Καλλιόπη Κώτσα Επικ. Καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας- Διαβητολογίας Α.Π.Θ. Α Παθολογική Κλινική- ΑΧΕΠΑ

Καλλιόπη Κώτσα Επικ. Καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας- Διαβητολογίας Α.Π.Θ. Α Παθολογική Κλινική- ΑΧΕΠΑ

Thr Lys Pro Thr Tyr Phe Phe Gly Arg Glu Gly Glu Cys Val Leu Tyr Leu Ala Val Leu His Ser Gly Cys Leu His Gln Asn Val Phe B1 Asn Cys Tyr Asn Glu Leu Gln Tyr Leu Ser Cys Ile Ser Thr Cys Cys Gln Glu Val Ile Gly A21 A1 B30 S S S S S S Α Άλυσος Β Άλυσος

Επίσης γνωστός και σαν Ινσουλινοεξαρτώμενος Σακχαρώδης Διαβήτης Η ινσουλίνη είναι απαραίτητη για την επιβίωση Επίσης γνωστός και σαν «Νεανικός Διαβήτης» Είναι συνήθως νεαρά άτομα με σωματικό βάρος φυσιολογικό ή και κάτω του φυσιολογικού

Πρωταρχική βλάβη: απουσία ή ελάχιστη έκκριση ινσουλίνης Κλινική εκδήλωση μετά από 90% καταστροφή των β-κυττάρων. Slide No. 4

Επίσης γνωστός και σαν Μη Ινσουλινοεξαρτώμενος Σακχαρώδης Διαβήτης Η ινσουλίνη δεν είναι απαραίτητη για την επιβίωση Ινσουλίνη απαιτείται, προϊόντος του χρόνου, κατά την δευτεροπαθή αστοχία των δισκίων Επίσης γνωστός και σαν διαβήτης της ώριμης ηλικίας Μπορεί να εμφανίζεται και σε νεότερους.

Ετερογενής διαταραχή Διαταραγμένη έκκριση ινσουλίνης = ανεπάρκεια ινσουλίνης Διαταραγμένη δράση ινσουλίνης = αντίσταση στην ινσουλίνη Γλυκόζη Ινσουλίνη Ινσουλίνη

Proportion of countries (%) Survey of 74 countries <25% 26%-49% 50%-74% 75%-99% 100% 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Africa (n=9) Middle East (n=4) Europe (n=32) North America & Caribbean (n=10) South & Central America (n=8) Southeast Asia (n=3) Western Pacific (n=8) IDF. Diabetes Atlas. 2nd edition. Available at: http://www.eatlas.idf.org/insulin_and_diabetes_supplies/access_to_insulin/

Proportion of glucose-lowering therapy use (%) Insulin Sulfonylureas Metformin 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Melander A et al. Diabetologia. 2006:49:2024-2029

Αν χρειάζεστε ινσουλίνη δε σημαίνει ότι έχετε αποτύχει. Αυτή είναι η φυσική εξέλιξη της πάθησης... Τουλάχιστον μέχρι τώρα.. Δεν φταίει η χρήση ινσουλίνης για την επιδείνωση της νόσου. Αντιθέτως η έγκαιρη ινσουλινοθεραπεία μπορεί να προστατεύσει από τις επιπλοκές

(% of normal by HOMA) Islet -cell function 100 Time of diagnosis 80 60 40 20 Pancreatic function = 50% of normal 0 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 1 2 3 4 5 6 Years HOMA = homeostasis model assessment Holman RR. Diab Res Clin Pract. 1998;40(suppl):S21-S25; UKPDS. Diabetes. 1995;44:1249-1258

Μικροαγγειακές επιπλοκές Αμφιβληστροειδοπάθεια Μακροαγγειακές επιπλοκές Εγκεφαλικά Επεισόδια Νεφροπάθεια Στεφανιαία Νόσος Νευροπάθεια Περιφερική Αγγειοπάθεια

Μακροαγγειακές επιπλοκές Εγκεφαλικά Επεισόδια Στεφανιαία Νόσος Περιφερική Αγγειοπάθεια

Με ποιον τρόπο θα προστατευθούμε από τις επιπλοκές;

Σάκχαρο νηστείας έως 115mg% Mεταγευματικό σάκχαρο 150-180 mg% Γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη έως 7

Ινσουλίνη Από το στόμα + Ινσουλίνη + + Συνδυασμός από το στόμα + Δίαιτα, Άσκηση, Μονοθεραπεία από το στόμα

ΠΟΤΕ ; ΠΟΙΑ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ;

Η μοναδική ενέσιμη θεραπεία που γίνεται εφόρου ζωής από τον ίδιο τον ασθενή Η ένεση γίνεται υποδορίως κατά προτίμηση στην κοιλιά και στους μηρούς Ακολουθεί γεύμα συνήθως 20 λεπτά μετά την ένεση Απαιτείται σταθερότητα στο χρόνο λήψης των γευμάτων Η επιλογή της κατάλληλης ινσουλίνης αποφασίζεται από τον γιατρό σας

Η μοναδική ενέσιμη θεραπεία που γίνεται εφόρου ζωής από τον ίδιο τον ασθενή Η ένεση γίνεται υποδορίως κατά προτίμηση στην κοιλιά και στους μηρούς Ακολουθεί γεύμα συνήθως 20 λεπτά μετά την ένεση Απαιτείται σταθερότητα στο χρόνο λήψης των γευμάτων Η επιλογή της κατάλληλης ινσουλίνης αποφασίζεται από τον γιατρό σας

ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ ΑΛΛΕΡΓΙΚΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΛΙΠΟΔΥΣΤΡΟΦΙΑ ΟΙΔΗΜΑ

Ινσουλίνη (U/l) Γλυκόζη (mmol/l) 0.0 8 0.0 4 Ομοιόσταση της γλυκόζης 8 6 4 2 0 Ινσουλίνη 0 08:00 13:00 16:00 19:00 Χρόνος (ώρες) Προφίλ μέσης γλυκόζης πλάσματος 24ώρου και ινσουλίνης πλάσματος 24ώρου σε υγιή άτομα (n = 12) Adapted from Owens D et al. Lancet 2001;358:739 46 31

Ταχείας δράσης Humalog (insulin lispro) NovoRapid (insulin aspart) Apidra (insulin glulisine) Μακράς δράσης Lantus (insulin glargine) Levemir (insulin detemir) Tresiba (Insulin Degludec) Διφασικά (έτοιμα μίγματα) NovoMix 30 (biphasic insulin aspart 30/70) Humalog Mix 25 (biphasic insulin lispro 25/75) Humalog Mix 50 (biphasic insulin lispro 50/50) 32

Σκευάσματα Έναρξη Αιχμή Διάρκεια Ινσουλίνης Δράσης Δράσης (h) Δράσης (h) Ταχείας δράσης Ανθρώπινη 30-60 min 2-4 6-8 Lispro/Aspart/Glulisine 5-15 min 1-2 3-4 Ενδιάμεσης δράσης NPH 1-3 h 5-7 13-16 Lente 1-3 h 4-8 13-20 Μακράς διάρκειας Glargine 1-2 h Χωρίς αιχμές 24 Detemir 2-4 h 8-12 16-20 Η χρονική πορεία δράσης οποιασδήποτε ινσουλίνης μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο ή σε διαφορετικές χρονικές στιγμές στο ίδιο άτομο. Συνεπώς, τα χρονικά διαστήματα που αναφέρονται εδώ, θα πρέπει να θεωρηθούν ως γενικές κατευθυντήριες γραμμές. Leahy JL. In: Leahy JL, Cefalu WT, eds. Insulin Therapy. New York, NY: Marcel Dekker, Inc.; 2002. 33

Μία φορά ημερησίως Δύο φορές ημερησίως Έτοιμα μίγματα Πολλαπλές ενέσεις (basal-bolus) Συνεχής έγχυση (αντλία ινσουλίνης) 34

Υπογλυκαιμία Μερικές φορές 2 ενέσεις ημερησίως Παράλειψη ένεσης Δεν είναι σταθερός ο τρόπος δράσης πάντα Αύξηση βάρους

Αποροφάται και δρα σταθερά Έχει διάρκεια δράσης πάντα >24 ώρες Δεν εμφανίζει κορύφωση της δράσης

Κακός γλυκαιμικός έλεγχος σε 44-63% των ασθενών Αύξηση της επίπτωσης των επιπλοκών και του κόστους Πολυπλοκότητα σχήματος και συχνότητα ενέσεων Ο φόβος της υπογλυκαιμίας από γιατρό και ασθενή καθυστερεί την έναρξη της ινσουλινοθεραπείας

Ινσουλίνη degludec Ινσουλίνη PEG-lispro Ινσουλίνη glargine U300

Πάντα 1 ένεση ημερησίως με μεγάλη ευελιξία στο χρόνο της ένεσης Διάρκεια δράσης >24 ώρες χωρίς αιχμές και άρα με μικρότερο κίνδυνο υπογλυκαιμίας Λιγότερες νυκτερινές υπογλυκαιμίες Μικρότερες δόσεις ινσουλίνης και μικρότερη αύξηση βάρους «Συγχωρούν» την παράλειψη μιας δόσης

6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 Χρόνος Πρωινό Γεύμα Δείπνο Κατάκλιση 42

43

Ινσουλίνη (mu/l) 70 60 50 40 30 20 Φυσιολογικά επίπεδα ελεύθερης ινσουλίνης (Μ.Ο.) Υποδόρια ενιόμενη διαλυτή ανθρώπινη ινσουλίνη + NPH Υποδόρια ενιόμενο aspart Γεύμα 10 0 0600 0900 1200 1500 1800 2100 2400 0300 0600 Χρονική στιγμή της ημέρας Πρωινό Γεύμα Δείπνο NPH Adapted from Polonsky et al. 1988

Ευκολία χρήσης Διακριτική εμφάνιση

53

Η ινσουλίνη δεν μπορεί να χορηγηθεί από το στόμα γιατί αποδομείται από το ph του στομάχου και υφίσταται πρωτεόλυση από τα ένζυμα του εντερικού σωλήνα, αλλά και λόγω της χαμηλής διαπερατότητας του εντερικού αυλού στα μεγάλα μόρια. Η κινητικότητα του εντέρου διαταράσεται στο ΣΔ με αποτέλεσμα καθυστερημένη απορρόφηση και μεταβαλλόμενο θεραπευτικό αποτέλεσμα. Η νανοτεχνολογία μπορεί να λύσει αυτά τα προβλήματα?

Νανοσωματίδια Nano spheres και nano capsules, μπορεί να είναι άμορφα ή κρυσταλλικά Σχεδιάζονται έτσι ώστε να προσροφούν ή να περικλείουν ένα φάρμακο, προστατεύοντας το από χημική ή ενζυμική αποδόμηση Στόχευση συγκεκριμένων οργάνων /ιστών φορείς DNA σε γονιδιακή θεραπεία, μεταφορά πρωτεινών, πεπτιδίων και γονιδίων μετά απο του στόματος χορήγηση