Περιεχόμενα. Πλαίςιο για τθ Διαςφάλιςθ τθσ Ποιότθτασ ςτθ Δια Βίου Μάκθςθ

Περιεχόμενα Περιεχόμενα... 1 1. Η ανάγκθ για ζνα ενιαίο πλαίςιο διαςφάλιςθσ τθσ ποιότθτασ ςτθ ΔΒΜ... 2 2. Πλαίςιο αναφοράσ... 3 2.1. Το ευρωπαϊκό πλαίςιο αναφοράσ... 3 2.2. Το εκνικό πλαίςιο αναφοράσ... 7 2.3. Οι φορείσ διά βίου μάκθςθσ... 9 3. Ορίηοντασ τθν ποιότθτα ςτθ διά βίου μάκθςθ...12 3.1. Το ςφςτθμα και οι ςυνιςτϊςεσ τθσ διά βίου μάκθςθσ... 12 3.2. Οι κεμελιϊδεισ αρχζσ ποιότθτασ ςτθ διά βίου μάκθςθ... 14 3.3. Οι διαςτάςεισ των αρχϊν ποιότθτασ ςτθ διά βίου μάκθςθ... 15 3.4. Η μζτρθςθ τθσ ποιότθτασ ςτθ διά βίου μάκθςθ... 24 4. Ο Κφκλοσ Ποιότθτασ ςτθ διά βίου μάκθςθ...41 4.1. Πζντε ςτακμοί προσ τθ διαρκι βελτίωςθ τθσ διά βίου μάκθςθσ... 41 4.2. Αυτοαξιολόγθςθ με βάςθ τον κφκλο ποιότθτασ... 42 4.3. Βακμολόγθςθ με βάςθ τον κφκλο ποιότθτασ... 45 5. Βιβλιογραφία...52 6. Συντομογραφίεσ...55 π 3 2012 ςελ. 1

1. Η ανάγκθ για ζνα ενιαίο πλαίςιο διαςφάλιςθσ τθσ ποιότθτασ ςτθ ΔΒΜ Η δθμιουργία ενόσ πλαιςίου αρχϊν για τθ διαςφάλιςθ τθσ ποιότθτασ ςτθ διά βίου μάκθςθ και, ωσ εκ τοφτου, θ κζςπιςθ ενόσ ενιαίου και ςυνεκτικοφ ςυςτιματοσ παρακολοφκθςθσ και αξιολόγθςισ τθσ, ιταν το αποτζλεςμα του αυξανόμενου ενδιαφζροντοσ όλων των εμπλεκόμενων φορζων, ςε εκνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, για τθν αφξθςθ τθσ προςτικζμενθσ αξίασ τθσ και για τθ ςωςτι και αποτελεςματικι αξιοποίθςθ των πόρων, οικονομικϊν και άλλων, που επενδφονται ςε αυτι. Παράγοντεσ που κατζςτθςαν αναγκαία τθν φπαρξθ ενόσ πλαιςίου διαςφάλιςθσ τθσ ποιότθτασ ςτθ διά βίου μάκθςθ ιταν κυρίωσ: Η επζκταςθ τθσ παροχισ υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ ςε νζουσ χϊρουσ, μθ ελεγχόμενουσ μζχρι πρόςφατα από κάποια εκνικι αρχι, θ ανάγκθ των φορζων παροχισ υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ να αναπτφξουν και διατθριςουν ςυγκριτικά πλεονεκτιματα ςε μία ταχφτατα μεταβαλλόμενθ και ανταγωνιςτικι αγορά, θ ςυνειδθτοποίθςθ από πλευράσ εκπαιδευομζνων τθσ ςπουδαιότθτασ του ρόλου τουσ ςτθ διαμόρφωςθ των όρων και ςτθ διαςφάλιςθ τθσ ποιότθτασ των υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ, θ ανάγκθ των φορζων διαμόρφωςθσ και εφαρμογισ πολιτικισ για κζςπιςθ όρων και προδιαγραφϊν αποτελεςματικότθτασ και αποδοτικότθτασ τθσ διά βίου μάκθςθσ. Στο πλαίςιο αυτό, το πλαίςιο διαςφάλιςθσ τθσ ποιότθτασ ςτθ διά βίου μάκθςθ, π 3, ιρκε ναεξειδικεφςει τον οριςμό τθσ ποιότθτασςτον τομζα αυτό, αξιοποιϊντασ και υφιςτάμενεσ ςχετικζσ μελζτεσ, και νακζςει ποιοτικοφσ όρουσ αξιολόγθςθσ των φορζων διοίκθςθσ και των φορζων παροχισ υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ, μζςα από μια διαδικαςία διαβοφλευςθσ και ςυναίνεςθσ με τουσ εμπλεκόμενουσ φορείσ, με ςτόχο τθ δθμιουργία ενόσ ανοιχτοφ και ανατροφοδοτοφμενου ςυςτιματοσ,που βαςικι επιδίωξθ ζχει τθ διαρκι βελτίωςθ των υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ προσ όφελοσ των αποδεκτϊν τθσ, των εργοδοτϊν και τθσ ίδιασ τθσ χϊρασ. Είναι δε απαραίτθτο να επιςθμανκεί ότι το π 3 δεν ζρχεται οφτε μπορεί να υποκαταςτιςει άλλα μοντζλα / εργαλεία ολικισ ποιότθτασ (π.χ. EFQM, CAF), ςυςτιματα διαχείριςθσ (π.χ. ISO9001) και ςυςτιματα ςτρατθγικισ διοίκθςθσ (π.χ. διοίκθςθ μζςω ςτόχων), τα οποία για τθν Ελλθνικι Δθμόςια Διοίκθςθ ζχουν κεςμοκετθκεί με το Ν.3230/2004, αλλά λειτουργεί ςυμπλθρωματικά προσ αυτά. Πιο ςυγκεκριμζνα, το π 3 αποτελεί ζνα ςυμπλθρωματικό εργαλείο αξιολόγθςθσ με πεδίο αναφοράσ ςτθν παροχι τθσ εκπαίδευςθσ, κατάρτιςθσ και ςυμβουλευτικισ και επαγγελματικοφ προςανατολιςμοφ (Συ.Ε.Π.), που αξιοποιεί τθν τεκμθρίωςθ που απορρζει από τθν εφαρμογι εργαλείων ολικισ ποιότθτασ,ςυςτθμάτων διαχείριςθσ και ςυςτθμάτων ςτρατθγικισ διοίκθςθσωσ πθγι π 3 2012 ςελ. 2

πλθροφοριϊν αξιολόγθςθσ (π.χ. ερωτθματολόγια 2. Πλαίςιο αναφοράσ ικανοποίθςθσ πελατϊν, επίδοςθ δεικτϊν, κλπ). 2.1. Το ευρωπαϊκό πλαίςιο αναφοράσ Η διά βίου μάκθςθ αποτελεί κυρίαρχθ ςτρατθγικι τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ, θ οποία ςυνκζτει μία ευρεία και ολοκλθρωμζνθ προςζγγιςθ για τθν ενεργι ςυμμετοχι των πολιτϊν, τθν κοινωνικι ςυνοχι, τθν απαςχόλθςθ και τθν προςωπικι ανάπτυξθ [EuropeanReportonQualityIndicatorsofLifelongLea rning, EuropeanCommission, June 2002]. ζξυπνθ, βιϊςιμθ και χωρίσ αποκλειςμοφσ ανάπτυξθ, παρζχοντασ ςτουσ πολίτεσ τα προςόντα και τισ δεξιότθτεσ, που χρειάηονται θ ευρωπαϊκι κοινωνία και οικονομία, ϊςτε να παραμείνουν ανταγωνιςτικζσ και καινοτόμεσ, ενϊ παράλλθλα να προάγεται θ κοινωνικι ςυνοχι και ζνταξθ *Συμπεράςματα του Ευρωπαϊκοφ Συμβουλίου EUCO 13/10 τησ 17ησ Ιουνίου 2010]. Οι βαςικζσ αρχζσ διά βίου μάκθςθσ, που ζχουν τεκεί, αφοροφν ςτθ δθμιουργία μιασ κοινωνίασ ίςων ευκαιριϊν πρόςβαςθσ ςτθν ποιοτικι μάκθςθ, κακ όλθ τθ διάρκεια τθσ ηωισ του ατόμου, θ παροχι τθσ οποίασ βαςίηεται πρωτίςτωσ ςτισ ατομικζσ του ανάγκεσ, ςτθν προςαρμογι του τρόπου παροχισ τθσ εκπαίδευςθσ και κατάρτιςθσ και των προςόντων, που αποκτϊνται μζςα από αυτι, ςτισ μεταβαλλόμενεσ απαιτιςεισ των επαγγελμάτων, του εργαςιακοφ περιβάλλοντοσ και των εργαςιϊν μεκόδων και ςτθν ενκάρρυνςθ τθσ ςυμμετοχισ του ατόμου ςε όλεσ τισ πτυχζσ τθσ ςφγχρονθσ ηωισ, ειδικά δε τθσ κοινωνικοπολιτικισ, ςυμπεριλαμβανομζνθσκαι τθσευρωπαϊκισ διάςταςθσ. Στο πλαίςιο αυτό, θ εκπαίδευςθ και θ κατάρτιςθ διαδραματίηουν ςθμαντικό ρόλο ςτθν επίτευξθ των ςτόχων τθσ ςτρατθγικισ «Ευρϊπθ 2020» για Παράλλθλα, ζχει τεκεί ςε ευρωπαϊκό επίπεδο ζνα ςτρατθγικό πλαίςιο για τθν ευρωπαϊκι ςυνεργαςία ςτουσ τομείσ εκπαίδευςθσ και κατάρτιςθσ[συμπεράςματα του Συμβουλίου 2009/C 119/02 τησ 12ησ Μαΐου 2009+, το οποίο κζτει τουσ ακόλουκουσ τζςςερισ ςτρατθγικοφσ ςτόχουσ: Υλοποίθςθ τθσ διά βίου μάκθςθσ και τθσ κινθτικότθτασ. Βελτίωςθ τθσ ποιότθτασ και τθσ αποτελεςματικότθτασ τθσ εκπαίδευςθσ και τθσ κατάρτιςθσ. Προαγωγι τθσ ιςοτιμίασ, τθσ κοινωνικισ ςυνοχισ και τθσ ενεργοφ ςυμμετοχισ ςτα κοινά. Ενίςχυςθ τθσ καινοτομίασ και τθσ δθμιουργικότθτασ, κακϊσ και του επιχειρθματικοφ πνεφματοσ ςε όλα τα επίπεδα εκπαίδευςθσ και κατάρτιςθσ. π 3 2012 ςελ. 3

Απϊτεροσ ςτόχοσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ, μζςα από τθν επίτευξθ των ανωτζρω ςτρατθγικϊν ςτόχων, είναι: θ πλιρθσ προςωπικι, κοινωνικι και επαγγελματικι ανάπτυξθ όλων των πολιτϊν και θ βιϊςιμθ οικονομικι ευμάρεια και απαςχολθςιμότθτα, προωκϊντασ παράλλθλα τισ δθμοκρατικζσ αρχζσ, τθν κοινωνικι ςυνοχι, τθν ενεργό ςυμμετοχι ςτα κοινά και το διαπολιτιςμικό διάλογο. Σε επίπεδο εφαρμοςμζνθσ πολιτικισ, θ επίτευξθ των ςτόχων τθσ ευρωπαϊκισ ςτρατθγικισ, όςον αφορά ςτθν εκπαίδευςθ και κατάρτιςθ προχποκζτει το ςυντονιςμό των εμπλεκόμενων φορζων ωσ προσ τθν εφαρμογι βαςικϊν κοινϊν αρχϊν ποιότθτασ ςτο ςχεδιαςμό, ςτθν παροχι και ςτθν πιςτοποίθςθ των αποτελεςμάτων, κακϊσ και προδιαγεγραμμζνεσ διαδικαςίεσ και μθχανιςμοφσ διαςφάλιςθσ και βελτίωςθσ τθσ ποιότθτασ. Προσ τθν κατεφκυνςθ αυτι κινείται θ Σφςταςθ του Ευρωπαϊκοφ Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τθ δθμιουργία ευρωπαϊκοφ πλαιςίου αναφοράσ για τθ διαςφάλιςθ τθσ ποιότθτασ ςτθν επαγγελματικι εκπαίδευςθ και κατάρτιςθ (ΕΕΚ) *Σφςταςη του Ευρωπαϊκοφ Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 2009/C 155/01 τησ 18ησ Ιουνίου 2009+, θ οποία ςυνιςτά ςτα κράτθ μζλθ μεταξφ άλλων: τθ χριςθ και περαιτζρω ανάπτυξθ του ευρωπαϊκοφ πλαιςίου αναφοράσ για τθ διαςφάλιςθσ τθσ ποιότθτασ ςτθν ΕΕΚ, τθ βελτίωςθ και περαιτζρω ανάπτυξθ των ςυςτθμάτων επαγγελματικισ εκπαίδευςθσ και κατάρτιςθσ, τθ ςτιριξθ των ςτρατθγικϊν διά βίου μάκθςθσ, τθν εφαρμογι του ευρωπαϊκοφ πλαιςίου προςόντων και του ευρωπαϊκοφ χάρτθ ποιότθτασ για τθν κινθτικότθτα, τθν καλλιζργεια πνεφματοσ βελτίωςθσ τθσ ποιότθτασ και καινοτομίασ ςε όλα τα επίπεδα, και τθν απόδοςθ ιδιαίτερθσ ζμφαςθσ ςτθ μετάβαςθ από τθν επαγγελματικι εκπαίδευςθ και κατάρτιςθ (ΕΕΚ) ςτθν ανϊτατθ εκπαίδευςθ. Η ςυγκεκριμζνθ Σφςταςθ παρακζτει τα ακόλουκα κριτιρια ποιότθτασ για τθ ςτιριξθ των κρατϊν κατά τθν εφαρμογι του ευρωπαϊκοφ πλαιςίου αναφοράσ για τθ διαςφάλιςθ τθσ ποιότθτασ ςτθν επαγγελματικι εκπαίδευςθ και κατάρτιςθ (ΕΕΚ): Ο ςχεδιαςμόσ αντικατοπτρίηει το ςτρατθγικό όραμα που ςυμμερίηονται οι ενδιαφερόμενοι και περιλαμβάνει ςαφείσ βραχυπρόκεςμουσ / μακροπρόκεςμουσ ςτόχουσ, ενζργειεσ και δείκτεσ. Τα ςχζδια εφαρμογισ ζχουν καταρτιςτεί με τθ ςυνεργαςία των ενδιαφερομζνων και περιλαμβάνουν ρθτζσ αρχζσ. Η αξιολόγθςθ των αποτελεςμάτων και διαδικαςιϊν διενεργείται τακτικά και ςτθρίηεται ςε μετριςιμα ςτοιχεία. Η επανεξζταςθ και ανακεϊρθςθ διενεργείται λαμβάνοντασ υπόψθ τα ςτοιχεία αυτά. Σε ςυνζχεια των προαναφερκζντων κριτθρίων ποιότθτασ, παρζχεται θ παρακάτω δζςμθ δεικτϊν π 3 2012 ςελ. 4

