ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ Φιλίππου Γεωργία Ακτινοθεραπεύτρια Ογκολόγος. Φεβρουάριος 14,2011



Σχετικά έγγραφα
ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΟΥ - ΠΟΤΕ?

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ Είναι συχνός ο καρκίνος του προστάτη; Ποιοί παράγοντες κινδύνου σχετίζονται με τον καρκίνο του προστάτη ;

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ-ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ-ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ- ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Ca Προστάτη. Μοριακοί δείκτες και στρατηγική χειρισμού των ασθενών με νόσο χαμηλού κινδύνου ΣΤΑΥΡΟΣ ΣΠ. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ ΛΕΚΤΟΡΑΣ ΟΥΡΟΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ.

Κλινικά περιστατικά καρκίνου του προστάτη

Εξωτερική Ακτινοθεραπεία Προστάτη. Εξωτερική Ακτινοθεραπεία Προστάτη

Παναγιώτης Ραφαήλ Μπαλαξής ειδικευόμενος ιατρός Ουρολογική κλινική Γ.Ν.Θ. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ

Διαχείριση της βιοχημικής υποτροπής στον καρκίνο του προστάτη

ΜΗ ΜΕΤΑΣΤΑΤΙΚΟΣ-ΕΥΝΟΥΧΟΑΝΤΟΧΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΤΟΠΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ

Κατευθυντήριες οδηγίες για τον mcrpc Εφαρμογή στην καθημερινή κλινική πρακτική

Η παγκόσμια οργάνωση υγείας συνιστά την κατάταξη σε 4 βασικούς ιστολογικούς τύπους: καρκίνωμα μεταβατικού επιθηλίου, καρκίνωμα πλακώδους

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ. Ιωάννης Βακαλόπουλος Χειρουργός Ουρολόγος Λέκτορας Αριστοτελείου Παν/µιου Θεσσαλονίκης

Νεφρός. Ουρογεννητικό Σύστημα στον Άνδρα. . Ουρητήρας Κύστη. Σπερματοδόχος Κύστη. Ουρήθρα. Προστάτης Όρχις

Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή, για την παρακολούθηση του μαθήματος του καρκίνου του προστάτη.

Επίδραση θεραπειών στον καλοήθη και κακοήθη προστατικό ιστό. Θ. Γεωργιάδης Επιμελητής A, ΔΘΚΑ ΥΓΕΙΑ

Η θέση της Ακτινοθεραπείας

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΕΝ ΟΜΗΤΡΙΟΥ

Π.Γ. Ν. Έβρου. ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ Τοπικά προχωρημένη νόσος και τοπική υποτροπή: Διακοπτόμενος Ανδρογονικός Αποκλεισμός

Urogold III: Οι σημαντικότερες δημοσιεύσεις της χρονιάς (Προστάτης- όρχεις)

Διλήμματα στον προστατικό καρκίνο. Γεράσιμος Αλιβιζάτος Διευθυντής Γ Ουρολογικής Κλινικής Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ: ΕΝΑΣ ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΟΥ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Ανατομία του προστάτη σε ζώνες κατά McNeal

Επιστημονική Συνεδρίαση με θέμα: «ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ ανθεκτικός στον ευνουχισμό μεταστατικός (mcrpc*)

Ριζική προστατεκτομή

Καρκινικοί δείκτες: υπερεκτιμούνται, τρομοκρατούν, παραπλανούν... Τι πραγματικά ισχύει;

ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ

ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ;

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΟΥΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΡΚΙΝΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΤΟΥ Γ.Ν.ΣΕΡΡΩΝ ΑΝΕΣΤΗΣ Γ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Α ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ ΓΕΝ.ΝΟΣ.ΣΕΡΡΩΝ

Στην περισσότερο επιτυχημένη αντιμετώπιση του καρκίνου έχει συμβάλλει σημαντικά η ανακά-λυψη και εφαρμογή των καρκινι-κών δεικτών.

Δεκαπεντάλεπτη προετοιμασία του φοιτητή ιατρικής για το μάθημα του καρκίνου του όρχη βασικές γνώσεις :

Παθήσεις του προστάτη και οι σύγχρονες θεραπευτικές μέθοδοι αντιμετώπισης τους.

