Γραυικά & Οπτικοποίηση Κεφάλαιο 11 Το Χρώμα στα Γραυικά & στην Οπτικοποίηση
Δηζαγσγή Ζ κειέηε ηνπ ρξώκαηνο θαη ηεο αληίιεςήο ηνπ από ηνλ άλζξσπν, είλαη θιάδνο ησλ: Φπζηθήο Φπζηνινγίαο Τέρλεο Γπαθικών με Υπολογιζηή Οπηικοποίηζηρ Τν απνηέιεζκα ησλ αιγνξίζκσλ γξαθηθώλ θαη νπηηθνπνίεζεο είλαη κηα έγρξσκε (ή αζπξόκαπξε) εηθόλα πνπ απνηππώλεηαη ζε κηα ζπζθεπή εμόδνπ (νζόλε, εθηππσηήο) Ο πξνγξακκαηηζηήο γξαθηθώλ πξέπεη λα γλσξίδεη ηηο ζεκειηώδεηο αξρέο ηνπ ρξώκαηνο θαη ηεο ςεθηαθήο παξάζηαζήο ηνπ 2
Απνρξώζεηο Γθξη (grayscale) Ασπωμαηικό θσο: κόλν ραξαθηεξηζηηθό ε έληαζε Τα ρξσκαηηθά ραξαθηεξηζηηθά έρνπλ αθαηξεζεί Μηα ηηκή έληαζεο αλαπαξίζηαηαη από έλα πξαγκαηηθό αξηζκό κεηαμύ ηνπ 0 (καύξν) θαη ηνπ 1 (άζπξν) Οη ελδηάκεζεο ηηκέο θαινύληαη αποσπώζειρ ηος γκπι Έζησ d ην πιήζνο ησλ ςεθίσλ γηα ηελ αλαπαξάζηαζε ηεο έληαζεο ελόο εηθνλνζηνηρείνπ n=2 d δηαθνξεηηθέο ηηκέο έληαζεο γηα θάζε εηθνλνζηνηρείν Επώηηζη: Πνηεο ηηκέο έληαζεο πξέπεη λα αλαπαξαζηαζνύλ; Απάνηηζη: Ζ γξακκηθή δηαβάζκηζε ησλ ηηκώλ έληαζεο κεηαμύ κέγηζηεο & ειάρηζηεο, δελ έρεη θαιά απνηειέζκαηα: Τν αλζξώπηλν κάηη αληηιακβάλεηαη ιόγνπο έληαζεο θαη όρη απόιπηεο ηηκέο. Πρ. Λακπηήξαο 20-40-60W Έηζη, επηιέγεηαη ινγαξηζκηθή θαηαλνκή ησλ ηηκώλ έληαζεο 3
Απνρξώζεηο Γθξη (2) Έζησ Φ 0 ε ειάρηζηε ηηκή έληαζεο Γηα ηηο ζπλήζεηο νζόλεο: Φ 0 = (1/300) * κέγηζηε ηηκή 1 (άζπξν) Τέηνηεο νζόλεο έρνπλ δςναμικό εύπορ 300:1 Έζησ λ ν ιόγνο κεηαμύ δηαδνρηθώλ ηηκώλ έληαζεο Τόηε: Φ 1 = λ* Φ 0 Φ 2 = λ* Φ 1 =λ 2 *Φ 0 Φ n-1 = λ n-1 *Φ 0 = 1 Γνζέληνο ηνπ Φ 0 ηεο ζπζθεπήο εμόδνπ, ην λ ππνινγίδεηαη: λ = (1 / Φ 0 ) (1/n-1) (Λ) 4
Απνρξώζεηο Γθξη (3) Επώηηζη: Πόζεο ηηκέο έληαζεο απαηηνύληαη; Απάνηηζη: Αλ λ < 1.01, ηόηε ην αλζξώπηλν κάηη δελ κπνξεί λα δηαρσξίζεη δηαδνρηθέο ηηκέο έληαζεο Θέηνληαο λ = 1.01 θαη επηιύνληαο ηελ (Λ) σο πξνο n: 1.01 (n-1) *Φ 0 = 1 n = log 1.01 (1/Φ 0 ) + 1 Οη ζπλήζεηο νζόλεο έρνπλ Φ 0 ~ (1/300) n = 500 Γεμηά: Δηθόλα κε n=2,4,8,16,32,64,128 & 256 5
Απηνηππία (halftoning) Οη ηεσνικέρ αςηοηςπίαρ αληαιιάζνπλ ηελ ρσξηθή αλάιπζε κε αλάιπζε απνρξώζεσλ ηνπ γθξη (ή ρξώκαηνο) Λεηηνπξγνύλ αληίζεηα από ηελ αληηηαύηηζε Ζ απηνηππία πξνέξρεηαη από ηελ ηππνγξαθία: Σηηο αζπξόκαπξεο θσηνγξαθίεο ησλ εθεκεξίδσλ, θαίλεηαη εμ απνζηάζεσο όηη δηαηεξνύλ έλα πιήζνο απνρξώζεσλ ηνπ γθξη Με πξνζεθηηθόηεξε καηηά, δηαθξίλνληαη νη καύξεο θνπθίδεο πνηθίισλ κεγεζώλ πνπ ηηο απνηεινύλ Μέγεζνο θνπθίδαο: αλάινγν ηηκήο απόρξσζεο ηνπ γθξη 6
Απηνηππία (2) Χηθιακή πποζέγγιζη για ηην αςηοηςπία: πξνζνκνίσζε κεγέζνπο θνπθίδαο κε ππθλόηεηα καύξσλ εηθνλνζηνηρείσλ Ζ εηθόλα δηαηξείηαη ζε πεξηνρέο ησλ (m x m) εηθνλνζηνηρείσλ Αληαιιαγή ρσξηθήο αλάιπζεο γηα αλάιπζε απνρξώζεσλ γθξη Μείσζε ρσξηθήο αλάιπζεο θαηά m ζε θάζε δηάζηαζε Αύμεζε πιήζνπο ηηκώλ απνρξώζεσλ γθξη θαηά m 2 Παπάδειγμα: Έζησ κηα αζπξόκαπξε εηθόλα. Ζ (2x2) δηακέξηζε ησλ εηθνλνζηνηρείσλ (m = 2) δίλεη 5 απνρξώζεηο γθξη. Δλ γέλεη, γηα (m xm) πεξηνρέο δηακέξηζεο, κε 2 αξρηθέο απνρξώζεηο γθξη, παίξλνπκε m 2 +1 ηειηθέο απνρξώζεηο ηνπ γθξη 7
