ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΕΡΡΙΚΟΣ ΝΤΥΝΑΝ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ CT Στεφανιογραφία Θωμάς Γ. Βραχλιώτης Δ/ντής Επεμβατικής Ακτινολογίας
Η πρόοδος των τεχνολογικών εξελίξεων πού οδήγησαν στήν βελτίωση της διακριτικής ικανότητας (spatial resolution) επέτρεψαν καί την ανάπτυξη της CT στεφανιογραφίας Αυτή τη στιγμή η CT στεφανιογραφία είναι μία ταχύτατα εξελισσόμενη αναίμακτη διαγνωστική μέθοδος η οποίακαθιερώνεται σαν εξέταση σε διαγνωστικούς αλγόριθμους Kλινικό ερώτημα: ποιοί ασθενείς θά ωφεληθούν εάν υποβληθούν σε CT στεφανιογραφία? Εκτίμηση βατότητος στεφανιαίων αρτηριών Εκτίμηση ανωμαλιών έκφυσης στεφανιαίων αρτηριών Εκτίμηση βατότητος ενδαυλικών ναρθήκων stents Εκτίμηση βατότητος αορτοστεφανιαίων παρακάμψεων
Η πρόοδος των τεχνολογικών εξελίξεων πού οδήγησαν στήν βελτίωση της διακριτικής ικανότητας (spatial resolution) επέτρεψαν καί την ανάπτυξη της CT στεφανιογραφίας Αυτή τη στιγμή η CT στεφανιογραφία είναι μία ταχύτατα εξελισσόμενη αναίμακτη διαγνωστική μέθοδος η οποίακαθιερώνεται σαν εξέταση σε διαγνωστικούς αλγόριθμους Kλινικό ερώτημα: ποιοί ασθενείς θά ωφεληθούν εάν υποβληθούν σε CT στεφανιογραφία? Εκτίμηση βατότητος στεφανιαίων αρτηριών Εκτίμηση ανωμαλιών έκφυσης στεφανιαίων αρτηριών Εκτίμηση βατότητος ενδαυλικών ναρθήκων stents Εκτίμηση βατότητος αορτοστεφανιαίων παρακάμψεων
Ιδιαιτερότητες της καρδιάς καί τών στεφανιαίων αγγείων στην απεικόνιση τους Μικρής διαμέτρου αγγεία Χρειαζόμαστε αξονικό τομογράφο ικανό να διενεργεί λεπτές τομές (<1 mm) Η καρδιά πάλλεται συνεχώς Χρειαζόμαστε αξονικό τομογράφο ικανό να διενεργεί λεπτές τομές με μεγάλη ταχύτητα σε συγχρονισμό με τόν καρδιακό κύκλο (ΕCGgating, b-blockers >65 bpm) Xρειαζόμαστε αξονικό τομογράφο MDCT 64+
Ελικοειδής Αξονική Τομογραφία - Spiral CT - Helical CT Μία περιστροφή λυχνίας μία εικόνα 1990 Ελικοειδής ΑΤ 1999 4 ΜDCT 2001 2004 2005 2006 2009 16 MDCT 64 MDCT 128 MDCΤ 256 MDCΤ 320 MDCT
Accuracy of 16-Row Multidetector Computed Tomography for the Assessment of Coronary Artery Stenosis. JAMA 2006;296:403-411. Prospective Multicenter Study (eleven sites) Vessels > 2mm diameter Of the 1629 segments, 71% were evaluable on MDCT The results of this study indicate that MDCT coronary angiography performed with 16-row scanners is limited by a high number of nonevaluable cases and a high falsepositive rate. Thus, its routine implementation in clinical practice is not justified. Nevertheless, given its high sensitivity (89%) and negative predictive value (99%), 16-row MDCT may be useful in excluding coronary disease in selected patients in whom a false-positive or inconclusive stress test result is suspected.
Accuracy of 16-Row Multidetector Computed Tomography for the Assessment of Coronary Artery Stenosis. JAMA 2006;296:403-411. Prospective Multicenter Study (eleven sites) Vessels > 2mm diameter Of the 1629 segments, 71% were evaluable on MDCT The results of this study indicate that MDCT coronary angiography performed with 16-row scanners is limited by a high number of nonevaluable cases and a high falsepositive rate. Thus, its routine implementation in clinical practice is not justified. Nevertheless, given its high sensitivity (89%) and negative predictive value (99%), 16-row MDCT may be useful in excluding coronary disease in selected patients in whom a false-positive or inconclusive stress test result is suspected.
