Μάθηση Απόδοση. Μάθημα 710 Μάθηση - Απόδοση

Transcript

1 Μάθηση Απόδοση. Διαφοροποιήσεις στην Κινητική Συμπεριφορά Μάθημα 710 Μάθηση - Απόδοση Διάλεξη 4η

2 Στόχοι- περιεχόμενο διάλεξης Ορισμός μάθησης διαφορές με την απόδοση Αξιολόγησης Μάθησης Στάδια μάθησης -& κινητικό πρόγραμμα Είδη δεξιοτήτων Μοντέλο ανθρώπινης απόδοσης & έλεγχος κινήσεων Χρήση ανατροφοδότησης Κινητικό σχήμα Μέθοδοι εξάσκησης

3 Μάθηση μόνιμες σταθερές αποτέλεσμα εμπειρίας- εξάσκησης αλλαγές στην κινητική συμπεριφορά (απόδοση) Δεν υπάρχει «καλό» και «κακό» ό

4 Αντιμαχόμενοι στόχοι Ο διαθέσιμος χρόνος είναι δεδομένος και περιορισμένος. Τα κινητικά στοιχεία δεξιότητες προς μάθηση είναι περισσότερα από ένα.

5 Αξιολόγηση της μάθησης Καμπύλες απόδοσης - βελτίωση & σταθερότητα Μέτρηση διατήρησης - μονιμότητα Μέτρηση μεταφοράς - προσαρμοστικότητα

6 Καμπύλες απόδοσης τύποι Γραμμική Επιταχυνόμενη αρνητικά Επιταχυνόμενη θετικά

7 Καμπύλες απόδοσης α π ό δ ο σ η Χρόνος - εξάσκηση

8 Νόμος μάθησης Μεγάλες αλλαγές - βελτιώσεις της απόδοσης στην αρχική φάση της εξάσκησης. ης Στη συνέχεια οι αλλαγές είναι μικρότερες. α π ό δ ο σ η Ο ρυθμός βελτίωσης της απόδοσης είναι ανάλογος με την «ποσότητα» βελτίωσης της απόδοσης που υπολείπεται. Χρόνος - εξάσκηση

9 Μέτρηση διατήρησης & μεταφοράς Εξάσκηση

10 Σχεδιασμός για αξιολόγηση της μάθησης Αρχική μέτρηση Παρέμβαση εφαρμογή προγράμματος εξάσκησης Τελική μέτρηση Καμία επαφή εξάσκηση με τα σχετικά αντικείμενα. Μέτρηση Διατήρησης

11 Οι δοκιμασίες αξιολόγησης Αρχική, τελική και μέτρηση η διατήρησης περιλαμβάνουν τις ίδιες δοκιμασίες κάτω από τις ίδιες συνθήκες. Αλλαγές = Μέτρηση η μεταφοράς ικανότητα γενίκευσης

12 Αξιολόγηση Περιεχόμενο και στόχος Δραστηριότητα Αποτέλεσμα Απόδοση Διαδικασία Σκοποβολή (περίστροφο) Πρώτη θέση στο τοπικό πρωτάθλημα Αύξηση των κεντρικών στοχεύσεων από 60% σε 70% Ήρεμη εκπνοή πριν από κάθε πάτημα σκανδάλης Σκι θαλάσσης Πρόκριση στην Αύξηση των Επικέντρωση του τελική φάση του τοπικού πρωτάθλημα επιτυχημένων ανοιχτών περασμάτων από 4 σε 5 βλέμματος στην εξωτερική γωνία του περάσματος Πετοσφαίριση Πρώτη θέση στο τοπικό πρωτάθλημα Αύξηση του ποσοστού υποδοχής από 62% σε 75% Πέρασμα των χεριών στο άλλο γήπεδο σε όλες τις προσπάθειες μπλοκ

