ΑΝΑΛΥΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Αντώνης Γεωργόπουλος Καθηγητής
Σκοπός της λογιστικής είναι η πληροφόρηση της διοίκησης των επιχειρήσεων για: σωστή και Αποτελεσματική διαχείρισή τους, μέσω της: συγκέντρωσης, καταγραφής, ταξινόμησης και μελέτης των οικονομικών γεγονότων που συνθέτουν τη δραστηριότητά τους.
Εργαλεία λογιστικής Κατάρτιση και ανάλυση λογιστικών καταστάσεων
Δυσχέρειες ανάλυσης Τα στοιχεία είναι συνήθως -πολύ συνοπτικά και -ανομοιόμορφα καταταγμένα Ο χρόνος που μεσολαβεί μέχρι να δημοσιοποιηθούν είναι σχετικά μακρύς
Ποιοι κάνουν ανάλυση;
ΣΚΟΠΟΣ ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΛΥΤΩΝ Σκοπός του management???
ΣΚΟΠΟΣ ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΛΥΤΩΝ Σκοποί των μετόχων - επενδυτών ιδιοκτητών??? TI ΔΙΑΦΕΡΕΙ Ο ΜΕΤΟΧΟΣ ΑΠΌ ΤΟΝ ΙΔΙΟΚΤΗΤΗ???
ΣΚΟΠΟΣ ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΛΥΤΩΝ Σκοποί των εργαζομένων της επιχείρησης???
ΣΚΟΠΟΣ ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΛΥΤΩΝ Σκοποί δανειστών πιστωτών??? Τι διαφέρει ο μακροχρόνιος από το βραχυχρόνιο δανεισμό???
ΣΚΟΠΟΣ ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΛΥΤΩΝ Σκοποί των εξωτερικών αναλυτών??? ποιοι είναι οι εξωτερικοί αναλυτές???
ΣΚΟΠΟΣ ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΛΥΤΩΝ Σκοποί των ελεγκτών ορκωτών λογιστών????
ΣΚΟΠΟΣ ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΛΥΤΩΝ Σκοπός των κρατικών υπηρεσιών??? ΕΦΟΡΙΑ
ΣΚΟΠΟΣ ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΛΥΤΩΝ Σκοποί των πελατών???
2. ΕΙΔΗ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΤΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Η ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ανάλυση γίνεται από τη διοίκηση της επιχείρησης, τους ανώτατους υπαλλήλους της, και τους ελεγκτές. Η ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ανάλυση υλοποιείται από πρόσωπα που βρίσκονται έξω από την επιχείρηση
Η ανάλυση με βάση τον χρόνο διακρίνεται σε: Δυναμική/ διαχρονική: εξέλιξη από χρόνο σε χρόνο Στατική: για ένα μόνο έτος/ περίοδο
ΤΕΛΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ Αξιολόγηση : της δραστηριότητας Της περιουσιακής κατάστασης Της αποτελεσματικότητας Των δυνατοτήτων και αδυναμιών Της μελλοντικής της πορείας της επιχείρησης
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ Η πληροφορία δημιουργείται από την επεξεργασία της πρώτης ύλης των λογιστικών καταστάσεων, στατική ανάλυση Τα απόλυτα λογιστικά μεγέθη συσχετίζονται μεταξύ τους, για την εξαγωγή σχέσεων ΣΕ ΜΙΑ ΠΕΡΙΟΔΟ, διαχρονική ανάλυση Οι σχέσεις αυτές συγκρίνονται με όμοιες προηγούμενων ετών, διεπιχειρησιακή ανάλυση Οι σχέσεις αυτές συγκρίνονται με αντίστοιχες ανταγωνιστικών επιχειρήσεων. Η διεπιεχειρησιακή μπορεί να είναι ΣΤΑΤΙΚΗ ή ΔΥΝΑΜΙΚΗ
ΒΑΣΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ
ΒΑΣΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΑΝΑΛΥΣΗΣ Κάθετη ανάλυση Οριζόντια ανάλυση Δείκτες τάσης Αριθμοδείκτες
ΒΑΣΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΑΝΑΛΥΣΗΣ
Κάθετη ανάλυση Στην κάθετη ανάλυση βρίσκω το ποσοστό συμμετοχής (%) ενός μεγέθους σε ένα συνολικό μέγεθος, π.χ., 1. το ποσοστό των παγίων στο σύνολο ενεργητικού π.χ., πάγια= 100 και ΣΕ = 400, άρα τα πάγια αποτελούν το 25% του συνολικού ενεργητικού 2. Το ποσοστό των ιδίων κεφαλαίων (ΙΚ) στο συνολικό παθητικό (ΣΠ), π.χ. ΙΚ= 6000 και ΣΠ=10000, άρα τα ΙΚ είναι το 60% του ΣΠ 3. Το ποσοστό του κόστους πωληθέντων (ΚΠ) στις πωλήσεις (Π), π.χ. ΚΠ=800 και Π=1200, άρα το ΚΠ είναι το 67% των Π.
