EL EL EL
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 1.3.2010 COM(2010)64 τελικό ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ σχετικά µε την πείρα που αποκτήθηκε από την εφαρµογή του κανονισµού (EΚ) αριθ. 1365/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 6ης Σεπτεµβρίου 2006, για στατιστικές σχετικά µε µεταφορές εµπορευµάτων µέσω εσωτερικών πλωτών οδών EL EL
ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ σχετικά µε την πείρα που αποκτήθηκε από την εφαρµογή του κανονισµού (EΚ) αριθ. 1365/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 6ης Σεπτεµβρίου 2006, για στατιστικές σχετικά µε µεταφορές εµπορευµάτων µέσω εσωτερικών πλωτών οδών EL 2 EL
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΣΥΝΟΨΗ... 4 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 4 1.1 ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ... 4 1.2 ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ... 5 1.3 ΚΑΝΟΝΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ... 6 1.4 ΚΑΛΥΨΗ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΧΩΡΩΝ... 6 2 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ... 7 2.1 ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΝΕΚΥΨΑΝ... 7 2.1.1 Εκπλήρωση των έννοµων υποχρεώσεων... 7 2.1.2 Το βάρος της εφαρµογής και της τακτικής υποβολής στοιχείων για τις χώρες που υποβάλλουν στοιχεία... 8 2.1.3 ιαδικασία συλλογής στοιχείων, κατάρτισης στατιστικών και επικύρωσης... 8 2.1.4 Μεθοδολογικά ζητήµατα... 9 2.2 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ... 9 2.2.1 ιαβίβαση και επικύρωση στοιχείων... 9 2.2.2 Μεθοδολογικές κατευθύνσεις... 10 2.2.3 ιάδοση στοιχείων... 10 3 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ... 11 3.1 ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ... 12 3.2 ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ... 12 EL 3 EL
ΣΥΝΟΨΗ Ο κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 1365/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου για στατιστικές σχετικά µε µεταφορές εµπορευµάτων µέσω εσωτερικών πλωτών οδών 1 ορίζει στο άρθρο 8 ότι, έως τις 15 Οκτωβρίου 2009 και ύστερα από διαβούλευση µε την επιτροπή στατιστικού προγράµµατος, η Επιτροπή υποβάλει έκθεση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συµβούλιο σχετικά µε την εφαρµογή του κανονισµού. Στόχος της παρούσας έκθεσης είναι η συµµόρφωση µε την εν λόγω απαίτηση. Η παρούσα έκθεση προβαίνει σε γενική περιγραφή του ιστορικού, των στόχων και του πολιτικού πλαισίου της νοµοθετικής πράξης. Στη συνέχεια, εξετάζει θέµατα που αφορούν την εφαρµογή της και περιγράφει τα κυριότερα αποτελέσµατα που επιτεύχθηκαν. Στο τελευταίο τµήµα παρουσιάζονται τα συµπεράσµατα και οι ενδεχόµενες µελλοντικές εξελίξεις. Η εφαρµογή του κανονισµού είχε ως αποτέλεσµα την αύξηση των αναλυτικών πληροφοριών για τις ευρωπαϊκές εµπορευµατικές µεταφορές µέσω εσωτερικών πλωτών οδών, καθώς και κάποια βελτίωση ως προς την ποιότητα και την έγκαιρη παράδοση των στοιχείων. Τα κράτη µέλη κατέβαλαν προσπάθειες να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις που θέτει ο κανονισµός και τα περισσότερα υποβάλλουν όλα τα απαιτούµενα στοιχεία µε τήρηση των καθορισµένων προθεσµιών. 