάκχαρο πλάσματος >200mg/dl(>11 mmol/l) Οξέωση: ph

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη νοσολογία νεφρικών παθήσεων και των ηλεκτρολυτικών διαταραχών Χ.Ν.ΣΚΑΛΙΩΤΗ

Εισαγωγή στη νοσολογία νεφρικών παθήσεων και των ηλεκτρολυτικών διαταραχών Χ.Ν.ΣΚΑΛΙΩΤΗ Εισαγωγή στη νοσολογία νεφρικών παθήσεων και των ηλεκτρολυτικών διαταραχών Χ.Ν.ΣΚΑΛΙΩΤΗ Νεφρολογική Κλινική & Μονάδα Μεταμόσχευσης Νεφρού, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, ΓΝΑ «Λαϊκό» 4-12-2017 ΑΓΓΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΝΕΦΡΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΥΠΟ/ΥΠΕΡ ΚΑΛΙΑΙΜΙΑ ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΣΙΜΙΧΟΔΗΜΟΣ, ΕΠΙΚ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΥΠΟ/ΥΠΕΡ ΚΑΛΙΑΙΜΙΑ ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΣΙΜΙΧΟΔΗΜΟΣ, ΕΠΙΚ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΥΠΟ/ΥΠΕΡ ΚΑΛΙΑΙΜΙΑ ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΣΙΜΙΧΟΔΗΜΟΣ, ΕΠΙΚ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΚΑΛΙΟ Το σημαντικότερο ενδοκυττάριο κατιόν Διαδραματίζει σημαντικό στη φυσιολογία

Διαβάστε περισσότερα

ΥΓΡΑ & ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΕΣ ΝΙΚΟΣ ΓΑΒΑΛΑΚΗΣ «ΤΖΑΝΕΙΟ» ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

ΥΓΡΑ & ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΕΣ ΝΙΚΟΣ ΓΑΒΑΛΑΚΗΣ «ΤΖΑΝΕΙΟ» ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΥΓΡΑ & ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΕΣ ΝΙΚΟΣ ΓΑΒΑΛΑΚΗΣ «ΤΖΑΝΕΙΟ» ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΔΟΜΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΥΓΡΩΝ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΟΥ ΥΔΑΤΟΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ

Διαβάστε περισσότερα

Παρεντερική χορήγηση υγρών Ποιο διάλυµα σε ποιόν ασθενή; Θεοδόσιος Φιλιππάτος Παθολόγος Επικουρικός Ιατρός ΠΓΝΙ

Παρεντερική χορήγηση υγρών Ποιο διάλυµα σε ποιόν ασθενή; Θεοδόσιος Φιλιππάτος Παθολόγος Επικουρικός Ιατρός ΠΓΝΙ Παρεντερική χορήγηση υγρών Ποιο διάλυµα σε ποιόν ασθενή; Θεοδόσιος Φιλιππάτος Παθολόγος Επικουρικός Ιατρός ΠΓΝΙ ΠΑΡΕΝΤΕΡΙΚΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΔΙΑΛΥΜΑΤΩΝ ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΣΥΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΞΩΚΥΤΤΑΡΙΟΥ ΟΓΚΟΥ (ΥΠΟΟΓΚΑΙΜΙΑ)

Διαβάστε περισσότερα

Διαγνωστική και Θεραπευτική προσέγγιση του ασθενή με Μεταβολική Οξέωση

Διαγνωστική και Θεραπευτική προσέγγιση του ασθενή με Μεταβολική Οξέωση Διαγνωστική και Θεραπευτική προσέγγιση του ασθενή με Μεταβολική Οξέωση Ευγενία Γκαλιαγκούση MD, PhD Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Διαγνωστική και Θεραπευτική

Διαβάστε περισσότερα

Φυσιολογία-Ι. Ουροποιητικό σύστημα. Β. Στεργίου Μιχαηλίδου Επίκουρη Καθηγήτρια Εργ. Πειραματικής Φυσιολογίας

Φυσιολογία-Ι. Ουροποιητικό σύστημα. Β. Στεργίου Μιχαηλίδου Επίκουρη Καθηγήτρια Εργ. Πειραματικής Φυσιολογίας Φυσιολογία-Ι Ουροποιητικό σύστημα Β. Στεργίου Μιχαηλίδου Επίκουρη Καθηγήτρια Εργ. Πειραματικής Φυσιολογίας Ισοζύγιο νατρίου Μηχανισμοί που ρυθμίζουν την απέκκριση του Να Βασίζονται στις: μεταβολές της

Διαβάστε περισσότερα

ηλικία περιεκτικότητα σε λίπος φύλο

ηλικία περιεκτικότητα σε λίπος φύλο ΥΓΡΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ Το ύδωρ αποτελεί το 60% του βάρους σώματος α) από την ηλικία (νεογνά 75%) β) περιεκτικότητα σε λίπος (ο λιπώδης ιστός έχει μικρή περιεκτικότητα σε ύδωρ) γ) το φύλο ( το ύδωρ είναι λιγότερο

Διαβάστε περισσότερα

Ασθενής με καρδιακή ανεπάρκεια και κάλιο 6.1 meq/l υπό αγωγή με αμεα, β-αποκλειστή και επλερενόνη

