Κοινωνική Οικονομία Συνεταιριστική Επιχειρηματικότητα

Transcript

1 Κοινωνική Οικονομία Συνεταιριστική Επιχειρηματικότητα Ενότητα 3: Τα χαρακτηριστικά των φορέων της κοινωνικής οικονομίας Δρ. Ανδρονίκη Καταραχιά Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής

2 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2

3 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο TEI Δυτικής Μακεδονίας» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3

4 Σκοποί ενότητας Να κατανοήσει ο φοιτητής τις βασικές εννοιολογικές προσεγγίσεις των χαρακτηριστικών των φορέων της κοινωνικής οικονομίας. 4

5 Περιεχόμενα ενότητας Κοινή φιλοσοφία Νέο οικονομικό Μοντέλο. Κοινά χαρακτηριστικά. Κοινά χαρακτηριστικά σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ιδιαιτερότητα κοινών χαρακτηριστικών. Κοινά πλεονεκτήματα. Χαρακτηριστικά και διαφορές των τομέων της οικονομίας. 5

6 Κοινή φιλοσοφία Νέο οικονομικό Μοντέλο (1) Ο καινοτόμος τρόπος με τον οποίο η κοινωνική οικονομία στηρίζεται στη φροντίδα και τη συντήρηση και όχι στην κατανάλωση. Χρησιμοποιούν την επιτυχία των επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων, όπως η αναγέννηση και την κοινωνική ένταξη. Μπορούν να ανταποκριθούν καλύτερα στις νέες ανάγκες της αγοράς, εστιάζοντας στην ανάγκη ενός πιο ηθικού καταναλωτισμού Πηγή: QeC-ERAN,

7 Κοινή φιλοσοφία Νέο οικονομικό Μοντέλο (2) Ανταποκρίνονται στην επιτακτική ανάγκη της βελτίωσης των δημοσίων υπηρεσιών. Δημιουργούν ποιοτικές σταθερές ευκαιρίες απασχόλησης, ιδίως μεταξύ των πιο αποκλεισμένων ομάδων ανθρώπων. Στηρίζουν την αειφόρο ανάπτυξη και υποστηρίζουν σθεναρά την κοινωνική καινοτομία. 7

8 Κοινά χαρακτηριστικά Ανεξαρτησία της δράσης τους από κρατικούς φορείς. Μη κερδοσκοπικά κίνητρα. Δημοκρατική Διοίκηση. Εθελοντική ελεύθερη συμμετοχή. Συμμετοχική δημοκρατική λήψη αποφάσεων. Προαγωγή δημοκρατικών και ανθρωπιστικών αρχών. Εξυπηρέτηση κοινωνικών σκοπών ανεξαρτήτων οικονομικού οφέλους. 8

9 Κοινά χαρακτηριστικά σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (1) Συμβάλλουν σε έναν πιο αποτελεσματικό ανταγωνισμό στην αγορά και στην ενθάρρυνση της αλληλεγγύης και της συνοχής. Πρωταρχικός σκοπός τους δεν είναι να αποκτήσουν απόδοση κεφαλαίου. Είναι, από τη φύση τους, μέρος της οικονομίας των ενδιαφερόμενων μερών, των οποίων οι επιχειρήσεις που δημιουργούνται από και για εκείνους που εξυπηρετούν κοινές ανάγκες, και είναι υπόλογοι σε αυτούς που προορίζονται να εξυπηρετήσουν. 9

10 Κοινά χαρακτηριστικά σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2) Λειτουργούν γενικά σύμφωνα με την αρχή της αλληλεγγύης και της αμοιβαιότητας και διαχειρίζονται από τα μέλη, με βάση τον κανόνα του «ένας άνθρωπος, μία ψήφος». Είναι ευέλικτες και καινοτόμες (με δράσεις που ανταποκρίνονται στις μεταβαλλόμενες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες). Βασίζονται στην ενεργό συμμετοχή και τη δέσμευση και πολύ συχνά σε εθελοντική συμμετοχή. 10