ποιότθτασ, θ οποίααναπτφςςεται περαιτζρω μζςω τθσ ευρωπαϊκισ ςυνεργαςίασ ςε διμερι ι/ και πολυμερι βάςθ, βαςιηόμενθ ςε ευρωπαϊκά δεδομζνα και εκνικά μθτρϊα, που μποροφν να χρθςιμοποιοφνται για τθ ςτιριξθ τθσ αξιολόγθςθσ και τθσ βελτίωςθσ τθσ ποιότθτασ των ςυςτθμάτων ι/ και των παρόχων Επαγγελματικισ Εκπαίδευςθσ και Κατάρτιςθσ (ΕΕΚ): Χρθςιμότθτα των ςυςτθμάτων διαςφάλιςθσ τθσ ποιότθτασ για τουσ παρόχουσ ΕΕΚ. o Μερίδιο παρόχων που εφαρμόηουν εςωτερικά ςυςτιματα διαςφάλιςθσ τθσ ποιότθτασ, τα οποία κακορίηονται από τθ νομοκεςία ι με δικι τουσ πρωτοβουλία. o Μερίδιο διαπιςτευμζνων παρόχων ΕΕΚ. Επενδφςεισ ςτθν κατάρτιςθ εκπαιδευτικϊν και εκπαιδευτϊν. o Μερίδιο των εκπαιδευτικϊν και των εκπαιδευτϊν που ςυμμετζχουν ςε περαιτζρω κατάρτιςθ. o Ποςό των κονδυλίων που επενδφονται. Ποςοςτό ςυμμετοχισ προγραμμάτων ΕΕΚ. o Αρικμόσ ςυμμετεχόντων ςε προγράμματα ΕΕΚ, ςφμφωνα με τον τφπο του προγράμματοσ και τα επιμζρουσ κριτιρια. Ποςοςτό ολοκλιρωςθσ ςτα προγράμματα ΕΕΚ. o Αρικμόσ προςϊπων που ολοκλιρωςαν επιτυχϊσ / εγκατζλειψαν προγράμματα ΕΕΚ, ςφμφωνα με τον τφπο του προγράμματοσ και τα επιμζρουσ κριτιρια. Ποςοςτό εξεφρεςθσ εργαςίασ ςε προγράμματα ΕΕΚ. o Προοριςμόσ των εκπαιδευομζνων ΕΕΚ ςε οριςμζνθ χρονικι ςτιγμι μετά τθν ολοκλιρωςθ τθσ κατάρτιςθσ, ςφμφωνα με τον τφπο του προγράμματοσ και τα επιμζρουσ κριτιρια. o Μερίδιο απαςχολουμζνων εκπαιδευομζνων ςε οριςμζνθ χρονικι ςτιγμι μετά τθν ολοκλιρωςθ τθσ κατάρτιςθσ, ςφμφωνα με τον τφπο του προγράμματοσ και τα επιμζρουσ κριτιρια. Χριςθ των δεξιοτιτων ςτο χϊρο εργαςίασ. o Στοιχεία ςχετικά με τθ κζςθ εργαςίασ που απζκτθςαν τα άτομα μετά τθν ολοκλιρωςθ τθσ κατάρτιςθσ, ςφμφωνα με τον τφπο του προγράμματοσ και τα επιμζρουσ κριτιρια. o Ποςοςτό ικανοποίθςθσ των εργαηομζνων και των εργοδοτϊν ςε ςχζςθ με τισ δεξιότθτεσ και τισ ικανότθτεσ που αποκτικθκαν. Ποςοςτό ανεργίασ ςφμφωνα με επιμζρουσ κριτιρια. Επικράτθςθ ευάλωτων κοινωνικά ομάδων. o Ποςοςτό ςυμμετεχόντων ςτθν ΕΕΚ που ζχουν ταξινομθκεί ωσ ευάλωτεσ κοινωνικά ομάδεσ (ςε κακοριςμζνθ περιφζρεια ι ςε ςυγκεκριμζνο χϊρο απαςχόλθςθσ) με βάςθ τθν θλικία και το φφλο. o Ποςοςτό επιτυχίασ ευάλωτων κοινωνικά ομάδων με βάςθ τθν θλικία και το φφλο. Μθχανιςμοί για τον κακοριςμό των αναγκϊν κατάρτιςθσ ςτθν αγορά εργαςίασ. o Στοιχεία ςχετικά με τουσ μθχανιςμοφσ για τον εντοπιςμό των μεταβαλλόμενων απαιτιςεων ςε διάφορα επίπεδα. o Απόδειξθ τθσ αποτελεςματικότθτάσ τουσ. Συςτιματα για τθν προϊκθςθ καλφτερθσ πρόςβαςθσ ςτθν ΕΕΚ. o Στοιχεία για τα υφιςτάμενα ςυςτιματα ςε διάφορα επίπεδα. π 3 2012 ςελ. 5

o Απόδειξθ τθσ αποτελεςματικότθτάσ τουσ. Στο τομζα τθσ Διά βίου Συμβουλευτικισ και του Επαγγελματικοφ Προςανατολιςμοφ, το Συμβοφλιο τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ ζχει καλζςει τα κράτθ μζλθ να ενιςχφςουν το ρόλο τθσ διά βίου ςυμβουλευτικισ και του επαγγελματικοφ προςανατολιςμοφ ςτο πλαίςιο των εκνικϊν τουσ πολιτικϊν για τθ διά βίου Μάκθςθ [CouncilResolutiononbetterintegratinglifelongguid anceintolifelonglearningstrategies, CounciloftheEuropeanUnion, 2905 Education, YouthandCultureCouncilMeeting, 21 November 2008+, καινα κζςουν τισ ακόλουκεσ τζςςερισ προτεραιότθτεσ με ςτόχο να βοθκιςουν τισ διά βίου επαγγελματικζσ μεταβάςεισ των πολιτϊν: Να ενκαρρφνουν τθν διά βίου απόκτθςθ από τουσ πολίτεσ δεξιοτιτων διαχείριςθσ τθσ ςταδιοδρομίασ Να διευκολφνουν τθν πρόςβαςθ όλων των πολιτϊν ςε υπθρεςίεσ Συ.Ε.Π. Να αναπτφξουν ςυςτιματα διαςφάλιςθσ ποιότθτασ ςτθν παροχι υπθρεςιϊν Συ.Ε.Π. Να ενκαρρφνουν τθ ςυνεργαςία μεταξφ όλων των εμπλεκομζνων φορζων ςτθ διά βίου ΣυΕΠ ςε εκνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Με ςκοπό τθν προϊκθςθ τθσ ςυνεργαςία των κρατϊν μελϊν τθσ Ε.Ε ςε ςχζςθ με τισ παραπάνω τζςςερισ προτεραιότθτεσ, το Μάρτιο του 2007 ιδρφκθκε από τθν Ευρωπαϊκι Επιτροπι, ςτο πλαίςιο του Ευρωπαϊκοφ Προγράμματοσ Education and Training 2010 work programme το Ευρωπαϊκό Δίκτυο για τθν Πολιτικι ςτθν διά Βίου ΣυΕΠ (European Lifelong Guidance Policy Network - E.L.G.P.N.). Μεταξφ των ςτόχων του δικτφου είναι θ δθμιουργία ενόσ Κοινοφ Ευρωπαϊκοφ Πλαιςίου για τθ διαςφάλιςθ Ποιότθτασ ςτθ διά βίου ςυμβουλευτικι και τον επαγγελματικό προςανατολιςμό, το οποίο κα υποςτθρίηει τουσ διαμορφωτζσ πολιτικισ ςτθν εγκακίδρυςθ τθσ ποιότθτασ ςτθν διά βίου Συ.Ε.Π. μζςω τθσ παροχισ καλϊν πρακτικϊν και κριτθρίων αποτελεςματικότθτασ. Ήδθ ζχει δθμιουργθκεί ζνα ςχζδιο του πλαιςίου αυτοφ, το οποίο κα εφαρμοςτεί ςε εκνικό επίπεδο από τα κράτθ μζλθ που ςυμμετζχουν ςτο δίκτυο. Εκτόσ από τα ανωτζρω ευρωπαϊκά κείμενα αναφοράσ, που προςδιορίηουν τισ απαιτιςεισ για τθ διαςφάλιςθ τθσ ποιότθτασ ςτθν Επαγγελματικι Εκπαίδευςθ και Κατάρτιςθ και ςτθ Διά Βίου Συμβουλευτικι και θ εναρμόνιςθ με τα οποία αποτζλεςε το βαςικό μζλθμα κατά τθ δθμιουργία του παρόντοσ πλαιςίου, θ διαμόρφωςθ του Πλαιςίου για τθ Διαςφάλιςθ Ποιότθτασ ςτθ ΔΒΜ ζλαβε υπόψθ δφο ςθμαντικά μοντζλα / εργαλεία ολικισ ποιότθτασ, το ευρωπαϊκό μοντζλο αριςτείασ EFQM και το εργαλείο διοίκθςθσ ολικισ ποιότθτασ ςτθ δθμόςια διοίκθςθ CAF, ειδικά δε το, εςτιαςμζνο ςτθν εκπαίδευςθ, CAFandEducation. Και τα δφο αυτά μοντζλα / εργαλεία, κακϊσ και το εξειδικευμζνο για τθν εκπαίδευςθ, που αποτελοφν υπερςφνολα του πλαιςίου π 3, προςδιορίηουν τθν αριςτεία και διαρκι βελτίωςθ ενόσ οργανιςμοφ ωσ το π 3 2012 ςελ. 6

αποτζλεςμα μιασ ολοκλθρωμζνθσ και ευρείασ αυτοαξιολόγθςθσ ποικίλων παραμζτρων τθσ επιχειρθςιακισ λειτουργίασ, που ξεκινοφν από τθν ίδια τθν θγεςία τωνοργανιςμϊν και καταλιγουν ςτα κφρια επιχειρθςιακά αποτελζςματά τουσ, που επιτυγχάνονται από τθν ευκυγράμμιςθ και ςτρατθγικι διοίκθςθ προςωπικοφ, ςυνεργατϊν, υλικοτεχνικισ υποδομισ και διαδικαςιϊν. 2.2. Το εκνικό πλαίςιο αναφοράσ Η ςτρατθγικι για τθ διά βίου μάκθςθ, βάςει τθσ οποίασ προωκοφνται οι μεταρρυκμίςεισ ςε αυτόν τον τομζα, ςτόχο ζχει τθν ανάπτυξθ τθσ διά βίου μάκθςθσ ςτθν Ελλάδα τόςο με όρουσ ποςοτικοφσ όςο και ποιοτικοφσ. Η βελτίωςθ τθσ ποιότθτασ και θ διαςφάλιςι τθσ ζχει καταςτεί βαςικόσ πυλϊνασ τθσ ςτρατθγικισ για τθ διά βίου μάκθςθ, όπωσ αντικατοπτρίηεται και ςτισ διατάξεισ του ν. 3879/2010. Όπωσ ρθτά ορίηεται με το άρκρο 1, παρ.1, ςκοπόσ του νόμου είναι θ ανάπτυξθ τθσ διά βίου μάκθςθσ, μζςω τθσ αναγνϊριςθσ εναλλακτικϊν εκπαιδευτικϊν διαδρομϊν, τθσ δικτφωςθσ των φορζων διά βίου μάκθςθσ και τθσ διαςφάλιςθσ τθσ διαφάνειασ και τθσ ποιότθτασ, ζτςι ϊςτε να επιτυγχάνεται θ διαςφνδεςθ τθσ διά βίου μάκθςθσ με τθν απαςχόλθςθ, θ διαμόρφωςθ μιασ ολοκλθρωμζνθσ προςωπικότθτασ των ατόμων και γενικότερα θ κοινωνικι και οικονομικι ανάπτυξθ. Ειδικότερα, μεταξφ των ςτόχων που κζτει ο ςυγκεκριμζνοσ νόμοσ είναι θ κεςμοκζτθςθ προτφπων και μζςων για τθν ανάπτυξθ και τθν ποιοτικι αναβάκμιςθ τθσ διά βίου μάκθςθσ (αρ. 1, παρ. 3). Ο ν. 3879/2010 (άρκρο 18, παρ. 1ε) κεςπίηει, επίςθσ, κίνθτρα για τθν ανάπτυξθ τθσ διά βίου μάκθςθσ και τθν επικαιροποίθςθ των γνϊςεων, δεξιοτιτων και ικανοτιτων του ανκρϊπινου δυναμικοφ τθσ χϊρασ, ςτα οποία περιλαμβάνεται θ ςφνδεςθ τθσ αξιολόγθςθσ των φορζων διά βίου μάκθςθσ με τθ χρθματοδότθςι τουσ. Πιο ςυγκεκριμζνα, οι φορείσ παροχισ υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ, που χρθματοδοτοφνται από δθμόςιουσ πόρουσ, αξιολογοφνται ςφμφωνα με τθν υλοποίθςθ των ςτόχων που ζχουν τεκεί ςτο αντίςτοιχο πρόγραμμα διά βίου μάκθςθσ και χρθματοδοτοφνται με βάςθ τθν αποτελεςματικότθτα και τθν αποδοτικότθτά τουσ. Σε ό,τι αφορά ςτθ διαςφάλιςθ ποιότθτασ, ςτο άρκρο 6, παρ. 2κε, του ν.3879/2010 ορίηεται θ αυτοαξιολόγθςθ ωσ μζκοδοσ αποτίμθςθσ του εκπαιδευτικοφ ζργου, θ οποία εντάςςεται ςτο πεδίο αρμοδιότθτασ τθσ Γενικισ Γραμματείασ Διά Βίου Μάκθςθσ. Επιπλζον, ςτο άρκρο 19 του ν. 3879/2010 προβλζπεται, μεταξφ άλλων, θ ςυγκρότθςθ ςυςτιματοσ ςυνεχιηόμενθσ εκπαίδευςθσ και αξιολόγθςθσ των εκπαιδευτϊν και των ςτελεχϊν τθσ μθ τυπικισ εκπαίδευςθσ και των π 3 2012 ςελ. 7

εκπαιδευτικϊν των Σ.Δ.Ε., κακϊσ και ςυςτιματοσ παρακολοφκθςθσ και αξιολόγθςθσ των προγραμμάτων και τθσ αποτελεςματικότθτασ του Εκνικοφ Δικτφου Διά Βίου Μάκθςθσ. Επιπλζον, ςτο Εκνικό Πρόγραμμα Διά Βίου Μάκθςθσ, το οποίο περιλαμβάνει όλεσ τισ δράςεισ εφαρμογισ τθσ δθμόςιασ πολιτικισ διά βίου μάκθςθσ, γίνεται αναφορά ςτουσ εξισ ςτρατθγικοφσ ςτόχουσ: Κακολικι ςυμμετοχι Ποιότθτα παντοφ Αλλαγι ςτισ παιδαγωγικζσ μεκόδουσ Αξία και διαφάνεια ςτθν απόκτθςθ προςόντων Εξυπθρζτθςθ του νζου αναπτυξιακοφ μοντζλου Απελευκζρωςθ από εκπαιδευτικά ςτεγανά Ορκολογικι κατανομι, ςυντονιςμόσ και αξιοποίθςθ των κοινοτικϊν πόρων Η επίτευξθ αυτϊν των επιμζρουσ ςτόχων κα ςυμβάλει ςτθν πραγματοποίθςθ του εκνικοφ ςτόχου: Πολίτεσ με γνϊςθ επαγγελματίεσ με προςόντα & Διαςφνδεςθ τθσ εκπαίδευςθσ με τθν απαςχόλθςθ Επιπλζον του παραπάνω κεςμικοφ πλαιςίου, που ςχετίηεται άμεςα με τθν ποιότθτα ςτθ διά βίου μάκθςθ, θ διαμόρφωςθ του πλαιςίου π 3 ζλαβε υπόψθ και το νόμο 3230/2004 (κεφάλαια Α και Β), με τον οποίο κακιερϊκθκε ςτθν Ελλθνικι Δθμόςια Διοίκθςθ ζνα ςφςτθμα διοίκθςθσ με ςτόχουσ και τζκθκε ο γενικόσ ςτόχοσ του προςδιοριςμοφ τθσ ποιότθτασ και αποδοτικότθτασ των υπθρεςιϊν μζςα από τθ μζτρθςθ ςχετικϊν δεικτϊν. Ήδθ, δθλαδι, από το 2004 θ ποιότθτα παφει να αποτελεί μια αςαφι ζννοια αλλά αρχίηει να ςυνδζεται με τθν ζννοια τθσ μζτρθςθσ ςαφϊν και ςτοχοκετθμζνων δεικτϊν, όπωσ ακριβϊσ και το πλαίςιο π 3, που περιγράφεται ςτθ ςυνζχεια. Τα αποτελζςματα των μετριςεων αυτϊν, με βάςθ το νόμο (άρκρο 3), ςυνδζονται με ζνα ςαφζσ πρόγραμμα δράςθσ για τθν επίτευξι τουσ, ενϊ θ ςυμφωνία των ςτόχων μεταξφ των ιεραρχικϊν επιπζδων και θ γνωςτοποίθςθ των ςτόχων ςτο προςωπικό αποτελοφν βαςικζσ προχποκζςεισ ορκισ εφαρμογισ. Επιπλζον, θ παρακολοφκθςθ τθσ επίτευξθσ των ςτόχων (άρκρο 4), αλλά και θ αναγνϊριςθ των υψθλϊν επιδόςεων (άρκρο 9), μζςα από διαδικαςίεσ εξωτερικισ αξιολόγθςθσ, κακιερϊνονται ωσ εργαλεία για τθν αποτελεςματικι διοίκθςθ τθσ απόδοςθσ τθσ δθμόςιασ διοίκθςθσ, με γνϊμονα τθ διαρκι βελτίωςθ. π 3 2012 ςελ. 8

