ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Α ΕΞΑΜΗΝΟ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: ΔΡ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΡΑΧΑΝΙΩΤΗΣ E-mail: nrachani@ierd.duth.gr ΩΡΕΣ ΓΡΑΦΕΙΟΥ: ΤΕΤΑΡΤΗ 12.00-14.00 1
Μάνατζμεντ;;; Δράσεις-αποφάσεις για τις μελλοντικές ανάγκες ; Αποδοτική χρήση, οργάνωση και έλεγχος των πόρων; Ενεργοποίηση μέγιστων ικανοτήτων των εργαζομένων για την επίτευξη των στόχων; ΑΝ ΝΑΙ, ΕΙΣΤΕ ΜΙΚΡΟΙ ΜΑΝΑΤΖΕΡΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2
Αντικείμενο μαθήματος Το μάθημα αφορά το Μάνατζμεντ (Management) και πως αυτό εφαρμόζεται στη διοίκηση επιχειρήσεων (ή και οργανισμών) με αποτελεσματικό τρόπο. Στόχος του μαθήματος είναι η επιστημονική κατάρτιση και η εξοικείωση με ένα ευρύ φάσμα των εννοιών του Μάνατζμεντ. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 3
Γιατί Μάνατζμεντ στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών; To Tμήμα Οικονομικών Επιστημών έχει ως στόχο τη μελέτη και την προαγωγή της οικονομικής επιστήμης. Προσφέρει όλα εκείνα τα θεωρητικά και ποσοτικά εργαλεία που επιτρέπουν την κατανόηση του οικονομικού περιβάλλοντος με βάση δύο άξονες: Ο πρώτος αφορά τη λειτουργία του οικονομικού συστήματος. Ο δεύτερος αφορά την διατύπωση επιστημονικά "ορθών" θέσεων και προτάσεων για την επίτευξη κάποιων στόχων ως προς την δικαιότερη και αποτελεσματικότερη οργάνωση του οικονομικού συστήματος. Αυτός σχετίζεται άμεσα με το μάνατζμεντ. ΕΙΣΑΓΩΓΗ 4
Ύλη Βασικές αρχές μάνατζμεντ Αποτελέσματα Πόροι Πελάτες Κουλτούρα επιχείρησης Μελέτη περιβάλλοντος ΕΙΣΑΓΩΓΗ 5
Ύλη (συνέχεια) Διοίκηση Ανθρωπίνων Πόρων Παρακίνηση εργαζομένων Ηγεσία-εκχώρηση αρμοδιοτήτων Μάνατζμεντ ομάδων Βελτίωση απόδοσης Διαχείριση αλλαγών ΕΙΣΑΓΩΓΗ 6
Ύλη (συνέχεια) Μάνατζμεντ Δραστηριοτήτων Μετατροπή των εισροών σε εκροές Ανταπόκριση στις ανάγκες του πελάτη Σχεδιασμός, προγραμματισμός, οργάνωση και έλεγχος Μάνατζμεντ χώρου εργασίας Αναζήτηση-υλοποίηση βελτιώσεων ΕΙΣΑΓΩΓΗ 7
Ύλη (συνέχεια) Διαχείριση Πληροφορίας Επίλυση προβλημάτων λήψη αποφάσεων Καταγραφή-αρχειοθέτηση-αξιοποίηση πληροφορίας Αποτελεσματική επικοινωνία (γραπτός και προφορικός λόγος, διαπροσωπικές σχέσεις) ΕΙΣΑΓΩΓΗ 8
Ύλη (συνέχεια) Χρηματοοικονομική διαχείριση Χρηματοοικονομική ενημέρωση και έλεγχος Λογιστικές καταστάσεις Προϋπολογισμός Διαχείριση-έλεγχος κόστους και πόρων ΕΙΣΑΓΩΓΗ 9
Ύλη (συνέχεια) Παγκοσμιοποίηση και Ελληνικές επιχειρήσεις Παγκοσμιοποίηση: Απαρχές και εξέλιξη Σύγχρονες τάσεις στην οικονομική επιστήμη Ελληνική πραγματικότητα ΕΙΣΑΓΩΓΗ 10
Βιβλιογραφία Β. Χάρης Βλάδος (2006). Η δυναμική της παγκοσμιοποίησης και οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα, Εκδόσεις Κριτική. Β. Κέφης (2005). Ολοκληρωμένο Μάνατζμεντ, Εκδόσεις Κριτική. Η βιβλιογραφία κατά αντικείμενο που προτείνουν τα προηγούμενα συγγράμματα. Υλικό Βιβλιοθήκης. Διαδικτυακές πηγές. Π.χ. Βάση «Εύδοξος»: https://service.eudoxus.gr/secapp/public/?secretariatid=1493 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 11