11 Ιδιαιτερότητα κοινών χαρακτηριστικών Επιδιώκουν την υλοποίηση οικονομικών, κοινωνικών και κοινωφελών στόχων. Καθορίζουν όρια αναφορικά με την ιδιοποίηση των κερδών. Εργάζονται προς όφελος του τοπικού πληθυσμού ή αποτελούνται από ομάδες με κοινά συμφέροντα. Έχουν διαχειριστική αυτονομία και προωθούν τη συμμετοχή των εργαζομένων τους, των εθελοντών και των χρηστών στη διαχείρισή τους. 11

12 Κοινά πλεονεκτήματα (1) Η μεγαλύτερη ευελιξία διαχείρισης Η εθελοντική προσφορά. Η δημιουργία θέσεων εργασίας μέσα από την προώθηση καινοτομικών δράσεων. Η εμπιστοσύνη των πολιτών. Το χαμηλό κόστος λειτουργίας. 12

13 Κοινά πλεονεκτήματα (2) Η διαχειριστική αυτονομία. Η ανάπτυξη επιχειρηματικής δραστηριότητας. Το ευέλικτο καθεστώς εργασιακών ρυθμίσεων. Οι χαμηλότερες τιμές υπηρεσιών και αγαθών σε σχέση με τον παραδοσιακό ιδιωτικό τομέα. Πηγή: Βλιάμος,

14 Η κοινωνική Οικονομία και οι άλλοι τομείς Πηγή: Ministry of Regional Development,

15 Χαρακτηριστικά και διαφορές των τομέων της οικονομίας -- Ιδιωτικός Τομέας Δημόσιος Τομέας Τομέας Κοινωνικής Οικονομίας Ποιος αποφασίζει Ιδιοκτήτης ή ΔΣ εταίρων Διοίκηση (υπό τον έλεγχο των εκλεγμένων) Οι (συν)εταίροι (ένα μέλος, μία ψήφος), δημοκρατικά εκλεγμένα όργανα Πως λειτουργεί Ιδιωτική πρωτοβουλία, μισθωτοί Νομικό πλαίσιο, υπάλληλοι Ιδιωτική -συλλογικού χαρακτήραπρωτοβουλία, μεικτό σύστημα: μισθωτοί κι εθελοντές Χρηματοδότηση Αγορά Φόροι Μεικτή: αγορά και επιχορηγήσεις Στόχος Κέρδος Εξυπηρέτηση του κοινωνικού συνόλου Συνδυασμός κοινωνικών και οικονομικών στόχων. Μη κερδοσκοπικός. Κοινωνική χρησιμότητα. Πως καθορίζεται ο προσανατολισμός Αγορά Ανάγκες της κοινωνίας με κανονιστικά πρότυπα Καταστατικό δράσης. Ηθικές Δεσμεύσεις. Εξασφάλιση συμβατότητας μεταξύ οικονομικών και κοινωνικών στόχων. Ως πότε συνεχίζει να λειτουργεί Αγορά και ελεύθερη απόφαση του ιδιοκτήτη Απόφαση της εκάστοτε κυβέρνησης (ιδιωτικοποίηση, αναδιάρθρωση της υπηρεσίας) Κοινή απόφαση συνεταίρων/μελών (ένα μέλος, μια ψήφος) Πηγή: Ministry of Regional Development,

16 Βιβλιογραφία (1) European Union (2013), Retrieved November 18, 2013, from Ministry of Regional Development, 2012 Retrieved November 8, 2012, from QeC-ERAN (2013), INTERREG IVC, 3rd Call for Proposals, European Territorial Cooperation Objective of the Structural, Fund policies for the period Retrieved November 1, 2012, from Pages/ GetFile.aspx?guid=d80364cd. 16

17 Βιβλιογραφία (2) Βλιάμος, Σ. (2011), Κοινωνική Οικονομία και Κοινωνική ανάπτυξη, Ανάκτηση Νοέμβριος 18, 2012, από index.php?option=com_ content&view=article&id=126: &catid= 79: &Itemid=126. Ζιώμας,. (2010), Κοινωνική Οικονομία Κοινωνική Επιχειρηματικότητα και Κοινωνικές Επιχειρήσεις: Βασικές έννοιες, ορισμοί και τα κυριότερα χαρακτηριστικά. Κλήμη-Καμινάρη, Ο. και Παπαγεωργίου, Κ. Λ. (2010), Κοινωνική Οικονομία Μια Πρώτη Προσέγγιση, Εκδόσεις Ελληνοεκδοτική, Αθήνα. 17