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1.1 ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ Η συλλογή στοιχείων για τα εµπορεύµατα που µεταφέρονται µέσω εσωτερικών πλωτών οδών άρχισε το 1982 σύµφωνα µε την οδηγία 80/1119/ΕΟΚ του Συµβουλίου. Η εν λόγω παρωχηµένη οδηγία παρουσίαζε αρκετές ελλείψεις που παρεµπόδιζαν την ορθή παρακολούθηση του εν λόγω µέσου µεταφοράς. Στο πλαίσιο του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 1365/2006 αντιµετωπίστηκαν οι εν λόγω ελλείψεις και θεσπίστηκαν κοινοί κανόνες για τις στατιστικές σχετικά µε τις µεταφορές εµπορευµάτων µέσω εσωτερικών πλωτών οδών. Ο κανονισµός θεσπίστηκε για να εφοδιάσει την Επιτροπή, τα λοιπά θεσµικά όργανα της ΕΕ, τις κυβερνήσεις των κρατών µελών και το ευρύ κοινό µε συγκρίσιµα, αξιόπιστα, εναρµονισµένα, τακτικά και πλήρη στατιστικά στοιχεία για τις µεταφορές εµπορευµάτων µέσω εσωτερικών πλωτών οδών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι κύριες απαιτήσεις του κανονισµού 1365/2006 µπορούν να συνοψιστούν ως εξής: µόνον τα κράτη µέλη στα οποία ο συνολικός όγκος των εµπορευµάτων που µεταφέρονται ετησίως (µέσω εσωτερικών πλωτών οδών) υπερβαίνει το ένα εκατοµµύριο τόνους πρέπει να υποβάλλουν τα ζητούµενα στοιχεία οι περίοδοι παρατήρησης είναι τρίµηνες και ετήσιες. Προκειµένου να µειωθεί ο φόρτος για τα κράτη µέλη δεν ζητούνται µηνιαία στοιχεία 1 Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 1365/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 6ης Σεπτεµβρίου 2006, για στατιστικές σχετικά µε µεταφορές εµπορευµάτων µέσω εσωτερικών πλωτών οδών, ΕΕ L 264 της 25.9.2006, σ.1. EL 4 EL
η µειωµένη συλλογή στοιχείων προβλέπεται για τα κράτη µέλη στα οποία δεν υπάρχουν διεθνείς ή διαµετακοµιστικές εσωτερικές πλωτές οδοί µεταφοράς, αλλά στα οποία ο συνολικός όγκος των εµπορευµάτων που µεταφέρονται ετησίως µέσω εσωτερικών πλωτών οδών, ως εθνικές µεταφορές, υπερβαίνει το ένα εκατ. τόνους περιλαµβάνεται µια απλουστευµένη ταξινόµηση των ειδών πλοίων, και ένα νέο πεδίο πληροφοριών για το διαχωρισµό φορτωµένων/κενών πλοίων και εµπορευµατοκιβωτίων συλλέγονται επίσης τα στοιχεία εµπορευµάτων για τη µεταφορά εµπορευµατοκιβωτίων πρέπει να παρέχονται τα στοιχεία γεωγραφικής προέλευσης/προορισµού σε επίπεδο NUTS2. 1.2 ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Οι µεταφορές µέσω εσωτερικών πλωτών οδών παίζουν σχετικό ρόλο (περίπου 5 έως 6 % σε τονοχιλιόµετρα) στο πλαίσιο των χερσαίων µεταφορών εµπορευµάτων στην Ευρώπη. Τα κύρια χαρακτηριστικά των µεταφορών µέσω εσωτερικών πλωτών οδών στην Ευρώπη είναι τα εξής: διαθεσιµότητα ευρύτατου δικτύου πλωτών οδών (περισσότερα από 37000 km) 20 κράτη µέλη διαθέτουν εσωτερικές πλωτές οδούς και 12 από αυτά διαθέτουν δίκτυο διασυνδεδεµένων πλωτών οδών αξιοπιστία, ασφάλεια και χαµηλός περιβαλλοντικός αντίκτυπος υψηλό επίπεδο ασφάλειας αυτό είναι ιδιαίτερα σηµαντικό