Asymptomatic hyperckemia During Infliximab Therapy in Patients With Inflammatory Bowel Disease Theodoraki E, Orfanoudaki E, Foteinogiannopoulou K, Koutroubakis I. Inflamm Bowel Dis, 2018,6:1266-1271
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Infliximab (anti-tnf a) είναι μια αποτελεσματική θεραπεία για τις ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου, ακόμα και σε χρήση σε επιπλεγμένες μορφές της νόσου, σε παιδική ηλικία ή σε ηλικιωμένους και εγκυμονούσες Έχουν αναφερθεί ως τώρα πολλές ανεπιθύμητες ενέργειες, που περιλαμβάνουν και συμπτωματολογία από το μυοσκελετικό σύστημα Αρκετά φάρμακα έχουν συσχετισθεί ως τώρα με αύξηση της creatine kinase (CK) ορού με συμπτωματολογία από το μυοσκελετικό ή και ασυμπτωματική: -στατίνες (χρήση για την αντιμετώπιση της υπερλιπιδαιμίας) -ισοτρετινοϊνη (χρήση για θεραπεία ακμής) Lazarou ΙΝ, Guerne PA. J Rheumatol, 2013 Kyriakides T, et.al. Eur J Neurol, 2010 Mammen AL. N Engl J Med. 2016 Kaymak Y. IntJ Dermatol. 2008
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σε ρευματολογικούς ασθενείς που λαμβάνουν αντι-tnf θεραπεία έχουν περιγραφεί περιπτώσεις μυοσίτιδας ή αυτοάνοσης μυοπάθειας και δερματομυοσίτιδας με έναρξη μετά την έναρξη του φαρμάκου Στους ασθενείς με ΙΦΝΕ υπό IFX έχει περιγραφεί μυοσκελετικές εκδηλώσεις ως ανεπιθύμητες ενέργειες του IFX, με συνοδό αύξηση της CΚ ορού, ή χωρίς αύξηση αυτής, κυρίως σε μεμονωμένες περιπτώσεις Ωστόσο δεν έχει γίνει μελέτη της πιθανής αύξησης της CK σε ασθενείς με ΙΦΝΕ ή άλλη χρόνια φλεγμονώδη νόσο υπό IFX Zengin O, et al. Rev Bras Reumatol,2017 Riolo G, Towheed T.E. J Reumatol, 2012.
Σκοπός Σκοπός της μελέτης ήταν να διερευνήσει την επίδραση του φαρμάκου στα επίπεδα της CΚ ορού ασθενών με ΙΦΝΕ υπό IFX και τη σημασία αυτού του ευρήματος σε Έλληνες ασθενείς
Μέθοδος Έγινε αναδρομική καταγραφή κλινικών, δημογραφικών και εργαστηριακών ευρημάτων διαδοχικών ασθενών με ΙΦΝΕ υπό IFX και ίσος αριθμός ασθενών με ΙΦΝΕ ίδιας ηλικίας και φύλου, που δε λαμβάνουν βιολογικό παράγοντα Συνολικά συμπεριλήφθηκαν 82 ασθενείς με ΙΦΝΕ υπό IFX και 82 ασθενείς με ΙΦΝΕ χωρίς χρήση βιολογικού παράγοντα (ομάδα control ) Κριτήρια εισαγωγής Τουλάχιστον 3 μετρήσεις CK στο εργαστήριό μας με απόσταση τουλάχιστον 10 ημερών (χρησιμοποιήθηκε η μέση τιμή των 3 μετρήσεων)
Κριτήρια αποκλεισμού Τιμές σε νοσηλεία ή σε διάστημα <10 ημέρες Συγκρίθηκαν οι δύο ομάδες ασθενών σε σχέση με αυξημένη ή όχι μέση CPK (Fisher s exact test) (cutoff για την τιμή της CK το 180 U/L) Υπολογίστηκαν δείκτες ενεργότητας της νόσου - Harvey-Bradshaw Index (HBI) για την ΝC και το simple colitis activity index (SCAI) για την ΕΚ. Μετρήθηκαν επίπεδα IFX και αντισωμάτων έναντι του φαρμάκου (ATIs) στον ορό των ασθενών
Συγκρίθηκε η διάμεση τιμή της CPK των ασθενών των δύο ομάδων σύγκρισης (Wilcoxon test) και έγινε επιμέρους σύγκριση σε υποομάδες ασθενών ανάλογα με την εντόπιση της νόσου, τη μορφή της ή τα επίπεδα IFX στον ορό Αναζητήθηκαν οι ασθενείς που ανέφεραν οποιαδήποτε κλινική εκδήλωση μυοπάθειας, όπως και άλλες πιθανές αιτίες αύξησης της CPK (στατίνες, θυροξίνη, κάκωση ή άλλα ) Θεωρήθηκε στατιστικά σημαντική μια διαφορά όταν υπήρχε τιμή P <0.05