Τρόπος εξέτασης μαθήματος ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ. ΠΡΟΣΟΧΗ: ΤΟ ΥΛΙΚΟ ΤΩΝ ΠΑΡΑΔΟΣΕΩΝ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ! ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΟ SYLLABUS ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ! ΕΙΣΑΓΩΓΗ 12
ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ 13
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΜΑΝΑΤΖΕΡ Ορθές-έγκαιρες προβλέψεις για τη μελλοντική πορεία της επιχείρησης και για τις επιπτώσεις των αλλαγών του εξωτερικού περιβάλλοντος. Προγραμματισμός αντικειμενικών σκοπών σε βραχυπρόθεσμο (λειτουργική απόφαση), μεσοπρόθεσμο (τακτική απόφαση) και μακροπρόθεσμο (στρατηγική απόφαση). Εξασφάλιση πόρων (ανθρώπινο δυναμικό, εξοπλισμός, προϋπολογισμός, πρώτες ύλες). Αποτελεσματική χρήση πόρων (ελαχιστοποίηση κόστους) Οδηγίες προς υφισταμένους. Διατήρηση αφοσίωσης εργαζομένων. ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ 14
Όλοι οι μάνατζερ παίρνουν αποφάσεις για τα ίδια θέματα; Μάνατζερ πρώτης γραμμής: Αποφασίζουν για απλά, καθημερινά ζητήματα Συγκεκριμένες, απλές αποφάσεις βραχυπρόθεσμου ορίζοντα για ζητήματα άμεσης ανάγκης Μάνατζερ σε υψηλότερα ιεραρχικά κλιμάκια: Θέματα στρατηγικής σημασίας (Ηγέτες;;) ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ 15
Διαχείριση πόρων Διοίκηση προσωπικού Μάνατζμεντ δραστηριοτήτων Διαχείριση πληροφοριών Στοιχεία μάνατζμεντ Γενικά οι μάνατζερ έχουν καθήκοντα διοίκησης-διαχείρισης (πρόβλεψη, προγραμματισμός, διαχείριση πόρων, διοίκηση ανθρωπίνου δυναμικού), αλλά ταυτόχρονα εκτελούν και εργασίες μη παρεμβατικού χαρακτήρα. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ; ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ 16
ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΛΑΤΕΣ 17
Εφοδιαστική αλυσίδα Η εφοδιαστική αλυσίδα περιλαμβάνει τις δραστηριότητες που σχετίζονται με τη ροή και το μετασχηματισμό αγαθών, από το στάδιο των πρώτων υλών μέχρι τον τελικό χρήστη, καθώς και τη ροή πληροφοριών που αναφέρονται σ αυτές τις δραστηριότητες. Προμηθευτής Εσωτερικός πελάτης Εξωτερικός πελάτης Εισροές Μεταποίηση Εκροές Προστιθέμενη αξία ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΛΑΤΕΣ 18
Μεταμόρφωση-Μεταποίηση Προμήθεια πρώτων υλών Εξασφάλιση απαραίτητων μηχανημάτων, εργαλείων ή άλλου εξοπλισμού που απαιτείται Διοίκηση ανθρώπινου δυναμικού Συνεχής έλεγχος ώστε το τελικό προϊόν να καλύπτει τις προσδοκίες-ανάγκεςπροδιαγραφές των πελατών ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΛΑΤΕΣ 19
Συνεισφορά του μάνατζερ Οι μάνατζερ πρέπει να προσθέτουν αξία στην επιχείρηση μέσω της εργασίας τους! Άρα πρέπει να διασφαλίζουν ότι το τελικό προϊόν αξίζει περισσότερο από το κόστος των πρώτων υλών και των πόρων που χρησιμοποιήθηκαν. ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΛΑΤΕΣ 20
Απαιτήσεις από έναν μάνατζερ Μάνατζμεντ δραστηριοτήτων (απαιτήσεις καταναλωτών) Διαχείριση πόρων (απαραίτητος εξοπλισμός) Διοίκηση ανθρώπινου δυναμικού (επιμόρφωση εργαζομένων, αξιοποίηση των δυνατοτήτων τους, παροχή κινήτρων για πιο αποτελεσματική εργασία) Διαχείριση πληροφοριών (συλλογή - αξιοποίηση κατάλληλων πληροφοριών και ελαχιστοποίηση κόστους. ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΛΑΤΕΣ 21