για τη µεταφορά επικίνδυνων εµπορευµάτων υψηλή ενεργειακή απόδοση η κατανάλωση ενέργειας ανά τόνο-km ανέρχεται σε περίπου 17 % της κατανάλωσης των οδικών µεταφορών και 50 % της κατανάλωσης των σιδηροδροµικών µεταφορών. Οι δυνατότητες αύξησης του µεριδίου των µεταφορών µέσω εσωτερικών πλωτών οδών είναι σηµαντικές αυτό είναι ιδιαίτερα σηµαντικό λόγω των συχνών προβληµάτων συµφόρησης και ικανότητας που παρουσιάζουν άλλα µέσα µεταφοράς. Η περαιτέρω ανάπτυξη των µεταφορών µέσω εσωτερικών πλωτών µπορεί να συµβάλει στη µείωση της συµφόρησης στο υπερφορτωµένο οδικό δίκτυο στις πυκνοκατοικηµένες περιοχές. Η ανάπτυξη της κοινής πολιτικής µεταφορών απαιτεί την καλύτερη δυνατή γνώση της έκτασης και της κατάστασης των µεταφορών εµπορευµάτων µέσω εσωτερικών πλωτών οδών. Στο πλαίσιο της Λευκής βίβλου «Η ευρωπαϊκή πολιτική µεταφορών µε ορίζοντα το έτος 2010: η ώρα των επιλογών» 2 καθορίστηκε ως στόχος της κοινοτικής πολιτικής µεταφορών η υποστήριξη των Ευρωπαίων ώστε να αποκτήσουν αποτελεσµατικά και αποδοτικά συστήµατα µεταφορών. Ο εν λόγω στόχος διατηρήθηκε και στο πλαίσιο της ενδιάµεσης αναθεώρησης της 2 COM(2001) 370 της 12ης Σεπτεµβρίου 2001. EL 5 EL
Λευκής βίβλου 3, αν και προσανατολίστηκε περισσότερο προς την εξασφάλιση βιώσιµης κινητικότητας στην Ευρώπη. Οι κοινοτικές στατιστικές για τις εσωτερικές πλωτές οδούς χρησιµοποιούνται για τη χάραξη, την εποπτεία και την αξιολόγηση των πολιτικών της ΕΕ στον τοµέα των µεταφορών, καθώς και άλλων πολιτικών της ΕΕ, όπως η λειτουργία της εσωτερικής αγοράς. Η συλλογή στοιχείων επίσης συµβάλλει στην προώθηση των µεταφορών µέσω εσωτερικών πλωτών οδών και στην ένταξή τους στη διατροπική εφοδιαστική αλυσίδα. 1.3 ΚΑΝΟΝΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Ο κανονισµός 1365/2006 αναθέτει εκτελεστικές αρµοδιότητες στην Επιτροπή, οι οποίες πρέπει να ασκούνται µέσω της διαδικασίας της επιτροπολογίας, όπως προβλέπεται στα άρθρα 9 και 10. Η Eurostat έχει εφαρµόσει την εν λόγω διαδικασία ώστε να εγκρίνει σειρά κανόνων για διάφορες πτυχές της εφαρµογής. Οι κανόνες αυτοί εγκρίθηκαν υπό τη µορφή κανονισµών της Επιτροπής αφού γνωµοδότησε η επιτροπή ευρωπαϊκού στατιστικού συστήµατος. Μέχρι στιγµής, έχουν εκδοθεί δύο κανονισµοί εφαρµογής. Ο κανονισµός 425/2007 της Επιτροπής 4 προβλέπει ένα πλήρες σύνολο εκτελεστικών ρυθµίσεων, συµπεριλαµβανοµένου ενός εξαντλητικού καταλόγου ορισµών, επεξηγήσεων και κατευθυντήριων γραµµών υποβολής στοιχείων. Επίσης, προβαίνει σε λεπτοµερή περιγραφή των ζητούµενων αρχείων στοιχείων και των µέσων διαβίβασης. Ο κανονισµός 1304/2007 της Επιτροπής 5 αφορά κυρίως την καθιέρωση της NST 2007 ως ενιαίας ονοµατολογίας για τα µεταφερόµενα εµπορεύµατα. 