Λειτουργία του νεφρού

Transcript

1 Λειτουργία του νεφρού Νεφρική Λειτουργία αποβολή ουραιμικών τοξινών (προϊόντα μεταβολισμού Ν 2 ) ρύθμιση ισοζυγίου Η 2 Ο / ηλεκτρολυτών ρύθμιση αρτηριακής πίεσης (ογκοεξαρτώμενη) ρύθμιση οξεοβασικής ισορροπίας παραγωγή ρενίνης, ερυθροποιητίνης παραγωγή βιταμίνης D [1.25(ΟΗ) 2 D 3 ] καταβολισμός πεπτιδίων (π.χ. ινσουλίνης)

2 Λειτουργία του νεφρού Νεφρική Λειτουργία αποβολή ουραιμικών τοξινών (προϊόντα μεταβολισμού Ν 2 ) ρύθμιση ισοζυγίου Η 2 Ο / ηλεκτρολυτών ρύθμιση αρτηριακής πίεσης (ογκοεξαρτώμενη) ρύθμιση οξεοβασικής ισορροπίας παραγωγή ρενίνης, ερυθροποιητίνης παραγωγή βιταμίνης D [1.25(ΟΗ) 2 D 3 ] καταβολισμός πεπτιδίων (π.χ. ινσουλίνης)

3 Λειτουργία του νεφρού Ανατομία

4 Λειτουργία του νεφρού Ανατομία

5 Λειτουργία του νεφρού Ανατομία

6 Λειτουργία του νεφρού Ανατομία

7 Λειτουργία του νεφρού Ανατομία

8 Λειτουργία του νεφρού Ανατομία

9 Λειτουργία του νεφρού Ανατομία

10 Λειτουργία του νεφρού Ανατομία

11 Λειτουργία του νεφρού/ Φυσιολογία Νεφρική αιμάτωση (RBF) RBF (ml/min) : L/1.73 m 2 : ο όγκος του αίματος που διέρχεται από τους νεφρούς στη μονάδα του χρόνου (ή 20-25% ΚΛΟΑ) Νεφρική αιμάτωση (ή 400 ml/100 g νεφρικού ιστού) 10-15% του RBF δεν διέρχεται από τα σπειράματα ERBF : o όγκος του αίματος που υφίσταται κάθαρση (διήθηση)

12 Λειτουργία του νεφρού/ Φυσιολογία Σπειραματική διήθηση GFR Ο όγκος του πλάσματος που διηθείται στη μονάδα του χρόνου (ml/min)

13 Λειτουργία του νεφρού/ Φυσιολογία Σπειραματική διήθηση

14 Λειτουργία του νεφρού/ Φυσιολογία Σπειραματική διήθηση

15 Λειτουργία του νεφρού Σπειραματική Διήθηση

16 Λειτουργία του νεφρού/ Φυσιολογία Νεφρική αιμάτωση

17 Λειτουργία του νεφρού/ Φυσιολογία Σπειραματική διήθηση

18 Λειτουργία του νεφρού/ Φυσιολογία Σπειραματική διήθηση

19 Λειτουργία του νεφρού/ Φυσιολογία Σπειραματικός φραγμός διήθηση Σπειραματική Διήθηση ενδοθήλιο βασική μεμβράνη επιθηλιακά κύτταρα (ποδοκύτταρα) εκλεκτικότητα ΜΒ κολλαγόνο IV Πρωτεογλυκάνες λαμινίνη ηπαρινοειδή εκλεκτικότητα φορτίου

20 Λειτουργία του νεφρού/ Φυσιολογία Σπειραματική διήθηση

21 Λειτουργία του νεφρού/ Φυσιολογία Σωληναριακή επαναρρόφηση U x x V = P x x GFR T Mx T Mx = P x x GFR U x x V (Tubular maximum reabsorption capacity)

