ΜΕΛΕΤΗ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ ΤΟΥ ΠΟΛΥΜΟΡΦΙΣΜΟΥ RS ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΛΠΙΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ ΣΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ

Transcript

1 ΜΕΛΕΤΗ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗΣ ΤΟΥ ΠΟΛΥΜΟΡΦΙΣΜΟΥ RS ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΛΠΙΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ ΣΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ Ν. ΦΡΑΓΚΑΚΗΣ(1), Κ. ΚΑΛΛΙΝΔΕΡΗ(2), Κ. ΚΟΣΚΙΝΑΣ(1), Κ. ΡΩΣΣΙΟΣ(1), Ε. ΠΑΓΚΟΥΡΕΛΙΑΣ1), Π. ΚΥΡΙΑΚΟΥ(1), Μ. ΜΑΥΡΟΥΔΗ(1), Β. ΣΚΕΜΠΕΡΗΣ(1), Δ. ΚΑΤΡΙΤΣΗΣ(3), Κ. ΛΕΤΣΑΣ(4), Μ. ΕΦΡΑΙΜΙΔΗΣ(4), Π. ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ(5), Π. ΓΚΕΛΕΡΗΣ(1), Λ. ΦΙΔΑΝΗ(2), Β. ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ(1) (1) Γ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΑΠΘ (2) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΓΕΝΙΚΗΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ, ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ, ΑΠΘ (3) ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ, ΕΥΡΩΚΛΙΝΙΚΗ, ΑΘΗΝΑ (4) 2Η ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ, ΑΘΗΝΑ (5) Γ.Ν. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

2 Εισαγωγή Η Κολπική Μαρμαρυγή (ΚΜ) αποτελεί μια από τις πιο συχνές αρρυθμίες επηρεάζοντας το 1-2% του γενικού πληθυσμού. Διάφορες επιδημιολογικές μελέτες (Framingham Heart Study) έχουν δείξει αυξημένη επίπτωση της αρρυθμίας σε στενούς συγγενείς ατόμων με ΚΜ υποδηλώνοντας ένα κληρονομικό υπόστρωμα στην εμφάνιση της αρρυθμίας. Miyasaka Y, et al. Circulation 2006; 114: Έχουν καταγραφεί μεταλλάξεις γονιδίων που σχετίζονται με την εμφάνιση της οικογενούς ΚΜ. Campuzano O, Brugada, R. Europace 2009; 11:

3 Εισαγωγή Οι μελέτες συσχέτισης σε ολόκληρο το γονιδίωμα (Genome Wide Association Studies) έδωσαν μεγάλη ώθηση στη διερεύνηση του γενετικού υποστρώματος της ΚΜ με την ανάδειξη αρκετών νέων πολυμορφισμών που συσχετίζονται με την εμφάνιση της σποραδικής ΚΜ. Ellinor PT, et al. Nat Genet. 2012;44:670-5 Ο πολυμορφισμός rs στο χρωμόσωμα 4q25 έχει ελεγχθεί σε ασθενείς με ΚΜ διαφόρων εθνοτήτων και συσχετίσθηκε με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ΚΜ. Gudbjartsson DF, et al. Nature 2007; 448: Kääb S, et al. Eur Heart J 2009; 30: Η συσχέτιση μεταξύ του πολυμορφισμού rs και της εμφάνισης ΚΜ εντοπίζεται στη γειτνίαση του πολυμορφισμού στο γονίδιο PITX2, το οποίο εμπλέκεται στην ασύμμετρη αριστερή δεξιά ανάπτυξη της καρδιάς κατά την εμβρυογένεση, όπως και στην ανάπτυξη του μυοκαρδίου στις πνευμονικές φλέβες. Martin JF. Circ Res 2007; 101:

4 Σκοπός Σκοπός της μελέτης αυτής είναι να ερευνήσει την πιθανή συσχέτιση του πολυμορφισμού rs με την σποραδική ΚΜ στον ελληνικό πληθυσμό.

5 Υλικό και μέθοδοι Μελετήθηκαν μια ομάδα ασθενών με ΚΜ (n=167) και μια ομάδα ελέγχου (n=128). Όλοι οι συμμετέχοντες ήταν ελληνικής καταγωγής και προέρχονταν από διαφορετικά νοσοκομεία. Ασθενείς με δευτεροπαθή ΚΜ εξαιτίας καρδιακών ή έξωκαρδιακών νοσημάτων ή ασθενείς με Κολπικό Πτερυγισμό που δεν συσχετίζονταν με ΚΜ αποκλείονταν από την μελέτη. Η ομάδα ελέγχου περιλάμβανε άτομα χωρίς ΚΜ που είχαν όμως παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της αρρυθμίας.

6 Υλικό και μέθοδοι Η ΚΜ ορίστηκε ως παροξυσμική, εμμένουσα ή μόνιμη σύμφωνα με τους διεθνείς ορισμούς. Ιδιοπαθής ΚΜ ορίστηκε η ΚΜ που εμφανίζονταν απουσία κάποιας καρδιακής ή συστηματικής νόσου.