Ασθενής με καρδιακή ανεπάρκεια και κάλιο 6.1 meq/l υπό αγωγή με αμεα, β-αποκλειστή και επλερενόνη Ασθενής με καρδιακή ανεπάρκεια και κάλιο 6.1 meq/l υπό αγωγή με αμεα, β-αποκλειστή και επλερενόνη Λιάμης Γεώργιος Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Ο ασθενής μας Άνδρας 75 ετών Καρδιακή

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

ΜΑΘΗΜΑ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΜΑΘΗΜΑ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΜΩΥΣΗΣ ΕΛΙΣΑΦ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ Η + =40nanomol/L ΜΕΤΑΒΟΛΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΩΝ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΩΝ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΩΝ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΜΩΥΣΗΣ ΕΛΙΣΑΦ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 1ο ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ Ασθενής 62 ετών διακομίσθηκε στο

Διαβάστε περισσότερα

Ρύθµιση του ισοζυγίου Νατρίου και Νερού

Ρύθµιση του ισοζυγίου Νατρίου και Νερού Ρύθµιση του ισοζυγίου Νατρίου και Νερού Περιεχόµενα: Ισοζύγιο Σωµατικού Νατρίου και Ύδατος Νεφρική επεξεργασία Νατρίου και Ύδατος Νεφρική ρύθµιση Νατρίου Νεφρική ρύθµιση ύδατος ίψα και όρεξη άλατος Ρύθµιση

Διαβάστε περισσότερα

Σχέση ωσμωτικής πίεσης-ωσμωτικότητας-ώσμωσης. Ωσμωτικότητα πλάσματος

Σχέση ωσμωτικής πίεσης-ωσμωτικότητας-ώσμωσης. Ωσμωτικότητα πλάσματος Βιολογικές και Κλινικές Εφαρμογές της Ωσμωτικότητας Στόχοι Κατανόησης-Υποδείξεις: -Εξοικειωθείτε με διάφορα παραδείγματα βιολογικών εφαρμογών. (Σημειώση: Μην τα αποστηθίσετε! Απλώς διαβάζοντάς τα να τα

Διαβάστε περισσότερα

Άνδρας77 ετώνμεδύσπνοια, οιδήματακαιυποκαλιαιμία. Διαφορική Διάγνωση

Άνδρας77 ετώνμεδύσπνοια, οιδήματακαιυποκαλιαιμία. Διαφορική Διάγνωση Άνδρας77 ετώνμεδύσπνοια, οιδήματακαιυποκαλιαιμία Διαφορική Διάγνωση Γεροβασίλη Βίκυ Ειδικευόµενη Ε Παθολογικής Κλινικής ιευθ: Αθανάσιος Σκουτέλης ΣτοιχείαΑπόΚλινικήΕικόνα Πρόσφατη έναρξη Απορρύθμιση Αρτηριακής

Διαβάστε περισσότερα

ΟΞΕΙΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

ΟΞΕΙΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ SHOCK ΟΞΕΙΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΕΙΔΟΣ SHOCK ανάλογα με το αίτιο Εκτεταμένη ισχαιμία Πιθανή πτώση ΑΠ Πιθανώς ωχρά κρύα άκρα (ισχαιμία αγγειοσύσπαση) Πιθανώς ιδρώτες ταχυκαρδία (υπερέκκριση αδρεναλίνης)

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΚΑΛΙΑΙΜΙΑ-ΥΠΕΡΚΑΛΙΑΙΜΙΑ ΥΠΕΡΚΑΛΙΑΙΜΙΑ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Σ. ΓΟΥΜΕΝΟΣ Αναπληρωτής Καθηγητής Νεφρολογίας Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών

ΥΠΟΚΑΛΙΑΙΜΙΑ-ΥΠΕΡΚΑΛΙΑΙΜΙΑ ΥΠΕΡΚΑΛΙΑΙΜΙΑ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Σ. ΓΟΥΜΕΝΟΣ Αναπληρωτής Καθηγητής Νεφρολογίας Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών ΥΠΟΚΑΛΙΑΙΜΙΑ-ΥΠΕΡΚΑΛΙΑΙΜΙΑ ΥΠΕΡΚΑΛΙΑΙΜΙΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Σ. ΓΟΥΜΕΝΟΣ Αναπληρωτής Καθηγητής Νεφρολογίας Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών ΥΠΟΚΑΛΙΑΙΜΙΑ - ΥΠΕΡΚΑΛΙΑΙΜΙΑ Φυσιολογικές τιμές καλίου ορού 3.5-5 meq/l

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΡΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΕΠΕΞΗΓΗΣΗ ΟΡΩΝ ΣΤΗΝ ΚΑΡΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Προς τα εµπρός ανεπάρκεια: αδυναµία προώθησης του αίµατος στη συστηµατική κυκλοφορία Προς τα πίσω ανεπάρκεια: αύξηση του όγκου

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ Β ΠΡΟΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Γ.Ν. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ - ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ ασθενής 68 ετών Προσέρχεται στα Ε.Ι. λόγω αρρύθμιστου σακχάρου Ατομικό