Απηνηππία (3) Ζ παξαπάλσ αλάζεζε απνρξώζεσλ ηνπ γθξη κπνξεί λα παξαζηαζεί κε ηνλ πίλαθα: 3 1 0 2 όπνπ κηα ζπγθεθξηκέλε απόρξσζε ηνπ γθξη k (0 k 4) αλαπαξίζηαηαη αλάβνληαο ηηο ζέζεηο ηεο (2 x 2) πεξηνρήο ζηηο νπνίεο ε αληίζηνηρε ηηκή είλαη κηθξόηεξε ηνπ k 8
Απηνηππία (4) Τα όξηα ησλ ηερληθώλ απηνηππίαο ηίζεληαη από: Τελ αξρηθή ρσξηθή αλάιπζε ηεο εηθόλαο Τελ απόζηαζε παξαηήξεζεο Πρ: Γελ έρεη λόεκα ε αληαιιαγή όιεο ηεο ρσξηθήο αλάιπζεο γηα απνρξώζεηο ηνπ γθξη Ζ αθνινπζία πνπ νξίδεη ηηο απνρξώζεηο ηνπ γθξη πξέπεη λα επηιεγεί πξνζερηηθά Απμεηηθή: ηα εηθνλνζηνηρεία πνπ επηιέγνληαη γηα ηελ απόρξσζε i πξέπεη λα είλαη ππνζύλνιν ησλ εηθνλνζηνηρείσλ ηεο απόρξσζεο j γηα θάζε j>i Καθή επηινγή γηα απόρξσζε 2: 9
Απηνηππία (5) Μηα θαιή αθνινπζία (2x2) πεξηνρέο είλαη ε: 0 2 H 2 3 1 Αλαδξνκηθή θαηαζθεπή κεγαιύηεξσλ πηλάθσλ, όπσο, (4x4), (8x8) σο εμήο: 4 Hm/2 4 Hm/2 2 Um/2 k Hm, 4, 2 4 3 4 m m Hm/2 Um/2 Hm/2 Um/2 όπνπ U m είλαη ν (m x m) πίλαθαο κε όια ηα ζηνηρεία ίζα κε 1 10
Απηνηππία (6) Ζ απηνηππία επεθηείλεηαη άκεζα ζε κέζα πνπ κπνξνύλ λα απνηππώζνπλ πνιιαπιά επίπεδα απνρξώζεσλ ηνπ γθξη αλά εηθνλνζηνηρείν Φξήζε πεξηνρώλ (m x m) γηα αύμεζε ηνπ πιήζνπο απνρξώζεσλ ηνπ γθξη από k ζε (k 1)m 2 +1, κε ηαπηόρξνλε κείσζε ηεο δηαζέζηκεο ρσξηθήο αλάιπζεο θαηά m ζηνπο άμνλεο x θαη y Π.ρ. m=2 k=4 11
Απηνηππία (7) Σηελ απηνηππία ππνζέηνπκε όηη ππάξρεη αθζνλία ρσξηθήο αλάιπζεο (αλάιπζε νζόλεο >> αλάιπζε εηθόλαο) αληαιιαγή ρσξηθήο αλάιπζεο γηα αλάιπζε απνρξώζεσλ γθξη Επώηηζη: Τη γίλεηαη αλ ε εηθόλα θαη ε νζόλε έρνπλ ηελ ίδηα ρσξηθή αλάιπζε, αιιά ε εηθόλα έρεη κεγαιύηεξε αλάιπζε απνρξώζεσλ γθξη από ηελ νζόλε; Απάνηηζη 1: Απιή ζηξνγγύιεπζε: θαθό απνηειέζκα (κεγάιε απώιεηα πιεξνθνξίαο): 12
Απηνηππία (8) Απάνηηζη 2: Οη Floyd & Steinberg πξόηεηλαλ κέζνδν πνπ πεξηνξίδεη ηελ απώιεηα πιεξνθνξίαο, κεηαβηβάδνληαο ην ζθάικα ζηξνγγύιεπζεο από έλα εηθνλνζηνηρείν ζηα γεηηνληθά ηνπ Ζ δηαθνξά ε αλάκεζα ζηελ πξαγκαηηθή ηηκή ηηο εηθόλαο E x,y & ηεο πιεζηέζηεξεο ηηκήο παξάζηαζεο O x,y ηνπ εηθνλνζηνηρείνπ (x, y) ζηελ νζόλε ππνινγίδεηαη σο: ε = E x,y O x,y Τν εηθνλνζηνηρείν παίξλεη ηελ ηηκή O x,y θαη ην ζθάικα ε κεηαβηβάδεηαη ζε 3 γεηηνληθά εηθνλνζηνηρεία σο εμήο: E x+1,y = E x+1,y + 3 ε / 8, E x,y 1 = E x,y 1 + 3 ε /8, E x+1,y 1 = E x+1,y 1 + ε /4 13
Απηνηππία (9) Βειηησκέλα απνηειέζκαηα ζε ζύγθξηζε κε απιή ζηξνγγύιεπζε 14
Απηνηππία (10) όπνπ D G : αλάιπζε απνρξώζεσλ γθξη νζόλεο I G : αλάιπζε απνρξώζεσλ γθξη εηθόλαο D S : ρσξηθή αλάιπζε νζόλεο I S : ρσξηθή αλάιπζε εηθόλαο 15
Γηόξζσζε Γάκκα Ζ ηάζε (είζνδνο) κηαο νζόλεο ζρεηίδεηαη κε γξακκηθά κε ηελ έληαζε (έμνδνο) ελόο εηθνλνζηνηρείνπ: όπνπ γ έξοδορ = είζοδορ γ [1.5, 3.0] θαη εμαξηάηαη από ηελ νζόλε Οη ηηκέο ηάζεο εηζόδνπ θαλνληθνπνηνύληαη ζην [0, 1] Δηθόλεο πνπ δελ έρνπλ δηνξζσζεί σο πξνο γ, εκθαλίδνληαη πνιύ ζθνηεηλέο Διόπθωζη Γάμμα: Γηνξζώλεη ηηο ηηκέο ηάζεο εηζόδνπ ώζηε λα δηαζθαιίζεη γξακκηθή ζρέζε κεηαμύ ηηκώλ εηζόδνπ θαη απεηθόληζεο (εμόδνπ) : είζοδορ = είζοδορ 1/γ Οη ηηκέο είζοδορ απνηεινύλ ηελ εηθόλα κε Γηόξζσζε Γάκκα 16
Γηόξζσζε Γάκκα (2) Απιζηεπά: Γηνξζσκέλε εηθόλα Δεξιά: κε δηνξζσκέλε εηθόλα Γπζθνιίεο πινπνίεζεο: Μηα ζπζθεπή απεηθόληζεο κπνξεί (θαη πξέπεη λα γλσξίδνπκε): λα εθαξκόδεη Γηόξζσζε Γάκκα λα εθαξκόδεη κεξηθώο Γηόξζσζε Γάκκα λα ΜΖΝ εθαξκόδεη Γηόξζσζε Γάκκα Τξέρνπζεο δνκέο εηθόλσλ δελ απνζεθεύνπλ πιεξνθνξίεο γηα Γηόξζσζε Γάκκα δύζθνιε ε δηαρείξηζε ηεο ηερληθήο κεηαμύ ζπζθεπώλ Γηόξζσζε Γάκκα ζε αζπξόκαπξεο αιιά θαη ζε έγρξσκεο εηθόλεο Σηελ δεύηεξε πεξίπησζε επεξεάδεη ηελ έληαζε 17
Φξσκαηηθά Μνληέια Σε έλαλ θόζκν πινύζην ζε ρξώκαηα, δελ ππάξρνπλ ρξώκαηα! Φξώκα: Απνηέιεζκα δηαδηθαζηώλ αηνκηθήο αληίιεςεο Φπωμαηικό Μονηέλο: έλα κνληέιν ην νπνίν Πεξηγξάθεη Σπγθξίλεη Καηεγνξηνπνηεί Ταμηλνκεί ηα ρξώκαηα Απιή πξνζέγγηζε: Γξακκηθό κνληέιν Αξηζηνηέιε Δκπλεπζκέλν από ηελ θπθιηθή δηαδνρή ησλ ρξσκάησλ ζηνλ νπξαλό από θαηά ηε δηαδνρή κέξαο - λύρηαο Goethe 18
Φξσκαηηθά Μνληέια (2) Τα νξαηά ρξώκαηα αληηζηνηρνύλ ζε ζπρλόηεηεο θσηόο: Καιύπηνπλ κηθξό κέξνο ηνπ ειεθηξνκαγλεηηθνύ θάζκαηνο Γηαθνξεηηθέο ζπρλόηεηεο αλαπαξηζηνύλ δηαθνξεηηθά ρξώκαηα 4.3 10 4 Hz (θόθθηλν) σο 7.5 10 14 Hz (κσβ) 19
Φξσκαηηθά Μνληέια: Καηεγνξίεο Μη Εξαπηημένα από ζςζκεςή πποβολήρ Οη ρξσκαηηθέο ζπληεηαγκέλεο αλαπαξηζηνύλ έλα κνλαδηθό ρξώκα Φξήζηκα γηα ηελ κεηαηξνπή κεηαμύ εμαξηεκέλσλ από ζπζθεπή ρξσκαηηθώλ κνληέισλ Πρ. CIE XYZ Εξαπηημένα από ζςζκεςή πποβολήρ Ίδηεο ρξσκαηηθέο ζπληεηαγκέλεο παξάγνπλ ειαθξώο δηαθνξεηηθό ρξώκα ζε δηαθνξεηηθέο ζπζθεπέο Πρ. RGB, CMY Κάπνηα κνληέια αθνινπζνύλ ηε θηινζνθία ηεο ζπζθεπήο πξνβνιήο θαη ρξεζηκνπνηώληαο βαζηθά ρξώκαηα παξάγνπλ ηπραία ρξώκαηα: i. Πξνζζεηηθό Μνληέιν: πξνζζέηεη ζπλεηζθνξέο βαζηθώλ ρξσκάησλ (νζόλε) ii. Αθαηξεηηθό Μνληέιν: κίμε ρξώκαηνο επηηπγράλεηαη κέζσ αθαηξεηηθήο δηαδηθαζίαο (εθηππσηήο) 20
Φξσκαηηθά Μνληέια: Καηεγνξίεο (2) Ανηιλαμβανόμενη γπαμμικόηηηα (Perceptual linearity): Ηζρύεη όηαλ ε αληηιεπηή δηαθνξά κεηαμύ 2 ρξσκάησλ είλαη αλάινγε ηεο δηαθνξάο ησλ αληίζηνηρσλ ρξσκαηηθώλ ηηκώλ ζε νιόθιεξν ην θάζκα ηνπ ρξσκαηηθνύ κνληέινπ Διαιζθηηική σπηζηικόηηηα: Δπηζπκεηή Θα εμεηαζηνύλ ηα παξαθάησ ρξσκαηηθά κνληέια: 1. CIE XYZ 2. CIE Yu v 3. CIE L*a*b* 4. RGB 5. HSV 6. CMY(K) 21
1. Φξσκαηηθό Μνληέιν CIE XYZ 1 νο Νόκνο ηνπ Grassman: Οπνηνδήπνηε ρξώκα πξνθύπηεη ζαλ γξακκηθόο ζπλδπαζκόο 3 βαζηθώλ ρξσκάησλ Πξνϋπόζεζε: Καλέλαο ζπλδπαζκόο νπνηνπδήπνηε ππνζπλόινπ βαζηθώλ δελ παξάγεη άιιν βαζηθό ρξώκα Αλάινγν κε ηε γξακκηθή αλεμαξηεζία ησλ δηαλπζκάησλ βάζεο ζε έλα ζύζηεκα ζπληεηαγκέλσλ Αλαπαξάζηαζε ρξώκαηνο ζηνλ 3Γ ρξσκαηηθό ρώξν X,Y,Z Οη άμνλεο ηνπ ρξσκαηηθνύ ρώξνπ νξίδνληαη από ηα 3 ρξώκαηα δελ είλαη νξαηά ρξώκαηα, αιιά ππνινγηζηηθέο πνζόηεηεο X,Y,Z Αλακηγλύνληαο ηα βαζηθά ρξώκαηα κε θαηάιιειεο αλαινγίεο X,Y,Z κπνξνύλ λα παξαρζνύλ όια ηα νξαηά ρξώκαηα 22
1. Φξσκαηηθό Μνληέιν CIE XYZ (2) X,Z παξέρνπλ πιεξνθνξία ρξσκαηηθόηεηαο Y αληηζηνηρεί ζηελ έληαζε Τα βαζηθά ρξώκαηα ζπλζέηνπλ κηα ρξσκαηηθή βάζε F Τα ινηπά ρξώκαηα εθθξάδνληαη ζαλ γξακκηθνί ζπλδπαζκνί ηεο βάζεο: F X XY Y Z Z όπνπ X,Y,Z είλαη νη ρξσκαηηθέο ζπληεηαγκέλεο ηνπ F 23
1. Φξσκαηηθό Μνληέιν CIE XYZ (3) Φξσκαηηθή κίμε: 2 νο Νόκνο ηνπ Grassman Αλ F X X Y Y Z Z θαη F X X Y Y Z Z 1 1 1 1 2 2 2 2 είλαη 2 δνζέληα ρξώκαηα, ε κίμε ηνπο εθθξάδεηαη σο: F ( X X ) X ( Y Y ) Y ( Z Z ) Z M 1 2 1 2 1 2 Παξνκνίσο νξίδεηαη ε παξεκβνιή ρξώκαηνο θαηά παξάγνληα (0 t 1) κεηαμύ ησλ ρξσκάησλ : F, F 1 2 F ( t X (1 t) X ) X ( t Y (1 t) Y ) Y ( t Z (1 t) Z ) Z I 1 2 1 2 1 2 24
1. Φξσκαηηθό Μνληέιν CIE XYZ (4) Φπωμαηικό ηπίγωνο ΦYZ: Γεκηνπξγείηαη κε ηελ πξνβνιή ηνπ κνληέινπ CIE XYZ ζην επίπεδν X + Y + Z = 1 Έλα ηπραίν ρξώκα (X,Y,Z) αληηζηνηρεί ζην ζεκείν (x, y, z) ηνπ ηξηγώλνπ: x X, y Y, z Z ( X Y Z) ( X Y Z) ( X Y Z) Τν (x, y, z) είλαη ε ηνκή ηνπ δηαλύζκαηνο (X,Y,Z) & ηνπ ηξηγώλνπ XYZ Αθνύ X+Y+Z=1 Φξώκαηα ηξηγώλνπ πεξηγξάθνληαη από 2 ζπληεηαγκέλεο XY ηξίγσλν: Πξνβνιή ηνπ ηξηγώλνπ XYZ ζην επίπεδν xy: 25
1. Φξσκαηηθό Μνληέιν CIE XYZ (5) Δλαιιαθηηθόο ηξόπνο θαζνξηζκνύ ρξώκαηνο, κέζσ ρξσκαηηθνύ ηξηγώλνπ, είλαη ην CIE Yxy Γίλεη ηηο ηηκέο ησλ x & y (ή άιινπ δεύγνπο ηεο ηξηπιέηαο (x, y, z)) Δπηπξόζζεηα δίλεη ηελ ηηκή έληαζεο Y CIE Yxy CIE XYZ : X x Y, Y Y, Z (1 x y) Y z Y y y y Τν ηξίγσλν XY πεξηέρεη όια ηα νξαηά ρξώκαηα (εληόο θακπύιεο) Ζ ζθηαζκέλε πεξηνρή αλαπαξηζηά ηα ρξώκαηα πνπ απαληώληαη ζηελ θύζε 26
2. Φξσκαηηθό Μνληέιν CIE Yu v Μεηαζρεκαηηζκόο ηνπ CIE XYZ Παξέρεη αληηιακβαλόκελε γξακκηθόηεηα Οξίδεη u & v σο πξνο x & y ηνπ CIE XYZ: u 4x 9y, v 2x 12y 3 2x 12y 3 Ο παξαπάλσ κεηαζρεκαηηζκόο είλαη εύθνια αληηζηξέςηκνο 3 ε ζπληζηώζα είλαη πεξηηηή Πιήξεο θαζνξηζκόο ρξώκαηνο ζην CIE Yu v δίλεηαη από ηελ ηξηπιέηα (Y, u,v ) Y είλαη ε ίδηα ηηκή έληαζεο όπσο ζην CIE XYZ 27
3. Φξσκαηηθό Μνληέιν CIE L*a*b* Δπίζεο κεηαζρεκαηηζκόο ηνπ CIE XYZ Δπίζεο παξέρεη αληηιακβαλόκελε γξακκηθόηεηα Δμαξηώκελν από ζπζθεπή πξνβνιήο Οη παξάκεηξνί ηνπ θαζνξίδνληαη ζε ζρέζε κε ην λεςκό ζημείο ηεο ζπζθεπήο πξνβνιήο Λεπθό ζεκείν: Φξώκα πνπ απνηππώλεηαη ζηε ζπζθεπή όηαλ όιεο νη ρξσκαηηθέο ζπληζηώζεο ιακβάλνπλ ηηο κέγηζηεο ηηκέο ηνπο Σπλήζσο γηα r = g = b = 1 Τν ρξώκα απηό εθθξάδεηαη ζην CIE XYZ ζαλ (Xn, Yn, Zn) Τν CIE L*a*b* νξίδεη 3 παξακέηξνπο: L* γηα ηελ έληαζε a*b* γηα ηελ ρξσκαηηθόηεηα 28
3. Φξσκαηηθό Μνληέιν CIE L*a*b* (2) Με όξνπο ηνπ CIE XYZ θαη κε ιεπθό ζεκείν ην (Xn, Yn, Zn), νη παξάκεηξνη ηνπ CIE L*a*b* είλαη: L* 903.3 Yr, if Yr 0.008856, a* 500( f ( X ) f ( Y )) 116 3 Yr 16, if Yr 0.008856, b* 200( f ( Y ) f ( Z )) όπνπ Ο παξαπάλσ κεηαζρεκαηηζκόο είλαη αληηζηξέςηκνο r r r r X Y Z X Y Z r r r X n Yn Zn 3 t, if t 0.008856 f() t 7.787t 16 /116, if t 0.008856, 29
4. Τν Φξσκαηηθό Μνληέιν RGB Πξνζζεηηθό κνληέιν κε βαζηθά ρξώκαηα R-θόθθηλν, G-πξάζηλν, B- κπιε Φξεζηκνπνηείηαη γηαηί ε αλζξώπηλε όξαζε βαζίδεηαη ζε ρξσκν-επαίζζεηα θσλία R,G,B Έλα ηπραίν ρξώκα F εθθξάδεηαη σο: όπνπ ηα δηαλύζκαηα βάζεο θόθθηλν, πξάζηλν θαη κπιε, θαη r, g, b : νη ζπληεηαγκέλεο ρξώκαηνο ηνπ Σηηο νζόλεο : F r R g G b B R, G, B: Τα ρξώκαηα δεκηνπξγνύληαη κε πξνζζεηηθό ηξόπν Ο πξνζζεηηθόο ηξόπνο κίμεο μεθηλά κε ην καύξν (ρσξίο θσο) Καη θαηαιήγεη ζην άζπξν (ην άζξνηζκα ησλ βαζηθώλ ρξσκάησλ) Όζν πξνζηίζεληαη βαζηθά, ην απνηέιεζκα είλαη πην θσηεηλό & πξνο ην άζπξν F 30
4. Τν Μνληέιν RGB (2) Έγρξσκνη ζαξσηέο: Γνπιεύνπλ παξόκνηα κε ηηο νζόλεο Μεηξνύλ ηελ πνζόηεηα ησλ βαζηθώλ ρξσκάησλ πνπ αληαλαθιά / δηαδίδεη έλα αληηθείκελν Τηο κεηαηξέπνπλ ζε ςεθηαθέο ηηκέο Τν κνληέιν RGB είλαη ρξήζηκν ζε ηέηνηεο ζπζθεπέο ιόγσ: Τεο πξνζζεηηθήο θύζεο ηνπ Φξήζεο σο βάζε ησλ θόθθηλν, πξάζηλν, κπιε: νξαηά ρξώκαηα, όρη ζεσξεηηθέο πνζόηεηεο Μίμε θαη Παξεκβνιή Φξώκαηνο: όκνηα κε ην CIE XYZ 31
4. Τν Μνληέιν RGB (3) RGB κύβορ: Ο κνλαδηαίνο θύβνο ζην ρώξν RGB Τα ρξώκαηα αληηζηνηρνύλ ζε δηαλύζκαηα πνπ μεθηλνύλ από ην θέληξν (0,0,0), ζεκείν ηνπ καύξνπ, θαη θαηαιήγνπλ εληόο θύβνπ Π.Φ. ην ιεπθό είλαη ην (1,1,1) θαη ην πξάζηλν ην (0,1,0) Ζ θαηεύζπλζε ηνπ δηαλύζκαηνο είλαη ε ρξσκαηηθόηεηα Τν κήθνο ηνπ δηαλύζκαηνο νξίδεη ηελ έληαζε Ζ θύξηα δηαγώληνο απνηειείηαη από απνρξώζεηο ηνπ γθξη (από καύξν ζην άζπξν) 32
4. Τν Μνληέιν RGB (4) RGB ηπίγωνο: ε ηνκή ηνπ RGB θύβνπ κε ην επίπεδν πνπ νξίδνπλ ηα ζεκεία: Κόθθηλν (1,0,0) Πξάζηλν (0,1,0) Μπιε (0,0,1) Όια ηα RGB ρξώκαηα απεηθνλίδνληαη ζην RGB ηξίγσλν Ζ κόλε πιεξνθνξία πνπ ράλεηαη είλαη ε έληαζε 33
4. Τν Μνληέιν RGB (5) Με ην RGB ηξίγσλν, ε έλλνηα ηεο ρξσκαηηθόηεηαο αλαιύεηαη ζε: 1. Απόσπωζη: Δίλαη ην θπξίαξρν κήθνο θύκαηνο Γίλεη ζην ρξώκα ηελ ηαπηόηεηά ηνπ Όιεο νη απνρξώζεηο βξίζθνληαη ζηελ πεξίκεηξν ηνπ RGB ηξηγώλνπ 2. Κοπεζμό: Δίλαη ε πνζόηεηα ηνπ άζπξνπ ζε έλα ρξώκα Δίλαη κέγηζηνο ζην θέληξν ηνπ ηξηγώλνπ Δίλαη ειάρηζηνο ζηελ πεξίκεηξν Φξώκαηα κε ίδηα απόρξσζε θαη δηαθνξεηηθό θνξεζκό βξίζθνληαη ζην επζύγξακκν ηκήκα πνπ ζπλδέεη έλα ζεκείν ηεο παξακέηξνπ κε ην θέληξν ηνπ ηξηγώλνπ Σηνλ RGB θύβν, θνξεζκόο είλαη ε γσλία πνπ ζρεκαηίδεη ην δηάλπζκα ηνπ ρξώκαηνο κε ηε δηαγώλην ηνπ θύβνπ 34
4. Τν Μνληέιν RGB (6) Αληηζηνηρία κεηαμύ νξαηώλ ρξσκάησλ & κνληέινπ RGB: Αλαινγίεο θόθθηλνπ, πξάζηλνπ θαη κπιε πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ παξαγσγή νξαηώλ ρξσκάησλ: Τν κνληέιν RGB: Γελ παξέρεη αληηιακβαλόκελε γξακκηθόηεηα Γελ παξέρεη δηαηζζεηηθή ρξεζηηθόηεηα: δελ είλαη εύθνιν λα βξεζεί θαηάιιεινο ζπλδπαζκόο RGB γηα ηπραίν ρξώκα Δίλαη εμαξηεκέλν από ζπζθεπή (Device- dependent) 35
4. Τν Μνληέιν RGB (7) Τν κνληέιν RGB είλαη εμαξηεκέλν από ζπζθεπή: Ζ ίδηα ηξηπιέηα (r,g,b) πηζαλώο εκθαλίδεη δηαθνξεηηθά ρξώκαηα ζε δηαθνξεηηθέο νζόλεο Πξέπεη λα εμαζθαιίδεηαη όηη ηα ρξώκαηα ζα εκθαλίδνληαη ίδηα θαηά ηε κεηαθνξά έγρξσκσλ εηθόλσλ κεηαμύ ζπζθεπώλ Μεηαηξνπή RGB δηαθνξεηηθώλ ζπζθεπώλ κέζσ ελδηάκεζνπ κνληέινπ, αλεμάξηεηνπ ζπζθεπήο Σπλήζσο νη νζόλεο παξέρνπλ πίλαθα M γηα κεηαηξνπή ζην ΦΥΕ: X r X R X G X B Y g όπνπ YR YG Y M M B Z b ZR ZG Z B Γεδνκέλσλ πηλάθσλ κεηαηξνπήο M 1, M 2, δύν νζνλώλ, ε κεηαηξνπή ησλ RGB ρξσκάησλ κεηαμύ ηνπο γίλεηαη σο εμήο: r2 r1 1 g 2 2 1 g M M 1 b b 2 1 36