Το Υπουργείο Παιδείασ και Θρθςκευμάτων, Πολιτιςμοφ και Ακλθτιςμοφ, όπωσ προβλζπεται από το ν.3879/2010 (άρκρο 6, παρ. ε και ςτ), ζχει αναλάβει τθν αρμοδιότθτα διαμόρφωςθσ του εκπαιδευτικοφ πλαιςίου όλων των μονάδων τθσ Δευτεροβάκμιασ Τεχνικισ και Επαγγελματικισ Εκπαίδευςθσ, τθσ Αρχικισ και Συνεχιηόμενθσ Επαγγελματικισ Κατάρτιςθσ, κακϊσ και των λοιπϊν μονάδων, δθμόςιων ι ιδιωτικϊν, που δεν ανικουν ςτθν Τριτοβάκμια Εκπαίδευςθ. Επιπροςκζτωσ, ζχει τθν αρμοδιότθτα για ειςιγθςθ, ςχεδιαςμό και πιςτοποίθςθ των εκπαιδευτικϊν προδιαγραφϊν και ειδικότερα του περιεχομζνου, των εκπαιδευτικϊν μεκόδων, των εκπαιδευτϊν και των υποδομϊν των προγραμμάτων ςυνεχιηόμενθσ επαγγελματικισ κατάρτιςθσ τθσ Γενικισ Γραμματείασ Διαχείριςθσ Κοινοτικϊν και άλλων Πόρων (άρκρο 4, παρ. 2, περ. γ). Το ΥΠΑΙΘΠΑ, αςκϊντασ τον επιτελικό του ρόλο ςτθ διαμόρφωςθ του εκπαιδευτικοφ πλαιςίου, και λαμβάνοντασ υπόψθ τθν υφιςτάμενθ εκνικι νομοκεςία για τθν ποιότθτα, τθν αποδοτικότθτα και τθ ςτρατθγικι διοίκθςθ, ανζπτυξε ζνα πλαίςιο ποιοτικισ αναβάκμιςθσ τθσ διά βίου μάκθςθσ, το π 3. Στόχο ζχει τον αποτελεςματικό ςυντονιςμό όλων των εμπλεκόμενων φορζων και τθν ενίςχυςθ του ζργου τουσ προσ τθν κατεφκυνςθ τθσ βελτίωςθσ τθσ ποιότθτασ ςτθ διά βίου μάκθςθ ςε ευκυγράμμιςθ αφενόσ με τθν εκνικι πολιτικι και αφετζρου με τθν ευρωπαϊκι ςτρατθγικι «Εκπαίδευςθ και Κατάρτιςθ 2020». Το π 3 ςυμβάλλει ςτθ βελτίωςθ τθσ ποιότθτασ κζτοντασ ζνα πλαίςιο αρχϊν για τθ Διαςφάλιςθ τθσ Ποιότθτασ ςτθ Διά Βίου Μάκθςθ, παρζχοντασ ςτουσ εμπλεκόμενουσ φορείσ ζνα ςυμπλθρωματικό εργαλείο για το ςχεδιαςμό, τθν παροχι και τθν αξιολόγθςθ των αποτελεςμάτων τθσ διά βίου μάκθςθσ, κακϊσ: ορίηει τθν ποιότθτα, αξιοποιϊντασ υφιςτάμενεσ και κζτοντασ νζεσ εξειδικευμζνεσ αρχζσ ποιότθτασ, ςτισ τρεισ ςυνιςτϊςεσ τθσ διά βίου μάκθςθσ, δθλαδι ςτισ ειςροζσ, ςτισ διαδικαςίεσ και ςτισ εκροζσ και παρζχει μετριςιμουσ ποιοτικοφσ και ποςοτικοφσ δείκτεσ για τθν αξιολόγθςθ τθσ εφαρμογισ των αρχϊν ποιότθτασ από τουσ εμπλεκόμενουσ φορείσ. 2.3. Οι φορείσ διά βίου μάκθςθσ Στο άρκρο 2, παρ. 17, του ν. 3879/2010 ορίηεται ότι το ςφνολο των φορζων διοίκθςθσ και παροχισ υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ ςυνιςτοφν το Εκνικό Δίκτυο Διά Βίου Μάκθςθσ. Σφμφωνα με το άρκρο 3 του ίδιου νόμου, οι φορείσ του Εκνικοφ Δικτφου Διά Βίου Μάκθςθσ αναπτφςςουν ςυςτθμικζσ ςχζςεισ και αξιοποιοφν μεταξφ άλλων προτφπων και μζςων για τθ λειτουργία και ανάπτυξθ του Εκνικοφ Δικτφου, τα μζςα διαςφάλιςθσ τθσ ποιότθτασ. π 3 2012 ςελ. 9

Με βάςθ τα οριηόμενα ςτο άρκρο 3 του ν. 3879/2010 και ςτθν υποπαράγραφο Θ.3 του άρκρου 1 του ν. 4093/2012 «Ζγκριςθ Μεςοπρόκεςμου Πλαιςίου ΔθμοςιονομικισΣτρατθγικισ 2013 2016 Επείγοντα Μζτρα Εφαρμογισ του ν. 4046/2012 και του Μεςοπρόκεςμου Πλαιςίου Δθμοςιονομικισ Στρατθγικισ 2013 2016»και με βάςθ τισ ιςχφουςεσ ςυγχωνεφςεισ φορζων και οργανιςμϊν αρμοδιότθτασ Υπουργείου Παιδείασ, θ Διά Βίου Μάκθςθ διοικείται και παρζχεται από τουσ ακόλουκουσ φορείσ: Α) τθσ διά βίου μάκθςθσ Γενικι Γραμματεία Διά Βίου Μάκθςθσ Υπθρεςιακζσ μονάδεσ των Περιφερειϊν, που αςκοφν αρμοδιότθτεσ ςε κζματα διά βίου μάκθςθσ Υπθρεςιακζσ μονάδεσ των Διμων, που αςκοφν αρμοδιότθτεσ ςε κζματα διά βίου μάκθςθσ Ο Εκνικόσ Οργανιςμόσ Πιςτοποίθςθσ Προςόντων και Επαγγελματικοφ Προςανατολιςμοφ Το Εκνικό Κζντρο Δθμόςιασ και Αυτοδιοίκθςθσ (Ε.Κ.Δ.Δ.Α.) Β) παροχισ υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ Τα Ινςτιτοφτα Επαγγελματικισ Κατάρτιςθσ (Ι.Ε.Κ.) Τα Κζντρα Διά Βίου Μάκθςθσ επιπζδου 2 Τα Κολλζγια και τα Κζντρα Διά Βίου Μάκθςθσ επιπζδου 1 Οι λοιπζσ δθμόςιεσ και ιδιωτικζσ ςχολζσ επαγγελματικισ κατάρτιςθσ, Το Κδρυμα Νεολαίασ και Διά Βίου Μάκθςθσ (Ι.ΝΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ.) κατά το μζροσ που παρζχει υπθρεςίεσ διά βίου μάκθςθσ Οι φορείσ παροχισ υπθρεςιϊν γενικισ (τυπικισ και μθ τυπικισ) εκπαίδευςθσ ενθλίκων, ςτουσ οποίουσ περιλαμβάνονται κοινωνικοί, κρθςκευτικοί και πολιτιςτικοί φορείσ, κακϊσ και δομζσ παροχισ υπθρεςιϊν γενικισ εκπαίδευςθσ ενθλίκων, όπωσ τα Σχολεία Δεφτερθσ Ευκαιρίασ (Σ.Δ.Ε.) και οι Σχολζσ Γονζων Οι φορείσ παροχισ υπθρεςιϊν ςυμβουλευτικισ και επαγγελματικοφ προςανατολιςμοφ Τα Κζντρα Προϊκθςθσ ςτθν Απαςχόλθςθ (Κ.Π.Α.) κατά το μζροσ που παρζχουν υπθρεςίεσ διά βίου ςυμβουλευτικισ και επαγγελματικοφ προςανατολιςμοφ Οι φορείσ του δθμόςιου και του ευρφτερου δθμόςιου τομζα που παρζχουν μθ τυπικι εκπαίδευςθ ςτο ανκρϊπινο δυναμικό του δθμόςιου και του ευρφτερου δθμόςιου τομζα, όπωσ είναι το Ε.Κ.Δ.Δ.Α., κακϊσ και οι φορείσ που ςυνιςτϊνται από τισ επαγγελματικζσ ενϊςεισ και τα επιμελθτιρια και παρζχουν μθ τυπικι εκπαίδευςθ ςτα μζλθ τουσ Oι φορείσ παροχισ υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ, τουσ οποίουσ ςυνιςτοφν οι τριτοβάκμιεσ ςυνδικαλιςτικζσ οργανϊςεισ εργαηομζνων και εργοδοτϊν, που ςυνυπογράφουν τθν εκνικι ςυλλογικι ςφμβαςθ εργαςίασ οι φορείσ άτυπθσ μάκθςθσ, δθλαδι οι φορείσ κάκε μορφισ που λειτουργοφν ςε εκνικό, περιφερειακό ι τοπικό επίπεδο και παρζχουν υπθρεςίεσ διά βίου μάκθςθσ, εφόςον αναγνωρίηονται ωσ φορείσ άτυπθσ μάκθςθσ π 3 2012 ςελ. 10

των πολιτϊν και εγγράφονται ςτο ςχετικό μθτρϊο που τθρεί θ Γενικι Γραμματεία Διά Βίου Μάκθςθσ. Στο Εκνικό Δίκτυο Διά Βίου Μάκθςθσ ανικουν, επίςθσ, οι φορείσ και οι δομζσ του τυπικοφ εκπαιδευτικοφ ςυςτιματοσ κατά το μζροσ που παρζχουν υπθρεςίεσ ι εφαρμόηουν προγράμματα διά βίου μάκθςθσ, όπωσ είναι τα Ιδρφματα τθσ Ανϊτατθσ Εκπαίδευςθσ και τα Ινςτιτοφτα Διά Βίου Εκπαίδευςθσ των ιδρυμάτων αυτϊν, τα Κζντρα Περιβαλλοντικισ Εκπαίδευςθσ, κακϊσ και οι φορείσ που οργανϊνουν και υλοποιοφν προγράμματα ενδοεπιχειρθςιακισ κατάρτιςθσ, τα οποία χρθματοδοτοφνται από δθμόςιουσ πόρουσ, ωσ προσ τθ διαμόρφωςθ του εκπαιδευτικοφ πλαιςίου των προγραμμάτων αυτϊν. Οι φορείσ του Εκνικοφ Δικτφου Διά Βίου Μάκθςθσ, ςτο πλαίςιο του ρόλου και των αρμοδιοτιτων τουσ, καλοφνται να ευκυγραμμιςτοφν με το πλαίςιο για τθ διαςφάλιςθ τθσ ποιότθτασ ςτθ διά βίου μάκθςθ πλαίςιο π 3. Η εφαρμογι του πλαιςίου π 3 απευκφνεται ςε όλουσ τουσ φορείσ που παρζχουν εκπαίδευςθ και κατάρτιςθ και εντάςςονται ςτο πεδίο τθσ μθ τυπικισ εκπαίδευςθσ, κακϊσ και ςτουσ φορείσ παροχισ ςυμβουλευτικισ και επαγγελματικοφ προςανατολιςμοφ, είτε αυτοί εποπτεφονται από το Υπουργείο Παιδείασ και Θρθςκευμάτων, Πολιτιςμοφ και Ακλθτιςμοφ είτε από άλλα Υπουργεία. Πιο ςυγκεκριμζνα, οι παραπάνω φορείσ καλοφνται: α) να εναρμονίςουν τα ςυςτιματα και τισ διαδικαςίεσ τουσ με τισ κεμελιϊδεισ αρχζσ ποιότθτασ, β) να εξειδικεφςουν περαιτζρω τουσ δείκτεσ ποιότθτασ, κακϊσ και γ) να εφαρμόςουν διαδικαςίεσ μζτρθςθσ, αξιολόγθςθσ και ανακεϊρθςθσ των ςυςτθμάτων και διαδικαςιϊν τουσ, μζςω ενόσ μθχανιςμοφ διαρκοφσ βελτίωςθσ, του κφκλου ποιότθτασ τθσ διά βίου μάκθςθσ, ςε ςυνδυαςμό και με τα λοιπά, κεςμοκετθμζνα για τθ δθμόςια διοίκθςθ, ςυςτιματα / εργαλεία ποιότθτασ και ςτρατθγικισ διοίκθςθσ όπωσ ορίηεται ςτα επόμενα κεφάλαια του παρόντοσ. π 3 2012 ςελ. 11

3. Ορίηοντασ τθν ποιότθτα ςτθ διά βίου μάκθςθ 3.1. Το ςφςτθμα και οι ςυνιςτϊςεσ τθσ διά βίου μάκθςθσ Για τουσ ςκοποφσ του παρόντοσ πλαιςίου, το ςφςτθμα διά βίου μάκθςθσ περιλαμβάνει, ωσ υποςυςτιματα, τθ μθ τυπικι εκπαίδευςθ (όπωσ ορίηεται από το άρκρο 2, παρ. 4, του ν.3879/2010), δθλαδι: τθ γενικι εκπαίδευςθ ενθλίκων, τθν αρχικι επαγγελματικι κατάρτιςθ και τθ ςυνεχιηόμενθ επαγγελματικι κατάρτιςθ κακϊσ και τθ ςυμβουλευτικι και τον επαγγελματικό προςανατολιςμό. Στο πλαίςιο των υποςυςτθμάτων αυτϊν, κάκε εκπαιδευτικι και μακθςιακι διαδικαςία και θ παροχι ςυμβουλευτικισ και επαγγελματικοφ προςανατολιςμοφ, βαςίηονται ςε τρεισ ςυνιςτϊςεσ: ςτισ ειςροζσ, ςτισ διαδικαςίεσ και ςτισ εκροζσ. Θεμελιϊδεσ για τθν αποτελεςματικι ςυλλειτουργία των ςυνιςτωςϊν αυτϊν είναι θ ανατροφοδότθςθ και θ διαρκισ βελτίωςθ, θ οποία εξαςφαλίηει τθν αειφορία του ςυςτιματοσ και διαμορφϊνεται βάςει του πλαιςίου διαςφάλιςθσ τθσ ποιότθτασ ςτθ διά βίου μάκθςθ του πλαιςίου π 3. Αναλυτικότερα, οι ςυνιςτϊςεσ τθσ διά βίου μάκθςθσ ζχουν ωσ εξισ: Α) Ειςροζσ Ωσ ειςροζσ ςτο ςφςτθμα διά βίου μάκθςθσ νοοφνται, με βάςθ το ν. 3879/2010 (άρκρο 2), «Οι ανκρϊπινοι, οικονομικοί και φυςικοί πόροι που χρθςιμοποιοφνται ςτθ μακθςιακι διαδικαςία και ιδίωσ οι δομζσ, τα επαγγελματικά περιγράμματα, τα προγράμματα και οι εκπαιδευτζσ» τθσ διά βίου μάκθςθσ. Στο πλαίςιο αυτό και αναλφοντασ τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ, ωσ ειςροζσ τθσ, για τουσ ςκοποφσ του παρόντοσ, νοοφνται οι ακόλουκεσ οντότθτεσ (ςυμπεριλαμβανομζνων των διαδικαςιϊν διαχείριςισ τουσ): Η ςτρατθγικι ςτόχευςθ των φορζων διά βίου μάκθςθσ Οι ενιλικοι εκπαιδευόμενοι / ςυμβουλευόμενοι (χριςτεσ των υπθρεςιϊν ΣυΕΠ) Οι εκπαιδευτζσ ενθλίκων / ςφμβουλοι επαγγελματικοφ προςανατολιςμοφ Το ςτελεχιακό δυναμικό των φορζων διά βίου μάκθςθσ Οι δομζσ διά βίου μάκθςθσ Τα εκπαιδευτικά προγράμματα διά βίου μάκθςθσ Τα πρότυπα, οι αρχζσ και οι κϊδικεσ δεοντολογίασ για τθ διά βίου μάκθςθ Οι οικονομικοί πόροι που διατίκενται για τθ διά βίου μάκθςθ π 3 2012 ςελ. 12