Διαβάστε περισσότερα

Εκτάκτως ανήσυχα πόδια

Εκτάκτως ανήσυχα πόδια Εκτάκτως ανήσυχα πόδια Σκουτέλλας Βάσος Ρευματολόγος Ρευματολογικό τμήμα Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας Σύγκρουση συμφερόντων εν υπάρχει 2 Ιστορικό (1/5) Θήλυ, 55χρ. Γνωστό αυτοάνοσο νόσημα συνδετικού ιστού

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκτρολύτες. Ν. Ζάβρας Παιδοχειρουργός

Ηλεκτρολύτες. Ν. Ζάβρας Παιδοχειρουργός Ηλεκτρολύτες Ν. Ζάβρας Παιδοχειρουργός Οι ηλεκτρολύτες είναι στοιχεία που βρίσκονται στο σώµα και στα υγρά του και φέρουν ηλεκτρικό φορτίο Ηλεκτρολύτες ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ Η θεραπεία παιδιατρικών ασθενών

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 29 ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ

Κεφάλαιο 29 ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Κεφάλαιο 29 ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Ιωάννης Βασιλειάδης Σύνοψη Οι ηλεκτρολύτες είναι μόρια που έχουν τη δυνατότητα να διίστανται σε υδατικά διαλύματα. Ανάλογα δε με το βαθμό διάστασής τους, διακρίνονται

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Ι ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 6 Η ΚΑΛΙΟ & ΜΑΓΝΗΣΙΟ

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Ι ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 6 Η ΚΑΛΙΟ & ΜΑΓΝΗΣΙΟ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Ι ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 6 Η ΚΑΛΙΟ & ΜΑΓΝΗΣΙΟ 1 Ομοιόσταση Kαλίου (Κ + ) Σημαντικότερο κατιόν ενδοκυττάριου χώρου, Ολικό TB-K περίπου 50 meq/kg, Ενδοκυττάριο / εξωκυττάριο = 35-38/1, Ενδοκυττάριο

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΙΩΑΝΝΑ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΣΗΜΑΣΙΑ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ Η ακριβής ρύθμιση των ιόντων υδρογόνου (Η

Διαβάστε περισσότερα

Οξεοβασική ισορροπία. Θεόδωρος Βασιλακόπουλος. Αναπληρωτής Καθηγητής Εντατικής Θεραπείας-Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ

Οξεοβασική ισορροπία. Θεόδωρος Βασιλακόπουλος. Αναπληρωτής Καθηγητής Εντατικής Θεραπείας-Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ Οξύ ph Βάση Οξεοβασική ισορροπία Θεόδωρος Βασιλακόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής Εντατικής Θεραπείας-Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ ph= - log [H + ] [H + ] σε mol/l ή Eq/L [H + ] = 40 neq/l = 40 x 10-9 Eq/L [HCO 3-

Διαβάστε περισσότερα

Υγρά και Ηλεκτρολύτες

Υγρά και Ηλεκτρολύτες Υγρά και Ηλεκτρολύτες ΕΝΟΤΗΤΑ 7 Κεφάλαιο 32 ΘΕΡΑΠΕΊΑ ΜΕ ΥΓΡΆ ΣΥΝΤΉΡΗΣΗΣ ΣΎΝΘΕΣΗ ΤΟΥ ΣΏΜΑΤΟΣ Το νερό είναι το βασικό συστατικό του ανθρώπινου σώματος. Το Συνολικό Νερό (TBW) ως ποσοστό του βάρους σώματος

Διαβάστε περισσότερα

Στρογγυλό τραπέζι IV Ηλεκτρολυτικές διαταραχές σε διάφορες καταστάσεις

Στρογγυλό τραπέζι IV Ηλεκτρολυτικές διαταραχές σε διάφορες καταστάσεις Στρογγυλό τραπέζι IV Ηλεκτρολυτικές διαταραχές σε διάφορες καταστάσεις Σχόλια - Παραδείγματα Ευστάθιος Μητσόπουλος Νεφρολόγος, Διευθυντής ΕΣΥ Νεφρολογικό Τμήμα, Γ.Ν. Παπαγεωργίου, Θεσσαλονίκη 10 ο Σεμινάριο

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΥΠΕΡΚΑΛΙΑΜΙΑ

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΥΠΕΡΚΑΛΙΑΜΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΥΠΕΡΚΑΛΙΑΜΙΑ Πετίδης Κωνσταντίνος Β Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ΚΑΛΙΟ Κύριο ενδοκυττάριο κατιόν 40mEq/kg Φυσιολογικά

Διαβάστε περισσότερα

«Επιπολασμός της υπερκαλιαιμίας σε ασθενείς με και χωρίς σακχαρώδη διαβήτη ανάλογα με το επίπεδο της νεφρικής λειτουργίας»

«Επιπολασμός της υπερκαλιαιμίας σε ασθενείς με και χωρίς σακχαρώδη διαβήτη ανάλογα με το επίπεδο της νεφρικής λειτουργίας» 2. Νεφρολογική κλινική Α.Π.Θ., Ιπποκράτειο Νοσοκομείο, Θεσσαλονίκης «Επιπολασμός της υπερκαλιαιμίας σε ασθενείς με και χωρίς σακχαρώδη διαβήτη ανάλογα με το επίπεδο της νεφρικής λειτουργίας» Π. Τολίκα¹,

Διαβάστε περισσότερα

Πρακτικές οδηγίες χρήσης του πρωτοκόλλου της διαβητικής κετοξέωσης.

