Καρκίνος παχέος εντέρου Ανεπιθύμητες ενέργειες αντινεοπλασματικών θεραπειών
|
|
- Φωτινή Κρεστενίτης
- 9 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 REVIEW ÁÑ ÅÉÁ ÅËËÇÍÉÊÇÓ ÉÁÔÑÉÊÇÓ 2012, 29(3): Καρκίνος παχέος εντέρου Ανεπιθύμητες ενέργειες αντινεοπλασματικών θεραπειών Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα της δημόσιας υγείας και μια από τις βασικές αιτίες θνησιμότητας από κακοήθεις νεοπλασίες. Σήμερα, τέσσερις αντινεοπλασματικοί-χημειοθεραπευτικοί παράγοντες, η 5-φθοριοουρακίλη (5-FU), η οξαλιπλατίνη (oxaliplatin), η ιρινοτεκάνη (irinotecan) και η καπεσιταβίνη (capecitabine), έχουν εγκριθεί για τη θεραπεία της νόσου. Παρ όλο που οι χημειοθεραπευτικοί αυτοί παράγοντες έχουν αυξήσει την αποτελεσματικότητα των θεραπευτικών προσεγγίσεων και την επιβίωση των ασθενών, έχουν συσχετιστεί και με ανεπιθύμητες ενέργειες, κάποιες από τις οποίες μπορεί να είναι αρκετά σημαντικές. Οι εν λόγω τοξικότητες πιθανόν να είναι δοσο-περιοριστικές και να επηρεάζουν τελικά το χρονοδιάγραμμα χορήγησης της συνολικής θεραπείας. Στρατηγικές διαχείρισης αυτών των ανεπιθύμητων αντιδράσεων μπορεί να αφορούν τόσο στην πρόληψη όσο και στην έγκαιρη αναγνώριση αλλά και αντιμετώπιση μιας τοξικής αντίδρασης. Τέτοιες κατευθυντήριες οδηγίες (guidelines) πρέπει να ενσωματωθούν στο γενικότερο θεραπευτικό πλάνο, γεγονός το οποίο θα ελαχιστοποιήσει τις διακοπές ή την παύση της θεραπείας και θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής των ασθενών. Τέλος, η αναγνώριση νέων προβλεπτικών δεικτών (predictive markers) για την αποτελεσματικότητα των διαφόρων θεραπειών μπορεί να ελαχιστοποιήσει την έκθεση των ασθενών σε θεραπείες που πιθανόν να μην είναι οι καταλληλότερες γι αυτούς και να μην τους βοηθήσουν. Η σχετική προσέγγιση αποτελεί μια έκφανση της εξατομικευμένης θεραπείας, η οποία μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο έκθεσης ασθενών σε πιθανή άσκοπη τοξικότητα. Copyright Athens Medical Society ARCHIVES OF HELLENIC MEDICINE: ISSN ARCHIVES OF HELLENIC MEDICINE 2012, 29(3): Ν. Τσουκαλάς, 1 Α. Παπακωστίδη, 2 Μ. Τόλια Αντικαρκινικό Ογκολογικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ο Άγιος Σάββας», Αθήνα 2 Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Αλεξάνδρα», Αθήνα Colorectal cancer: Adverse effects of antineoplastic treatment Λέξεις ευρετηρίου Ανεπιθύμητες ενέργειες Ιρινοτεκάνη Καπεσιταβίνη Καρκίνος παχέος εντέρου Οξαλιπλατίνη 5-φθοριοουρακίλη Abstract at the end of the article Υποβλήθηκε Εγκρίθηκε ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα της δημόσιας υγείας και μια από τις βασικές αιτίες θνησιμότητας από κακοήθεις νεοπλασίες. Σήμερα, τέσσερις χημειοθεραπευτικοί παράγοντες, η 5-φθοριοουρακίλη (5- FU), η οξαλιπλατίνη (oxaliplatin), η ιρινοτεκάνη (irinotecan) και η καπεσιταβίνη (capecitabine), έχουν εγκριθεί για τη θεραπεία της νόσου. Ωστόσο, έως τα μέσα περίπου της δεκαετίας του 1990 η 5-FU ήταν το μοναδικό διαθέσιμο φάρμακο για την αντιμετώπιση του καρκίνου του παχέος εντέρου (CRC) και για πολλά χρόνια το θεραπευτικό σχήμα της Mayo Clinic, 1,2 το οποίο αποτελείτο από μηνιαία ενέσιμη 5-FU (5 ημέρες), ήταν ο χρυσός κανόνας σε σχέση με άλλες θεραπευτικές ουσίες που είχαν αξιολογηθεί σε κλινικές δοκιμές. Μια μετα-ανάλυση σε ασθενείς με προχωρημένο CRC καθιέρωσε τη συνεχή ενδοφλέβια έγχυση 5-FU. 3 Η συνεχής ενδοφλέβια χορήγηση 5-FU προκαλεί λιγότερες γαστρεντερικές και αιματολογικές τοξικές αντιδράσεις από την ενέσιμη (bolus) 5-FU. 4 Από τους βιοτροποποιητικούς παράγοντες της 5-FU, η λευκοβορίνη (leucovorin, LV) έχει σχετιστεί με βελτιωμένους ρυθμούς ανταπόκρισης συγκρινόμενη μόνο με τον παράγοντα 5-FU. Ο συνδυασμός 5-FU/ LV παραμένει η βάση της συνδυασμένης θεραπείας, η οποία προς το παρόν δείχνει να είναι η πλέον αποτελεσματική στρατηγική για τη θεραπεία του μεταστατικού CRC (mcrc). Η προσθήκη διαφόρων δραστικών κυτταροτοξικών στη βασισμένη στο συνδυασμό 5-FU/LV θεραπεία ήταν το πρώτο κύριο βήμα για τη θεραπεία της μεταστατικής νόσου και αρκετοί παράγοντες έχουν συγχορηγηθεί με την 5-FU για να ενισχύσουν την αποτελεσματικότητα και να ελαχιστοποιήσουν την τοξικότητα. Ο συνδυασμός της ιρινοτεκάνης με την ενέσιμη (bolus) 5-FU/LV αύξησε τη μέση επιβίωση σε ασθενείς με προχωρημένη νόσο. 5 Η επακόλουθη χρήση θεραπευτικών συνδυασμών ιρινοτεκά-
2 320 Ν. ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ και συν νης ή οξαλιπλατίνης συνδυασμένη με συνεχή ενδοφλέβια έγχυση 5-FU/LV (FOLFIRI ή FOLFOX, αντίστοιχα) αύξησε περαιτέρω τη διάμεση επιβίωση σε >20 μήνες. 6 Τρεις κυτταροτοξικοί παράγοντες (ιρινοτεκάνη, οξαλιπλατίνη και καπεσιταβίνη) και τρεις βιολογικοί παράγοντες (μπεβασιζουμάμπη, σετουξιμάμπη και πανιτουμουμάμπη) έχουν εγκριθεί για τη θεραπεία του mcrc. Η επάρκεια της καπεσιταβίνης ως αντικαταστάτη της 5-FU/LV σε συνδυασμό με την οξαλιπλατίνη και την ιρινοτεκάνη έχει επίσης διερευνηθεί. Παρ όλα αυτά, ο συνδυασμός της καπεσιταβίνης με την ιρινοτεκάνη είναι λιγότερο εύκολο να χρησιμοποιηθεί εξ αιτίας του μεγαλύτερου κινδύνου εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών. 7,8 Καθώς οι ασθενείς με προχωρημένο CRC συνήθως λαμβάνουν διαδοχικές γραμμές θεραπείας, υπάρχει η πιθανότητα για παρατεταμένη τοξικότητα από τη θεραπεία, που μπορεί να συνεχιστεί για πολλούς μήνες. Οι ασθενείς θα πρέπει να ενημερωθούν για τις τοξικές επιδράσεις των διαφόρων θεραπευτικών σχημάτων και να ενθαρρύνονται να συμμετέχουν στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων για τη θεραπεία. Στρατηγικές για τη διαχείριση τοξικών δράσεων μπορούν να ενσωματωθούν για να ελαχιστοποιήσουν τις διακοπές ή την παύση της θεραπείας και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής. Στον πίνακα 1 παρουσιάζονται κάποια σημαντικά σημεία για την πρόληψη, την αναγνώριση και την αντιμετώπιση των διαφόρων τοξικών αντιδράσεων της θεραπείας του καρκίνου του παχέος εντέρου. Πίνακας 1. Σημαντικά σημεία για τη διαχείριση των ανεπιθύμητων ενεργειών της χημειοθεραπείας. Η τοξικότητα που προκαλείται από τα φάρμακα εξαρτάται και από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ασθενών πριν από την έναρξη της θεραπείας. Παρ όλα αυτά, τοξικές αντιδράσεις θα πρέπει να αναμένονται και στρατηγικές διαχείρισής τους μπορούν να ενσωματωθούν στο γενικότερο θεραπευτικό πλάνο Οι στρατηγικές για τη διαχείριση της τοξικότητας μπορεί να ελαχιστοποιήσουν τις διακοπές ή την παύση της θεραπείας και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των ασθενών Στρατηγικές για τη διαχείριση των αντιδράσεων υπερευαισθησίας περιλαμβάνουν προσεγγίσεις απευαισθητοποίησης, όπως η χρήση στεροειδών, αντιισταμινικών, υποδόριας επινεφρίνης και η παράταση του χρόνου έγχυσης του φαρμάκου Αναγνώριση πιθανών προβλεπτικών δεικτών για την αποτελεσματικότητα της θεραπείας μπορεί να ελαχιστοποιήσει την έκθεση των ασθενών σε διάφορες θεραπείες και συνεπώς να μειώσει τον κίνδυνο πιθανής τοξικότητας 2. ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΑΝΤΙΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΩΝ ΘΕΡΑΠΕΙΩΝ Στη συνέχεια, θα γίνει αναφορά στις ανεπιθύμητες ενέργειες των αντινεοπλασματικών θεραπειών που χρησιμοποιούνται στον καρκίνο του παχέος εντέρου κατά θεραπευτικό παράγοντα φθοριοουρακίλη Η διυδροπυριμιδινική αφυδρογονάση (DPD) είναι ένα ρυθμοπεριοριστικό ένζυμο το οποίο εμπλέκεται στο μεταβολισμό της 5-FU. Η ανεπάρκεια της DPD, η οποία είναι μια σπάνια αυτοσωμική υπολειπόμενη ανωμαλία που απαντάται σε <5% των ασθενών με CRC, έχει σημασία για την πρόγνωση, σχετιζόμενη με την ανεκτικότητα των θεραπειών που βασίζονται στην 5-FU. Οι ασθενείς μπορεί να αντιμετωπίσουν σοβαρές τοξικότητες, βαθμού 3 ή 4 βλεννογονίτιδες, διάρροια, σύνδρομο χεριών-ποδιών και ουδετεροπενία. Συμπτώματα όπως η διάρροια μπορεί να είναι κακώς ελεγχόμενα παρά την υποστηρικτική θεραπεία, απαιτώντας νοσοκομειακή περίθαλψη και ολική παρεντερική διατροφή, προκειμένου να διατηρηθεί επαρκής ενυδάτωση και σίτιση. 