Οι ευρωπαϊκοί, εκνικοί, περιφερειακοί και τοπικοί φορείσ και τα δίκτυα Οι απαιτιςεισ και ανάγκεσ τθσ αγορά εργαςίασ Β) Διαδικαςίεσ Με τον όρο διαδικαςίεσ νοοφνται όλεσ οι δραςτθριότθτεσ, που λαμβάνουν χϊρα για να προςκζςουν αξία ςτισ ειςροζσ του ςυςτιματοσ διά βίου μάκθςθσ και να τισ μετατρζψουν ςε αποτελζςματα, τα οποία να καλφπτουν τισ ανάγκεσ και προςδοκίεσ των αποδεκτϊν του (Johansson et al., 1993). Στο πλαίςιο αυτό και αναλφοντασ τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ, για τουσ ςκοποφσ του παρόντοσ, νοοφνται οι ακόλουκεσ διαδικαςίεσ: Η διαδικαςία παροχισ τθσ εκπαίδευςθσ και κατάρτιςθσ (χριςθ πόρων, μζςων, εργαλείων και μεκοδολογιϊν) Η διαδικαςία παροχισ τθσ ςυμβουλευτικισ και του επαγγελματικοφ προςανατολιςμοφ (χριςθ πόρων, μζςων, εργαλείων και μεκοδολογιϊν) Η διαδικαςία αξιολόγθςθσ των προγραμμάτων και των παρεχόμενων υπθρεςιϊν Οι διαδικαςίεσ προβολισ και προϊκθςθσ Οι διαδικαςίεσ πιςτοποίθςθσ των προςόντων Οι διαδικαςίεσ / προγράμματα διαπολιτιςμικισ ανταλλαγισ και κινθτικότθτασ Οι διαδικαςίεσ πρακτικισ άςκθςθσ Γ) Εκροζσ Ωσ εκροζσ ςτο ςφςτθμα διά βίου μάκθςθσ νοοφνται, επίςθσ με βάςθ το ν. 3879/2010 (άρκρο 2), «Τα άμεςα αποτελζςματα τησ μαθηςιακήσ δραςτηριότητασ, δηλαδή οι γνώςεισ, ικανότητεσ και δεξιότητεσ που αποκτά το άτομο». Στο πλαίςιο αυτό και αναλφοντασ τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ τόςο ωσ προσ τα άμεςα όςο και ωσ προσ τα μεςοπρόκεςμα και μακροπρόκεςμα αποτελζςματα τθσ, για τουσ ςκοποφσ του παρόντοσ, νοοφνται οι ακόλουκεσ οντότθτεσ: Γνϊςεισ, ικανότθτεσ και δεξιότθτεσ, πιςτοποιθμζνεσ ι μθ Επαγγελματικι ζνταξθ / επανζνταξθ Επαγγελματικι εξζλιξθ Διατιρθςθ κζςθσ εργαςίασ Συνάφεια επαγγελματικϊν αποφάςεων με προςόντα και επικυμίεσ, με αποτζλεςμα τθν αφξθςθ τθσ παραγωγικότθτασ Προςωπικι ανάπτυξθ Κοινωνικι δικτφωςθ Κοινωνικι αναγνϊριςθ Επαγγελματικι εμπειρία ωσ αποτζλεςμα τθσ πρακτικισ άςκθςθσ Κινθτικότθτα μεταξφ των υποςυςτθμάτων ΔΒΜ Μειωμζνα ποςοςτά διαρροισ από τθ ΔΒΜ Βελτίωςθ τθσ απαςχολθςιμότθτασ π 3 2012 ςελ. 13

3.2. Οι κεμελιϊδεισ αρχζσ ποιότθτασ ςτθ διά βίου μάκθςθ Η Διά Βίου Μάκθςθ, ωσ κεςμόσ, κεωρείται ότι ικανοποιεί προδιαγραφζσ υψθλισ ποιότθτασ, όταν καταφζρνει ςε επίπεδο ςχεδιαςμοφ, παροχισ και αξιολόγθςθσ των αποτελεςμάτων τθσ, να επιτφχει τζτοια αποτελζςματα που να ικανοποιοφν ι και να ξεπερνοφν τισ βραχυπρόκεςμεσ και μακροπρόκεςμεσ ανάγκεσ των ςυμμετεχόντων ςε αυτι. Στο πλαίςιο αυτό, το π 3 κζτει τισ παρακάτω αρχζσ ποιότθτασ ςτθ διά βίου μάκθςθ, που εφαρμόηονται από όλουσ τουσ φορείσ του Εκνικοφ Δικτφου διά Βίου Μάκθςθσ, βάςει του ρόλου, των αρμοδιοτιτων και του πεδίου δραςτθριοποίθςισ τουσ: 1. Είναι ελκυςτικι 8. Αξιοποιεί τθ δικτφωςθ και τισ ςυνεργαςίεσ 2. Είναι αποτελεςματικι 7. Υλοποιείται με κοινωνικι υπευκυνότθτα Η διά βίου μάκθςθ... 3. Σχετίηεται με τισ ανάγκεσ τθσ αγοράσ εργαςίασ 6. Χρθςιμοποιεί πόρουσ υψθλϊν προδιαγραφϊν 5. Προάγει τθ δθμιουργικότθτα και τθν καινοτομία 4. Είναι αειφόροσ και προάγει τθν κοινωνικι ςυνοχι Θεμελιϊδεισ αρχζσ ποιότθτασ ςτθ διά βίου μάκθςθ π 3 2012 ςελ. 14

Για τθ διαμόρφωςθ των κεμελιωδϊν αρχϊν ποιότθτασ ελιφκθςαν υπόψθ (α) οι πλζον διαδεδομζνοι και ςφγχρονοι οριςμοί τθσ ποιότθτασ, όπωσ για παράδειγμα ο οριςμόσ τθσ ποιότθτασ από τον P. Senge, ςτο βιβλίο του TheFifthDiscipline (2006) ι ο οριςμόσ για τθν ποιότθτα ςτθν εκπαίδευςθ, που περιζχεται ςτο EFAGlobalMonitoringReport (2005) τθσ UNESCO, (β) το ςτρατθγικό πλαίςιο για τθν ευρωπαϊκι ςυνεργαςία ςτον τομζα τθσ εκπαίδευςθσ και τθσ κατάρτιςθσ (ΕΚ 2020), (γ) το ευρωπαϊκό μοντζλο αριςτείασ EFQM, ExcellenceModel (2010), το οποίο ζχει χρθςιμοποιθκεί ωσ βάςθ ι ωσ ςθμείο αναφοράσ για τθν πρακτικι εφαρμογι τθσ ποιότθτασ ςτουσ φορείσ Διά Βίου Μάκθςθσ από διάφορεσ χϊρεσ, όπωσ θ Φινλανδία, κακϊσ και το εργαλείο ολικισ ποιότθτασ CAFandEducation (2010), το οποίο βαςίςτθκε ςτο γενικότερο εργαλείο ολικισ ποιότθτασ ςτθ δθμόςια διοίκθςθ, CAF, (δ) πρόςφατα ςυμπεράςματα από τθν αναςκόπθςθ των ςτρατθγικϊν προςεγγίςεων και των προτεραιοτιτων ςτθν ΕΕΚ κακϊσ, (ε) θ προαναφερκείςα εκνικι νομοκεςία που διζπει τουσ φορείσ δθμόςιασ διοίκθςθσ και αφορά ςτθν ποιότθτα και τθ ςτρατθγικι διοίκθςθ και (ςτ) το ςχζδιο του Κοινοφ Ευρωπαϊκοφ Πλαιςίου για τθ διαςφάλιςθ Ποιότθτασ ςτθ διά βίου ςυμβουλευτικι και τον επαγγελματικό προςανατολιςμό που δθμιουργικθκε ςτο πλαίςιο των εργαςιϊν του ELGPN. Κάκε μία από τισ αρχζσ αυτζσ αναλφεται ςε επιμζρουσ διαςτάςεισ, οι οποίεσ ςυνκζτουν το περιεχόμενό τουσ και ςυνιςτοφν κατευκφνςεισ για τθν εναρμόνιςθ τθσ λειτουργίασ φορζων διοίκθςθσ και παροχισ υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ με το πλαίςιο διαςφάλιςθσ τθσ ποιότθτασ ςτθ διά βίου μάκθςθ. Αναλυτικότερα: 3.3. Οι διαςτάςεισ των αρχϊν ποιότθτασ ςτθ διά βίου μάκθςθ 1. Η διά βίου μάκθςθ είναι ελκυςτικι Οι φορείσ διοίκθςθσ τθσ διά βίου μάκθςθσ, που εφαρμόηουν αυτι τθν αρχι, είναι ςε κζςθ να αποδείξουν ότι: 1. Διαμορφϊνουν τθ ςτρατθγικι τουσ με βάςθ τισ ανάγκεσ των αποδεκτϊν τουσ 2. Λαμβάνουν υπόψθ ςφγχρονα δεδομζνα και καλζσ πρακτικζσ για το ςχεδιαςμό πολιτικϊν που αυξάνουν τθν ελκυςτικότθτα τθσ διά βίου μάκθςθσ 3. Αναλαμβάνουν δράςεισ και πρωτοβουλίεσ για τθν αναμόρφωςθ και τον εκςυγχρονιςμό των προγραμμάτων εκπαίδευςθσ / κατάρτιςθσ και Οι φορείσ παροχισ υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ, που εφαρμόηουν αυτι τθν αρχι, είναι ςε κζςθ να αποδείξουν ότι: 1. Διαμορφϊνουν τθ ςτρατθγικι τουσ με βάςθ τισ ανάγκεσ των «πελατϊν» τουσ 2. Αναπτφςςουν τισ υπθρεςίεσ τουσ με βάςθ ζγκυρα και αναγνωριςμζνα πρότυπα, κϊδικεσ και αρχζσ, τα οποία εφαρμόηουν ςτθν πράξθ 3. Αναπτφςςουν υπθρεςίεσ, που ανταποκρίνονται ςτισ ανάγκεσ των δυνθτικϊν «πελατϊν» τουσ 4. Αναπτφςςουν ςφγχρονεσ υπθρεςίεσ, που π 3 2012 ςελ. 15

ςυμβουλευτικισ και επαγγελματικοφ προςανατολιςμοφ 4. Συνεργάηονται ςτενά με ςυλλογικοφσ φορείσ τθσ διά βίου μάκθςθσ, ςτο εκνικό, τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, ϊςτε να διαμορφϊνουν πολιτικζσ και ςυςτιματα που αυξάνουν τθν ελκυςτικότθτά τθσ 5. Προβάλλουν το κεςμό τθσ διά βίου μάκθςθσ με τρόπο κατάλλθλο και δεοντολογικό 6. Διενεργοφν τακτικοφσ ελζγχουσ, ϊςτε να διαςφαλίηουν ότι θ προβολι τθσ διά βίου μάκθςθσ από τουσ παρόχουσ γίνεται με τρόπο δεοντολογικό 7. Παρζχουν κίνθτρα χρθματοδότθςθσ ςε φορείσ και αποδζκτεσ των υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ 8. Εξαςφαλίηουν τθν αρικμθτικι επάρκεια, τθν καλι γεωγραφικι διαςπορά και τθν εφκολθ πρόςβαςθ των δομϊν ΣυΕΠ 9. Παρζχουν ςτισ δομζσ ΣυΕΠ εργαλεία και μζςα ΣυΕΠ που είναι ςφγχρονα, ζγκυρα και ςυμβατά με τισ ομάδεσ ςτόχου. διαρκϊσ ανανεϊνονται, λαμβάνοντασ υπόψθ και τισ ανάγκεσ των περιφερειακϊν / τοπικϊν αγορϊν 5. Χρθςιμοποιοφν εκπαιδευτζσ / ςυμβοφλουσ επαγγελματικοφ προςανατολιςμοφ αναγνωριςμζνου κφρουσ 6. Συνεργάηονται ςτενά με τουσ αποδζκτεσ των υπθρεςιϊν τουσ για να βελτιϊνουν διαρκϊσ τθν παροχι των υπθρεςιϊν 7. Προβάλλουν τισ υπθρεςίεσ τουσ με τρόπο κατάλλθλο και δεοντολογικό 8. Διακζτουν κφροσ και είναι αναγνωριςμζνοι από τουσ επίςθμουσ φορείσ, όπου αυτό εφαρμόηεται 9. Προςφζρουν ςτουσ αποφοίτουσ τουσ γνϊςεισ, ικανότθτεσ και δεξιότθτεσ, που αναγνωρίηονται τυπικά (αγορά εργαςίασ και άλλα εκπαιδευτικά ςυςτιματα), κοινωνικά (κοινωνικόσ περίγυροσ) και ατομικά (αντίλθψθ του εαυτοφ) 2. Η διά βίου μάκθςθ είναι αποτελεςματικι Οι φορείσ διοίκθςθσ τθσ διά βίου μάκθςθσ, που εφαρμόηουν αυτι τθν αρχι, είναι ςε κζςθ να αποδείξουν ότι: 1. Διαμορφϊνουν τθ ςτρατθγικι τουσ με βάςθ τισ ευρωπαϊκζσ και εκνικζσ προτεραιότθτεσ και τισ βζλτιςτεσ πρακτικζσ 2. Απαςχολοφν ςτελζχθ που διακζτουν τθν απαιτοφμενθ επάρκεια (γνϊςεισ, ικανότθτεσ, δεξιότθτεσ) και λαμβάνουν μζτρα για τθ διατιρθςθ ανάπτυξθ τθσ τεχνογνωςίασ των ςτελεχϊν τουσ, ϊςτε να διαςφαλίηουν τθν Οι φορείσ παροχισ υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ, που εφαρμόηουν αυτι τθν αρχι, είναι ςε κζςθ να αποδείξουν ότι: 1. Διαμορφϊνουν τθ ςτρατθγικι τουσ με βάςθ τισ ευρωπαϊκζσ και εκνικζσ προτεραιότθτεσ, και τισ βζλτιςτεσ πρακτικζσ 2. Απαςχολοφν ςτελζχθ που διακζτουν τθν απαιτοφμενθ επάρκεια και λαμβάνουν μζτρα για τθ διατιρθςθ ανάπτυξθ τθσ τεχνογνωςίασ των ςτελεχϊν τουσ, ϊςτε να διαςφαλίηουν τθν αποτελεςματικι άςκθςθ π 3 2012 ςελ. 16

αποτελεςματικι άςκθςθ του ρόλου τουσ 3. Διαμορφϊνουν το κατάλλθλο εκπαιδευτικό πλαίςιο, ϊςτε να διαςφαλίηεται θ επίτευξθ των επικυμθτϊν μακθςιακϊν αποτελεςμάτων 4. Διαμορφϊνουν το κατάλλθλο πλαίςιο για τθν πιςτοποίθςθ των προςόντων των αποφοίτων τθσ εκπαίδευςθσ / κατάρτιςθσ 5. Διαμορφϊνουν το κατάλλθλο πλαίςιο για τθν ενκάρρυνςθ τθσ ςυμμετοχισ ςτθν πιςτοποίθςθ των αποφοίτων τθσ εκπαίδευςθσ / κατάρτιςθσ 6. Παρακολουκοφν και αξιολογοφν τθ λειτουργία και απόδοςθ των παρόχων ςε τακτά διαςτιματα μζςω εξωτερικϊν επικεωριςεων και αξιοποιοφν τα αποτελζςματα για το ςχεδιαςμό και τθν ανακεϊρθςθ των υπθρεςιϊν. 7. Παρζχουν κίνθτρα χρθματοδότθςθσ ςε φορείσ και αποδζκτεσ των υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ μζςα από μθ γραφειοκρατικζσ διαδικαςίεσ του ρόλου τουσ 3. Παρζχουν τισ υπθρεςίεσ τουσ με τρόπο που να ανταποκρίνεται ςτισ ιδιαίτερεσ απαιτιςεισ των «πελατϊν» τουσ 5. Υλοποιοφν τισ παρεχόμενεσ υπθρεςίεσ τουσ ςφμφωνα με το ςχεδιαςμό τουσ (εκπαιδευτζσ / ςφμβουλοι, δομζσ, μεκοδολογίεσ και μζςα) 6. Εφαρμόηουν τισ αρχζσ εκπαίδευςθσ ενθλίκων και τισ αρχζσ τθσ ΣυΕΠ, κατά τθν παροχι εκπαίδευςθσ και κατάρτιςθσ και ςυμβουλευτικισ και επαγγελματικοφ προςανατολιςμοφ. 7. Παρακολουκοφν και αξιολογοφν τθ λειτουργία και απόδοςι τουσ ςε τακτά διαςτιματα μζςω αυτοαξιολόγθςθσ και αξιοποιοφν τα αποτελζςματα για το ςχεδιαςμό και τθν ανακεϊρθςθ των υπθρεςιϊν. 7. Οι «πελάτεσ» τουσ εντάςςονται ςτθν αγορά εργαςίασ, επιτυγχάνουν τθν προςωπικι ανάπτυξθ, κοινωνικι αναγνϊριςθ και ευκυγράμμιςθ τθσ κζςθσ με τισ γνϊςεισ, τισ ικανότθτεσκαι τα ενδιαφζροντα και τισ ανάγκεσ τθσ αγοράσ εργαςίασ 8. Οι χριςτεσ των υπθρεςιϊν ΣυΕΠ λαμβάνουν εκπαιδευτικζσ και επαγγελματικζσ αποφάςεισ ςφμφωνεσ με τισ γνϊςεισ, τισ ικανότθτεσ, τα ενδιαφζροντά τουσ 9. Οι υφιςτάμενοι ι μελλοντικοί εργοδότεσ των «πελατϊν» τουσ ζχουν καλι αντίλθψθ για τισ υπθρεςίεσ που παραςχζκθκαν 3. Η διά βίου μάκθςθ ςχετίηεται με τισ ανάγκεσ τθσ αγοράσ εργαςίασ Οι φορείσ διοίκθςθσ τθσ διά βίου μάκθςθσ, που εφαρμόηουν αυτι τθν αρχι, είναι ςε κζςθ να αποδείξουν ότι: Οι φορείσ παροχισ υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ, που εφαρμόηουν αυτι τθν αρχι, είναι ςε κζςθ να αποδείξουν ότι: π 3 2012 ςελ. 17