Πρακτικές οδηγίες χρήσης του πρωτοκόλλου της διαβητικής κετοξέωσης. Πρακτικές οδηγίες χρσης του πρωτοκόλλου της διαβητικς κετοξέωσης. ΒΗΜΑ 1 ο : Όταν η γλυκόζη αίματος είναι >250mg/dl και ο ασθενς σε επηρεασμένη γενικ κατάσταση, ταχεία ενυδάτωση [ Ν/S 0,9% με 20ml/Kg σε

Διαβάστε περισσότερα

2+ 3-4. Οι ηλεκτρολυτικές διαταραχές είναι συχνές. Απαιτείται έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία. για την καλύτερη έκβαση των ασθενών

2+ 3-4. Οι ηλεκτρολυτικές διαταραχές είναι συχνές. Απαιτείται έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία. για την καλύτερη έκβαση των ασθενών Σωτήρης Τσιόδρας + + 2+ 2+ 3-4 Οι ηλεκτρολυτικές διαταραχές είναι συχνές Απαιτείται έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία για την καλύτερη έκβαση των ασθενών Διαταραχές Νa + (φ.τ:135-145 meq/l) Συχνές Σχετίζονται

Διαβάστε περισσότερα

Διαταραχές Ύδατος Ηλεκτρολυτών Oξεία Νεφρική Βλάβη Χρόνια Νεφρική Νόσος ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΟΠΟΥΛΟΣ

Διαταραχές Ύδατος Ηλεκτρολυτών Oξεία Νεφρική Βλάβη Χρόνια Νεφρική Νόσος ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΟΠΟΥΛΟΣ Διαταραχές Ύδατος Ηλεκτρολυτών Oξεία Νεφρική Βλάβη Χρόνια Νεφρική Νόσος ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΟΠΟΥΛΟΣ Νεφρολογική Κλινική & Μονάδα Μεταμόσχευσης Νεφρού, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, ΓΝΑ «Λαϊκό» Διαταραχές Ύδατος - Ηλεκτρολυτών

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΚΕΤΟΞΕΩΣΗ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ι. ΚΟΤΡΩΝΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ Γ.Ν.Θ. ΆΓΙΟΣ ΠΑΥΛΟΣ

ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΚΕΤΟΞΕΩΣΗ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ι. ΚΟΤΡΩΝΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ Γ.Ν.Θ. ΆΓΙΟΣ ΠΑΥΛΟΣ ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΚΕΤΟΞΕΩΣΗ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ι. ΚΟΤΡΩΝΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ Γ.Ν.Θ. ΆΓΙΟΣ ΠΑΥΛΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2017 ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ ΚΑΜΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ Επείγουσα, απειλητική για τη ζωή επιπλοκή του ΣΔ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ (2) Οξεία έναρξη

Διαβάστε περισσότερα

Η σημασία του ph των ούρων και των ηλεκτρολυτών (ορού και ούρων) στη διερεύνηση των οξεοβασικών διαταραχών

Η σημασία του ph των ούρων και των ηλεκτρολυτών (ορού και ούρων) στη διερεύνηση των οξεοβασικών διαταραχών Η σημασία του ph των ούρων και των ηλεκτρολυτών (ορού και ούρων) στη διερεύνηση των οξεοβασικών διαταραχών Τουλκερίδης Γεώργιος, Νεφρολόγος Γενικό Νοσοκομείο Λάρνακας Ορισμός οξέος και βάσης Οξύ είναι

Διαβάστε περισσότερα

Ασθενής 62 ετών διακομίσθηκε στο νοσοκομείο με σύγχιση. Γλυκόζη 580mg/dl, κρεατινίνη 0.8mg/dl, ph 6.95, HCO 3

Ασθενής 62 ετών διακομίσθηκε στο νοσοκομείο με σύγχιση. Γλυκόζη 580mg/dl, κρεατινίνη 0.8mg/dl, ph 6.95, HCO 3 1ο ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ Ασθενής 62 ετών διακομίσθηκε στο νοσοκομείο με σύγχιση. Γλυκόζη 580mg/dl, κρεατινίνη 0.8mg/dl, ph 6.95, HCO 3-2.3mEq/L, PCO 2 11mmHg, K/Na/Cl : 5.1/140/115mEq/L. Γενική ούρων, σάκχαρο 4+,

Διαβάστε περισσότερα

Διαταραχές της ομοιοστασίας του Καλίου σε συγκεκριμένες νοσολογικές οντότητες (αλκοολισμός, ηπατική νόσος, καρδιακή ανεπάρκεια, φάρμακα, λευχαιμίες)

Διαταραχές της ομοιοστασίας του Καλίου σε συγκεκριμένες νοσολογικές οντότητες (αλκοολισμός, ηπατική νόσος, καρδιακή ανεπάρκεια, φάρμακα, λευχαιμίες) Διαταραχές της ομοιοστασίας του Καλίου σε συγκεκριμένες νοσολογικές οντότητες (αλκοολισμός, ηπατική νόσος, καρδιακή ανεπάρκεια, φάρμακα, λευχαιμίες) Χαράλαμπος Μηλιώνης Αναπληρωτής Καθηγητής Παθολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Εκτίμηση αερίων αίματος στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών. Ασημάκος Ανδρέας Πνευμονολόγος-Εντατικολόγος Α Πανεπιστημιακή Κλινική Εντατικής Θεραπείας