22 Λειτουργία του νεφρού/ Φυσιολογία Σωληναριακή επαναρρόφηση

23 Λειτουργία του νεφρού/ Φυσιολογία Σωληναριακή επαναρρόφηση Μηχανισμοί επαναρρόφησης Παθητική επαναρρόφηση (ηλεκτροχημικό grandient) Ενεργητική επαναρρόφηση (αντί-ηλεκτροχημικό grandient) Διευκολινόμενη μεταφορά (carrier mendiated diffusion) Διάχυση μέσω πόρων μεμβράνης (σύνδεση με πρωτεΐνες)

24 Λειτουργία του νεφρού/ Φυσιολογία Σωληναριακή επαναρρόφηση

25 Λειτουργία του νεφρού/ Φυσιολογία Σωληναριακή απέκκριση U x x V = P x x GFR + T Mx T Mx = U x x V P x x GFR (Tubular maximum secretion capacity)

26 Λειτουργία του νεφρού/ Φυσιολογία Οργανικά κατιόντα Σωληναριακή απέκκριση κρεατινίνη χολίνη ακετυλοχολίνη ισταμίνη σεροτονίνη ντοπαμίνη σιμετιδίνη ατροπίνη τριμεθοπρίμη νεοστιγμίνη μορφίνη κινίνη

27 Λειτουργία του νεφρού/ Φυσιολογία Οργανικά ανιόντα Σωληναριακή απέκριση μέσω μεταφορικού (transporters / Na + ) μεταφέρονται μέσα στο σωληναριακό κύτταρο και από εκεί στο σωληναριακό αυλό με παθητική διάχυση (κλίση συγκέντρωση) κυκλικό ΑΜΡ λιπαρά οξέα ουρικό οξύ προσταγλανδίνες ιππουρικό οξύ ακεταλοζαμίδη φουροσεμίδη πενικιλίνη G σαλικυλικό οξύ εθακρινικό οξύ

28 Stages of Chronic Kidney Disease (CKD), Prevalence in the United States in 2000, and Stage-Specific Recommendations for Detection, Evaluation, and Management Stevens L et al. N Engl J Med 2006;354:

29 Ο Ρυθμός Σπειραματικής Διήθησης (GFR) αποτελεί τον πιο ικανοποιητικό τρόπο ΠΟΣΟΤΙΚΗΣ εκτίμησης της νεφρικής λειτουργίας GFR : καλός δείκτης χρόνιας νεφρικής νόσου / λειτουργικής νεφρικής μάζας ( ΣSNGFR ) GFR : προηγείται της εκδήλωσης νεφρικής ανεπάρκειας Ισχυρός προγνωστικός δείκτης χρόνου που υπολείπεται για ESRD του κινδύνου εμφάνισης επιπλοκών Προσδιορισμό δοσολογίας φαρμάκων Ωστόσο ΔΕΝ μας δείνει πληροφορίες για την αιτία/φύση της νεφρικής βλάβης

30 . Ποσό ινουλίνης που διηθείται = ποσό ινουλίνης στα ούρα Δηλαδή : Cin x Pin = V x Uin <=> Cin = V x Uin / Pin Kάθαρση ινουλίνης : ακριβής εκτίμηση του ρυθμού σπειραματικής διήθησης (GFR). H κάθαρση ινουλίνης (σε ml/min) αναφέρεται στον όγκο πλάσματος που καθαίρεται πλήρως από ινουλίνη (μέσω της σπειραματικής διήθησης) στη μονάδα του χρόνου. «χρυσή σταθερά» για την μέτρηση της GFR.