ανασκοπήσεις 01//Noµoγράµµατα και καρκίνος του προστάτη Εισαγωγή Γεώργιος Μ. Πατσάης

ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΡΟΔΟΥ «ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ» ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΗΣ ΟΥΡΟΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΗΣ

ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Πίεση νωτιαίου µυελού Σύνδροµο άνω κοίλης. Δέσποινα Μισαηλίδου Ακτινοθεραπεύτρια Ογκολόγος Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο

Το PSA σήμερα. Dr. Ιωάννης Βούρος Επιμ.Α Ουρολογική Κλινική Ιπποκράτειο Γ.Ν. Θεσσαλονίκης Δ/της Dr. Αθανάσιος Παπαθανασίου

ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ. «ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΤΟΥ PPARγ ΣΕ ΑΔΕΝΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ» ΓΕΩΡΓΙΑ Π. ΚΟΨΙΔΑ ΙΑΤΡΟΣ

Περιέχει αδένες και το (πρόσθιο) ινομυώδες στρώμα

ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΛΟΓΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ

Εισαγωγική Xηµειοθεραπεία (Neoadjuvant) στον Καρκίνο του Πνεύµονα

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΝΕΦΡΟΥ. Η κακοήθης νεοπλασία του νεφρού αποτελεί το 3 % των νεοπλασμάτων του ενήλικα. Ασυνήθης είναι η εμφάνιση του σε ηλικίες κάτω των

Ανοσοθεραπεία: Παρουσίαση περιστατικών από την καθημερινή κλινική πρακτική. Μανόλης Δ. Κοντοπόδης Παθολόγος - Ογκολόγος Βενιζέλειο Γ. Ν.

ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΠΟΝΙΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ ΟΓΚΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΥ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΑΝΘ ΘΕΑΓΕΝΕΙΟ

gr

Prolaris : Ο Νέος Εξατομικευμένος Υπολογισμός της Επιθετικότητας του Καρκίνου του Προστάτη

Η θέση της χημειοθεραπείας σε ασθενείς 3 ης ηλικίας. Θωμάς Μακατσώρης Λέκτορας Παθολογίας-Ογκολογίας Πανεπιστήμιο Πατρών

15/1/2018. Δρ. Σάββας Παρασκευόπουλος Χειρουργός Ουρολόγος Θεσσαλονίκη 2-5 /11/ ο Μακεδονικό Ουρολογικό Συμπόσιο

ΚΑΡΚΙΝΟ του ΠΡΟΣΤΑΤΗ. Πως να προλάβετε τον ΔΙΑΓΝΩΣΗ Η ΕΓΚΑΙΡΗ ΣΩΖΕΙ ΖΩΕΣ. Επιστημονική Επιμέλεια Ελληνική Ουρολογική Εταιρία

short news Γ. ασκαλόπουλος

ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ

Ρ. Κωτακίδου Αναπλ. Διευθύντρια Γ.Ν.Θ. «Γ.Γεννηματάς»

Α ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ & ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ Γ.Ν.Α. «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ» ΝΟΣΟΣ PAGET ΑΙΔΟΙΟΥ

Καρκίνος προστάτη: η άνιση μάχη με την τεστοστερόνη. Δημήτρης Χατζηχρήστου

Εργαστήριο Πειραματικής Φυσιολογίας, Ιατρική Σχολή ΑΠΘ, Διευθυντής: Καθηγητής κ. Γεώργιος Ανωγειανάκις

H ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΜΠΕΒΑΣΙΖΟΥΜΑΜΠΗΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΟΦΕΛΟΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΜΕΤΑΣΤΑΤΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΟ ΟΡΘΟΥ/ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ

ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΟ ΚΑΡΚΙΝΟ ΟΥΡΟΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΗΣ

Η ΜΕΤΕΓΧΕΙΡΗΤΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΡΙΖΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΚΤΟΜΗ

ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΟΡΘΟΥ. Γιάννης Τσιαούσης Χειρουργός, Επίκ. Καθηγητής Ανατομίας Ιατρική Σχολή, Παν/μιο Κρήτης