Εκτίμηση αερίων αίματος στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών. Ασημάκος Ανδρέας Πνευμονολόγος-Εντατικολόγος Α Πανεπιστημιακή Κλινική Εντατικής Θεραπείας Εκτίμηση αερίων αίματος στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών Ασημάκος Ανδρέας Πνευμονολόγος-Εντατικολόγος Α Πανεπιστημιακή Κλινική Εντατικής Θεραπείας Χρησιμότητα των αερίων αίματος στο ΤΕΠ Εκτίμηση οξεοβασικής

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Μ ΩΥΣΗΣ ΕΛΙΣΑΦ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Π ΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Μ ΩΥΣΗΣ ΕΛΙΣΑΦ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Π ΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Μ ΩΥΣΗΣ ΕΛΙΣΑΦ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Π ΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Παιδιατρική Ι. Ενότητα 22: Αφυδάτωση και διαταραχές ηλεκτρολυτών. Οξεοβασική ισορροπία

Παιδιατρική Ι. Ενότητα 22: Αφυδάτωση και διαταραχές ηλεκτρολυτών. Οξεοβασική ισορροπία ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 22: Αφυδάτωση και διαταραχές ηλεκτρολυτών. Οξεοβασική ισορροπία Δέσποινα Τράμμα- Ζάρβαλη Επίκουρη Καθηγήτρια Παιδιατρικής-Παιδονεφρολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Γυναίκα 50 ετών με σακχαρώδη διαβήτη τύπου Ι εισάγεται με ιστορικό από 48ωρου ανορεξίας, δύσπνοιας και κεφαλαλγίας. Το σάκχαρο αίματος ήταν 550mg/dl

Γυναίκα 50 ετών με σακχαρώδη διαβήτη τύπου Ι εισάγεται με ιστορικό από 48ωρου ανορεξίας, δύσπνοιας και κεφαλαλγίας. Το σάκχαρο αίματος ήταν 550mg/dl Γυναίκα 50 ετών με σακχαρώδη διαβήτη τύπου Ι εισάγεται με ιστορικό από 48ωρου ανορεξίας, δύσπνοιας και κεφαλαλγίας. Το σάκχαρο αίματος ήταν 550mg/dl και η αναπνοή της μύριζε κετόνη. Την είχε βρει ο άνδρας

Διαβάστε περισσότερα

Οξεοβασική ισορροπία. Θεόδωρος Βασιλακόπουλος. Αναπληρωτής Καθηγητής Εντατικής Θεραπείας-Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ

Οξεοβασική ισορροπία. Θεόδωρος Βασιλακόπουλος. Αναπληρωτής Καθηγητής Εντατικής Θεραπείας-Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ Οξύ ph Βάση Οξεοβασική ισορροπία Θεόδωρος Βασιλακόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής Εντατικής Θεραπείας-Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ ph= - log [H + ] [H + ] σε mol/l ή Eq/L [H + ] = 40 neq/l = 40 x 10-9 Eq/L [HCO 3-

Διαβάστε περισσότερα

Επιπτώσεις της αλκάλωσης στους μύες, τα νεύρα και το έντερο. Μαρία Τσιάτσιου Νεφρολόγος, Επιμελήτρια Β Γενικό Νοσοκομείο Χαλκιδικής

Επιπτώσεις της αλκάλωσης στους μύες, τα νεύρα και το έντερο. Μαρία Τσιάτσιου Νεφρολόγος, Επιμελήτρια Β Γενικό Νοσοκομείο Χαλκιδικής Επιπτώσεις της αλκάλωσης στους μύες, τα νεύρα και το έντερο Μαρία Τσιάτσιου Νεφρολόγος, Επιμελήτρια Β Γενικό Νοσοκομείο Χαλκιδικής Κομοτηνή, 22 Σεπτεμβρίου 2017 Aλκάλωση: κλινική εικόνα αιμωδίες - παραισθησίες

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΕΡΟΣΜΩΤΙΚΟ ΜΗ ΚΕΤΩΝΙΚΟ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΚΩΜΑ. Φροντίδα στο Σακχαρώδη Διαβήτη- Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Τμήματος

ΥΠΕΡΟΣΜΩΤΙΚΟ ΜΗ ΚΕΤΩΝΙΚΟ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΚΩΜΑ. Φροντίδα στο Σακχαρώδη Διαβήτη- Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Τμήματος ΥΠΕΡΟΣΜΩΤΙΚΟ ΜΗ ΚΕΤΩΝΙΚΟ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΚΩΜΑ Φροντίδα στο Σακχαρώδη Διαβήτη- Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Τμήματος Γυναίκα 68 ετών μεταφέρεται στο Τμήμα Επειγόντων. Η ασθενής νοσηλεύονταν σε μονάδα αποκατάστασης

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΥΔΑΤΟΣ - ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΩΝ

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΥΔΑΤΟΣ - ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΥΔΑΤΟΣ - ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΩΝ ΠΡΩΤΟΕΜΦΑΝΙΣΗ ΖΩΗΣ Στα βάθη των ωκεανών γεννήθηκε η ζωή Υπάρχουν χημικά ίχνη ζωής πάνω σε πετρώματα ηλικίας μέχρι και 3,8 εκατ.ετών Μονάδες Μέτρησης Ουσιών - Μετακίνηση