1. Διαμορφϊνουν τθ ςτρατθγικι τουσ με βάςθ τισ ανάγκεσ τθσ αγοράσ εργαςίασ 2. Λαμβάνουν υπόψθ τισ ανάγκεσ τθσ αγοράσ εργαςίασ, ςε ευρωπαϊκό, εκνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο για τθν διαμόρφωςθ του καταλόγου των παρεχόμενων προγραμμάτων εκπαίδευςθσ και κατάρτιςθσ 3. Συνεργάηονται με τουσ κατάλλθλουσ φορείσ για τθν ανάπτυξθ των επαγγελματικϊν περιγραμμάτων και τθ ςφνδεςθ τουσ με τα προγράμματα εκπαίδευςθσ και κατάρτιςθσ 4. Διακζτουν ςτελζχθ με επαρκι επαγγελματικι εμπειρία ςτον τομζα τουσ και επαρκι γνϊςθ των απαιτιςεων, εξελίξεων και ςυνκθκϊν τθσ αγοράσ εργαςίασ 5. Διαμορφϊνουν το εκπαιδευτικό πλαίςιο με προςανατολιςμό ςτον αποτελεςματικό ςυνδυαςμό τθσ κεωρίασ με τθν πράξθ 6. Αναπτφςςουν προγράμματα πρακτικισ άςκθςθσ που δεν είναι γραφειοκρατικά και κινθτοποιοφν τθ ςυμμετοχι των εκπαιδευόμενων / καταρτιηόμενων ςε αυτά 7. Παρακολουκοφν τθν πορεία των «πελατϊν» τθσ διά βίου μάκθςθσ μετά τθν παροχι των υπθρεςιϊν ςτθν αγορά εργαςίασ 1. Διαμορφϊνουν τθ ςτρατθγικι τουσ με βάςθ τισ ανάγκεσ τθσ αγοράσ εργαςίασ 2. Προςαρμόηουν το είδοσ των υπθρεςιϊν που παρζχουν ςτισ ανάγκεσ και εξελίξεισ τθσ αγοράσ εργαςίασ, ςε εκνικό, περιφερειακό ι τοπικό επίπεδο 3. Απαςχολοφν εκπαιδευτζσ / ςυμβοφλουσ επαγγελματικοφ προςανατολιςμοφ, που διακζτουν επαρκι επαγγελματικι εμπειρία ςτον τομζα τουσ και επαρκι γνϊςθ των απαιτιςεων, εξελίξεων και ςυνκθκϊν τθσ αγοράσ εργαςίασ 4. Διακζτουν ςτελζχθ με επαρκι επαγγελματικι εμπειρία ςτον τομζα τουσ και επαρκι γνϊςθ των απαιτιςεων, εξελίξεων και ςυνκθκϊν τθσ αγοράσ εργαςίασ 5. Διακζτουν ςφγχρονεσ εργαςτθριακζσ υποδομζσ, που ανταποκρίνονται ςτισ απαιτιςεισ των επαγγελμάτων ςτθν πράξθ 6. Παρζχουν ςτουσ «πελάτεσ» τουσ ευκαιρίεσ πρακτικισ άςκθςθσ 7. Οι φορείσ παροχισ υπθρεςιϊν ΣυΕΠ παρζχουν πλθροφόρθςθ για τθν αγορά εργαςίασ με τισ κατάλλθλεσ μεκόδουσ, υλικά και εξοπλιςμό 8. Συνεργάηονται ςτενά με τον επιχειρθματικό κόςμο για τθ διαμόρφωςθ προγραμμάτων και τθν ανάλθψθ πρωτοβουλιϊν δικτφωςθσ των «πελατϊν» τουσ με τθν αγορά εργαςίασ 4. Η διά βίου μάκθςθ είναι αειφόροσ και προάγει τθν κοινωνικι ςυνοχι Οι φορείσ διοίκθςθσ τθσ διά βίου μάκθςθσ, που εφαρμόηουν αυτι τθν αρχι, είναι ςε κζςθ να αποδείξουν ότι: 1. Αναπτφςςουν τθ ςτρατθγικι τουσ λαμβάνοντασ υπόψθ τισ αρχζσ τθσ αειφορίασ Οι φορείσ παροχισ υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ, που εφαρμόηουν αυτι τθν αρχι, είναι ςε κζςθ να αποδείξουν ότι: 1. Αναπτφςςουν τθ ςτρατθγικι τουσ με βάςθ ςτοιχεία, που ςχετίηονται με τθν αγορά, τουσ π 3 2012 ςελ. 18

και τθσ κοινωνικισ ςυνοχισ 2. Αξιοποιοφν ςτο μζγιςτο βακμό τα διακζςιμα κονδφλια για να ςχεδιάηουν ι/και υλοποιοφν προγράμματα και δράςεισ ενίςχυςθσ τθσ διά βίου μάκθςθσ 3. Αναπτφςςουν πολιτικζσ και ςυςτιματα διά βίου μάκθςθσ που λαμβάνουν υπόψθ τισ ανάγκεσ των ατόμων ςε όλα τα ςτάδια και ςε όλεσ τισ πλευρζσ τθσ ηωισ τουσ 4. Σχεδιάηουν και υλοποιοφν προγράμματα διαπολιτιςμικισ ανταλλαγισ και κινθτικότθτασ 5. Συνεργάηονται με τουσ αρμόδιουσ φορείσ για τθ ςφνδεςθ των αποκτϊμενων από τθ διά βίου μάκθςθ προςόντων με τα επαγγελματικά δικαιϊματα 6. Αξιοποιοφν ζρευνεσ, πορίςματα ελζγχων και λοιπά μζςα για να αναςκοποφν τακτικά και να αναςχεδιάηουν τισ πολιτικζσ και τα ςυςτιματα διά βίου μάκθςθσ 7. Εκπρόςωποι των χρθςτϊν ςυμμετζχουν ςτα όργανα διοίκθςθσ που είναι υπεφκυνα για τον ςχεδιαςμό και τον προγραμματιςμό των δράςεων των φορζων διοίκθςθσ ΣυΕΠ πελάτεσ και όλα τα ενδιαφερόμενα μζρθ, τα οποία παρακολουκοφν ςυςτθματικά 2. Παρακολουκοφν τα κφρια οικονομικά αλλά και μθ οικονομικά τουσ αποτελζςματα και αναλαμβάνουν δράςεισ διαρκοφσ βελτίωςισ τουσ, ςτο πλαίςιο των ευρφτερων ςυνκθκϊν τθσ αγοράσ 3. Αξιοποιοφν τα χρθματοδοτικά προγράμματα, εφόςον υπάρχουν, για τθ βελτίωςθ των υποδομϊν και μζςων παροχισ των υπθρεςιϊν τουσ 4. Τα δίδακτρα, θ εμπορικι τουσ πολιτικι και οι διαχείριςθ του κόςτουσ εξαςφαλίηει τθ μθ ηθμιογόνα λειτουργία 5. Διατθροφν τουσ «πελάτεσ» τουσ και παρουςιάηουν χαμθλά ποςοςτά διαρροισ 6. Ενκαρρφνουν τθ ςυμμετοχι των «πελατϊν» τουσ ςε προγράμματα διαπολιτιςμικισ ανταλλαγισ και κινθτικότθτασ 7. Παρζχουν υπθρεςίεσ ςε ζνα εφροσ δυνθτικϊν «πελατϊν», τισ οποίεσ προςαρμόηουν ςτισ ιδιαίτερεσ ανάγκεσ και απαιτιςεισ τουσ 8. Προςφζρουν προγράμματα και δράςεισ διά βίου μάκθςθσ ςτουσ «πελάτεσ» τουσ και μετά τθν ολοκλιρωςθ τθσ παροχισ των υπθρεςιϊν 9. Αξιοποιοφν ζρευνεσ, πορίςματα ελζγχων και λοιπά μζςα για να αναςκοποφν τακτικά και να αναςχεδιάηουν τισ υπθρεςίεσ 5. Η διά βίου μάκθςθ προάγει τθ δθμιουργικότθτα και τθν καινοτομία Οι φορείσ διοίκθςθσ τθσ διά βίου μάκθςθσ, που εφαρμόηουν αυτι τθν αρχι, είναι ςε κζςθ να αποδείξουν ότι: 1. Αναπτφςςουν τθ ςτρατθγικι τουσ, με γνϊμονα τθν προϊκθςθ τθσ καινοτομίασ Οι φορείσ παροχισ υπθρεςιϊν δια βίου μάκθςθσ, που εφαρμόηουν αυτι τθν αρχι, είναι ςε κζςθ να αποδείξουν ότι: 1. Παρακολουκοφν ςυςτθματικά τισ εξελίξεισ ςτο τομζα τθσ πλθροφορικισ και τθσ τεχνολογίασ π 3 2012 ςελ. 19

ςυμπεριλαμβανομζνων των τεχνολογιϊν πλθροφορικισ και επικοινωνιϊν 2. Σχεδιάηουν το πλαίςιο τθσ παροχισ των υπθρεςίων (εκπαιδευτικό και ςυμβουλευτικισ και επαγγελματικοφ προςανατολιςμοφ) λαμβάνοντασ υπόψθ καινοτόμεσ πρακτικζσ 3. Αλλθλεπιδροφν με όλα τα ενδιαφερόμενα μζρθ με τρόπο καινοτόμο, που αξιοποιεί και τισ τεχνολογίεσ πλθροφορικισ και επικοινωνιϊν, ςυμπεριλαμβανομζνων των μζςων κοινωνικισ δικτφωςθσ 4. Αξιοποιοφν ίδιουσ και άλλουσ πόρουσ για τθν ενςωμάτωςθ καινοτομιϊν ςτθν παροχι των υπθρεςιϊν τουσ 5. Εφαρμόηουν δράςεισ και προγράμματα για τθν ανάπτυξθ τθσ δθμιουργικότθτασ και τθσ καινοτομικισ ςκζψθσ ςτουσ παρόχουσ, τουσ αποδζκτεσ των υπθρεςιϊν δια βίου μάκθςθσ και όλα τα ενδιαφερόμενα μζρθ 6. Εφαρμόηουν δράςεισ και προγράμματα για τθν ανάπτυξθ τθσ δθμιουργικότθτασ και τθσ καινοτομικισ ςκζψθσ ςτο προςωπικό τουσ και προςαρμόηουν ανάλογα τα μζςα παροχισ των υπθρεςιϊν 2. Παρζχουν ςτουσ πελάτεσ τουσ καινοτόμεσ υπθρεςίεσ 3. Εφαρμόηουν καινοτόμεσ μεκόδουσ (εκπαιδευτικζσ ι ςυμβουλευτικισ και επαγγελματικοφ προςανατολιςμοφ) και εργαλεία κατά τθν παροχι των υπθρεςιϊν τουσ 4. Αλλθλεπιδροφν με τουσ πελάτεσ τουσ και με όλα τα ενδιαφερόμενα μζρθ με τρόπο καινοτόμο, που αξιοποιεί και τισ τεχνολογίεσ πλθροφορικισ και επικοινωνιϊν, ςυμπεριλαμβανομζνθσ τθσ διαφιμιςθσ 5. Αξιοποιοφν ίδιουσ και άλλουσ πόρουσ για τθν ενςωμάτωςθ καινοτομιϊν ςτθν παροχι υπθρεςιϊν 6. Εφαρμόηουν δράςεισ και προγράμματα για τθν ανάπτυξθ τθσ δθμιουργικότθτασ και τθσ καινοτομικισ ςκζψθσ ςτουσ πελάτεσ τουσ 7. Εφαρμόηουν δράςεισ και προγράμματα για τθν ανάπτυξθ τθσ δθμιουργικότθτασ και τθσ καινοτομικισ ςκζψθσ ςτο προςωπικό τουσ 6. Η δια βίου μάκθςθ χρθςιμοποιεί πόρουσ υψθλϊν προδιαγραφϊν Οι φορείσ διοίκθςθσ τθσ δια βίου μάκθςθσ, που εφαρμόηουν αυτι τθν αρχι, είναι ςε κζςθ να αποδείξουν ότι: 1. Διαμορφϊνουν το πλαίςιο αδειοδότθςθσ / πιςτοποίθςθσ των φορζων, με τρόπο που να εξαςφαλίηει τθν υψθλι ποιότθτα των υποδομϊν και του ςτελεχιακοφ δυναμικοφ 2. Διαμορφϊνουν το πλαίςιο για τθν πιςτοποίθςθ των εκπαιδευτϊν / ςυμβοφλων / εξεταςτϊν, με τρόπο που να εξαςφαλίηει τθν Οι φορείσ παροχισ υπθρεςιϊν δια βίου μάκθςθσ, που εφαρμόηουν αυτι τθν αρχι, είναι ςε κζςθ να αποδείξουν ότι: 1. Οι εκπαιδευτζσ / ςφμβουλοι / εξεταςτζσ, διακζτουν προςόντα επαρκι και κατάλλθλα για τθν παροχι των υπθρεςιϊν, τα οποία διαρκϊσ αναπτφςςουν 2. Τα ςτελζχθ που αςχολοφνται άμεςα με τθν παροχι των υπθρεςιϊν διακζτουν προςόντα επαρκι και κατάλλθλα, τα οποία διαρκϊσ π 3 2012 ςελ. 20

υψθλι ποιότθτα των υποδομϊν και του ςτελεχιακοφ δυναμικοφ 3. Διενεργοφν ελζγχουσ και ζρευνεσ για να διερευνοφν το επίπεδο των χρθςιμοποιοφμενων από τουσ παρόχουσ πόρων και μζςων και λαμβάνουν μζτρα για να διαςφαλίηουν τθν τιρθςθ των κανόνων και προδιαγραφϊν 4. Τα ςτελζχθ που αςχολοφνται άμεςα με τθν παροχι των υπθρεςιϊν διακζτουν προςόντα επαρκι και κατάλλθλα, τα οποία διαρκϊσ αναπτφςςουν 5. Εφαρμόηουν μεκόδουσ αξιολόγθςθσ των ςτελεχϊν και των ςυνεργατϊν τουσ και αξιοποιοφν τα αποτελζςματα τθσ αξιολόγθςθσ, ϊςτε να διαςφαλίηουν τθ διαρκι βελτίωςι τουσ 6. Παρζχουν ςτα ςτελζχθ τουσ ευκαιρίεσ μάκθςθσ και ανάπτυξθσ, μζςα από εκπαιδευτικζσ και άλλεσ δραςτθριότθτεσ 7. Χρθςιμοποιοφν ςφγχρονο εξοπλιςμό, ςυμβατό με τισ απαιτιςεισ του ρόλου τουσ αναπτφςςουν 3. Εφαρμόηουν μεκόδουσ αξιολόγθςθσ των ςτελεχϊν και των ςυνεργατϊν τουσ και αξιοποιοφν τα αποτελζςματα τθσ αξιολόγθςθσ, ϊςτε να διαςφαλίηουν τθ διαρκι βελτίωςι τουσ 4. Παρζχουν ςτα ςτελζχθ ι και τουσ ςυνεργάτεσ τουσ ευκαιρίεσ μάκθςθσ και ανάπτυξθσ, μζςα από εκπαιδευτικζσ και άλλεσ δραςτθριότθτεσ 5. Χρθςιμοποιοφν διδακτικό και εργαςτθριακό εξοπλιςμό ςφγχρονο, ςφμφωνο με προδιαγραφζσ και ςυμβατό με τουσ εκπαιδευτικοφσ ςτόχουσ 7. Η διά βίου μάκθςθ υλοποιείται με κοινωνικι υπευκυνότθτα Οι φορείσ διοίκθςθσ τθσ διά βίου μάκθςθσ, που εφαρμόηουν αυτι τθν αρχι, είναι ςε κζςθ να αποδείξουν ότι: 1. Αναπτφςςουν τθ ςτρατθγικι τουσ λαμβάνοντασ υπόψθ τισ ανάγκεσ και τα ιδιαίτερα χαρακτθριςτικά των ευάλωτων κοινωνικϊν ομάδων (ΕΚΟ) 2. Αναπτφςςουν τθ ςτρατθγικι τουσ λαμβάνοντασ υπόψθ τθν εκνικι ςτρατθγικι για τθν ποιότθτα ςτθ δθμόςια διοίκθςθ (Ν. 3230/2004) Οι φορείσ παροχισ υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ, που εφαρμόηουν αυτι τθν αρχι, είναι ςε κζςθ να αποδείξουν ότι: 1. Υλοποιοφν προγράμματα που απευκφνονται και ςε ΕΚΟ ι / και ςτοχευμζνα προγράμματα για ΕΚΟ 2. Για τθν παροχι και τθν προβολι των υπθρεςιϊν τουσ χρθςιμοποιοφν μεκόδουσ και εργαλεία, κατάλλθλα για τισ ΕΚΟ 3. Χρθςιμοποιοφν ςυνεργάτεσ και ςτελζχθ με ειδικζσ γνϊςεισ και ςτάςεισ ωσ προσ τισ ΕΚΟ, π 3 2012 ςελ. 21