Εισροές (Πόροι): Μετατρέπονται σε προϊόντα/υπηρεσίες για την κάλυψη των αναγκών των καταναλωτών Τους θυμάστε; Ανθρώπινο δυναμικό Εξοπλισμός Προϋπολογισμός Πρώτες ύλες ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΛΑΤΕΣ 22
Κατηγοριοποίηση πόρων ΑΝΑΛΩΣΙΜΟΙ: Χρησιμοποιούνται στη διάρκεια της μεταποίησης. Π.χ. Πρώτες ύλες Ενέργεια (θέρμανση, φωτισμός, κτλ ) Χρόνος Προϋπολογισμός ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΟΙ: Μπορούν να χρησιμοποιηθούν επαναλαμβανόμενα. Π.χ. Εξοπλισμός/ μηχανήματα Εμπειρία/ εξειδίκευση ανθρώπινου δυναμικού Κτίρια και άλλοι χώροι Έπιπλα, υπολογιστές, κτλ. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Ποιοι είναι οι ανανεώσιμοι και οι αναλώσιμοι πόροι του κυλικείου μας; ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΛΑΤΕΣ 23
Εξασφάλιση πόρων Οι πόροι απαιτούν διαθέσιμα κεφάλαια. Τα κεφάλαια καθορίζονται από παρελθόντα έσοδα /δαπάνες και τους περιορισμούς εξωτερικών παραγόντων. Π.χ. Στις δημόσιες υπηρεσίες δεν επιτρέπεται η αποταμίευση πόρων. Άρα η εξασφάλιση των πόρων εξαρτάται από το «πολιτικό» εξωτερικό περιβάλλον (θα εξεταστεί σε επόμενα). ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΛΑΤΕΣ 24
Εξασφάλιση πόρων (συνέχεια) Γενική συμβουλή: Ελαχιστοποίηση κόστους Ενίσχυση ποιότητας/ανταγωνιστικότητας παρεχόμενων υπηρεσιών Προώθηση/διαφήμιση επιχείρησης ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΛΑΤΕΣ 25
Εξασφάλιση πόρων (συνέχεια) Αστάθμητοι εξωτερικοί παράγοντες: Προτιμήσεις καταναλωτών Πολιτικές αποφάσεις Τεχνολογική πρόοδος Ανταγωνιστική δραστηριότητα Κοινωνικές αλλαγές Κλιματολογικές συνθήκες και περιβαλλοντικές αλλαγές Θα αναλυθούν διεξοδικά κατά την μελέτη του εξωτερικού περιβάλλοντος μίας επιχείρησης. ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΛΑΤΕΣ 26
Εξασφάλιση πόρων (συνέχεια) Αυτή δεν είναι μία πολύ στρατηγική θεώρηση για έναν μικρομεσαίο μάνατζερ; Οι μάνατζερ δεν πρέπει να απομονώνονται από τον υπόλοιπο κόσμο. Πρέπει να έχουν γνώσεις για: Αλλαγές σε προϊόντα/πρώτες ύλες Αλλαγές σε διαδικασίες Αλλαγές στον προϋπολογισμό Αλλαγές στο επίπεδο διαθεσιμότητας των πόρων Οι μάνατζερ πρέπει να αναλαμβάνουν ή να προτείνουν βελτιώσεις (αφού η διοίκηση είναι δυναμική διαδικασία συνεχών αλλαγών) βασισμένοι στα αποτελέσματα του παρελθόντος, τα σχέδια του μέλλοντος και τα χαρακτηριστικά της επιχείρησης. ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΛΑΤΕΣ 27
Πελάτες Ποιοι είναι οι πελάτες μίας επιχείρησης (π.χ. μίας Π.Α.Ε.); Συνεχής έλεγχος των προσδοκιών/απαιτήσεων των πελατών, αφού η ικανοποίηση τους είναι ο στόχος της επιχείρησης (άρα ανταπόκριση στις αλλαγές). Διοίκηση Ολικής Ποιότητας (συνεχής βελτίωση της ποιότητας): Η βασική της θεώρηση είναι ότι κάθε μέλος ενός οργανισμούεπιχείρησης είναι πελάτης κάποιου εσωτερικού πελάτη. Οι πελάτες αγοράζουν ποιότητα (όχι υψηλή ή καλή αλλά ικανοποιητική). ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΛΑΤΕΣ 28