13 Αλλαγές στην απόδοση αποτέλεσμα της μάθησης Στάδια μάθησης Αρχικό στάδιο - Απόκτηση Συναρμογής Κατανόηση της φύσης της δεξιότητας (παρατήρηση αισθητηριακές πληροφορίες) Ο ασκούμενος απλοποιεί το «κινητικό πρόβλημα» αποκλείοντας βαθμούς ελευθερίας α. διατηρεί σταθερές τις γωνίες των αρθρώσεων καθ όλη τη διάρκεια της κίνησης β. συνενώνει και δεσμεύει την κίνηση των αρθρώσεων ώστε να είναι σε πλήρη συμφωνία

14 Ενδιάμεσο στάδιο Τροποποίηση προσαρμογή του κινητικού προγράμματος Αναγνώριση των λαθών Κατανόηση της σχέσης μεταξύ του προγραμματισμού και παραγωγής των κινήσεων με το αποτέλεσμα στο περιβάλλον

15 Χαρακτηριστικά Κινητικής Απόδοσης Άκαμπτη κίνηση Πιο χαλαρή Αυτόματη Έλλειψη ακρίβειας Πιο ακριβής Ακριβής Αστάθεια Πιο σταθερή Σταθερή Αργή διακοπτόμενη Μεγαλύτερη ροή Απόλυτη ροή Ντροπαλή Πιο αποφασιστική Αποφασιστική Αναποφάσιστη σ Πιο αποφασιστική σ Σίγουρη Έλλειψη προσαρμοστικότητας Μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα Προσαρμοστικότητα Όχι αποτελεσματική Πιο αποτελεσματική Αποτελεσματική Πολλά λάθη Λίγα λάθη Αναγνώριση λαθών

16 Τελικό - Αυτόνομο στάδιο Έλεγχος προσαρμογή κίνησης Η προσοχή κατευθύνεται σε άλλα σημεία της εκτέλεσης Περιορισμός των λαθών Απελευθέρωση επανάθεση βαθμών ελευθερίας και ενσωμάτωση τους στις συντονιστικές δομές

17 Καμπύλη Μάθησης α π ό δ ο σ η Χρόνος - εξάσκηση

18 Χαρακτηριστικά του αθλητή που επηρεάζουν τη μάθηση Κίνητρα Το κίνητρο που αντιλαμβάνεται ο αθλητής για μάθηση σχετίζεται με την αντίληψη που έχει για την επιτυχία των στόχων του. Οι αντιλήψεις αυτές διαμορφώνονται με κρίσεις που αφορούν α. την ατομική του απόδοση με αυτή των συναθλητών του (norm referenced judgments) και β. την ατομική του απόδοση σε σχέση με τον στόχο της δεξιότητας (task referenced judgments).

19 Προηγούμενες εμπειρίες Κινητικά, αντιληπτικά και γνωστικά στοιχεία. Δραστηριότητες Κινητικά Αντιληπτικά Γνωστικά στοιχεία στοιχεία στοιχεία Tennis Στροφή του ώμου Οπτική ακολουθία Μεταβλητότητα Badminton πριν από το της μπάλας - στην επιλογή της χτύπημα φτερό βολής Bowling - Ακολουθία του Εκτίμηση της Αποτελεσματική Shuffleboard αντικειμένου προς την πορεία κίνησης του θέσης του στόχου τοποθέτηση του αντικειμένου Χόκεϊ στον πάγο Ποδόσφαιρο Διατήρηση δυναμικής ισορροπίας με χειρισμό αντικείμενο Ακριβής υπολογισμός της κίνησης των αντιπάλων Διατήρηση σωστής θέσης μέσα στον αγωνιστικό χώρο σε σχέση με τους συμπαίκτες

20 Είδη δεξιοτήτων Εκτέλεση σε σταθερό ή μεταβαλλόμενο περιβάλλον ρβ Απαίτηση για επιλογή της απάντησης ή για εκτέλεση αυτής Περιλαμβάνονται κινήσεις με ξεκάθαρη αρχή και τέλος ή συνεχιζόμενες κινήσεις Κινήσεις με ζητούμενο την ακρίβεια ή την υπερνίκηση αντίστασης Σύνθετες ή απλές

21 Στάδια επεξεργασίας ξργ πληροφοριών ρ Ερέθισμα Αναγνώριση ερεθίσματος Επιλογή απάντησης Χρόνος αντίδρασης Προγραμματισμός απάντησης Κινητική απάντηση

22 Είσοδος Αναγνώριση ερεθίσματος Επιλογή απάντησης Προγραμματισμός απάντησης Λάθος Μοντέλο Ανθρώπινης Απόδοσης Επιθυμητή κατάσταση Μέτρο σύγκρισης Κινητικό πρόγραμμα Σπονδυλική στήλη Μύες Έξοδος Κιναισθητική ανατροφοδότηση Εξωτερική ανατροφοδότηση Όραση, ακοή Πρ ραγματική κατάστ ταση

23 Κλειστό Κύκλωμα Ελέγχου Εκτελεστικό: καθορίζει τις ενέργειες που θα πρέπει να πραγματοποιηθούν για να επιτευχθεί ε το επιθυμητό αποτέλεσμα Αποτελεσματικό: ο μηχανισμός που υλοποιεί την επιθυμητή ενέργεια (μέλη σώματος) Μέτρο σύγκρισης: ο μηχανισμός για τον εντοπισμό του λάθους όπου συγκρίνεται η ανατροφοδότηση της πραγματικής εκτέλεσης με αυτής της επιθυμητής.

24 Ανοικτό Κύκλωμα Ελέγχου τρόπος κινητικού ελέγχου ο οποίος περιλαμβάνει τη χρήση κεντρικά καθορισμένων, και από πριν οργανωμένων εντολών, οι οποίες αποστέλλονται στο αποτελεσματικό σύστημα και ενεργοποιούνται χωρίς να χρησιμοποιείται ανατροφοδότηση.

25

26 Κινητικό πρόγραμμα Ένα σετ προκαθορισμένων κινητικών εντολών οι οποίες καθορίζουν και δίνουν μορφή στην κίνηση που παράγεται. Ορισμός και έκδοση των εντολών που καθορίζουν την κίνηση. Οργάνωση των βαθμών ελευθερίας των μυών και αρθρώσεων σε μία μονάδα ικανή να παράγει την μία αποτελεσματική κίνηση. Καθορισμός και ενεργοποίηση των προκαταρκτικών ρυθμίσεων της στάσης του σώματος που απαιτούνται για να εκτελεστεί η κίνηση. η Ρύθμιση των πολλαπλών αντανακλαστικών διαδρομών ώστε να επιτευχθεί ο κινητικός στόχος.

27 Καθορίζει Την επιλογή των μυών οι οποίοι συμμετέχουν στην παραγωγή γή της ενέργειας. Τη σειρά ενεργοποίησης ης τους. Τη σχετική δύναμη σύσπασης του κάθε μυ. Το σχετικό συγχρονισμό και διαδοχικότητα της ενεργοποίησης. Τη διάρκεια των συσπάσεων.

28 Γενικευμένο Κινητικό Πρόγραμμα μία κατηγορία κινήσεων που φυλάσσεται στη μνήμη, ενώ για την παραγωγής της συγκεκριμένης κίνησης απαιτείται ο καθορισμός και ρύθμιση συγκεκριμένων παραμέτρων

29 Για την εκτέλεση της κάθε δεξιότητας διαμορφώνεται με την εξάσκηση και αποθηκεύεται μία «ιστορία» που στηρίζεται: 4 στοιχεία αρχική θέση - συνθήκες επιμέρους τιμές στις παραμέτρους κινητικού προγράμματος αποτέλεσμα κίνησης (γνώση αποτελέσματος) αισθητηριακές συνέπειες από την εκτέλεση της κίνησης.