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΝΕΦΡΙΚΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΛΥΚΟΖΟΥΡΙΑ

ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΝΕΦΡΙΚΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΛΥΚΟΖΟΥΡΙΑ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΝΕΦΡΙΚΩΝ ΣΩΛΗΝΑΡΙΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΛΥΚΟΖΟΥΡΙΑ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Γυναίκα 27 ετών, κατά την 26η εβδομάδα κύησης, επισκέπτεται τον γυναικολόγο της στα πλαίσια προγεννητικού ελέγχου. Έχει ελεύθερο

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΛΙΟΥ. Παπαχρήστου Ευάγγελος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Νεφρολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΛΙΟΥ. Παπαχρήστου Ευάγγελος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Νεφρολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΚΑΛΙΟΥ Παπαχρήστου Ευάγγελος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Νεφρολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών Κάλιο: Φυσιολογικές λειτουργίες Ρύθμιση του δυναμικού ηρεμίας

Διαβάστε περισσότερα

Παράρτημα ΙΙΙ Τροποποιήσεις στις σχετικές παραγράφους της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και του φύλλου οδηγιών χρήσης

Παράρτημα ΙΙΙ Τροποποιήσεις στις σχετικές παραγράφους της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και του φύλλου οδηγιών χρήσης Παράρτημα ΙΙΙ Τροποποιήσεις στις σχετικές παραγράφους της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και του φύλλου οδηγιών χρήσης Σημείωση: Αυτές οι τροποποιήσεις στις σχετικές παραγράφους της περίληψης

Διαβάστε περισσότερα

ΩΣΜΩΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΝΕΦΡΟΙ

ΩΣΜΩΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΝΕΦΡΟΙ ΩΣΜΩΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΝΕΦΡΟΙ ΠΩΣ ΜΕΤΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΟΙ ΟΥΣΙΕΣ ΣΤΑ ΥΓΡΑ Μεταφορά τροφών και αποβολή μη χρήσιμων ουσιών: Διάχυση (π.χ. το CO 2 που παράγεται κατά τον μεταβολισμό των κυττάρων, διαχέεται από τα κύτταρα

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΕΡΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑ: ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΜΩΥΣΗΣ ΕΛΙΣΑΦ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΥΠΕΡΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑ: ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΜΩΥΣΗΣ ΕΛΙΣΑΦ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΥΠΕΡΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑ: ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΜΩΥΣΗΣ ΕΛΙΣΑΦ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΥΠΕΡΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑ Υπερωσμωτικότητα Διέγερση ωσμωυποδοχέων Δίψα ADH Αυξημένη πρόσληψη και

Διαβάστε περισσότερα

Οξείες καταστάσεις στο διαβήτη Υπεργλυκαιμία και υπερόσμωση

Οξείες καταστάσεις στο διαβήτη Υπεργλυκαιμία και υπερόσμωση Οξείες καταστάσεις στο διαβήτη Υπεργλυκαιμία και υπερόσμωση ΜΙΧΑΗΛ Γ. ΨΑΛΛΑΣ APXΙΑΤΡΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ - ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Α ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ 424 ΓΣΝΕ ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Υπερωσμωτική

Διαβάστε περισσότερα

αντιρροπήσεις μηχανισμοί, όρια, ολοκλήρωση Μηνασίδης Ηλίας Νεφρολόγος 424 ΓΣΝΕ ΜΧΑ «ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ»

αντιρροπήσεις μηχανισμοί, όρια, ολοκλήρωση Μηνασίδης Ηλίας Νεφρολόγος 424 ΓΣΝΕ ΜΧΑ «ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ» αντιρροπήσεις μηχανισμοί, όρια, ολοκλήρωση Μηνασίδης Ηλίας Νεφρολόγος 424 ΓΣΝΕ ΜΧΑ «ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ» οξεοβασική ισορροπία = σταθερότητα οξύτητας υγρών (σταθερή [Η + ]) συνεχές φορτίο οξέων και βάσεων 24h 16.00022.000

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΙΩΑΝΝΑ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΣΗΜΑΣΙΑ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ Η ακριβής ρύθμιση των ιόντων υδρογόνου (Η

Διαβάστε περισσότερα

ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ Σ.Μαρινάκη Νεφρολογική Κλινική και Μονάδα Μεταμόσχευσης Νεφρού ΕΚΠΑ, Ιατρική Σχολή, Λαϊκό Νοσοκομείο, Αθήνα Μαθήματα Φυσιολογίας 13.12.2017 Η συγκέντρωση

Διαβάστε περισσότερα

Μ Ε Τ Α Π Τ Υ Χ Ι Α Κ Ο Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Φ Ρ Ο Ν Τ Ι Δ Α Σ Τ Ο Σ Α Κ Χ Α Ρ Ω Δ Η Δ Ι Α Β Η Τ Η