9 Εάν παρατηρηθεί κάποια από αυτές τις τοξικές εκδηλώσεις, θα πρέπει να αναβάλλεται οποιαδήποτε περαιτέρω θεραπεία βασισμένη στην 5-FU εξ αιτίας της μεγάλης νοσηρότητας και της πιθανής θνησιμότητας που σχετίζεται με ανεπιθύμητες ενέργειες αυτού του βαθμού, ενώ ο ασθενής θα πρέπει να ερευνάται για ανεπάρκεια DPD αμέσως. Παρ όλο που υπάρχουν ευρέως διαθέσιμες δοκιμασίες για ανεπάρκεια της DPD, δεν έχουν χρησιμοποιηθεί εκτεταμένα λόγω της σπανιότητας της συγκεκριμένης κατάστασης Οξαλιπλατίνη Τοξικές ανεπιθύμητες ενέργειες που σχετίζονται συχνά με τη θεραπεία οξαλιπλατίνης περιλαμβάνουν νευροπάθεια, αντιδράσεις υπερευαισθησίας και ηπατοτοξικότητα. Έχουν αναγνωριστεί δύο τύποι νευροπάθειας: η οξεία, κυρίως αισθητική, αντιστρεπτή νευροπάθεια, η οποία προκαλείται ή επιδεινώνεται από την έκθεση στο κρύο, και η χρόνια, αθροιστική, περιφερικού τύπου αισθητική νευροπάθεια, η οποία συχνά εμφανίζεται έπειτα από μια συσσωρευτική δόση >750 mg οξαλιπλατίνης. Οξεία νευροπάθεια από το κρύο θα αναπτυχθεί σε >80% των ασθενών και μπορεί να ελαττωθεί μέσω της αποφυγής έκθεσης στο κρύο, περιλαμβανομένης της κατανάλωσης κρύου φαγητού που θα μπορούσε να προκαλέσει φαρυγγοδυσαισθησία. Εάν είναι συμπτωματική, ανακουφίζεται με τη χρήση ενός αγχολυτικού. 10 Η αξιολόγηση του βαθμού της οξείας και της χρόνιας νευροπάθειας μπορεί να διαφέρει πολύ ανάμεσα στην εκτίμηση του ιατρού και την προσωπική εμπειρία του ασθενούς. Το 2006, ο FDA σύστησε τα αναφερόμενα από τους ασθενείς συμπτώματα να θεωρούνται χρυσός
3 ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΑΝΤΙΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ 321 κανόνας σε συνδυασμό με τις παρατηρήσεις των ιατρών. Η προκαλούμενη από την οξαλιπλατίνη οξεία νευροτοξικότητα οδηγεί σε μια ποικιλία από ενοχλητικά αλλά παροδικά συμπτώματα και οι ιατροί θα πρέπει να προειδοποιούν τους ασθενείς τόσο για το ενδεχόμενο ύπαρξής τους, όσο και για την πιθανή διάρκειά τους. 11 Μεγάλη ανησυχία προκαλεί η πιθανότητα ανάπτυξης χρόνιας περιφερικής νευροπάθειας, η οποία είναι δοσοπεριοριστική και απαιτεί την πλήρη διακοπή της χορήγησης οξαλιπλατίνης, άσχετα από την αποτελεσματικότητά της, προκειμένου να αποφευχθεί μια αναπηρική νευροπάθεια, η οποία θα μπορούσε να χρειαστεί έως και 6 10 μήνες για να εξαλειφθεί. Παρ όλο που αυτή η νευροπάθεια είναι σε μεγάλο βαθμό αναστρέψιμη, δεδομένα ασφάλειας από την κλινική δοκιμή της MOSAIC προσδιόρισαν ότι 4 χρόνια μετά, μια μικρή μειοψηφία των ασθενών (<5%) έχει επίμονη, βαθμού 3, περιφερική νευροπάθεια μετά από 6 μήνες επικουρικής θεραπείας με FOLFOX. 12 Έχουν διερευνηθεί διάφορα προγράμματα θεραπείας για να μειώσουν τη νευροπάθεια. Μολονότι δεν έχουν πραγματοποιηθεί απ ευθείας συγκρίσεις, η χρήση οξαλιπλατίνης με εβδομαδιαία χορηγούμενη ενέσιμη 5-FU/LV (FLOX) αντί για εγχεόμενη 5-FU/LV (FOLFOX) θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα μικρότερη, βαθμού 3, νευροπάθεια. 13 Ωστόσο, το σχήμα FLOX σχετίζεται με αυξημένη βαθμού 3 ή 4 διάρροια, η οποία παρατηρείται στο 38% των ασθενών. 14 Η οξεία νευροπάθεια που σχετίζεται με την οξαλιπλατίνη, η οποία είναι ικανή να μεταβάλλει το δυναμικό στους διαύλους του Na, ενδέχεται να σχετίζεται με το σχηματισμό χηλικών ενώσεων με το ασβέστιο μέσω των μεταβολιτών της οξαλιπλατίνης. Η χρόνια νευροπάθεια μπορεί να οφείλεται στο μειωμένο κυτταρικό μεταβολισμό, ο οποίος προκαλείται από τη συσσώρευση οξαλιπλατίνης στις ραχιαίες βάσεις των γαγγλιακών κυττάρων. 15 Από μια αναδρομική μελέτη σε ασθενείς που έλαβαν FOLFOX προέκυψε το συμπέρασμα ότι οι ασθενείς που έλαβαν Ca-Mg πριν ή και μετά από την οξαλιπλατίνη είχαν μικρότερη επίπτωση και ένταση σε κάθε βαθμού οξεία και χρόνια νευροπάθεια. 16 Η χρήση Ca-Mg υιοθετήθηκε ευρέως για να μειώνει τη δοσοπεριοριστική νευροπάθεια, εξ αιτίας της ευκολίας της και του μικρού κόστους. Όμως, δύο προοπτικές μελέτες αξιολόγησης της νευροπροστατευτικής δράσης του Ca-Mg διακόπηκαν πρόωρα λόγω δεδομένων που έδειξαν μειωμένη επάρκεια του Ca-Mg σε σύγκριση με εικονικό φάρμακο. 17,18 Σε μια άλλη μελέτη, ασθενείς με mcrc έλαβαν 15 g γλουταμίνης (glutamine) από του στόματος 2 φορές την ημέρα ή εικονικό φάρμακο για 7 συνεχείς ημέρες κάθε 2 εβδομάδες. Οι ασθενείς οι οποίοι έλαβαν γλουταμίνη είχαν μικρότερη επίπτωση βαθμού 1 ή 2 νευροπάθειας μετά από δύο θεραπευτικές συνεδρίες. 19 Οι ασθενείς επίσης ανέφεραν μια σημαντικά μικρότερη επίπτωση βαθμού 3 ή 4 νευροπάθειας μετά από 4 ή 6 κύκλους. Τα αποτελέσματα αυτά δείχνουν ότι συμπληρώματα γλουταμίνης μπορεί να έχουν μια νευροπροστατευτική επίδραση σε ασθενείς που λαμβάνουν οξαλιπλατίνη. Σημαντικές διαφορές δεν παρατηρήθηκαν μεταξύ των ομάδων όσον αφορά στην ανταπόκριση στη χημειοθεραπεία ή στην επιβίωση. Η γλουταμίνη είναι σχετικά οικονομική και μπορεί να βελτιώσει τη θεραπευτική ικανότητα της οξαλιπλατίνης. Ανασκόπηση της υπάρχουσας βιβλιογραφίας όσον αφορά στη χρήση γλουταμίνης για την προκαλούμενη από τη χημειοθεραπευτική χορήγηση οξαλιπλατίνης περιφερική νευροπάθεια είναι σχετικά περιορισμένη, αλλά προτείνει ότι με τη χρήση γλουταμίνης είναι δυνατόν να υπάρχουν λιγότερες ελαττώσεις της δόσης. 20 Οξείες ή καθυστερημένες αντιδράσεις υπερευαισθησίας ως απάντηση στην οξαλιπλατίνη μπορεί να εμφανιστούν σε ένα ευρύ φάσμα συμπτωμάτων, τα οποία περιλαμβάνουν εξάψεις, υπόταση, δύσπνοια, διάχυτο ερύθημα, κνησμό, πυρετό, οπτικά συμπτώματα, αναφυλαξία και βρογχόσπασμο. Έχει αναφερθεί μια σπάνια αλλά πολύ σοβαρή οξεία αντίδραση υπερευαισθησίας με σοβαρά συμπτώματα από το αναπνευστικό, η οποία εμφανίζεται 24 ώρες περίπου μετά από την πρώτη και τη δεύτερη έγχυση. Με επίπτωση που κυμαίνεται σε ποσοστό 10 15%, οι οξείες αντιδράσεις υπερευαισθησίας συμβαίνουν πιο συχνά κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά από την έγχυση οξαλιπλατίνης. 21 Καθυστερημένες αντιδράσεις υπερευαισθησίας είναι γενικά λιγότερο σοβαρές από τις οξείες αντιδράσεις και περιλαμβάνουν ερυθρότητα στις παλάμες και στον κορμό, καθώς και κνησμό, ενώ συχνά εμφανίζονται αιφνίδια και μπορεί να είναι απούσες σε προηγούμενους κύκλους. Στρατηγικές για τη διαχείριση των εν λόγω αντιδράσεων υπερευαισθησίας περιλαμβάνουν προσεγγίσεις απευαισθητοποίησης, όπως χρήση στεροειδών, αντιισταμινικών, επινεφρίνης υποδόρια, και την παράταση του χρόνου έγχυσης του φαρμάκου. Η μη συνέχιση της οξαλιπλατίνης συνιστάται αμέσως μετά την ανάπτυξη ενός οξέος αναφυλακτικού επεισοδίου. Παρ όλα αυτά, με την ενδοφλέβια χορήγηση κορτικοστεροειδών και αντιισταμινικών η αντίδραση αντιμετωπίζεται τυπικά μέσα σε διάστημα μερικών λεπτών. Αρκετές μελέτες έχουν αξιολογήσει τη σχέση ανάμεσα στην προεγχειρητική χορήγηση οξαλιπλατίνης και τις ιστοπαθολογικές αλλοιώσεις στο ήπαρ. Σε μια μικρή αναδρομική μελέτη 153 ασθενών με χειρουργικά εξαιρεθείσες ηπατικές μεταστάσεις, 44 από τα 87 (51%) ηπατικά εξαιρεθέντα δείγματα με προηγούμενη έκθεση στην οξαλιπλατίνη παρατηρήθηκε ότι είχαν κολποειδική διάταση και