64-slice MDCT coronary angiography
Negative predictive value: probability of no disease among patients with a negative test Αρνητική προγνωστική αξία: πιθανότητα απουσίας νόσου σε ασθενείς με αρνητική δοκιμασία
CT angiography: front line for acute coronary syndromes now? Heart. 2007 Nov;93(11):1325-6 64-slice computed tomography coronary angiography in patients with high, intermediate, or low pretest probability of significant coronary artery disease. J Am Coll Cardiol. 2007 Oct 9;50(15):1469-75. Soft and intermediate plaques in coronary arteries: how accurately can we measure CT attenuation using 64-MDCT? AJR Am J Roentgenol. 2007 Oct;189(4):981-8. Dual-source coronary computed tomography angiography for detecting in-stent restenosis. Heart. 2007 Sep 19:online first Applications of multislice computed tomography in coronary artery disease. J Magn Reson Imaging. 2007 Jul;26(1):14-22. Review. Radiation dose to patients from cardiac diagnostic imaging. Circulation. 2007 Sep 11;116(11):1290-305. Review. Estimating risk of cancer associated with radiation exposure from 64-slice computed tomography coronary angiography. JAMA. 2007 Jul 18;298(3):317-23.
Ανωμαλίες έκφυσης στεφανιαίων Magnetic resonance angiography of anomalous coronary arteries. A new gold standard for delineating the proximal course? Post JC, et al. Circulation. 1995 Dec 1;92(11):3163-71 Conclusion: MR angiography appears to be a very useful adjunct to conventional coronary angiography and, with confirmation of these results in larger series, might even be considered a new gold standard in the imaging of the proximal course of anomalous coronary arteries.
Εκφυση δεξιάς στεφανιαίας από πρόσθιο κατιόντα
Εκφυση δεξιάς στεφανιαίας από πρόσθιο κατιόντα
Εκφυση αριστεράς στεφανιαίας από δεξιό κόλπο Valsalva
Anomalous Origin of RCA from the Lt Coronary Sinus Interarterial malignant course
Anomalous Origin of LCx from RCA Retroaortic, benign course
Myocardial Bridging Tunneled middle segment of LAD
Myocardial Bridging Tunneled middle segment of LAD, Systolic Compression
Εκτίμηση βατότητος ενδαυλικών ναρθήκων - stents
Schuijf JD, et al. Radiology 2007:245 (Nov) 416-423 Σε 65/76 (86%) των stents κατέστη δυνατή η διαγνωστική τους εκτίμηση Ο αυξημένος καρδιακός ρυθμός καί η αλληλοεπικάλυψη των stents σχετίζονται με αύξηση της δυσκολίας διαγνωστικής εκτίμησης τών stents Αντίθετα, η ανατομική θέση των stents, το πάχος τού μεταλλικού πλέγματος των stents καί ο τύπος τού stent δέν σχετίζονται με αύξηση στήν δυσκολίας της διαγνωστικής εκτίμησης τών stents Ευαισθησία καί ειδικότητα ανίχνευσης ενδοαυλικής στένωσης 50% (in-stent stenosis) : 100%, 100% Ευαισθησία καί ειδικότητα ανίχνευσης περιαυλικής στένωσης 50% (peri-stent stenosis) : 100%, 98%
Das KM, et al. Radiology 2007:245(Nov)424-432 Kατέστη δυνατή η διαγνωστική εκτίμηση σε 97/107 (91%) των stents Ευαισθησία εκτίμησης ενδοαυλικής στένωσης : 96.9% Ειδικότητα εκτίμησης ενδοαυλικής στένωσης : 88% Αρνητική προγνωστική αξία : 98.5%
64 slices 2x64 slices
Eκτίμηση αορτοστεφανιαίων παρακάμψεων Vrachliotis TG, et al. ΑJR, Am J Roentgenol. 1997 Apr;168(4):1073-80
Wintersberger BJ, et al Radiology. 1998 Aug;208(2):345-51.
64-SLICE CT 16-SLICE CT KG. Bis, MD,FACR
Dual-source CTCA (2x64 slices)
Οπισθοαορτική φλεβική αορτοστεφανιαία παράκαμψη KG. Bis, MD,FACR
53 yrs, acute chest pain 64-MDCT Significant LAD stenosis, excellent correlation with SCA
False positive - blooming artifact 64-MDCT 49 yrs, atypical chest pain
LM LCx RCA LCx Mild LAD stenoses LAD LAD LAD 45 yrs, asymptomatic, high-risk for CAD
Dual-source CTCA stent RCA: severe stenoses & occlusion at proximal segment, mid & distal segments without significant stenoses, patent stent.