Πελάτες και ποιότητα Ποιότητα για τους πελάτες είναι το σημείο εκείνο στο οποίο ένα προϊόν ή μία υπηρεσία ικανοποιεί τις ανάγκες/ προσδοκίες τους. Π.χ. Αγορά ρούχων; ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΛΑΤΕΣ 29
Συμβολή στην ικανοποίηση του πελάτη Αναγνώριση των πελατών της επιχείρησης Προσδιορισμός των απαιτήσεων/προσδοκιών τους. Ποιοι είναι οι εξωτερικοί παράγοντες που επηρεάζουν αυτές. ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΛΑΤΕΣ 30
Τι κάνει ο μάνατζερ για τον εντοπισμό των επιρροών; Χρήση στοιχείων (π.χ. δημοσιευμένες εκθέσεις, οικονομικές καταστάσεις) Χρήση εσωτερικών εκδόσεων επιχείρησης Γνώση και εφαρμογή Διοίκησης Ολικής Ποιότητας σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα Μελέτη προβλέψεων Ακριβής προσδιορισμός της ταυτότητας των πελατών ΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΛΑΤΕΣ 31
ΟΡΓΑΝΩΣΙΑΚΗ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ 32
Τι είναι η (οργανωσιακή) κουλτούρα μίας επιχείρησης; Είναι ο τρόπος που γίνονται τα πράγματα σε μία επιχείρηση. Επιρροές οργανωσιακής κουλτούρας : Ιστορία και ιδιοκτησία (φιλοσοφία λόγω ιστορικών συγκυριών, συνέπειες από τη διαφορά του ιδιοκτησιακού καθεστώτος) Μέγεθος (μικρός οργανισμός-> συγκεντρωτική μεγάλος οργανισμός-> κανόνες και διαδικασίες) διοίκηση, Τεχνολογία Σκοποί και στόχοι εφευρετικότητας;) (παραγωγή «ρουτίνας» ή ανάγκη Περιβάλλον Άνθρωποι ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ 33
Τι είναι η (οργανωσιακή) κουλτούρα μίας επιχείρησης (συνέχεια); Ερώτημα μάνατζερ: Ταιριάζει η κουλτούρα μου με: Τις ανάγκες/ μελλοντικές κατευθύνσεις της επιχείρησης; Με τις ικανότητες του προσωπικού; Με τον έλεγχο που ασκώ στους υφισταμένους μου; Με την ικανότητα λήψης αποφάσεων που έχω; Με τις αλλαγές που λαμβάνουν χώρα; ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ 34
Τύποι κουλτούρας του Handy Ο Handy (1986) οριοθέτησε 4 βασικούς τύπους οργανωσιακής κουλτούρας: 1. Κουλτούρα της εξουσίας: Η οργάνωση εμφανίζεται ως προσωπικό δημιούργημα του ισχυρού αρχηγού. Πλεονεκτήματα: Άμεση αντίδραση σε εξελίξεις/αλλαγές Μειονεκτήματα: Ελάχιστοι κανόνες-διαδικασίες Ελάχιστη παραχώρηση εξουσίας Επιτυγχάνει σε μικρούς συγκεντρωτικούς οργανισμούς Αποτυχία λειτουργίας αρχηγός/ηγέτης αν απομακρυνθεί ο ικανός ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ; ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ 35
Τύποι κουλτούρας του Handy (συνέχεια) 2. Κουλτούρα του ρόλου: Βασικό χαρακτηριστικό των γραφειοκρατικών οργανισμών όπου η εκτέλεση μιας εργασίας και ο έλεγχος της βασίζεται σε κανόνες και διαδικασίες. Πλεονεκτήματα: Ανεξάρτητες λειτουργίες Εύρυθμη λειτουργία υπό διαδικασία λήψης σταθερών αποφάσεων που βασίζονται σε ορθολογικούς κανόνες. Ασφάλεια στην εργασία Μειονεκτήματα: Ο εργαζόμενος αντιμετωπίζεται απρόσωπα, άρα είναι εύκολα αντικαταστάσιμος Μειωμένη ταχύτητα αντίδρασης στις αλλαγές ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ; ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ 36