3. Σχεδιάηουν και υλοποιοφν ςτοχευμζνα προγράμματα χρθματοδότθςθσ για ΕΚΟ, ςε ςυνεργαςία και με ςχετικοφσ ςυλλογικοφσ φορείσ και οργανϊςεισ, αξιοποιϊντασ τουσ διακζςιμουσ πόρουσ 4. Διαμορφϊνουν το πλαίςιο εκπαίδευςθσ, ςυμβουλευτικισ και επαγγελματικοφ προςανατολιςμοφ και πιςτοποίθςθσ με τρόπο φιλικό προσ τισ ΕΚΟ 5. Διακζτουν και αξιοποιοφν ςτελζχθ / ςυνεργάτεσ με ειδικά προςόντα και ςτάςεισ, ϊςτε να ανταποκρίνονται επιτυχϊσ ςτισ ανάγκεσ των ΕΚΟ 6. Διαμορφϊνουν τα κριτιρια αδειοδότθςθσ / πιςτοποίθςθσ των δομϊν λαμβάνοντασ υπόψθ τα ιδιαίτερα χαρακτθριςτικά των ΕΚΟ 7. Διενεργοφν ελζγχουσ και ζρευνεσ, ϊςτε να διερευνοφν το βακμό που οι πάροχοι τθσ διά βίου μάκθςθσ εναρμονίηονται με το ςυμφωνθκζν πλαίςιο και τισ προδιαγραφζσ που ςχετίηονται με τισ ΕΚΟ 8. Παρακολουκοφν τθν πορεία των ΕΚΟ και μετά τθν παροχι των υπθρεςιϊν ςτθν αγορά εργαςίασ και αξιοποιοφν τα αποτελζςματα τθσ παρακολοφκθςθσ 9. Εφαρμόηουν ςυςτιματα και πλαίςια ποιότθτασ, ϊςτε να αποδεικνφουν τθ δζςμευςι τουσ ςτθ διαρκι βελτίωςθ ϊςτε να ανταποκρίνονται επιτυχϊσ ςτισ ανάγκεσ των ΕΚΟ 4. Τθροφν τισ προδιαγραφζσ των δομϊν που ςχετίηονται με τισ ΕΚΟ και λαμβάνουν μζτρα πζραν των ελάχιςτων απαιτοφμενων 5. Αναλαμβάνουν δράςεισ για τθν ευαιςκθτοποίθςθ εργαηομζνων, ςυνεργατϊν και «πελατϊν» ςτθν υποςτιριξθ και τθ διά βίου μάκθςθ των ΕΚΟ 6. Προςφζρουν ςτουσ αποφοίτουσ τουσ των ΕΚΟ γνϊςεισ, ικανότθτεσ και δεξιότθτεσ, που αναγνωρίηονται τυπικά (αγορά εργαςίασ και άλλα εκπαιδευτικά ςυςτιματα), κοινωνικά (κοινωνικόσ περίγυροσ) και ατομικά (αντίλθψθ του εαυτοφ) 7. Οι πελάτεσ τουσ που ανικουν ςε ΕΚΟ και εντάςςονται ςτθν αγορά εργαςίασ, επιτυγχάνουν τθν προςωπικι ανάπτυξθ, κοινωνικι αναγνϊριςθ και ευκυγράμμιςθ τθσ κζςθσ με τισ γνϊςεισ, τισ ικανότθτεσ, και τα ενδιαφζροντά τουσ και τισ ανάγκεσ τθσ αγοράσ εργαςίασ 8. Οι χριςτεσ των υπθρεςιϊν ΣυΕΠ που ανικουν ςε ΕΚΟ λαμβάνουν εκπαιδευτικζσ και επαγγελματικζσ αποφάςεισ ςφμφωνεσ με τισ γνϊςεισ, τισ ικανότθτεσ, τα ενδιαφζροντά τουσ και τισ ανάγκεσ τθσ αγοράσ εργαςίασ 9. Εφαρμόηουν κατάλλθλα ςυςτιματα και πλαίςια ποιότθτασ, ϊςτε να αποδεικνφουν τθ δζςμευςι τουσ ςτθ διαρκι βελτίωςθ 8. Η διά βίου μάκθςθ αξιοποιεί τθ δικτφωςθ και τισ ςυνεργαςίεσ Οι φορείσ διοίκθςθσ τθσ διά βίου μάκθςθσ, που εφαρμόηουν αυτι τθν αρχι, είναι ςε κζςθ να αποδείξουν ότι: 1. Συμμετζχουν ενεργά ςε φορείσ, δίκτυα και Οι φορείσ παροχισ υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ, που εφαρμόηουν αυτι τθν αρχι, είναι ςε κζςθ να αποδείξουν ότι: 1. Συμμετζχουν ενεργά ςε ςυλλογικοφσ φορείσ π 3 2012 ςελ. 22

ομάδεσ εργαςίασ τθσ διά βίου μάκθςθσ, ϊςτε να ανταλλάςουν καλζσ πρακτικζσ και να προωκοφν τθ ποιότθτα του κεςμοφ εν γζνει (διεκνζσ, εκνικό, περιφερειακό ι / και τοπικό επίπεδο) 2. Σχεδιάηουν τισ πολιτικζσ και τα ςυςτιματα διά βίου μάκθςθσ ςε ςυνεργαςία με τα ενδιαφερόμενα μζρθ, με τα οποία αναπτφςςουν ςχζςεισ προςτικζμενθσ αξίασκαι επενδφουν ςε ςυνζργειεσ με τισ ΔΙΠΑ και τισ ΑΔΙΠ 3. Σχεδιάηουν και εφαρμόηουν ςυςτιματα και μθχανιςμοφσ για τθν αποτελεςματικι ανταλλαγι ςτοιχείων και πλθροφοριϊν με τουσ λοιποφσ φορείσ διοίκθςθσ, με τουσ παρόχουσ και εν γζνει με τθν κοινωνία 4. Παρακολουκοφν και αξιολογοφν τθν αποτελεςματικότθτα και τθν προςτικζμενθ αξία των ενεργειϊν δικτφωςθσ και ςυνεργαςίασ ϊςτε να αναλαμβάνουν δράςεισ βελτίωςθσ και οργανϊςεισ, δίκτυα και ομάδεσ εργαςίασ τθσ διά βίου μάκθςθσ, ϊςτε να ανταλλάςουν καλζσ πρακτικζσ και να προωκοφν τθν ποιότθτα του κεςμοφ εν γζνει (διεκνζσ, εκνικό, περιφερειακό ι / και τοπικό επίπεδο) 2. Σχεδιάηουν τισ διαδικαςίεσ και τα ςυςτιματα λειτουργίασ τουσ ςε ςυνεργαςία με τα ενδιαφερόμενα μζρθ, ςυμπεριλαμβανομζνων των πελατϊν τουσ, με τα οποία αναπτφςςουν ςχζςεισ προςτικζμενθσ αξίασ 3. Αναπτφςςουν ςχζςεισ δικτφωςθσ και ςυνεργαςίασ με εργοδοτικοφσ φορείσ και επιχειριςεισ, ϊςτε να ενκαρρφνουν τθ δικτφωςθ των πελατϊν τουσ με τθν αγορά εργαςίασ 4. Συνεργάηονται με τουσ φορείσ διοίκθςθσ τθσ διά βίου μάκθςθσ, παρζχοντασ πλθροφορίεσ, ςτοιχεία και απόψεισ, με ςτόχο τθ βελτίωςθ του κεςμοφ εν γζνει 5. Παρακολουκοφν και αξιολογοφν τθν αποτελεςματικότθτα και τθν προςτικζμενθ αξία των ενεργειϊν δικτφωςθσ και ςυνεργαςίασ ϊςτε να αναλαμβάνουν δράςεισ βελτίωςθσ π 3 2012 ςελ. 23

3.4. Η μζτρθςθ τθσ ποιότθτασ ςτθ διά βίου μάκθςθ Η αποτελεςματικι τιρθςθ των κεμελιωδϊν αρχϊν ποιότθτασ προχποκζτει τθν αξιολόγθςθ του βακμοφ ενςωμάτωςισ τουσ ςτο ςφςτθμα και τισ λειτουργίεσ των φορζων, μζςω μετριςιμων ποιοτικϊν και ποςοτικϊν δεικτϊν ποιότθτασ. Σφμφωνα με τθν Ευρωπαϊκι Σφςταςθ (2009/C 155/01) για τουσ δείκτεσ ποιότθτασ τθσ διά βίου μάκθςθσ, ο ρόλοσ των δεικτϊν είναι: να περιγράφουν τθν υφιςτάμενθ ανά πάςα ςτιγμι κατάςταςθ, να ποςοτικοποιοφν τεκζντεσ ποιοτικοφσ ςτόχουσ, να παρζχουν διαρκι ενθμζρωςθ για τθν πρόοδο τθσ επίτευξθσ των ςτόχων, ι να παρζχουν ενδείξεισ για τουσ παράγοντεσ που ςυνειςφζρουν ςτθν επίτευξθ των ςτόχων. Στο πλαίςιο αυτό, διαμορφϊκθκε από το Υπουργείο Παιδείασ και Θρθςκευμάτων, Πολιτιςμοφ και Ακλθτιςμοφ κατάλογοσ υποχρεωτικϊν κφριων δεικτϊν ποιότθτασ τθσ διά βίου μάκθςθσ, ανά αρχι ποιότθτασ, οι οποίοι παρουςιάηονται ςτθν επόμενθ ςελίδα. Οι δείκτεσ αυτοί πρζπει απαραίτθτα να παρακολουκοφνται από τουσ φορείσ διά βίου μάκθςθσ, ανάλογα με τον ρόλο τουσ ωσ φορζων διοίκθςθσ ι φορζων παροχισ υπθρεςιϊν και με το υποςφςτθμα, ςτο οποίο δραςτθριοποιοφνται. Επιπλζον των δεικτϊν αυτϊν και για τισ αρχζσ που οι υποχρεωτικοί κφριοι δείκτεσ ποιότθτασ είναι λιγότεροι από τζςςερισ,οι φορείσ διά βίου μάκθςθσ κα πρζπει να υιοκετιςουν πρόςκετουσ δείκτεσ ποιότθτασ, ϊςτε να εξαςφαλίηουν ότι για κάκε μία από τισ αρχζσ αυτζσ τθροφν τουλάχιςτον τζςςερισ δείκτεσ. Η αναηιτθςθ πρόςκετων δεικτϊν δεν απαιτείται για τισ περιπτϊςεισ αρχϊν για τισ οποίεσ ζχουν οριςκεί ιδθ τζςςερισ, πζντε ι ζξι κφριοι δείκτεσ ποιότθτασ. Προσ υποςτιριξι τουσ ςε αυτό, το Υπουργείο Παιδείασ και Θρθςκευμάτων, Πολιτιςμοφ και Ακλθτιςμοφ ζχει αναπτφξει εργαλειοκικθ πρόςκετων δεικτϊν ποιότθτασ, που παρουςιάηεται ςε παράρτθμα του Οδθγοφ Εφαρμογισ του π 3. Οι δείκτεσ που κα επιλεχκοφν κα πρζπει να διαχζονται μζςω μθχανιςμϊν που κα αναπτυχκοφν εντόσ του Εκνικοφ Δικτφου Διά Βίου Μάκθςθσ, για περαιτζρω επεξεργαςία, ανάλυςθ, αξιολόγθςθ και ςχεδιαςμό βελτιϊςεων. π 3 2012 ςελ. 24

Κφριοι δείκτεσ ποιότθτασ τθσ διά βίου μάκθςθσ ανά αρχι ποιότθτασ 1. Η διά βίου μάκθςθ είναι ελκυςτικι Δείκτθσ Υποςφςτθμα Αφορά Περιγραφι 1. Αρικμόσ ενδιαφερόμενων για υπθρεςίεσ διά βίου μάκθςθσ (ποςοτικόσ δείκτθσ) Δείκτησ EQAVET ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Παροχισ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά όλα τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ) και μετρά τον αρικμό των αιτιςεων για ςυμμετοχι ςε προγράμματα εκπαίδευςθσ και κατάρτιςθσ ι τον αρικμό των αιτιςεων για ςυμμετοχι ςε εξετάςεισ πιςτοποίθςθσ ι τον αρικμό των ατόμων που επιςκζφτθκαν τισ υπθρεςίεσ ΣυΕΠ. Οι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ ςτο πεδίο των παρεχόμενων από αυτοφσ υπθρεςιϊν. Οι φορείσ διοίκθςθσ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ για το ςφνολο των υποςυςτθμάτων διά βίου μάκθςθσ ευκφνθσ τουσ. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ανά φφλο, μορφωτικό επίπεδο, θλικία, εργαςιακι κατάςταςθ, ΕΚΟ, κλπ). 2. Φψοσ κονδυλίων που επενδφονται για τθν προβολι και προϊκθςθ τθσ διά βίου μάκθςθσ (ποςοτικόσ δείκτθσ) Δείκτησ EQAVET ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Παροχισ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά όλα τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ) και μετρά το φψοσ των επενδφςεων ςε διαφιμιςθ και λοιπζσ δράςεισ προβολισ και προϊκθςθσ, όπωσ προγράμματα επιδότθςθσ τθσ ςυμμετοχισ, ειδικζσ εκδθλϊςεισ προβολισ, φυλλάδια, κλπ. Οι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ ςτο πεδίο των παρεχόμενων από αυτοφσ υπθρεςιϊν. Οι φορείσ διοίκθςθσ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ για το ςφνολο των υποςυςτθμάτων διά βίου μάκθςθσ ευκφνθσ τουσ, λαμβάνοντασ υπόψθ τα ςτοιχεία των παρόχων και πρόςκετα ςτοιχεία για δράςεισ προβολισ και προϊκθςθσ, που υλοποιοφνται άμεςα από αυτοφσ. π 3 2012 ςελ. 25

κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ανά είδοσ δράςθσ, ανά υποςφςτθμα τθσ ΔΒΜ, κλπ). 3. Αντίλθψθ τθσ κοινισ γνϊμθσ για τθ διά βίου μάκθςθ (ποιοτικόσ δείκτθσ) ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά όλα τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ) και μετρά τθναντίλθψθ που διαμορφϊνει θ κοινι γνϊμθ γι αυτά. Οι φορείσ παροχισ μποροφν να παρακολουκοφν το δείκτθ αυτό με ποικίλουσ τρόπουσ (καταγραφι δθμοςιευμάτων, ζρευνεσ, κλπ), όμωσ θ κφρια ευκφνθ παρακολοφκθςθσ ανικει ςτουσ φορείσ διοίκθςθσ, οι οποίοι κα πρζπει για το ςκοπό αυτό να οργανϊςουν και διεξάγουν ςε τακτά χρονικά διαςτιματα ςχετικζσ ζρευνεσ. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ανά υποςφςτθμα τθσ ΔΒΜ, ανά μορφωτικό επίπεδο ερωτϊμενου, κλπ). 2. Η διά βίου μάκθςθ είναι αποτελεςματικι Δείκτθσ Υποςφςτθμα Αφορά Περιγραφι 1. Αρικμόσ ςυμμετεχόντων ςτθ διά βίου μάκθςθ (ποςοτικόσ δείκτθσ) Δείκτησ EQAVET ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Παροχισ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά όλα τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ) και μετρά τον αρικμό των ατόμων που ξεκίνθςαν ζνα πρόγραμμα αρχικισ ι ςυνεχιηόμενθσ κατάρτιςθσ ι γενικισ εκπαίδευςθσ ενθλίκων ι ςυμβουλευτικισ και επαγγελματικοφ προςανατολιςμοφ, ανεξάρτθτα αν το ολοκλιρωςαν ι όχι. Οι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ ςτο πεδίο των παρεχόμενων από αυτοφσ υπθρεςιϊν. Οι φορείσ διοίκθςθσ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ για το ςφνολο των υποςυςτθμάτων διά βίου μάκθςθσ ευκφνθσ τουσ. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ανά υποςφςτθμα τθσ ΔΒΜ, ανά γεωγραφικι π 3 2012 ςελ. 26