Αποτελέσματα Πίνακας 1 Κλινικά και δημογραφικά χαρακτηριστικά ασθενών με ΙΦΝΕ 2 ομάδων IFX treated group Non-IFX treated group N 82 82 Gender N (%) Females 32 (39.1) 33 (40.2) Males 50 (60.9 ) 49 (59.8) Mean age (y±sd) 44.7 (13.3) 50.4 (16.4) Mean BMI (±SD) 24.8 (4.5) 27.5 (4.9) Median disease duration (y) (IQR) 9.5 (6.25-16) 8 (3.6-15) Smoking status Current 36.5% 34.8% Ex-smoker 28.4% 24.6% CD patients Non-smoker 35.1% 62 (75.6%) 40.6% 51 (62.2%) Montreal classification UC patients Montreal classification History of IBD-related surgery Inflammatory (B1) Stenotic (B2) Fistulizing (B3) Ileum (L1) Colon (L2) Ileum + Colon (L3) Upper GI (L4) Proctitis (E1) Left-sided colitis (E2) Extensive colitis (E3) 24 (39%) 16 (25.4%) 22 (35.6%) 24 (38%) 13 (21%) 14 (23%) 11 (18%) 20 (24.4%) 0 5 (25%) 15 (75%) 34 (66%) 7 (14%) 10 (20%) 11 (22%) 19 (36%) 17 (34%) 4 (8%) 31 (37.8%) 5 (16.1%) 16 (51.6%) 10 (32.3%) N (%) 12 (14.6%) 6 (7.3%) Median duration of treatment (m) (IQR) 27 (12-84) Use of immunomodulators N (%) 47 (57.3%) 36 (44%) Median IFX trough level (μg/ml,iqr) All 82 pts 5.08 (1.40-10.60) Pts with hyperckemia(n=25) Pts without hyperckemia(n=57) 6.98 (1.49-12.82) 4.81 (1.38-10.47)
Αποτελέσματα CK > 180 U/L (%) Ομάδα 1 (IFX) 25 (30.5) 17 (20.7) Ομάδα 2 (control) 9 (11) 5 (6.1) CK >180 U/L μετά από αφαίρεση άλλων πιθανών αιτιών αύξησης CK (%)
Αποτελέσματα Εικόνα 1 Ασθενείς με ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου με αυξημένη τιμή CK στον ορό με και χωρίς χρήση infliximab
Αποτελέσματα Εικόνα 2. A. Κατανομή μέσης CPK ασθενών της 1 ης ομάδας (IFX), n=82 B. Κατανομή μέσης CPK ασθενών της 2 ης ομάδας (χωρίς βιολογικό παράγοντα), n=82
Εικόνα 3 Σύγκριση διάμεσης CK ορού μεταξύ ομάδας 1 [IFX (ΙQR) 123.5 U/L (91-190.75)] και ομάδας 2 (NonIFX, 81 U/L (57-112.75)] (Box-and-whisker plots) P<0.0001.
Επιμέρους Συσχετίσεις Δεν ανευρέθηκε σημαντική συσχέτιση μεταξύ υψηλών επιπέδων CK και διάγνωσης (NC vs EK) (P=0.089), εντόπισης της νόσου, μορφή της (φλεγμονώδης, στενωτική, συριγγοποιός) ή την ενεργότητά της (P=0.32) Δεν ανευρέθηκε σημαντική συσχέτιση μεταξύ υψηλών επιπέδων CK και των επιπέδων IFX στον ορό των ασθενών (P=0.89) ή των ΑΤΙs (P=0.57), ούτε με τη χρήση συνδυαστικής θεραπείας με ανοσοτροποποιητικό φάρμακο (P=0.15) ή το ΒΜΙ των ασθενών (P=0.81) Από τους ασθενείς με αυξημένη CPK δεν υπήρξε καμία περίπτωση με συμπτώματα μυοπάθειας
Περιορισμοί της μελέτης Μικρός αριθμός δείγματος Δεν υπήρχαν διαθέσιμα επίπεδα CK ορού προ της έναρξης της θεραπείας (για την 1 η ομάδα-ifx) Απουσία αναλυτικών πληροφοριών για σωματική άσκηση Αναδρομική αναζήτηση της συμπτωματολογίας μυοπάθειας των ασθενών, χωρίς να υπάρξει ειδικό ερωτηματολόγιο που θα εντόπιζε τους πιθανούς ολιγοσυμπτωματικούς ασθενείς
Συμπεράσματα Οι ασθενείς με ΙΦΝΕ που λαμβάνουν infliximab παρουσιάζουν στατιστικά σημαντικά αυξημένα επίπεδα CPK ορού σε σύγκριση με ασθενείς που δεν λαμβάνουν βιολογικό παράγοντα Η συσχέτιση αυτή δεν συνδυάζεται με κλινικά συμπτώματα μυοπάθειας Για την τεκμηρίωση του αποτελέσματος και την αναζήτηση της κλινικής σημασίας του απαιτείται περαιτέρω διεξοδική έρευνα
Ευχαριστώ