THE BEST OF URO-ONCOLOGY IN 2016

ΚΑΛΟΗΘΗΣ ΥΠΕΡΤΡΟΦΙΑ ΠΡΟΣΤΑΤΗ ΑΔΕΝΑ

ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΑ ΕΚ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΟΥ ΕΠΙΘΗΛΙΟΥ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ

19. ΑΛΛΟΙΩΣΕΙΣ ΑΙΔΟΙΟΥ

Επιστημονικό Πρόγραμμα

ΟΥΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ. Ιωάννης Βακαλόπουλος Χειρουργός Ουρολόγος Λέκτορας Αριστοτελείου Παν/µιου Θεσσαλονίκης

17. ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ

ΔΙΗΘΗΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΣΤΑΤΙΚΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΟΥΡΟΔΟΧΟΥ ΚΥΣΤΗΣ

ΑΝΔΡΙΚΗ ΠΥΕΛΟΣ: ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΜΕ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ

18. ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ

Βασίλης Πουλάκης Βασίλης Μώρος, Σταύρος Λεοντής, Δηµήτρης Δηµητρίου 1 Metropolitan Hospital, Νέο Φάληρο, Ελλάδα 1

Καρκίνος Προστάτη Σημαντικότερες Δημοσιεύσεις 2016

Η λειτουργία του ΕΑΝ στην Πάτρα: σχόλια και εμπειρίες κλινικών ογκολόγων

Ο EMA περιορίζει τη χρήση του φαρμάκου Xofigo για τον καρκίνο του προστάτη

Ανατομία οπισθοπεριτοναϊκού χώρου

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ Ο ΗΓΟΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ο ρόλος του λεμφαδενικού καθαρισμού στον καρκίνο της ουροδόχου κύστης

Επιστηµονικό Πρόγραµµα

LH-RH αγωνιστές ή ανταγωνιστές

Η ΕΝΔΟΠΡΟΣΤΑΤΙΚΗ ΕΓΧΥΣΗ ΑΙΘΑΝΟΛΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΛΟΗΘΟΥΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ

Ορμονική διερεύνηση ασθενών με ακμή: πότε και γιατί; Ν. Μαλτέζος

Τα νέα από τις κλινικές μελέτες στον mcrpc

ΟΓΚΟΛΟΓΙΑ - ΡΑΔΙΟΒΙΟΛΟΓΙΑ

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΟΥΡΝΑΚΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ ΟΓΚΟΛΟΓΟΣ

Πρωτόκολλο εξατομίκευσης της χειρουργικής θεραπείας στον καρκίνου του οισοφάγου

Κατευθυντήριες οδηγίες της EAU για τον ουροθηλιακό καρκίνο ανώτερης αποχετευτικής μοίρας ουροποιητικού

Η θέση της ακτινοθεραπείας μετά ριζική προστατεκτομή.

ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΣ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΣ 16:30-16:50 Διαφοροποιήσεις: Αδενοκαρκίνωμα προς Καρκίνωμα εκ Πλακωδών Κυττάρων (Α.

Αντιμετώπιση Ουρολογικών Ογκολογικών ασθενών σε Πρωτοβάθμιο Νοσοκομείο. Προβλήματα και ιδιαιτερότητες. Νοσοκομείο Καβάλας

ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ

ΣΚΟ ΑΝΑ ΠΗΣΗ ADVANCED PROSTATE CANCER CONSENSUS CONFERENCE (APCCC) 2015 IN ST. GALLEN

Ενδείξεις μερικής ορχεκτομής, πότε και σε ποιους ασθενείς

Βιοχημική υποτροπή σε ασθενή με καρκίνο του προστάτη:

«ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ ΚΑΙ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ»

Τα αναπαραγωγικά όργανα του άνδρα. Όρχεις

Συνήθεις νεοπλασματικές βλάβες τραχήλου / σώματοςμήτραςκαι ωοθηκών. Στ Εξάμηνο ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ #4

Νεφροβλάστωμα (Wilms )

BEST OF URO ONCOLOGY Penile Testicular Cancer 2016 ΦΡΑΓΚΟΥΛΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γ.Ν.Α. Γ.