Τύποι κουλτούρας του Handy (συνέχεια) 3. Κουλτούρα του έργου (εργασιακού καθήκοντος): Προώθηση του αυτοσχεδιασμού, της έμπνευσης και εφευρετικότητας, της δημιουργικής και καινοτομικής σκέψης. Υπάρχει μεγάλη αλληλεξάρτηση μεταξύ των εργαζομένων, με έλλειψη ιεραρχίας και διακρίσεων. Πλεονεκτήματα: Θετική ανταπόκριση σε περιβάλλοντα ραγδαίων αλλαγών Μειονεκτήματα: Δύσκολη άσκηση ελέγχου Υψηλό κόστος λειτουργίας Μη εφικτότητα των καινοτόμων λύσεων ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ; ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ 37
Τύποι κουλτούρας του Handy (συνέχεια) 4. Η κουλτούρα του ατόμου: Δεσπόζει το άτομο και η ευημερία του. Οι αποφάσεις λαμβάνονται με απόλυτη πλειοψηφία και δεν υπάρχει κανένα είδος ελέγχου. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ; ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ 38
Αλλαγή κουλτούρας Διαδικασία αλλαγής Οργανωσιακής Κουλτούρας: Εντοπισμός των εξωτερικών συνθηκών που ευνοούν την αλλαγή Εντοπισμός των εσωτερικών καταστάσεων (ατόμων) που θα στήριζαν την αλλαγή Εντοπισμός των δυνάμεων που πιέζουν για αλλαγές Δημιουργία οράματος σχετικά με τις προτεινόμενες αλλαγές Ανάπτυξη στρατηγικής για την υλοποίηση της αλλαγής Ανάπτυξη και υλοποίηση προγραμμάτων δράσης στη βάση της επιλεγμένης στρατηγικής ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ 39
Αλλαγή κουλτούρας (συνέχεια) Απαιτήσεις: Χρόνος για την εφαρμογή Αλλαγές στη στάση των στελεχών Ενημέρωση-εκπαίδευση ανθρώπινου δυναμικού Αναγνώριση σφαλμάτων ή παρεξηγήσεων Προετοιμασία αποδοχής σφαλμάτων ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ 40
ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ 41
Εξωτερικό περιβάλλον Το εξωτερικό περιβάλλον είναι ο πρώτος παράγοντας που θα πρέπει να εξετάσουν σε βάθος τα στελέχη μίας επιχείρησης. Είναι ο χώρος που η διοίκηση πρέπει να αναζητεί ευκαιρίες και πιθανές απειλές στους εξής τομείς: Κόστος και διαθεσιμότητα πόρων Ζήτηση Κύκλος εργασιών/ κερδοφορία Ελαχιστοποίηση κόστους/ μεγιστοποίηση αποδοτικότητας Διαχωρίζεται στα: Ευρύτερο μάκρο-περιβάλλον Ευρύτερο μίκρο-περιβάλλον. ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 42
Μάκρο-περιβάλλον Το ευρύτερο μάκρο-περιβάλλον περιλαμβάνει 6 επιμέρους διαστάσεις: 1. Το πολιτικό-νομικό περιβάλλον (Political) 2. Το οικονομικό περιβάλλον (Economic) 3. Το κοινωνικό-πολιτιστικό περιβάλλον (Social) 4. Το τεχνολογικό περιβάλλον (Technological) 5. Το δημογραφικό περιβάλλον (Demographic) 6. Το παγκόσμιο περιβάλλον (Global). Ορισμένοι επιστήμονες χρησιμοποιούν αντί για τις 2 τελευταίες διαστάσεις τη νομική (ξεχωριστά από την πρώτη) και την περιβαλλοντολογική. ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 43
Πολιτικοί παράγοντες Συνέπειες: Αύξηση ή μείωση επενδύσεων Περισσότερη ή λιγότερη έμφαση στην αποδοτικότητα Περισσότερη ή λιγότερη ενίσχυση για την είσοδο σε νέες αγορές Λιγότερη ή περισσότερη κρατική παρέμβαση στις αποφάσεις των επιχειρήσεων. ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 44