31 Σε υγιείς, επαρκώς ενυδατωμένους νεαρούς ΕΝΗΛΙΚΕΣ : 127 ml/min/1,73 m 2 στους άνδρες 118 ml/min/1,73 m 2 στις γυναίκες SD ~20 ml/min/1,73 m 2 Μετά την ηλικία των ετών, η GFR ελαττώνεται με ρυθμό ~ 1 ml/min/1,73 m 2 το χρόνο

32 ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΤΙΜΕΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ GFR ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟ ΦΥΛΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΗΛΙΚΙΑ Mamjunath G, Sarnak M, Levey Postgrad Med 2001;110(6): 55-62

33 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ ΤΗΣ GFR 1. Η ΚΑΘΑΡΣΗ ΕΞΩΓΕΝΩΝ ΡΑΔΙΕΝΕΡΓΑ ΣΕΣΗΜΑΣΜΕΝΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ( 125 I-Ιωδοθαλαμικό, Iohexol, 51 Cr-EDTA, 99 mtc-dtpa, κ.α.) Εξαιρετική εκτίμηση της GFR αλλά δεν είναι πάντα άμεσα διαθέσιμη. 2. Μέτρηση της ΟΥΡΙΑΣ του ορού 3. Μέτρηση της τιμής ΚΡΕΑΤΙΝΙΝΗΣ του ορού 4. Προσδιορισμός της ΚΑΘΑΡΣΗΣ ΚΡΕΑΤΙΝΙΝΗΣ στα ούρα 24ώρου 5. ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ με τις οποίες ΥΠΟΛΟΓΙΖΟΥΜΕ την GFR ή την κάθαρση κρεατινίνης με βάση την τιμή της κρεατινίνης του ορού 6. Το επίπεδο της ΚΥΣΤΑΤΙΝΗΣ-C στον ορό

34 ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ P Cr ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ GFR P Cr = ( G Cr - E Cr - TS Cr ) / GFR Μυϊκή μάζα Φύλο Ηλικία Φυλή Θρέψη Μυϊκή λύση (Ραβδομυόλυση) Πρόσληψη κρέατος χαμηλή σε λευκώματα δίαιτα Αποδόμηση στο λεπτό έντερο ΧΝΑ έως 2/3 της συνολικής!!! Σωληναριακή απέκκριση ΧΝΑ

35 ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΤΗΣ ΚΡΕΑΤΙΝΙΝΗΣ ΣΤΟΝ ΟΡΟ Νεφρική Νόσος Ελαττωμένη μυϊκή μάζα Κατανάλωση κρέατος Κακή θρέψη Τριαμτερένη Σπιρονολακτόνη Αμιλορίδη Προβενεκίδη Σιμετιδίνη Τριμεθοπρίμη Αύξηση Ελάττωση Αύξηση Ελάττωση Αύξηση Αύξηση Αύξηση Αύξηση Αύξηση Αύξηση

36 DOQI: Η συγκέντρωση της κρεατινίνης στον ορό δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται μεμονωμένα για την εκτίμηση της νεφρικής λειτουργίας. Οι κατασκευαστές αυτόματων αναλυτών και τα κλινικά εργαστήρια θα πρέπει να ισοσταθμίσουν τις μεθόδους μέτρησης της κρεατινίνης ορού με τη χρήση διεθνών σταθερών. Τα κλινικά εργαστήρια θα πρέπει σε κάθε αναφερόμενη μέτρηση της κρεατινίνης του ορού να αποδίδουν επιπρόσθετα και μία εκτίμηση της GFR χρησιμοποιώντας μία από τις εξισώσεις υπολογισμού της Οι εξισώσεις για τον υπολογισμό της GFR με βάση την τιμή της κρεατινίνης του oρου είναι πιο ακριβείς και ευαίσθητες από τον προσδιορισμό της GFR με βάση τις μετρήσεις της κρεατινίνης του όρου και μόνο. (R,C) Am J Kidney Dis 39 (2) Suppl 1 S76-S92, 2002