masterclass καρκίνοι του πεπτικού ΔΕΛΦΩΝ Φεβρουαρίου ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Ιατρικός Σύλλογος Θήβας

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΥ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΙΧΑΗΛ

ΝΕΑ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΟΥ GLEASON SCORE ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΞΗ. Μιχαλοπούλου Μανωλούτσιου Ηλέκτρα Παθολογοανατόμος

Transcript:

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ Φιλίππου Γεωργία Ακτινοθεραπεύτρια Ογκολόγος Φεβρουάριος 14,2011

Ανατομία Ο προστάτης είναι ένα όργανο ενδοδερμικής προέλευσης. Έχει σχήμα και μέγεθος κάστανου με όγκο 20ml(o παθολογικός έχει όγκο περίπου το διπλάσιο).

Ανατομικά όρια Βρίσκεται εντός της ελάσσονος πυέλου πίσω από το κατώτερο σημείο της ηβικής σύμφυσης και μπροστά από τη λήκυθο του ορθού. Προς τα πάνω βρίσκεται η ουροδόχος κύστη και οι σπερματοδόχες κύστες μαζί με τις σπερματοδόχες ληκύθους. Κάτω βρίσκεται το ουρογεννητικό τρίγωνο.

Ανατομία Ο προστάτης αποτελείται από 3 ζώνες Περιφερική ζώνη 70% του οργάνου(το συχνότερο σημείο εμφάνισης όγκου) Κεντρική ζώνη 25% Μεταβατική ζώνη 5%(διογκώνεται συνήθως επί καλοήθους υπερπλασίας). Περιβάλλεται από ατελή κάψα μέσω της οποίας περνούν τα αγγειονευρώδη δεμάτια. Αυτά αποτελούν την οδό διαφυγής της νόσου εξωπροστατικά.

Ανατομία

αγγεία~ Ανατομία Οι αρτηρίες προέρχονται από τις κάτω κυστικές και τις μέσες αιμορροιδικές αρτηρίες. Οι φλέβες εκβάλλουν,δεξιά και αριστερά, στο προστατοκυστικό πλέγμα. Τα λεμφαγγεία εκβάλλουν στα υπογάστρια λεμφογάγγλια(έσω και έξω λαγόνιους λεμφαδένες) στους περιπροστατικούς και στους πρόιερους λεμφαδένες.

Ιστολογία Το προστατικό επιθήλιο περιέχει 3 τύπους κυττάρων. 1. Εκκριτικά-εκκρίνουν το προστατικό ειδικό αντιγόνο( PSA),την προστατική όξινη φωσφατάση (PAP),βλέννη κ.α 2. Βασικά-παρουσιάζουν έντονη μιτωτική δραστηριότητα.αποτελούν τα στελεχιαία κύτταρα προγόνους των εκκριτικών και νευροενδοκρινικών κυττάρων. 3. Νευροενδοκρινικά -λίγα.

Φυσιολογία Μεγιστοποίηση της γονιμότητας.(πχ.αραίωση του σπέρματος, πηγή ενέργειας για τα σπερματοζωάρια κ.α) Προστατεύει από μικροοργανισμούς προερχόμενους από την ουρήθραimmunostimulation. Παράγει ουσίες που προστατεύουν το σπέρμα από το ανοσοποιητικό σύστημα της γυναίκας-immunosuppression.

Προκαρκινικές παθήσεις Προστατική ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία PIN HGIN (80% συνοδεύεται από CaP) LGIN (20% συνοδεύεται από CaP) Άτυπη αδενωματώδης υπερπλασία ή αδένωση. Εστιακή ατροφία ή Μετατροφική υπερπλασία

Εξέλιξη και εξαλλαγή Καλοήθης υπερπλασία PIN(Προστατική ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία) Εντοπισμένος καρκίνος Μεταστατικός καρκίνος Ορμονοάντοχος καρκίνος

Ιστολογική ταξινόμηση CaP 95% Αδενοκαρκίνωμα προστάτη 4,5% Καρκίνωμα εκ μεταβατικού επιθηλίου 0,5% Νευροενδοκρινείς όγκοι, σάρκωμα, λέμφωμα κ.α