Οικονομικοί παράγοντες Η οικονομία εξαρτάται από πολιτικές αποφάσεις για: Τη φορολογία εισοδήματος Τη φορολογία των επιχειρήσεων Κυβερνητική πολιτική για την ανεργία Εμπιστοσύνη στην οικονομική κατάσταση σημαίνει ανάπτυξη (ζήτηση που ξεπερνά την προσφορά), ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή και το αγοραστικό κοινό. ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 45
Κοινωνικοί παράγοντες Γήρανση του πληθυσμού (η ζήτηση επηρεάζεται από την ηλικία) Εκπαίδευση και επιμόρφωση Σύνθεση της οικογένειας Υγεία και κοινωνική θέση ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 46
Τεχνολογικοί παράγοντες Οι εξελίξεις στην τεχνολογία επηρεάζουν: Τις μεθόδους παραγωγής και διανομής Τη ζήτηση και τις απαιτήσεις των καταναλωτών Την τιμή του προϊόντος Την αποτελεσματικότητα της διοίκησης ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 47
Νομικοί παράγοντες Εμπορικό δίκαιο: θέτει τους κανόνες λειτουργίας των επιχειρήσεων και εξασφαλίζει ικανοποιητικό επίπεδο ποιότητας προϊόντων, ικανοποίηση των προδιαγραφών που θέτει ο πελάτης, συνέπεια με την περιγραφή των προϊόντων, κτλ. Συμβόλαια (εμπεριέχουν τις έννοιες της συμφωνίας, της αμοιβαιότητας, της πρόθεσης, της μορφής, της γνησιότητας συναίνεσης και της ικανότητας) Εργατικό δίκαιο ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 48
Περιβαλλοντικοί παράγοντες Δημιουργία συλλογικής συνείδησης για την προστασία του περιβάλλοντος. Για την επιτυχή αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων ο έλεγχος της ρύπανσης (παραγωγή πρώτων υλών, και βιομηχανικών προϊόντων, διάθεση απορριμμάτων) δεν αρκεί (κοστοβόρος, ολοένα και δυσκολότερος λόγω συνεχούς αύξησης της κατανάλωσης). Για αυτό η έμφαση έχει μεταφερθεί στον παράγοντα ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ. Στην προσπάθεια αυτή συντελεί ο οικολογικός σχεδιασμός των προϊόντων/ υπηρεσιών. ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 49
Τελικά Ποιες είναι οι επιρροές στους πελάτες; Οι ανάγκες των πελατών αποτελούν αντανάκλαση των εξωτερικών επιρροών που δέχονται. Παραδείγματα; ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 50
Παράδειγμα Διάσταση/γεγονός πολιτικό-νομικό προσβασιμότητα ΑΜΕΑ οικονομικό αύξηση επιτοκίων δανεισμού κοινωνικό-πολιτιστικό αυξημένο ενδιαφέρον για την υγεία και τη φυσική κατάσταση τεχνολογικό βιοκαύσιμα δημογραφικό γήρανση του πληθυσμού παγκόσμιο οικονομική ανάπτυξη της Κίνας Κλάδος Επίδραση Θετική Ουδέτερη Αρνητική κατασκευαστές ανελκυστήρων * ιδιοκτήτες ακινήτων * αγορά κατοικίας * είδη παντοπωλείου * γυμναστήρια * βιομηχανία κρέατος * ενεργοβόρες βιομηχανίες * αγορά πετρελαίου * προϊόντα υγείας * βρεφικά προϊόντα * αναψυκτικά * εγχώριοι κατασκευαστές παιχνιδιών * ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 51
Επιρροές στους πελάτες (συνέχεια) Προσδιορισμός: Μελλοντικής ζήτησης Απόκτηση απαιτούμενων πόρων και κόστος τους Προσδοκώμενο επίπεδο από τους πελάτες Ανταγωνισμός Επιρροές στους πελάτες και μεταβολή προσδοκιών που αυτές επιφέρουν ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 52