Παράδειγμα κάθετης ανάλυσης: ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΜΙΣΚΟ-BARRILA 80% 70% 60% 64% 62% 68% 68% 72% 66% 66% 63% 61% 59% 68% 50% 40% 30% 36% 38% 32% 32% 28% 34% 34% 37% 39% 41% 32% 20% 10% 0% 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΞΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ
Παράδειγμα κάθετης ανάλυσης: Η συμμετοχή των ξένων κεφαλαίων στο παθητικό εταιριών γάλακτος 100,00% 90,00% 80,00% 70,00% 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% Α.ΒΙ.ΓΑΛ ΒΙΓΛΑ ΟΛΥΜΠΟΥ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ ΤΡΙΠΟΛΕΩΣ ΚΛΑΔΟΣ 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
ΚΑΘΕΤΗ ΑΝΑΛΥΣΗ: ενεργητικό της ΓΑΙΑ ΟΙΝΟΠΟΙΗΤΙΚΗ 2014 Κ.Ε ΠΑΓΙΑ
Οριζόντια ανάλυση Στην οριζόντια ανάλυση (ΟΑ) εξετάζω πως εξελίσσεται ένα λογιστικό μέγεθος από έτος σε έτος [δεν συσχετίζω μεγέθη μεταξύ τους όπως στην κάθετη] Τύπος υπολογισμού ΟΑ =(έτος παρατήρησης-έτος βάσης /έτος βάσης )* 100% ΟΑ με κινητό έτος βάσης: το έτος βάσης μεταβάλλεται κάθε φορά Π.χ. πωλήσεις 2015 = 1000 2016 = 2400 2017 = 3000 ΟΑ 16/15 = 2400-1000/1000 * 100% = 240% ΟΑ 17/16 = 3000-2400/ 2400 * 100%= 25%
Οριζόντια ανάλυση ΟΑ με σταθερό έτος βάσης: το έτος βάσης παραμένει συνεχώς το ίδιο Ορίζω το 2015 ως το σταθερό έτος βάσης ΟΑ 16/15 = 2400-1000/1000 * 100% = 240% ΟΑ 17/15 = 3000-1000/1000 *100% = 200% Η ανάλυση με σταθερό έτος βάσης είναι ανάλογη του Δείκτη Τάσης
Οριζόντια ανάλυση με σταθερό έτος βάσης: πωλήσεις ΕΒΓΑ 40.000 35.000 ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 2010/13 % 2011/13 % 2012/13 % 2014/13 % 2015/13 % 2016/13 %
Οριζόντια ανάλυση με κινητό έτος βάσης: πωλήσεις ΕΒΓΑ 15.000 ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΜΕ ΚΙΝΗΤΟ ΕΤΟΣ ΒΑΣΗΣ 10.000 5.000 0-5.000-10.000 ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ -15.000-20.000-25.000-30.000-35.000
ΔΕΙΚΤΕΣ ΤΑΣΗΣ Όταν στην οριζόντια ανάλυση χρησιμοποιούμε κινητό έτος βάσης, τότε προκύπτει σοβαρό πρόβλημα σύγκρισης επειδή: από έτος σε έτος μεταβάλλεται η βάση υπολογισμού. ΕΔΩ, μπορεί να χρησιμοποιηθούν δείκτες τάσης (ΑΤ) Ως βάση των υπολογισμών επιλέγουμε εμείς ένα έτος βάσης που εξυπηρετεί την ανάλυσή μας, οπότε τα ποσά των επόμενων ετών υπολογίζονται ως ποσοστά του έτους αυτού επί το 100. Μπορεί να επιλέξουμε το πρώτο έτος [το σύνηθες σενάριο], αλλά και ένα ενδιάμεσο έτος με βάση τις ανάγκες ανάλυσής μας
ΔΕΙΚΤΕΣ ΤΑΣΗΣ Ποσό έτους i (τρέχον έτος) ΔΤ = -------------------------- * 100 ποσό έτους βάσης
ΔΕΙΚΤΕΣ ΤΑΣΗΣ Παράδειγμα 2007= 2000/ 2008=2300/ 2009=2400/2010=2600/ 2011=2500/ 2012=1800 Α) ΕΤΟΣ ΒΑΣΗΣ 2007 = 100 2007 = 2000 2008 = 2300/ 2000 * 100 = 115 2009 = 2400/ 2000 * 100 = 120 2010 = 2600/ 2000 * 100 = 130 2011 = 2500/ 2000 * 100 = 125 2012 = 1800/ 2000 * 100 = 90 2007 2008 2009 2010 2011 2012 100 115 120 130 125 90
ΔΕΙΚΤΕΣ ΤΑΣΗΣ Β) ΕΤΟΣ ΒΑΣΗΣ 2009 = 100 2007 = 2000/ 2400 * 100 = 83 2008 = 2300/ 2400 * 100 = 96 2009 = 100 2010 = 2600/ 2400 * 100 = 108 2011 = 2500/ 2400 * 100 = 104 2002 = 1800/ 2400 * 100 = 75 1997 1998 1999 2000 2001 2002 83 96 100 108 104 75