περιοχι, ΕΚΟ, άνεργοσ / εργαηόμενοσ, κλπ). 2. Ποςοςτό διαρροισ από τθ διά βίου μάκθςθ (ποςοτικόσ δείκτθσ) Δείκτησ EQAVET ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Παροχισ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά όλα τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ) και μετρά το ποςοςτό των ατόμων που ολοκλιρωςαν ζνα πρόγραμμα αρχικισ ι ςυνεχιηόμενθσ κατάρτιςθσ ι γενικισ εκπαίδευςθσ ενθλίκων ι ςυμβουλευτικισ και επαγγελματικοφ προςανατολιςμοφ ςτο ςφνολο αυτϊν που ξεκίνθςαν τθ ςυμμετοχι. Οι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ ςτο πεδίο των παρεχόμενων από αυτοφσ υπθρεςιϊν. Οι φορείσ διοίκθςθσ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ για το ςφνολο των υποςυςτθμάτων διά βίου μάκθςθσ ευκφνθσ τουσ. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ανά υποςφςτθμα τθσ ΔΒΜ, ανά γεωγραφικι περιοχι, ΕΚΟ, άνεργοσ / εργαηόμενοσ, κλπ). 3. Βακμόσ ικανοποίθςθσ των αποδεκτϊν των υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ από τισ υπθρεςίεσ και τισ διαδικαςίεσ παροχισ τουσ (ποιοτικόσ δείκτθσ) Δείκτησ EQAVET ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Παροχισ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά όλα τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ) και μετρά το ςυνολικό βακμό ικανοποίθςθσ των ςυμμετεχόντων ςε ζνα πρόγραμμα αρχικισ ι ςυνεχιηόμενθσ κατάρτιςθσ ι γενικισ εκπαίδευςθσ ενθλίκων ι ςυμβουλευτικισ και επαγγελματικοφ προςανατολιςμοφ, βάςει ςχετικισ ζρευνασ. Οι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ ςτο πεδίο των παρεχόμενων από αυτοφσ υπθρεςιϊν. Οι φορείσ διοίκθςθσ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ για το ςφνολο των υποςυςτθμάτων διά βίου μάκθςθσ ευκφνθσ τουσ. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ανά υποςφςτθμα τθσ ΔΒΜ, με βάςθ π 3 2012 ςελ. 27

χαρακτθριςτικά του προφίλ των αποδεκτϊν, ΕΚΟ, κλπ). 4. Ποςοςτό αποφοίτων εκπαίδευςθσ και κατάρτιςθσ που πιςτοποιικθκαν (ποςοτικόσ δείκτθσ) ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ παροχισ υπθρεςιϊν πιςτοποίθςθσ προςόντων Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά τα εκπαιδευτικά υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ) και μετρά το ποςοςτό των ατόμων που πιςτοποίθςαν τα προςόντα, που απζκτθςαν από ζνα πρόγραμμα εκπαίδευςθσ και κατάρτιςθσ, ςτο ςφνολο των ατόμων που αποφοίτθςαν από το πρόγραμμα αυτό. Οι φορείσ παροχισ υπθρεςιϊν πιςτοποίθςθσ προςόντων ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ. Οι λοιποί φορείσ παροχισ μποροφν να παρακολουκοφν το δείκτθ αυτό, π.χ. μζςα από ζρευνεσ αποφοίτων. Οι φορείσ διοίκθςθσ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ για το ςφνολο των υποςυςτθμάτων διά βίου μάκθςθσ ευκφνθσ τουσ, λαμβάνοντασ υπόψθ και τα ςχετικά ςτοιχεία από τισ πιςτοποιιςεισ που διενεργοφνται ςε κεντρικό επίπεδο. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ανά υποςφςτθμα τθσ ΔΒΜ, ανά φορζα παροχισ τθσ εκπαίδευςθσ και κατάρτιςθσ, ανά ειδικότθτα, κλπ). 5. Ποςοςτό επιτυχίασ ςτισ εξετάςεισ πιςτοποίθςθσ (ποςοτικόσ δείκτθσ) ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ παροχισ υπθρεςιϊν πιςτοποίθςθσ προςόντων Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά τα εκπαιδευτικά υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ) και μετρά το ποςοςτό των ατόμων που πιςτοποίθςαν τα προςόντα, που απζκτθςαν από ζνα πρόγραμμα εκπαίδευςθσ και κατάρτιςθσ ι από διαδικαςίεσ άτυπθσ μάκθςθσ, ςτο ςφνολο των ατόμων που ςυμμετείχαν ςτθν πιςτοποίθςθ. Οι φορείσ παροχισ υπθρεςιϊν πιςτοποίθςθσ προςόντων ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ. Οι λοιποί φορείσ παροχισ μποροφν να παρακολουκοφν το δείκτθ αυτό, π.χ. μζςα από ζρευνεσ αποφοίτων. Οι φορείσ διοίκθςθσ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ για το ςφνολο των υποςυςτθμάτων διά βίου μάκθςθσ ευκφνθσ τουσ, λαμβάνοντασ υπόψθ και τα ςχετικά ςτοιχεία από τισ πιςτοποιιςεισ που διενεργοφνται ςε π 3 2012 ςελ. 28

κεντρικό επίπεδο. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ανά υποςφςτθμα τθσ ΔΒΜ, ανά φορζα παροχισ τθσ εκπαίδευςθσ και κατάρτιςθσ, ανά ειδικότθτα, κλπ). 6. Ποςοςτό αποδεκτϊν υπθρεςιϊν ΣυΕΠ που βρικαν εργαςία ςυναφι με τα προςόντα, τα ενδιαφζροντά τουσ και τισ απαιτιςειστθσ αγοράσ εργαςίασ (ποςοτικόσ δείκτθσ) ΣυΕΠ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά τθ ςυμβουλευτικι και τον επαγγελματικό προςανατολιςμό (ΣυΕΠ) και μετρά το ποςοςτό των ατόμων που βρικαν εργαςία ςυναφι με τα προςόντα, τα ενδιαφζροντά τουσ και τισ απαιτιςεισ τθσ αγοράσ εργαςίασ ςτο ςφνολο των ατόμων που ζλαβαν υπθρεςίεσ ΣυΕΠ. Οι φορείσ παροχισ υπθρεςιϊν ΣυΕΠ μποροφν να παρακολουκοφν το δείκτθ αυτό (π.χ. μζςω ερευνϊν), όμωσ θ κφρια ευκφνθ παρακολοφκθςθσ ανικει ςτουσ φορείσ διοίκθςθσ, οι οποίοι κα πρζπει για το ςκοπό αυτό να οργανϊςουν και διεξάγουν ςε τακτά χρονικά διαςτιματα ςχετικζσ ζρευνεσ. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ανά υποςφςτθμα τθσ ΔΒΜ, ανά μορφωτικό επίπεδο ερωτϊμενου, κλπ). 3. Η διά βίου μάκθςθ ςχετίηεται με τισ ανάγκεσ τθσ αγοράσ εργαςίασ Δείκτθσ Υποςφςτθμα Αφορά Περιγραφι 1. Ποςοςτό αποδεκτϊν τθσ διά βίου μάκθςθσ που απορροφικθκαν από τθν αγορά εργαςίασ (ποςοτικόσ δείκτθσ) Δείκτησ EQAVET ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ) και μετρά το ποςοςτό των ατόμων που ολοκλιρωςαν ζνα πρόγραμμα εκπαίδευςθσ / κατάρτιςθσ και απορροφικθκαν (εντόσ ενόσ ζτουσ) από τθν αγορά εργαςίασ, ςε ςυναφι με τισ ςπουδζσ κζςθ ι ςε κζςθ ςφμφωνθ με τα ενδιαφζροντα και τα προςόντα τουσ, ςτο ςφνολο των ατόμων που ολοκλιρωςαν το πρόγραμμα. Οι φορείσ παροχισ μποροφν να παρακολουκοφν το δείκτθ αυτό (π.χ. μζςα από ζρευνεσ αποφοίτων), όμωσ θ κφρια ευκφνθ παρακολοφκθςθσ ανικει ςτουσ φορείσ διοίκθςθσ, οι οποίοι κα π 3 2012 ςελ. 29

πρζπει για το ςκοπό αυτό να οργανϊςουν και διεξάγουν ςε τακτά χρονικά διαςτιματα ςχετικζσ ζρευνεσ. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ανά υποςφςτθμα τθσ ΔΒΜ, ανά φορζα παροχισ τθσ εκπαίδευςθσ και κατάρτιςθσ, κλπ). 2. Ποςοςτό ςυμμετεχόντων ςτθν πρακτικι άςκθςθ (ποςοτικόσ δείκτθσ) ΑΕΚ, ΣΕΚ Παροχισ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά τα υποςυςτιματα κατάρτιςθσ (ΑΕΚ, ΣΕΚ) και μετρά το ποςοςτό των καταρτιηόμενων ι αποφοίτων που ςυμμετείχαν ςε ζνα πρόγραμμα πρακτικισ άςκθςθσ, ςτο ςφνολο των καταρτιηόμενων ι αποφοίτων. Οι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ ςτο πεδίο των παρεχόμενων από αυτοφσ υπθρεςιϊν και εφόςον θ πρακτικι άςκθςθ λαμβάνει χϊρα πριν τθν ολοκλιρωςθ τθσ κατάρτιςθσ. Οι φορείσ διοίκθςθσ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ για το ςφνολο των υποςυςτθμάτων διά βίου μάκθςθσ ευκφνθσ τουσ, λαμβάνοντασ υπόψθ πρόςκετα ςτοιχεία ςυμμετοχισ που αφοροφν τουσ αποφοίτουσ. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ανά ΣΕΚ/ΑΕΚ, ΕΚΟ, ανά πθγι χρθματοδότθςθσ τθσ πρακτικισ, κλπ). 3. Βακμόσ ικανοποίθςθσ των εργοδοτϊν από τουσ αποδζκτεσ τθσ διά βίου μάκθςθσ (ποιοτικόσ δείκτθσ) Δείκτησ EQAVET ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά όλα τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ) και μετρά το ςυνολικό βακμό ικανοποίθςθσ των εργοδοτϊν, όςων ολοκλιρωςαν ζνα πρόγραμμα εκπαίδευςθσ / κατάρτιςθσ ι ςυμβουλευτικισ, από τα προςόντα των ατόμων αυτϊν ι τον τρόπο που αναδείχκθκαν, βάςει ςχετικισ ζρευνασ. Οι φορείσ παροχισ μποροφν να παρακολουκοφν το δείκτθ αυτό (π.χ. μζςα από ζρευνεσ εργοδοτϊν), όμωσ θ κφρια ευκφνθ παρακολοφκθςθσ ανικει ςτουσ φορείσ διοίκθςθσ, οι οποίοι κα πρζπει για το ςκοπό αυτό να οργανϊςουν και διεξάγουν ςε τακτά χρονικά π 3 2012 ςελ. 30

διαςτιματα ςχετικζσ ζρευνεσ. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ανά υποςφςτθμα τθσ ΔΒΜ, ανά πάροχο υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ, ανά ειδικότθτα / πρόγραμμα, ΕΚΟ, κλπ). 4. Η διά βίου μάκθςθ είναι αειφόροσ και προάγει τθν κοινωνικι ςυνοχι Δείκτθσ Υποςφςτθμα Αφορά Περιγραφι 1. Ποςοςτό ατόμων που ζχουν ςυμμετάςχει ςε περιςςότερα του ενόσ προγράμματα διά βίου μάκθςθσ, ςυμπεριλαμβανομζνθσ τθσ ΣυΕΠ (ποςοτικόσ δείκτθσ) ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Παροχισ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά όλα τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ) και μετρά το ποςοςτό των ατόμων που ζχουν ςυμμετάςχει ςε περιςςότερα του ενόσ προγράμματα διά βίου μάκθςθσ (ςυμπεριλαμβανομζνθσ τθσ ςυμβουλευτικισ), ςτο ςφνολο των αποδεκτϊν των υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ. Οι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ ςτο πεδίο των παρεχόμενων από αυτοφσ υπθρεςιϊν ςυλλζγοντασ αυτι τθν πλθροφορία από τουσ αποδζκτεσ των υπθρεςιϊν τουσ. Οι φορείσ διοίκθςθσ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ για το ςφνολο τθσ διά βίου μάκθςθσ. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ανά υποςφςτθμα τθσ ΔΒΜ, ΕΚΟ, άνεργοσ / εργαηόμενοσ, κλπ). 2. Ποςοςτό του κόςτουσ των αναπτυξιακϊν δράςεων διά βίου μάκθςθσ που χρθματοδοτείται από προγράμματα ςυγχρθματοδότθςθσ ι ευρωπαϊκά (ποςοτικόσ δείκτθσ) ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Παροχισ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά όλα τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ) και μετρά το ποςοςτό του κόςτουσ των υλοποιοφμενων αναπτυξιακϊν δράςεων (π.χ. ειδικζσ δράςεισ προβολισ, επενδφςεισ, κλπ), που χρθματοδοτείται από ευρωπαϊκοφσ ι από ευρωπαϊκοφσ και εκνικοφσ πόρουσ, προσ το ςφνολο του κόςτουσ των δράςεων αυτϊν. Οι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ ςτο πεδίο των παρεχόμενων από αυτοφσ π 3 2012 ςελ. 31

υπθρεςιϊν. Οι φορείσ διοίκθςθσ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ για το ςφνολο τθσ διά βίου μάκθςθσ, λαμβάνοντασ υπόψθ και το μζροσ που αφορά δράςεισ υλοποιοφμενεσ από αυτοφσ. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ανά υποςφςτθμα τθσ ΔΒΜ, ανά είδοσ δράςθσ, κλπ). 3. Ποςοςτό λειτουργικοφ κόςτουσ που χρθματοδοτείται από τακτικό προχπολογιςμό (ποςοτικόσ δείκτθσ) ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Δθμόςιοι Παροχισ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά μόνον τουσ φορείσ διοίκθςθσ ι τουσ δθμόςιουσ φορείσ παροχισ διά βίου μάκθςθσ και μετρά το ποςοςτό των λειτουργικϊν εξόδων τουσ που χρθματοδοτείται από πόρουσ του τακτικοφ προχπολογιςμοφ (και όχι από δίδακτρα ι παράβολα εγγραφισ) ςτο ςφνολο των λειτουργικϊν τουσ εξόδων (ςε ετιςια βάςθ). Οι δθμόςιοι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ ςτο πεδίο των παρεχόμενων από αυτοφσ υπθρεςιϊν. Οι φορείσ διοίκθςθσ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ τόςο για τουσ ίδιουσ όςο και για το ςφνολο τθσ διά βίου μάκθςθσ. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ανά κατθγορία κόςτουσ, κλπ). 4. Φψοσ κακαρϊν κερδϊν προ αποςβζςεων (ποςοτικόσ δείκτθσ) ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Ιδιωτικοί Παροχισ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά μόνον τουσ ιδιωτικοφσ τουσ φορείσ παροχισ διά βίου μάκθςθσ και μετρά το φψοσ των κακαρϊν αποτελεςμάτων τουσ με βάςθ τισ ετιςιεσ οικονομικζσ τουσ καταςτάςεισ. Οι ιδιωτικοί φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ ςτο πεδίο των παρεχόμενων από αυτοφσ υπθρεςιϊν. Οι φορείσ διοίκθςθσ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ για το ςφνολο των ιδιωτικϊν φορζων παροχισ υπθρεςιϊν τθσ διά βίου μάκθςθσ. π 3 2012 ςελ. 32

κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ανά κατθγορία κόςτουσ, κλπ). 5. Η διά βίου μάκθςθ προάγει τθ δθμιουργικότθτα και τθν καινοτομία Δείκτθσ Υποςφςτθμα Αφορά Περιγραφι 1. Ποςοςτό καινοτόμων προγραμμάτων διά βίου μάκθςθσ (ποςοτικόσ δείκτθσ) ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ Παροχισ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά όλα τα εκπαιδευτικά υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ) και μετρά το ποςοςτό των καινοτόμων από πλευράσ περιεχόμενου προγραμμάτων ςτο ςφνολο των παρεχόμενων προγραμμάτων εκπαίδευςθσ / κατάρτιςθσ. Οι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ ςτο πεδίο των παρεχόμενων από αυτοφσ εκπαίδευςθσ / κατάρτιςθσ. Οι φορείσ διοίκθςθσ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ για το ςφνολο τθσ διά βίου μάκθςθσ. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ανά εκπαιδευτικό υποςφςτθμα τθσ ΔΒΜ, ανά πρόγραμμα, κλπ). 2. Αρικμόσ καινοτόμων μεκοδολογιϊν παροχισ υπθρεςιϊν (ποςοτικόσ δείκτθσ) ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Παροχισ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά όλα τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ), ςυμπεριλαμβανομζνθσ τθσ πιςτοποίθςθσ, και μετρά τον αρικμό των καινοτόμων μεκόδων διδαςκαλίασ, ςυμβουλευτικισ και πιςτοποίθςθσ, που ζχουν τεκεί ςε εφαρμογι. Οι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ ςτο πεδίο των παρεχόμενων από αυτοφσ υπθρεςιϊν. Οι φορείσ διοίκθςθσ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ για το ςφνολο τθσ διά βίου μάκθςθσ, λαμβάνοντασ υπόψθ και το μζροσ που αφορά καινοτόμεσ μεκοδολογίεσ εφαρμοηόμενεσ από αυτοφσ. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ανά υποςφςτθμα τθσ ΔΒΜ, ανά είδοσ π 3 2012 ςελ. 33