Μ Ε Τ Α Π Τ Υ Χ Ι Α Κ Ο Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Φ Ρ Ο Ν Τ Ι Δ Α Σ Τ Ο Σ Α Κ Χ Α Ρ Ω Δ Η Δ Ι Α Β Η Τ Η Μ Ε Τ Α Π Τ Υ Χ Ι Α Κ Ο Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Φ Ρ Ο Ν Τ Ι Δ Α Σ Τ Ο Σ Α Κ Χ Α Ρ Ω Δ Η Ο κ. Χ είναι 45 ετών διευθυντής πολυεθνικής και από την ηλικία των 20 ετών διαγνώστηκε με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1 ενώ

Διαβάστε περισσότερα

Υγρά και Ηλεκτρολύτες

Υγρά και Ηλεκτρολύτες ΘΕΜΑΤΑ ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΤΑΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ 153 Υγρά και Ηλεκτρολύτες ΕΥΣΤΑΘΙΟΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛΙΔΗΣ, ΝΙΚΟΛΕΤΤΑ ΛΙΑΜΟΥ, ΕΥΑ ΚΟΛΑΡΟΒΑ, ΠΟΥΛΧΕΡΙΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΓΕΩΡΓΙΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΩΝ ΥΓΡΩΝ Το ανθρώπινο

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΦΡΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ: ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

ΝΕΦΡΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ: ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΝΕΦΡΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ: ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΜΑΡΙΑΝΝΑ Α. ΝΤΑΛΑΜΑΓΚΑ, MD, MSc, MPH, PhD ΙΑΤΡΟΣ-ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΕΠ. ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝ/ΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΠΑΝ/ΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ «ΑΤΤΙΚΟΝ»

Διαβάστε περισσότερα

ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ Σ.Μαρινάκη Νεφρολογική Κλινική και Μονάδα Μεταμόσχευσης Νεφρού ΕΚΠΑ, Ιατρική Σχολή, Λαϊκό Νοσοκομείο, Αθήνα Μαθήματα Φυσιολογίας 18.01.2017 Η συγκέντρωση

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια είναι η προοδευτική, μη αναστρέψιμη μείωση της νεφρικής λειτουργίας, η οποία προκαλείται από βλάβη του νεφρού ποικίλης αιτιολογίας. Η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της υπερδιήθησης στο Καρδιονεφρικό Σύνδροµο.! Ιωάννης Μακρής Νοσηλευτής MSc Μ.Τ.Ν. ΓΝΑ «Ιπποκράτειο»

Ο ρόλος της υπερδιήθησης στο Καρδιονεφρικό Σύνδροµο.! Ιωάννης Μακρής Νοσηλευτής MSc Μ.Τ.Ν. ΓΝΑ «Ιπποκράτειο» Ο ρόλος της υπερδιήθησης στο Καρδιονεφρικό Σύνδροµο Ιωάννης Μακρής Νοσηλευτής MSc Μ.Τ.Ν. ΓΝΑ «Ιπποκράτειο» Καρδιονεφρικό Σύνδροµο (CRS) Ορισµός Οι διαταραχές της καρδιάς και των νεφρών, όπου οξεία ή χρόνια

Διαβάστε περισσότερα

Διάγνωση - Διαφορική διάγνωση μεταβολικής αλκάλωσης

Διάγνωση - Διαφορική διάγνωση μεταβολικής αλκάλωσης Διάγνωση Διαφορική διάγνωση μεταβολικής αλκάλωσης Χρυσόστομος Δημητριάδης Νεφρολόγος, Επιμελητής Νεφρολογικού Τμήματος Γενικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο» Ως μεταβολική αλκάλωση (ΜΑ) ορίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Νοσηλευτικά Πρωτόκολλα διαχείρισης καρδιολογικών ασθενών στην εξωνεφρική κάθαρση. Μονάδα Τεχνητού Νεφρού ΠΓΝ «Αττικόν», Αθήνα

Νοσηλευτικά Πρωτόκολλα διαχείρισης καρδιολογικών ασθενών στην εξωνεφρική κάθαρση. Μονάδα Τεχνητού Νεφρού ΠΓΝ «Αττικόν», Αθήνα Νοσηλευτικά Πρωτόκολλα διαχείρισης καρδιολογικών ασθενών στην εξωνεφρική κάθαρση { Μονάδα Τεχνητού Νεφρού ΠΓΝ «Αττικόν», Αθήνα Το νοσηλευτικό έργο στις ΜΤΝ Σκοπός της η παροχή εξειδικευµένης φροντίδας

Διαβάστε περισσότερα

ΕΤΗΣΙΟ ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ

ΕΤΗΣΙΟ ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ.Ν. ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ «ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ» ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΜΕΛΕΤΗΣ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΥΓΡΑ, ΤΟΥΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΕΤΗΣΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Χρήση των τύπων αντιρροπήσεων των διαταραχών της οξεοβασικής ισορροπίας

Χρήση των τύπων αντιρροπήσεων των διαταραχών της οξεοβασικής ισορροπίας Μικτές διαταραχές οξεοβασικής ισορροπίας Ερμηνεία δεδομένων αερίων αίματος Χρήση των τύπων αντιρροπήσεων των διαταραχών της οξεοβασικής ισορροπίας Κωνσταντίνος Π. Κατωπόδης Επίκουρος Καθηγητής Νεφρολογίας