ΒΑΘΜΟΠΟΙΗΣΗ (GRADING) TOY ΠΡΟΣΤΑΤΙΚΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ GLEASON Αρχιτεκτονική διάταξη και μορφολογία Gleason score (x + y) Βαθμός Παθολογοανατομικά χαρακτηριστικά 2-4 Υψηλή διαφοροποίηση 5-7 Μέση διαφοροποίηση 8-10 Χαμηλή διαφοροποίηση

Έκταση νόσου Εντοπισμένη Τοπικά προχωρημένη νόσος

Οι ασθενείς με εντοπισμένο καρκίνο του προστάτη δεν αποτελούν μία ομοιογενή ομάδα από πλευράς προγνώσεως και εκτάσεως της νόσου. Υπάρχουν όμως προγνωστικοί παράγοντες που προκαθορίζουν την δυναμική της νόσου ξεχωριστά για κάθε ασθενή και μας δίνουν τις πληροφορίες για να επιλέγουμε την κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση. Προγνωστικοί παράγοντες Κλινικό στάδιο Αρχικό PSA Ιστολογική ταξινόμηση κατά Gleason

Ασθενείς με καρκίνο του προστάτη χωρισμένοι σε ομάδες με παρόμοια προγνωστικά χαρακτηριστικά Αρχικό PSA : <10 ng/ml Αρχικό PSA : 10 19.9 ng/ml Αρχικό PSA : 20 ng/ml υποομάδες Ευνοϊκά χαρακτηριστικά Κλινικό στάδιο T1, T2A Gleason score 6 Δυσμενή χαρακτηριστικά Κλινικό στάδιο T2B,T3 Gleason score 7-10 Περινευρική διήθησις Gerald E. Hanks et al. Dose selection for prostate cancer patients based on dose comparison and dose response studies Int.J.Radiation Oncology Biol.Phys. Vol.46, No.4, 823-832, 2000

Ασθενείς με καρκίνο του προστάτη χωρισμένοι σε ομάδες με παρόμοια προγνωστικά χαρακτηριστικά Ευνοϊκής προγνώσεως Κλινικό στάδιο : T2A Gleason score : 6 Αρχικό PSA : 10 ng/ml Μέσης προγνώσεως Κλινικό στάδιο : = T2B Gleason score : = 7 Αρχικό PSA : > 10 και 20 ng/ml Δυσμενούς προγνώσεως Κλινικό στάδιο : = T2C Gleason score : 8 Αρχικό PSA : > 20 ng/ml Antony V. D Amico et al. Using PSA, biopsy Gleason score, clinical stage, and the percentage of positive biopsies to identify optimal candidates for prostate-only radiation therapy Int.J.Radiation Oncology Biol.Phys. Vol.53, No.4, 898-903, 2002

Σκοπός της Ταξινόμησης Επιλογή θεραπευτικής αγωγής Εκτίμηση της αποτελεσματικότητας της εφαρμοζόμενης θεραπείας Σύγκριση των αποτελεσμάτων

Σταδιοποίηση

Θεραπεία ανά στάδιο Τ1α Παρακολούθηση Ριζική Ακτινοθεραπεία Προστατεκτομή T1b-T2b Παρακολούθηση (ασυμπτωματικοί ασθενείς με προσδόκιμο επιβίωσης<10 έτη) Προστατεκτομή Ριζική Ακτινοθεραπεία Ορμονοθεραπεία+Ακτινοθεραπεία Ορμονοθεραπεία (σε συμπτωματικούς ασθενείς που δεν μπορούν να λάβουν θεραπεία)

Θεραπεία ανά στάδιο T2c,Τ3α Παρακολούθηση (σε ασυμπτωματικούς ασθενείς με προσδόκιμο επιβίωσης<10 έτη) Ριζική Ακτινοθεραπεία Ορμονοθεραπεία + Ριζική Ακτινοθεραπεία Προστατεκτομή (ορισμένοι ασθενείς) Τ3b Παρακολούθηση (ασυμπτωματικοί ασθενείς με προσδόκιμο επιβίωσης <10 έτη) Ορμονοθεραπεία + Ριζική Ακτινοθεραπεία Ορμονοθεραπεία(όταν συνυπάρχει πολύ υψηλό PSA)