Αριθμοδείκτες: σχετική ανάλυση ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: η σχέση 200/800 * 100 = 25%, δείχνει την αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων Δηλαδή, εάν επενδύσω κεφάλαια ύψους 100 ευρώ, τι απόδοση θα πάρω. Εδώ θα πάρω 25 ευρώ
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ (Ratios) Αριθμοδείκτες ρευστότητας (Liquidity ratios) Αριθμοδείκτες δραστηριότητας (Activity ratios) Αριθμοδείκτες αποδοτικότητας (Profitability ratios) Αριθμοδείκτες διάρθρωσης κεφαλαίων (Financial structure ratios) Αριθμοδείκτες επενδύσεων (Investment ratios)
1. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ (Liquidity ratios) Πως η επιχείρηση θα ανταποκριθεί στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της; Ποιες είναι οι βραχυπρόθεσμες???
1. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ (Liquidity ratios) Απάντηση Μέσω των βραχυπρόθεσμων στοιχείων του ενεργητικού, [κυκλοφορούντος ενεργητικού]: 1. -Αποθεμάτων, 2. -Απαιτήσεων, 3. -Διαθεσίμων.
ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Οι αριθμοδείκτες ρευστότητας: συσχετίζουν το κυκλοφορούν ενεργητικό με τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις, αντανακλούν την ικανότητα της επιχείρησης να ανταποκρίνεται στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της, εν κατακλείδι φανερώνουν τη βραχυπρόθεσμη κατάσταση ρευστότητας.
ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Η βραχυπρόθεσμη κατάσταση ρευστότητας δείχνεται, μεταξύ άλλων, με τους ακόλουθους αριθμοδείκτες: γενικής ή έμμεσης ρευστότητας (current ratio), άμεσης ή ειδικής ρευστότητας (quick or acid test ratio) ταμειακής ρευστότητας (cash ratio) κεφάλαιο κίνησης προς πωλήσεις
ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας (current ratio) Κυκλοφορούν ενεργητικό ΑΓΡ = ---------------------------- Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Ο αριθμοδείκτης πρέπει γενικά να είναι μεγαλύτερος της μονάδας (>1)
ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Βέβαια, αυτό εξαρτάται από την παραγωγική διαδικασία της κάθε επιχείρησης. Π.χ. ορισμένες επιχειρήσεις είναι υποχρεωμένες να διατηρούν μεγάλα αποθέματα, να παρέχουν μακροχρόνιες πιστώσεις κλπ. Από την άλλη πλευρά, τα super markets λειτουργούν και με μικρότερους δείκτες, επειδή πωλούν τοις μετρητοίς και αγοράζουν επί πιστώσει.
ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Ποια ζητήματα καθορίζουν το άριστο μέγεθος; Τα κυκλοφοριακά στοιχεία πρέπει να ανταποκρίνονται στις καθημερινές απαιτήσεις των βραχυχρόνιων δανειστών Υπάρχουν επαρκή διαθέσιμα για την ομαλή λειτουργία της επιχείρησης Αποφυγή υπερβολικών αποθεματοποιήσεων Αποφυγή χορήγησης υπερβολικών πιστώσεων σε πελάτες Οι απαιτήσεις δεν πρέπει να είναι υπέρογκες Δυνατότητα εξόφλησης των τόκων και διανομής μερισμάτων στους μετόχους
ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Μειονέκτημα του δείκτη είναι ότι δεν διακρίνει ανάμεσα στις διάφορες ομάδες των κυκλοφοριακών στοιχείων, οι οποίες εμφανίζουν διαφορετικό βαθμό ρευστότητας Η επιχείρηση ανταποκρίνεται στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της μέσω της καθημερινής μετατροπής (ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ): Των αποθεμάτων σε πωλήσεις, Των πωλήσεων σε απαιτήσεις, και Των απαιτήσεων σε μετρητά.
ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Τα μετρητά στο ταμείο είναι ήδη ρευστά, Οι άλλες κατηγορίες διαθεσίμων (καταθέσεις όψεως, επιταγές, χρεόγραφα εισηγμένα στο χρηματιστήριο, γενικά όλα τα ισοδύναμα με μετρητά στοιχεία) μετατρέπονται πολύ εύκολα σε μετρητά, Οι απαιτήσεις είναι συνήθως στοιχεία περισσότερο ρευστοποιήσιμα από τα αποθέματα, ενώ Η ρευστοποίηση των αποθεμάτων είναι συχνά η πιο δυσχερής.
ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Αριθμοδείκτης άμεσης ή ειδικής ρευστότητας (quick or acid test ratio) Κυκλοφορούν Ενεργητικό - αποθέματα ΑΑΡ = ------------------------------------------- Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Ο όρος «ρευστότητα» εκφράζει πόσο γρήγορα ένα περιουσιακό στοιχείο μπορεί να μετατραπεί σε μετρητά (αν παραστεί ανάγκη) Στον παραπάνω δείκτη εξαιρούνται τα αποθέματα, επειδή μπορούν να εμφανίσουν δυσχέρειες ρευστοποίησης
ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Ο αριθμοδείκτης άμεσης ρευστότητας δείχνει πόσες φορές τα ταχέως ρευστοποιήσιμα στοιχεία καλύπτουν τις βραχυχρόνιες υποχρεώσεις Ο αριθμοδείκτης άμεσης ρευστότητας θεωρείται ικανοποιητικός όταν είναι γύρω στη μονάδα [1]
ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ ΕΡΩΤΗΣΗ Τι συμπέρασμα προκύπτει, όταν ο δείκτης γενικής ρευστότητας είναι σταθερός και ο δείκτης άμεσης ρευστότητας είναι πτωτικός; ΑΠΑΝΤΗΣΗ Αυτό δείχνει ότι αυξάνονται τα αποθέματα
ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Αριθμοδείκτης ταμειακής ρευστότητας (cash ratio) Διαθέσιμο ενεργητικό ΑΤΡ = ----------------------------------- Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Ο αριθμοδείκτης αυτός δείχνει πόσες φορές τα διαθέσιμα καλύπτουν τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις μιας επιχείρησης Εκφράζει την επάρκεια ή ανεπάρκεια μιας επιχείρησης σε μετρητά σε σχέση με τις τρέχουσες λειτουργικές της ανάγκες Χρησιμοποιείται, μεταξύ άλλων, όταν υπάρχει αμφιβολία για την ποιότητα των απαιτήσεων
ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Δεν υπάρχει κάποιο πρότυπο για το δείκτη Ταμειακής Ρευστότητας [π.χ. <1]. Συνεπώς, στην περίπτωση αυτή υπάρχει μόνο η δυνατότητα σύγκρισης με: 1. [α] ανταγωνιστικές επιχειρήσεις ή 2. [β] το μέσο όρο του κλάδου
ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Αριθμοδείκτης κεφάλαιο κίνησης προς πωλήσεις Κυκλοφορούν Ενεργητικό βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις ΑΚΚπΠ = --------------------------------- Πωλήσεις
ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Ερώτηση 1 Πότε ο αριθμοδείκτης γενικής ρευστότητας παραμένει σταθερός και ο εξεταζόμενος αριθμοδείκτης είναι πτωτικός; Απάντηση Όταν αυξάνονται οι πωλήσεις
ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Ερώτηση 2 Ποιο είναι το βασικό σύμπτωμα; Απάντηση Η αύξηση των παραγγελιών Ερώτηση 3 Σε μια τέτοια κατάσταση, πως πρέπει να αντιδράσει το management; Απάντηση Να κάνει πρόβλεψη κάλυψης των αυξανόμενων παραγωγικών αναγκών
Έννοια και σπουδαιότητα του κεφαλαίου κίνησης ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΚΑΘΑΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΚΙΝΗΣΗΣ
Έννοια και σπουδαιότητα του κεφαλαίου κίνησης Κεφάλαιο κίνησης = κυκλοφορούν ενεργητικό βραχυχρόνιες υποχρεώσεις περιλαμβάνει τα ίδια στοιχεία που έχει η γενική ρευστότητα [κυκλοφορούν ενεργητικό & βραχυχρόνιες υποχρεώσεις]. Απλά στη γενική ρευστότητα διαιρούμε τα 2 στοιχεία αντί να τα αφαιρούμε Με το κεφάλαιο κίνησης βρίσκουμε την απόλυτη ρευστότητα [π.χ. σε εκατ. Ευρώ], ενώ με τη γενική ρευστότητα βρίσκουμε τη σχετική ρευστότητα, δηλαδή πόσες φορές είναι μεγαλύτερο το ΚΕ των ΒΥ