37 ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ MDRD 1: Κρεατινίνη ορού GFR = 0.69 x [100/Pcr] 2: Εξίσωση Cockcroft Gault GFR = 0.84 x [Cockcroft Gault formula] 3: Κάθαρση κρεατινίνης GFR = 0.81 x [Ccr] 4: Μέση τιμή κάθαρσης κρεατινίνης και ουρίας GFR = 1.11 x [(Ccr + Curea)/2] 5: Κάθαρση κρεατινίνης, Κάθαρση ουρίας και Δημογραφικές μεταβλητές GFR = 1.04 x [Ccr] x [Curea] x [1.109 if patient is black] 6: Μεταβλητές του Ορού, των Ούρων και Δημογραφικές μεταβλητές GFR = 198 x [Pcr] x [Age] x [0.822 if patient is female] x [1.178 if patient is black] x [SUN] x [UUN] : Μεταβλητές του Ορού και Δημογραφικές μεταβλητές (μόνο) GFR = 170 x [Pcr] x [Age] x [0.762 if patient is female] x [1.180 if patient is black] x [SUN] x [Alb]

38 H ΕΞΙΣΩΣΗ ΤΩΝ COCKROFT & GAULT Η συχνότερα χρησιμοποιούμενη εξίσωση στους ενήλικες είναι αυτή των Cockroft & Gault, η οποία έχει αναπτυχθεί για τον υπολογισμό της κάθαρσης κρεατινίνης αλλά έχει χρησιμοποιηθεί ευρύτατα για τον προσδιορισμό της GFR. Cockcroft DW, Gault MH. Nephron 1976; 16: Στις περισσότερες μελέτες επικράτησε να γίνεται αναγωγή του αποτελέσματος / 1,73 m 2 επιφάνειας σώματος ώστε να είναι συγκρίσιμο με την MDRD

39 H ΕΞΙΣΩΣΗ ΤΩΝ COCKROFT & GAULT Η κάθαρση κρεατινίνης υπερεκτιμά την GFR. Έτσι οι εξισώσεις που υπολογίζουν με ακρίβεια την κάθαρση κρεατινίνης υπερεκτιμούν την GFR όταν μετράται η αληθής τιμή κρεατινίνης του ορού. Η μεγαλύτερη μελέτη στην οποία αξιολογήθηκε η εξίσωση των Cockroft & Gault σε ένα και μοναδικό εργαστήριο ήταν η MDRD. Η μέθοδος προσδιορισμού της κρεατινίνης του ορού στη μελέτη αυτή : μικρότερες(αληθείς) τιμές κρεατινίνης ορού. η εφαρμογή της εξίσωσης των Cockroft & Gault στα πλαίσια της MDRD βρέθηκε να υπερεκτιμά την GFR κατά 23%.(bias) (Αυτό όμως εξαρτάται και από την μέθοδο μέτρησης της κρεατινίνης και τα χαρακτηριστικά του ασθενών του δείγματος)

40 Cystatin C Πρωτεϊνη 122 ΑΑ, 13kDa/ αναστολείς της πρωτεάσης της κυστεϊνης Σταθερός ρυθμός παραγωγής από όλα τα εμπύρηνα κύτταρα/ Δεν εξαρτάται από την μυϊκή μάζα. Διηθείται ελεύθερα στο σπείραμα Δεν απεκκρίνεται από τα σωληνάρια Επαναρροφάται από τα επιθηλιακά κύτταρα των ουροφόρων σωληναρίων ΑΛΛΑ καταβολίζεται επί τόπου / Δεν επιστρέφει στην κυκλοφορία. Δεν μπορεί να υπολογισθεί κάθαρση από τη συγκέντρωση στα ούρα Πολύ καλή συσχέτιση με GFR Μεγαλύτερη ευαισθησία /μικρότερη ειδικότητα από την κρεατινίνη (καλύτερη σε μικρές μειώσεις της GFR) Φ.Τ. ( mg/l) και επαναληψιμότητα : ανάλογα με την μέθοδο. Εξισώσεις με βάση την τιμή της στον ορό. Πλεονεκτεί σε άτομα με ελαττωμένη μυϊκή μάζα(παιδιά,ηλικιωμένοι,κ.α.) Αυξάνει από ανοσοκατασταλτικά και κορτικοστεροειδή. Stevens L and Levey A. N Engl J Med 2005;352:

41 Γενική Εξέταση Ούρων Φυσικά χαρακτηριστικά Χημικά χαρακτηριστικά Μικροσκοπική εξέταση

42 Γενική Εξέταση Ούρων Φυσικά χαρακτηριστικά Χημικά χαρακτηριστικά Μικροσκοπική εξέταση

43 Γενική Εξέταση Ούρων Φυσικά χαρακτηριστικά Χρώμα Όψη Οσμή Πυκνότητα

44 Γενική Εξέταση Ούρων Φυσικά χαρακτηριστικά Χρώμα ωχρό βαθύ κίτρινο Αριθμός RBC ph Χρόνος επαφής

45 Γενική Εξέταση Ούρων Χρώμα Ενδογενή αίτια Τροφές Φάρμακα Κίτρινο Νιτροφουραντοΐνη Πορτοκαλί Ριφαμπικίνη Κόκκινο Αιμοσφαιρίνη Παντζάρια Καφέ/μαύρο Ερυθρά αιμ. Πορφυρίνη Ομογενιστικό οξύ Μελανογόνο Ιμιπενέμη Λεβοντόπα

46 «Κόκκινα Ούρα» Φυγοκέντρηση Κόκκινο ίζημα Κόκκινο υπερκείμενο Αιματουρία Dipstick αίμης Αρνητικό Θετικό Μυοσφαιρίνη Αιμοσφαιρίνη Παντζάρια Φεναζοπυριδίνη Πορφυρία Χρώμα πλάσματος Διαυγές Κόκκινο Μυοσφαιρινουρία Αιμοσφαιρινουρία

47 Γενική Εξέταση Ούρων Φυσικά χαρακτηριστικά Θολερότητα» Λευκά και ερυθρά αιμοσφαίρια, επιθηλιακά κύτταρα, βακτήρια» Χυλουρία Filaria bancrofti Τραύμα ΤΒ Νεοπλάσματα Κύηση» Αλκαλικά ούρα (φωσφορικά κ ανθρακικά άλατα)» Όξινα ούρα (ουρικά άλατα)

48 Γενική Εξέταση Ούρων Φυσικά χαρακτηριστικά Οσμή» Έντονη αμμωνίας: βακτηριουρία» Φρουτώδης: κετονουρία» Μούχλα: φαινυλκετονουρία» Ταγγισμένο βούτυρο: μεθειονιναιμία

49 Γενική Εξέταση Ούρων Φυσικά χαρακτηριστικά Πυκνότητα» Ειδικό βάρος» Οσμωτικότητα Ο λόγος του βάρους διαλύματος προς το βάρος ίσου όγκου ύδατος Εξαρτάται από τον αριθμό των Εξαρτάται διαλυτών ουσιών από τον αριθμό και το βάρος των διαλυτών ουσιών Γλυκόζη: Osm κατά 55.5 Πρωτεΐνες: mosmol για ΕΒ κάθε κατά 10g/l για κάθε 0.4 g/dl Γλυκόζη: ΕΒ κατά για κάθε 0.27 g/dl

50 Ειδικό βάρος Αύξηση ΕΒ (>1.020) Πρωτεϊνουρία Μείωση ΕΒ ( ) Άποιος διαβήτης Γλυκοζουρία Σκιαγραφικά ΕΒ>1.018: ικανοποιητική συμπυκνωτική ικανότητα Ισοσθενουρία (ΕΒ 1.010) ΧΝΑ Άρση απόφραξης Διουρητική αγωγή

51 Γενική Εξέταση Ούρων Φυσικά χαρακτηριστικά Πυκνότητα Ειδικό βάρος Οσμωτικότητα υπονατριαιμία υπερνατριαιμία πολυουρικά σύνδρομα

52 Γενική Εξέταση Ούρων Φυσικά χαρακτηριστικά Χημικά χαρακτηριστικά Μικροσκοπική εξέταση