7 Υλικό και μέθοδοι Όλοι οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε Υπέρηχοκαρδιογράφημα (διοισοφάγειο ή διαθωρακικό) για την μέτρηση της διαμέτρου του αριστερού κόλπου και της συστολικής λειτουργίας της αριστερής κοιλίας. Καταγράφηκε η παρουσία υπέρτασης, σακχαρώδους διαβήτη, στεφανιαίας νόσου και καπνίσματος, καθώς και ο δείκτης μάζας σώματος.

8 Υλικό και μέθοδοι Η γονοτύπηση έγινε με τη μέθοδο της αλυσιδωτής αντίδρασης της πολυμεράσης και την πέψη με ειδικό ένζυμο περιορισμού (PCR-RFLPs).

9 Στατιστική ανάλυση Η σύγκριση των κατηγορικών μεταβλητών μεταξύ δύο ομάδων (TT versus CT/CC) έγινε με τη δοκιμασία χ2 (chi-square test). Η σύγκριση ποσοτικών μεταβλητών πραγματοποιήθηκε με Student s t test μεταξύ 2 ομάδων, και με ANOVA μεταξύ πολλαπλών ομάδων (CC vs. CT vs. TT). Με σκοπό τον καθορισμό των μεταβλητών με ανεξάρτητη προβλεπτική ικανότητα ως προς την εκδήλωση ΚΜ εφαρμόστηκε το μοντέλο της πολλαπλής παλινδρόμησης (multivariate stepwise logistic regression), συμπεριλαμβάνοντας πολλαπλές παραμέτρους όπως της ηλικίας, φύλου, διαμέτρου αριστερού κόλπου, ΒΜΙ, στεφανιαίας νόσου, και αρτηριακής υπέρτασης.

10 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Variable AF patients (N=167) Controls P value (N=128) Age (years) 65.6 ± ± BMI (kg/m 2 ) 24.9 ± ± Male Gender (%) Hypertension (%) Coronary artery disease (%) Diabetes mellitus (%) Current smoker (%) LA diameter (mm) 45.0 ± ± 2.7 <0.001 Age of AF onset (years) 60.8 ± 10.1 AF Category Paroxymal (%) 60.2 Persistent (%) 18.6 Permanent (%) 21.2 Lone AF (%) 23

11 Αποτελέσματα Genotypes (n%) Alleles (n%) rs C/C C/T T/T C T Συχνότητα εμφάνισης αλληλίων στις δύο κατηγορίες ασθενών που μελετήθηκαν AF patients 90 (53.9%) 55 (32.9%) 22 (13.2%) (N=167) Controls (N=128) 85 (66.4%) 40 (31.3%) 3 (2.3%) 235 (70.4%) 210 (82.0%) 99 (29.6%) 46 (17.9%) P=0.002 P=0.001

12 Αποτελέσματα Επικράτηση της ΚΜ σε άτομα με το γονότυπο T/T σε σύγκριση με άτομα με C/C ή C/T γονότυπο AF was more common in carriers of the T/T genotype compared to individuals with the C/T or C/C genotypes (88% vs. 53.6%; p<0.001)

13 Αποτελέσματα Oι ασθενείς με ΚΜ έφεραν συχνότερα τον γονότυπο T/T, σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου The T/T genotype was more common in patients with AF compared to controls (13.2% vs. 2.3%, p=0.001)

14 Αποτελέσματα Οι ασθενείς με ΚΜ ήταν φορείς του αλληλόμορφου T συχνότερα έναντι της ομάδος ελέγχου the presence of T allele was higher in patients with AF compared to controls (29.6% vs. 17.9%; p=0.001)

15 Αποτελέσματα Η πολυπαραγοντική ανάλυση (ηλικία, ΣΔ, ΣΝ, BMI, διάμετρος ΑΚ, φύλο, γονότυπος rs ) έδειξε: 1. Η διάμετρος του ΑΚ (OR 2.88, 95% CI: ; p<0.001) και ο γονότυπος T/T rs (OR 1.74, 95% CI: ; p=0.005) ήταν οι μόνοι ανεξάρτητοι προγνωστικοί παράγοντες.

16 Αποτελέσματα Διαπιστώθηκε μια τάση συχνότερης εμφάνισης του γονότυπου Τ/Τ σε ασθενείς με ιδιοπαθή ΚΜ (p=0.08).

17 Συμπεράσματα Στην παρούσα μελέτη επιβεβαιώθηκε για πρώτη φόρα η συσχέτιση μεταξύ του πολυμορφισμού rs στο χρωμόσωμα 4q25 σε ελληνικό πληθυσμό με ΚΜ. Ο γονότυπος Τ/Τ και η διάμετρος του αριστερού κόλπου αναδείχθηκαν σαν ανεξάρτητοι προγνωστικοί παράγοντες για την εμφάνιση της ΚΜ. Διαπιστώθηκε μια θετική τάση συσχέτισης του γονότυπου Τ/Τ με την εμφάνιση της ιδιοπαθούς ΚΜ.

18 Ευχαριστώ