Αριθμοδείκτης αμυντικού χρονικού διαστήματος (defensive interval ratio) Διαθέσιμα + Απαιτήσεις ΑΑΧΔ = ------------------------------------------------- Προβλεπόμενες ημερήσιες λειτουργικές δαπάνες Προβλεπόμενες λειτουργικές δαπάνες = = τρέχουσες + μελλοντικές δαπάνες για την ομαλή λειτουργία της επιχείρησης = = κόστος πωληθέντων + δαπάνες διοίκησης + δαπάνες διάθεσης + διάφορες πληρωμές ετήσιες δαπάνες που δεν προκαλούν εκροή μετρητών (π.χ. αποσβέσεις) Προβλεπόμενες ημερήσιες λειτουργικές δαπάνες = = Προβλεπόμενες λειτουργικές δαπάνες / 365 ημέρες
Αριθμοδείκτης αμυντικού χρονικού διαστήματος (defensive interval ratio) Ο αριθμοδείκτης είναι το πηλίκον των αμέσως ρευστοποιήσιμων στοιχείων με τις προβλεπόμενες ημερήσιες λειτουργικές δαπάνες Ο αριθμοδείκτης μετρά, σε ημέρες, το χρονικό διάστημα που η επιχείρηση μπορεί να λειτουργεί μόνο με τα αμυντικά περιουσιακά της στοιχεία Ο αριθμοδείκτης είναι ένα πολύ συντηρητικό μέτρο του βαθμού ικανότητας της επιχείρησης να καταβάλλει τις λειτουργικές δαπάνες από τα αμυντικά της στοιχεία, χωρίς να βασίζεται στα λειτουργικά της έσοδα
2. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ (ACTIVITY RATIOS) Κόστος πωληθέντων 1)Ταχύτητα κυκλοφορίας αποθεμάτων= ------------------- Μέσο απόθεμα
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Ο δείκτης δείχνει πόσες φορές ανανεώθηκαν (αγοράστηκαν ή κατασκευάστηκαν) και πωλήθηκαν, κατά μέσο όρο, τα αποθέματα της επιχείρησης μέσα στη χρήση μέσο απόθεμα: μέσος όρος του αρχικού και του τελικού αποθέματος, ή μέσο μηνιαίο απόθεμα, δηλαδή το άθροισμα των μηνιαίων απογραφών των αποθεμάτων διαιρούμενο δια 12. Ο δείκτης είναι κριτήριο: -Για την αποτελεσματική (ή μη) διαχείριση των αποθεμάτων, -Για το βαθμό ρευστότητάς τους.
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Η χαμηλή ταχύτητα μπορεί να σημαίνει υπερ-αποθεματοποίηση, δηλαδή: Δέσμευση κεφαλαίων με κόστος ευκαιρίας, Υψηλό κόστος διαχείρισης αποθεμάτων, Κίνδυνος οικονομικής απαξίωσής τους. Μερικές φορές και η πολύ υψηλή ταχύτητα είναι προβληματική, με άλλα λόγια μπορεί να έχουμε υπο-αποθεματοποίηση: Χάνονται πελάτες, λόγω εξάντλησης αποθεμάτων και αδυναμίας εκτέλεσης παραγγελιών, Μπορεί να συνδέεται με χαμηλά κέρδη, επειδή οι τιμές πώλησης είναι χαμηλές, Μεγάλη ταχύτητα έτοιμων προϊόντων μπορεί να συνοδεύεται με δυσανάλογη αύξηση των εξόδων πώλησης.
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ 360 ημέρες 2) μέσος χρόνος παραμονής = ---------------------------- Αποθεμάτων (ΜΧΠΑ) ταχύτητα κυκλ. αποθεμ.
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Ο δείκτης δείχνει: Το χρόνο (σε ημέρες) που παραμένουν τα αποθέματα στην επιχείρηση μέχρι πωληθούν, Το χρόνο που απαιτείται προκειμένου να ανανεωθούν τα αποθέματα της επιχείρησης.
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Κόστος πωληθέντων (Α) 420 530 Μέσο απόθεμα (Β) 110 150 Ταχύτητα κυκλοφ. (Α:Β) 3,8 φ.3,5 φ. Ημέρες παραμονής 95 ημ.103 ημ.
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Καθ. Πωλήσεις 3)Ταχύτητα κυκλ. = -------------------- απαιτήσεων μέσες απαιτήσεις
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Ο δείκτης δείχνει πόσες φορές εισπράττονται κατά τη διάρκεια της χρήσης οι απαιτήσεις Ο δείκτης είναι κριτήριο: Για την αποτελεσματική (ή μη) διαχείριση των απαιτήσεων, Για το βαθμό ρευστότητάς τους.
