Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Σχολή Φυσικής Αγωγής & Αθλητισμού Τομέας Προπονητικής Συμπόσιο Ελληνικής Εταιρείας Προπονητικής Δρομείς Υγείας, νέες τάσεις-προοπτικές Δρομικό Παπούτσι Μαντζουράνης Νικόλαος, MSc/PhD..είμαστε φτιαγμένοι για να τρέχουμε. Πρέπει να επιστρέψουμε στη φυσική μας κίνηση! Θεσσαλονίκη, 26 Νοεμβρίου 2016 Haile Gebreselassie, Αθήνα 2016 Ανθρωπολογία & Κίνηση Εξέλιξη επιδόσεων Μαραθώνιου ανδρών Ιθαγενείς Αυστραλίας: ταχύτητα 37km/h Γιουσέιν Μπόλτ: Παγκόσμιο Ρεκόρ 100m 9.58s ταχύτητα 43km/h Peronnet & Thibault, (2000) Δρομικό κίνημα στην Ελλάδα 150 αγώνες/έτος: Μαραθώνιοι/Ημιμαραθώνιοι Run Greece Ορεινοί δρόμοι Υπεραποστάσεις 2013 Τερμάτισαν :8.489 Αλλοδαποί: (45.5% -3893) Έλληνες: (54.5% -4596 ) 2014 Τερμάτισαν :10.516 Αλλοδαποί: (40% -4.219) Έλληνες: (59.9% -6.297) 2015 Τερμάτισαν :11.834 Αλλοδαποί: (39,9%-4.742) Έλληνες: (60.1% -7.144) Μαραθώνιος Αθήνας 2016 Τερμάτισαν :13.786 Αλλοδαποί:(39,1% - 5.495) Έλληνες: (60.9% - 8.267) 1
Είδη Δρομικού παπουτσιού Προθέρμανσης Διαχρονική εξέλιξη του δρομικού παπουτσιού Αγωνιστικά δρόμου σε άσφαλτο Προπόνησης Ορεινού δρόμου Αγωνιστικά Ορεινού δρόμου Διαχρονική εξέλιξη του αγωνιστικού παπουτσιού Έτος Ίδρυσης SAUCONY:1898 NEW BALANCE: 1906 MIZUNO:1906 BROOKS: 1914 ADIDAS:1948 ASICS:1949 PUMA:1952 NIKE:1971 UNDER ARMOUR: 1996 Βιομηχανία Δρομικού παπουτσιού Πωλήσεις 2004:10.75 δισ. ευρώ 2011: 12.43 δισ. ευρώ 2012: στις ΗΠΑ δαπανήθηκαν 2.22 δισ. ευρώ για την αγορά δρομικών παπουτσιών. Χώρες κατασκευής: Κίνα, Ιαπωνία, Κορέα, Ταϊβάν, Βιετνάμ, Ινδία, Ινδονησία Μεξικό, Βραζιλία, Αργεντινή Βοσνία, Κόσσοβο, Ιταλία 2012: η Adidas κατασκεύασε 244 εκατ. ζευγάρια με έσοδα 6.95 δισ. ευρώ 71% γυναίκες, ηλικίας 25 ετών Economist, 2014 Τιμές Δρομικού παπουτσιού Washington Post, 19 November 2016 Παραγωγή Δρομικού παπουτσιού 2
Παραγωγή Δρομικού παπουτσιού Παραγωγή Δρομικού παπουτσιού Επιλέγοντας το κατάλληλο δρομικό παπούτσι Υπολογισμός Μεγέθους Παπουτσιού Μέγεθος παπουτσιού Τύπος πέλματος Τύπος πέλματος & δρομικό παπούτσι Δέσιμο κορδονιών & τύπος πέλματος I. Υψηλή ποδική καμάρα: δέσιμο χωρίς σταύρωμα II. Υπερ-πρηνισμό: 2 κορδόνια για κάθε παπούτσι: 1μικρού μήκους στις 2 πρώτες τρύπες και 1 στις υπόλοιπες III. Στενή Πτέρνα: δέσιμο με θηλιές στις τελευταίες τρύπες IV. Στενό Πρόσθιο Πόδι: δέσιμο με ελεύθερες την 4η και 6η τρύπα Dura et al., Sports Engineering, 1999 V. Πλατύ Πρόσθιο Πόδι: δέσιμο με ελεύθερες την 1η και 5η τρύπα 3
Δρομική κάλτσα O-motion compression Injinji Performance Toeshock Sigvaris Performance shock ZENSAH CEP Sports shocks GroundHog shocks Thorlos Lite Micro Mini Crew shocks Hilly shocks Accapi Pro shocks 1000Mile shocks Ashford et al., Foot, 2011 Το άκρο πόδι: 200.000 νευρικές απολήξεις 33 μύες 26 οστά 19 συνδέσμους Atlas of Human Anatomy, Netter 1997 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ!! Τεχνολογία αθλητικού παπουτσιού ADIDAS. Torsion System & Coolmax ASICS. GEL Cushioning System DIADORA. NET Breathing System Li-NING. M Cushion Technology MIZUNO. Wave Technology NEW BALANCE. N-ERGY & Stability Web NIKE Dynamic Fit ΟΝ CloudTec cushioning PUMA. IdCELL, & BioRide Technology SAUCONY. Pro Grid Technology UNDER ARMOUR. MicroG REEBOK. ZigZag Technology Τεχνικές ιδιαιτερότητες αθλητικού παπουτσιού Τεχνολογία χαμηλού πέλματος Inov-8 SHOC-ZONE system Vibram FIVEFINGERS VIVOBAREFOOT ZEM ALTRA ZERO DROP 4