4 322 Ν. ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ και συν αιμορραγία. 22 Περίπου οι μισοί από αυτούς τους ασθενείς ανέπτυξαν περικολποειδική και φλεβικού εμφράκτου ίνωση, οι οποίες σε μερικές περιπτώσεις επέμεναν για πολλούς μήνες. Η προκαλούμενη από την οξαλιπλατίνη ηπατοτοξικότητα επιβεβαιώθηκε σε μια μεγαλύτερη αναδρομική ανάλυση 406 ασθενών, 248 από τους οποίους (61,1%) έλαβαν χημειοθεραπεία βασισμένη στην ιρινοτεκάνη ή στην οξαλιπλατίνη για 4 μήνες έναντι 158 (38,9%) που δεν έλαβαν θεραπεία. Η οξαλιπλατίνη είχε ως αποτέλεσμα κολποειδική διάταση, ενώ οι ασθενείς που έλαβαν ιρινοτεκάνη ήταν πιθανότερο να αναπτύξουν στεατοηπατίτιδα. 23 Οι ασθενείς με στεατοηπατίτιδα παρατηρήθηκε ότι είχαν αυξημένο κίνδυνο μεταχειρουργικής θνητότητας για ένα διάστημα 90 ημερών. Η ανάπτυξη της κολποειδικής διάτασης σχετίζεται επίσης με τη διάρκεια της χημειοθεραπείας. Εάν το χειρουργείο διεξάγεται με θεραπευτικό σκοπό, η θεραπεία θα πρέπει να χορηγείται μόνο μέχρι να είναι δυνατή η χειρουργική εκτομή και όχι μέχρι να υπάρξει επιβεβαιωμένη πλήρης ύφεση Ιρινοτεκάνη Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν διάρροια, ναυτία, έμετο, ουδετεροπενία, λευκοπενία και αναιμία. Άλλες λιγότερο συχνές αλλά πολύ γνωστές ανεπιθύμητες ενέργειες είναι χολινεργικές αντιδράσεις και περιλαμβάνουν γαστρικούς σπασμούς, δακρύρροια, εφίδρωση, σιελόρροια και οπτικές διαταραχές. Στα συμπτώματα αυτά παρατηρείται ύφεση 1 2 ώρες μετά από την έγχυση της ιρινοτεκάνης. Εάν απαιτείται θεραπεία, μπορεί να χορηγηθεί ατροπίνη υποδόρια. 24 Η διάρροια ενδέχεται να γίνει ιδιαίτερα ενοχλητική όταν η ιρινοτεκάνη χορηγείται με ενέσιμη 5-FU/ LV ή σε συνδυασμό με καπεσιταβίνη. 25 Τα αποτελέσματα της κλινικής μελέτης CAIRO 26 υποδεικνύουν ότι σχετίζεται με βαθμού 3 ή 4 διάρροια σε <20% των ασθενών. Χρησιμοποιώντας τα αρχεία 200 συνεχόμενων ασθενών με προχωρημένο CRC σε τρία κέντρα του Καναδά, οι ερευνητές ανέπτυξαν ένα εργαλείο για να προβλέπουν τον κίνδυνο εμφάνισης σοβαρής διάρροιας σε ασθενείς που ελάμβαναν FOLFOX ή FOLFIRI σε συνδυασμό με 24ωρη έγχυση 5-FU. Η ανάπτυξη σοβαρής διάρροιας σχετίστηκε με κατάσταση σωματικής ικανότητας 3, σοβαρή συννοσηρότητα, διάρροια (οποιουδήποτε βαθμού) κατά την έναρξη της θεραπείας, ολική χολερυθρίνη 13 mg/l, χειρουργική αφαίρεση πρωτοπαθούς όγκου, πέραν της πρώτης γραμμής χημειοθεραπείας, θεραπευτικό σχήμα FOLFOX και βαθμού 2 αναιμία ή έμμεση στον προηγούμενο κύκλο χημειοθεραπείας Καπεσιταβίνη Οι τοξικές εκδηλώσεις που σχετίζονται με τη θεραπεία διαφέρουν στις διαφορετικές περιοχές του πλανήτη. 28 Mια έρευνα από δεδομένα μελετών φάσης ΙΙΙ ασθενών που ελάμβαναν θεραπεία με φλουοροπυριμιδίνες για CRC, είτε ως επικουρική είτε σε μεταστατική νόσο, έδειξαν ότι οι συχνότητες βαθμού 3 ή 4 τοξικών αντιδράσεων σε ασθενείς από τις ΗΠΑ ήταν υψηλότερες από οπουδήποτε αλλού στον κόσμο, περιλαμβανομένης της Ασίας. Συνεπώς, περισσότερες μειώσεις δοσολογίας και διακοπές συνέβησαν στις ΗΠΑ. Η μειωμένη ικανότητα των ασθενών στις ΗΠΑ να ανεχθούν την καπεσιταβίνη, ειδικά στη σταθερή δόση των mg/m 2, ενδεχομένως να οφείλεται στην ενισχυμένη σε φυλλικό οξύ αμερικανική δίαιτα, με αποτέλεσμα στην Αμερική η καπεσιταβίνη να χρησιμοποιείται ευρέως σε μειωμένη δόση mg/m 2. Η καπεσιταβίνη ως μονοθεραπεία έχει ένα καλό προφίλ ασφάλειας συγκρινόμενη με την 5-FU/LV, τόσο στην επικουρική όσο και στις άλλες γραμμές θεραπείας. Οι τοξικές αντιδράσεις περιλαμβάνουν βλεννογονίτιδα, σύνδρομο χεριών-ποδιών και διάρροια. Το σύνδρομο χεριών-ποδιών αντιμετωπίζεται με μη βασισμένα στην αλκοόλη μαλακτικά. Ο καρδιακός αγγειόσπασμος είναι μια σπάνια τοξική αντίδραση των φλουοροπυριμιδινών, η οποία έχει αναφερθεί κυρίως σε ασθενείς με προϋπάρχουσα στεφανιαία νόσο. Αποτελεί πρόκληση για τους κλινικούς ιατρούς να καθορίσουν τον καλύτερο τρόπο δράσης, καθώς τα δεδομένα δείχνουν ότι οι β-ανταγωνιστές και οι αναστολείς διαύλων ασβεστίου δεν αποτρέπουν τη συγκεκριμένη τοξική αντίδραση. Σημειώνεται ότι αυτές οι τοξικές αντιδράσεις παρατηρήθηκαν σε μια κλινική δοκιμή φάσης ΙΙΙ της Mayo Clinic, η οποία συνέκρινε την καπεσιταβίνη με την ενέσιμη χορήγηση 5-FU. 29 Είναι πολύ σημαντικό να υπολογίζεται η κάθαρση της κρεατινίνης (CrCl) σε όλους τους ασθενείς. Μειωμένος ρυθμός CrCl μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των ανεπιθύμητων ενεργειών μείωση κατά 25% στη δόση της καπεσιταβίνης απαιτείται εάν η CrCl είναι ml/ min, ενώ το φάρμακο δεν πρέπει να χορηγείται σε CrCl <30 ml/min. Η καπεσιταβίνη μπορεί να έχει πολύ σημαντικές ανεπιθύμητες αλληλεπιδράσεις με τη βαρφαρίνη και τη φαινυτοΐνη, οφειλόμενες σε πιθανές αλληλεπιδράσεις στο κυτόχρωμα CYP3A4. Συνεπώς, απαιτείται αυστηρή παρακολούθηση των επιπέδων των συγκεκριμένων φαρμάκων. 3. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Οι σχετιζόμενες με τη χημειοθεραπεία τοξικότητες μπορεί να είναι δοσοπεριοριστικές και να επηρεάζουν
5 ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΑΝΤΙΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΙΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ 323 τελικά το χρονοδιάγραμμα χορήγησης των φαρμάκων. Η ποιότητα ζωής των ασθενών μπορεί να επηρεαστεί σοβαρά, προκαλώντας πιθανότατα συχνές διακοπές ή ακόμη και την παύση της θεραπείας. Οι στρατηγικές για τη διαχείριση της τοξικότητας μπορούν να ελαχιστοποιήσουν τις διακοπές ή την παύση της θεραπείας και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των ασθενών. Οι ασθενείς θα πρέπει να ενθαρρύνονται να συνεχίζουν τις καθημερινές τους δραστηριότητες όσο το δυνατόν πιο φυσιολογικά κατά τη διάρκεια της θεραπείας, παρ όλο που οι επιπτώσεις της νόσου μπορεί να είναι σωματικά και ψυχικά σοβαρές. Επί πλέον, κλινικές δοκιμές που θα μελετούν παράλληλα και θέματα σχετικά με την ποιότητα ζωής των ασθενών είναι απαραίτητες για να διερευνήσουν την έκταση του προβλήματος και τελικά να ενθαρρύνουν την κατάλληλη διαχείριση των ανεπιθύμητων ενεργειών. Είναι επιβεβλημένο αυτές οι έρευνες να λαμβάνουν υπ όψη τα στοιχεία που αναφέρονται από τους ασθενείς. Είναι γνωστό ότι οι τοξικότητες των φαρμάκων εξαρτώνται και από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ασθενών πριν από την έναρξη της θεραπείας. Παρ όλα αυτά, οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι έως ένα βαθμό αναμενόμενες και οι στρατηγικές αντιμετώπισης μπορούν να ενσωματωθούν στο γενικότερο θεραπευτικό πλάνο και να ελέγχονται από έναν άγρυπνο ιατρό και έναν καλά ενημερωμένο ασθενή. Τέλος, η συνεχής έρευνα νέων προγνωστικών και προβλεπτικών δεικτών θα συμβάλει στην ταυτοποίηση ασθενών με καρκίνο του παχέος εντέρου που θα μπορούσαν να ανταποκριθούν σε μια συγκεκριμένη θεραπεία. Η αναγνώριση λοιπόν νέων προβλεπτικών δεικτών (predictive markers) για την αποτελεσματικότητα των θεραπειών μπορεί να ελαχιστοποιήσει την έκθεση των ασθενών σε διάφορες θεραπείες και συνεπώς να μειώσει τον κίνδυνο πιθανής τοξικότητας. ABSTRACT Colorectal cancer: Adverse effects of antineoplastic treatment Ν. TSOUKALAS, 1 Α. PAPAKOSTIDI, 2 Μ. TOLIA 2 1 Aghios Savvas Anticancer Hospital, Athens, 2 Alexandra General Hospital, Athens, Greece Archives of Hellenic Medicine 2012, 29(3): Colorectal cancer is a serious public health problem and one of the major causes of death from neoplastic disease. Currently, four antineoplastic-chemotherapy agents (5-fluorouracil, oxaliplatin, irinotecan and capecitabine) have been approved for the treatment of this disease. These agents have enhanced the efficacy of treatment and increased the survival of patients with colorectal cancer. Although their clinical results are good, these forms of treatment have also caused a range of adverse effects, some of which may be severe. The toxicity of these agents may be dose-limited and can affect the overall treatment plan. Procedures for the management of the toxic effects of the chemotherapeutic agents are related to both the prevention and the early recognition and treatment of specific adverse events. Relevant guidelines should be included in the general treatment plan and their use would lead to a reduction of treatment breaks or cessation, and also to improvement of the quality of life of the patients. Finally, the discovery of new predictive markers of the efficacy of the various different forms of treatment could reduce the administration of a specific agent to patients in whom it probably would be of no benefit. Consequently, the approach of personalized treatment in colorectal cancer could substantially reduce the risk of possible excess toxicity. Key words: Adverse events, Capecitabine, Colorectal cancer, 5-FU, Irinotecan, Oxaliplatin Βιβλιογραφία 1. MAYER RJ. Moving beyond fluorouracil for colorectal cancer. N Engl J Med 2000, 343: POON MA, O CONNELL MJ, MOERTEL CG, WIEAND HS, CULLINAN SA, EVERSON LK ET AL. Biochemical modulation of fluorouracil: Evidence of significant improvement of survival and quality of life in patients with advanced colorectal carcinoma. J Clin Oncol 1989, 7: ANONYMOUS. Efficacy of intravenous continuous infusion of fluorouracil compared with bolus administration in advanced colorectal cancer. Meta-analysis Group in Cancer. J Clin Oncol 1998, 16: HANSEN RM, RYAN L, ANDERSON T, KRZYWDA B, QUEBBEMAN E, BEN- SON A 3rd ET AL. Phase III study of bolus versus infusion fluorouracil with or without cisplatin in advanced colorectal can-