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ 4) μέσος χρόνος 360 ημέρες είσπραξης = ------------------------ Απαιτήσεων ταχύτητα κυκλ. απαιτ. (ΜΧΕΑπ)
Ο δείκτης δείχνει: Τον αριθμό των ημερών, κατά μέσο όρο, απαιτούνται για την είσπραξη των απαιτήσεων της επιχείρησης, Τον αριθμό των ημερών που, κατά μέσο όρο, παραμένουν ανείσπρακτες οι απαιτήσεις της επιχείρησης, από τη στιγμή της δημιουργίας τους (πώληση με πίστωση) μέχρι τη στιγμή της μετατροπής τους σε μετρητά (είσπραξη) Τον αριθμό των ημερών που, κατά μέσο όρο, δεσμεύονται τα κεφάλαια της επιχείρησης από τους πελάτες της.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ Α Β Καθαρές πωλήσεις 1000 1500 Απαιτήσεις 500 500 Ταχύτητα είσπραξης 2 3 Ημέρες δέσμευσης 182 122
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ Προβλέψεις για κάλυψη ζημιών επισφαλών απαιτ. Α) ----------------------------------------------------------- Χ 100% Σύνολο απαιτήσεων Β) ιεράρχιση των απαιτήσεων (κατηγοριοποίηση) με βάση το χρόνο που παραμένουν ανείσπρακτες
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ (ΛΚ) Είναι ο αριθμός των ημερών που απαιτείται για τη μετατροπή: -των αποθεμάτων σε απαιτήσεις & -των απαιτήσεων σε μετρητά.
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΛΚ = ΜΧΠΑ στην αποθήκη + ΜΧΕ των απαιτήσεων ΚΥΚΛΟΣ (κυκλική ροή κεφαλαίου) = Μετρητά αποθέματα απαιτήσεις μετρητά Ο ΛΚ είναι καλό να είναι όσο πιο μικρός (σύντομος) γίνεται. Ο μικρότερος δυνητικά είναι να ανέρχεται σε 1 ημέρα
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ 5)Ταχύτητα Αγορές επί πιστώσει κυκλοφορίας = ------------------------ βραχ. υποχρεώσεων βραχ. υποχρεώσεων μέσες Βραχ. Υποχρεώσεις προς προμηθευτές
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Ο δείκτης δείχνει: Πόσες φορές μέσα στη χρήση η επιχείρηση -δημιουργεί και -εξοφλεί υποχρεώσεις προς τους προμηθευτές της, λόγω αγοράς αποθεμάτων με πίστωση
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ αγορές = επί πιστώσει αγορές περιόδου μέσες βραχυχρόνιες υποχρεώσεις = μέσος όρος βραχ. υποχρεώσεων προς τους μέσος όρος βραχ. υποχρεώσεων προς τους προμηθευτές (γραμ. πληρωτέα, ανοικτοί λογαριασμοί προμηθευτών)
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ 6) μέσος χρόνος 360 ημέρες εξόφλησης = --------------------- ΒΥ (ΜΧΕΒΥ) ταχύτητα εξόφλησης ΒΥ
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Ο δείκτης δείχνει: Τον αριθμό των ημερών που οι υποχρεώσεις της επιχείρησης παραμένουν απλήρωτες
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Ερώτηση Τι συμβαίνει όταν η ταχύτητα είσπραξης των απαιτήσεων είναι μεγαλύτερη από την ταχύτητα εξόφλησης των βραχυχρόνιων υποχρεώσεων; Απάντηση Αυτή είναι καλό, επειδή η εταιρία εισπράττει γρηγορότερα σε σχέση με το πότε εξοφλεί
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ (ρευστότητας) Γενική ρευστότητα 0,70 0,88 0,44 Ειδική ρευστότητα 0,33 0,53 0,23 Ταμειακή ρευστότητα 0,24 0,07 0,15 Ταχ. Κυκλ. Αποθεμάτων 6,5 8,6 6,9 Ταχ. Εισπρ.απαιτήσεων 7,2 6,5 6,6 Ημέρες παρ.αποθεμάτων 57 40 51 Ημέρες παρ.απαιταιτήσ. 40 56 48
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Κύκλωμα Μετατροπής Μετρητών (ΚΜΜ) ΚΜΜ = ΛΚ- ΜΧΕΒΥ ΛΚ = Λειτουργικός κύκλος ΜΧΕΒΥ = Μέσος Χρόνος Εξόφλησης ΒΥ
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Το ΚΜΜ είναι καλό να είναι όσο πιο μικρό γίνεται. Οπότε είναι πολύ θετικό να λαμβάνει αρνητικές τιμές, γεγονός που θα σημαίνει ότι η εταιρία θα εισπράττει ταχύτερα απ ότι θα χρειάζεται για να εξοφλήσει τους προμηθευτές της
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Καθαρές πωλήσεις Ταχύτητα κυκλοφορίας ενεργητικού =--------------- Σύνολο ενεργητικού
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Ο δείκτης δείχνει αν υπάρχει υπερεπένδυση κεφαλαίων. Υπάρχει όταν η τιμή του κλάσματος δεν είναι υψηλή.
3. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ (Profitability ratios) 1. Aριθμοδείκτης μικτού περιθωρίου ή μικτού κέρδους (Gross profit margin), 2. Αριθμοδείκτης καθαρού περιθωρίου ή καθαρού κέρδους (Net profit margin), 3. Aριθμοδείκτης αποδοτικότητας συνολικών κεφαλαίων (Return to total capital employed), 4. Συνδυασμένος αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ενεργητικού (The Du Pont equation), 5. Aριθμοδείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων (Return on net worth), 6. Aριθμοδείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων: τροποποιημένη ή διευρυμένη εξίσωση Du Pont (modified or extend Du Pont equation). 7. Αριθμοδείκτης οικονομικής μόχλευσης (Financial leverage ratio)
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Aριθμοδείκτης μικτού περιθωρίου ή μικτού κέρδους Μικτό κέρδος Αριθμ. μικτού κέρδους=------------------ * 100% Καθαρές πωλήσεις Ή ποσοστό μικτού κέρδους
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Αριθμοδείκτης καθαρού περιθωρίου ή καθαρού κέρδους Καθαρά κέρδη Αριθμ. καθαρού κέρδους =------------------ * 100 Καθαρές πωλήσεις
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Aριθμοδείκτης αποδοτικότητας συνολικών κεφαλαίων καθαρά χρηματοοικ. κέρδη + έξοδα (1-ΣΦ) Αποδοτικότητα απασχ.= ------------------------------ * 100% Κεφαλαίων Συνολ. απασχ. Κεφάλαια
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Συνδυασμένος αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ενεργητικού Συνδυασμένος Αριθμοδείκτης Αποδοτικότητας Ενεργητικού= καθ. Περιθώριο * αριθμ. ταχύτητας Κυκλοφορίας Ενεργητικού Καθαρά κέρδη καθαρές Συνδ. Αριθμ. (προ τόκων) πωλήσεις Αποδ. Ενεργητικού= 100 *---------------------- *---------------------- Καθαρές Πωλήσεις Μέσο ενεργητ.
Παράδειγμα Πωλήσεις 25.000 12.500 Καθαρό λειτ.κέρδος 5.000 5.000 Ενεργητικό 10.000 7.500 Καθαρό περιθώριο 20% 40% Ταχ.κυκλ. ενεργητ. 2,5 1,67 Αριθμ. αποδ. Ενεργητ. 50,0% 66,8%
Αποδοτικότητα Aριθμοδείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων Καθαρά κέρδη Αποδοτικότητα ιδίων= --------------------- * 100% Κεφαλαίων Συνολ. ιδίων Κεφαλαίων
Αποδοτικότητα Aριθμοδείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων: τροποποιημένη ή διευρυμένη εξίσωση Du Pont (modified or extend Du Pont equation) Αριθμοδείκτης καθαρό ταχύτητα συνολικό Αποδοτικότητας= περιθώριο * κυκλοφορίας * ενεργητικό/ Ιδίων κεφαλαίων κέρδους ενεργητικού ίδια κεφάλαια Αριθμοδείκτης καθ.κέρδη καθ.πωλήσ. συν.ενεργ. Αποδοτικότητας= 100 * ---------------- *-------------------- * ---------- Ιδίων κεφαλαίων καθ.πωλήσεις συν.ενεργ. ίδια κεφ.
Αποδοτικότητα Αριθμοδείκτης οικονομικής μόχλευσης (Financial leverage ratio) Αριθμοδείκτης Αποδοτ. Ιδίων κεφαλαίων Οικονομικής = ----------------------------------- Μόχλευσης Ο αριθμοδείκτης πρέπει να είναι: μεγαλύτερος (>) της μονάδας Αποδοτ. Συνολ.κεφαλαίων για να είναι η επίδραση των ξένων κεφαλαίων στα κέρδη της επιχείρησης θετική
Παράδειγμα ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ 2015 2016 2017 Καθαρά κέρδη (πριν τόκους) 1048 1273 1278 Καθαρά κέρδη 494 598 362 Σύνολο ενεργητικού 9303 15590 27931 Σύνολο ιδίων κεφαλαίων 2275 2514 5057 Αποδοτικότητα Ιδίων Κεφαλαίων21% 23% 7% Αποδοτικότητα Συν. Κεφαλαίων 11% 8% 5% Οικονομική Μόχλευση 1,9 2,8 1,4
4. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ (Financial structure ratios) IΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΔΑΝΕΙΑΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ
Αριθμοδείκτης ιδίων προς συνολικά κεφάλαια (Ratio of owner s equity to total assets) Ίδια κεφάλαια Α) = ----------------------------- * 100% συνολικά κεφάλαια Ο αριθμοδείκτης αυτός δείχνει: τι ποσοστό των συνολικών κεφαλαίων αποτελούν τα ίδια κεφάλαια, ή τι ποσοστό του συνολικού ενεργητικού έχει χρηματοδοτηθεί από ίδια κεφάλαια.
ξένα κεφάλαια Β) = ------------------------ * 100% συνολικά κεφάλαια Ο αριθμοδείκτης αυτός δείχνει: τι ποσοστό των συνολικών κεφαλαίων αποτελούν τα ξένα κεφάλαια, ή τι ποσοστό του συνολικού ενεργητικού έχει χρηματοδοτηθεί από ξένα κεφάλαια.
Ίδια κεφάλαια Γ = ------------------------ ξένα κεφάλαια Ο αριθμοδείκτης δείχνει: Αν υπάρχει υπερδανεισμός σε μια επιχείρηση, Την ασφάλεια που παρέχει η επιχείρηση στους δανειστές της (πιστοληπτική ικανότητα),
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Τα ξένα κεφάλαια αυξάνουν τόσο το κέρδος όσο και τον κίνδυνο. Καθήκον του management είναι να διατηρεί μια ισορροπία ανάμεσα στα δύο
Αριθμοδείκτης ιδίων κεφαλαίων προς πάγια (Ratio of owner s equity to fixed assets) Ίδια κεφάλαια Δ = --------------------------------- πάγιο ενεργητικό
Ο αριθμοδείκτης δείχνει: Τον βαθμό κάλυψης των παγίων στοιχείων με ίδια κεφάλαια Όταν τα ίδια κεφάλαια είναι μεγαλύτερα από τα πάγια (αριθμοδείκτης > 1), τότε ένα μέρος των κεφαλαίων κίνησης προέρχεται από τους μετόχους, Όταν τα ίδια κεφάλαια είναι μικρότερα από τα πάγια (αριθμοδείκτης < 1), τότε για τη χρηματοδότηση των παγίων εκτός από ίδια κεφάλαια- έχουν χρησιμοποιηθεί και ξένα κεφάλαια.
Αριθμοδείκτης διαρκών κεφαλαίων προς πάγια (Ratio of owner s equity to fixed assets) διαρκή κεφάλαια Ε = --------------------------------- πάγιο ενεργητικό Ο παραπάνω αριθμοδείκτης είναι εκείνος της κάλυψης των παγίων με διαρκή κεφάλαια Διαρκή κεφάλαια = ίδια κεφάλαια + μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις
Αριθμοδείκτης παγίων προς μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις (Ratio of fixed assets to long term liabilities) Πάγιο ενεργητικό Ζ = ------------------------------------- μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις
Ο αριθμοδείκτης δείχνει: Το βαθμό κάλυψης του ξένου μακροπρόθεσμου κεφαλαίου μέσω των παγίων στοιχείων, Το βαθμό ασφάλειας που απολαμβάνουν οι μακροχρόνιοι πιστωτές της επιχείρησης (σε περίπτωση πτώχευσης, μπορούν να προχωρήσουν σε κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων).
Αριθμοδείκτης κάλυψης τόκων (Number of times interest earned) Καθαρά κέρδη εκμ/λευσης προ Φόρων και Τόκων Η = -------------------------------------- Σύνολο τόκων
Ο αριθμοδείκτης δείχνει : πόσες φορές οι τόκοι καλύπτονται από τα καθαρά της κέρδη, αποτελεί ένα μέτρο της δανειακής κατάστασης της επιχείρησης σε σχέση με την κερδοφόρα δυναμικότητά της.
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΠΑΓΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ Πάγιο ενεργητικό Α) = ---------------------------------- * 100% Συνολικό ενεργητικό Κυκλοφορούν ενεργητικό Β) = ----------------------------------- * 100% Συνολικό ενεργητικό Πάγιο ενεργητικό Γ) = ----------------------------------- Κυκλοφορούν ενεργητικό
5. ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ (Investment ratios) Κέρδη ανά μετοχή Καθαρά κέρδη χρήσης (Earnings per share) =---------------------------- μέσος αριθμός μετοχών σε κυκλοφορία
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ (Investment ratios) Μέρισμα ανά μετοχή Σύνολο Μερισμάτων (Dividends per share) =---------------------------- μέσος αριθμός μετοχών σε κυκλοφορία
ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ Τιμή προς κέρδη ανά μετοχή (Price earnings ratio p/e) Χρηματιστηριακή τιμή μετοχής =------------------------------------- Κέρδη ανά μετοχή
ΤΕΛΟΣ... Ευχαριστώ για την προσοχή σας!!!