53 Γενική Εξέταση Ούρων Χημικά χαρακτηριστικά ph Αιμοσφαιρίνη Γλυκόζη Πρωτεΐνες Εστεράση λευκοκυττάρων Νιτρώδη Κετόνες Χολερυθρίνη-Ουροχολινογόνο

54 Γενική Εξέταση Ούρων ph Φυσιολογικές τιμές: Συνήθης διακύμανση: Με τη μέθοδο dipstick υπάρχει σημαντική απόκλιση από την πραγματική τιμή, όταν το ph είναι <5.5 και >7.5 Σε αυτήν την περίπτωση, ενδείκνυται η χρησιμοποίηση του phμετρου

55 Γενική Εξέταση Ούρων ph 8.0 ουρολοίμωξη >5.5 νεφρική σωληναριακή οξέωση 5.0 λίθοι ουρικού οξέος 7.0 χορτοφάγοι Διερεύνηση μεταβολικής οξέωσης

56 Γενική Εξέταση Ούρων Αιμοσφαιρίνη dipstick Ανέπαφα ερυθρά Αιμοσφαιρίνη Μυοσφαιρίνη Αιμοσφαιρίνη mg/dl Ψευδώς θετικό: οξειδωτικοί παράγοντες, βακτηρίδια Ψευδώς αρνητικό: ασκορβικό οξύ

57 Γενική Εξέταση Ούρων Γλυκόζη Υπεργλυκαιμία (Glu >180 mg/dl), γλυκοζουρία Dipstick Γλυκόζη 0.5 g/l Ψευδώς θετικό: οξειδωτικοί παράγοντες Ψευδώς αρνητικό: ασκορβικό οξύ κετόνες Ενζυμική μέθοδος (εξοκινάση)

58 Γενική Εξέταση Ούρων Πρωτεΐνες <150 mg/24h (ενήλικες) <140 mg/m 2 (παιδιά) Βλεννοπρωτεΐνες (70mg) Πρωτεΐνες σχετιζόμενες με την ομάδα αίματος (35 mg) Αλβουμίνη (16 mg) Ανοσοσφαιρίνες (6 mg) Βλεννοπολυσακχαρίτες (16 mg) Ορμόνες, ένζυμα

59 Πρωτεϊνουρία Σπειραματική Βλάβη του σπειραματικού ιθμού, σπειραματικά νοσήματα Σωληναριακή Μειωμένη σωληναριακή επαναρρόφηση πρωτεϊνών που φυσιολογικά υπάρχουν στο σπειραματικό υπερδιήθημα Από υπερχείλιση Αυξημένη παραγωγή ή απελευθέρωση μικρού ΜΒ πρωτεϊνών Ελαφρές αλυσίδες ανοσοσφαιρινών (μονοκλωνική γαμμαπάθεια) Λυσοζύμη (λευχαιμίες) Μυοσφαιρίνη (ραβδομυόλυση) Καλοήθης Λειτουργική, ιδιοπαθής παροδική, ορθοστατική

60 Ανίχνευση πρωτεΐνης Πρωτεϊνουρία Dipstick» Η ανίχνευση επηρεάζεται από το ph» Αποκλειστικά αλβουμίνη» Ευαισθησία 250 mg/l» Ψευδής θετικότητα: πολύ αλκαλικά ούρα Μέθοδοι καθίζησης (SSA)» Ανιχνεύονται όλες οι πρωτεΐνες» Ευαισθησία 2.5 mg/l» Ψευδής θετικότητα: πενικιλλίνη, κεφαλοσπορίνες, μικοναζόλη, τολβουταμίδη, σουλφοναμίδη

61 Ανίχνευση πρωτεΐνης Dipstick Πρωτεϊνουρία Μέθοδοι καθίζησης (SSA) Οι σκιαγραφικές ουσίες προκαλούν ψευδώς θετικά αποτελέσματα. Η εξέταση πρέπει να πραγματοποιείται 24h μετά τη χορήγηση του σκιαγραφικού.