6 324 Ν. ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ και συν cer. J Natl Cancer Inst 1996, 88: SALTZ LB, COX JV, BLANKE C, ROSEN LS, FEHRENBACHER L, MOORE MJ ET AL. Irinotecan plus fluorouracil and leucovorin for metastatic colorectal cancer. Irinotecan Study Group. N Engl J Med 2000, 343: COLUCCI G, GEBBIA V, PAOLETTI G, GIULIANI F, CARUSO M, GEBBIA N ET AL. Phase ΙΙΙ randomized trial of FOLFIRI versus FOLFOX4 in the treatment of advanced colorectal cancer: A multicenter study of the Gruppo Oncologico dell Italia Meridionale. J Clin Oncol 2005, 23: HOCHSTER HS, HART LL, RAMANATHAN RK, CHILDS BH, HAINSWORTH JD, COHN AL ET AL. Safety and efficacy of oxaliplatin and fluoropyrimidine regimens with or without bevacizumab as firstline treatment of metastatic colorectal cancer: Results of the TREE Study. J Clin Oncol 2008, 26: FUCHS CS, MARSHALL J, MITCHELL E, WIERZBICKI R, GANJU V, JEF- FERY M ET AL. Randomized, controlled trial of irinotecan plus infusional, bolus, or oral fluoropyrimidines in first-line treatment of metastatic colorectal cancer: Results from the BICC- C study. J Clin Oncol 2007, 25: VAN KUILENBURG AB, KLUMPEN HJ, WESTERMANN AM, ZOETEKOUW L, VAN LENTHE H, BAKKER PJ ET AL. Increased dihydropyrimidine dehydrogenase activity associated with mild toxicity in patients treated with 5-fluorouracil and leucovorin. Eur J Cancer 2007, 43: BINDER A, STENGEL M, MAAG R, WASNER G, SCHOCH R, MOOSIG F ET AL. Pain in oxaliplatin-induced neuropathy sensitisation in the peripheral and central nociceptive system. Eur J Cancer 2007, 43: LEONARD GD, WRIGHT MA, QUINN MG, FIORAVANTI S, HAROLD N, SCHULER B ET AL. Survey of oxaliplatin-associated neurotoxicity using an interview-based questionnaire in patients with metastatic colorectal cancer. BMC Cancer 2005, 5: ANDRÉ T, BONI C, NAVARRO M, TABERNERO J, HICKISH T, TOPHAM C ET AL. Improved overall survival with oxaliplatin, fluorouracil, and leucovorin as adjuvant treatment in stage II or III colon cancer in the MOSAIC trial. J Clin Oncol 2009, 27: KUEBLER JP, WIEAND HS, O CONNELL MJ, SMITH RE, COLANGELO LH, YOTHERS G ET AL. Oxaliplatin combined with weekly bolus fluorouracil and leucovorin as surgical adjuvant chemotherapy for stage ΙΙ and ΙΙΙ colon cancer: Results from NSABP C-07. J Clin Oncol 2007, 25: KUEBLER JP, COLANGELO L, O CONNELL MJ, SMITH RE, YOTHERS G, BEGOVIC M ET AL. Severe enteropathy among patients with stage ΙΙ/ΙΙΙ colon cancer treated on a randomized trial of bolus 5-fluorouracil/leucovorin plus or minus oxaliplatin: A prospective analysis. Cancer 2007, 110: ARGYRIOU AA, POLYCHRONOPOULOS P, ICONOMOU G, CHRONI E, KALOFONOS HP. A review on oxaliplatin-induced peripheral nerve damage. Cancer Treat Rev 2008, 34: GAMELIN L, BOISDRON-CELLE M, DELVA R, GUÉRIN-MEYER V, IFRAH N, MOREL A ET AL. Prevention of oxaliplatin-related neurotoxicity by calcium and magnesium infusions: A retrospective study of 161 patients receiving oxaliplatin combined with 5-fluorouracil and leucovorin for advanced colorectal cancer. Clin Cancer Res 2004, 10: GROTHEY A, NIKCEVICH DA, SLOAN JA, KUGLER JW, SILBERSTEIN PT, DENTCHEV T ET AL. Intravenous calcium and magnesium for oxaliplatin-induced sensory neurotoxicity in adjuvant colon cancer: NCCTG N04C7. J Clin Oncol 2011, 29: GROTHEY A, HART LL, ROWLAND KM, ANSARI RH, ALBERTS SR, CHOWHAN NM ET AL. Intermittent oxaliplatin (oxali) administration and time-to-treatment-failure (TTF) in metastatic colorectal cancer (mcrc): Final results of the phase ΙΙΙ CONcePT trial. ASCO Annual Meeting J Clin Oncol 2008, 26(Suppl):abstract WANG WS, LIN JK, LIN TC, CHEN WS, JIANG JK, WANG HS ET AL. Oral glutamine is effective for preventing oxaliplatin-induced neuropathy in colorectal cancer patients. Oncologist 2007, 12: AMARA S. Oral glutamine for the prevention of chemotherapy-induced peripheral neuropathy. Ann Pharmacother 2008, 42: GOWDA A, GOEL R, BERDZIK J, LEICHMAN CG, JAVLE M. Hypersensitivity reactions to oxaliplatin: Incidence and management. Oncology (Williston Park) 2004, 18: RUBBIA-BRANDT L, AUDARD V, SARTORETTI P, ROTH AD, BREZAULT C, LE CHARPENTIER M ET AL. Severe hepatic sinusoidal obstruction associated with oxaliplatin-based chemotherapy in patients with metastatic colorectal cancer. Ann Oncol 2004, 15: VAUTHEY JN, PAWLIK TM, RIBERO D, WU TT, ZORZI D, HOFF PM ET AL. Chemotherapy regimen predicts steatohepatitis and an increase in 90-day mortality after surgery for hepatic colorectal metastases. J Clin Oncol 2006, 24: GANDIA D, ABIGERGES D, ARMAND JP, CHABOT G, DA COSTA L, DE FORNI M ET AL. CPT-11-induced cholinergic effects in cancer patients. J Clin Oncol 1993, 11: SARGENT DJ, NIEDZWIECKI D, O CONNELL MJ, SCHILSKY RL. Recommendation for caution with irinotecan, fluorouracil, and leucovorin for colorectal cancer. N Engl J Med 2001, 345: KOOPMAN M, ANTONINI NF, DOUMA J, WALS J, HONKOOP AH, ERD- KAMP FL ET AL. Sequential versus combination chemotherapy with capecitabine, irinotecan, and oxaliplatin in advanced colorectal cancer (CAIRO): A phase ΙΙΙ randomised controlled trial. Lancet 2007, 370: DRANITSARIS G, SHAH A, SPIROVSKI B, VINCENT M. Severe diarrhea in patients with advanced-stage colorectal cancer receiving FOLFOX or FOLFIRI chemotherapy: The development of a risk prediction tool. Clin Colorectal Cancer 2007, 6: HALLER DG, CASSIDY J, CLARKE SJ, CUNNINGHAM D, VAN CUTSEM E, HOFF PM ET AL. Potential regional differences for the tolerability profiles of fluoropyrimidines. J Clin Oncol 2008, 26: TWELVES C, WONG A, NOWACKI MP, ABT M, BURRIS H 3rd, CARRATO A ET AL. Capecitabine as adjuvant treatment for stage ΙΙΙ colon cancer. N Engl J Med 2005, 352: Corresponding author: N. Tsoukalas, N. Gennimata street, GR Athens, Greece tsoukn@yahoo.gr...
H ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΜΠΕΒΑΣΙΖΟΥΜΑΜΠΗΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΟΦΕΛΟΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΜΕΤΑΣΤΑΤΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΟ ΟΡΘΟΥ/ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ
H ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΜΠΕΒΑΣΙΖΟΥΜΑΜΠΗΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΟΦΕΛΟΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΜΕΤΑΣΤΑΤΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΟ ΟΡΘΟΥ/ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ Κωνσταντίνος Εκμεκτζόγλου MD, PhD Eιδικευόμενος Γαστρεντερολογίας
Καρκίνος ορθού Προεγχειρητική ακτινοθεραπεία. Λουίζα Βίνη Ογκολόγος Ακτινοθεραπεύτρια Τμήμα Ακτινοθεραπείας Ιατρικό Αθηνών
Καρκίνος ορθού Προεγχειρητική ακτινοθεραπεία Λουίζα Βίνη Ογκολόγος Ακτινοθεραπεύτρια Τμήμα Ακτινοθεραπείας Ιατρικό Αθηνών Prognostic groups in 1676 patients with T3 rectal cancer treated without preoperative
Η θέση της χημειοθεραπείας σε ασθενείς 3 ης ηλικίας. Θωμάς Μακατσώρης Λέκτορας Παθολογίας-Ογκολογίας Πανεπιστήμιο Πατρών 23-10-2010
Η θέση της χημειοθεραπείας σε ασθενείς 3 ης ηλικίας Θωμάς Μακατσώρης Λέκτορας Παθολογίας-Ογκολογίας Πανεπιστήμιο Πατρών 23-10-2010 Το πεδίο αλλάζει Αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης παγκοσμίως Καλύτερη
Vectibix. πανιτουμουμάμπη. Τι είναι το Vectibix; Σε ποιες περιπτώσεις χρησιμοποιείται το Vectibix; Περίληψη EPAR για το κοινό
EMA/170285/2015 EMEA/H/C/000741 Περίληψη EPAR για το κοινό πανιτουμουμάμπη Το παρόν έγγραφο αποτελεί σύνοψη της Ευρωπαϊκής Δημόσιας Έκθεσης Αξιολόγησης (EPAR) του. Επεξηγεί τον τρόπο με τον οποίο η Επιτροπή
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία. Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο.
