Γ. Παρµενίδης, 4/1/2008 Περί του εννοιολογικού υποβάθρου της έρευνας Ο προσδιορισµός του εννοιολογικού υποβάθρου της έρευνας σε σχέση µε τις κοινωνικές αξίες και την εξέλιξή τους, όπου η έρευνα δεν νοείται τόσο ως µια υποκειµενική ή αντικειµενική πράξη, όσο ως µια δήλωση συµµετοχής σε µια παράδοση σκέψης. [Gadamer] Α ενότητα: Το θέµα της γενεαλογίας και ο ορισµός του κατηγορήµατος. Το πρόβληµα του σηµασιολογικού συσχετισµού των σχεδιασµένων αντικειµένων: Τα επίπεδα σηµασίας επί των οποίων γίνεται ο συσχετισµός και τα ιστορικά πλαίσια εντός των οποίων γίνεται ο συσχετισµός. Η διπολική και η χιασµατική σκέψη. Α.1 Εννοιολογικά εργαλεία για την εισαγωγή στην περιγραφή του σχεδιασµένου αντικειµένου 1. Μέσα από ένα παράδειγµα από απόπειρες συγκρότησης γενεαλογικών δέντρων µεταξύ σχεδιαστικών τάσεων, που βασίζονται σε οµοιότητες τρόπων διαχείρισης του φυσικού σχεδιασµού, συζητείται - η περιγραφή του σχεδιασµένου αντικειµένου ως φυσικού αντικειµένου, αλλά και η ανεπάρκεια των εννοιολογικών εργαλείων περιγραφής του, εφόσον διαπιστώνεται η αλλαγή του σχεδιασµένου αντικειµένου / χώρου ως προς τα φυσικά χαρακτηριστικά τους (Ο Εννοιολογικός χώρος - Ο χώρος ως διαδικασία µετάβασης από το φυσικό στο εννοιολογικό αντικείµενο - Ο χώρος ως διαδικασία µετάβασης από τον χώρο των κοινωνικών συµβάσεων σε ένα κοινωνικό διάκενο), [Collins - Levey: πρωτο-µοντερνισµός, πρωτο-ιµπρεσιονισµός ] - η ανάγκη κατανόησης της οµοιότητας τρόπων διαχείρισης του φυσικού αντικειµένου, εφόσον διαπιστώνεται η επανάληψη ορισµένων φυσικών χαρακτηριστικών σε σχεδιασµένα αντικείµενα που ανήκουν σε διακριτές περιόδους ως προς τις κοινωνικές αξίες / σηµασίες. [Le Corbusier και Darwin: ο νόµος της µηχανικής και της φυσικής επιλογής Wolfflin - Frankl Itten και D Arcy Thompson: τα εννοιολογικά δίπολα περιγραφής του σχεδιασµένου αντικειµένου ως φυσικού αντικειµένου] 2. Η περιγραφή του σχεδιασµένου αντικειµένου ως κοινωνικού προϊόντος: από την αυθεντία και την αυθεντικότητα, στα ρεύµατα της καλλιτεχνικής πρόθεσης, στην ιδεολογία και στη σχετικότητα του αντικειµένου ως προς την κοινωνική συγκυρία. [Dilthey: η εισαγωγή της κοινωνικής πολυπλοκότητας στην ιστορία Riegl: η καλλιτεχνική πρόθεση Panofsky: η περιγραφή του σχεδιασµένου αντικειµένου ως κοινωνικού προϊόντος] 2.1. Οι τρεις ταυτότητες του αντικειµένου που εκπορεύονται από τη σχετικότητα του αντικειµένου ως προς την κοινωνική συγκυρία - Το αντικείµενο ως φυσική εµπειρία: φυσική οντότητα - Το αντικείµενο ως φορέας ιδεών: τελεολογική οντότητα - Το αντικείµενο ως σύµβολο κοινωνικών αξιών: αξιολογική οντότητα
2.1.1. Οι Τρεις Ιστορίες µια τρίπτυχη θεώρηση - Η ιστορία του ύφους: Το αντικείµενο ως φυσικό αντικείµενο: η αισθητική θεώρηση (πώς µεταφράζεται το αντικείµενο µε τους όρους της ύλης) - Η ιστορία του τύπου: Το αντικείµενο ως έκφραση προθέσεων σχεδιαστικής ιδεολογίας: η ιστορική θεώρηση (πώς ενσωµατώνεται το αντικείµενο σε µια οµάδα καλλιτεχνικών/σχεδιαστικών αναφορών) - Η ιστορία του κοινωνικού συµβόλου: Το αντικείµενο ως φορέας κοινωνικών αξιών: η κοινωνική θεώρηση (πώς βρίσκει το αντικείµενο µια θέση σε σχέση µε την τρέχουσα κατάσταση