1.4 ΚΑΛΥΨΗ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΧΩΡΩΝ Ο κανονισµός 1365/2006 ισχύει άµεσα σε κάθε κράτος µέλος και είναι δεσµευτικός ως προς όλα τα µέρη του. εν είναι απαραίτητο να µεταφερθεί στην εθνική νοµοθεσία. Σύµφωνα µε τις απαιτήσεις του κανονισµού, 13 κράτη µέλη (BE, BG, CZ, DE, FR, LU, HU, NL, AT, PL, RO, SK και UK) υποχρεούνται να παράσχουν στοιχεία. Σύµφωνα µε τα οριζόµενα στο άρθρο 2 του κανονισµού, το Ηνωµένο Βασίλειο υπόκειται µόνο στην υποχρέωση παροχής µειωµένων στοιχείων. Παρά το γεγονός ότι δεν απαιτείται από τον κανονισµό, τρία κράτη µέλη (FI, IT και LT) παρέχουν στοιχεία σε εθελοντική βάση. Επιπλέον, έξη κράτη µέλη (BE, BG, CZ, LU, HU και RO) υποβάλλουν επίσης προαιρετικά στοιχεία (κίνηση πλοίων, µεταφορά επικίνδυνων εµπορευµάτων και αριθµός ατυχηµάτων) σε εθελοντική βάση. 3 4 5 COM(2006) 314 της 22ας Ιουνίου 2006 «Η Ευρώπη σε συνεχή κίνηση - Βιώσιµη κινητικότητα στην ήπειρό µας. Ενδιάµεση εξέταση της Λευκής Βίβλου του 2001 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις µεταφορές». Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 425/2007 της Επιτροπής, της 19ης Απριλίου 2007, για την εφαρµογή του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 1365/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου σχετικά µε τις στατιστικές για τις µεταφορές εµπορευµάτων µέσω εσωτερικών πλωτών οδών, ΕΕ L 103 της 20.4.2007, σ. 26. Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 1304/2007 της Επιτροπής, της 7ης Νοεµβρίου 2007, για την τροποποίηση της οδηγίας 95/64/ΕΚ του Συµβουλίου, του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 1172/98 του Συµβουλίου, των κανονισµών (ΕΚ) αριθ. 91/2003 και (ΕΚ) αριθ. 1365/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου όσον αφορά την καθιέρωση της NST 2007 ως ενιαίας ονοµατολογίας για εµπορεύµατα που µεταφέρονται µε ορισµένους τρόπους µεταφοράς, ΕΕ L290 της 8.11.2007, σ.14. EL 6 EL
Σε ό,τι αφορά τις υποψήφιες χώρες, η Κροατία παρείχε τριµηνιαία στοιχεία και το περιορισµένο σύνολο στοιχείων E1 για το έτος αναφοράς 2007. Για το έτος αναφοράς 2008, η Κροατία παρείχε όλα τα στοιχεία που ζητήθηκαν σύµφωνα µε τον κανονισµό και, σε εθελοντική βάση, τα στοιχεία για τις µεταφορές επικίνδυνων εµπορευµάτων. 2 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ 2.1 ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΑΝΕΚΥΨΑΝ 2.1.1 Εκπλήρωση των έννοµων υποχρεώσεων Η εκπλήρωση των υποχρεώσεων για την παροχή στοιχείων που προβλέπει ο κανονισµός σηµείωσε βελτίωση κατά την υπό εξέταση περίοδο. Όλα τα κράτη µέλη υπέβαλαν όλα τα υποχρεωτικά σύνολα στοιχείων και µόνο σε ορισµένες περιπτώσεις δεν τηρήθηκαν οι προθεσµίες που προβλέπει ο κανονισµός. Οι καθυστερήσεις οφείλονται κυρίως στην εισαγωγή νέων διαδικασιών για την πλήρωση των απαιτήσεων του κανονισµού και αναµένονται να εξαλειφθούν στο εγγύς µέλλον. Στον πίνακα 1 φαίνεται η κατάσταση της υποβολής στοιχείων για την περίοδο 2007-2008 ανά σύνολο στοιχείων και περιοδικότητα. Τα σύνολα στοιχείων 1 και 2 είναι τριµηνιαία, ενώ όλα τα υπόλοιπα σύνολα στοιχείων είναι ετήσια. Πίνακας 1: Συµµόρφωση µε τις απαιτήσεις του κανονισµού: υποβολή συνόλων στοιχείων ανά έτος 2007 2008 Τριµηνιαία Ετήσια Τριµηνιαία Ετήσια 1 2 A1 B1 B2 (1) Γ1 E1 1 2 A1 B1 B2 (1) Γ1 E1 Βέλγιο x x x x x x x x x x x x x x Βουλγαρία x x x x : x x x x x x : x x Τσεχική ηµοκρατία x x x x x x x x x x x x x x ανία