ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ ΚΑΙ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ Κ. ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ Διευθυντής Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς»
ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ Οι επιπλοκές του διαβήτη στον άκρο πόδα αποτελούν μια από τις συχνότερες αιτίες: νοσηρότητας, αναπηρίας θνητότητας. Το 50% των μη τραυματικών ακρωτηριασμών των κάτω άκρων διενεργείται σε διαβητικούς ασθενείς.
ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ Συνήθεις παθολογικές καταστάσεις: Βλάβες των μαλακών μορίων, φλεγμονώδεις και μη Προσβολή των οστικών δομών (φλεγμονή ή νευροπαθητική οστεοαρθροπάθεια) Τενόντιες βλάβες Βλάβες των αγγείων
ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ Συνήθως ένας συνδυασμός των προαναφερθέντων παθολογικών καταστάσεων συνθέτει την κλινική εικόνα του διαβητικού άκρου πόδα. Τα πλέον κρίσιμα ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν είναι η παρουσία ή όχι αποστήματος, συριγγίου ή οστεομυελίτιδας, έτσι ώστε να αποφευχθούν επιπλοκές που μπορεί να οδηγήσουν στον ακρωτηριασμό ή και στο θάνατο.
ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ Ο μαγνητικός συντονισμός σήμερα θεωρείται η πλέον ευαίσθητη, ειδική και διαθέσιμη μέθοδος καθ ότι βοηθά: Στην ανάδειξη των ανατομικών δομών που πάσχουν Οριοθετεί την έκταση της βλάβης Συμβάλλει στην αιτιολογική ερμηνεία της υποκείμενης παθολογίας.
ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΑΚΡΟΥ ΠΟΔΟΣ ΜΕ MRI ΕΙΚΟΝΕΣ Τ1 και Τ2 ΜΕ ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΛΙΠΟΥΣ
ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑ ΜΑΛΑΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ Αποτελεί οξεία φλεγμονώδη αντίδραση του υποδορίου ιστού και του λίπους. Εντοπίζεται στην περιοχή των δακτύλων ή στα σημεία πίεσης, όπως η πτέρνα και οι κεφαλές των μεταταρσίων. Επεκτείνεται κεντρικότερα κατά συνέχεια ιστού και μπορεί δυνητικά να επεκταθεί σε όλο τον άκρο πόδα.
ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ ΜΥΪΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ Οίδημα μυών Διάχυτη φλεγμονή (μυοσίτιδα) Απόστημα Συρίγγιο
ΔΙΑΧΥΤΗ ΦΛΕΓΜΟΝΗ ΠΥΟΜΥΟΣΙΤΙΔΑ Αυξημένο σήμα σε Τ2W και STIR ακολουθίες, χαμηλό σήμα σε Τ1 εικόνες και διάχυτη πρόσληψη του σκιαγραφικού ΟΒΕΛΙΑΙΑ ΤΟΜΗ STIR ΟΒΕΛΙΑΙΑ ΤΟΜΗ T1 ΟΒΕΛΙΑΙΑ ΤΟΜΗ T1 +Gd
ΑΠΟΣΤΗΜΑ ΜΑΛΑΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ Απόστημα ανευρίσκεται στο 10%-50% των ασθενών με λοίμωξη του άκρου ποδός, συνήθως σε γειτνίαση με τα δερματικά έλκη ή κατά μήκος των περιτονιών. Η MRI παρουσιάζει ευαισθησία που αγγίζει το 100% στην ανάδειξη των αποστημάτων.
ΑΠΟΣΤΗΜΑ ΜΑΛΑΚΩΝ ΜΟΡΙΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΤΟΜΗ Τ2W ΜΕ ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΛΙΠΟΥΣ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΤΟΜΗ Τ1W ΜΕ ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΛΙΠΟΥΣ ΚΑΙ Gd ΟΒΕΛΙΑΙΑ ΤΟΜΗ Τ1W ΜΕ ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΛΙΠΟΥΣ ΚΑΙ Gd Σε περιπτώσεις σημαντικής ισχαιμίας ή νέκρωσης δεν παρατηρείται δακτυλιοειδής πρόσληψη.
ΣΥΡΙΓΓΙΟ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑ ΤΟΜΗ Τ2 Τ1 ΜΕ ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΛΙΠΟΥΣ (+) Gd
ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΤΩΝ ΤΕΝΟΝΤΩΝ Λοιμώδους αιτιολογίας και οφείλεται σε επέκταση της λοίμωξης κατά συνέχεια ιστού, ανευρίσκεται στο 50% των ασθενών που χρήζουν χειρουργικής αντιμετώπισης ή Ισχαιμικής αιτιολογίας, λόγω της οποίας μπορεί να συμβεί μερική ή ολική ρήξη του Αχιλλείου τένοντα ή του τένοντα του οπισθίου κνημιαίου μυός.
ΤΕΝΟΝΤΙΕΣ ΒΛΑΒΕΣ ΟΒΕΛΙΑΙΑ ΤΟΜΗ Τ1W ΟΒΕΛΙΑΙΑ ΤΟΜΗ STIR
Οστεομυελίτιδα ΟΣΤΙΚΕΣ ΒΛΑΒΕΣ Οστικό οίδημα Κατάγματα λόγω ισχαιμίας και οστεοπενίας Νευροπαθητική οστεοαρθροπάθεια
ΟΣΤΙΚΕΣ ΒΛΑΒΕΣ-STIR ΕΙΚΟΝΑ Η φυσιολογική απεικόνιση των οστών σε STIR ακολουθία αποκλείει την πιθάνοτητα οστεομυελίτιδος.
ΟΣΤΙΚΕΣ ΒΛΑΒΕΣ-STIR ΕΙΚΟΝΑ Η απεικόνιση του οστικού μυελού με υψηλό σήμα σε Τ2 και STIR ακολουθίες. Κοινή συνισταμένη: Της οστεομυελίτιδας Του αντιδραστικού οιδήματος Της οξείας νευροπαθητικής αρθροπάθειας Του κατάγματος
Το παθολογικό σήμα στην STIR εικόνα οφείλεται σε οστικό οίδημα, εάν στις Τ1W ακολουθίες το σήμα του οστικού μυελού είναι φυσιολογικό. ΟΣΤΙΚΟ ΟΙΔΗΜΑ
ΟΣΤΕΟΜΥΕΛΙΤΙΔΑ ΠΡΩΤΟΥ ΜΕΤΑΤΑΡΣΙΟΥ ΟΒΕΛΙΑΙΑ ΤΟΜΗ Τ2W ΟΒΕΛΙΑΙΑ ΤΟΜΗ Τ1W ΟΒΕΛΙΑΙΑ ΤΟΜΗ Τ1W (+) Gd
ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΝΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΟΣΤΕΟΜΥΕΛΙΤΙΔΑΣ Περιοστίτιδα Περιοστική φλεγμονή
ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΝΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΟΣΤΕΟΜΥΕΛΙΤΙΔΑΣ Δερματικά έλκη Τα δερματικά έλκη που συνυπάρχουν στο 90% των περιπτώσεων οστεομυελίτιδας. Η πιθανότητα οστεομυελίτιδας αυξάνει περισσότερο, όταν το βάθος του έλκους είναι μεγαλύτερο των 2εκ. και όταν περιβάλλεται από μάζα μαλακών μορίων ή έχει συριγγώδη πόρο.
ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΝΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΟΣΤΕΟΜΥΕΛΙΤΙΔΑΣ Η οστεομυελίτιδα συνήθως εντοπίζεται στα φορτιζόμενα οστά του άκρου ποδός. Έχει συνήθως μονοοστική ή μονοαρθρική εντόπιση και μόνο στο 20% των ασθενών παρατηρείται δεύτερη εντόπιση. Το οστικό οίδημα είναι διάχυτο και συνήθως μεγαλύτερης έκτασης στη μία πλευρά της άρθρωσης, σε αντίθεση με τη νευροπαθητική οστεοαρθροπάθεια που υπάρχει συμμετρική προσβολή των οστών που συμετέχουν στην άρθρωση.
MRI-ΟΣΤΕΟΜΥΕΛΙΤΙΔΑ Η διάγνωση της οστεομυελίτιδας τίθεται με ακρίβεια στο 80% των περιπτώσεων όταν συνυπάρχουν τα πρωτεύοντα και δευτερεύοντα σημεία. Η βιοψία συνιστάται όταν τα απεικονιστικά ευρήματα δεν είναι ενδεικτικά και η παρουσία της οστεομυελίτιδας είναι κλινικά πιθανή.
ΝΕΥΡΟΠΑΘΗΤΙΚΗ ΟΣΤΕΟΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΑ Διακρίνεται σε: Οξεία και Χρονία νευροπαθητική οστεοαρθροπάθεια Αίτια: Ισχαιμία λόγω περιφερικής αγγειοπάθειας Επαναλαμβανόμενες κακώσεις Πλημμελής επούλωση των κακώσεων
ΧΡΟΝΙΑ ΝΕΥΡΟΠΑΘΗΤΙΚΗ ΟΣΤΕΟΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΑ
ΟΞΕΙΑ ΝΕΥΡΟΠΑΘΗΤΙΚΗ ΟΣΤΕΟΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΑ Συχνά είναι αδύνατο να διαφοροδιαγνωστεί κλινικά και απεικονιστικά η οξεία νευροπαθητική οστεοαρθροπάθεια από την οστεομυελίτιδα ή να επιβεβαιωθεί η συνύπαρξη τους. Η βιοψία είναι συνήθως αναγκαία για την τελική διάγνωση. Σημεία που συνηγορούν υπέρ παρουσίας φλεγμονής είναι η παρουσία αποστήματος στα μαλακά μόρια οι αρθρικές συλλογές το ετερόπλευρο οίδημα του μυελού των οστών
ΟΞΕΙΕΣ ΝΕΥΡΟΠΑΘΗΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΟΒΕΛΙΑΙΑ ΤΟΜΗ Τ1 ΟΒΕΛΙΑΙΑ ΤΟΜΗ STIR
ΝΕΥΡΟΠΑΘΗΤΙΚΗ ΟΣΤΕΟΑΡΘΡΟΠΑΘΕΙΑ ΜΕ ΣΗΠΤΙΚΗ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΚΑΙ ΟΣΤΕΟΜΥΕΛΙΤΙΔΑ ΟΒΕΛΙΑΙΑ ΤΟΜΗ FSE IR ΟΒΕΛΙΑΙΑ ΤΟΜΗ Τ1 ΜΕ ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΛΙΠΟΥΣ
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Η μαγνητική τομογραφία σήμερα αποτελεί τη μέθοδο εκλογής για τη διερεύνηση του διαβητικού άκρου πόδα. Ωστόσο η συνεκτίμηση της κλινικής εικόνας, η συσχέτιση με το ιστορικό του ασθενούς και η σύγκριση με προηγούμενο ακτινολογικό έλεγχο είναι αναγκαία για την ορθή αξιολόγηση των απεικονιστικών ευρημάτων.