Θεραπεία ανά στάδιο Τ4 Ορμονοθεραπεία Ακτινοθεραπεία N+,MO Παρακολούθηση Ορμονοθεραπεία σίγουρα Ίσως προστατεκτομή Ίσως ακτινοθεραπεία Μ+ Ορμονοθεραπεία σίγουρα Ίσως παρακολούθηση Ορμονοάντοχος καρκίνος Χημειοθεραπεία Ορμονοθεραπεία Παρηγορητική θεραπεία

Ορμονοθεραπεία Δίνεται στον καρκίνο του προστάτη στις εξής περιπτώσεις: 1. Σε εντοπισμένο καρκίνο σε συνδυασμό με εξωτερική ακτινοθεραπεία ή πριν από βραχυθεραπεία με στόχο τη μείωση του μεγέθους του προστάτη. 2. Σε τοπικά προχωρημένη νόσο προς: ανακούφιση των συμπτωμάτων. αύξηση του διαστήματος χωρίς πρόοδο νόσου και της συνολικής επιβίωσης

Ορμονοθεραπεία 3. Σε μεταστατικό καρκίνο(μ1) Συμπτωματικοί ασθενείς:ανακουφίζει τα συμπτώματα σε προχωρημένη νόσο πχ. πίεση ΝΜ, παθολογικά κατάγματα, απόφραξη ουρητήρων κα. Ασυμπτωματικοί ασθενείς:άμεσος ευνουχισμός για την καθυστέρηση της εξέλιξης σε συμπτωματικό στάδιο. 4. Σε Ν+ ασθενείς προς αύξηση της συνολικής επιβίωσης.

Ορμονοθεραπεία Ορμονοθεραπεία 1ης γραμμής 1. Oρχεκτομή και οιστρογόνα 2. LHRH αγωνιστές και ανταγωνιστές 3. Αντιανδρογόνα (στεροειδή/μη-στεροειδή) 4. Ολικός ανδρογονικός αποκλεισμός Ορμονοθεραπεία 2ης γραμμής 1. Εστραμουστίνη 2. Κετοκοναζόλη Ορμονοάντοχος καρκίνος 1. ΧΜΘ 2. Ραδιενεργό στρόντιο, σαμάριο 3. Διφωσφονικά

Σημαντικές αρχές Τα προστατικά κύτταρα είναι φυσιολογικά εξαρτώμενα από τα ανδρογόνα τα οποία ερεθίζουν την ανάπτυξη, τη λειτουργία και τον πολλαπλασιασμό τους. Η τεστοστερόνη είναι σημαντική για την ανάπτυξη και διασπορά των καρκινικών κυττάρων χωρίς να έχει καρκινογόνο δράση. Εάν τα προστατικά κύτταρα αποκλειστούν του ανδρογονικού ερεθισμού αυτά οδεύουν σε απόπτωση (προγραμματισμένο κυτταρικό θάνατο) Οποιαδήποτε θεραπεία έχει σαν αποτέλεσμα την καταστολή της ανδρογονικής δραστηριότητας αναφέρεται ως θεραπεία ανδρογονικού αποκλεισμού ADT.

ΑΝΔΡΟΓΟΝΑ ΟΡΧΕΙΣ ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΑ Τεστοστερόνη 6,5mg/d DHT Διυδροτεστοστερόνη 0,1mg/d Aνδροστενεδιόνη 3mg/d DHEA Διυδροεριανδροστερό νη 24mg/d

Άξονας υποθάλαμουυπόφυσηςγονάδες

Τύποι ορμονοθεραπείας Τα επίπεδα τεστοστερόνης στο ανθρώπινο σώμα μπορούν να μειωθούν με 2 τρόπους: 1.Χειρουργικά (Αμφοτερόπλευρη Ορχεκτομή) 2.Φαρμακευτικά (LHRH αγωνιστές,lhrh ανταγωνιστές, οιστρογόνα,αντιανδρογόνα)

Τύποι ορμονοθεραπείας LHRH αγωνιστές Πχ.Leuprolide(Lupron) Goserelin(Zoladex) Triptorelin(Trelstar) Μηχανισμός δράσης Δρούν κεντρικά διεγείρωντας τους υποδοχείς LHRH της υπόφυσης προκαλώντας παροδική αύξηση της έκκρισης LH,FSH.Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την αύξηση της παραγωγής της τεστοστερόνης(φαινόμενο flair up).τελικά οι υποδοχείς LHRH απορρυθμίζονται με ακόλουθο τη μείωση των LH,FSH και φυσικά της τεστοστερόνης. Τα επίπεδα αγγίζουν αυτά του ευνουχισμού σε 2-4 εβδομάδες.