Γερµανία x x x x : x x x x x : x Εσθονία Ιρλανδία Ελλάδα Ισπανία Γαλλία x x x x : x x x x x : x Ιταλία (1) Κύπρος Λετονία Λιθουανία (1) x x Λουξεµβούργο x 0 x x x 0 x x x x x x x x Ουγγαρία x 0 x x : 0 x x 0 x x x 0 x Μάλτα Κάτω Χώρες x x x x : x x p p p p : p p Αυστρία x x x x : x x x x x x : x x Πολωνία x x x x : x x x 0 x x : 0 x Πορτογαλία Ρουµανία x x x x : x x x x x x : x x Σλοβενία Σλοβακία x x x x : x x x x x : x Φινλανδία (1) x x x EL 7 EL
Σουηδία Ηνωµένο Βασίλειο (2) x p Κροατία (1) x 0 x x 0 x x : 0 (1) Παροχή στοιχείων σε εθελοντική βάση (2) Πρέπει να παρασχεθεί µόνο το ετήσιο σύνολο στοιχείων E1 : εν διατίθενται στοιχεία x Η παροχή στοιχείων ολοκληρώθηκε p Προσωρινά στοιχεία 0 εν διαβιβάστηκε αρχείο, καθώς δεν έγιναν µεταφορές εµπορευµατοκιβωτίων την εν λόγω περίοδο Η παροχή των εν λόγω στοιχείων δεν απαιτείται από τον κανονισµό Για ορισµένα κράτη µέλη, εξακολουθούν να υπάρχουν µερικά προβλήµατα. Τα κυριότερα ζητήµατα είναι η παροχή ολοκληρωµένων στοιχείων διαµετακόµισης και η τήρηση της προθεσµίας των T+5 µηνών που ορίζει ο κανονισµός. Ορισµένες χώρες λαµβάνουν ήδη διορθωτικά µέτρα ή σχεδιάζουν να βελτιώσουν τα συστήµατά τους ώστε να εξασφαλίσουν την πλήρη συµµόρφωση µε τις έννοµες υποχρεώσεις. Ωστόσο, πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες µε σκοπό την αποτελεσµατική αντιµετώπιση των εν λόγω ζητηµάτων. 2.1.2 Το βάρος της εφαρµογής και της τακτικής υποβολής στοιχείων για τις χώρες που υποβάλλουν στοιχεία Για την πλειονότητα των χωρών που υποβάλλουν στοιχεία, η συµµόρφωση µε τον κανονισµό απαίτησε την επέκταση ή την προσαρµογή των υφιστάµενων διαδικασιών. Σε άλλες χώρες, απαιτήθηκε η καθιέρωση εντελώς νέας διαδικασίας για τη συλλογή στοιχείων και την κατάρτιση στατιστικών. Σε πολύ λίγες περιπτώσεις δεν ελήφθησαν σχετικά µέτρα, διότι οι υφιστάµενες διαδικασίες επαρκούσαν για τη συµµόρφωση µε τις απαιτήσεις. Πρέπει να αναφερθεί ότι η Βουλγαρία, η Κροατία και η Ρουµανία επωφελήθηκαν (στο πλαίσιο του προγράµµατος στατιστικής συνεργασίας πολλαπλών δικαιούχων 2006) από τη µεθοδολογική υποστήριξη για την υποβολή στατιστικών σχετικά µε την διαµετακοµιστική µεταφορά στο ούναβη. Σε ό,τι αφορά την τακτική υποβολή στοιχείων, ο φόρτος εργασίας θεωρείται αποδεκτός από την ευρεία πλειονότητα των χωρών που υποβάλλουν στοιχεία. Ορισµένες χώρες θεωρούν ότι η υποβολή των στοιχείων διαµετακόµισης αντιπροσωπεύει σοβαρό φόρτο. Σε ό,τι αφορά το κόστος, ο κανονισµός 1365/2006 εκπονήθηκε µε συγκεκριµένο στόχο τη µείωση του φόρτου για τα κράτη µέλη. Οι εν λόγω προσπάθειες είναι προφανείς από την περιγραφή των κύριων στοιχείων του κανονισµού (σηµείο 1.1). 2.1.3 ιαδικασία συλλογής στοιχείων, κατάρτισης στατιστικών και επικύρωσης H διαδικασία συλλογής στοιχείων και κατάρτισης στατιστικών διαφέρει µεταξύ των χωρών που υποβάλλουν στοιχεία, αλλά ακολουθεί την παραδοσιακή ροή πληροφοριών από τα κάτω προς τα πάνω. Οι φορείς παροχής στοιχείων επίσης διαφέρουν από χώρα σε χώρα, αλλά οι πιο διαδεδοµένες πηγές είναι οι λιµενικές αρχές και οι αρχές θυροφραγµάτων. Οι χώρες συµπληρώνουν τα στοιχεία µε πληροφορίες που λαµβάνουν από ευρεία ποικιλία πηγών, συµπεριλαµβανοµένων EL 8 EL