62 Ανίχνευση πρωτεΐνης Πρωτεϊνουρία Dipstick Ίχνη 5-20 mg/dl mg/dl mg/dl mg/dl 4+ >2000 mg/dl

63 Ποσοτικός προσδιορισμός Πρωτεϊνουρία» 24ωρη συλλογή ούρων» Δείγμα ούρων: πρωτεΐνη/κρεατινίνη

64 Ορθοστατική Πρωτεϊνουρία Δύο ξεχωριστά δοχεία συλλογής ούρων Μετά την πρωινή έγερση πετάμε τα πρώτα ούρα Κατά τη διάρκεια της ημέρας συλλέγουμε τα ούρα στο δοχείο της ημερήσιας συλλογής Το βράδυ ξαπλώνουμε δύο ώρες πριν την ώρα του ύπνου. Αμέσως πριν κοιμηθούμε, συλλέγουμε την τελευταία ούρηση στο δοχείο της ημερήσιας συλλογής Το επόμενο πρωί συλλέγουμε τα πρώτα πρωινά ούρα στο δοχείο της νυχτερινής συλλογής

65 Πρωτεϊνουρία Ποιοτική ανάλυση» Ηλεκτροφόρηση, ανοσοκαθήλωση» β 2 -μικροσφαιρίνη» RBP, α 1 -μικροσφαιρίνη» N-acetyl-glucosaminase (NAG) Σωληναριακή βλάβη» Εκλεκτική πρωτεϊνουρία: κάθαρση IgG / κάθαρση τρανσφερίνης <0.1» Μεταμόσχευση νεφρού: Perforin, Granzyme B, Fas-Ligand

66 Μικροαλβουμινουρία Φυσιολογική απέκκριση αλβουμίνης: <20 μg/24h (15 μg/min) Μικροαλβουμινουρία: mg/24h ( μg/min) Πρωτεϊνουρία: >300 mg/24h Μικροαλβουμινουρία είναι η συγκέντρωση αλβουμίνης στα ούρα πάνω από τα φυσιολογικά επίπεδα, που δεν είναι όμως ανιχνεύσιμη με τη μέθοδο dipstick.

67 Μικροαλβουμινουρία Παροδική μικροαλβουμινουρία: πυρετός, άσκηση, καρδιακή ανεπάρκεια, φτωχός γλυκαιμικός έλεγχος Συλλογή ούρων 24h (αλβουμίνη >20 μg/min) Πρωινό δείγμα ούρων (αλβουμίνη >20 mg/l) Ημιποσοτικός προσδιορισμός με dipsticks Αλβουμίνη/κρεατινίνη >0.03 mg/mg

68 Γενική Εξέταση Ούρων Φυσικά χαρακτηριστικά Χημικά χαρακτηριστικά Μικροσκοπική εξέταση Δεύτερο πρωινό δείγμα Αποφυγή άσκησης βαρειών γευμάτων

69 Κυτταρικά στοιχεία ούρων Τύπος Υποκατηγορία Ερυθρά αιμοσφαίρια Λευκά αιμοσφαίρια Σωληναριακά κύτταρα Ουροεπιθηλικά κύτταρα Πλακώδη κύτταρα Ισομορφικά, δύσμορφα, ακανθοκύτταρα, δρεπανοκύτταρα Ουδετερόφιλα, λεμφοκύτταρα, ηωσινόφιλα Στρογγυλά, πολυγωνικά, κυλινδρικά

70 Ερυθρά Αιμοσφαίρια «Σπειραματική» αιματουρία: δύσμορφα ερυθρά >75 80% «Μη σπειραματική» αιματουρία: φυσιολογικά ερυθρά >75 80% «Μεικτή» αιματουρία: φυσιολογικά 50%, δύσμορφα 50%

71 Λευκά Αιμοσφαίρια d=10μm Κοκκώδες κυτταρόπλασμα, πολυλοβωτός πυρήνας Πιο συχνή αιτία πυουρίας: ουρολοίμωξη Η πυουρία έχει μικρότερη διαγνωστική αξία όταν συνοδεύεται από κυτταρικούς κυλίνδρους, άλλα κυτταρικά στοιχεία και/ή πρωτεϊνουρία Άσηπτη πυουρία: TB