Τύποι ορμονοθεραπείας LHRH ανταγωνιστές Πχ.Abarelix(Plenaxis) Μηχανισμός δράσης: Δρούν απευθείας στην υπόφυση καταλαμβάνωντας τους υποδοχείς της LHRH της υπόφυσης.κατά συνέπεια οι τιμές των LH,FSH και τεστοστερόνης μειώνονται γρήγορα χωρίς καμία παροδική αύξηση.

Τύποι ορμονοθεραπείας Αντι-ανδρογόνα Πχ.Flutamide(Eulexin) Bicalutamide(Casodex) Nilutamide(Nilandron) Μηχανισμός δράσης: Δρούν περιφερικά.ανταγωνίζονται την τεστοστερόνη και την διυδροτεστοστερόνη στην σύνδεση-κατάληψη των κυτταρικών υποδοχέων μέσα στο κύτταρο του προστάτη. Έτσι διευκολύνουν την απόπτωση και αναστέλλουν την ανάπτυξη καρκίνου.

Τύποι ορμονοθεραπείας Οιστρογόνα Πχ.Diethylstilbestrol(DES,Stilphostrol) Μηχανισμός δράσης Αναστέλλουν την έκκριση LHRH από τον υποθάλαμο.

LHRH antagonist,lhrh superagonist CRF PITUITARY LH ACTH TESTIS ADRENAL TESTOSTERONE DEHYDROEPI- ANDROSTERONE ANDROSTENEDIONE T 17β-HSD 4 -DIONE 3β-HSD DHEA 5α-reductase FLUTAMIDE AR ANDROGEN RECEPTOR NILUTAMIDE BICALUTAMIDE PROSTATIC CELL

LHRH αγωνιστές LHRH ανταγωνιστές Αντιανδρογόνα Οιστρογόνα IM ή SC inj. ή σε μορφή depot ΙΜ inj. 2 φορές τον πρώτο μήνα έπειτα μηνιαίως Per os Ημερήσια χορήγηση Per os Ημερήσια χορήγηση Ανικανότητα,hot flashes,απώλεια βάρους, αναιμία, οστεοπόρωση,διαβήτης, καρδιακά προβλήματα Hot flashes,διαταραχές ύπνου, αλλεργική αντίδραση. Απώλεια libido,ανικανότητα, hot flashes, N-E, ηπατοτοξικότητα, οίδημα-ερυθρότης μαστού. Hotflashes, γυναικομαστία, θρομβώσεις, καρδιοτοξικότητα

Χημειοθεραπεία Βάση ΝCCN guidelines 2011 xημειοθεραπεία δίνεται σε: M+ νευροενδοκρινές Ca carboplatin/etoposide cisplatin/etoposide M+ υποτροπιάζον μετά από ορχεκτομή mitoxandrone/prednisone M+ υποτροπιάζον μετά από ορχεκτομή ή νευροενδοκρινες Μ+ docetaxel q 21d / prednisone estramustine/docetaxel

SIPULEUCEL-T Aνοσοθεραπεία Phase 3 trial: αύξηση του μέσου όρου επιβίωσης από 21.7 σε 25.8 μήνες σε ασθενείς με προχωρημένο CaP. Ενδείξεις: Aσθενείς με υποτροπιάζον Μ+ καρκίνο PS:0-1 Προσδόκιμο επιβίωσης>6 μήνες Χωρίς σπλαχνική νόσο Λίγα ή καθόλου συμπτώματα

Aνοσοθεραπεία Παρενέργειες Ρίγος Πυρετική κίνηση Πονοκεφάλους