Επιλέγοντας το κατάλληλο δρομικό παπούτσι Παπούτσι Ορεινού δρόμου Περιβαλλοντικές συνθήκες Επιφάνεια προπόνησης/αγώνα (Mondotrack FTX) Σταθερή εξωτερική σόλα (outsole) με καλή πρόσφυση Χαμηλό drop για ισορροπία και σταθερότητα Ενδιάμεση σόλα (midsole) απόσβεσης κραδασμών Προστασία από τραυματισμούς Ελαφρύ (<300gr) Αδιάβροχα (GORE-TEX ) Αποβολή λάσπης-σκουπιδιών Αντικατάσταση μετά από 480-640km χρήσης Παπούτσι προπόνησης σε άσφαλτο Παπούτσι αγώνα σε άσφαλτο Εξωτερική αντιολισθητική σόλα (outsole) Drop 6-8mm με ενίσχυση στην πτέρνα Ενδιάμεση σόλα (midsole) απόσβεσης κραδασμών Διαπνέουσα μεμβράνη Ελαφρύ (<270gr) Εύκαμπτο Ανάλογα με τον τύπο πέλματος Αντικατάσταση μετά από 400km χρήσης Ανάλογα με την απόσταση (5k-10k-10k-Ημιμ-Μαραθ) Drop 4-6mm Ενδιάμεση σόλα (midsole) απόσβεσης κραδασμών Προστασία Αχίλλειου τένοντα Διαπνέουσα μεμβράνη Ελαφρύ (<250gr) Καμπυλοειδές Ανάλογα με τον τύπο πέλματος Αντικατάσταση μετά από 150km αγωνιστικής χρήσης Επιλέγοντας το κατάλληλο δρομικό παπούτσι Σωματική μάζα αθλητή/τριας Επίπεδο δρομέα ΔΡΟΜΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Η δρομική οικονομία έχει συσχετισθεί με φυσιολογικούς, ανθρωπομετρικούς, βιοκινητικούς & μεταβολικούς παράγοντες οι οποίοι αλληλεπιδρούν με την παραγωγή ATP. Jones & Carter, 2000 Kinoshita & Bates, J Ap Biomechanics,1996 Wilson, Sports Engineering, 2011 Wannop et.al., Sports Engineering, 2012 5
Διαφορές προσγείωσης με & χωρίς παπούτσια Επαφή του πέλματος στο έδαφος 75-80% των δρομέων με παπούτσια χρησιμοποιούν την οπίσθια επαφή του ποδιού στο έδαφος Δρομείς χωρίς παπούτσια χρησιμοποιούν την πρόσθια προσγείωση Perl, Daoud & Lieberman, MSSE, 2012 Daoud et al., MSSE, 2012 Αναπτυξιακή ηλικία & δρομικό παπούτσι Το ύψος της σόλας Η τεχνολογία απόσβεσης κραδασμών Το δέσιμο των κορδονιών Το βάρος του παπουτσιού Αναπτυξιακή ηλικία & δρομικό παπούτσι Ανύψωση της φτέρνας του παπουτσιού μπορεί να δημιουργήσει βράχυνση του Αχίλλειου τένοντα & μακροπρόθεσμα μόνιμη μείωση της κινητικότητας του τένοντα Shultz et al., 2016 Σόλες παπουτσιού πάχους >6mm μειώνουν κατά 80-90% την ευκαμψία της ποδοκνημικής Rossi, 2002 Ελαφρά και εύκαμπτα παπούτσια προπόνησης προτείνονται σε αθλητές/τριες αναπτυξιακής ηλικίας Wolf et al., 2008 Έρευνα για τρέξιμο χωρίς παπούτσια σε δρομείς αναπτυξιακής ηλικίας Επιδόσεις αγοριών στο δρόμο 1000m με παπούτσια προθέρμανσης, καρφιά και χωρίς παπούτσια Αυξάνει τη δύναμη των μυών του ποδοκνημικής Βελτιώνει την ισορροπία Αυξάνει τη λειτουργικότητα της ποδοκνημικής Αυξάνει το μυϊκό τόνο των μυών της άκρας ποδός Αυξάνει τη μυϊκή αντοχή 6,5 6 5,5 5 MIN 4,5 4 3,5 Rao & Joseph, 1992 VivoBarefoot, 2008 Wolf, 2008 Lieberman, 2010 Sinclair et al., 2015 3 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ ΠΡΟΘΕΡΜΑΝΣΗΣ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΑ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ ΧΩΡΙΣ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ Pilianidis, Mantzouranis, Siachos, Human Movement, 2014 6