Selective Coronary Angiography (SCA) Dual-source CTCA
Selective Coronary Angiography (SCA) Dual-source CTCA LAD
Selective Coronary Angiography (SCA) D1 D1 D2 D2 LAD: migrating stenosis - spasm
Selective Coronary Angiography (SCA) LAD post Vasodilatation
Διαγνωστική προσπέλαση άτυπου θωρακικού άλγους Η χρήση της CT αγγειογραφίας σαν εξέταση πρώτης γραμμής - triple r/o protocol - στην διαγνωστική προσπέλαση του οξέος θωρακικού άλγους σε επείγουσα βάση είναι επί τού παρόντος υπό διερεύνηση Η ταυτόχρονη διαγνωστική εκτίμηση με μία καί μόνη εξέταση της πνευμονικής εμβολής αορτικού διαχωρισμού οξέος στεφανιαίου συνδρόμου είναι πολλά υποσχόμενη. Αναμένεται να είναι η εξέταση εκλογής αφού πρώτα διενεργηθούν οι απαραίτητες μελέτες
Intraarterial Coronary CT Angiography
Bis KG, et al. Catheter Contrast Enhanced Coronary CT-Angiography Using An Aortic Root Injection. Preliminary Technical Development in Four Patients. Int J Cardiovasc Imaging 2004;20:541-547.
Prospective versus retrospective ECG-gated MDCTCT coronary angiography: a systematic review of radiation dose and diagnostic accuracy. Eur J Radiol. 2012 Feb;81(2):e94-100 22 studies were included for analysis. The mean effective dose of prospective ECG-gated scans was 4.5mSv, which is significantly lower than that of retrospective scans, which is 13.8mSv. The mean sensitivity and specificity of MDCT angiography in the diagnosis of coronary artery disease was 97.7% and 92.1 for prospective ECG-gated scans; 95.2% (95% CI: 91%, 99.5%) and 94.4% (95% CI: 88.5%, 100%) for retrospective ECGgated scans, respectively, with no significant difference for sensitivity but significant difference for specificity (p=0.047). Conclusion MDCT coronary angiography with prospective ECG-gating leads to a significant reduction of radiation dose when compared to that of retrospective ECG-gating, while offering comparable image quality and diagnostic value.
Indications for CCTA I Detection of CAD in symptomatic patients without known heart disease, either nonacute or acute presentations Detection of CAD in patients with new onset or newly diagnosed clinical heart failure and no prior CAD Preoperative coronary assessment prior to noncoronary cardiac surgery Patients with prior ECG exercise testing - Normal test with continued symptoms or intermediate risk Duke treadmill score Patients with prior stress imaging procedures - Discordant ECG exercise and imaging results or equivocal stress imaging results
Indications for CCTA II Evaluation of new or worsening symptoms in the setting of a past normal stress imaging study Risk assessment post revascularization - Symptomatic if post coronary artery bypass grafting or asymptomatic with prior left main coronary stent greater than or equal to 3 mm Evaluation of cardiac structure and function in adult congenital heart disease Evaluation of cardiac structure and function - Ventricular morphology and systolic function Evaluation of cardiac structure and function - Intracardiac and extracardiac structures
Negative predictive value: probability of no disease among patients with a negative test Αρνητική προγνωστική αξία: πιθανότητα απουσίας νόσου σε ασθενείς με αρνητική δοκιμασία
Συμπεράσματα
Top ten clinical indications for CCTA 1. R/o significant stenoses in stable pts with suspected CAD, but intermediate pretest likelihood of disease 2. R/o CAD in acute chest pain 3. Coronary anomalies 4. R/o stenoses before noncoronary cardiac surgery 5. Patency of bypass grafts 6. Use of CT as an alternative when cardiac cath- impossible or high risk 7. Clarify unclear anatomy/pathology after cath- 8. Providing peri-interventional information for percutaneous coronary intervention 9. Assessing coronary stents 10. Determining presence and extent of coronary atherosclerotic plaque
Συμπεράσματα Επί τού παρόντος η 64-MDCT στεφανιογραφία φαίνεται να ενδείκνυται: Σε ασθενείς με υποψία ανωμαλίας έκφυσης των στεφανιαίων αρτηριών Σε ασθενείς με αορτοστεφανιαίες παρακάμψεις* Σε ασθενείς με ενδιάμεσο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου καί άτυπο θωρακικό άλγος λόγω της υψηλής αρνητικής προγνωστικής αξίας της μεθόδου Ενδαυλικοί νάρθηκες stents* Η διαγνωστική προσπέλαση τού άτυπου θωρακικού άλγους με ταυτόχρονη εκτίμηση των στεφανιαίων, της αορτής καί των πνευμονικών αρτηριών με CT αγγειογραφία είναι πολλά υποσχόμενη αλλά φυσικά χρειάζονται προοπτικές μελέτες