των τελωνείων, των γειτονικών χωρών, των ιδιωτικών φορέων, των επιχειρήσεων και των πρακτορείων. Οι περισσότερες αρµόδιες εθνικές αρχές προβαίνουν σε ελέγχους επικύρωσης πριν από τη διαβίβαση των πληροφοριών στην Eurostat, µε την εφαρµογή εσωτερικών διαδικασιών ελέγχου. Οι κανόνες επικύρωσης καλύπτουν πολλές πτυχές της διαδικασίας, συµπεριλαµβανοµένων του µορφότυπου των στοιχείων, της κωδικοποίησης, της εσωτερικής συνοχής κάθε συνόλου δεδοµένων, της συνέπειας µεταξύ των συνόλων στοιχείων, της συνεκτικότητας της χρονολογικής σειράς, κ.λπ. Σχεδόν οι µισές από τις χώρες που υποβάλλουν στοιχεία προτίθενται να χρησιµοποιήσουν στοιχεία από την Υπηρεσία Πληροφοριών Ποταµών (River Information Service - RIS) στο εγγύς µέλλον, αλλά µόνον πολύ λίγες χώρες χρησιµοποιούν ήδη τα στοιχεία RIS. Όλες οι χώρες που υποβάλλουν στοιχεία προβαίνουν σε άµεση ή σε έµµεση χρήση των στοιχείων που συλλέγονται σε εθνικό επίπεδο είτε για πολιτικούς στόχους είτε για στόχους διάδοσης. 2.1.4 Μεθοδολογικά ζητήµατα Οι µεθοδολογικές ρυθµίσεις για την εκτέλεση των κανονισµών 425/2007 και 1304/2007 έχουν διαµορφώσει ένα κοινό πλαίσιο για τη διασφάλιση της εναρµονισµένης συλλογής στοιχείων και της παραγωγής συγκρίσιµων αποτελεσµάτων. Κατά την υπό εξέταση περίοδο, η Βουλγαρία ζήτησε διευκρινήσεις όσον αφορά την υποβολή στοιχείων για τα πλοία που χρησιµοποιούνται ως οχηµαταγωγά. εν αναφέρθηκαν άλλα σηµαντικά µεθοδολογικά ζητήµατα. 2.2 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 2.2.1 ιαβίβαση και επικύρωση στοιχείων Σύµφωνα µε το άρθρο 5 του κανονισµού 1365/2006, η διαβίβαση των στοιχείων γίνεται το αργότερο εντός έξι µηνών µετά το τέλος της περιόδου παρατήρησης. Κατά την εν λόγω περίοδο, τα περισσότερα κράτη µέλη συµµορφώθηκαν µε την εν λόγω προθεσµία και προβλέπονται περαιτέρω βελτιώσεις στο εγγύς µέλλον. Σε ό,τι αφορά τις τεχνικές ρυθµίσεις για τη διαβίβαση των στοιχείων, έχει επιτευχθεί υψηλό επίπεδο τυποποίησης. Τα στοιχεία διαβιβάζονται ηλεκτρονικά στη Eurostat και τα αρχεία έχουν την απαιτούµενη διάρθρωση και το απαιτούµενο µορφότυπο. Αυτό επιτρέπει την ταχεία ενσωµάτωση των πληροφοριών στη βάση δεδοµένων παραγωγής της Eurostat και ταχεία ανίχνευση των βασικών σφαλµάτων και των άγνωστων κωδικών. Όταν τα στοιχεία µεταφερθούν στη βάση δεδοµένων της Eurostat, εφαρµόζονται αναλυτικές διαδικασίες επικύρωσης ώστε να εξασφαλιστεί η ποιότητα των διαβιβαζόµενων στοιχείων. Στην επικύρωση περιλαµβάνεται η εσωτερική συνοχή των συνόλων στοιχείων, η χρονική συνέπεια, η συνέπεια µεταξύ συνόλων στοιχείων EL 9 EL