Επιδόσεις κοριτσιών στο δρόμο 1000m με παπούτσια προθέρμανσης, καρφιά και χωρίς παπούτσια ΜΙΝ 6,5 6 5,5 5 4,5 4 3,5 3 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ ΠΡΟΘΕΡΜΑΝΣΗΣ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΑ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ ΧΩΡΙΣ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ Pilianidis et al., Trends in Sports Sciences, 2013 Συσχετίσεις μεταξύ των επιδόσεων στα 1000m με τα φυσιολογικά χαρακτηριστικά των αθλητών/τριών αναπτυξιακής ηλικίας Variables r p values Significance ΑΘΛΗΤΙΚΑ ΠΑΠΟΎΤΣΙΑ ΗΛΙΚΙΑ (yr) 0.03 0.87 n.s. ΒΑΡΟΣ( kg) -0.30 0.06 n.s. ΑΝΑΣΤΗΜΑ (cm) 0.45 0.03 sig. ΛΙΠΟΣ (%) 0.17 0.28 n.s. ΠΕΡΙΜΕΤΡΟΣ ΜΗΡΟΥ (cm) 0.06 0.72 n.s. ΠΕΡΙΜΕΤΡΟΣ ΓΑΣΤΡ/ΜΙΟΥ (cm) -0.30 0.06 n.s. ΜΗΚΟΣ ΠΕΛΜΑΤΟΣ (cm) -0.73 0.001 sig. ΧΩΡΙΣ ΠΑΠΟΎΤΣΙΑ ΗΛΙΚΙΑ (yr) 0.17 0.29 n.s. ΒΑΡΟΣ (kg) -0.18 0.26 n.s. ΑΝΑΣΤΗΜΑ (cm) 0.46 0.002 sig. ΛΙΠΟΣ (%) -0.23 0.15 n.s. ΠΕΡΙΜΕΤΡΟΣ ΜΗΡΟΥ (cm) 0.16 0.32 n.s. ΠΕΡΙΜΕΤΡΟΣ ΓΑΣΤΡ/ΜΙΟΥ (cm) 0.20 0.21 n.s. ΜΗΚΟΣ ΠΕΛΜΑΤΟΣ(cm) -0.63 0.001 sig. ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΑ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ ΗΛΙΚΙΑ (yr) 0.08 0.63 n.s. ΒΑΡΟΣ (kg) -0.28 0.08 n.s. ΑΝΑΣΤΗΜΑ (cm) 0.45 0.05 sig. ΛΙΠΟΣ (%) 0.17 0.27 n.s. ΠΕΡΙΜΕΤΡΟΣ ΜΗΡΟΥ (cm) 0.12 0.52 n.s. ΠΕΡΙΜΕΤΡΟΣ ΓΑΣΤΡ/ΜΙΟΥ (cm) -0.30 0.06 n.s. ΜΗΚΟΣ ΠΕΛΜΑΤΟΣ(cm) -0.65 0.001 sig. Ασκήσεις Toe-ga, (Chou et al., 2008) Προπόνηση? Άσκηση 1 Άσκηση 2 Άσκηση 3 Ασκήσεις Toe-ga Chou et al., 2008 Άσκηση 1 Άσκηση 2 Άσκηση 3 Άσκηση 4 Άσκηση 5 Άσκηση 6 Άσκηση 4 Άσκηση 5 Άσκηση 6 Καθαρισμός Δρομικού παπουτσιού Δρομικό παπούτσι και Τραυματισμοί Όχι χρήση πλυντηρίου ρούχων Διάστρεμμα ποδοκνημικής Ζεστό νερό-οδοντόβουρτσα-υγρό σαπούνι (χωρίς γλυκερίνη) Σύνδρομο διαμερίσματος κνήμης (ΜΤSS) Εσωτερική σόλα χωριστά Τενόντωση Αχίλλειου τένοντα Κορδόνια χωριστά Χονδροπάθεια Επιγονατίδας (ανάστημα) 12 ώρες στέγνωμα Φλεγμονές Πελματιαίας Απονεύρωσης 7
Ανακύκλωση-Δωρεά δρομικού παπουτσιού Nike-Reuse-a-Shoe Shoes for Planet Earth- ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Στατικό ή δυναμικό πελματογράφημα Επιλογή κατάλληλου μεγέθους παπουτσιού (με κάλτσα) Δοκιμή μεγέθους δρομικού παπουτσιού στο τέλος της ημέρας Διαδικτυακή αγορά νέου παπουτσιού με κριτήριο το παλιό Συντήρηση δρομικού παπουτσιού Soles4Souls s Hope Runs Shoe4Africa Heart and Sole Ανακύκλωση δρομικού παπουτσιού (περίπου 500km) Δρομικά Παπούτσια ελαφρύτερα από 285gr (άνδρες) Δρομικά Παπούτσια ελαφρύτερα από 255gr (γυναίκες) Δρομικά Παπούτσια με σόλα <6mm Ασκησιολόγιο Toe-ga για πέλμα & δάκτυλα ποδιών Ευχαριστώ πολύ! 8