Ηλικιωμένοι στην Κοινότητα και το Ίδρυμα - στον Αστικό Ιστό και την Ύπαιθρο Συννοσηρότητα Αγγελική Κυπράκη, Ιατρός
Άνοια και συννοσηρότητα Η άνοια ορίζεται ως διαταραχή κατά την οποία παρατηρείται έκπτωση των γνωστικών λειτουργιών που αφορούν την αντίληψη, την κρίση, την προσοχή, την μνήμη, την επιτέλεση σύνθετων νοητικών διεργασιών και τον λόγο. Η επίπτωση της άνοιας αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια λόγω της γήρανσης του πληθυσμού. Η άνοια παρόλο που εμφανίζεται σε άτομα τρίτης ηλικίας, δεν πρέπει να θεωρείται ως φυσιολογικό επακόλουθο των γηρατειών. Η άνοια μειώνει το προσδόκιμο επιβίωσης. Έχουν βρεθεί πολλές ασθένειες που σχετίζονται με την άνοια.
Εξετάστηκαν 72.815 ασθενείς από τους οποίους οι 3.971 (5,45%) είχαν άνοια. Στατιστικά σημαντικά αποτελέσματα με τη χρήση της στατιστικής μεθόδου Multiple Logistic Regression Αγχώδης και ψυχωσική διαταραχή στους άνδρες (OR = 2.19; 95% CI = 1.84-2.60) Χρόνια έλκη πιέσεως στις γυναίκες (OR = 2.89; 95% CI = 2.38-3.53) Νόσος του Parkinson s, συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, αγγειακή εγκεφαλική νόσος, αναιμία, καρδιακή αρρυθμία, οστεοπόρωση, θυρεοειδική νόσος, οφθαλμοπάθεια, καλοήθης υπερτροφία προστάτη, διαταραχές ύπνου και στα δύο φύλα.
Νοσήματα που σχετίζονται με την άνοια διαφοροποίηση με βάση το φύλο
5.150 συμμετέχοντες (χωρίς εικόνα ΑΕΕ), >65 ετών Οι 552(10,7%) εμφάνισαν κολπική μαρμαρυγή στη διάρκεια της 7ετούς μελέτης. Έκπτωση γνωστικών λειτουργιών σε νεαρότερη ηλικία (με βάση το 100 points modified-mmse. Πιθανοί μηχανισμοί: Χρόνια ιστική βλάβη Υποαιμάτωση εγκεφάλου.
Αντιυπερτασική αγωγή επίδραση στην άνοια Studies PROGRESS SYST-EUR SHEP HYVET Total Σε μονοθεραπεία μείωση κατά 8% (95%CI=-48-21%) ενώ σε θεραπεία με 2 ουσίες μείωση 23% (95%CI=0-41%) Number of dementias (treatment group) 193/3051 11/1238 37/2365 126/1687 367/8341 Number of dementias (placebo group) Η αντιυπερτασική αγωγή 1000 ασθενών για διάρκεια 5 ετών προλαμβάνει την εκδήλωση άνοιας σε 20 άτομα (IC 95% = 7-33) 217/3054 21/1180 44/2371 137/1649 419/8254 Reduction of risk -11% -50% -10% -10% -13%(p<0,05)
Στόχος:διερεύνηση σχέσης κατάθλιψης με άνοια Ευρήματα: Η κατάθλιψη μπορεί να λειτουργήσει ως παράγοντας κινδύνου εκδήλωση άνοιας Η κατάθλιψη μπορεί να αποτελεί πρόδρομο σημείο σε ασθενείς που θα αναπτύξουν άνοια. Υποδεικνύει την ανάγκη να ερευνηθεί εάν η αντικαταθλιπτική αγωγή προλαμβάνει την εκδήλωση άνοιας.
Οστεοπόρωση και άνοια Sato et al(1998) έδειξαν ότι: ασθενείς με άνοια έχουν περισσότερη έλλειψη σε βιταμίνης D και χαμηλότερη οστική πυκνότητα δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα στα δύο φύλα σε ανοικούς ασθενείς(σε αντίθεση με το γενικό πληθυσμό) Weller et al(2003) καθώς και οι Sato et al(2003) έδειξαν ότι: η επίπτωση κατάγματος ισχίου ήταν μεγαλύτερη σε ασθενείς με άνοια σε σχέση με αυτούς χωρίς άνοια.
Στόχος της έρευνας η διερέυνηση των διαφορών όσον αφορά τη συννοσηρότητα τις γνωστικές λειτουργίες την ανθεκτικότητα και ικανοποίηση από τη ζωή την ποιότητα ζωής των ατόμων τρίτης ηλικίας που διαμένουν σε κλειστό πλαίσιο φροντίδας ηλικιωμένων σε σύγκριση με αυτών που διαμένουν στο σπίτι τους, τόσο σε αστική όσο και σε αγροτική περιοχή της Κρήτης
Μεθοδολογία Δείγμα N=240 άτομα >65 ετών 119 άτομα από κλειστό πλαίσιο φροντίδας 121 άτομα τα οποία διαμένουν σπίτι τους 61 σε αγροτική και 60 σε αστική περιοχή
Ερευνητικά εργαλεία Ερωτηματολόγια Δημογραφικά στοιχεία Ιατρικό ιστορικό Κλίμακες Mini-MSE, Hindi GDS Μεθοδολογία Κλίμακα λειτουργικότητας (IΑDL) Κλίμακα ανθεκτικότητας και ικανοποίησης Ποιότητα ζωής
Πίνακας 1. Δημογραφικά Χαρακτηριστικά Ηλικιωμένων Ηλικιωμένοι Ιδρυμάτων Αστικά ΚΑΠΗ Αγροτικά ΚΑΠΗ Σύνολο Μεταβλητές Ν % Ν % Ν % Ν % Φύλο Άνδρας 46 38,7 31 51,7 20 32,8 97 40,4% Γυναίκα 73 61,3 29 48,3 41 67,2 143 59,6% Σύνολο 119 60 61 240 Ηλικία 65-69 14 12% 19 31,7 11 18% 44 18,5% 70-74 13 11,1% 12 20% 10 16,4% 35 14,7% 75-79 13 11,1% 13 21,7% 19 31,1% 45 18,9% 80+ 77 67,5% 16 26,7% 21 34,4% 114 47,9% Μέση Ηλικία 81,69±9,4 74,1±7,1 77,1±7,5 238 (Mann-Whitney U, p =.000)
Αγροτικός vs αστικός πληθυσμός Μέσω της ανάλυσης: Independent Samples Mann- Whitney U test Βρέθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά ως προς Στεφανιαία νόσος (p=.008) Καταθλιπτική διαταραχή (p=.001) Καλοήθης υπερπλασία προστάτη (p=.038) Νόσος Parkinson (p=.008) Παίρνετε φάρμακα (p=.003) Αντιπαρκινσονική αγωγή (p=.011) Αντικαταθλιπτική αγωγή (p=.010) Αντιψυχωσική αγωγή (p=.005)
Αγροτικός vs αστικός πληθυσμός Μέσω της ανάλυσης: Independent Samples Mann- Whitney U test Βρέθηκε ότι τάση για στατιστικά σημαντική διαφορά έχουν: Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (p=.066) Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (p=.068) Ψυχωσική συνδρομή (p=.053) Πάσχετε από κάποια ασθένεια; (p=.053)
Αγροτικός vs αστικός πληθυσμός Μέσω της ανάλυσης: Independent Samples Mann- Whitney U test Δεν βρέθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά όσον αφορά: Υπερουριχαιμία (p=.478) Άνοια (p=.244) Άγχώδης διαταραχή (p=.564) Αρτηριακή υπέρταση (p=.564) Καρδιακή ανεπάρκεια (p=.656) Αρρυθμίες, βηματοδότης (p=.468) Σακχαρώδης διαβήτης (p=.657) Υπερλιπιδαιμία (p=.829)
Αγροτικός vs αστικός πληθυσμός Δεν βρέθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά όσον αφορά: Υποθυρεοειδισμός (p=.704) Οστεοπόρωση (p=.380) Αγχολυτική αγωγή (p=.252) Αντιανοική αγωγή (p=.304) Αντιδιαβητική αγωγή (p=.795) Αντιυπερτασική αγωγή (p=.408) Αντιαρρυθμική αγωγή (p=.520) Αντιπηκτική αγωγή (p=.717)
Γνωστικές λειτουργίες ανάπτυξη μοντέλου πρόγνωσης της συνολικής βαθμολογίας MMSE/HINDI που συμπεριλάμβανε την ερώτηση πάσχετε από κάποια ασθένεια; (Pearson Correlation=.308, beta =.288, p =.004), την ερώτηση παίρνετε φάρμακα; (Pearson Correlation=.154, beta = -.115, p =.330) και την ύπαρξη ψυχωσικής συνδρομής (Pearson Correlation=.165, beta = -.073, p =.928) το μοντέλο των τριών προγνωστικών παραγόντων μαζί μπορούσε να εξηγήσει το 13.6% (13.6% adjusted) της διακύμανσης της συνολικής βαθμολογίας MMSE/HINDI, με R 2 =.106 σε στατιστικά σημαντικό βαθμό (p=.001)
Γνωστικές λειτουργίες beta p R 2 p Αντιψυχωσική αγωγή Αντιδιαβητική αγωγή Αντιϋπερτασική αγωγή Αντιαρρυθμική αγωγή Αντιπαρκινσονική αγωγή.308.000.95.000.359.003.129.003.163.014.026.014.139.037.019.037.209.002.044.002 Αντιανοϊκή αγωγή.302.000.091.000 Αντικαταθλιπτική αγωγή.228.001.052.001
Ψυχωσική συνδρομή Καταθλιπτική συνδρομή Γνωστικές λειτουργίες beta p R 2 p.165.013.027.013.154.021.024.021 Άνοια.319.000.102.000 Parkinson's.167.012.028.012 Υπερλιπιδαιμία.147.027.022.027
Συμπεράσματα Περιορισμοί της έρευνας: Μικρός αριθμός δείγματος. Δεν έγινε διαχωρισμός με βάση το φύλο. Δεν ήταν αναδρομική μελέτη, εξετάστηκε μόνο η συννοσηρότητα με την άνοια τη δεδομένη χρονική στιγμή. Παράγοντες κινδύνου;
Ευχαριστώ για την προσοχή σας