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Κόπωση και ποιότητα ζωής ασθενών με καρκίνο Μαργαρίτα Μάου Λευκωσία 2012 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ
Ριζική προστατεκτομή
Ριζική προστατεκτομή Ηρακλής Χ. Μητσογιάννης Επίκ. Καθηγητής Ουρολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών Σισμανόγλειο Γ.Ν.Α. Σύγκρουση συμφερόντων Ερευνητής, Ομιλητής, Σύμβουλος (κατά την τελευταία 5ετία) για τις
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ ΧΡΥΣΟΒΑΛΑΝΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΛΕΜΕΣΟΣ 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΔΡΕΝΑΛΙΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΔΕΣΠΟΙΝΑ Τ. ΜΕΡΜΙΡΗ ΔΙΕΥ/ΤΡΙΑ-ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΙΔ. ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΩΝ/ΑΛΛΕΡΓΙΚΩΝΝΟΣΗΜΑΤΩΝ
ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΔΡΕΝΑΛΙΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΔΕΣΠΟΙΝΑ Τ. ΜΕΡΜΙΡΗ ΔΙΕΥ/ΤΡΙΑ-ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΙΔ. ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΩΝ/ΑΛΛΕΡΓΙΚΩΝΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΦΥΛΑΞΙΑ Σοβαρή αλλεργική αντίδραση με ταχεία έναρξη που
Η θέση της χημειοθεραπείας σε ασθενείς τρίτης ηλικίας. Άγγελος Κ.Κούτρας Παθολόγος-Ογκολόγος Ογκολογικό Τμήμα ΠΓΝΠ
Η θέση της χημειοθεραπείας σε ασθενείς τρίτης ηλικίας Άγγελος Κ.Κούτρας Παθολόγος-Ογκολόγος Ογκολογικό Τμήμα ΠΓΝΠ Καρκίνος στην τρίτη ηλικία Η επίπτωση του καρκίνου στους ηλικιωμένους αυξάνει, σαν αποτέλεσμα
SHOOT THE EXPERT: ΝΕT παγκρέατος
ΣΥΝΕΔΡΙΑ 4 SHOOT THE EXPERT: ΝΕT παγκρέατος Ilias Athanasiadis, MD Medical Oncologist Director of the Oncology Department MITERA Hospital, HYGEIA Athens, November 11, 2017 Presenter: Nikolaos Pistamaltzian,
ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΥΠΕΡ ΜΙΑΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ (δηλ. ισχυρή απόδειξη υποστηρίζει την αποτελεσματικότητα στην ακόλουθη λίστα θεραπειών)
ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΤΟΥ MASCC/ISOO ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΒΑΣΙΖΟΜΕΝΕΣ ΣΕ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΛΕΝΝΟΓΟΝΙΤΙΔΑ ΠΟΥ ΑΝΑΠΤΥΣΣΕΤΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΩΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΓΓΡΑΦΟΥ: 7 Νοεμβρίου
ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΩΝ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΝΕΤ. NET ΛΕΠΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ. Ιωσήφ Σγουρός Παθολόγος- Ογκολόγος Επιμελητής Α ΓΟΝΚ «Οι Άγιοι Ανάργυροι»
ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΩΝ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΝΕΤ. NET ΛΕΠΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ Ιωσήφ Σγουρός Παθολόγος- Ογκολόγος Επιμελητής Α ΓΟΝΚ «Οι Άγιοι Ανάργυροι» ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΣΘΕΝΟΥΣ Νοέμβριος 2012 Άντρας 54 ετών Αιτία προσέλευσης στο
Παράρτημα IV. Επιστημονικά πορίσματα
Παράρτημα IV Επιστημονικά πορίσματα 1 Επιστημονικά πορίσματα Στις 7 Ιουνίου 2017, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πληροφορήθηκε για το θανατηφόρο κρούσμα κεραυνοβόλου ηπατικής ανεπάρκειας σε ασθενή που λάμβανε δακλιζουμάμπη
Παράρτημα ΙII. Τροποποιήσεις στις σχετικές παραγράφους της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και του φύλλου οδηγιών
Παράρτημα ΙII Τροποποιήσεις στις σχετικές παραγράφους της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και του φύλλου οδηγιών Σημείωση: Όπου εφαρμόζεται, η περίληψη των χαρακτηριστικών του προϊόντος και
Κανένα για αυτήν την παρουσίαση. Εκπαιδευτικές-ερευνητικές-συμβουλευτικές επιχορηγήσεις την τελευταία διετία: Abbvie,Novartis, MSD, Angelini,
Κανένα για αυτήν την παρουσίαση Εκπαιδευτικές-ερευνητικές-συμβουλευτικές επιχορηγήσεις την τελευταία διετία: Abbvie,Novartis, MSD, Angelini, 2 Κυκλοσπορίνη-θεραπευτικές ενδείξεις 3 Θεραπεία σοβαρών μορφών
UroSwords I (ΚΥΠ) Μονοθεραπεία ή συνδυαστική φαρμακοθεραπεία; Η μονοθεραπεία είναι επαρκής. Χαράλαμπος Κ. Μαμουλάκης Λέκτορας Ουρολογίας
UroSwords I (ΚΥΠ) Μονοθεραπεία ή συνδυαστική φαρμακοθεραπεία; Η μονοθεραπεία είναι επαρκής Χαράλαμπος Κ. Μαμουλάκης Λέκτορας Ουρολογίας Ουρολογική Κλινική Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου Πανεπιστήμιο
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ.
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ι. ΚΑΡΒΟΥΝΗΣ Καθηγητής Καρδιολογίας Α.Π.Θ. Η αναγνώριση της σηµασίας της θρόµβωσης στα οξέα καρδιαγγειακά συµβάµατα, οδήγησε σε πολλές µεγάλες µελέτες, µε στόχο την εκτίµηση της αποτελεσµατικότητας
ΚΑΡΔΙΟΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ
ΚΑΡΔΙΟΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ Άννα Ιµπρισίµη, ΤΕ Νοσηλεύτρια, Δ Παθολογική κλινική, ΓΝΘ «Ιπποκράτειο» Δάφνη Μαυροπούλου, ΤΕ Νοσηλεύτρια, Δ Παθολογική κλινική, ΓΝΘ «Ιπποκράτειο» Ελένη Καλαϊτζή,
Tοξικότητα. Αρτεμις Ντονά Επίκουρη Καθηγήτρια Εργ. Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας. 6/3/2008 Αρτεμις Αγησ. Ντονά
Tοξικότητα Αρτεμις Ντονά Επίκουρη Καθηγήτρια Εργ. Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας Αντικείμενα του μαθήματος Να εξοικειωθεί με την έννοια της τοξικότητας, όργανο στόχος Να μπορεί να ξεχωρίσει την οξεία
ΦΥΛΛΟ ΟΔΗΓΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΗΣΤΗ. 1.1 Ονομασία: PLATAMINE Ενέσιμο διάλυμα 10mg/20ml vial και 50mg/100ml vial.
ΦΥΛΛΟ ΟΔΗΓΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΗΣΤΗ 1. Προσδιορισμός φαρμακευτικού προϊόντος 1.1 Ονομασία: PLATAMINE Ενέσιμο διάλυμα 10mg/20ml vial και 50mg/100ml vial. 1.2 Σύνθεση: Δραστική ουσία: Σισπλατίνη (Cisplatin) Έκδοχα:
Δυσμενείς παράγοντες μετά ριζική προστατεκτομή. Μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία διάσωσης;
Δυσμενείς παράγοντες μετά ριζική προστατεκτομή. Μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία διάσωσης; Καμπέρης Ευστάθιος Ακτινοθεραπευτής - Ογκολόγος Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης 6 Νοεμβρίου 2015
ΒΑΣΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΟΚΙΝΗΤΙΚΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤA ΤΗΣ LEVODOPA 1.Μικρή ημιπερίοδος ζωής 2.Διάφορα ένζυμα διάσπασης 3.Απορρόφηση από μικρή περιοχή του εντέρου
Z.ΚΑΤΣΑΡΟΥ 2017 ΒΑΣΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΟΚΙΝΗΤΙΚΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤA ΤΗΣ LEVODOPA 1.Μικρή ημιπερίοδος ζωής 2.Διάφορα ένζυμα διάσπασης 3.Απορρόφηση από μικρή περιοχή του εντέρου 4.Ανταγωνισμός από άμινοξέα ΗΠΑΤΟΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ
Κατευθυντήριες οδηγίες για τον mcrpc Εφαρμογή στην καθημερινή κλινική πρακτική
Κατευθυντήριες οδηγίες για τον mcrpc Εφαρμογή στην καθημερινή κλινική πρακτική Κων/νος Χατζημουρατίδης Αναπληρωτής Καθηγητής Ουρολογίας Β Ουρολογική Κλινική ΑΠΘ Δήλωση συμφερόντων Είδος Μισθός Ερευνητικά
Γονίδια. τη Φαρμακολογία και τη Γονιδιωματική στη Φαρμακογονιδιωματική" Από. Παρενέργειες. Φαρμακο γονιδιωματική / γενετική.
Από τη Φαρμακολογία και τη Γονιδιωματική στη Φαρμακογονιδιωματική" Φυσιολογικά Ανθρώπινα Χαρακτηριστικά Ανταπόκριση στο Περιβάλλον Δέσποινα Σανούδου,, PhD FACMG Επίκουρη Καθηγήτρια Molecular Biology Biomedical
1) Τι είναι η Ορμονοθεραπεία;
Γράφει: Χρήστος Μαρκόπουλος, Αν. Καθηγητής Χειρουργικής Ιατρικής Σχολής Αθηνών, Διευθυντής Κλινικής Μαστού Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, Πρόεδρος Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας Μαστού 1) Τι είναι η Ορμονοθεραπεία;
Χημειοθεραπεία στο Χολαγγειοκαρκίνωμα Τι νεότερο?
Χημειοθεραπεία στο Χολαγγειοκαρκίνωμα Τι νεότερο? Μιχάλης Β. Καραμούζης MD, PhD Παθολόγος Ογκολόγος Αναπληρωτής Καθηγητής Εργαστήριο Βιολογικής Χημείας & Α Παθολογική Κλινική ΛΑΪΚΟ ΓΝΑ Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ
ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ
ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Σοφία Τούσα, Ειδικευόµενη Γενικής Ιατρικής στο Γενικό Νοσοκοµείο Έδεσσας, MSc, υποψήφια διδάκτωρ
Φλεγμονωδης πολυσυστηματικη αυτόάνοση νοσος που αφορα συχνοτερα νεες γυναικες αναπαραγωγικης ηλικιας.