και η σύγκριση των αποτελεσµάτων µεταξύ των χωρών-εταίρων που υποβάλλουν στοιχεία («έλεγχοι αντανάκλασης»). Το συνολικό επίπεδο της ποιότητας των στοιχείων µπορεί να θεωρηθεί ικανοποιητικό, αλλά απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες, συγκεκριµένα για τη µείωση των ασυµµετριών που επισηµαίνουν οι έλεγχοι αντανάκλασης και για τη βελτίωση της υποβολής στοιχείων διαµετακόµισης. 2.2.2 Μεθοδολογικές κατευθύνσεις Η Eurostat συνέταξε εγχειρίδιο αναφοράς για τις στατιστικές µεταφορών µέσω εσωτερικών πλωτών οδών µε στόχο την παροχή κατευθυντήριων γραµµών προς τα κράτη µέλη για την εφαρµογή του κανονισµού. Το εγχειρίδιο αναφοράς επικαιροποιείται σε ετήσια βάση, έτσι ώστε να περιλαµβάνει τις πλέον πρόσφατες πληροφορίες, την τεκµηρίωση ή τις κατευθυντήριες γραµµές σχετικά µε τη συλλογή των εν λόγω στατιστικών. 2.2.3 ιάδοση στοιχείων Τα στοιχεία που συλλέγονται σύµφωνα µε τον κανονισµό 1365/2006 δεν είναι εµπιστευτικά και δεν ισχύει κανένας ειδικός περιορισµός για τη διάδοση των στοιχείων. Η Eurostat δηµοσιοποιεί τα στοιχεία µέσω της βάσης δεδοµένων διάδοσης στην οποία υπάρχει ελεύθερη πρόσβαση από το δικτυακό τόπο της Eurostat. ηµοσιεύονται 18 πίνακες µε τα στοιχεία που συλλέχθηκαν σύµφωνα µε τον κανονισµό 1365/2006 και, κατά περίπτωση, επίσης µε τα στοιχεία που συλλέχθηκαν σύµφωνα µε την οδηγία 80/1119/ΕΟΚ του Συµβουλίου. Η Eurostat δηµοσιοποιεί επίσης τις πληροφορίες αυτές µέσω ειδικών εκδόσεων, όπως η σειρά Statistics in Focus, οι οποίες προβαίνουν στην πρώτη ανάλυση των στοιχείων αυτών για τα ΜΜΕ και το ευρύ κοινό. Ο πίνακας 2 περιέχει ορισµένα βασικά αριθµητικά στοιχεία για τις ευρωπαϊκές µεταφορές µέσω εσωτερικών πλωτών οδών που έχουν συλλεχθεί βάσει του κανονισµού. Πίνακας 2: Εµπορευµατικές µεταφορές µέσω εσωτερικών πλωτών οδών ανά χώρα: στοιχεία του 2008 και αύξηση για την περίοδο 2007-2008. 2008 1000 τόνοι Ανάπτυξη 2007 2008 2008 Εκατ. τονοχιλιόµετρα (tkm) Ανάπτυξη 2007 2008 Βέλγιο 130 350-3,2 % 8 746-2,9 % Βουλγαρία (5) 10 956 +65,4 % 2 890 +185,9 % Τσεχική ηµοκρατία 752-34,1 % 28-23,7 % ανία - - - - Γερµανία 245 674-1,3 % 64 056-1,0 % Εσθονία - - - - Ιρλανδία - - - - Ελλάδα - - - - Ισπανία - - - - Γαλλία 72 807-4,2 % 8 910-3,2 % EL 10 EL
Ιταλία (1) : - : - Κύπρος - - - - Λετονία - - - - Λιθουανία (1) 146 +15,7 % 12 +16,1 % Λουξεµβούργο 10 984 +9,9 % 367 +6,6 % Ουγγαρία 8 829 +5,0 % 2 250 +1,7 % Μάλτα - - - - Κάτω Χώρες (2) 333 202-3,8 % 44 979-1,9 % Αυστρία 11 209-7,4 % 2 359-9,2 % Πολωνία 6 101-5,3 % 277 +9,7 % Πορτογαλία - - - - Ρουµανία 30 295 +3,0 % 8 687 +6,0 % Σλοβενία - - - - Σλοβακία 8 371 +4,5 % 1 101 +9,7 % Φινλανδία (1) 335-28,9 % 80-20,9 % Σουηδία - - - - Ηνωµένο Βασίλειο (3) 3 415-3,6 % 149-8,3 % EΕ-27 (2)(4) 511 442-2,7 % 144 891 +0,1 % Κροατία (1) 880-40,0 % 79-27,9 % (1) Παροχή στοιχείων σε εθελοντική βάση (2) Εκτιµώµενα και προσωρινά στοιχεία Πρέπει να παρασχεθεί µόνο το ετήσιο σύνολο (3) στοιχείων E1 Τα ιταλικά στοιχεία 2007 δεν λαµβάνονται υπόψη για τον υπολογισµό του ποσοστού (4) ανάπτυξης Η σχετική αύξηση οφείλεται στο γεγονός ότι η BG άρχισε την υποβολή στοιχείων (5) διαµετακόµισης το 2008 : εν διατίθενται στοιχεία - Άνευ αντικειµένου 3 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η αποκτηθείσα εµπειρία και τα αποτελέσµατα από την εφαρµογή του κανονισµού 1365/2006 κρίνονται, σε γενικές γραµµές, θετικά. Η έκδοση του κανονισµού, το έργο που επιτελέστηκε και τα