Ιωάννης Δέδες Επεμβατικός Ακτινολόγος Τμήμα Επεμβατικής Ακτινολογίας Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο Θεσσαλονίκης
ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ ΔΙΑΔΕΡΜΙΚΕΣ ΘΕΡΜΟΚΑΥΤΗΡΙΑΣΜΟΣ (ABLATION) IRREVERSIBLE ELECTROPORATION FOCUS ULTRASOUND (HIFU) ραδιοσυχνότητες (RF) μικροκύματα (MW) laser-induced thermotherapy (LITT) cryoablation ΕΝΔΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΕΜΒΟΛΙΣΜΟΣ (TAE) ΕΝΔΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΧΗΜΕΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΝΔΑΡΤΗΡΙΑΚΟΣ ΧΗΜΕΙΟΕΜΒΟΛΙΣΜΟΣ (TACE) ΡΑΔΙΟΕΜΒΟΛΙΣΜΟΣ (TARE)
ABLATION MW ABLATION Υψηλότερες θερμοκρασίες εντός του όγκου Μικρότερος χρόνος Βελτίωση της μετάδοσης της θερμότητας Χωρίς ηλεκτρόδια γείωσης RF ABLATION Απαγωγή της θερμότητας από αγγεία πλησίον του όγκου
ΟΓΚΟΙ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Πρωτοπαθής μη μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα - Συχνή αιτία θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως - 20% των ασθενών μπορούν να χειρουργηθούν Πνευμονικές μεταστάσεις - 25-30% ανεύρεση σε καρκινοπαθείς, στην νεκροτομή - 50% σε καρκίνου του νεφρού - Σάρκωμα (42%), Έντερο (14%), Μαστός (9%), Νεφροί (8%), Όρχεων (7%), Μελάνωμα (6%), ENT (5%)
ΓΙΑΤΙ ΘΕΡΜΟΚΑΥΤΗΡΙΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΩΝ ΟΓΚΩΝ? ABLATION Ασφαλής τεχνική (μικρότερη νοσηρότητα/θνητότητα) Λιγότερο επεμβατική τεχνική Ταχεία ανάρρωση (1 ημέρα νοσηλείας) Cost-effective μέθοδος Παρηγορικός χαρακτήρας (μικρή/καθόλου επίδραση στη λετουργία του πνεύμονα) Έλεγχος συμπτωμάτων νόσου Διατήρηση υψηλού επιπέδου ποιότητας ζωής Επιμήκυνση επιβίωσης Πολύ σπάνια μακροχρόνιες επιπλοκές
ΟΓΚΟΙ ΠΝΕΥΜΟΝΩΝ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ABLATION ΠΝΕΥΜΟΝΩΝ NSCLC Πνευμονικές μεταστάσεις μέγεθος < 2,5 cm χωρίς διήθηση λεμφαδένων μέγεθος < 3,5 cm αριθμός < 5-6 ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΕΧΝΙΚΗΣ RF Πολλαπλές μεταστάσεις MW Σάρκωμα Μεγάλοι όγκοι Απομονωμένες πολύ μικρές μεταστάσεις Cryo Επώδυνοι όγκοι Τοιχωματικοί όγκοι
NSCLC - ABLATION ΑΠΟΛΥΤΕΣ ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ εντόπιση της εστίας σε απόσταση < 1 cm από κύριο βρόγχο παρουσία ατελεκτασίας ή αποφρακτικής πνευμονίτιδας διαταραχές της πηκτικότητας του αίματος που δεν μπορούν να διορθωθούν κλινική κατάσταση ασθενούς (Performance Status >2) ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ προηγηθείσα πνευμονεκτομή εστίες κοντά σε μεγάλα αγγεία ή καρδιά Crocetti L, et al, Eur J Radiol 2010 Βλέποντας την εξαιρετική ανοχή στη θεραπεία, είναι δύσκολο να προσδιορίσει κανείς μια απόλυτη αντένδειξη για το RFA των όγκων του πνεύμονα DeBaere T et al, CVIR 2010
RF ABLATION (NSCLC): Αποτελεσματικότητα Ολική ανταπόκριση του όγκου στο 80% σε όγκους διαμέτρου <3.5 cm Lencioni R et al, Lancet Oncology 2008 Ολική ανταπόκριση του όγκου στο 76-90% σε όγκους διαμέτρου <2 cm DeBaere T et al, CVIR 2010