Διαβάστε περισσότερα

Διάγνωση και θεραπεία των μικτών οξεοβασικών διαταραχών

Διάγνωση και θεραπεία των μικτών οξεοβασικών διαταραχών Διάγνωση και θεραπεία των μικτών οξεοβασικών διαταραχών Στρατής Κασιμάτης Νεφρολόγος, Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο» ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΗ Σε σχέση με την παρούσα παρουσίαση, δηλώνω ότι δεν υπάρχει οποιαδήποτε

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Ι ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. Φωτεινή Μάλλη

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Ι ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. Φωτεινή Μάλλη ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Ι 1 ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Φωτεινή Μάλλη Το ουροποιητικο συστημα χρησιμευει: -στην παραγωγη και απεκκριση των ουρων απο τον οργανισμο. -στην απομακρυνση των αχρηστων

Διαβάστε περισσότερα

Φυσιολογία-Ι. Ουροποιητικό σύστημα

Φυσιολογία-Ι. Ουροποιητικό σύστημα Φυσιολογία-Ι Ουροποιητικό σύστημα Συμπύκνωση και αραίωση των ούρων Β. Στεργίου Μιχαηλίδου Επίκουρη Καθηγήτρια Εργ. Πειραματικής Φυσιολογίας Συμπύκνωση και αραίωση των ούρων Η ποσότητα ούρων που παράγεται

Διαβάστε περισσότερα

Παράρτημα III. Τροποποιήσεις των σχετικών παραγράφων της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και των φύλλων οδηγιών χρήσης

Παράρτημα III. Τροποποιήσεις των σχετικών παραγράφων της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και των φύλλων οδηγιών χρήσης Παράρτημα III Τροποποιήσεις των σχετικών παραγράφων της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και των φύλλων οδηγιών χρήσης Σημείωση: Οι σχετικές παράγραφοι της Περίληψης των Χαρακτηριστικών του

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή στη Φυσιολογία: Το κύτταρο και γενική φυσιολογία, 1

Εισαγωγή στη Φυσιολογία: Το κύτταρο και γενική φυσιολογία, 1 Περιεχόμενα ΜΕΡΟΣ Ι Εισαγωγή στη Φυσιολογία: Το κύτταρο και γενική φυσιολογία, 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Λειτουργική οργάνωση του ανθρώπινου σώματος και ρύθμιση του «εσωτερικού περιβάλλοντος», 3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Το κύτταρο

Διαβάστε περισσότερα

Ασημίνα Γαλλή-Τσινοπούλου Αν. Καθηγήτρια Παιδιατρικής-Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας Δ Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ Νοσοκομείο Παπαγεωργίου

Ασημίνα Γαλλή-Τσινοπούλου Αν. Καθηγήτρια Παιδιατρικής-Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας Δ Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ Νοσοκομείο Παπαγεωργίου Ασημίνα Γαλλή-Τσινοπούλου Αν. Καθηγήτρια Παιδιατρικής-Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας Δ Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ Νοσοκομείο Παπαγεωργίου Συντονίστρια Μεταπτυχιακού μαθήματος ΕΦΗΒΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ Δεν υπάρχει σύγκρουση

Διαβάστε περισσότερα

Ισοζύγιο νατρίου στην αιμοκάθαρση

Ισοζύγιο νατρίου στην αιμοκάθαρση Ισοζύγιο νατρίου στην αιμοκάθαρση Στρατής Κασιμάτης Νεφρολόγος, Γ.Ν. Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο» ΟΜΟΙΟΣΤΑΣΙΑ ΝΑΤΡΙΟΥ Ο εξωκυττάριος όγκος καθορίζεται από την απόλυτη ποσότητα (σε mol) του Na + και των συνοδών

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΡΡΟΦΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΤΤΑΝΘΡΑΚΙΚΩΝ (ΣΕ ΝΕΦΡΟΥΣ ΚΑΙ ΕΝΤΕΡΟ) Γιώργος Χ. Κουτρούμπας Επιμελητής A Νεφρολογικό Τμήμα Γ.Ν.

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΡΡΟΦΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΤΤΑΝΘΡΑΚΙΚΩΝ (ΣΕ ΝΕΦΡΟΥΣ ΚΑΙ ΕΝΤΕΡΟ) Γιώργος Χ. Κουτρούμπας Επιμελητής A Νεφρολογικό Τμήμα Γ.Ν. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΡΡΟΦΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΤΤΑΝΘΡΑΚΙΚΩΝ (ΣΕ ΝΕΦΡΟΥΣ ΚΑΙ ΕΝΤΕΡΟ) Γιώργος Χ. Κουτρούμπας Επιμελητής A Νεφρολογικό Τμήμα Γ.Ν. Βόλου ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΡΡΟΦΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΤΤΑΝΘΡΑΚΙΚΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ- Νεφρολογική Κλινική και Μονάδα Μεταμόσχευσης Νεφρού, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, Λαϊκό Νοσοκομείο, Αθήνα

ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ- Νεφρολογική Κλινική και Μονάδα Μεταμόσχευσης Νεφρού, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, Λαϊκό Νοσοκομείο, Αθήνα ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΟΠΟΥΛΟΣ ΝΕΦΡΟΛΟΓΟΣ Νεφρολογική Κλινική και Μονάδα Μεταμόσχευσης Νεφρού, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, Λαϊκό Νοσοκομείο, Αθήνα ΚΛΙΝΙΚΑ ΑΙΤΙΑ

Διαβάστε περισσότερα