κονδύλια που διοχετεύτηκαν για τη συγκρότηση των δοµών τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο Eurostat κατέστησαν δυνατή την ταχεία παραγωγή συγκρίσιµων αποτελεσµάτων υψηλής ποιότητας. Η παροχή στοιχείων κατά τα δύο επόµενα έτη βελτιώθηκε, παρά το γεγονός ότι εκκρεµούν προβλήµατα, ιδιαίτερα όσον αφορά τη συγκρισιµότητα, την πληρότητα και την έγκαιρη υποβολή των συνόλων των στοιχείων. Αντιµετωπίστηκαν επαρκώς τα περισσότερα από τα ζητήµατα που συνδέονται µε την ερµηνεία του κανονισµού, τη συλλογή στοιχείων, την κατάρτιση στατιστικών, τη διαβίβαση και την επικύρωση των στοιχείων. Ο κανονισµός είχε ως αποτέλεσµα τη µεγαλύτερη διαθεσιµότητα πληροφοριών στον τοµέα και τη µείωση του διοικητικού φόρτου για τις χώρες που υποβάλλουν στοιχεία. Σε ό,τι αφορά τη χρήση των στοιχείων, τα αποτελέσµατα που επιτεύχθηκαν έχουν άµεση εφαρµογή στη χάραξη πολιτικής, ιδίως στην κατάρτιση, την εφαρµογή και την παρακολούθηση των πολιτικών στον τοµέα της πολιτικής µεταφορών µέσω EL 11 EL
εσωτερικών πλωτών οδών σε εθνικό επίπεδο και σε επίπεδο ΕΕ. Η διάδοση στοιχείων µε διαφορετικά δηµόσια µέσα έχει συµβάλει στη µεγαλύτερη προβολή όλης της διαδικασίας και στην αύξηση της απόδοσης της επένδυσης των πόρων. 3.1 ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Βραχυπρόθεσµα (εντός ενός ή δύο ετών), οι προσπάθειες πρέπει να επικεντρωθούν στα ακόλουθα ζητήµατα: Περαιτέρω βελτίωση της ποιότητας των στοιχείων για ορισµένες παραµέτρους. Ορισµένες χώρες που υποβάλλουν στοιχεία πρέπει να καταβάλουν περισσότερες προσπάθειες για τη µείωση των ασυµµετριών που επισηµάνθηκαν µε τους ελέγχους αντανάκλασης και τη βελτίωση της παροχής των στοιχείων για τις διακοµιστικές µεταφορές εµπορευµάτων. Η επίτευξη αποτελεσµάτων στον εν λόγω κλάδο είναι εφικτή µε τη βελτιωµένη συνεργασία των χωρών που υποβάλλουν στοιχεία Η διεύρυνση της ΕΕ µε την προσχώρηση της Κροατίας. Η Eurostat θα στηρίξει την εν λόγω υποψήφια χώρα ώστε να συµµορφωθεί µε τη νοµοθεσία της ΕΕ για τις στατιστικές µεταφορών µέσω εσωτερικών πλωτών οδών. 3.2 ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Ο κανονισµός 1365/2007 είναι σχετικά πρόσφατος, αλλά µπορούν ήδη να επισηµανθούν ορισµένες πιθανές εξελίξεις: η ποιότητα των στοιχείων που συλλέγονται µπορεί να αναβαθµιστεί µε τη σταδιακή εισαγωγή ενός ευρωπαϊκού µητρώου πλοίων εσωτερικών πλωτών οδών και µε την εντατική χρήση των υπηρεσιών πληροφοριών ποταµών µπορεί να εξεταστεί το ενδεχόµενο της συλλογής νέων ή αναλυτικότερων µεταβλητών, ανάλογα µε τις ανάγκες των χρηστών των στοιχείων και τον ενδεχόµενο φόρτο των ενδιαφεροµένων. ύο σηµεία µε ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι η περαιτέρω επέκταση της παροχής στοιχείων για τη «µεταφορά επικίνδυνων εµπορευµάτων» και η συλλογή αναλυτικότερων στοιχείων σχετικά µε το «είδος εµπορευµάτων» (ταξινόµηση NST 2007) επέκταση της γεωγραφικής κάλυψης των στατιστικών λόγω είτε µελλοντικής διεύρυνσης της ΕΕ είτε εθελοντικής συµµετοχής τρίτων χωρών και/ή διεθνών οργανισµών µέσω συµφωνιών συνεργασίας. EL 12 EL