72 Ηωσινόφιλα Μπορούν να αναγνωρισθούν μόνο με ειδικές χρώσεις Χρώση Wright Χρώση Hansel Wright s stain is the wrong stain!!! Οξεία διάμεση νεφρίτιδα Αθηροεμβολική νόσος

73 Επιθηλιακά κύτταρα Μπορεί να προέρχονται από οποιοδήποτε σημείο του ουροποιητικού Μόνο τα σωληναριακά κύτταρα έχουν διαγνωστική αξία Είναι 1.5 έως 3 φορές μεγαλύτερα από τα WBC (d=12-20 μm) με μεγάλο στρογγυλό πυρήνα

74 Κύλινδροι Πρωτεΐνες και κύτταρα που καθιζάνουν μέσα στο σωληναριακό αυλό (άπω και αθροιστικά σωληνάρια) Υαλώδεις Ερυθροκυτταρικοί Λευκοκυτταρικοί Επιθηλιακοί Λιπώδεις Κοκκώδεις

75 Υαλώδεις κύλινδροι Ελαφρώς πιο διαθλαστικοί από το νερό Μόνο βλεννοπρωτεΐνη Δεν είναι ενδεικτικοί νοσήματος Συμπυκνωμένα ούρα, διουρητική αγωγή

76 Ερυθροκυτταρικοί κύλινδροι Παθογνωμονικοί σπειραματονεφρίτιδας ή αγγειίτιδας

77 Λευκοκυτταρικοί κύλινδροι Η παρουσία μόνο πυουρίας και λευκοκυτταρικών κυλίνδρων είναι ενδεικτική νόσου του σωληναροδιάμεσου ιστού και πυελονεφρίτιδας Μπορεί να ανευρίσκονται και σε άλλα σπειραματικά νοσήματα

78 Επιθηλιακοί κύλινδροι Τα επιθηλιακά κύτταρα προέρχονται μέσα από το νεφρικό παρέγχυμα ΟΣΝ, οξεία σπειραματονεφρίτιδα

79 Λιπώδεις κύλινδροι Σε ασθενείς με σημαντικού βαθμού πρωτεϊνουρία Υπερδιήθηση λιπιδίων ή/και σύνθεση λιπιδίων από τα σωληναριακά κύτταρα «Σταυρός της Μάλτας»

80 Κοκκώδεις κύλινδροι Εκφυλισμένοι κυτταρικοί κύλινδροι ή συσσωματώματα πρωτεϊνών Δεν είναι ειδικοί αλλά έχουν συνήθως παθολογική σημασία ΟΣΝ, ΣΝ, ΟΔΝ

81 Κηρώδεις κύλινδροι Αποτελούνται από υαλίνη αλλά με υψηλότερο διαθλαστικό δείκτη Σχηματίζονται σε διατεταμένα και ατροφικά σωληνάρια Προχωρημένη νεφρική ανεπάρκεια

82 Κρύσταλλοι Όξινα ούρα Αλκαλικά ούρα Ουρικού οξέος Αμορφα ουρικά άλατα Οξαλικού ασβεστίου Κυστίνης Λευκίνης Τυροσίνης Χοληστερίνης Φωσφορικού ασβεστίου Τριπλοφωσφορικοί Άμορφα φωσφορικά άλατα

83 Κρύσταλλοι Οξαλικού ασβεστίου Ουρικού οξέος Κυστίνης Στρουβίτη

84 Κρύσταλλοι Στις περισσότερες περιπτώσεις, η κρυσταλλουρία δεν αποτελεί παθολογικό φαινόμενο Οι κρύσταλλοι κυστίνης, τυροσίνης, λευκίνης και χοληστερίνης έχουν πάντοτε παθολογική σημασία