30 Aνατροφοδότηση Πληροφορίες που έρχονται ως επακόλουθο της εκτέλεσης της δεξιότητας είτε από τα αισθητήρια όργανα του σώματος είτε από εξωτερικές πηγές προπονητής Αποτέλεσμα Απόδοση

31 Ανατροφοδότηση Α: βασικός ρόλος του προπονητή Παροχή ανατροφοδότησης Αποτελέσματος - Απόδοσης Απαραίτητο για να υπάρχει μάθηση Πληροφορίες σχετικά με το αποτέλεσμα Πληροφορίες σχετικά με τον στόχο Απαραίτητη στους αρχάριους Πληροφορίες για τον τύπο της κίνησης Πληροφορίες κινηματικές

32 Δύο Είδη Μνήμης - Ανατροφοδότηση Η Η διδασκαλία βοηθά στην δηλωτική γνώση (τι να κάνει) ) Οι πληροφορίες τεχνικής (ΚΡ) και η επίδειξη μοντέλου βοηθούν στην διαδικαστική γνώση (πώς ώ να το κάνει) )

33 Χρήσιμες πληροφορίες Περιληπτική Ανατροφοδότηση Ανατροφοδότηση μέσου όρου Ανατροφοδότηση ορισμένου εύρους Ακρίβεια Περιεχομένου Πληροφορίες σχετικά με την κατεύθυνση και το εύρος του λάθους. Τα λάθη των ασκουμένων στην αρχική φάση μάθησης είναι συνήθως τόσο μεγάλα που οι πληροφορίες ανατροφοδότησης δεν χρειάζεται να περιλαμβάνουν λεπτομερειακά στοιχεία. (Magill & Wood 1986.)

34 Πότε Παρέχεται Μετά από 5 προσπάθειες Στόχος είναι η καθοδήγηση του ασκούμενου ώστε να ανακαλύπτει μόνος του μετά από κάθε εκτέλεση τις σχετικές εσωτερικές/ / αισθητηριακές πληροφορίες που του είναι διαθέσιμες. Θα πρέπει να δοθεί στον ασκούμενο η ευκαιρία να ανακαλύψει τη σχέση: περιβάλλον ασκούμενος- δεξιότητα. Όταν ο στόχος αυτός επιτευχθεί η επαυξημένη ανατροφοδότηση γίνεται περιττή.

35 ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ - ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ - ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ 5 sec 5 sec Όχι αμέσως μετά την εκτέλεση για να μπορέσει ο εκτελεστής να συμμετέχει σε διαδικασίες επεξεργασίας των νέων πληροφοριών. Δραστηριότητα στο ενδιάμεσο διάστημα επηρεάζει αρνητικά τη μάθηση εκτός από την περίπτωση που πρόκειται για επεξεργασία κινητικών πληροφοριών. ρ εκτίμηση του λάθους που εκτελέστηκε

36 Αρνητικές Επιδράσεις Ανατροφοδότησης Όταν παρέχεται ταυτόχρονα με την εκτέλεση Χρησιμοποιείται η προσοχή των αθλητών μειωμένη ικανότητα αναγνώρισης λαθών ιδιαίτερα σε αρχάριους αθλητές Όταν παρέχεται σε κάθε προσπάθεια εξάρτησηξ ρ η η Όταν παρέχει λανθασμένες πληροφορίες

37 Σχεδιασμός Μεθόδων Εξάσκησης Β: Βασικός ρόλος προπονητή Συνδυασμός μεθόδων εξάσκησης Κατανομή εξάσκησης Πλοκή περιεχομένου Μεταβλητότητα εξάσκησης

38 Κατανομή Εξάσκησης Κατανομή των περιόδων εξάσκησης και ανάπαυσης ρυθμίζοντας τη συχνότητα και την διάρκεια τους. Μαζική - Κατανεμημένη

39 Απόδοση Μάθηση Όταν η περίοδος εξάσκησης παραμένει σταθερή, μείωση των περιόδων ανάπαυσης έχει αρνητικά αποτελέσματα στην απόδοση. (Lee & Genovese 1988). Ιδιαίτερη εφαρμογή βρίσκει σε δεξιότητες με μεγάλη ενεργειακή δαπάνη Η επίδραση της κατανομής της εξάσκησης είναι σχετικά μόνιμη. Οι διαφορές μεταξύ των αρχικών προσπαθειών ήταν μικρότερες απ ότι μεταξύ των τελευταίων προσπαθειών της εξάσκησης. Όταν η αξιολόγηση γίνεται με συνθήκες «μαζικής εξάσκησης» έχει αρνητικές επιδράσεις στην απόδοση ενώ το φαινόμενο είναι πιο έντονο όταν η αξιολόγηση δεν αποτελεί ίδια συνθήκη με την εξάσκηση.

