MINISTRY OF NATIONAL EDUCATION AND RELIGIOUS AFFAIRS MANAGING AUTHORITY OF THE OPERATIONAL PROGRAMME EDUCATION AND INITIAL VOCATIONAL TRAINING EUROPEAN COMMUNITY Co financing European Social Fund (E.S.F.) European Regional Development Fund (E.R.D.F.) ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ ΜΑΘΗΜΑ 942 ΑΣΚΗΣΗ ΚΑΙ ΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ ιάλεξη 1: Τίτλος Στόχος και Περιεχόµενα Λέξεις-Κλειδιά Άσκηση και Αγωγή Υγείας Εισαγωγή µαθήµατος Ορισµοί Εισαγωγή στα θέµατα που διαπραγµατεύεται το µάθηµα. Κατανόηση των όρων που σχετίζονται µε την υγεία, τη φυσική επάρκεια, άσκηση, φυσική δραστηριότητα 1. Ορισµοί 2. Σχέσεις φυσικής δραστηριότητας, φυσικής κατάστασης και φυσικής επάρκειας 3. Γενικές τεχνικές παρακίνησης, αυτοπεποίθησης, αυτόαποτελεσµατικότητας 4. Ο ρόλος του δασκάλου Αγωγή Υγείας Υγεία Φυσική δραστηριότητα Βασική Παπαϊωάννου, Αθ., Θεοδωράκης, Γ., & Γούδας, Μ. (2003). Φυσική Αγωγή και υγεία. Στο Αθ. Παπαϊωάννου, Γ. Θεοδωράκης, & Μ. Γούδας (Eds.), Για µια καλύτερη φυσική αγωγή, 269-290. Θεσσαλονίκη: Χριστοδουλίδη. Butler, J. Th. (2001). The meaning of health and wellness. In J.Th.Buttler (Eds.) Principles of health education & health promotion (3ed Eds.). Belmont: Wadsworth. Simons-Morton, B., Greene, W., & Gottlieb, N. (1995). Health Status. In B. Simons-Morton,W. Greene, & N. Gottlieb, Introduction to health education and health promotion (2nd Eds.). Illinois: Waveland Press, Inc. ιάλεξη 2: Τίτλος Στόχος και Περιεχόµενα Λέξεις-Κλειδιά Γιατί τα σχολεία θα έπρεπε να προάγουν τη φυσική δραστηριότητα Να κατανοηθούν οι λόγοι για τους οποίους η φυσική δραστηριότητα πρέπει να είναι στόχος συνολικά Υγιεινό Σχολείο Ενεργητικό Σχολείο Φυσική δραστηριότητα και σχολείο
της εκπαίδευσης. Θεοδωράκης, Γ. & Χασάνδρα, Μ. (2004). ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ. Πανεπιστηµιακές σηµειώσεις. 1. Ερευνητικά δεδοµένα και φυσική δραστηριότητα 2. Ο ρόλος του σχολείου. 3. Προϋποθέσεις για την εκπλήρωση του ρόλου του σχολείου. 4. Υγιεινό σχολείο, Ενεργητικό σχολείο. Βασική Harris, J. & Elbourn, J. (1997). Whole-school approach. In J. Harris & J. Elbourn (Eds.), Teaching health-related exercise (pp 37-50). Champaign, IL: Human Kinetics. Hoelscher, D., Feldman, H., Johnson, C., Lytle, L., Osganian, S., Kelder, S., Stone, E. & Nader, Ph. (2004). School-based health education programs can be maintained over time: results from the CATCH Institutionalization study. Preventive Medecine, X, XXX-XXX. ιάλεξη 3: Τίτλος Στόχος και Περιεχόµενα Λέξεις-Κλειδιά Ο ρόλος των κοινωνικών γνωστικών µοντέλων στις συµπεριφορές των µαθητών Η µελέτη των ερευνητικών δεδοµένων που κάνουν επιτακτική την ανάγκη µελέτης των συµπεριφορών υγείας των µαθητών µέσα από κοινωνικο-γνωστικά µοντέλα. 1. Ορισµός συµπεριφοράς υγείας 2. Ευρήµατα ερευνών σχετικά µε τις συµπεριφορές υγείας 3. Μελέτη των κοινωνιο-γνωστικών µοντέλων 4. Θεωρία στάσεων και αλλαγή των στάσεων Μοντέλα συµπεριφορών Συµπεριφορές υγείας Στάσεις Αλλαγή στάσεων Βασική Παπαϊωάννου, Αθ., Θεοδωράκης, Γ., & Γούδας, Μ. (2003). Ανάπτυξη θετικών στάσεων προς τη φυσική αγωγή. Στο Αθ. Παπαϊωάννου, Γ. Θεοδωράκης, & Μ. Γούδας (Eds.), Για µια καλύτερη φυσική αγωγ,255-268. Θεσσαλονίκη: Χριστοδουλίδη. Norman, P. & Conner, M. (1996). The role of social cognition models in predicting health behaviours: future directions. In M. Conner & P. Norman (Eds.). Predicting health behaviour: research and practice with social cognitive models. Philadelphia: Open University Press. Conner, M. & Norman, P. (1996). The role of social cognition in health behaviours. In M. Conner & P. Norman (Eds.). Predicting health behaviour: research and practice with social cognitive models. Philadelphia: Open University Press. ιάλεξη 4: Τίτλος Στόχος και Περιεχόµενα Λέξεις-Κλειδιά Κλίµα παρακίνησης στο µάθηµα της φυσικής αγωγής και υγιεινές συµπεριφορές Κατανόηση του ρόλου του κλίµατος παρακίνησης σε Κλίµα παρακίνησης Στόχοι επίτευξης Ιεραρχικά µοντέλα
οποιοδήποτε τοµέα δράσης. Κατανόηση πώς το κλίµα παρακίνησης στο µάθηµα φυσικής αγωγής σχετίζεται µε υγιεινές συµπεριφορές. 1. Στοιχεία για το κλίµα παρακίνησης, τι είναι και πώς διαµορφώνεται 2. Το θεωρητικό σχήµα που προσπαθεί να εξηγήσει πώς το κλίµα παρακίνησης στη φυσικής αγωγή µπορεί να επηρεάσει τις υγιεινές και ανθυγιεινές συµπεριφορές. Παπαϊωάννου, Αθ., Θεοδωράκης, Γ., & Γούδας, Μ. (2003).Παρακίνηση. Στο Αθ. Παπαϊωάννου, Γ. Θεοδωράκης, & Μ. Γούδας (Eds.), Για µια καλύτερη φυσική αγωγή, 39-62. Θεσσαλονίκη: Χριστοδουλίδη. Παπαϊωάννου, Αθ., Θεοδωράκης, Γ., & Γούδας, Μ. (2003). Ο στόχος για βελτίωση: πώς του δίνουµε νόηµα και πώς τον ενισχύουµε. Στο Αθ. καλύτερη φυσική αγωγ,367-394.. Θεσσαλονίκη: Χριστοδουλίδη. Παπαϊωάννου, Αθ., Θεοδωράκης, Γ., & Γούδας, Μ. (2003).Επίλογος: για µια καλύτερη φυσική αγωγή. Στο Αθ. Παπαϊωάννου, Γ. Θεοδωράκης, & Μ. Γούδας (Eds.), Για µια καλύτερη φυσική αγωγή, 395-415. Θεσσαλονίκη: Χριστοδουλίδη. ιάλεξη 5: Τίτλος Στόχος και Περιεχόµενα Λέξεις-Κλειδιά Φυσική δραστηριότητα και ο ρόλος των γονέων Κατανόηση τόσο του ρόλου των γονέων ως προς τη διαµόρφωση στάσεων και συµπεριφορών υγείας όσο και των φίλων. 1. Γονείς και συµπεριφορές υγείας 2. Συµπεριφορές υγείας και φιλικό περιβάλλον 3. Ερευνητικά δεδοµένα 4. Ο ρόλος της οικογένειας σε παρεµβατικά προγράµµατα Γονείς και κάπνισµα Γονείς και αλκοόλ Φίλοι Σηµαντικοί άλλοι
Βασική Παπαϊωάννου, Αθ., Θεοδωράκης, Γ., & Γούδας, Μ. (2003). Φυσική Αγωγή και υγείας. Στο Αθ. Παπαϊωάννου, Γ. Θεοδωράκης, & Μ. Γούδας (Eds.), Για µια καλύτερη φυσική αγωγή, 277-279. Θεσσαλονίκη: Χριστοδουλίδη. Theodorakis, Y., Papaioannou, A., Papadimitriou, E., Chatzigeorgiadis, A. (2003). The profile of children s healthy and unhealthy behaviors: family and peer influences.(υποβλήθηκε για δηµοσίευση). Theodorakis, Y., Papaioannou, A. Karastogianidou, P. (2002). The effect of family structure on attitudinal and behavioral factors related to healthy lifestyle and physical education. (Υποβλήθηκε για δηµοσίευση). ιάλεξη 6: Τίτλος Στόχος και Περιεχόµενα Λέξεις-Κλειδιά Προγράµµατα άσκησης και υγείας Να γίνει κατανοητό το σκεπτικό µε το οποίο δοµούνται τα προγράµµατα άσκησης και αγωγής υγείας Παρεµβάσεις Αγωγή Υγείας Αγωγής Υγείας και Φυσική Αγωγή 1. Παράµετροι που αφορούν το σχεδιασµό παρεµβατικών προγραµµάτων 2. οµή των προγραµµάτων άσκηση και αγωγής υγείας. 3. Πρακτικές εφαρµογές για την οργάνωση ανάλογων προγραµµάτων στη φυσική αγωγή Παπαϊωάννου, Αθ., Θεοδωράκης, Γ., & Γούδας, Μ. (2003). Φυσική Αγωγή και υγεία. Στο Αθ. Παπαϊωάννου, Γ. Θεοδωράκης, & Μ. Γούδας (Eds.), Για µια καλύτερη φυσική αγωγή, 281-286. Θεσσαλονίκη: Χριστοδουλίδη. Πρόσθετη Βιβλιογραφία Botvin, G., Griffin. K., Diaz, Tr., & Ifill-Williams, M. (2001). Drug abuse prevention among minority adolescents: posttest and one year follow-up of a school based preventive intervention. Prevention Science, Vol.2, No 1, 1-13. Gorman D. (2002). The science of drug and alcohol prevention: the case of the randomizes trial of the Life Skills Training program. International journal of drug policy, 13, 21-26. ιάλεξη 7: Τίτλος Στόχος και Περιεχόµενα Λέξεις-Κλειδιά Μοντέλο προαγωγής αγωγής υγείας Αγωγή Υγείας µέσω της φυσικής αγωγής Να γίνει κατανοητό ένα νέο Μοντέλο µοντέλο προαγωγής της υγείας µέσα από τη φυσική αγωγή, το οποίο περιλαµβάνει όλες τις σχετικές παραµέτρους 1. Σχετικές θεωρίες 2. Θεωρία των στάσεων και αλλαγή αυτών 3.Περιγραφή των σταδίων του µοντέλου 4. Ανάλυση του κάθε σταδίου
Παπαϊωάννου, Αθ., Θεοδωράκης, Γ., & Γούδας, Μ. (2003). Για µια καλύτερη φυσική αγωγή. Θεσσαλονίκη: Χριστοδουλίδη. ιάλεξη 8: Τίτλος Στόχος και Περιεχόµενα Λέξεις-Κλειδιά Τεχνικές χαλάρωσης στα σχολεία Να γίνει κατανοητό µε ποιο τρόπο µπορούν να εφαρµοστούν τεχνικές χαλάρωσης στο σχολείο και κύρια µέσα στη φυσική αγωγή Χαλάρωση Νοερή απεικόνιση 1.Ορισµός της χαλάρωσης 2.Επεξήγηση δύο τεχνικών χαλάρωσης 3. Πρακτική εφαρµογή των δύο τεχνικών στο περιβάλλον του σχολείου Παπαϊωάννου, Αθ., Θεοδωράκης, Γ., & Γούδας, Μ. (2003). Ψυχολογικές τεχνικές µάθησης στο σχολείο. Στο Αθ. Παπαϊωάννου, Γ. Θεοδωράκης, & Μ. Γούδας (Eds.), Για µια καλύτερη φυσική αγωγή, 223-254. Θεσσαλονίκη: Χριστοδουλίδη. Πρόσθετη Βιβλιογραφία Weinberg, R. & Gould, D. (1995). Arousal regulation. In R. Weinberg & D. Gould (Eds.) Foundations of sport and exercise psychology. Champaign, IL: Human Kinetics. ιάλεξη 9: Τίτλος Στόχος και Περιεχόµενα Λέξεις-Κλειδιά Κάπνισµα: αγωγή υγείας στο µάθηµα της φυσικής αγωγής Ορισµός της σχέσης άσκησης και Κάπνισµα Νικοτίνη καπνίσµατος και οργάνωση προγραµµάτων αγωγής υγείας µε το ανάλογο θέµα. 1. Πληροφορίες που πρέπει να έχουν οι µαθητές 2. Στοιχεία για τη σχέση άσκησης και καπνίσµατος 3. Ενέργειες-δραστηριότητες που µπορούν να εφαρµοστούν στα πλαίσια του σχολείου
προγράµµατα αγωγής υγείας και άσκησης. Στο Αθ. Boutelle,K.N., Murray, D.M., Jeffery, R.W., Hennrikus, D.J., & Lando, H.A. (2000). Associations between exercise and health behaviors in a Community sample of working adults. Preventive Medicine, 30, 217-224. Read,J., Brown, R., Marcus,B., Kahler, C., Ramsey, S., Dubreuil, M., Jakicie, J., & Francione, C. ( 2001). Exercise attitudes and behaviors among persons in treatment for alcohol use disorders. Journal of Substance Abuse Treatment, 21, 199-206. ιάλεξη 10: Τίτλος Στόχος και Περιεχόµενα Λέξεις-Κλειδιά Προγράµµατα παρέµβασης στα σχολεία για το στρες Να κατανοήσουν οι φοιτητές τρόπους οργάνωσης του περιεχοµένου ενός προγράµµατος αγωγής υγείας µε θέµα το στρες. 1. Στοιχεία σχετικά µε το στρες, τη σχέση άσκησης και στρες 2. ιαχωρισµός 4 ενοτήτων για ένα ανάλογο πρόγραµµα 3.Περιεχόµενο και ανάλογες δραστηριότητες για κάθε ενότητα. Άγχος, Στρες ιαχείριση άγχους Άσκηση και στρες προγράµµατα αγωγής υγείας και άσκησης. Στο Αθ. Fahey,Th., Insel, P., & Roth, W. (1998). Nutrition. In Th. Fahey, Insel, P., & Roth, W. (Eds.) Fit & Well: core concepts and labs in physical fitness and wellness (3 rd Eds.), 179-216.Mountain View, Calif: Mayfield Pub. ιάλεξη 11: Τίτλος Στόχος και Περιεχόµενα Λέξεις-Κλειδιά Τι πρέπει να µάθουν οι µαθητές για τη βία και την επιθετικότητα στο µάθηµα της Φ.Α., στον αθλητισµό και αλλού Ορισµός της επιθετικότητας και της βίας, συσχέτισής τους µε την άσκηση και το χώρο του αθλητισµού. Οργάνωση προγραµµάτων µε στόχο την καταπολέµησή τους 1. Σχετικοί ορισµοί 2. Στοιχεία για την επιθετικότητα και τη βία στον αθλητισµό και τη φυσική αγωγή 3. Σχέση βίας και επιθετικότητας και ΜΜΕ Επιθετικότητα Βία Άσκηση και επιθετικότητα
Βασική προγράµµατα αγωγής υγείας και άσκησης. Στο Αθ. Thirer, J. (1993). Aggression. In R.N. Singer, M. Murphy, & L.K. Tennant (Eds.). Handbook of research on sport psychology (pp.365-378). New York: MacMillan. Θεοδωράκης, Γ., Γούδας, Μ. & Παπαϊωάννου Α. (1998). Επιθετικότητα και βία στον αθλητισµό. Στο Γ. Θεοδωράκης, Μ. Γούδας, & Αθ. Παπαϊωάννου (Eds.), Η ψυχολογία της υπεροχής στον αθλητισµό, 274-289. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Χριστοδουλίδη. ιάλεξη 12: Τίτλος Στόχος και Περιεχόµενα Λέξεις-Κλειδιά Αγωγή Υγείας και διατροφή Να κατανοήσουν τη δοµή ενός προγράµµατος αγωγής υγείας µε θέµα τη διατροφή. Πυραµίδα διατροφής Άσκηση και διατροφή 1. Αναγκαιότητα ενός ανάλογου προγράµµατος. 2. Τα στοιχεία που πρέπει να περιλαµβάνει. 3. Προτάσεις για δραστηριότητες στο σχολείο. Βασική προγράµµατα αγωγής υγείας και άσκησης.. Στο Αθ. Manios, Y., Moschandreas, J., Hatzis, Chr., & Kafatos, A. (1999). Evaluation of a health and nutrition education program in primary school children of Crete over a three-year period. Preventive Medecine, 28, 149-159. ιάλεξη 13: Τίτλος Στόχος και Περιεχόµενα Λέξεις-Κλειδιά Ντόπιγκ, µια ανέντιµη και επικίνδυνη για την υγεία συµπεριφορά. Βασική Παπαιωάννου, Α., Θεοδωράκης, Γ. & Γούδας, Μ. (2003). Φυσική Αγωγή και υγεία.. Στο Αθ. Παπαϊωάννου, Γ. Θεοδωράκης, & Μ. Γούδας (Eds.), Για µια καλύτερη φυσική αγωγή, 269-290. Θεσσαλονίκη: Χριστοδουλίδη.