Χαρακτηριστικά συγκοπής και αξιολόγηση πρωτοκόλλου διερεύνησης συγκοπικών επεισοδίων αγνώστου αιτιολογίας

Transcript

1 Χαρακτηριστικά συγκοπής και αξιολόγηση πρωτοκόλλου διερεύνησης συγκοπικών επεισοδίων αγνώστου αιτιολογίας Α.Φωτογλίδης,Χ.Παπαδόπουλος,Ε.Παγκουρέλιας,Β.Κεφάλας,Μ.Παυλίδου,Κ.Ρώσσιος, Δ.Τάνος,Π.Κυριάκου,Μ.Μαυρουδή,Β.Σκέμπερης,Ν.Φραγκάκης,Β.Βασιλικός Γ' ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΠΘ, IΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Γ.Ν.ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

2 Ορισμός Παροδική απώλεια συνείδησης που οφείλεται σε παροδική πλημμελή εγκεφαλική αιμάτωση : Ταχεία έναρξη Μικρή διάρκεια Αυτόματη πλήρη αποκατάσταση

3

4

5 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΣΥΓΚΟΠΗΣ ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑΣ - Ιστορικό (ατομικό-οικογενειακό) - Φυσική εξέταση - ΗΚΓ ηρεμίας ( HR,PR,QRS,QT,axis, early repolarizarion ) - Υπερηχοκαρδιογράφημα - Δοκιμασία ενεργούς ορθοστασίας - Νευρολογική εξέταση - Μάλαξη καρωτίδων ( ασθενείς >40 ετών) -Δομική καρδιακή νόσος (echo) -Παθολογικό ΗΚΓ -Αίσθημα παλμών Holter ρυθμού 24ωρης καταγραφής - Δοκιμασία αδενοσίνης - Δοκιμασία προκαιναμίδης - Δοκιμασία ανάκλισης Απουσία δομικής καρδιακής νόσου - Δοκιμασία ανάκλισης - Δοκιμασία αδενοσίνης - Δοκιμασία προκαιναμίδης ΗΦΕ (με αδενοσίνη) Holter ρυθμού 24ωρης καταγραφής ΙLR ή παρακολούθηση & επανεκτίμηση -ΗΦΕ (με αδενοσίνη) ή -ILR ή -παρακολούθηση & επανεκτίμηση

6 ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Θήλυ Άρρεν Σύνολο Φύλο Ηλικία (μ.ο.±sd) 49,7±22 62±17 57 ±19, > ΒΜΙ 26,3 25,5 25,8

7 ΑΤΟΜΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ Θήλυ Άρρεν Σύνολο Υπέρταση 7 (31,8%) 18 (56,3%) 25 (46,3%) Στεφανιαία νόσος 1 (4,5%) 10 (32%) 11 (20,4%) Σακχαρώδης διαβήτης 2 (9%) 3 (9%) 5 (9%) Δυσλιπιδιαιμία 9 (41%) 17 (53%) 26 (48%) Νευρολογικές παθήσεις 1 (4,5%) 3 (9%) 4 (7,4%) ΑΕΕ 0 (0%) 1 (3%) 1 (1,8%) ΧΝΑ 0 (0%) 1 (3%) 1 (1,8%) ΧΑΠ 0 (0%) 0 (0%) 0 (0%)

8 ΕΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ Θήλυ Αρρεν Σύνολο Κάπνισμα 2 ( 9,1%) 6 (18,8%) 8 (14,8%) Αλκοόλ 0 (0%) 1 (3,1%) 1 (1,9%) Εξαρτησιογόνες ουσίες 0 (0%) 0 (0%) 0 (0%)

9 ΛΟΙΠΑ ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Φάρμακα με υποτασική δράση¹ Φάρμακα με βραδυκαρδιακή δράση² Θήλυ Αρρεν Σύνολο 8 (36,4%) 20 (62,5%) 28 (51,9%) 7 (31,8%) 10 (31,25%) 17 (31,5%) Αιμοσφαιρίνη (μ.ο.± SD) 12,5 ± 1,1 13,9 ± 1,5 13,4 ± 1,5 Παθολογικό ΗΚΓ ηρεμίας³ 12 (54,5%) 23 (71,8%) 35 (64,8%) Οικογενειακό ιστορικό αιφνιδίου θανάτου Οικογενειακό ιστορικό καναλοπαθειών 4 (18,2%) 1 (3,1%) 5 ( 9,3%) 0 (0%) 0 (0%) 0 (0%) ¹α-αναστολείς,β-αναστολείς,ΑΜΕΑ,ΑΤII,κεντρικώς δρώντα, διουρητικά, CCB, αντιαρρυθμικά ²β-αναστολείς, αντιαρρυθμικά, διγοξίνη, μη-διυδροπυριδίνες ανταγωνιστές Ca ³Σκελικοι αποκλεισμοί, διαταραχές κολποκοιλιακής αγωγής, διαταραχές ενδοκοιλιακή αγωγής,προδιέγερση,κολπική μαρμαρυγή, υπερκοιλιακή ταχυκαρδία, ΗΚΓ σημεία προηγούμενου εμφράγματος ή υπερτροφίας ΑΡ.κοιλίας, διαταραχές επαναπόλωσης, μεταβολές διάρκειας QT διαστήματος, φλεβοκομβική βραδυκαρδία, πολλαπλές έκτακτες κοιλιακές συστολές,δυσλειτουργία βηματοδότη

10 ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΓΚΟΠΙΚΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ (ΣΕ) Θήλυ Άρρεν Σύνολο ΣΕ (σύνολο) (n) 11,9 ± 24 5,5 ± 8,6 8,1 ± 17 Προσυγκοπικά επεισόδια (n) 23,2 ± 35 2,9 ± 8,9 11,1 ± 25 Προσυγκοπικά επεισόδια 10 (45,5%) 11 (34,4%) 21 (38,9%) ΣΕ (τελευτ. 3μήνες) (n) 1,7 ± 2,3 2,2± 5,2 2± 4,2 ΣΕ ( >1 επεισόδιο ) 19 (86,3%) 22 (68,7%) 45 (83,3%) ΣΕ (< 35 ετών) 7 (31,8%) 8 (25%) 15 (27,7%) ΣΕ (με τραυματισμό) 10 (45,5%) 13(40,6%) 23 (42,6%)

11 ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΓΚΟΠΙΚΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ (ΣΕ) ΣΕ με πρόδρομα συμπτώματα 39 (72,2%) ΣΕ χωρίς πρόδρομα συμπτώματα* 8 (14,8%) ΣΕ σε παρατεταμένη ορθοστασία 16 (29,7%) ΣΕ σε άμεση ορθοστασία 3 (5,6%) ΣΕ σε ύπτια/καθιστή θέση 12 (22,2%) ΣΕ κατά την άσκηση 2 (3,7%) ΣΕ μετά από άσκηση 2 (3,7%) * Αυξημένη επίπτωση σε ασθενείς με ιστορικό ΣΝ (p 0,045)

12 ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΓΚΟΠΙΚΩΝ ΕΠΕΙΣΟΔΙΩΝ (ΣΕ) ΣΕ θέσης ( βήχας,ούρηση κτλπ) 9 (16,8%) ΣΕ με στροφή κεφαλής 3 (5,6%) ΣΕ με αίσθημα παλμών 8 (14,8%) ΣΕ με άλλη μορφή 16 (29,6%) Άμεση ανάνηψη από ΣΕ 17 (31,5%) Συνοδά συμπτώματα κατά την ανάνηψη (απώλεια ούρων, σπασμοί) 9 (16,7%)

13 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟΥ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΣΕ 16,7% (9 ασθενείς) 70,3% (38 ασθενείς) 11,1% (6 ασθενείς) 1,9% (1 ασθενής) VVS/situational/OH arrhythmogenic CSS Mη οριστική

14 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟΥ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΣΕ MH ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ VVS/ΟΗ/ SITUATIONAL CSS Arrhythmo genic Σύνολο <35 ετών 7 2 (22,2%) ετών 16 4 (20%) >65 ετών (40%) Σύνολο ( 29,7%)

15 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟΥ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗΣ ΣΕ MH ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΟΡΙΣΤΙΚΗ VVS/ΟΗ/ SITUATIONAL CSS Arrhythmo genic Σύνολο ΣΕ ( εώς 1) 8 1 (11,1%) ΣΕ ( > 1) (33,3%) Σύνολο (29,7%)

16 ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕΤΑ ΑΠΟ 6 ΜΗΝΕΣ 13% (7 ασθενείς) 87% (47 ασθενείς) χωρίς υποτροπή με υποτροπή

17 ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕΤΑ ΑΠΟ 6 ΜΗΝΕΣ

18

19 ΠΡΟΒΛΕΠΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Logistic regression analysis p value OR 95% CI Άρρεν φύλο 0,001 0, Ηλικία > 65ετών , Αρτηριακή υπέρταση ,828 Άρρεν φύλο Ηλικία>65 ετών Αρτηριακή υπέρταση Υπερλιπιδιαιμία Υπερλιπιδιαιμία Στεφανιαία νόσος Στεφανιαία νόσος Παθολογικό ΗΚΓ ηρεμίας Παθολογικό ΗΚΓ ηρεμίας Οικογενειακό ιστορικό SD * Οικογενειακό ιστορικό SD ΣΕ με τραυματισμό ΣΕ χωρίς προδρομα συμτπώματα ΣΕ με τραυματισμό ΣΕ χωρίς πρόδρομα * 1 Odds ratio

20 ΠΡΟΒΛΕΠΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Sensitivity Specificity PPV NPV Άρρεν φύλο 42,86% (3/7) 38,3% (18/47) 9,38% 81,82% Ηλικία > 65 ετών 57,14% (4/7) 55,32% (26/47) 16,00% 89,66% Αρτηριακή υπέρταση 42,86% (3 /7) 53,19% (22/47) 12,00% 86,21% Υπερλιπιδιαιμία 85,71% (6/7 ) 57,45% (27/47) 23,08% 96,43% Στεφανιαία νόσος 42,86% (3/7) 82,98% (39/47) 27,27% 90,70% Παθολογικό ΗΚΓ ηρεμίας 85,71% (6/7) 38,30% (18/47) 17,14% 94,74% Οικογενειακό ιστορικό SD 0,00% (0/7) 89,36% (42/47) 0,00% 85,71% ΣΕ με τραυματισμό 28,57% (2/7) 55,32% (26/47) 8,7% 83,87% ΣΕ χωρίς πρόδρομα συμπτώματα 0,00% (0/7) 82,98% (39/47) 0,00% 84,78%

21 ΠΡΟΒΛΕΠΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΔΟΚΙΜΑΣΙΩΝ Logistic regression analysis p value OR 95% CI Μάλαξη καρωτιδικού βολβού Μάλαξη καρωτιδικού βολβού Δοκιμασία ενεργούς ορθοστασίας Δοκιμασία ενεργούς ορθοστασίας Δοκιμασία ανάκλισης Δοκιμασία ανάκλισης Δοκιμασία αδενοσίνης Δοκιμασία αδενοσίνης Δοκιμασία προκαιναμίδης * Δοκιμασία προκαιναμίδης Holter ρυθμού * Holter ρυθμού 24ωρής καταγραφής ΗΦΕ * Ηλεκτροφυσιολογική μελέτη Odds ratio

22 ΠΡΟΒΛΕΠΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΩΝ ΔΟΚΙΜΑΣΙΩΝ Sensitivity Specificity PPV NPV Μάλαξη καρωτιδικού βολβού 14,29% (1/7) 97,5% (39/40) 50,00% 86,67% Δοκιμασία ενεργούς ορθοστασίας 0,00% (0/7) 97,88% (46/47) 0,00% 86,79% Δοκιμασία ανάκλισης 28,57% (2/7) 80,85% (38/47) 18,18% 88,37% Δοκιμασία αδενοσίνης 25,00% (1/4) 90,24% (37/41) 20,00% 92,5% Δοκιμασία προκαιναμίδης 0,00% (0/2) 100% (13/13) - 86,67% Holter ρυθμού 24ωρής καταγραφής 0,00% (0/7) 91,49% (43/47) 0,00% 86% Ηλεκτροφυσιολογική μελέτη 0,00% (0/2) 50,00% (4/8) 0,00% 66,67%

23 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Τα επιδημιολογικά χαρακτηριστικά των ΣΕ προσομοιάζουν με τα αντίστοιχα της διεθνούς βιβλιογραφίας Το πρωτόκολλο διερεύνησης είναι πολύπλοκο και χρονοβόρο & οριστικοποιεί την διάγνωση σε σχετικά χαμηλό ποσοστό

24

25 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Χρειάζεται επανεκτίμηση των ασθενών με παράγοντες υψηλού κινδύνου για αρρυθμική συγκοπή Χρειάζεται περαιτέρω αξιολόγηση μεθόδων διερεύνησης ΣΕ