της παραγωγής και των κοινωνικών σχέσεων) 2.2. Οι τρεις ταυτότητες του αντικειµένου που εκπορεύονται από τη σχετικότητα του αντικειµένου ως προς την ερµηνεία του υποκειµένου [Gero: τα επίπεδα σηµασίας και τα πλαίσια αφαίρεσης Coad, Yourdon - Toppano: ο αντικειµενοστραφής σχεδιασµός, τα επίπεδα σηµασίας, τα πλαίσια αφαίρεσης και ο συσχετισµός των σχεδιασµένων αντικειµένων Foucault - La Cerra: γενίκευση των πλαισίων αφαίρεσης] Οι τρεις κατηγορίες της γνώσης στις ανθρώπινες επιστήµες: βιολογία, οικονοµική, µελέτη της γλώσσας οι τρεις λογικές αντίληψης και κατανόησης: - η συνάρτηση και ο κανόνας, - η διαδικασία και η σύµβαση, - το κατηγόρηµα και το σύστηµα 3. Τα τρία επίπεδα σηµασίας 3.1. Πρώτο επίπεδο σηµασίας (το φυσικό επίπεδο): το αντικείµενο αντιληπτό ως φυσικό σώµα. Τα αντιληπτικά σχήµατα µε βάση την εµπειρία προηγούµενων δράσεων στον διαδικαστικό, κατηγορηµατικό, συναρτησιακό χώρο 3.2. εύτερο επίπεδο σηµασίας (το τελεολογικό επίπεδο): το αντικείµενο κατανοητό ως φορέας προθέσεων / ιδεών, ως αναπαράσταση της Ουτοπίας. Η σχεδιαστική ιδεολογία, οι κανόνες σχεδιασµού µε βάση τις προθέσεις για τη διαµόρφωση του διαδικαστικού, κατηγορηµατικού, συναρτησιακού χώρου 3.3. Τρίτο επίπεδο σηµασίας (το αξιολογικό επίπεδο): το αντικείµενο ερµηνεύεται ως φορέας κοινωνικών αξιών. Οι διαµόρφωση των αξιών εξαρτάται από κοινωνικούς ρυθµιστές, που είναι: - η Συµπεριφορά του Καταναλωτή, ο οποίος σύµφωνα µε την αγοραστική του δύναµη και τις πραγµατικές ή επίκτητες ανάγκες του στρώµατός του αποτιµά τη χρησιµότητα των διατιθέµενων προϊόντων, και η Συµπεριφορά του καθίσταται καθοριστική στη σύλληψη των διαδικαστικών σχέσεων µεταξύ αντικειµένου-υποκειµένου, - οι Συνθήκες Αγοράς, που καθορίζουν το εύρος των επενδύσεων στην παραγωγή και αποτελούν τη βάση για την εξέλιξη της τεχνολογίας και τη διαµόρφωση των συναρτησιακών σχέσεων της δοµής του αντικειµένου, - το Κράτος και οι Θεσµοί που εκφράζονται µέσα από την Ηθική και Ιδεολογία, οι οποίες ενσωµατώνονται αισθητικά στη συγκρότηση των κατηγορηµατικών σχέσεων µεταξύ αντικειµένου-υποκειµένου, ή αντικειµένου-αντικειµένου.
Α.2 Εννοιολογικά εργαλεία για την περιγραφή του αξιολογικού αντικειµένου ως προς την κατηγορηµατική λογική 1. Η διάκριση φάσεων στην εξέλιξη των ρευµάτων ως προς την εισαγωγή, διατύπωση, έκφραση, υλοποίηση µιας νέας ουτοπίας [Gero: ο χρόνος και η εξέλιξη της σχεδιαστικής εµπειρίας] 1.1. Η ιστορία της Μεγάλης Συµφιλίωσης: µια ασυνεχής διατύπωση ουτοπιών / κατηγορηµάτων - Η ουτοπία της αµόλυντης κοινωνίας και φύσης - Η ουτοπία της βιοµηχανικής κατασκευής του µέλλοντος - Η ουτοπία της διαχείρισης του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος Η εννοιολογική διαχείριση (εννοιολογικός σχεδιασµός) Η φυσική διαχείριση (µινιµαλισµός) 1.2. Η ασυνεχής διατύπωση ουτοπιών / κατηγορηµάτων και η διάκριση παρόµοιων φάσεων στην εξέλιξη των ρευµάτων κατά τη συγκρότηση της εµπειρίας και της γνώσης της εκάστοτε νέας ουτοπίας - εισαγωγή κατηγορηµάτων: το σύµβολο ως κατηγόρηµα - συγκρότηση συναρτήσεων: το σύµβολο ως συνάρτηση - διαχείριση διαδικασιών: το σύµβολο ως διαδικασία 2. Οι φάσεις εξέλιξης του στιλ ως κυκλική εναλλαγή της κυρίαρχης λογικής (κατηγορηµατικής, συναρτησιακής, διαδικαστικής), που τον ρυθµό της εναλλαγής δίνει η ασυνεχής διατύπωση των ουτοπιών / κατηγορηµάτων - Η κύρια σηµαίνουσα µορφή συγκροτείται στον κατηγορηµατικό χώρο του ιστορισµού - Η κύρια σηµαίνουσα µορφή συγκροτείται στον συναρτησιακό χώρο του µοντερνισµού - Η κύρια σηµαίνουσα µορφή συγκροτείται στον διαδικαστικό χώρο του µεταµοντερνισµού 3. Η ασυνεχής διατύπωση των ουτοπιών: η αλλαγή του παραδείγµατος και η επίλυση του προβλήµατος της επαγωγικής λογικής 3.1. Η αλλαγή του παραδείγµατος και η εναλλαγή µεταξύ επαγωγής/αναγωγής: η παραγωγική λογική η διαψευσιµότητα. Η Αιώνια Επιστροφή, είναι η επανάληψη της διαφοράς µεταξύ της αντίληψης και της κατανόησης / ερµηνείας. [Khun: επαναστατική-κανονιστική περίοδος, Lakatos, Popper: επαγωγή αναγωγή, Christ: η αισθητική της ιδιαιτερότητας Derrida - Birnbaum: η Αιώνια Επιστροφή της διαφωράς ] 3.2. Η αλλαγή του παραδείγµατος, και η εναλλαγή µεταξύ επαναστατικής και κανονικής περιόδου - οι κοινωνικές επαναστάσεις: η αποδοχή ή-µη του ετέρου - οι 'µεγάλες αφηγήσεις': η απαξίωση της ετερότητας [Ranciere, Lyotard, Klages: οι µεγάλες αφηγήσεις στις φάσεις του καπιταλισµού και του αστικού κράτους, οι µεγάλες αφαιρέσεις και η απαξίωση της ετερότητας] 3.3. Το χίασµα ως εννοιολογικό εργαλείο αντίληψης και κατανόησης της αποδοχής της ετερότητας. [Hume - Hegel - Engels - Merleau Ponty: οι εκφάνσεις του αντιστρεπτού και η
αποδοχή της ετερότητας, Worringer: ενσυναίσθηση και αφαίρεση] - Το χίασµα, οι πολλαπλές κατασκευασµένες πραγµατικότητες και η ασαφής λογική : Η απουσία της αληθινής κάπου έξω πραγµατικότητας εκφράζεται µε την αλλαγή της σύνταξης των λογικών προτάσεων: από την κλασσική λογική στην ασαφή λογική. - Τα εννοιολογικά εργαλεία ως διπολικές ή ως χιασµατικές σχέσεις: Η εναλλαγή µεταξύ των διπολικών ή χιασµατικών σχέσεων, της κλασικής λογικής και της ασαφούς λογικής ως αποτέλεσµα της αποδοχής ή-µη του ετέρου [Schirra: η ασαφής λογική - από τη διπολική σκέψη των Wolfflin, Frankl, Itten στη χιασµατική σκέψη των Venturi, Isozaki, Ramakers] 3.3.1 Το παράδειγµα των αξιών του µεταµοντερνισµού: [Lenart, M. Pasztor: η συνέργια των αξιωµάτων του µεταµοντερνισµού] - Κατηγορηµατική λογική: ως προς τη φύση της πραγµατικότητας, Υπάρχουν πολλαπλές κατασκευασµένες πραγµατικότητες που µπορούν να µελετηθούν µόνο ολιστικά - Συναρτησιακή λογική: ως προς τη δυνατότητα συγκρότησης αιτιοκρατικών αρθρώσεων, Όλες οι οντότητες είναι σε κατάσταση αµοιβαίας, ταυτόχρονης διαµόρφωσης ώστε να είναι αδύνατο να διακρίνεις το αίτιο από το αποτέλεσµα - ιαδικαστική λογική: ως προς τη σχέση του γνώστη και του γνωστού, Ο ερευνητής και το αντικείµενο της έρευνας αλληλεπιδρούν και επηρεάζουν ο ένας το άλλο. Γνώστης και γνωστό είναι αδιαχώριστα 4. Η διπολική και η χιασµατική σκέψη και η εναλλαγή τους κατά τις φάσεις εξέλιξης των ρευµάτων 4.1. Η κανονική περίοδος: - επιστηµολογική αντικειµενικότητα - ο δυϊσµός του υποκειµένου /αντικειµένου - η οντολογία του ενυπάρχοντος ορισµού του κατηγορήµατος η εγκαθίδρυση του δυϊσµού 'ορθό / λάθος' επιβεβαιώνεται µέσα από τη συγκρότηση της γενεαλογικής συνέχειας, που δείχνει τη σύµβαση του κανόνα ως απόλυτη, και επιτρέπει την πρόβλεψη και κατασκευή του µέλλοντος. 4.2. Η επαναστατική περίοδος: - επιστηµολογική υποκειµενικότητα - η αµοιβαιότητα του υποκειµένου /αντικειµένου - η οντολογία του συνεχούς επανα-ορισµού του κατηγορήµατος η χιασµατική αποδοχή της ετερότητας επιβεβαιώνεται µέσα από τη διάκριση των πολλαπλών νοηµατοδοτήσεων (την άλλη-γορία), που δείχνει τη σύµβαση του κανόνα ως σχετική, και επιτρέπει την ανατροπή και αναδιατύπωσή του. [Swain: το grotesque και η αλληγορία] 5. Το παράδειγµα της ατελούς µορφής ( non finito, που η τελείωσή της προϋποθέτει τη χιασµατική συµµετοχή του θεατή), [Bazin: η αισθητική κατηγορία της ατελούς µορφής ] ως παράδειγµα επανάληψης παρόµοιων φυσικών χαρακτηριστικών σε
αντικείµενα που σχεδιάσθηκαν κατά την επαναστατική φάση εισαγωγής ενός νέου παραδείγµατος (: η αναπαράσταση της στιγµιαίας εµπειρίας η αισθητική της ιδιαιτερότητας τα πατατοειδή σχήµατα και η άνευ σηµασίας εργασία η αναπαράσταση της πολυσηµίας η ασαφής συνάρτηση και η πολύσηµη µορφή η αµφισηµία η συµµετοχή του χρήστη στην ερµηνεία της διαδραστικής του σχέσης µε το αντικείµενο η συνάρτηση ως συναρµογή σηµαινόντων και αναπαράσταση σηµαινοµένων η αναπαράσταση της διαδικασίας η διαδικασία ως σηµαίνον ο χώρος ως αποτέλεσµα της ερµηνείας του χρήστη η άτυπη οργάνωση, η υποκειµενική οργάνωση) Β ενότητα: Το θέµα της µίµησης και ο ορισµός της συνάρτησης. Το πρόβληµα του σηµασιολογικού ορισµού των στοιχείων και των µεταξύ τους σχέσεων που συγκροτούν το σχεδιασµένο αντικείµενο: Τα εννοιολογικά συστήµατα σηµασιοδότησης της δοµής. Η αυτοαναφορικότητα και ετεροαναφορικότητα. Β.1 Εννοιολογικά εργαλεία για την περιγραφή του αξιολογικού αντικειµένου ως προς την συναρτησιακή λογική 1. Η δυνατότητα ή-µη των αιτιοκρατικών αρθρώσεων - Τα πολύπλοκα συστήµατα, τα χαρακτηριστικά τους και η ποσοτικοποίηση της πολυπλοκότητας. - Οι σχέσεις του σηµείου/κόµβου σε ένα δίχτυ αναπαριστούν την ταυτότητά του, ορίζουν τις διαστάσεις του. [Cilliers: πολυπλοκότητα, και η έγκληση του υποκειµένου στην ερµηνεία του αντικειµένου] 1.1. Το παράδειγµα της µίµησης ως προς τον προσδιορισµό των σχέσεων του µέρους µε το όλον, ανάλογα µε την αναφορά του µέρους στην ίδια του τη συναρτησιακή λειτουργία ή σε σηµασίες έξω από αυτήν η µίµηση της συναρτησιακής λειτουργίας ή η µίµηση µιας έννοιας εκτός της συναρτησιακής λειτουργίας. [Ripa - Swain - Bourriaud και Heinz Holz: εικονολογία, αλληγορία και αυτοαναφορικότητα] 1.1.1. Σηµειολογικά, οι τρεις διαστάσεις του σηµείου: συντακτική συνειρµική πραγµατική 1.1.2. Οι τρεις τύποι των σηµείων ανάλογα µε τις κυριαρχούσες διαστάσεις τους: είκτης (συντακτική, εκ των πραγµάτων συνάρτηση) Εικόνα Σύµβολο (συνειρµική, κατά την κρίση συνάρτηση) [Morris - Pierce - Eco και Broadbent: Συνειρµός και σύνταξη - συναρµογή και σύνθεση] 2. Ο συνειρμικός και ο συντακτικός σχεδιασμός η συναρμογή και η σύνθεση και η εναλλαγή τους κατά τις φάσεις εξέλιξης των ρευμάτων. 2.1. Η κανονική περίοδος:
- η σύνθεση στοιχείων και σχέσεων - ο συντακτικός σχεδιασµός / το σηµείο ως δείκτης - η εκ των πραγµάτων συνάρτηση η απόκρυψη του υποκειµένου δηµιουργού, ο ενεστώτας χρόνος: η δήλωση της 'αντικειµενικότητας', η αναφορά στη µεγάλη αφήγηση, η αφαίρεση, η αυτοαναφορικότητα. 2.2. Η επαναστατική περίοδος: - η συναρµογή οντοτήτων - ο συνειρµικός σχεδιασµός / το σηµείο ως εικόνα (κατά την εισαγωγή του νέου, η εκ νέου νοηµατοδότηση του κοινού), ή ως σύµβολο (κατά τον κλυδωνισµό του κανόνα, η αρχαιολογία των κωδίκων) - η κατά την κρίση συνάρτηση η αποκάλυψη του υποκειµένου δηµιουργού, ο παρελθών χρόνος: η δήλωση της υποκειµενικότητας', η σχετικότητα των µεγάλων αφηγήσεων, η ενσυναίσθηση, η ετεροαναφορικότητα (το non-finito ως η ατέλειωτη αναφορά του σηµαίνοντος προς το σηµαινόµενο ). [Ranciere, Birnbaum: ο χρόνος της αφήγησης, ο χρόνος της αντίληψης/κατανόησης, Foucault, Derrida: η ατέλειωτη αναφορά του σηµαίνοντος προς το σηµαινόµενο, Maurer: η διάκριση Bauhaus / Art Deco ως παράδειγµα µιας γενικότερης διάκρισης του διαφορετικού είδους συναρτήσεων σε σχέση µε την αυτοαναφορικότητα και ετεροαναφορικότητα] 3. Ο συσχετισµός των εννοιολογικών εργαλείων της κατηγορηµατικής και συναρτησιακής λογικής [Scalvini: από τη δοµική γλωσσολογία στη σηµειολογία της λογοτεχνίας, Αρχιτεκτονική τεκτονική / φυσική γλώσσα και ισοµορφισµός - επιµορφισµός Barthes: Σηµαίνον, σηµαινόµενο και µύθος, Derrida: αποδόµηση] - η επικοινωνία µιας πληροφορίας η εικόνα, το απόσπασµα (απεικόνιση / ισοµορφισµός) o η εγκαθίδρυση µια σχέσης σηµαίνοντος και σηµαινόµενου (εισαγωγή κατηγορηµάτων: το σύµβολο ως κατηγόρηµα) - η επικοινωνία της διαχείρισης µιας πολύπλοκης πληροφορίας ο δείκτης, η σύνθεση στοιχείων-σχέσεων (αφαίρεση / επιµορφισµός) o η διαµόρφωση ενός σηµαίνοντος που να ανταποκρίνεται σε µια γενίκευση πολλών σηµαινόµενων (συγκρότηση κανόνων συνάρτησης: το σύµβολο ως συνάρτηση) - η επικοινωνία της διαχείρισης µιας πολύπλοκης πληροφορίας και του σχετικού πλαισίου ως προς το οποίο έχει γίνει η διαχείριση το σύµβολο, η συναρµογή σηµείων-οντοτήτων (κωδικοποίηση / κατά σύµβαση µορφισµός) o η συγκρότηση ενός σηµαίνοντος από διακριτά σηµαίνοντα µε πολλά σηµαινόµενα (διαχείριση διαδικασιών επικοινωνίας: το σύµβολο ως διαδικασία)
4. Το παράδειγµα του ρεαλισµού ως παράδειγµα επανάληψης παρόµοιων φυσικών χαρακτηριστικών σε αντικείµενα που σχεδιάσθηκαν κατά την τοµή µεταξύ δύο παραδειγµάτων Ο ρεαλισµός δεν σηµαίνει την δικαίωση της οµοιότητας αλλά µάλλον την καταστροφή των δοµών µέσα στις οποίες λειτουργούσε. 4.1. Η αλλαγή του θέµατος/κατηγορήµατος και το απόσπασµα, που καθιστά όµορφο το κοινό ως ίχνος της [νέας] αλήθειας. [Fragonard - Courbet, Rodin - Duchamp - Warhol και Ranciere] Γ ενότητα: Το θέµα του σταθερού τύπου και ο ορισµός της διαδικασίας. Το πρόβληµα της αναγωγής/αποδοχής της σχεδιαστικής εµπειρίας: Η κοινωνική συµπεριφορά ως προς την παραγωγή του σχεδιασµένου αντικειµένου. Η αναγωγή της εµπειρίας και η διανθρώπινη σταθερά. Γ.1 Εννοιολογικά εργαλεία για την περιγραφή του αξιολογικού αντικειµένου ως προς τη διαδικαστική λογική 1. Οι τυπολογίες ως συµβάσεις στις διαδικαστικές σχέσεις. 1.1. Η µεταλλαγή της έννοιας του τύπου σε σχέση µε την κοινωνική συγκυρία και την υποκειµενική ερµηνεία (ο γνώστης και το γνωστό είναι αδιαχώριστα). 1.1.1. Το παράδειγµα του 'σταθερότυπου' και η αδυναµία γενίκευσης και εξαγωγής τυπικών µορφών στις µη κανονικές περιόδους. [Neufert: τα standards στις εκδόσεις του 1936, 1970, 2000] 1.2. Οι τυπολογίες και ο συσχετισµός τους µε τα εννοιολογικά εργαλεία της κατηγορηµατικής και συναρτησιακής λογικής. 1.2.1. Οι τρεις τυπολογίες ως τρεις λογικές αντίληψης και κατανόησης στο Μοντερνισµό - Από το αρχέτυπο στο πρότυπο: το ιδανικό της φύσης, η αναλογία των φυσικών οργανισµών (Η µίµηση - Οι αναλογικές σχέσεις ορίζουν τον χώρο - Η αντικειµενικότητα, αναγωγή) Η συµβολική µορφή ως κατηγόρηµα / εικόνα - Από το πρότυπο στον τύπο: η τάξη της βιοµηχανικής παραγωγής, η αναλογία της µηχανής (Η αφαίρεση - Οι δοµικές σχέσεις ορίζουν τον χώρο - Η αντικειµενικότητα / υποκειµενικότητα, επαγωγή και αναγωγή) Η συµβολική µορφή ως συνάρτηση / δείκτης - Από τον τύπο στην τυπική δοµή πεδίων σχέσεων: η τάξη της κοινωνίας, η αναλογία της πόλης, η αναλογία του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος (Ο κώδικας των σχέσεων - Οι διαχειριστικές σχέσεις ορίζουν τον χώρο - Η σχετικότητα, η {επαγωγή/αναγωγή} ) Η συµβολική µορφή ως διαδικασία / σύµβολο [Madrazo: η έννοια του τύπου στην αρχιτεκτονική Vidler - Achten, Oxman, Bax: οι τρεις τυπολογίες, Abercrobie - Arnheim, Alexander - Jones ]
2. Η διάδοση του επαισθητού 2.1. Η κοινωνική διαστρωµάτωση ως προς την παραγωγή και κατανάλωση του επαισθητού 2.1.1. η διαδικασία διαχείρισης κανόνων σχεδιαστικής ιδεολογίας ως αναπαράσταση των σηµασιολογικών µεταθέσεων του τρόπου κατανόησης του χώρου-κόσµου [Ranciere: η πολιτική της αισθητικής, η διάδοση του επαισθητού η διάκριση των κοινωνικών τάξεων ως προς τη διάκριση του επαισθητού, Dunlop: η αποδοχή του καινοφανούς, το παράδειγµα του Rietveld] 2.1.2. η διαδικασία συγκρότησης σχεδιαστικής ιδεολογίας ως αναπαράσταση της σχέσης µητρόπολης-περιφέρειας, ή της ταξικής ταυτότητας: Η αρχιτεκτονική ως σύµβολο της πρότυπης ζωής η συµβολική µορφή του Μοντερνισµού η συµβολική µορφή ενσωµάτωσης στον Μοντερνισµό [Bhabha: η µίµηση το υβρίδιο η πρωτογενής δηµιουργία, Colquhoun: ο εκλεκτισµός, η αφαίρεση και η έκφραση της τοπικότητας, το παράδειγµα του αστικού επίπλου την Ελλάδα] 3. Το παράδειγµα της έκφρασης της διανθρώπινης τοπικότητας και η κοινωνική εξάρτηση ως σηµαινόµενο. [Ostrowetsky, Bordreuil: η ανάλυση µορφών ως προς δεδοµένα πρότυπα] 4. Ο τύπος ως αποδοχή ή αναγωγή της εµπειρίας και η εναλλαγή του κατά τις φάσεις εξέλιξης των ρευµάτων. 4.1. Η κανονική περίοδος: - η διάδοση του επαισθητού - ο σταθερότυπος o η αποµίµηση / το υβρίδιο - αποδοχή της εµπειρίας ο τύπος ως πρότυπο - η ταυτότητα της κοινωνικής εξάρτησης, η οικειοποίηση του αλλότριου µε την προβολή σταθερών αξιών της διανθρώπινης τοπικότητας. 4.2. Η επαναστατική περίοδος: - η διαδικασία αντίληψης/κατανόησης, κατανάλωσης/παραγωγής του επαισθητού - η προβληµατοθεσία o εισαγωγή του καινοφανούς / συγκρότηση κανόνων / διαχείριση κωδίκων - η αναγωγή της εµπειρίας, ο τύπος ως δείγµα τρόπου σκέψης, η αναγνώριση του αλλότριου ως ειδοποιού διαφοράς στις φάσεις αναγωγής της εµπειρίας.