6. Η διά βίου μάκθςθ χρθςιμοποιεί πόρουσ υψθλϊν προδιαγραφϊν μεκοδολογίασ, ανά φορζα, κλπ). Δείκτθσ Υποςφςτθμα Αφορά Περιγραφι 1. Φψοσ επενδφςεων για επιμόρφωςθ των εκπαιδευτϊν / ςυμβοφλων (ποςοτικόσ δείκτθσ) Δείκτησ EQAVET ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Παροχισ (εφόςον οι εκπαιδευτζσ / ςφμβουλοι ανικουν ςτο προςωπικό τουσ) Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά όλα τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ) και μετρά το φψοσ των κονδυλίων που επενδφονται για τθν επιμόρφωςθ των εκπαιδευτϊν και των ςυμβοφλων ΣυΕΠ (ςε ετιςια βάςθ). Οι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ ςτο πεδίο των παρεχόμενων από αυτοφσ υπθρεςιϊν, εφόςον οι εκπαιδευτζσ / ςφμβουλοι ανικουν ςτο προςωπικό τουσ. Η κφρια ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ ανικει ςτουσ φορείσ διοίκθςθσ, οι οποίοι ςχεδιάηουν και υλοποιοφν ςχετικά προγράμματα. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. εμπειρία εκπαιδευτϊν / ςυμβοφλων, πεδίο ειδίκευςθσ, εκπαιδευτικό πρόγραμμα, κλπ). 2. Ανκρωποϊρεσ εκπαίδευςθσ εκπαιδευτϊν / ςυμβοφλων (ποςοτικόσ δείκτθσ) Δείκτησ EQAVET ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Παροχισ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά όλα τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ) και μετρά τον αρικμό των ανκρωποωρϊν που διατίκενται για τθν επιμόρφωςθ των εκπαιδευτϊν και των ςυμβοφλων ΣυΕΠ (ςε ετιςια βάςθ). Οι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ ςτο πεδίο των παρεχόμενων από αυτοφσ υπθρεςιϊν, ακόμθ κι αν οι εκπαιδευτζσ / ςφμβουλοι δεν ανικουν ςτο προςωπικό τουσ. Η κφρια ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ, βζβαια, ανικει ςτουσ φορείσ διοίκθςθσ, οι οποίοι ςχεδιάηουν και υλοποιοφν τα ςχετικά προγράμματα εκπαίδευςθσ. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. εμπειρία εκπαιδευτϊν / ςυμβοφλων, πεδίο ειδίκευςθσ, εκπαιδευτικό πρόγραμμα, π 3 2012 ςελ. 34

κλπ). 3. Ποςοςτό εκπαιδευτϊν ενθλίκων / ςυμβοφλων που ςυμμετείχαν ςε εκπαίδευςθ (ποςοτικόσ δείκτθσ) Δείκτησ EQAVET ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Παροχισ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά όλα τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ) και μετρά το ποςοςτό των εκπαιδευτϊν και των ςυμβοφλων ΣυΕΠ που εκπαιδεφτθκαν ςτο ςφνολο των εκπαιδευτϊν / ςυμβοφλων (ςε ετιςια βάςθ). Οι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ ςτο πεδίο των παρεχόμενων από αυτοφσ υπθρεςιϊν, ακόμθ κι αν οι εκπαιδευτζσ / ςφμβουλοι δεν ανικουν ςτο προςωπικό τουσ. Η κφρια ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ ανικει ςτουσ φορείσ διοίκθςθσ, οι οποίοι ςχεδιάηουν και υλοποιοφν τα ςχετικά προγράμματα και τθροφν τα ςχετικά μθτρϊα εκπαιδευτϊν / ςυμβοφλων. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. εμπειρία εκπαιδευτϊν / ςυμβοφλων, πεδίο ειδίκευςθσ, εκπαιδευτικό πρόγραμμα, κλπ). 4. Φψοσ επενδφςεων ςε εξοπλιςμό ανά αποδζκτθ υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ (ποςοτικόσ δείκτθσ) ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Παροχισ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά όλα τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ), ςυμπεριλαμβανομζνθσ τθσ πιςτοποίθςθσ, και μετρά το φψοσ των κονδυλίων που διατίκενται για επενδφςεισ προσ τον αρικμό των πελατϊν (εκπαιδευόμενοι, καταρτιηόμενοι, αποδζκτεσ ΣυΕΠ, ςυμμετζχοντεσ ςτθν πιςτοποίθςθ) (ςε ετιςια βάςθ). Οι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ ςτο πεδίο των παρεχόμενων από αυτοφσ υπθρεςιϊν. Οι φορείσ διοίκθςθσ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ για το ςφνολο τθσ διά βίου μάκθςθσ, λαμβάνοντασ υπόψθ και τισ επενδφςεισ που οι ίδιοι υλοποιοφν για τθν αναβάκμιςθ του εξοπλιςμοφ τουσ. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. είδοσ π 3 2012 ςελ. 35

επενδφςεων, όπωσ κτιριακά, εξοπλιςμόσ, κλπ). 5. Βακμόσ ικανοποίθςθσ των αποδεκτϊν από τα μζςα παροχισ των υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ (ποιοτικόσ δείκτθσ) Δείκτησ EQAVET ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Παροχισ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά όλα τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ), ςυμπεριλαμβανομζνθσ τθσ πιςτοποίθςθσ, και μετρά το ςυνολικό βακμό ικανοποίθςθσ των εκπαιδευόμενων / καταρτιηόμενων, όςων ςυμμετζχουν ςε ζνα πρόγραμμα ςυμβουλευτικισ ι όςων ςυμμετζχουν ςτθν πιςτοποίθςθ, από το επίπεδο των υποδομϊν και μζςων, βάςει ςχετικισ ζρευνασ ικανοποίθςθσ. Οι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ να παρακολουκοφν το δείκτθ αυτό, μζςα από ζρευνεσ προσ τουσ πελάτεσ τουσ. Οι φορείσ διοίκθςθσ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ για το ςφνολο των υποςυςτθμάτων διά βίου μάκθςθσ ευκφνθσ τουσ. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ανά υποςφςτθμα τθσ ΔΒΜ, ανά πάροχο υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ, κλπ). 7. Η διά βίου μάκθςθ υλοποιείται με κοινωνικι υπευκυνότθτα Για τισ ευάλωτεσ κοινωνικζσ ομάδεσ (ΕΚΟ) ιςχφουν όλοι οι ανωτζρω δείκτεσ 1.1, 2.1, 2.2, 3.1, 3.2, 3.3 και 4.1, ειδικά κατθγοριοποιθμζνοι για τθν ομάδα αυτι. Επιπλζον, εφαρμόηονται οι ακόλουκοι δείκτεσ: Δείκτθσ Υποςφςτθμα Αφορά Περιγραφι 1. Αρικμόσ περιςτατικϊν μθ διαφανοφσ διαχείριςθσ των οικονομικϊν πόρων που διατίκενται για τθ διά βίου μάκθςθ (ποςοτικόσ δείκτθσ) ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Παροχισ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά όλα τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ), ςυμπεριλαμβανομζνθσ τθσ πιςτοποίθςθσ, και μετρά τον αρικμό των αςτοχιϊν ςε επίπεδο οικονομικισ διαχείριςθσ (π.χ. απεντάξεισ ζργων, δικαιωμζνεσ καταγγελίεσ, κλπ). Οι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ να παρακολουκοφν το δείκτθ αυτό, μζςα από ζρευνεσ προσ τουσ πελάτεσ τουσ. Οι φορείσ διοίκθςθσ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ για το ςφνολο των υποςυςτθμάτων διά βίου μάκθςθσ ευκφνθσ τουσ. π 3 2012 ςελ. 36

κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ανά υποςφςτθμα τθσ ΔΒΜ, ανά πάροχο υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ, κλπ). 2. Αρικμόσ αςτοχιϊν ςτθν παροχι τθσ διά βίου μάκθςθσ (ποςοτικόσ δείκτθσ) ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά όλα τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ), ςυμπεριλαμβανομζνθσ τθσ πιςτοποίθςθσ, και μετρά το ςυνολικό αρικμό αςτοχιϊν (ενςτάςεισ, δικαιωμζνεσ καταγγελίεσ, παρατθριςεισ ελζγχων για κζματα πολιτικϊν και ςυςτθμάτων λειτουργίασ). Οι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ να παρακολουκοφν το δείκτθ αυτό, για το πεδίο αρμοδιότθτάσ τουσ, ωςτόςο θ κφρια ευκφνθ ανικει ςτουσ φορείσ διοίκθςθσ, οι οποίοι παρακολουκοφν το δείκτθ αυτοφ για το ςφνολο των υποςυςτθμάτων διά βίου μάκθςθσ ευκφνθσ τουσ και διενεργοφν μζροσ των ςχετικϊν ελζγχων. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ανά υποςφςτθμα τθσ ΔΒΜ, ανά πάροχο υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ, ανά είδοσ αςτοχίασ, κλπ). 3. Ποςοςτό φορζων που ζχουν πιςτοποιθκεί κατά π 3 (ποςοτικόσ δείκτθσ) Δείκτησ EQAVET ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά όλα τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ), ςυμπεριλαμβανομζνθσ τθσ πιςτοποίθςθσ, και μετρά το ποςοςτό των φορζων διά βίου μάκθςθσ που ζχουν λάβει το ςιμα π 3, ςτο ςφνολο των φορζων διά βίου μάκθςθσ. Οι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ να εφαρμόηουν το π 3, θ κφρια ευκφνθ όμωσ ανικει ςτουσ φορείσ διοίκθςθσ, που παρακολουκοφν το δείκτθ αυτό για το ςφνολο των φορζων παροχισ διά βίου μάκθςθσ ευκφνθσ τουσ, λαμβάνοντασ υπόψθ και τθ δικι τουσ ςυμμετοχι. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα ανά υποςφςτθμα τθσ ΔΒΜ. 4. Ποςοςτό φορζων που εφαρμόηουν ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά όλα τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, π 3 2012 ςελ. 37

πιςτοποιθμζνα διαχειριςτικά ςυςτιματα (π.χ. ISO9001, EFQM) (ποςοτικόσ δείκτθσ) Δείκτησ EQAVET ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ), ςυμπεριλαμβανομζνθσ τθσ πιςτοποίθςθσ, και μετρά το ποςοςτό των φορζων διά βίου μάκθςθσ που ζχουν πιςτοποιθκεί με κάποιο διαχειριςτικό ςφςτθμα, ςτο ςφνολο των φορζων διά βίου μάκθςθσ. Οι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ να εφαρμόηουν διαχειριςτικά ςυςτιματα, θ κφρια ευκφνθ όμωσ ανικει ςτουσ φορείσ διοίκθςθσ, που παρακολουκοφν το δείκτθ αυτό για το ςφνολο των φορζων παροχισ διά βίου μάκθςθσ ευκφνθσ τουσ, λαμβάνοντασ υπόψθ και τθ δικι τουσ ςυμμετοχι. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα ανά υποςφςτθμα τθσ ΔΒΜ και ανά διαχειριςτικό πρότυπο. 8. Η διά βίου μάκθςθ αξιοποιεί τθ δικτφωςθ και τισ ςυνεργαςίεσ Δείκτθσ Υποςφςτθμα Αφορά Περιγραφι 1. Ποςοςτό ςτελεχϊν τθσ διά βίου μάκθςθσ που ςυμμετζχουν ςε δράςεισ δικτφωςθσ ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Παροχισ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά όλα τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ), ςυμπεριλαμβανομζνθσ τθσ πιςτοποίθςθσ, και μετρά το ποςοςτό των εργαηομζνων τθσ διά βίου φψοσ που ςυμμετζχουν ςε δράςεισ δικτφωςθσ, ςτο ςφνολο των εργαηομζνων. Οι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ για το προςωπικό τουσ. Οι φορείσ διοίκθςθσ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ για το ςφνολο των εργαηομζνων που απαςχολοφνται ςτθ διά βίου μάκθςθ, ςυμπεριλαμβανομζνων των δικϊν τουσ εργαηομζνων. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ιεραρχικό επίπεδο, θλικία, εκπαιδευτικό υπόβακρο, κλπ). 2. Ποςοςτό εκπαιδευτϊν ενθλίκων / ςυμβοφλων ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά όλα τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ), ςυμπεριλαμβανομζνθσ τθσ πιςτοποίθςθσ, και μετρά το ποςοςτό των π 3 2012 ςελ. 38

επαγγελματικοφ προςανατολιςμοφ που ςυμμετζχουν ςε δράςεισ δικτφωςθσ Παροχισ εκπαιδευτϊν / ςυμβοφλωνεπαγγελματικοφ προςανατολιςμοφ που ςυμμετζχουν ςε δράςεισ δικτφωςθσ, ςτο ςφνολο των εκπαιδευτϊν / ςυμβοφλων. Οι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ ςτο πεδίο των παρεχόμενων από αυτοφσ υπθρεςιϊν, εφόςον οι εκπαιδευτζσ / ςφμβουλοι ανικουν ςτο προςωπικό τουσ. Η κφρια ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ ανικει ςτουσ φορείσ διοίκθςθσ, οι οποίοι παρακολουκοφν τα ςχετικά μθτρϊα εκπαιδευτϊν / ςυμβοφλων. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ςφμβουλοι / εκπαιδευτζσ, εμπειρία εκπαιδευτϊν / ςυμβοφλων, πεδίο ειδίκευςθσ, κλπ). 3. Ποςοςτό εκπαιδευομζνων που ςυμμετζχουν ςε δράςεισ δικτφωςθσ ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ Παροχισ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά τα εκπαιδευτικά υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ) και μετρά το ποςοςτό των εκπαιδευόμενων που ςυμμετζχουν ςε δράςεισ και προγράμματα δικτφωςθσ, ςτο ςφνολο των εκπαιδευόμενων. Οι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ για τουσ εκπαιδευομζνουσ τουσ. Οι φορείσ διοίκθςθσ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ για το ςφνολο των εκπαιδευομζνων τθσ διά βίου μάκθςθσ. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. θλικία, φφλο, ΕΚΟ, άνεργοι / εργαηόμενοι, κλπ). 4. Βακμόσ ικανοποίθςθσ των ςυμμετεχόντων ςε δράςεισ δικτφωςθσ ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ Παροχισ Ο δείκτθσ αυτόσ αφορά όλα τα υποςυςτιματα τθσ διά βίου μάκθςθσ (ΓΕΕ, ΑΕΚ, ΣΕΚ, ΣυΕΠ και μετρά το ςυνολικό βακμό ικανοποίθςθσ όςων ςυμμετζχουν ςε μια δράςθ δικτφωςθσ, από τθν οργάνωςθ, το περιεχόμενο και τθν προςτικζμενθ αξία τθσ δράςθσ, βάςει ςχετικισ ζρευνασ ικανοποίθςθσ. Οι φορείσ παροχισ ζχουν τθν ευκφνθ να παρακολουκοφν το δείκτθ αυτό, μζςα από ςχετικζσ ζρευνεσ προσ τουσ πελάτεσ τουσ π 3 2012 ςελ. 39

και τα ςτελζχθ τουσ. Οι φορείσ διοίκθςθσ ζχουν τθν ευκφνθ παρακολοφκθςθσ του δείκτθ αυτοφ τόςο για τουσ ίδιουσ όςο για το ςφνολο των υποςυςτθμάτων διά βίου μάκθςθσ ευκφνθσ τουσ. κατθγοριοποιείται κατάλλθλα (π.χ. ανά υποςφςτθμα τθσ ΔΒΜ, ανά πάροχο υπθρεςιϊν διά βίου μάκθςθσ, κλπ). π 3 2012 ςελ. 40

4. Ο Κφκλοσ Ποιότθτασ ςτθ διά βίου μάκθςθ 4.1. Πζντε ςτακμοί προσ τθ διαρκι βελτίωςθ τθσ διά βίου μάκθςθσ Η διαρκισ βελτίωςθ τθσ διά βίου μάκθςθσ προχποκζτει τθν ολοκλθρωμζνθ και ςυνεχι τιρθςθ, υλοποίθςθ και μζτρθςθ των κεμελιωδϊν αρχϊν ποιότθτασ, κακϊσ και τθν αξιολόγθςθ, τθν ανατροφοδότθςθ και τον επαναςχεδιαςμό των ςυςτθμάτων και διαδικαςιϊν τθσ, μζςω μίασ κυκλικισ πορείασ, θ οποία περιλαμβάνει μια επαναλαμβανόμενθ αλλθλουχία πζντε (5) ενδιάμεςων «ςτακμϊν», όπωσ φαίνεται και ςτο επόμενο ςχιμα: Κφκλοσ Ποιότθτασ Διά Βίου Μάκθςθσ π 3 2012 ςελ. 41