4. Τν Μνληέιν RGB (8) Διαφάνεια: Χρώμα Άλφα Bits αλά εηθνλνζηνηρείν (bpp) Ο αξηζκόο ησλ bits γηα ηελ απνζήθεπζε ηνπ ρξώκαηνο ελόο εηθνλνζηνηρείνπ Οξίδεη -ην κέγηζην αξηζκό ρξσκάησλ πνπ εκθαλίδνληαη ηαπηόρξνλα ζηελ εηθόλα - ην κέγεζνο ηεο εηθόλαο Σπλήζσο: 8 bits γηα θάζε θαλάιη ρξώκαηνο 24 bpp Οη ιέμεηο είλαη 32 bits ηα ππόινηπα 8 bits αλαπαξηζηνύλ ηε διαθάνεια a Φξώκα άιθα: Δίλαη κηα ηεηξαπιέηα [r, g, b, a] T, a 0 Ηζνδπλακεί κε [r/a, g/a, b/a] T a παξηζηάλεη ηελ επηϕάλεηα (ή όγθν) κέζα ζηελ νπνία πϕίζηαηαη ε ρξσκαηηθή ελέξγεηα Φξώκα άιθα: [C, a]=[ζπλεηζθνξά-ελέξγεηαο,ζπλεηζθνξά-επηθάλεηαο], C = r,g,b Ζ παξάζηαζε άιθα είλαη παξόκνηα κε ηηο νκνγελείο ζπληεηαγκέλεο ζηελ πξνβνιηθή γεσκεηξία 37
4. Τν Μνληέιν RGB (9) Διαφάνεια: Χρώμα Άλφα Παπάδειγμα: Έζησ δηαθαλέο αληηθείκελν A κε ρξώκα άιθα [C A,1] T βξίζθεηαη κπξνζηά από δηαθαλέο αληηθείκελν B κε ρξώκα άιθα [C B,1] T Τν A είλαη δηαθαλέο άξα ην ρξώκα ηνπ ζπλεηζθέξεη κόλν a A Πξέπεη λα κεηώζνπκε ηελ επηθάλεηα θάιπςεο ηνπ A Ζ ζπλεηζθνξά ηνπ είλαη [a A C A, a A ] T ζε όξνπο πξνβνιήο Ζ ζπλεηζθνξά ηνπ πίζσ αληηθεηκέλνπ είλαη a B ηεο δηθήο ηνπ δηαθάλεηαο ην πνζνζηό ηνπ ρξώκαηνο (1- a A ) πνπ επηηξέπεη ην Α λα πεξάζεη: [ (1 ) C, (1 )] T B A B B A Ζ ζπλνιηθή ζπλεηζθνξά ησλ 2 αληηθεηκέλσλ (γλσζηό σο ηειεζηήο over) είλαη: [ C (1 ) C, (1 )] T A A B A B A B A 38
4. Τν Μνληέιν RGB (10) Συμπιεσμένη μορφή RGB Τν κέγεζνο κηαο εηθόλαο κεηώλεηαη, κεηώλνληαο ην bpp Δπηηπγράλεηαη κε επαλαδεηγκαηνιεςία ηνπ θάζκαηνο θάζε ρξσκαηηθήο ζπληζηώζαο r:g:b:a δείρλεη ηελ θαηαλνκή ησλ bit ηνπ bpp ζε r, g, b, a Αλ δίλνληαη 3 αξηζκνί δε ρξεζηκνπνηείηαη δηαθάλεηα Π.ρ. 4:4:4:4, 5:5:5:1, 5:6:5, 3:3:2 39
5. Τν Φξσκαηηθό Μνληέιν HSV Οη αλαινγίεο θόθθηλνπ, πξάζηλνπ, κπιε ελόο ρξώκαηνο ειέγρνπλ: Απόρξσζε Κνξεζκό Έληαζε Δπθνιόηεξν λα νξίζνπκε έλα ρξώκα κε ηηο παξαπάλσ ηδηόηεηεο Ο θαιιηηέρλεο A.H.Munsell πξόηεηλε ην ζύζηεκα απόρξσζε-θνξεζκόο-ηηκή έληαζεο (HSV) Τα ρξώκαηα γεσκεηξηθά απεηθνλίδνληαη πάλσ ζε θώλν on a cone Απόσπωζη: Παξάηαμε ρξσκάησλ πάλσ ζε θύθιν (ηξνρόο ρξσκάησλ) Απόρξσζε είλαη ε γσλία αλαθνξηθά κε αξρηθή ζέζε θύθινπ Πρ. ην θόθθηλν είλαη ζηηο 0, ην πξάζηλν ζηηο 120, ην κπιε ζηηο 240 Ο θύθινο αληηζηνηρεί ζε κηα εγθάξζηα ηνκή θώλνπ 40
5. Τν Μνληέιν HSV (2) Κοπεζμόρ: Μέγηζηνο ζηελ επηθάλεηα ηνπ θώλνπ (ρσξίο ηε βάζε) είλαη ηα ακηγή ρξώκαηα κε κέγηζηε ρξσκαηηθόηεηα Ο άμνλαο ηνπ θώλνπ έρεη ηελ ειάρηζηε ρξσκαηηθόηεηα (απνρξώζεηο γθξί) Τιμή ένηαζηρ: Διάρηζηε ηηκή (0): απνπζία θσηόο (καύξν) Μέγηζηε ηηκή: ην ρξώκα έρεη ηε κέγηζηε ηηκή έληαζεο Απεηθνλίδεηαη πάλσ ζηνλ άμνλα ηνπ θώλνπ: 0 : ε θνξπθή ηνπ θώλνπ Μέγηζηε ηηκή: ην θέληξν ηεο βάζεο ηνπ θώλνπ 41
6. Τν Φξσκαηηθό Μνληέιν CMY(K) Αθαηξεηηθό κνληέιν : Φξεζηκνπνηείηαη ζηε εθηύπσζε (& δσγξαθηθή!) Ζ αθαηξεηηθή κίμε μεθηλά κε ην άζπξν (θακβάο ή ραξηί) Καζώο πξνζηίζεηαη ρξώκα, ην απνηέιεζκα ζθνπξαίλεη & ηείλεη ζην καύξν Πρ. αλ ξίμνπκε θπαλή κπνγηά ζε ραξηί, απηή απνξξνθά ην θόθθηλν θσο: αλ ην ραξηί θσηίδεηαη κε άζπξν θσο (άζπξν= θόθθηλν + πξάζηλν + κπιε) ην αλαθιώκελν θσο ζα είλαη (θόθθηλν + πξάζηλν + κπιε) θόθθηλν = θπαλό Τν κνληέιν CMY είλαη ζπκπιεξσκαηηθό ηνπ RGB Βαζηθά ρξώκαηα : θπαλό ( C), κσβ ( M ), θίηξηλν ( Y ) Έλα ρξώκα F γξάθεηαη σο γξακκηθόο ζπλδπαζκόο ησλ 3 βαζηθώλ ρξσκάησλ: F c C m M y Y όπνπ c, m, y: νη ρξσκαηηθέο ζπληεηαγκέλεο ηνπ F 42
6. Τν Μνληέιν CMY(K) (2) Τν κνληέιν CMY δελ παξέρεη αληηιακβαλόκελε γξακκηθόηεηα νύηε δηαηζζεηηθή ρξεζηηθόηεηα (όπσο θαη ην RGB, ζπκπιήξσκα) Μεηαηξνπέο κεηαμύ CMY θαη RGB: c 1 r r 1 c m 1 g g 1 m y 1 b b 1 y Ο κύβορ CMY: Δίλαη ν κνλαδηαίνο θύβνο ζην ρώξν CMY Τν άζπξν βξίζθεηαη ζην (0, 0, 0) Τν καύξν βξίζθεηαη ζην (1, 1, 1) Τα ππόινηπα ρξώκαηα βξίζθνληαη ζηηο ζπκπιεξσκαηηθέο ζέζεηο από όηη ζηνλ RGB θύβν 43
6. Τν Μνληέιν CMY(K) (3) Τν κνληέιν CMYK : Όκνην κε CMY κόλν πνπ πεξηέρεη θαη ην καύξν ρξώκα Τν καύξν ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα επηηξέςεη ηε δηαδηθαζία ζύλζεζεο ελόο ρξώκαηνο F κε ηα ειάρηζηα ζπζηαηηθά ηνπ Φξήζηκν γηα εθηππσηέο Απνθπγή ζύλζεζεο ηνπ καύξνπ (γηα θείκελν, δηαγξάκκαηα) Οηθνλνκία ζην κειάλη Καιύηεξε πνηόηεηα καύξνπ 44
6. Τν Μνληέιν CMY(K) (4) Μεηαηξνπή από CMY ζε CMYK: b min( c, m, y) c m y c b 1 b m b 1 b y b 1 b όπνπ c, m, y, b: νη ρξσκαηηθέο ζπληζηώζεο ηνπ CMYK 45
6. Τν Μνληέιν CMY(K) (5) Μεηαηξνπή από RGB (νζόλε) ζε CMY (εθηππσηήο): Καη ηα δπν κνληέια είλαη εμαξηεκέλα από ζπζθεπή Αξρηθά, κεηαηξνπή ηνπ RGB ζε ζύζηεκα κε εμαξηεκέλν από ζπζθεπή (πρ. CIE XYZ) Ύζηεξα, κεηαηξνπή ζε CMY ρξεζηκνπνηώληαο ηνπο πίλαθεο κεηαζρεκαηηζκνύ ησλ ζπζθεπώλ: c XYZ RGB r m CMY XYZ g y ofprinter ofdisplay b 46
Σύλνςε ρξσκαηηθώλ κνληέισλ 47
Θέκαηα Γηαδηθηύνπ Όηαλ δεκηνπξγνύκε εηθόλεο γηα ην δηαδίθηπν: Θα ηηο δνπλ πνιινί, κε δηαθνξεηηθέο ζπζθεπέο απεηθόληζεο Ζ ίδηα ςεθηαθή εηθόλα ζα εκθαληζηεί δηαθνξεηηθή ζε δηαθνξεηηθέο νζόλεο 1. Γηαθνξέο ζηε δηόξζσζε γάκκα: Μηα εηθόλα απνζεθεπκέλε κε δηαθνξεηηθή δηόξζσζε γάκκα, από εθείλε ηεο νζόλεο πνπ εκθαλίδεηαη, ζα είλαη πην θσηεηλή ή πην ζθνύξα Φξήζε κέζεο δηόξζσζεο γάκκα, π.ρ. 2.2 2. Γηαθνξέο ζην ρξσκαηηθό κνληέιν: Σπρλά νη εηθόλεο απνζεθεύνληαη κε ην κνληέιν RGB (εμαξηώκελν ζπζθεπήο) Γηαθνξέο κεηαμύ ζπζθεπώλ παξαγσγήο θαη εκθάληζεο Μπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί έλα από ηα αλεμάξηεηα ζπζθεπήο CIE κνληέια Αιιά θαη απηό έρεη κεηνλεθηήκαηα: i. Δπηπιένλ βήκα βαζκνλόκεζεο (ζεκείν ιεπθνύ) ii. Αθξηβή κεηαηξνπή αλ ρξεζηκνπνηείηαη έλα εκη-δηαηζζεηηθό κνληέιν ( ) iii. Μνληέια RGB επξέσο απνδεθηά γηα νζόλεο 48
Θέκαηα Γηαδηθηύνπ (2) srgb (standard RGB) Δύθνιν γηα θαηαζθεπαζηέο ιόγσ νκνηόηεηαο κε RGB Αλεμάξηεην ζπζθεπήο ιόγσ: Φξσκαηνκεηξηθνύ νξηζκνύ θόθθηλνπ, πξάζηλνπ θαη κπιε, ζε ζρέζε κε ην πξόηππν CIE XYZ Γάκκα ίζν κε2.2 Σαθώο νξηζκέλεο ζπλζήθεο παξαηήξεζεο Φξήζηκν ζηε βηνκεραλία ειεθηξνληθώλ (π.ρ. ςεθηαθέο κεραλέο) 49