RF ABLATION: ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟ NSCLC ΣΤΑΔΙΟΥ Ι AUTHOR (n) 1-y Survival (%) 2-y Survival (%) 3-y Survival (%) Lee et al (2004) 10 80 - - Fernando et al (2005) 9 89 80 - Hiraki et al (2006) 20 90 84 74 Simon et al (2007) 75 78 57 36 Pennathur et al (2007) 19 95 68 - Lencioni et al (2008) 13 70 48 - Lanuti et al (2009) 31-78 47 (4-y surv)
ABLATION ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΩΝ ΜΕΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΠΕΡΙΠΛΟΚΗ Διάστημα ελεύθερο νόσου Εντόπιση Κατάσταση υποδοχέων Συμπτώματα ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Βιοδείκτες Κατάσταση μετάλλαξης Παρενέργειες Προτίμηση ασθενούς Προηγούμενες θεραπείες
ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΣΤΟ ΘΕΡΜΟΚΑΥΤΗΡΙΑΣΜΟ ΤΩΝ ΟΓΚΩΝ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Χειρουργείο RFA (78 ασθενείς, 130 meta) (n=126 ασθενείς, 223 meta) Ηλικία 53.3 χρ. 62.2 χρ. PS 1-2 9% 25% Πλήρης ανταπόκριση 74% 38% Εξωθωρακικές meta 12% 26% Meta και στους 2 λοβούς 6% 24% Taille max moyenne (mm) 17.4 15.4 Radiofrequency ablation versus surgery for the treatment of lung metastases: a comparative study. L. Tselikas, F. Deschamps, A. Auperin, O. Mercier, S. Yevich, A. Hakimé, C. Teriitehau, E. Fadel, T. de Baère; Villejuif/FR, 2 Plessis Robinson/FR Invited Scientific Paper, ECIO 2016, April 17-20, Dublin, Ireland
ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΣΤΟ ΘΕΡΜΟΚΑΥΤΗΡΙΑΣΜΟ ΤΩΝ ΟΓΚΩΝ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ Ολικό Προσδόκιμο επιβίωσης (OS) Χειρουργείο RFA 1 χρόνος 94.8% 94% 3 χρόνια 67.2% 72.1% Αποτελεσματικότητα Χωρίς στατιστικά σημαντική διαφορά στα: 1) Ολικό προσδόκιμο επιβίωσης 2) Διάστημα ελεύθερο νόσου 3) Πόνος 4) Επιπλοκές (πλην πνευμοθώρακα) Μικρή στατιστική ισχύς του δείγματος (204 ασθενείς, 353 meta) Αναδρομικές μελέτες De Baere T, ECIO 2016
ABLATION - ΟΓΚΟΙ ΠΝΕΥΜΟΝΩΝ 6 μήνες μετά
ΕΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΟΓΚΩΝ ΠΝΕΥΜΟΝΩΝ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ (εμβολισμός βρογχικών αρτηριών) Μαζική αιμόπτυση ( > 200 ml / 24 h)
ΕΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΟΓΚΩΝ ΠΝΕΥΜΟΝΩΝ
ΟΓΚΟΙ ΗΠΑΤΟΣ Πρωτοπαθής καρκίνος ήπατος - Ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα - Ενδοηπατικό χολαγγειοκαρκίνωμα Ηπατικές μεταστάσεις - Από καρκίνο: εντέρου νεφρού νευροενδοκρινείς όγκους στομάχου ωοθηκών πνεύμονα σάρκωμα μαστού κ.ά.
ΟΓΚΟΙ ΗΠΑΤΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ABLATION RF ή MW μέγεθος < 3,5 cm < 5 εστίες ΤΑCE μέγεθος > 3,5 cm ή πολυεστιακός όγκος
ABLATION ΗΚΚ Ολικό Προσδόκιμο επιβίωσης (OS) Χειρουργείο RFA 1 χρόνος 93.3% 95.8% 2 χρόνια 82.3% 82.1% 3 χρόνια 73.4% 71.4% 4 χρόνια 64% 67.9% Μείζονες 15.6% 4.2% επιπλοκές Αποτελεσματικότητα Χωρίς στατιστικά σημαντική διαφορά Ablation λιγότερο επεμβατικό, περισσότερο στοχευμένο και επαναλήψιμο meta-analysis σε 718 ασθενείς με μονήρη <5 cm όγκο
ABLATION ΗΠΑΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΣΤΑΣΕΩΝ CHEMO CHEMO + RFA Διάμεση 40.5 μ 45.6 μ επιβίωση 8ετής ολική 9% 39% επιβίωση 152 ασθενείς με ηπατικές μεταστάσεις από ορθοκολικό καρκίνωμα
ABLATION ΗΚΚ 3 χρόνια μετά
ΧΗΜΕΙΟΕΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΟΓΚΩΝ ΗΠΑΤΟΣ Ολική ανταπόκριση ΗΚΚ < 5 cm 30-60% (με υπερεκλεκτικό χημειοεμβολισμό) 5ετής επιβίωση 26% (με υπερεκλεκτικό χημειοεμβολισμό σε ασθενείς μη υποψήφιους για χειρουργείο ή ablation)
ΗΚΚ - TACE μετά από 2 TACE
ΧΗΜΕΙΟΕΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΗΠΑΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΣΤΑΣΕΩΝ
ΣΥΝΔΥΑΣΜΕΝΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ TACE+ABLATION TACE+Ablation > Ablation Ni Jy, 2013 78 χρ Μονήρης όγκος ΗΚΚ (V, VI, VII τμήματα) 12,9 cm 6 ctaces 1 RF + 1 MW Ablation ΕΠΙΒΙΩΣΗ 52 μ
ABLATION ΟΓΚΩΝ ΝΕΦΡΟΥ n=87 T1a, T1b - Αποτελεσματικότητα: 93.7% Επιπλοκές: 5.6% (ευθέως ανάλογη του μεγέθους) Follow-up: 32 μ Alquersuari A, 2016
ABLATION ΟΓΚΩΝ ΝΕΦΡΟΥ n=51 T1aN0M0 - Αποτελεσματικότητα: 96.1% Μείζονες επιπλοκές: 1.9% Διάμεσο μέγεθος όγκου Follow-up: 1-4 cm 26 μ 2-year recurrence-free survival rate: 96% Kim JH, 2016
ABLATION ΟΓΚΩΝ ΝΕΦΡΟΥ
ΕΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΟΓΚΩΝ ΝΕΦΡΟΥ Ενδείξεις: 1) Πριν από χειρουργική εκτομή ή/και ablation 2) Αγγειομυολίπωμα νεφρού 3) Παρηγορητικά σε ανεγχείρητο καρκίνο νεφρού 4) Κακοήθης νεφρική αιμορραγία (αιματουρία) Ginat DT, 2010 4 επιτυχείς υπερεκλεκτικοί εμβολισμοί όγκου σε μονόνεφρο Ιατρικό Διαβαλκανικό
ΕΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΟΓΚΩΝ ΝΕΦΡΟΥ n=33 Καρκίνος νεφρού 91% Αγγειομυολίπωμα 9% Παρηγορική θεραπεία 33% (λόγω προχωρημένης νόσου) Σύνδρομο μετά εμβολισμού 67% Αιματουρία 30% Κρεατινίνη 30% Guzinsky Μ, 2015
ΕΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΟΓΚΩΝ ΝΕΦΡΟΥ
ABLATION ΟΓΚΩΝ ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΩΝ n=22 Όγκοι επινεφριδίων Μέση διάμετροςόγκου 2.3 cm Υπέρταση κατά τη 9% διάρκεια του ablation Επιδείνωση νόσου 4/22 Guzinsky M, 2015
ABLATION ΟΓΚΩΝ ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΩΝ n=64 pr Υπερτασική κρίση κατά τη διάρκεια του ablation: 43% Ιδίως σε ασθενείς που: 1) απεικονιστικά φαινόταν τμήμα φυσιολογικού αδένα 2) το μέγεθος όγκου <4.5 cm Uppot R, 2016
ABLATION ΟΓΚΩΝ ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΩΝ n=35 Μεταστατικοί όγκοι επινεφριδίων (41) 15 πνεύμονα 9 νεφρού 12/35 TACE+Ablation 5 εντέρου 4 ΗΚΚ 2 άλλοι όγκοι Ολικό Προσδόκιμο επιβίωσης (OS) RFA 1 χρόνος 75% 3 χρόνια 34% 5 χρόνια 30% MO επιβίωσης 26 μήνες Hasegawa T, 2015
ABLATION ΟΓΚΩΝ ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΩΝ 4 χρόνια μετά
ΕΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΟΓΚΩΝ ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΩΝ Συχνότερος πρωτοπαθής όγκος που αιμορραγεί: Συχνότερος πρωτοπαθής όγκος, του οποίου οι μεταστάσεις στα επινεφρίδια αιμορραγούν: Φαιοχρωμοκύττωμα Καρκίνος του πνεύμονα n=33 Αλδοστερόνωμα (ετερόπλευρο) Υπερεκλεκτικός εμβολισμός επινεφριδικών αρτηριών Ελάττωση ΑΠ 100% (<45 χρ) 50% (>45 χρ) Στο 79%, ελάττωση ΑΠ μετά από ένα μήνα Μείζονες επιπλοκές 0% Hokotate H, 2003
ΕΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΟΓΚΩΝ ΕΠΙΝΕΦΡΙΔΙΩΝ
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας!