ΑΝΑΤΡΟΦΟ ΟΤΗΣΗ (FEEDBACK)

ΥΓΙΕΙΝΗ & ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑ 1 Εξετάσεις 15/2/08 ΑΝΑΤΡΟΦΟ ΟΤΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ σελίδα 1/12 ΑΝΑΤΡΟΦΟ ΟΤΗΣΗ (FEEDBACK) Υγιεινή & Επιδηµιολογία Ι: Εξετάσεις 15/2/08 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α. οθέντα Θέµατα (15/2/08, Μέρος Γ ) Β. Ανατροφοδότηση (Feedback): οι ορθές απαντήσεις Γ. Αυτο-βαθµολόγηση (Self-assessment): ο κάθε φοιτητής να βαθµολογήσει το γραπτό του (φωτοαντίγραφό του υπάρχει στο κουτί στο τραπεζάκι στην είσοδο του Εργαστηρίου Υγιεινής). Ενηµερωτική αξιολόγηση (Formative-assessment): ο φοιτητής θα εκτιµά µόνος του αν είναι έτοιµος να προσέλθει σε τελικές εξετάσεις πιστοποίησης γνώσεων (summative assessment) E. Βαθιά Γνώση (Deep learning): ο φοιτητής θα εκτιµά αν είναι κατέχει (σε βάθος) το θέµα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ (πιθανά θέµατα µελοντικών εξετάσεων) 1: Με βάση γραπτά προηγούµενων εξετάσεων 2: Παραλαγές στο ίδιο θέµα Α. οθέντα θέµατα: Γ µέρος (όπως δόθηκαν έχει αφαιρεθεί ο κενός χώρος) ΜΕΡΟΣ Γ. Ακολουθείστε τις οδηγίες για κάθε ερώτηση απαντάτε αυτό που σας ρωτάνε, όχι αυτό που δεν σας ρωτάνε! 29. Στις εξετάσεις της 21/9/07 είχε δοθεί η άσκηση: «Σε ένα πρόγραµα µαζικού προσυµπτωµατικού ελέγχου µετρήθηκε η χοληστερόλη ορού (ΧΟ) και η αρτηριακή πίεση (ΑΠ) σε άντρες 40-59 ετών, οι οποίοι στη συνέχεια παρακολουθήθηκαν για µια περίοδο 9 ετών ως προς την ανάπτυξη στεφανιαίας καρδιακής νόσου (ΣΚΝ). Στην αρχή της περιόδου παρακολούθησης ήταν όλοι ελεύθεροι ΣΚΝ. Στο τέλος της περιόδου παρακολούθησης βρέθηκε ότι: (i) από 1000 άντρες µε ΧΟ<220 mg/100ml και ΑΠ<147mmHg στην αρχή (οµάδα α), 10 είχαν αναπτύξει ΣΚΝ κατά τη διάρκεια των 9 αυτών ετών, και (ii) από 200 άντρες µε ΧΟ>260 mg/100ml και ΑΠ<147mmHg στην αρχή (οµάδα β), 10 επίσης είχαν αναπτύξει την ίδια νόσο στο ίδιο χρονικό διάστηµα. Υπολογίστε το σχετικό κίνδυνο (RR) ανάπτυξης ΣΚΝ για την οµάδα β ως προς την οµάδα α. (Να φαίνονται η διαδικασία υπολογισµού, η αριθµητική τιµή, οι µονάδες µέτρησης.)» Ένας εξεταζόµενος φοιτητής έγραψε: «Οµάδα α: ΣΚ1 = 10/1000 κατά την περίοδο 9 ετών. Οµάδα β: ΣΚ2=10/200 κατά την περίοδο 9 ετών. => ΣΚΝβ/α = ΣΚ2 / ΣΚ1 = (10/200) / (10/1000) => ΣΚΝ = 100/20 => ΣΚΝ=5 κατά την περίοδο των 9 ετών, δηλαδή η οµάδα β εµφανίζει πενταπλάσιο κίνδυνο σε σχέση µε την οµάδα α για να αναπτύξει στεφανιαία καρδιακή νόσο.» Έκανε κάποιο λάθος; Ποιο; Γιατί; Βαθµολογείστε το γραπτό σε µια κλίµακα από 0-10. 30. Είναι ηθική (δηλαδή αποδεκτή) ή ανήθικη (δηλαδή απαράδεκτη) η εφαρµογή ή στέρηση αποδοτικών ή µη αποδοτικών προληπτικών µέτρων σε πληθυσµούς που τα έχουν ή που δεν τα έχουν ανάγκη; (επιλέξτε ένα από τα δύο κουτάκια σε κάθε πρόταση που ακολουθεί κάθε πρόταση αποτελεί ξεχωριστή ερώτηση) Ηθική Ανήθικη α. εφαρµογή αποδοτικών προληπτικών µέτρων σε πληθυσµούς που τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] β. εφαρµογή αποδοτικών προληπτικών µέτρων σε πληθυσµούς που δεν τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] γ. εφαρµογή µη αποδοτικών προληπτικών µέτρων σε πληθυσµούς που τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] δ. εφαρµογή µη αποδοτικών προληπτικών µέτρων σε πληθυσµούς που δεν τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] ε. στέρηση αποδοτικών προληπτικών µέτρων σε πληθυσµούς που τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] ζ. στέρηση αποδοτικών προληπτικών µέτρων σε πληθυσµούς που δεν τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] η. στέρηση µη αποδοτικών προληπτικών µέτρων σε πληθυσµούς που τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] θ. στέρηση µη αποδοτικών προληπτικών µέτρων σε πληθυσµούς που δεν τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] 31. Το Πρόγραµα Σπουδών της σχολής σας είναι: 1. µακέτα-based (outcome-based); 2. µάντρα-based (content-based); 32. Τι είναι το ΕΛΙΝΥΑΕ; (τι σηµαίνουν τα αρχικά) 33. Η µονάδα µέτρησης του επιπολασµού είναι χρόνος 1 Σωστό Λάθος 34. Το συχνά αναφέρεται και σαν ποσοστό προσβολής (attack rate) ειδικά για λοιµώδη νοσήµατα σε επιδηµίες. (συµπληρώστε το κενό) 35. Το ποσοστό επιβίωσης των νεογένητων του 2007 για µια διάρκεια παρακολούθησης 123 ετών είναι

ΥΓΙΕΙΝΗ & ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑ 1 Εξετάσεις 15/2/08 ΑΝΑΤΡΟΦΟ ΟΤΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ σελίδα 2/12 καπνιστές που δεν εκτίθενται ούτε σε παθητικό κάπνισµα. Τότε, το οφειλόµενο κλάσµα για την οµάδα των παθητικών καπνιστών είναι (1,1-1)/1,1= 0,09. Αυτό σηµαίνει ότι (ολοκληρώστε την πρόταση) 37. Η διαφορά µιας επαρκούς από µια αναγκαία αιτία είναι ότι 38. Περίπου οι µισοί από τους θανάτους από τροχαία ατυχήµατα στη χώρα µας σχετίζονται µε (ολοκληρώστε την πρόταση): 39. Τα ατυχήµατα από τροχοφόρα αποτελούν την 1η 2η 3η 4η 5η >5η αιτία απώλειας ετών ζωής πριν την ηλικία των 65 ετών στη χώρα µας (κλείστε σε κύκλο) 40. Ποια είναι η κυριότερη (όχι µία οποιαδήποτε: η κυριότερη) συνέπεια της τρύπας του όζοντος; Β. Ανατροφοδότηση (Feedback) Οι ορθές απαντήσεις βρίσκονται στις εξής πηγές: * * AN= Α Anders, S Norell. Εισαγωγή στη Σύγχρονη Επιδηµιολογία. Λίτσας Αθήνα 1992. Ιω= Ι Π-Α Ιωαννίδης, Αρχές Αποδεικτικής Ιατρικής. Λίτσας Αθήνα 2000. 29. ΑΝ144:7 (σελίδα 144: άσκηση 7). 30. Ιω75-77, 92-93. 31. Οδηγός Σπουδών. Περιγράφει την έκβαση (outcome) των σπουδών σας, δηλαδή το αποτέλεσµα, ή το περιεχόµενο των µαθηµάτων (content); (Ένα παράδειγµα έκβασης θα ήταν: «Ο πτυχιούχος οφείλει να είναι σε θέση να πάρει 5 cc φλεβικού αίµατος από τη µεσοβασιλική φλέβα ασθενούς µε δύο το πολύ προσπάθειες µέσα σε το πολύ 3 λεπτά».) 32. elinyae.gr 33. AN27, Ιω13 34. Ιω11Βµ (σελίδα 11 στήλη Β µέσο) 35. ΑΝ29, Ιω12-13. 36. Ιω33Αµ. 37. ΑΝ78, Ιω27Αµ 38. Ιω89Ακ 39. Ιω89Ακ 40. Σηµειώσεις σχετικής άσκησης. Γ. Αυτο-βαθµολόγηση (Self-assessment) Κάθε φοιτητής να βαθµολογήσει το γραπτό του (φωτοαντίγραφό του υπάρχει στο κουτί στο τραπεζάκι του Εργαστηρίου Υγιεινής) 1 Τα κριτήρια βαθµολόγησης είναι τα εξής: a. Τα θέµατα 30α έως 30θ είναι 8 ξεχωριστά θέµατα (έτσι το σύνολό τους είναι 19). b. Όλα τα 19 θέµατα είναι ισοδύναµα. c. Καθένα από τα 19 αυτά θέµατα βαθµολογείται µε +1 η σωστή απάντηση, 0 η µη απάντηση, 1 η λάθος απάντηση. 2 Αναβαθµολογήστε τις απαντήσεις σας µε νέα κριτήρια: a. Τα θέµατα 30α έως 30θ όπως στο Γ1a. b. Τα θέµατα δεν είναι ισοδύναµα: τα 30α έως 35 και 38 έως 40 είναι απλής βαρύτητας (κάθε θέµα βαθµολογείται µε µία µονάδα), τα 36 και 37 διπλής (δύο µονάδες), και το 29 τριπλής (τρεις µονάδες). c. Τα απλής βαρύτητας βαθµολογούνται +1, 0, -1 (όπως στο Γ1c), τα διπλής +2, +1, 0, -1, -2, και τα τριπλής +3, +2, +1, 0, -1, -2, -3. 3 Ποιος τρόπος είναι δικαιότερος; ο Γ1 ή ο Γ2;

ΥΓΙΕΙΝΗ & ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑ 1 Εξετάσεις 15/2/08 ΑΝΑΤΡΟΦΟ ΟΤΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ σελίδα 3/12. Ενηµερωτική αξιολόγηση (Formative-assessment) Είστε έτοιµοι να προσέλθετε σε τελικές εξετάσεις; Κάθε φοιτητής µπορεί µόνος του να βεβαιωθεί αν κατέχει επαρκώς τα σχετικά θέµατα (άρα τότε µόνο είναι έτοιµος να προσέλθει σε τελικές εξετάσεις, αλιώς δεν υπάρχει λόγος) όταν µπορεί να παράγει ορθές απαντήσεις και στα παράγωγα θέµατα του παρακάτω Παραρτήµατος 1. E. Βαθιά Γνώση (Deep learning) Είστε έτοιµοι να αναπαράγετε τη γραµή; Εάν µπορείτε να παράγετε για τη γνωστική περιοχή του κάθε θέµατος ένα ή (καλύτερα) περισότερα θέµατα εξετάσεων που θα µπορούσαν να µπουν σε επόµενη εξεταστική, θα µπορούσαν δηλαδή να γίνουν δεκτά ως θέµατα από το διδάσκοντα ύστερα από αυστηρή κρίση, όπως πχ αυτά του Παραρτήµατος 2, τότε κατέχετε βαθιά το αντικείµενο: µπορείτε να το αναπαράγετε στα επόµενα έτη, µετά το πτυχίο σας, στην επαγγελµατική σας ζωή άσχετα αν όσο θα µεγαλώνει η χρονική απόσταση όλο και πιο πολύ θα χρειάζεται να καταφεύγετε στις πηγές σας (βιβλία, σηµειώσεις, διαδίκτυο κτλ) για να τα ξανανεβάσετε στη µνήµη σας: ο επεξεργαστής σας έχει ικανοποιητικά χτιστεί. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1: Παραλαγές σ ένα θέµα Αντιγράφονται οι απαντήσεις µερικών φοιτητών στις ανοιχτές ερωτήσεις του Μέρους Γ της εξεταστικής ΥΕ1:15/2/08 (το αρχικό θέµα και καθεµιά από τις απαντήσεις αποτελεί θέµα µελοντικής εξέτασης) ---------------------------------------------------------------------------------------------------------- Για αποφυγή άσκοπων επαναλήψεων, ό,τι είναι εντός αποτελεί ακριβή αντιγραφή από το γραπτό κάποιου φοιτητή που εξετάστηκε στις 15/2/08. Αµέσως µετά κάθε τέτοιο απόσπασµα, να προστεθεί: Σ Λ Αν λάθος, ποιο είναι το λάθος; Γιατί έγινε; πώς σκέφτηκε το µυαλό του φοιτητή; Βαθµολογήστε την απάντησή του από -10 έως +10. Ο φοιτητής που µελετά (ι) να κυκλώσει αν η απάντηση του φοιτητή που εξετάστηκε ήταν σωστή ή λάθος, κι αν λάθος (ιι) να γράψει ποιο λάθος έγινε και γιατί (πώς δούλεψε το µυαλό του φοιτητή που εξετάστηκε), και τέλος (ιιι) να βαθµολογήσει την εντός απάντηση σε µια κλίµακα από το -10 έως το +10. ---------------------------------------------------------------------------------------------------------- 29. Στις εξετάσεις της 21/9/07 είχε δοθεί η άσκηση: «Σε ένα πρόγραµα µαζικού προσυµπτωµατικού ελέγχου µετρήθηκε η χοληστερόλη ορού (ΧΟ) και η αρτηριακή πίεση (ΑΠ) σε άντρες 40-59 ετών, οι οποίοι στη συνέχεια παρακολουθήθηκαν για µια περίοδο 9 ετών ως προς την ανάπτυξη στεφανιαίας καρδιακής νόσου (ΣΚΝ). Στην αρχή της περιόδου παρακολούθησης ήταν όλοι ελεύθεροι ΣΚΝ. Στο τέλος της περιόδου παρακολούθησης βρέθηκε ότι: (i) από 1000 άντρες µε ΧΟ<220 mg/100ml και ΑΠ<147mmHg στην αρχή (οµάδα α), 10 είχαν αναπτύξει ΣΚΝ κατά τη διάρκεια των 9 αυτών ετών, και (ii) από 200 άντρες µε ΧΟ>260 mg/100ml και ΑΠ<147mmHg στην αρχή (οµάδα β), 10 επίσης είχαν αναπτύξει την ίδια νόσο στο ίδιο χρονικό διάστηµα. Υπολογίστε το σχετικό κίνδυνο (RR) ανάπτυξης ΣΚΝ για την οµάδα β ως προς την οµάδα α. (Να φαίνονται η διαδικασία υπολογισµού, η αριθµητική τιµή, οι µονάδες µετρήσεως.)» Ένας εξεταζόµενος φοιτητής έγραψε: «Οµάδα α: ΣΚ1 = 10/1000 κατά την περίοδο 9 ετών. Οµάδα β: ΣΚ2=10/200 κατά την περίοδο 9 ετών. => ΣΚΝβ/α = ΣΚ2 / ΣΚ1 = (10/200) / (10/1000) => ΣΚΝ = 100/20 => ΣΚΝ=5 κατά την περίοδο των 9 ετών, δηλαδή η οµάδα β εµφανίζει πενταπλάσιο κίνδυνο σε σχέση µε την οµάδα α για να αναπτύξει στεφανιαία καρδιακή νόσο.» Έκανε κάποιο λάθος; Ποιο; Γιατί; Βαθµολογήστε το γραπτό σε µια κλίµακα από 0-10. «Έκανε λάθος στα σύµβολα και στην ερµηνεία. Το ΣΚ1 και ΣΚ2 αντιστοιχεί στην αθροιστική επίπτωση για την οµάδα α και την οµάδα β αντίστοιχα στη διάρκεια των 9 ετών. ηλ CIα=10/1000=0,01 στη χρονική διάρκεια των 9 ετών και CIβ=10/200=0,05 στη διάρκεια των 9 ετών. ΤΟ ΣΚΝβ/α αντιστοιχεί στο σχετικό κίνδυνο της οµάδας β προς α, δηλ RR=CIβ/CIα=0,05/0,01=5. Αυτό σηµαίνει ότι τα άτοµα της οµάδας β έχουν 5 φορές µεγαλύτερη πιθανότητα να εµφανίσουν ΣΚΝ σε σχέση µε τα άτοµα της οµάδας α. Θα βαθµολογούσα το γραπτό µε 8,5.»

ΥΓΙΕΙΝΗ & ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑ 1 Εξετάσεις 15/2/08 ΑΝΑΤΡΟΦΟ ΟΤΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ σελίδα 4/12 «Το λάθος που έκανε είναι ότι για την οµάδα α και β υπολόγισε αρχικά την αθροιστική επίπτωση της ΣΚΝ δηλ CIα=10/1000 και CIβ=10/200 και όχι το σχετικό κίνδυνο ξεχωριστά δεδοµένου ότι ο σχετικός κίνδυνος έχει νόηµα στη σύγκριση 2 οµάδων και είναι το ζητούµενο δηλ ΣΚ=CIβ/CIα=5 τα υπόλοιπα είναι σωστά. Βαθµολογία 8.» «Το λάθος είναι ότι ο ΣΚΝ είναι καθαρός αριθµός και δεν αφορά µόνο την περίοδο των 9 ετών. Είναι βασικό χαρακτηριστικό του ΣΚΝ. Βαθµολογία = 3, µικρή γιατί δεν ξέρει την ένοια του σχετικού κινδύνου.» «Ο φοιτητής έκανε λάθος γιατί πρέπει να υπολογιστεί η επίπτωση και στις 2 οµάδες. Ια= (10 άτοµα)/ (1000x9(ανθρωποέτη))= 1/900 κατ έτος. Ιβ= (10 άτοµα)/ (200x9(ανθρωποέτη))= 1/180 κατ έτος. Από τα παραπάνω ο σχετικός κίνδυνος θα είναι RR=Ιβ/Ια= (1/180)/(1/900) = 5 (καθαρός αριθµός). Συνεπώς, ο φοιτητής κατέληε στο σωστό αριθµητικό αποτέλεσµα µε λάθος διαδικασία. Έδωσε όµως σωστή ερµηνεία στο αποτέλεσµά του (ότι δηλαδή µε σχετικό κίνδυνο = 5 τα άτοµα της οµάδας β έχουν 5πλάσια πιθανότητα να νοσήσουν σε σχέση µε την οµάδα α) και συνεπώς τον βαθµολογώ µε 5» «Είναι σωστή. Βαθµολογία 10» «Είναι σωστός ο υπολογισµός του RR (σχετικός κίνδυνος) αν και θα έπρεπε να δώσει και το διάστηµα εµπιστοσύνης. RR>1 οπότε οι παράγοντες είναι νοσογόνοι. Το λάθος έγκειται στο ότι λαµβάνεται και η ΑΠ<140 mmhg ως νοσογόνα (και στο ότι στα α είχαµε 1000 άτοµα ενώ στο β 200). Μια δίκαιη βαθµολογία είναι το 7.» «Αντί για ΣΚ1 και ΣΚ2 θα έπρεπε να είχε γράψει CIα=10/1000 για 9 χρόνια και CIβ=10/200 για 9 χρόνια, δηλαδή πρόκειται για αθροιστική επίπτωση. Τότε ο σχετικός κίνδυνος ΣΚΝ είναι RR=CIα/CIβ=(10/200)/(10/1000)=100/20=5. ηλαδή ουσιαστικά έκανε λάθος και χρησιµοποίησε σχετικό κίνδυνο (ΣΚ) αντί για CI (αθροιστική επίπτωση). Επίσης δεν χρησιµοποίησε την έκφραση σχετικός κίνδυνος (RR). Θα βαθµολογούσα το γραπτό µε 3.» «Οι λόγοι 10/1000 και 10/200 δείχνουν αθροιστική συχνότητα (CI 1 και CI 2 ), (νέοι ασθενείς)/ (αριθµός ασθενών σε κίνδυνο να προσβληθούν στην αρχή της περιόδου), και ο λόγος αυτών είναι ο ΣΚΝ β/α = CI 2 /CI 1 ή CI β /CI α» «εν ανέφερε τη χρονική περίοδο για την οποία υπολογίζεται ο RR. ΣΚΝ=5 κατά την περίοδο 9 ετών η οµάδα β εµφανίζει πέντε φορές περισότερο κίνδυνο (πιθανότητα) σε σχέση µε την οµάδα α να αναπτύξει ΣΚΝ στη διάρκεια των 9 ετών για την οποία γίνεται η έρευνα.» «Για την οµάδα α η επίπτωση είναι Ια=10/1000x9, ενώ για την οµάδα β Ιβ=10/200x9 (αριθµητής: άτοµα που αρώστησαν κατά τη διάρκεια των 9 ετών, παρονοµαστής ανθρωποέτη, µονάδα µέτρησης = χρόνος 1 ). Ο σχετικός κίνδυνος ανάπτυξης ΣΚΝ για την οµάδα β ως προς την α είναι RR=Iβ/Iα= 1000/200= 5. ηλαδή η οµάδα β εµφανίζει 5- πλάσιο κίνδυνο ανάπτυξης ΣΚΝ από την οµάδα α. Ο φοιτητής βρήκε τη σωστή απάντηση υπολογίζοντας τον επιπολασµό αντί της επίπτωσης, απ τη στιγµή που αναφερόµαστε σε χρονική περίοδο και όχι σε χρονική στιγµή. Θα βαθµολογούσα το γραπτό µε 3 µονάδες.» «RR= (10/1000)/(10/200)=0,2. Ναι, έκανε το λάθος να βάλει στον αριθµητή την οµάδα β ενώ έπρεπε να βάλει την οµάδα α, µάλον µπερδεύτηκε, θα του έβαζα 5» «CIα=10/1000=0,01. CIβ=10/200=0,05. Σχετ κίνδ α = CIα ±1,96xΡίζα(CIα(1-CIα)/1000)=CI±0,006=0,016» «Ο λόγος 10/1000 για την οµάδα α που υπολόγισε αντιστοιχούσε σε αθροιστική επίπτωση και όχι σε σχετικό κίνδυνο. Το ίδιο και για τη β. Επίσης στο σχετικό κίνδυνο (RR) που υπολόγισε στη συνέχεια δεν χρειαζόταν η αναγραφή της περιόδου. Επειδή δείχνει ότι δεν έχει κατανοήσει την ένοια του RR βαθµολογείται µε 5» «α β - 990 190 ΣΚΝ= (10/(190+10))/(10/(990+10)) = (10/200)/(10/1000)= 1000/2000=5 + 10 10 Σωστός» «ΣΚ=(10/200)/(10/1000)= 1000/200= 5%» «RR=Iβ/Ια = (10/(200x9t))/(10/(1000x9t))=(10x1000x9t)/(10x200x9t)=5. Το λάθος είναι ότι πήρε αθροιστικές επιπτώσεις για να βρει το RR παρόλο που το αποτέλεσµα είναι το ίδιο, ενώ ο RR ορίζεται ως πηλίκο επιπτώσεων. Βαθµολογία 6» «Ο φοιτητής πρέπει να πάρει 0. Έχει γίνει λάθος. Ο φοιτητής έχει υπολογίσει την επίπτωση κάθε οµάδας ως σχετικό κίνδυνο κάθε οµάδας. Στη συνέχεια έκανε τη διαίρεση των σχετικών κινδύνων ώστε να βγάλει αποτέλεσµα. Όµως ο σχετικός κίνδυνος είναι ο λόγος των επιπτώσεων Ι των δύο οµάδων. Ακόµα για να υπολογίσοµε την επίπτωση στον παρονοµαστή έχουµε ανθρωποέτη και όχι µόνο τον αριθµό των ατόµων της οµάδας. Συνυπολογίζουµε δηλαδή και τη διάρκεια της έρευνας» «Η διαδικασία υπολογισµού που ακολούθησε ο φοιτητής είναι σωστή, αλά δεν έχει χρησιµοποιήσει σύµβολα. Η βαθµολογία του θα ήταν 7. RR=RRβ/RRα=5 (χωρίς µονάδες γιατί είναι καθαρός αριθµός)» «Το αποτέλεσµα είναι σωστό αλά η απάντηση ανεπαρκής. Έπρεπε να γραφεί ο τύπος για τον σχετικό κίνδυνο (ΣΚ), δηλ ΣΚ= (γενονότα)/(όλες παρατηρήσεις), και το αποτέλεσµα που βρέθηκε να γραφεί ότι είναι καθαρός αριθµός. Καλό θα ήταν να γίνει και ένα πινακάκι ώστε να φαίνονται ποια είναι τα γεγονότα και ποια τα µη γεγονότα. Οπότε απάντησε στο 1/3 και παίρνει 4.»

ΥΓΙΕΙΝΗ & ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑ 1 Εξετάσεις 15/2/08 ΑΝΑΤΡΟΦΟ ΟΤΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ σελίδα 5/12 «Για την οµάδα α: 10/1000=1/100=1% προσβολή από ΣΚΝ. Για την οµάδα β: 10/200=1/20= 5% προσβολή από ΣΚΝ. Η οµάδα β ως προς την οµάδα α έχει σχετικό κίνδυνο ανάπτυξης ΣΚΝ 5%-1% = 4%. Ο σχετικός κίνδυνος είναι η διαφορά των ποσοστών των δύο οµάδων, άρα 4 και όχι 5.» 32. Τι είναι το ΕΛΙΝΥΑΕ; (τι σηµαίνουν τα αρχικά) «Εληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Αποδεικτικής Επιδηµιολογίας» «Εληνικό Ινστιτούτο Υγείας Α.Ε.» «Εληνικό Ινστιτούτο Υγείας» «Εληνικό Ινστιτούτο Υγείας και Ασφάλειας της Εργασίας» «USPSTF?» 34. Το συχνά αναφέρεται και σαν ποσοστό προσβολής (attack rate) ειδικά για λοιµώδη νοσήµατα σε επιδηµίες. (συµπληρώστε το κενό) «ποσοστό επιβίωσης» «ποσοστό επιπολασµού» «ποσοστό επίπτωσης» «Το Η αθροιστική συχνότητα» «οφειλόµενο κλάσµα» «ποσοστό επιδηµιών «ποσοστό λοίµωξης» 35. Το ποσοστό επιβίωσης των νεογένητων του 2007 για µια διάρκεια παρακολούθησης 123 ετών είναι «αθροιστική επίπτωση» «123%» «12,3%» «0%» «0» «100%» «ο λόγος του αριθµού των νεογένητων που επιβίωσαν προς το συνολικό των νεογένητων τα τελευταία 123 χρόνια» «0 (δηλαδή µετά 123 χρόνια)» καπνιστές που δεν εκτίθενται ούτε σε παθητικό κάπνισµα. Τότε, το οφειλόµενο κλάσµα για την οµάδα των παθητικών καπνιστών είναι (1,1-1)/1,1= 0,09. Αυτό σηµαίνει ότι (ολοκληρώστε την πρόταση) «το 9% των βρογχογενών καρκίνων των παθητικών καπνιστών οφείλεται/ αποδίδεται στο παθητικό κάπνισµα.» «9 στους 100 ανθρώπους που καπνίζουν παθαίνουν βρογχογενή καρκίνο που οφείλεται στο κάπνισµα» «από τους 100 βρογχογενείς καρκίνους του πνεύµονα στους παθητικούς καπνιστές οι 9 αποδίδονται στο παθητικό κάπνισµα» «9% των βρογχογενών καρκίνων του πνεύµονα θα εξαφανιζόταν αν οι παθητικοί καπνιστές σταµατούσαν να εκτίθενται στο παθητικό κάπνισµα» «οι παθητικοί καπνιστές έχουν 9% µεγαλύτερη πιθανότητα από τους µη καπνιστές να νοσήσουν από βρογχογενές καρκίνο του πνεύµονα»

ΥΓΙΕΙΝΗ & ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑ 1 Εξετάσεις 15/2/08 ΑΝΑΤΡΟΦΟ ΟΤΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ σελίδα 6/12 «0,09% περιστατικών βρογχογενούς καρκίνου ανάµεσα στους παθητικούς αποδίδεται στο παθητικό κάπνισµα» «Το 90% των περιπτώσεων του βρογχογενούς καρκίνου του πνεύµονα οφείλεται στο κάπνισµα» «Οι καπνιστές έχουν 9% µεγαλύτερη πιθανότητα να εµφανίσουν βρογχογενές καρκίνο, σε σχέση µε τους µη καπνιστές» «9% των περιπτώσεων βρογχογενούς καρκίνου του πνεύµονα σε παθητικούς καπνιστές θα είχε αποφευχθεί, αν οι ασθενείς δεν εκτίθενταν σε παθητικό κάπνισµα» «9% των βρογχογενών καρκίνων αποδίδεται στο παθητικό κάπνισµα» «9% των περιπτώσεων βρογχογενούς καρκίνου του γενικού πληθυσµού οφείλονται στο κάπνισµα» «Από µια οµάδα (καπνιστών - µη καπνιστών) δηλαδή µιας κοινότητας 100 ατόµων µε βρογχογενή Ca οι 9 που έχουν βρογχογενή Ca είναι παθητικοί καπνιστές» «Οι παθητικοί καπνιστές έχουν µεγαλύτερο κίνδυνο από τους µη καπνιστές να πάθουν καρκίνο του πνεύµονα. (RR>1 => ο παράγοντας δηλαδή το παθητικό κάπνισµα είναι νοσογόνος.» «από τους παθητικούς καπνιστές το ποσοστό που πεθαίνει από βρογχογενή Ca είναι 9%» «Το 9% του καρκίνου δεν θα υπήρχε αν δεν υπήρχε παθητικό κάπνισµα» [του στοµάχου; κάθε καρκίνου;] «Το 0,09 των παθητικών καπνιστών που αναπτύσουν Ca πνεύµονα οφείλεται στην έκθεση στο παθητικό κάπνισµα» «Εάν δεν υπήρχαν παθητικοί καπνιστές το 9% της νόσου θα είχε προληφθεί.» «Εάν δεν υπήρχαν παθητικοί καπνιστές, το 9% των περιπτώσεων βρογχογενούς καρκίνου του πνεύµονα θα είχε προληφθεί» «9% των καρκίνων οφείλεται στο καπνό του τσιγάρου (σε αυτόν που εκτίθενται οι καπνιστές)» «Το 9% του καρκίνου οφείλεται στον καπνό που εκτίθεται από το τσιγάρο» «0,09 της συχνότητας της νόσου (βρογχογενής καρκίνος) θα είχε αποφευχθεί αν οι παθητικοί καπνιστές µειώνανε την επίπτωσή τους στο επίπεδο των µη καπνιστών που δεν εκτίθενται σε παθητικό κάπνισµα» «Το αποτέλεσµα δεν είναι στατιστικά σηµαντικό, δεν είναι στατιστικά αυξηµένη η πιθανότητα ανάπτυξης βρογχ. καρκ. πνεύµονα από καπνιστές.» «9% του βρογχογενούς καρκίνου οφείλεται στο κάπνισµα, δηλαδή ο βρογχογενής καρκίνος θα µειωνόταν 9% αν οι καπνιστές σταµατούσαν το κάπνισµα.» «Ποσοστό 9% των µη καπνιστών δεν θα ανέπτυσε βραγχογενή καρκίνο εάν δεν εκτίθεντο σε παθητικό κάπνισµα.» «Οι παθητικοί καπνιστές έχουν 0,09 σχετικό κίνδυνο ανάπτυξης βρογχογενούς καρκίνου του πνεύµονος σε σχέση µε τους µη καπνιστές.» «Οι παθητικοί καπνιστές έχουν 0,09 πιθανότητα να εµφανίσουν βρογχογενή καρκίνο σε σχέση µε τους καπνιστές.» «Οι παθητικοί καπνιστές κινδυνεύουν 0,09% περισότερο σε σχέση µε τους µη παθητικούς καπνιστές.» «Ότι ο κίνδυνος ανάπτυξης βρογχογενούς καρκίνου είναι κατά 0,09 µεγαλύτερος στους παθητικούς καπνιστές παρά στους µη καπνιστές.» «Το 9% των περιπτώσεων βρογχογενούς καρκίνου εµφανίζονται σε άτοµα που είναι παθητικοί καπνιστές.» 37. Η διαφορά µιας επαρκούς από µια αναγκαία αιτία είναι ότι «Η διαφορά µιας επαρκούς από µια αναγκαία αιτία είναι ότι η επαρκής από µόνη της προκαλεί το αποτέλεσµα ενώ η αναγκαία αν και απαραίτητη δεν το προκαλεί από µόνη της πάντα» «Η επαρκής αιτία αρκεί για την εκδήλωση του νοσήµατος ή της κατάστασης, δηλαδή αν υπάρχει θα εκδηλωθεί σίγουρα το νόσηµα, ενώ η αναγκαία πρέπει να υπάρχει για να εκδηλωθεί το νόσηµα, αλά δεν είναι από µόνη της αρκετή» «Χωρίς αναγκαίο αίτιο δεν έχοµε νόσο» «Για µια νόσο η επαρκής αιτία κι αν απουσιάζει δεν εµποδίζει την εκδήλωση της νόσου, ενώ η αναγκαία αιτία είναι απαραίτητο κριτήριο για την εµφάνιση της νόσου»

ΥΓΙΕΙΝΗ & ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑ 1 Εξετάσεις 15/2/08 ΑΝΑΤΡΟΦΟ ΟΤΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ σελίδα 7/12 «Η δεύτερη αρκεί από µόνη της για να παρατηρηθεί κάτι (ένα φαινόµενο), ενώ η πρώτη µαζί µε κάποιες άλες συνιστώσες οδηγεί στο φαινόµενο.» «Η αναγκαία είναι µέρος της επαρκούς αιτίας και πρέπει να υπάρχει οπωσδήποτε για να προκληθεί το νόσηµα. Η αναγκαία είναι συνιστώσα όλων των επαρκών αιτιών που προκαλούν ένα νόσηµα.» «µε µόνο την παρουσία της επαρκούς αιτίας µιας νόσου, η νόσος θα προκληθεί. Αντίθετα, η αναγκαία αιτία είναι απαραίτητη για την εµφάνιση µιας νόσου, αλά από µόνη της δεν µπορεί να προκαλέσει την εµφάνισή της» «η επαρκής αιτία είναι ικανή από µόνη της να προκαλέσει τη νόσο, ενώ η αναγκαία αιτία είναι απαραίτητη για την πρόκληση ενός συγκεκριµένου αποτελέσµατος αλά δεν είναι κατανάγκη επαρκής» «η επαρκής αιτία µπορεί από µόνη της να προκαλέσει τη νόσο.» «η αναγκαία αιτία είναι άκρως απαραίτητη για να συµβεί κάποιο γεγονός. ηλ. χωρίς την αναγκαία αιτία δεν συµβαίνει το γεγονός» «Η αναγκαία είναι η άκρως απαραίτητη αιτία για εκδήλωση µιας νόσου, και επαρκής και µόνη της» «Η αναγκαία αιτία είναι χρονική ακολουθία» «η επαρκής αιτία µπορεί (δύναται) να προκαλέσει το αποτέλεσµα, ενώ η αναγκαία αιτία είναι απαραίτητη για να προκληθεί το αποτέλεσµα. Η επαρκής µπορεί και να µην είναι απαραίτητη» «η επαρκής αιτία από µόνη της προκαλεί υποχρεωτικά το αποτέλεσµα, ενώ η αναγκαία είναι µεν απολύτως απαραίτητη για την πρόκληση του αποτελέσµατος δεν αρκεί όµως από µόνη της για την εκδήλωσή του» «η αναγκαία αιτία είναι απαραίτητη για την εκδήλωση µιας νόσου ενώ η επαρκής αιτία όταν υπάρχει από µόνη της είναι αρκετή για την εκδήλωση της νόσου» [όταν υπάρχει µαζί µε άλες; τότε;] «η αναγκαία αιτία είναι απαραίτητη για την εκδήλωση µιας νόσου, ενώ η επαρκής αιτία όταν υπάρχει είναι αρκετή από µόνη της για την εκδήλωση της νόσου» (15/2/08 ) [λέει το ίδιο µε την προηγούµενη;] «µια αναγκαία αιτία δεν είναι πάντοτε επαρκής για την εµφάνιση ενός φαινοµένου» (4079) [µόνο µερικές φορές;] «Η επάρκεια δηλώνει την ολοκλήρωση ενώ η αναγκαιότητα την υποχρεωτική παρουσία» «η επαρκής αιτία µπορεί από µόνη της να προκαλέσει µια κατάσταση (πχ µια ασθένεια) ενώ η αναγκαία είναι µεν απαραίτητη για την εκδήλωση της νόσου αλά δεν την εκδηλώνει από µόνη της, πρέπει να συνυπάρχουν και άλες αναγκαιες αιτίες» «Η επαρκής αιτία δε φέρνει πάντα το κακό ενώ όταν υπάρχει η αναγκαία υπάρχει και το κακό» «Επαρκής είναι µια ανάγκη που αρκεί για να συµβεί το αποτέλεσµα, µπορεί όµως και να µην υπάρχει και πάλι να συµβεί το αποτέλεσµα λόγω κάποιας άλης, ενώ η αναγκαία είναι απαραίτητη αν δεν υπάρχει αυτή δεν πρόκειται να έχοµε το αποτέλεσµα» «Η επαρκής αιτία µπορεί από µόνη της να προκαλέσει το ζητούµενο αποτέλεσµα, ενώ η αναγκαία όχι. Για να επιφέρει το αποτέλεσµα µια αναγκαία αιτία θα πρέπει να συνυπάρχει µε άλες.» «η επαρκής αιτία από µόνη της µπορεί να προκαλέσει τη νόσο ενώ η αναγκαία αιτία από µόνη της δεν µπορεί να προκαλέσει την νόσο» «Αν υπάρχει η επαρκής τότε σίγουρα εµφανίζεται νόσος, αν δεν υπάρχει η αναγκαία τότε σίγουρα δεν εµφανίζεται νόσος» «Η επαρκής αιτία από µόνη της δεν οδηγεί στο αποτέλεσµα» «Όταν µια αιτία χαρακτηρίζεται ως αναγκαία η εκδήλωση της νόσου προϋποθέτει όπωσδήποτε την ύπαρξη της αιτίας. Ενώ όταν µια αιτία χαρακτηρίζεται ως επαρκής µπορεί να έχουµε εκδήλωση νόσου και χωρίς να υπάρχει η συγκεκριµένη αιτία. Βέβαια, η ύπαρξή της µπορεί να οδηγήσει σε νόσηση» «Η επαρκής όταν υπάρχει υποχρεωτικά νοσούµε, χωρίς την αναγκαία υποχρεωτικά δεν νοσούµε» «Η επαρκής αιτία είναι αρκετή για να εκδηλωθεί ένα αποτέλεσµα, αλά όχι απαραίτητη. Η αναγκαία αιτία είναι απαραίτητη για να εκδηλωθεί ένα αποτέλεσµα και χωρίς αυτήν δεν εκδηλώνεται, αλά όχι αρκετή» «Η αναγκαία αιτία είναι καταρχάς µέρος της επαρκούς αιτίας και η παρουσία της απαραίτητη. Ωστόσο µια αναγκαία αιτία δεν οδηγούµαστε στη νόσο, ενώ µε µια επαρκή οδηγούµαστε» «Η επαρκής αιτία όταν υπάρχει εκδηλώνεται η νόσος, ενώ η αναγκαία πρέπει να υπάρχει οπωσδήποτε για να εκδηλωθεί νόσος αλά από µόνη της δεν είναι αρκετή για να εκδηλωθεί πχ αναγκαία αιτία: µυκοβακτηρίδιο της φυµατίωσης (αλά δεν φτάνει µόνο αυτό για να εκδηλωθεί φυµατίωση)» «η επαρκής αναγκαία αιτία θα οδηγήσει στην εκδήλωση της νόσου µε βεβαιότητα, σε αντίθεση µε την αναγκαία επαρκή αιτία από την οποία µπορεί να νοσήσει ο ασθενής αν συντρέχουν και άλες καταστάσεις που εξαρτώνται από περιβαλοντικές, ατοµικές ή άλες συνιστώσες αιτίες (πχ διατροφή)»

ΥΓΙΕΙΝΗ & ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑ 1 Εξετάσεις 15/2/08 ΑΝΑΤΡΟΦΟ ΟΤΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ σελίδα 8/12 «η αναγκαία αιτία σίγουρα θα προκαλεί την νόσο, χωρίς απαραίτητα να επαρκεί όµως για την εκδήλωσή της.» «όταν πληρούται οδηγεί πάντα προς το επιθυµητό αποτέλεσµα, ενώ η αναγκαία από µόνη της δεν επαρκεί.» «Επαρκής: µπορεί να προκαλέσει από µόνη της ένα αποτέλεσµα. Αναγκαία: αν δεν υπάρχει αυτή αποκλείεται να υπάρχει το αποτέλεσµα.» [µπορεί ή υποχρεωτικά;] «Η αναγκαία αρκεί από µόνη της και χωρίς την παρουσία της επαρκούς.» «Επαρκής αιτία είναι αρκετή για να αποδείξει ένα γεγονός αλά όχι απαραίτητη, δηλαδή µπορεί να ήταν κάποια άλη αιτία επαρκής. Ενώ η αναγκαία αιτία είναι απαραίτητη, δηλαδή χωρίς να ισχύει αυτή δεν αποδεικνύουµε το γεγονός.» «Η επαρκής αιτία είναι από µόνη της αρκετή για να οδηγήσει στο αιτιατό. Η αναγκαία είναι προϋπόθεση για να φθάσουµε στο αιτιατό αλά από µόνη της δεν επαρκεί.» «Η επαρκής είναι και αναγκαία, ενώ το αντίθετο δεν ισχύει.» «Η αναγκαία αιτία φτάνει µόνο αυτή για να προκαλέσει πχ µια νόσο αλά η επαρκής είναι επαρκής να την προκαλέσει αλά δεν θα οδηγήσει αναγκαία στη νόσο.» 38. Περίπου οι µισοί από τους θανάτους από τροχαία ατυχήµατα στη χώρα µας σχετίζονται µε (ολοκληρώστε την πρόταση): «αλκοολισµό» «την αµέλεια των οδηγών να φοράνε τη ζώνη τους, µε αποτέλεσµα ο αερόσακος να είναι θανατηφόρος» «λήψη αλκοόλ, µη χρήση ζώνης ασφαλείας» «την οδήγηση υπό κατάσταση µέθης» «κατανάλωση αλκοόλ ή ουσιών πριν την οδήγηση «ανεύθυνοι και απρόσεκτοι οδηγοί «η ζώνη ασφαλείας» 40. Ποια είναι η κυριότερη (όχι µία οποιαδήποτε: η κυριότερη) συνέπεια της τρύπας του όζοντος; «η αύξηση της θερµοκρασίας του πλανήτη» «η καταστροφή της χλωροφύλης» «καρκινική επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας καρκίνο του δέρµατος» «η αύξηση της υπεριώδους ακτινοβολίας» «Η καταστροφή της χλωροφύλης των φυτών» «Λόγω της τρύπας του όζοντος η υπεριώδης ακτινοβολία αλά και η ραδιενεργός ακτινοβολία δεν αποροφώνται ικανοποιητικά µε αποτέλεσµα να φθάνουν στη Γη» «εν µπορεί να αποροφηθεί η ραδιενεργός ακτινοβολία και η [δυσανάγνωστο]» «Αύξηση της ηλιακής ακτινοβολίας» «Καρκίνος του δέρµατος.» «Η καταστροφή της χλωρίδας» «Η µειωµένη απορόφηση της UV ακτινοβολίας, µε όλες τις περαιτέρω συνέπειες που αυτό έχει στον άνθρωπο και στο φυσικό περιβάλον» «Για το περιβάλον η καταστροφή της χλωροφύλης» [για τον άνθρωπο;] «Η κυριότερη αιτία είναι η εµφάνιση ενός είδους καρκίνου στα φυτά µε αποτέλεσµα να µειώνεται η φωτοσύνθεση και ο ολικός αριθµός των φυτών που αποτελούν τη βάση της τροφικής αλυσίδας» «CFCs» «Η ρύπανση της ατµόσφαιρας» «Η καταστροφή της χλωροφύλης (επειδή τα φυτά βρίσκονται στη βάση της τροφικής αλυσίδας)» «Οι υπεριώδεις ακτινοβολίες καταστρέφουν το DNA του χλωροφθοράνθρακα µε συνέπεια την καταστροφή της τροφικής αλυσίδας.» «Η αύξηση της µικροχλωρίδας στα ύδατα»

ΥΓΙΕΙΝΗ & ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑ 1 Εξετάσεις 15/2/08 ΑΝΑΤΡΟΦΟ ΟΤΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ σελίδα 9/12 «Το φαινόµενο του θερµοκηπίου (αύξηση της θερµοκρασίας και λιώσιµο των πόλων), αυξηµένες ακτίνες UVA κτλ του ηλίου που προκαλούν βλάβες σε µεγάλες ποσότητες» «Καρκίνος του δέρµατος και καταράκτης» ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2: Περισότερες παραλαγές στο ίδιο θέµα Μερικές παραλαγές κάθε ερώτησης του Μέρους Γ της εξεταστικής ΥΕ1:15/2/08 θα µπορούσε να είναι: (καθεµιά τους αποτελεί θέµα µελοντικής εξέτασης η βαρύτητα κάθε ερώτησης είναι 1 µονάδα εκτός αν ορίζεται αλιώς) ---------------------------------------------------------------------------------------------------------- 29. Στις εξετάσεις της 21/9/07 είχε δοθεί η άσκηση: «Σε ένα πρόγραµα µαζικού προσυµπτωµατικού ελέγχου µετρήθηκε η χοληστερόλη ορού (ΧΟ) και η αρτηριακή πίεση (ΑΠ) σε άντρες 40-59 ετών, οι οποίοι στη συνέχεια παρακολουθήθηκαν για µια περίοδο 9 ετών ως προς την ανάπτυξη στεφανιαίας καρδιακής νόσου (σκν). Στην αρχή της περιόδου παρακολούθησης ήταν όλοι ελεύθεροι σκν. Στο τέλος της περιόδου παρακολούθησης βρέθηκε ότι: (i) από 1000 άντρες µε ΧΟ<220 mg/100ml και ΑΠ<147mmHg στην αρχή (οµάδα α), 10 είχαν αναπτύξει σκν κατά τη διάρκεια των 9 αυτών ετών, και (ii) από 200 άντρες µε ΧΟ>260 mg/100ml και ΑΠ<147mmHg στην αρχή (οµάδα β), 10 επίσης είχαν αναπτύξει την ίδια νόσο στο ίδιο χρονικό διάστηµα. Υπολογίστε το σχετικό κίνδυνο (RR) ανάπτυξης σκν για την οµάδα α ως προς την οµάδα β, και δώστε την ερµηνεία του. (Να φαίνονται η διαδικασία υπολογισµού, η αριθµητική τιµή, οι µονάδες µετρήσεως. Βαρύτητα ερώτησης 3 µονάδες) 29. Αρχικά επανάληψη του παραπάνω. Στη συνέχεια: << Ένας φοιτητής έγραψε: «Τα µεν περιστατικά σηµειώθηκαν στη διάρκεια µιας περιόδου, ο δε πληθυσµός από τον οποίο προήλθαν τα περιστατικά αυτά είναι γνωστός µόνο σε ένα χρονικό σηµείο, στην αρχή της περιόδου παρατήρησης. Άρα ο δείκτης συχνότητας της σκν που µπορεί να υπολογιστεί είναι η αθροιστική επίπτωση (CI, ή ποσοστό επίπτωσης, IP). Είναι: ΙΡα= 10/1000= 0,01= 1% για µια περίοδο 9 ετών αρχής γενοµένης το έτος ΧΧΧΧ (δεν ορίζεται στο πρόβληµα). ΙΡβ= 10/200= 0,05= 5% για την ίδια χρονική περίοδο. Εποµένως RR = IΡβ/ΙΡα = (0,05 για µια περίοδο 9 ετών αρχής ) / (0,01 για µια περίοδο 9 ετών αρχής ) = 0,05/0,01 (για µια περίοδο 9 ετών αρχής ) / (για µια περίοδο 9 ετών αρχής ) = 5 (καθαρός αριθµός). Σηµαίνει ότι οι άντρες της οµάδας β (µε αυτά τα χαρακτηριστικά) είχαν 5 φορές µεγαλύτερη πιθανότητα ανάπτυξης σκν απ αυτούς της οµάδας α.» Σ Λ Αν λάθος, ποιο είναι το λάθος; Γιατί έγινε; πώς σκέφτηκε το µυαλό του φοιτητή; Βαθµολογήστε την απάντησή του από -10 έως +10.>> 29. Αρχικά επανάληψη του παραπάνω. Στη συνέχεια: << Ένας φοιτητής έγραψε: «Το 10/1000 δεν είναι ΣΚ (σχετικός κίνδυνος), αλά ποσοστό επίπτωσης (ΙΡ, αθροιστική επίπτωση CI) για την οµάδα α. Το ίδιο, το 10/200 δεν είναι ΣΚ αλά ΙΡ για την οµάδα β. ηλαδή ο φοιτητής συγχέει το ποσοστό επίπτωσης, που είναι το ποσοστό των νέων διαγνώσεων σκν που στη διάρκεια µια περιόδου προέκυψαν από µια οµάδα υγιών στην αρχή της περιόδου αυτής, µε το σχετικό κίνδυνο (RR), που είναι πηλίκο δύο ποσοστών επίπτωσης, ένα για κάθε µία από δύο διαφορετικές οµάδες. Φαίνεται ακόµα ότι αποδίδει στο σχετικό κίνδυνο µονάδες µέτρησης, όταν γράφει σκν =5 κατά την περίοδο των 9 ετών : η χρονική περίοδος συνοδεύει πάντα το ΙΡ αλά ποτέ το RR» Σ Λ Αν λάθος, ποιο είναι το λάθος; Γιατί έγινε; πώς σκέφτηκε το µυαλό του φοιτητή; Βαθµολογήστε την απάντησή του από -10 έως +10.>> 30. Είναι ηθική (δηλαδή αποδεκτή) ή ανήθικη (δηλαδή απαράδεκτη) η εφαρµογή ή στέρηση αποδοτικών ή µη αποδοτικών θεραπευτικών µέτρων σε πληθυσµούς που τα έχουν ή που δεν τα έχουν ανάγκη; (επιλέξτε ένα από τα δύο κουτάκια σε κάθε πρόταση που ακολουθεί κάθε πρόταση αποτελεί ξεχωριστή ερώτηση) Ηθική Ανήθικη α. εφαρµογή αποδοτικών θεραπευτικών µέτρων σε πληθυσµούς που τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] β. εφαρµογή αποδοτικών θεραπευτικών µέτρων σε πληθυσµούς που δεν τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] γ. εφαρµογή µη αποδοτικών θεραπευτικών µέτρων σε πληθυσµούς που τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] δ. εφαρµογή µη αποδοτικών θεραπευτικών µέτρων σε πληθυσµούς που δεν τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] ε. στέρηση αποδοτικών θεραπευτικών µέτρων σε πληθυσµούς που τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] ζ. στέρηση αποδοτικών θεραπευτικών µέτρων σε πληθυσµούς που δεν τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] η. στέρηση µη αποδοτικών θεραπευτικών µέτρων σε πληθυσµούς που τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] θ. στέρηση µη αποδοτικών θεραπευτικών µέτρων σε πληθυσµούς που δεν τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] ώστε ένα παράδειγµα για καθένα από τα α έως θ (κάθε παράδειγµα αποτελεί ξεχωριστή ερώτηση)

ΥΓΙΕΙΝΗ & ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑ 1 Εξετάσεις 15/2/08 ΑΝΑΤΡΟΦΟ ΟΤΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ σελίδα 10/12 30. Είναι ηθική (δηλαδή αποδεκτή) ή ανήθικη (δηλαδή απαράδεκτη) η εφαρµογή ή στέρηση αποδοτικών ή µη αποδοτικών διαγνωστικών µέτρων σε πληθυσµούς που τα έχουν ή που δεν τα έχουν ανάγκη; (επιλέξτε ένα από τα δύο κουτάκια σε κάθε πρόταση που ακολουθεί κάθε πρόταση αποτελεί ξεχωριστή ερώτηση) Ηθική Ανήθικη α. εφαρµογή αποδοτικών διαγνωστικών µέτρων σε πληθυσµούς που τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] β. εφαρµογή αποδοτικών διαγνωστικών µέτρων σε πληθυσµούς που δεν τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] γ. εφαρµογή µη αποδοτικών διαγνωστικών µέτρων σε πληθυσµούς που τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] δ. εφαρµογή µη αποδοτικών διαγνωστικών µέτρων σε πληθυσµούς που δεν τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] ε. στέρηση αποδοτικών διαγνωστικών µέτρων σε πληθυσµούς που τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] ζ. στέρηση αποδοτικών διαγνωστικών µέτρων σε πληθυσµούς που δεν τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] η. στέρηση µη αποδοτικών διαγνωστικών µέτρων σε πληθυσµούς που τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] θ. στέρηση µη αποδοτικών διαγνωστικών µέτρων σε πληθυσµούς που δεν τα έχουν ανάγκη [ ] [ ] ώστε ένα παράδειγµα για καθένα από τα α έως θ (κάθε παράδειγµα αποτελεί ξεχωριστή ερώτηση) 32. Τι είναι το ΕΛΙΝΥΑΕ/ CAGE/ WHO/ QALY/ DALY/ ΤΚ / ΤΕ / RCT κτλ (τι σηµαίνουν τα αρχικά) 33. Η µονάδα µέτρησης του επιπολασµού είναι 33. Η µονάδα µέτρησης του επιπολασµού είναι ανθρωποέτη 33. Ο επιπολασµός είναι καθαρός αριθµός Σ Λ 34. Το ποσοστό επίπτωσης συχνά αναφέρεται και σαν ειδικά για λοιµώδη νοσήµατα σε επιδηµίες. (συµπληρώστε το κενό) 34. Το ποσοστό επίπτωσης συχνά αναφέρεται και σαν ποσοστό προσβολής (attack rate) ειδικά. (συµπληρώστε το κενό) 34. Το ποσοστό επίπτωσης συχνά αναφέρεται και σαν ποσοστό προσβολής (attack rate) ειδικά για λοιµώδη νοσήµατα σε επιδηµίες. Σ Λ 35. Το ποσοστό επιβίωσης των νεογένητων του 2007 για µια διάρκεια παρακολούθησης 123 ετών είναι 35. Το ποσοστό επιβίωσης των νεογένητων του 2007 για µια διάρκεια παρακολούθησης 123 ετών είναι 0% Σ Λ 35. Το ποσοστό επιβίωσης των νεογένητων του 2007 για µια διάρκεια παρακολούθησης 123 ετών είναι 100% Σ Λ 35. Το ποσοστό επιβίωσης των νεογένητων του 2007 για µια διάρκεια παρακολούθησης 123 ετών είναι 123% Σ Λ 35. Η θνητότητα των νεογένητων του 2007 για µια διάρκεια παρακολούθησης 123 ετών είναι 35. Η θνητότητα των νεογένητων του 2007 για µια διάρκεια παρακολούθησης 123 ετών είναι 0% Σ Λ 35. Η θνητότητα των νεογένητων του 2007 για µια διάρκεια παρακολούθησης 123 ετών είναι 100% Σ Λ 35. Η θνητότητα των νεογένητων του 2007 για µια διάρκεια παρακολούθησης 123 ετών είναι 123% Σ Λ 35. Η 123ετής επιβίωση των νεογένητων του 2007 είναι 35. Η 123ετής επιβίωση των νεογένητων του 2007 είναι 0% Σ Λ 35. Η 123ετής επιβίωση των νεογένητων του 2007 είναι 100% Σ Λ 35. Η 123ετής επιβίωση των νεογένητων του 2007 είναι 123% Σ Λ 35. Η 123ετής θνητότητα των νεογένητων του 2007 είναι 35. Η 123ετής θνητότητα των νεογένητων του 2007 είναι 0% Σ Λ 35. Η 123ετής θνητότητα των νεογένητων του 2007 είναι 100% Σ Λ 35. Η 123ετής θνητότητα των νεογένητων του 2007 είναι 123% Σ Λ

ΥΓΙΕΙΝΗ & ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑ 1 Εξετάσεις 15/2/08 ΑΝΑΤΡΟΦΟ ΟΤΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ σελίδα 11/12 καπνιστές που δεν εκτίθενται ούτε σε παθητικό κάπνισµα. Τότε, το οφειλόµενο κλάσµα για την οµάδα των παθητικών καπνιστών είναι (1,1-1)/1,1= 0,09. Αυτό σηµαίνει ότι περίπου 9% του βρογχογενούς καρκίνου του πνεύµονα σε παθητικούς καπνιστές οφείλεται στο παθητικό κάπνισµα. Σ Λ (Βαρύτητα ερώτησης 2 µονάδες) καπνιστές που δεν εκτίθενται ούτε σε παθητικό κάπνισµα. Τότε, το είναι (1,1-1)/1,1= 0,09. Αυτό σηµαίνει ότι περίπου 9% του βρογχογενούς καρκίνου του πνεύµονα σε παθητικούς καπνιστές οφείλεται στο παθητικό κάπνισµα. (Βαρύτητα ερώτησης 2 µονάδες) καπνιστές που δεν εκτίθενται ούτε σε παθητικό κάπνισµα. Τότε, το οφειλόµενο κλάσµα για την οµάδα των παθητικών καπνιστών είναι (1,1-1)/1,1= 0,09. Σ Λ (Βαρύτητα ερώτησης 2 µονάδες) καπνιστές που δεν εκτίθενται ούτε σε παθητικό κάπνισµα. Τότε, το οφειλόµενο κλάσµα για την οµάδα των (ενεργητικών) καπνιστών είναι (1,1-1)/1,1= 0,09. Σ Λ (Βαρύτητα ερώτησης 2 µονάδες) καπνιστές που δεν εκτίθενται ούτε σε παθητικό κάπνισµα. Τότε, το οφειλόµενο κλάσµα για τον πληθυσµό είναι (1,1-1)/1,1= 0,09. Σ Λ (Βαρύτητα ερώτησης 2 µονάδες) καπνιστές που δεν εκτίθενται ούτε σε παθητικό κάπνισµα. Τότε, το για την οµάδα των παθητικών καπνιστών είναι (1,1-1)/1,1= 0,09. (Βαρύτητα ερώτησης 2 µονάδες) καπνιστές που δεν εκτίθενται ούτε σε παθητικό κάπνισµα. Τότε, το οφειλόµενο κλάσµα είναι (1,1-1)/1,1= 0,09. (Βαρύτητα ερώτησης 2 µονάδες) 37. Η εξαφάνιση της αναγκαίας αιτίας µιας νόσου εξαφανίζει το 100% της νόσου. Σ Λ 37. Η εξαφάνιση της αναγκαίας αιτίας µιας νόσου εξαφανίζει το 50% της νόσου. 37. Η εξαφάνιση της αναγκαίας αιτίας µιας νόσου εξαφανίζει το 0% της νόσου. 37. Η εξαφάνιση µιας επαρκούς αιτίας µιας νόσου εξαφανίζει το 100% της νόσου. 37. Η εξαφάνιση της επαρκούς αιτίας µιας νόσου εξαφανίζει το 50% της νόσου. 37. Η εξαφάνιση της επαρκούς αιτίας µιας νόσου εξαφανίζει το 0% της νόσου. Σ Λ 37. Η εξαφάνιση της αναγκαίας αιτίας µιας νόσου εξαφανίζει το πολύ το 100% της νόσου. Σ Λ 37. Η εξαφάνιση µιας επαρκούς αιτίας µιας νόσου εξαφανίζει το πολύ το 100% της νόσου. Σ Λ 37. Η εξαφάνιση της αναγκαίας αιτίας µιας νόσου εξαφανίζει µέχρι και το 100% της νόσου. Σ Λ 37. Η εξαφάνιση µιας επαρκούς αιτίας µιας νόσου εξαφανίζει το 100% της νόσου όταν 37. Όταν η εξαφάνιση µιας αιτίας δεν προκαλεί την εξαφάνιση του 100% της νόσου, τότε η αιτία αυτή δεν είναι αναγκαία Σ Λ 37. Όταν η εξαφάνιση µιας αιτίας δεν προκαλεί την εξαφάνιση του 100% της νόσου, τότε η αιτία αυτή είναι αναγκαία. Σ Λ 37. Όταν η εξαφάνιση µιας αιτίας δεν προκαλεί την εξαφάνιση του 100% της νόσου, τότε η αιτία αυτή δεν είναι επαρκής αιτία. Σχολιάστε: 37. Όταν η εξαφάνιση µιας αιτίας δεν προκαλεί την εξαφάνιση του 100% της νόσου, τότε η αιτία αυτή είναι επαρκής αιτία. Σχολιάστε: 37. Όταν η εξαφάνιση µιας αιτίας προκαλεί την εξαφάνιση του 100% της νόσου, τότε η αιτία αυτή δεν είναι αναγκαία αιτία. Σ Λ 37. Όταν η εξαφάνιση µιας αιτίας προκαλεί την εξαφάνιση του 100% της νόσου, τότε η αιτία αυτή είναι αναγκαία αιτία. Σ Λ 37. Όταν η εξαφάνιση µιας αιτίας προκαλεί την εξαφάνιση του 100% της νόσου, τότε η αιτία αυτή δεν είναι επαρκής αιτία. Σχολιάστε:

ΥΓΙΕΙΝΗ & ΕΠΙ ΗΜΙΟΛΟΓΙΑ 1 Εξετάσεις 15/2/08 ΑΝΑΤΡΟΦΟ ΟΤΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ σελίδα 12/12 37. Όταν η εξαφάνιση µιας αιτίας προκαλεί την εξαφάνιση του 100% της νόσου, τότε η αιτία αυτή είναι επαρκής αιτία. Σχολιάστε: 37. Η επαρκής αιτία εµπεριέχει την αναγκαία αιτία. Σ Λ 37. Η επαρκής αιτία δε µπορεί παρά να εµπεριέχει την αναγκαία αιτία. Σ Λ 37. Η αναγκαία αιτία υπάρχει µέσα σε κάθε επαρκή αιτία. Σ Λ 37. ώστε ένα παράδειγµα επαρκούς αιτίας 37. ώστε ένα παράδειγµα αναγκαίας αιτίας 37. ώστε ένα παράδειγµα µη λοιµώδους αναγκαίας αιτίας 37. Η επαρκής αιτία είναι κατά κανόνα σύµπλεγµα απλών αιτιών (µία από τις οποίες υποχρεωτικά είναι η αναγκαία), ενώ η αναγκαία είναι συνιστώσα (κατά κανόνα απλή) όλων των επαρκών αιτιακών συµπλεγµάτων. (Βαρύτητα ερώτησης 2 µονάδες) 37. Αν ήταν στο χέρι σας, θα ξεριζώνατε την αναγκαία ή την επαρκή αιτία ενός νοσήµατος; 37. Χρειάζεται να ξεριζώσετε κάθε συνιστώσα αιτία ενός νοσήµατος για να το εξαφανίσετε; Ναι Όχι 38. Περίπου οι µισοί από τους θανάτους από τροχαία ατυχήµατα στη χώρα µας σχετίζονται µε τη χρήση αλκοόλ Σ Λ 38. Περίπου οι µισοί από τους θανάτους από τροχαία ατυχήµατα στη χώρα µας σχετίζονται µε τη µη χρήση ζώνης ασφαλείας Σ Λ 38. Περίπου οι µισοί από τους θανάτους από τροχαία ατυχήµατα στη χώρα µας σχετίζονται µε κακοκεχνίες των δρόµων Σ Λ 38. Περίπου οι µισοί από τους θανάτους από τροχαία ατυχήµατα στη χώρα µας σχετίζονται µε κακές καιρικές συνθήκες Σ Λ 38. Περίπου οι µισοί από τους θανάτους από τροχαία ατυχήµατα στη χώρα µας σχετίζονται µε υπέρβαση ορίων ταχύτητας Σ Λ 38. Περίπου οι µισοί από τους θανάτους από τροχαία ατυχήµατα στη χώρα µας σχετίζονται µε το ότι οι τροχονόµοι δεν κάνουν καλά τη δουλιά τους Σ Λ 38. Περίπου οι µισοί από τους θανάτους από τροχαία ατυχήµατα στη χώρα µας σχετίζονται µε λάδια στο δρόµο Σ Λ 38. Περίπου οι µισοί από τους θανάτους από τροχαία ατυχήµατα στη χώρα µας σχετίζονται µε το ότι οι οδηγοί πήραν νύχτα το δίπλωµα οδήγησης Σ Λ 38. Περίπου οι µισοί από τους θανάτους από τροχαία ατυχήµατα στη χώρα µας σχετίζονται µε οχήµατα που δεν έχουν περάσει ΚΤΕΟ Σ Λ 38. Περίπου από τους θανάτους από τροχαία ατυχήµατα στη χώρα µας σχετίζονται µε τη χρήση αλκοόλ (ολοκληρώστε την πρόταση): 38. Περίπου οι µισοί από τους θανάτους από στη χώρα µας σχετίζονται µε τη χρήση αλκοόλ (ολοκληρώστε την πρόταση): 39. Τα ατυχήµατα από τροχοφόρα αποτελούν την 1 η 2 η 3 η 4 η 5 η 6 η 7 η 8 η 9 η 10 η >10 η αιτία απώλειας ετών ζωής πριν την ηλικία των 65 ετών στη χώρα µας (κυκλώστε) 39. Η πρώτη αιτία απώλειας ετών ζωής πριν την ηλικία των 65 ετών στη χώρα µας είναι. 39. Η πρώτη αιτία απώλειας ετών ζωής ηλικία των 65 ετών στη χώρα µας είναι τα τροχαία ατυχήµατα. 40. Η κυριότερη (όχι µία οποιαδήποτε: η κυριότερη) συνέπεια της τρύπας του όζοντος είναι ο καρκίνος του δέρµατος Σ Λ 40. Η κυριότερη (όχι µία οποιαδήποτε: η κυριότερη) συνέπεια της τρύπας του όζοντος είναι ο καταράκτης Σ Λ 40. Η κυριότερη (όχι µία οποιαδήποτε: η κυριότερη) συνέπεια της τρύπας του όζοντος είναι η καταστροφή της χλωροφύλης Σ Λ 40. Η κυριότερη (όχι µία οποιαδήποτε: η κυριότερη) συνέπεια της τρύπας του όζοντος είναι η αύξηση της µέσης θερµοκρασίας της γης Σ Λ Γιάνης ηµολιάτης, 22/2/08.