Δηθόλεο πςεινύ δπλακηθνύ εύξνπο (ΥΓΔ-HDR) Επώηηζη: Πώο δεκηνπξγνύκε εηθόλεο ζε αθάναηο θνξκάη ; Αδύλαην λα πξνβιέςνπκε ηε κειινληηθή ηερλνινγία Λνγηθό λα ζεσξήζνπκε όηη ην αλζξώπηλν νπηηθό ζύζηεκα ζα παξακείλεη ίδην Δςναμικό εύπορ κηαο εηθόλαο: ν ιόγνο ηεο πςειόηεξεο σο πξνο ηελ ρακειόηεξε ηηκή έληαζεο Τν αλζξώπηλν κάηη έρεη ηξνκεξέο δπλαηόηεηεο αληίιεςεο δπλακηθνύ εύξνπο (10.000:1) Με ιίγα δεπηεξόιεπηα πξνζαξκνγήο, απηό απμάλεηαη ζε ~10 9 :1 Τν δπλακηθό εύξνο ηππηθώλ νζνλώλ είλαη ~1000:1 Ζ θσδηθνπνίεζε 24-bit RGB έρεη δπλακηθό εύξνο 90:1 Παξηζηά νξηαθά ό,ηη κπνξεί λα εκθαληζζεί ζε κηα νζόλε (δηαθνξά 1 ηάμε κεγέζνπο) Παξηζηά αλεπαξθώο ό,ηη κπνξεί λα αληηιεθηεί ην αλζξώπηλν κάηη (>2 ηάμεηο κεγέζνπο) Τν δπλακηθό εύξνο ηνπ ζπκβαηηθνύ θίικ θάκεξαο είλαη πςειόηεξν από εθείλν ηνπ 24-bit RGB, πξάγκα πνπ ην θαζηζηά πην αζάλαην 50
Δηθόλεο πςεινύ δπλακηθνύ εύξνπο (HDR) (2) HDR εηθόλεο παξάγνληαη: Με εηδηθό θσηνγξαθηθό εμνπιηζκό Με ζπλδπαζκό πνιιαπιώλ εηθόλσλ κηαο ζθελήο ηξαβεγκέλεο κε δηαθνξεηηθά επίπεδα θσηεηλόηεηαο Σπλζεηηθά (ηερληθέο νιηθνύ θσηηζκνύ) Τονική Απεικόνιζη: Σπκπίεζε εηθόλσλ HDR ζην δπλακηθό εύξνο νζνλώλ κε δεδνκέλεο πξνζέζεηο δηαηήξεζεο ραξαθηεξηζηηθώλ Απνύζα είλαη ε ηθαλόηεηα λα εκθαλίδεηαη έλα επξύ δπλακηθό εύξνο ηαπηόρξνλα (πρ. νδήγεζε ηε λύρηα κε πξνβνιείο) Πιενλεθηήκαηα γηα ηε δεκηνπξγία εηθόλσλ HDR: Δηθόλεο κπνξνύλ λα απνζεθεύνληαη ζην δπλακηθό εύξνο πνπ αληηιακβάλεηαη ν άλζξσπνο, γηα κειινληηθή ρξήζε Γπλαηόηεηα εθαξκνγήο δηαθνξεηηθώλ κέζνδνη ηνληθήο απεηθόληζεο, γηα δηαθνξεηηθέο πξνζέζεηο 51
Δηθόλεο πςεινύ δπλακηθνύ εύξνπο (HDR) (3) Φσηνγξαθηθό παξάδεηγκα HDR : Μηα ζθνηεηλή ιήςε ράλεη πιεξνθνξία από ην εζσηεξηθό ηεο αςίδαο Μηα θσηεηλή ιήςε ράλεη πιεξνθνξία από ηα ζύλλεθα 52
Δηθόλεο πςεινύ δπλακηθνύ εύξνπο (HDR) (4) Φσηνγξαθηθό παξάδεηγκα HDR : HDR εηθόλα κε ηνληθή απεηθόληζε ηζηνγξάκκαηνο HDR εηθόλα κε ηνληθή απεηθόληζε Reinhard 53
Δηθόλεο πςεινύ δπλακηθνύ εύξνπο (HDR) (5) Μπνξνύκε λα απνζεθεύζνπκε εηθόλεο HDR αλ απμήζνπκε ηα bpp Πρ. 32 bits αλά ρξσκαηηθή ζπληζηώζα, δίλνληαο ζπλνιηθά 96 bpp Οη HDR θσδηθνπνηήζεηο ρξεζηκνπνηνύλ έμππλα ηελ ηδέα ηεο Διάρηζηεο Αληηιεπηήο Γηαθνξάο (ΔΑΓ-JND) JND: ε ειάρηζηε δηαθνξά έληαζεο πνπ κπνξεί λα εληνπίζεη ην αλζξώπηλν κάηη ζε έλα δεδνκέλν επίπεδν έληαζεο Λνγαξηζκηθή ζρέζε αλάκεζα ζε JNDs θαη επίπεδα έληαζεο: Δίλαη ινγηθό λα δηαρσξίζνπκε ηε ζπληζηώζα έληαζεο ελόο εηθνλνζηνηρείνπ από ηε ρξσκαηηθή ζπληζηώζα θαη λα απνζεθεύζνπκε ρσξηζηά ηελ πξώηε θσδηθνπνηεκέλε ζε ινγαξηζκηθή θιίκαθα Απηή ηελ πξνζέγγηζε αθνινπζνύλ νη HDR θσδηθνπνηήζεηο, όπσο ην RGBE ηνπ Radiance θαη ην LogLuv ζην νπνίν ζα εζηηάζνπκε 54
Δηθόλεο πςεινύ δπλακηθνύ εύξνπο (HDR) (6) Τν 32-bit LogLuv έρεη: 32 bpp 15 bits γηα ηελ ηηκή έληαζεο 1 bit γηα ην πξόζεκν ηεο έληαζεο (επηηξέπεηαη αξλεηηθή έληαζε) 16 bits γηα ηε ρξσκαηηθόηεηα Λνγαξηζκηθή κεηαηξνπή κεηαμύ ηεο πξαγκαηηθήο έληαζεο L θαη ηεο (αθέξαηαο) απνζεθεπόκελεο ηηκήο θαηά LogLuv L e : Le c 1(log 2 L c2), L 2 e [ L / c c ] 1 2 Τν παξαπάλσ πεξηέρεη νιόθιεξν ην εύξνο ηεο αληηιεπηήο έληαζεο ζε κηθξά, κε αληηιεπηά, βήκαηα 55
Δηθόλεο πςεινύ δπλακηθνύ εύξνπο (HDR) (7) Καηαλνκή ησλ bits ζην 32-bit LogLuv: 56