κατηγορηματικός προσδιορισμός συναρτησιακός προσδιορισμός διαδικαστικός προσδιορισμός Εννοιολογικά εργαλεία περιγραφής του αξιολογικού αντικειµένου (το αντικείµενο ως σύµβολο κοινωνικών αξιών) Η διαδικασία συγκρότησης της εμπειρίας/ γνώσης κατά τις φάσεις εξέλιξης του παραδείγματος ως εννοιολογικό εργαλείο διάκρισης χαρακτηριστικών του αξιολογικού αντικειμένου: η εναλλαγή της κυρίαρχης λογικής αφαίρεσης (κατηγορηματική, συναρτησιακή, διαδικαστική) η εναλλαγή της αποδοχής ή μη της σχετικότητας της αλήθειας (εναλλαγή της ασαφούς και τυπικής λογικής) 1η φάση: κατηγορηματική λογική ασαφής λογική 2η φάση: συναρτησιακή λογική τυπική λογική 3η φάση: διαδικαστική λογική ασαφής λογική το σύμβολο κοινωνικών αξιών ως κατηγόρημα η κατασκευή της 'αλήθειας' και η αποδοχή της ετερότητας η χιασματική αποδοχή της ετερότητας επιβεβαιώνεται μέσα από τη διάκριση συστημάτων πολλαπλών νοηματοδοτήσεων (την άλλη-γορία), που δείχνει τον κανόνα ως σύμβαση σχετική, και επιτρέπει την αναδιατύπωσή του η οντολογία του συνεχούς επανα-ορισμού επιστημολογική υποκειμενικότητα (η αμοιβαιότητα υποκειμένου /αντικειμένου) το 'απόσπασμα' και η σημασιοδότηση του πραγματικού, η 'εικόνα' / αμοιβαία διαμόρφωση η συναρμογή οντοτήτων / αποσπασμάτων (συνειρμικός σχεδιασμός / εικόνα) η αποκάλυψη του υποκειμένου δημιουργού, ο παρελθών χρόνος: η δήλωση της 'υποκειμενικότητας', η σχετικότητα των μεγάλων αφηγήσεων, η ενσυναίσθηση ο κατά την κρίση ορισμός η ετεροαναφορικότητα η αναγωγή της εμπειρίας, ο τύπος ως δείγμα τρόπου σκέψης σε δεδομένη συγκυρία η αναγνώριση του αλλότριου ως ειδοποιού διαφοράς στις φάσεις αναγωγής της εμπειρίας η προβληματοθεσία (εισαγωγή του καινοφανούς / συγκρότηση κανόνων / διαχείριση κωδίκων) το σύμβολο κοινωνικών αξιών ως συνάρτηση η αποδοχή της 'αλήθειας' και η απαξίωση της ετερότητας η εγκαθίδρυση του δυϊσμού 'ορθό / λάθος' επιβεβαιώνεται μέσα από τη συγκρότηση της γενεαλογικής συνέχειας, που δείχνει τον κανόνα ως συνθήκη απόλυτη, και επιτρέπει την πρόβλεψη-κατασκευή του μέλλοντος η οντολογία του ενυπάρχοντος ορισμού επιστημολογική αντικειμενικότητα (ο δυϊσμός υποκειμένου / αντικειμένου) ο 'δείκτης' / διάκριση αιτίου-αιτιατού η σύνθεση στοιχείων και σχέσεων (συντακτικός σχεδιασμός / δείκτης) η απόκρυψη του υποκειμένου δημιουργού, ο ενεστώτας χρόνος: η δήλωση της 'αντικειμενικότητας', η αναφορά στη μεγάλη αφήγηση, η αφαίρεση ο εκ των πραγμάτων ορισμός η αυτοαναφορικότητα εισαγωγή του καινοφανούς / αλληλεπίδραση συγκρότηση κανόνων / διάκριση γνώστηγνωστού διαχείριση κωδίκων / αλληλεπίδραση γνώστη-γνωστού γνώστη-γνωστού η κατασκευή του ορισμού η διάδοση του ορισμού η κατάλυση του ορισμού η αποδοχή της εμπειρίας, ο τύπος ως πρότυπο (η ταυτότητα της κοινωνικής εξάρτησης), η οικειοποίηση του αλλότριου με την προβολή σταθερών αξιών ο σταθερότυπος (η απομίμηση / το υβρίδιο) το σύμβολο κοινωνικών αξιών ως διαδικασία οι πολλές 'αλήθειες' και η αποδοχή της ετερότητας η χιασματική αποδοχή της ετερότητας επιβεβαιώνεται μέσα από τη διάκριση συστημάτων πολλαπλών νοηματοδοτήσεων (την άλλη-γορία), που δείχνει τον κανόνα ως σύμβαση σχετική, και επιτρέπει την ανατροπή του η οντολογία του συνεχούς επανα-ορισμού επιστημολογική υποκειμενικότητα (η αμοιβαιότητα υποκειμένου /αντικειμένου) το 'σύμβολο' σε αναφορά με συμβατικούς κώδικες / αμοιβαία διαμόρφωση η συναρμογή οντοτήτων / συμβόλων (συνειρμικός σχεδιασμός / σύμβολο) η αποκάλυψη του υποκειμένου δημιουργού, ο παρελθών χρόνος: η δήλωση της 'υποκειμενικότητας', η σχετικότητα των μεγάλων αφηγήσεων, η ενσυναίσθηση ο κατά την κρίση ορισμός η ετεροαναφορικότητα η αναγωγή της εμπειρίας, ο τύπος ως δείγμα τρόπου σκέψης σε δεδομένη συγκυρία η αναγνώριση του αλλότριου ως ειδοποιού διαφοράς στις φάσεις αναγωγής της εμπειρίας η προβληματοθεσία (εισαγωγή του καινοφανούς / συγκρότηση κανόνων / διαχείριση κωδίκων) Μεθοδολογία της έρευνας είναι η επαναδιατύπωση των επιμέρους στοιχείων της πραγματικότητας σύμφωνα με νέα σημασιοδοτικά συστήματα Μεθοδολογία της έρευνας είναι η γενίκευση για την προσέγγιση της αλήθειας ώστε να περιλάβει τα νέα ζητήματα και τους παλιούς ορισμούς σε ενιαίο ορισμό Μεθοδολογία της έρευνας είναι η αρχαιολογία, η αποδόμηση, για την κατάλυση της απολυτότητας των ορισμών και τη διαχείρισή τους ως συμβατικών κωδίκων Όταν αντικείµενο της έρευνας καθίσταται η µεθοδολογία έρευνας ως σύστηµα αντιµετώπισης συγκυριακών προβληµάτων, τότε οι πολλοί τρόποι κατασκευής της πραγµατικότητας µας δείχνουν τρόπους αναδόµησης της δικής µας ανάλογα µε το εκάστοτε πρόβληµα. Τα πολύπλοκα συστήµατα συναλλάσσονται µε ένα µεταβαλλόµενο περιβάλλον. Ανάλογα µε τη σοβαρότητα αυτών των µεταβολών, µεγάλες απαιτήσεις αναπτύσσονται για τα µέσα του συστήµατος. Για να αντεπεξέλθει σε αυτές τις απαιτήσεις το σύστηµα πρέπει να έχει δύο ιδιότητες: πρέπει να είναι ικανό να αποµνηµονεύει πληροφορία που αφορά στο περιβάλλον για µελλοντική χρήση (διαδικασία αναπαράστασης), και πρέπει να είναι ικανό να προσαρµόζει τη δοµή του όταν απαιτείται (διαδικασία αυτοοργάνωσης). [Cilliers: ύο απαραίτητες ιδιότητες των πολύπλοκων συστηµάτων]
Abercrombie, M. The Anatomy of Judgement Alexander, C. Notes on the Synthesis of Form Arnheim, R. Art and Visual Perception Artificial Intelligence in design 2002, ed. J. Gero Barthes, R. Writing Degree Zero Bhabha, H. Nation and Narration Bhabha, H. The Location of Culture Birnbaum, D. Chronology Bourriaud, N. Relational Aesthetics Bourriaud, N. Postproduction Christ, C. The Finer Optic; The Aesthetic of Particularity in Victorian Poetry Cilliers, P. Complexity & Postmodernism Coad, P., Yourdon, Ed. Object-Oriented Design Colquhoun, A. Essays in Architectural Criticism: Modern Architecture and Historical Change Criticism and the Growth of Knowledge, ed. I. Lakatos, A. Musgrave Design [X] Research, Essays on interaction design as knowledge construction, ed. P. Ehn, J. Lowgren Derrida, J. Writing and Difference Dilthey, W. Pattern and meaning in History Dunlop, I. The Shock of the New Eco, U. A Theory of Semiotics Foucault, M. The Order of Things; An Archaeology of the Human Sciences Francastel, P. La Realite Figurative Frankl, P. Principles of Architectural History, the four phases of architectural style, 1420-1900 Gadamer, H.-G. Truth and Method Hughes, R. The Shock of the New Jencks, C. The Language of Post-Modern Architecture Jones, C. Design methods Khun, T. The Structure of Scientific Revolutions Klages, M. Postmodernism Lenart, Μ., Pasztor, Α. Constructing Design Worlds Madrazo, L. The Concept of Type in Architecture Merleau-Ponty, M. The Visible and the Invisible Morris, C. Foundations of the Theory of Signs Ornament and Abstraction, ed. Burderlin, Beyeler Ostrowetsky, S., Bordreuil, J.S. Le Neo-style Regional Panofsky, E. Perspective as Symbolic Form Panofsky, E. Studies in Iconology Pierce, C. S. Logic as Semiotic: The Theory of Signs Popper, K. Objective Knowledge Popper, Κ. The Open Society and its Enemies Riegl, A. Grammaire Historique des Arts Plastiques Rancière, J. The Names of History Ranciere, J. The Politics of Aesthetics Signs, Symbols and Architecture, ed. G. Broadbent Swain, V. Grotesque Figures, Baudelaire, Rousseau, and the Aesthetics of Modernity Theorizing a new agenda for architecture, ed. Nesbitt Wolfflin, H. Principles of Art History Worringer, W. Abstraction and Empathy