40 Υστερεί στην απόδοση και τη διατήρηση αλλά διαφέρει ελάχιστα στη μάθηση Είναι καλύτερη όταν: απαιτείται μικρότερη ρη κατανάλωση ενέργειας στόχος της εξάσκησης είναι η ποσότητα απαιτείται εξοικονόμηση χρόνου δεν είναι προτείνεται για παιδιά γιατί η ποσότητα της εξάσκησης είναι συγκεντρωμένη. σε συνδυασμό με κούραση αυξάνει την πιθανότητα τραυματισμών και λάθος μάθησης.

41 Υπερέχει στην απόδοση και διατήρηση αλλά διαφέρει ελάχιστα στη μάθηση Είναι καλύτερη όταν: απαιτείται μεγάλη κατανάλωση ενέργειας δεν υπάρχει παρακίνηση στόχος της εξάσκησης είναι η ποιότητα αρχάριοι ασκούμενοι εισάγονται σε μια σύνθετη δεξιότητα Δίνει χρόνο για αφομοίωση των πληροφοριών Δίνει χρόνο για αφομοίωση των πληροφοριών από την ανατροφοδότηση, άρα είναι πιο ευνοϊκή για τις γνωστικές διαδικασίες.

42 Πλοκή Περιεχομένου είναι η πλοκή που εφαρμόζεται σε μία μονάδα εξάσκησης όταν σ αυτή τη μονάδα εξασκούνται αρκετές διαφορετικές δεξιότητες Έχει αποδειχθεί πως η ομαδοποιημένη εξάσκηση η παράγει ανώτερη απόδοση αλλά κατώτερη μάθηση και /ή μεταφορά.

43 Ομαδοποιημένη Τυχαία Ολοκληρώνονται όλες οι προσπάθειες της ίδιας δεξιότητας πριν ξεκινήσει η εξάσκηση για την επόμενη δεξιότητα. Κατά την εξάσκηση εναλλάσσονται οι διαφορετικές δεξιότητες με τυχαία σειρά.

44 Σταθερή Μεταβαλλόμενη Εξάσκηση Εξάσκηση στην ίδια δεξιότητα σε μία μόνο «εκδοχή» της Εξάσκηση σε διαφορετικές μορφές της ίδιας δεξιότητας

45 Μεταβλητότητα Εξάσκησης Με την εξάσκηση ο ασκούμενος μαθαίνει ένα κανόνα (σχήμα) ό οποίος καθορίζει την κινητική συμπεριφορά του. Ο κανόνας περιλαμβάνει τη σχέση μεταξύ των προηγούμενων συνεπειών στο περιβάλλον και τις τιμές των διαφόρων κινητικών παραμέτρων που χρησιμοποιήθηκαν για να υπάρξουν τα αντίστοιχα αποτελέσματα. Η μεταβλητότητα στην εξάσκηση «η μάθηση του κανόνα» θα είναι πιο αποτελεσματική εάν οι εμπειρίες του ασκούμενου είναι μεταβλητές και όχι σταθερές.

46 Ποιο είναι το αποτέλεσμα Απόκτηση ικανότητας αντιμετώπισης νέων καταστάσεων. Μάθηση μορφών δεξιοτήτων που δεν περιλαμβάνονται στην εξάσκηση. Εφαρμογή σε ανοιχτές δεξιότητες που εκτελούνται σε ασταθές και απρόβλεπτο περιβάλλον.

47 Primacy and Recency Effect 1η πληροφορία τελευταία πληροφορία