Φλεγμονωδης πολυσυστηματικη αυτόάνοση νοσος που αφορα συχνοτερα νεες γυναικες αναπαραγωγικης ηλικιας. Ηλίας Κουρής - Ρευματολόγος Η κλινική εικόνα της πάθησης περιλαμβάνει την παρουσια γενικων συμπτωματων
ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΟΥ - ΠΟΤΕ?
ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΟΥ - ΠΟΤΕ? ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΡΡΗΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Α ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΥ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΜΕΤΑΞΑ Η ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ κατέχει ένα ιδιαίτερα
Διαδερμική επεμβατική αντιμετώπιση ασθενών της τέταρτης ηλικίας
Διαδερμική επεμβατική αντιμετώπιση ασθενών της τέταρτης ηλικίας Ν. Τσιγαρίδας, Α. Ράμμος, Β. Μελαδίνης, Κ. Σταμάτης, Β. Τελάκη, Κ.Σιόγκας Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Χατζηκώστα, Καρδιολογική Κλινική, Ιωάννινα
Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ
Στατίνες και σακχαρώδης διαβήτης Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Σακχαρώδης διαβήτης και καρδιαγγειακός κίνδυνος Μετα-ανάλυση
ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΔΙΑΤΡΗΣΗΣ ΓΑΣΤΡΟΔΩΔΕΚΑΔΑΚΤΥΛΙΚΟΥ ΕΛΚΟΥΣ ΣΕ ΥΨΗΛΟΥ ΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΥΠΕΡΗΛΙΚΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ.
Νικολέτα Στόγια, Μάριος Φερφέλης, Γ.Ν. Αθηνών, "ΕΛΠΙΣ", Β Χειρουργική Κλινική Εισαγωγή Παρά την σημαντικότατη μείωση της γαστρικής χειρουργικής την τελευταία 20ετία, λόγω της ευρείας χρήσης των νεότερων
Πρόληψη αιφνίδιου καρδιακού θανάτου σε μετεμφραγματικούς ασθενείς. Πότε, πώς και σε ποιους;
Πρόληψη αιφνίδιου καρδιακού θανάτου σε μετεμφραγματικούς ασθενείς. Πότε, πώς και σε ποιους; Νικόλαος Δαγρές Επίκουρος Καθηγητής Β Καρδιολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ» ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή Εργασία
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Η ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΛΑΚΟΣΑΜΙΔΗΣ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΦΑΡΜΑΚΟΑΝΘΕΚΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑΚΗ ΕΠΙΛΗΨΙΑ Κωνσταντίνα Κυπριανού Α.Τ.:
Χειρουργική αντιμετώπιση μη μικροκυτταρικού Ca πνεύμονα. Μαδέσης Αθανάσιος Επιμελητής Α Καρδιοθωρακοχειρουργικής
Χειρουργική αντιμετώπιση μη μικροκυτταρικού Ca πνεύμονα Μαδέσης Αθανάσιος Επιμελητής Α Καρδιοθωρακοχειρουργικής Κλινικής Γ.Ν.Ν.Γ.Παπανικολάου Καρκίνος Πνεύμονα Πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο στις ΗΠΑ
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΑΓΓΕΙΟΔΙΑΣΤΑΛΤΙΚΑ
ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΑΓΓΕΙΟΔΙΑΣΤΑΛΤΙΚΑ Γεωργία Γ. Πίτσιου,, MD, PhD Πνευμονολόγος Εντατικολόγος Μονάδα Αναπνευστικής Ανεπάρκειας ΑΠΘ ΑΓΓΕΙΟΔΙΑΣΤΑΛΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΟΝΑΣ Ανταγωνιστές
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΑΣΘΕΝΗ ΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙ ΣΤΗ ΜΕΘ
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΟΥ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥ ΑΣΘΕΝΗ ΣΤΗ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΙ ΣΤΗ ΜΕΘ Χ Ο Ν Δ Ρ Ο Μ Α Τ Ι Δ Ο Υ Μ Α Ρ Ι Α Ν Ο Σ Η Λ Ε Υ Τ Ρ Ι Α T E, M S C, Μ Ε Θ Α, Π Γ Ν Α Χ Ε Π Α ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ.. Όπως είναι ευρέως
ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΗΣΗ ΘΡΕΠΤΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ
ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΗΣΗ ΘΡΕΠΤΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 12: HIV Ο HIV έχει συνδεθεί με κακή θρέψη και με το σύνδρομο απώλειας καθαρής σωματικής μάζας και λιπώδους ιστού (AIDS wasting syndrome). Η απώλεια σωματικού
Μια κριτική ματιά στην κλινική. μελέτη GRIPHON
Μια κριτική ματιά στην κλινική μελέτη GRIPHON Κατερίνα Μαραθιά Πνευμονολόγος Εντατικολόγος Διευθύντρια ΚΧ ΜΕΘ Διακλινικό Ιατρείο Πνευμονικής Υπέρτασης Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο Δήλωση σύγκρουσης
Μπρούζου Κάτια- Ουρανία Πιστιόλα Χρυσούλα. Μάθημα επιλογής Λευχαιμίες
Μπρούζου Κάτια- Ουρανία Πιστιόλα Χρυσούλα Μάθημα επιλογής Λευχαιμίες ΧΛΛ Η συχνότερη Λευχαιμία Μονοκλωνικά Β κύτταρα > 5x10 9 /L τυχαία εξέταση αίματοςà Λεμφοκυττάρωση! Διογκωμένοι LN αναιμία ηπατοσπληνομεγαλία
Αμινοσαλικυλικά στη νόσο Crohn
Αμινοσαλικυλικά στη νόσο Crohn Κατηγορία και δοσολογία στην επαγωγή και διατήρηση της ύφεσης Σταυρούλα Β. Κοιλάκου Γαστρεντερολόγος Η χρήση των αμινοσαλικυλικών ως θεραπεία επίτευξης της ύφεσης στην νόσο
Αποτελεσµατικότητα και ασφάλεια της φλεκαϊνίδης p.os. στην ανάταξη πρόσφατης έναρξης Κολπικής Μαρµαρυγής
Αποτελεσµατικότητα και ασφάλεια της φλεκαϊνίδης p.os. στην ανάταξη πρόσφατης έναρξης Κολπικής Μαρµαρυγής Ι Βογιατζής, Κ Κουτσαµπασόπουλος, Α Αβραµίδου, Ι Γαλητσιάνος, Α Ντάτσιος, Σ Πίττας, Σ Γρηγοριάδης,
Προκλήσεις στη πρόσβαση στους νέους βιοδείκτες για την εξατομικευμένη ιατρική
Προκλήσεις στη πρόσβαση στους νέους βιοδείκτες για την εξατομικευμένη ιατρική Η άποψη των ασθενών Καίτη Αποστολίδου Πρόεδρος Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου ΕΛΛ.Ο.Κ. Διημερίδα: «Νέες Θεραπείες για τον Καρκίνο:
Section A: ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ ΟΡΘΟΥ ΠΡΟΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ Section A: ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ A1. Εθνικότητα Ελληνική Άλλη Εθνικότητα Άλλη Εθνικότητα A2. Τωρινό Επάγγελμα A3. Έτη στο τωρινό
Μεταστατικός καρκίνος του ήπατος εκ του παχέος εντέρου και του ορθού
Μεταστατικός καρκίνος του ήπατος εκ του παχέος εντέρου και του ορθού Μαρούλης Ιωάννης Αν. Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Πατρών Χειρουργική Κλινική ΠΓΝΠ Μάιος 2018 Ηπατεκτομή για κολοορθικές ηπατικές
ΟΞΕΙΑ ΛΕΥΧΑΙΜΙΑ Θεραπευτικές Εξελίξεις Χ. ΜΑΤΣΟΥΚΑ Ε. ΤΡΑΙΤΣΕ 31/03/2018
ΟΞΕΙΑ ΛΕΥΧΑΙΜΙΑ Θεραπευτικές Εξελίξεις Χ. ΜΑΤΣΟΥΚΑ Ε. ΤΡΑΙΤΣΕ 31/03/2018 Μπλινατουμάμπη σε υποτροπή ή ανθεκτική Οξεία Λεμφοβλαστική Λευχαιμία Σε ενήλικες ασθενείς με ανθεκτική ή υποτροπή ΟΛΛ, με την χορήγηση
Αντιμετώπιση καρκίνου πνεύμονα με βάση τις Διεθνείς κατευθυντήριες Οδηγίες
Αντιμετώπιση καρκίνου πνεύμονα με βάση τις Διεθνείς κατευθυντήριες Οδηγίες Μη μικροκυτταρικός Καρκίνος Πνεύμονα Στάδιο ΙΙΙ (τοπικά εκτεταμένος) Βάσσος Δημήτριος MD MSc Πνευμονολόγος Επιστημονικός Συνεργάτης
ΠΑΓΚΌΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΝΕΦΡΟΥ 2017 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ
Παχυσαρκία και νεφρική νόσος ΠΑΓΚΌΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΝΕΦΡΟΥ 2017 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΦΡΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Κριτήρια* Η διαπίστωση για 3 μήνες: Νεφρικής βλάβης GFR < 60 ml/min/1.73m2 με ή χωρίς νεφρική
Υπολιπιδαιμική αγωγή σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο
Υπολιπιδαιμική αγωγή σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Χρόνια νεφρική νόσος : ορισμός και
Συμπληρωματική Θεραπεία στον Καρκίνο του Παχέος Εντέρου και του Ορθού
Συμπληρωματική Θεραπεία στον Καρκίνο του Παχέος Εντέρου και του Ορθού Καρκίνος π. εντέρου Prostate/ testis 5% Hemato logic 7% Female reprod 8% Head & neck 9% Bladder 3% Lung 13% Breast 10% Other 23% CRC
Patient Compliance in Clinical Trials Συμμόρφωση των Ασθενών στις Κλινικές Μελέτες
Patient Compliance in Clinical Trials Συμμόρφωση των Ασθενών στις Κλινικές Μελέτες Giorgos Kraniou PhD Medical Affairs Manager Creative Pharma Services SA PubMed Search Patient Adherence [Title] Δεκαετία
Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης
Ανεπάρκεια μιτροειδούς βαλβίδας: χειρουργική αντικατάσταση ή διόρθωση; Κριτήρια επιλογής του είδους της επέμβασης και του τύπου της προθέσεως. Βασίλης Γουλιέλμος Euromedica Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης
Παράρτημα II. Επιστημονικά πορίσματα
Παράρτημα II Επιστημονικά πορίσματα 4 Επιστημονικά πορίσματα Υποβλήθηκε αίτηση για ομαδοποίηση των τροποποιήσεων τύπου ΙΙ στο πλαίσιο της διαδικασίας αμοιβαίας αναγνώρισης του Cardioxane, 500 mg κόνις
ΠΕΡΙΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΤΙΘΡΟΜΒΩΤΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ. Ανδρέας Μ. Λάζαρης ΠΓΝ «Αττικόν»
ΠΕΡΙΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΝΤΙΘΡΟΜΒΩΤΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ Ανδρέας Μ. Λάζαρης ΠΓΝ «Αττικόν» Αντιπηκτική θεραπεία Βαλβιδοπάθειες προσθετικές βαλβίδες Κολπική μαρμαρυγή Φλεβική θρόμβωση πνευμονική εμβολή Γενικά
ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Πίεση νωτιαίου µυελού Σύνδροµο άνω κοίλης. Δέσποινα Μισαηλίδου Ακτινοθεραπεύτρια Ογκολόγος Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο
ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Πίεση νωτιαίου µυελού Σύνδροµο άνω κοίλης Δέσποινα Μισαηλίδου Ακτινοθεραπεύτρια Ογκολόγος Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο ΠΙΕΣΗ ΝΩΤΙΑΙΟΥ ΜΥΕΛΟΥ 12700 ασθενείς/έτος ΗΠΑ 5-10% όλων των
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΟΡΟΑΡΝΗΤΙΚΗ ΣΠΟΝΔΥΛΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΑ. Χατζημιχαηλίδου Σοφία
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΟΡΟΑΡΝΗΤΙΚΗ ΣΠΟΝΔΥΛΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΑ Χατζημιχαηλίδου Σοφία ΟΡΟΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΣΠΟΝΔΥΛΑΡΘΡΙΤΙΔΕΣ Οσφυαλγία (φλεγμονώδους τύπου) Ιερολαγονίτιδα Ασύμμετρη περιφερική αρθρίτιδα Ενθεσίτιδα
ακτινοθεραπεία & καρκίνος παγκρέατος παρόν & μέλλον Ιωάννης Γεωργακόπουλος Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος
ακτινοθεραπεία & καρκίνος παγκρέατος παρόν & μέλλον Ιωάννης Γεωργακόπουλος Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος δήλωση συμφερόντων δηλώνω ότι δεν έχω (προσωπικά ή ως μέλος εργασιακής/ερευνητικής ομάδας) ή μέλος
Παράρτημα II. Επιστημονικά πορίσματα και λόγοι για την τροποποίηση των όρων της άδειας κυκλοφορίας
Παράρτημα II Επιστημονικά πορίσματα και λόγοι για την τροποποίηση των όρων της άδειας κυκλοφορίας 208 Επιστημονικά πορίσματα Η Συντονιστική Ομάδα για τη διαδικασία αμοιβαίας αναγνώρισης και την αποκεντρωμένη
Φαρμακοκινητική. Χρυσάνθη Σαρδέλη
Φαρμακοκινητική Χρυσάνθη Σαρδέλη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Κλινικής Φαρμακολογίας Εργαστήριο Κλινικής Φαρμακολογίας Τμήμα Ιατρικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, ΑΠΘ Φαρμακοκινητική Η Φαρμακοκινητική είναι η επιστήμη
Ποιος ήταν ο σκοπός αυτής της μελέτης; Γιατί απαιτήθηκε η μελέτη; Ποια φάρμακα μελετήθηκαν; BI
Αυτή είναι μια σύνοψη κλινικής μελέτης σε ασθενείς με ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση, η οποία είναι ένας σπάνιος τύπος νόσου των πνευμόνων. Έχει συνταχθεί για τον γενικό αναγνώστη και χρησιμοποιεί γλώσσα που
ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΣΤΑΣΕΙΣ
ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Κριτήρια επιλογής ασθενούς Κλινικές ενδείξεις Καρκίνος πνεύµονα Χαρακτηριστικά ασθενούς Υψηλού κινδύνου Περιορισµένη υποτροπή Κυτταροµειωτική θεραπεία Έλεγχος τοπικής νόσου Ανθεκτική
ΟΔΗΓΙΕΣ/ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΧΝΝ ΣΕ ΕΞΩΝΕΦΡΙΚΗ ΚΑΘΑΡΣΗ*
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΑΙΑΝΔΡΟΥ 15 11528 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ.: 2107298586 FAX: 2107237705 E-mail: nefreter@otenet.gr HELLENIC SOCIETY OF NEPHROLOGY 15 MEANDROU STR. ATHENS, 11528 GREECE TEL.: (+3021) 07298586
Τα οφέλη της λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής στην πράξη - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Δευτέρα, 27 Δεκέμβριος :17
Απαντά ο κ. Θεμιστοκλής Ευκαρπίδης, Γενικός Χειρουργός Ίσως λίγοι από εμάς να είμαστε ενημερωμένοι για τη σπουδαία εργασία που εκτελεί στο σώμα μας, ένα από τα όργανα του, η χοληδόχος κύστη. Εκεί μέσα
ΦΥΛΛΟ ΟΔΗΓΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΗΣΤΗ ISOVORIN. Ενέσιμο διάλυμα 175 mg/17,5 ml vial (Levofolinate Calcium)
ΦΥΛΛΟ ΟΔΗΓΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΧΡΗΣΤΗ ISOVORIN 1. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ 1.1 Ονομασία: ISOVORIN Ενέσιμο διάλυμα 175 mg/17,5 ml vial (Levofolinate Calcium) 1.2 Σύνθεση Δραστική ουσία: Levofolinate
ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ ΑΝΝΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΓΕΝ.ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΟΥ ΑΝΝΑ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ ΕΝΤΑΤΙΚΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΓΕΝ.ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ ΣΥΝΟΣΗΡΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΧΑΠ Απλά
Ca P και οστικές μεταστάσεις
Ca P και οστικές μεταστάσεις Κιτσοπούλου Σοφία Παπαθεοδώρου Μαρία Β Ουρολογική Κλινική ΑΠΘ Γ. Ν. Παπαγεωργίου Ο καρκίνος του προστάτη προσβάλλει τα οστά Επίπεδα PSA / φορτίο όγκου Αρχική διάγνωση και θεραπεία
ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΑΝΤΙ-ΙΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΓΡΙΠΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΕΟ ΙΟ Α/Η1Ν1 ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΤΕΝΩΝ ΕΠΑΦΩΝ ΤΟΥΣ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ Ο ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΑΝΤΙ-ΙΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΓΡΙΠΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΕΟ ΙΟ Α/Η1Ν1 ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΤΕΝΩΝ ΕΠΑΦΩΝ ΤΟΥΣ Ιούλιος 2009 Το παρόν έγγραφο
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Η αποτελεσματικότητα της χορήγησης χημειοθεραπείας σε ηλικιωμένους ασθενείς 65 ετών με καρκίνο παχέος εντέρου ΣΤΕΦΑΝΗ ΓΕΩΡΓΙΟΥ 2010276954
Παναγιώτης Ραφαήλ Μπαλαξής ειδικευόμενος ιατρός Ουρολογική κλινική Γ.Ν.Θ. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ
Παναγιώτης Ραφαήλ Μπαλαξής ειδικευόμενος ιατρός Ουρολογική κλινική Γ.Ν.Θ. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Ο ορισμός του θετικού χειρουργικού ορίου είναι ξεκάθαρος Ως θετικό χειρουργικό όριο ορίζεται η παρουσία όγκου, ο οποίος
Περιορισμοί στη χρήση των νεότερων. αντιπηκτικών
Περιορισμοί στη χρήση των νεότερων αντιπηκτικών Στέλιος Τζέης MD, PhD, FESC Επιμελητής A - Καρδιολογική Κλινική Νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν ΥΠΕΡ νεότερων αντιπηκτικών γιατί. Προβλέψιμη φαρμακοκινητική /
Το Xarelto είναι φάρμακο που περιέχει τη δραστική ουσία ριβαροξαβάνη. Διατίθεται σε μορφή δισκίων (2,5, 10, 15 και 20 mg).
EMA/230698/2013 EMEA/H/C/000944 Περίληψη EPAR για το κοινό ριβαροξαβάνη Το παρόν έγγραφο αποτελεί σύνοψη της Ευρωπαϊκής Δημόσιας Έκθεσης Αξιολόγησης (EPAR) του. Επεξηγεί τον τρόπο με τον οποίο η Επιτροπή
Αρρυθμίες και Αντιπηκτική αγωγή
Αρρυθμίες και Αντιπηκτική αγωγή Βασίλης Μ. Σκέμπερης FESC Γ Καρδιολογική Κλινική Α.Π.Θ Στη μελέτη Framingham η Κολπική Μαρμαρυγή αποδείχτηκε ότι αποτελεί μια προθρομβωτική κατάσταση. Η αντιπηκτική
BEST OF URO ONCOLOGY Penile Testicular Cancer 2016 ΦΡΑΓΚΟΥΛΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γ.Ν.Α. Γ.
BEST OF URO ONCOLOGY Penile Testicular Cancer 2016 ΦΡΑΓΚΟΥΛΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γ.Ν.Α. Γ. ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ Σκοπός της μελέτης η αξιολόγηση των επιπλοκών σε ασθενείς
Dept. Urology, Athens Medical School, J. Varkarakis ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΑΚΑΡΑΚΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΘΗΝΩΝ ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΑΚΑΡΑΚΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΘΗΝΩΝ ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΟΓΚΟΙ T1G3 Συχνότητα 20% Υποτροπή 80% Πρόοδος σε διηθητική νόσο 53% Θνησιμότητα 34% Rhijn et al Eur Urol 2009 Canookson
ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΗΣΗ ΘΡΕΠΤΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ
ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΗΣΗ ΘΡΕΠΤΙΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 3: ΗΠΑΤΟΛΟΓΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΗΠΑΤΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ Κάλυψη των ενεργειακών αναγκών Πρόληψη της απώλειας βάρους Ενίσχυση προγράμματος αποκατάστασης ΕΡΓΑΛΕΙΑ
Τερζή Κατερίνα ΔΤΗΝ ΑΝΘ ΘΕΑΓΕΝΕΙΟ
Τερζή Κατερίνα ΔΤΗΝ ΑΝΘ ΘΕΑΓΕΝΕΙΟ ΔΗΛΩΣΗ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗΣ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ Δεν έχω (προσωπικά ή ως μέλος εργασιακής/ερευνητικής ομάδας) ή μέλος της οικογένειάς μου οποιοδήποτε οικονομικό ή άλλου είδους όφελος από
Ο ΣΧΕΤΙΚΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΝΕΟΠΛΑΣΜΑΤΩΝ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΥΠΟ ΑΝΟΣΟΤΡΟΠΟΠΟΙΗΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ
Νευρολογική Κλινική Γενικού Νοσοκομείου «Πολυκλινική», Αθήνα. Εισαγωγή Οι θεραπείες που χρησιμοποιούνται κατά την τελευταία εικοσαετία για την πολλαπλή σκλήρυνση προκαλούν μακροχρόνιες μεταβολές στη λειτουργία
ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΑΟΡΤΗΣ ΚΑΙ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΚΟΙΛΙΑΣ
ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΑΟΡΤΗΣ ΚΑΙ ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΚΟΙΛΙΑΣ Αλέξανδρος Στεφανίδης Καρδιολόγος Α Καρδιολογικό τμήμα, Γ.Ν.Νίκαιας Παρουσίαση περιστατικού Ανδρας 60 ετών, εισάγεται λόγω ΟΠΟ. Ιστορικό ΑΥ, υπερλιπιδαιμίας
ΕΠΙΤΥΧΗΣ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΡΕΥΜΑΤOΕΙΔΗ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΚΑΙ ΣΔ 2 ΜΕ ΤΟ ΒΙΟΟΜΟΕΙΔΕΣ ΤΗΣ ΓΛΑΡΓΙΝΙΚΗΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ LY IGLAR
ΕΠΙΤΥΧΗΣ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΡΕΥΜΑΤOΕΙΔΗ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΚΑΙ ΣΔ 2 ΜΕ ΤΟ ΒΙΟΟΜΟΕΙΔΕΣ ΤΗΣ ΓΛΑΡΓΙΝΙΚΗΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ LY IGLAR Κώστογλου-Αθανασίου Ι. 1,2, Αθανασίου Λ. 2, Κωστόπουλος Μ. 3, Κοτρώνης Γ. 4,
INFLIXIMAB PLUS NAPROXEN VS NAPROXEN ALONE IN PATIENTS WITH EARLY, ACTIVE AXIAL SPONDYLOARTHRITIS
INFLIXIMAB PLUS NAPROXEN VS NAPROXEN ALONE IN PATIENTS WITH EARLY, ACTIVE AXIAL SPONDYLOARTHRITIS Καλτσονούδης Ευριπίδης Ρευματολόγος Ρευματολογική Κλινική Π.Ν.Ιωαννίνων Διευθυντής: Καθηγητής Α. Α. Δρόσος
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Πτυχιακή Εργασία Η ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ H ΑΝΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΤΟΠΙΡΑΜΑΤΗΣ ΣΤΙΣ ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΗΜΙΚΡΑΝΙΕΣ Σταύρος Έλληνας Λεμεσός 2014 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
Σε τι αναφέρεται αυτή η μελέτη; Γιατί ήταν απαραίτητη αυτή η μελέτη; Ποια φάρμακα μελετήθηκαν; BI
Αυτή είναι μια περίληψη κλινικής μελέτης σε ασθενείς με ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση, ένας σπάνιος τύπος πνευμονικής νόσου. Έχει συνταχθεί για τον γενικό αναγνώστη και χρησιμοποιεί γλώσσα που είναι εύκολα
Μέτρηση του κνημοβραχιόνιου δείκτη, ΤcPO 2, δακτυλικών πιέσεων. Ιωάννα Ελευθεριάδου Επιστημονικός Συνεργάτης Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Λαϊκό
Μέτρηση του κνημοβραχιόνιου δείκτη, ΤcPO 2, δακτυλικών πιέσεων Ιωάννα Ελευθεριάδου Επιστημονικός Συνεργάτης Διαβητολογικό Κέντρο ΓΝΑ Λαϊκό Περιφερική αγγειοπάθεια και σακχαρώδης διαβήτης Μια από τις κύριες
Παράρτημα IV. Επιστημονικά πορίσματα
Παράρτημα IV Επιστημονικά πορίσματα 1 Επιστημονικά πορίσματα Από τη στιγμή χορήγησης της άδειας κυκλοφορίας του Esmya έχουν αναφερθεί τέσσερις περιπτώσεις σοβαρής ηπατικής βλάβης που οδήγησαν σε μεταμόσχευση
KOΛΠΙΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ ΑΝΝΑ Π. ΑΝΤΩΝΙΟΥ
KOΛΠΙΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ ΑΝΝΑ Π. ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ Γ.Ν.Α. «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ» Κολπική Μαρμαρυγή Projected Number of Adults With Atrial Fibrillation in the US: 1995-2050 Go A et al., JAMA 2001 Ασθενείς
Δ. Μαγγανάς Νοσοκομείο Ευαγγελισμός
Δ. Μαγγανάς Νοσοκομείο Ευαγγελισμός Ιδιαιτερότητες του καρκίνου που αναπτύσσεται σε ασθενείς με Ε.Κ. Μεγαλύτερη πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου από το γενικό πληθυσμό (2-5Χ) Συχνότητα ανάπτυξης 1% ανά έτος
Νικόλαος Γ.Πατσουράκος Επιμελητής Καρδιολόγος - Εντατικολόγος Υπεύθυνος Μονάδας Εμφραγμάτων Τζάνειο Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά
Θεραπεία υπερχοληστερολαιμίας σε άτομα που δεν ανέχονται τις στατίνες ή που δεν επιτυγχάνουν το στόχο με την μέγιστη ανεκτή δόση. Πρακτικές οδηγίες και στρατηγικές. Νικόλαος Γ.Πατσουράκος Επιμελητής Καρδιολόγος
Uroswords II Καρκίνος κύστης T1 High Grade: Η κυστεκτοµή είναι απαραίτητη; ιαιτητής:. Μητρόπουλος Οι µονοµάχοι: Β. Τζώρτζης Κ.
Uroswords II Καρκίνος κύστης T1 High Grade: Η κυστεκτοµή είναι απαραίτητη; ιαιτητής:. Μητρόπουλος Οι µονοµάχοι: Β. Τζώρτζης Κ. Χατζηµουρατίδης Ερώτηση 1 Κυστεκτοµή ή συντηρητική αγωγή; Η νόσος αντιµετωπίζεται
Προφανής κλινική διάγνωση: Ισχαιμικό έμφρακτο αριστερής Μέσης Εγκεφαλικής Αρτηρίας
Περιστατικό 4. Γυναίκα 80 ετών με Κολπική Μαρμαρυγή Ηκ. Ελένη Κ. είναι 80 ετών με Κολπική Μαρμαρυγή, μόνιμη Λαμβάνει κουμαρινικά. INR προ εβδομάδος 2.24 Ιστορικό Υπέρτασης Πλήρως αυτοεξυπηρετούμενη, χωρίς
Το Adcetris χρησιμοποιείται επίσης για τη θεραπεία ενηλίκων με δύο ακόμη μορφές λεμφώματος:
EMA/780089/2017 EMEA/H/C/002455 Περίληψη EPAR για το κοινό μπρεντουξιμάβη βεδοτίνη Το παρόν έγγραφο αποτελεί σύνοψη της Ευρωπαϊκής Δημόσιας Έκθεσης Αξιολόγησης (EPAR) του. Επεξηγεί τον τρόπο με τον οποίο
Vol. 36, pp , Stage I, II. Stage I, II cm
267 Vol. 36, pp. 267 277, 2008 : 20 8 12 20 1 1990 45 49 1 1972 1989 Stage I, II 1 2 Stage I, II 20 3 18 2006 59.0 20 32.9 5..4 1 4 2 1994 5 1999 3cm 6 4cm 69 268 1 Breast Cancer 2008; 15: 3-4 4cm 2007
ΔΡ. Γ. Ι. ΠΙΣΣΑΚΑΣ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΗΝ. ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ. ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ ΔΝΤΗΣ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΥ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΣ.
Η ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΔΡ. Γ. Ι. ΠΙΣΣΑΚΑΣ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΗΝ. ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ. ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ ΔΝΤΗΣ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΥ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΣ.
Αποκατάσταση ρυθµού ή διατήρηση συχνότητας στην κολπική µαρµαρυγή; Β.Μ. Σκέµπερης. Γ Καρδιολογική Κλινική Α.Π.Θ. Ιπποκράτειο Νοσοκοµείο, Θεσσαλονίκη
Αποκατάσταση ρυθµού ή διατήρηση συχνότητας στην κολπική µαρµαρυγή; Β.Μ. Σκέµπερης Γ Καρδιολογική Κλινική Α.Π.Θ. Ιπποκράτειο Νοσοκοµείο, Θεσσαλονίκη Η κολπική µαρµαρυγή (ΚΜ) είναι µία αρρυθµία της ενηλικίωσης
Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ
Στατίνες στην πρωτογενή πρόληψη Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ Πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων Πρωτογενής πρόληψη : το σύνολο
-Tα νεώτερα αντιπηκτικά θα πρέπει να αντικαταστήσουν τους αναστολείς της βιταμίνης Κ -Αστειεύεστε; Χρήστος Ντέλλος
-Tα νεώτερα αντιπηκτικά θα πρέπει να αντικαταστήσουν τους αναστολείς της βιταμίνης Κ -Αστειεύεστε; Χρήστος Ντέλλος www.ntellos.gr Δήλωση οικονομικών συμφερόντων: Καμία Πότε καταργήσαμε ένα πολύ καλό και
Κατευθυντήριες οδηγίες για την αλλεργία στο αυγό(bsaci)
Κατευθυντήριες οδηγίες για την αλλεργία στο αυγό(bsaci) Clinical & Experimental Allergy 2010(40):1116-1129 Παρουσίαση : Αντιγόνη Μαυρουδή, Λέκτορας Παιδιατρικής Αλλεργιολογίας, Γ ΠΔ Α.Π.Θ. ΕΙΣΑΓΩΓΗ: ΤΥΠΟΥ
Αμφιλεγόμενα ζητήματα στον μεταστατικό καρκίνο του ήπατος από το παχύ έντερο
Αμφιλεγόμενα ζητήματα στον μεταστατικό καρκίνο του ήπατος από το παχύ έντερο Κωνσταντίνος Ι. Μπράμης Γενικός Χειρουργός Α Προπαιδευτική Χειρουργική Κλινική, ΕΚΠΑ Διευθ: Καθ. Γ. Ζωγράφος ΓΝΑ Ιπποκράτειο
Γιατί ήταν απαραίτητη αυτή η μελέτη;
Μια μελέτη της αφατινίμπης σε σύγκριση με τη μεθοτρεξάτη σε ασθενείς με καρκίνο κεφαλής και τραχήλου που έχει επανέλθει ή εξαπλωθεί Αυτή είναι μια περίληψη κλινικής μελέτης σε ασθενείς με καρκίνο κεφαλής
ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΑΒΙΔΑΣ. Φυσικοθεραπευτής Certified Schroth Therapist Certified SEAS Therapist McKenzie Therapist PT, MSc
ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΑΒΙΔΑΣ Φυσικοθεραπευτής Certified Schroth Therapist Certified SEAS Therapist McKenzie Therapist PT, MSc Εξειδικευμένες ασκήσεις προσαρμοσμένες στον τύπο της σκολίωσης Τρισδιάστατη αυτοδιόρθωση
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ. Πτυχιακή Εργασία
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ Πτυχιακή Εργασία ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ. Ονοματεπώνυμο: