Ι. Κατσούρη, Λ. Αθανασιάδης, Ε. Μπεκιάρης, Μ. Τσολάκη
Εργοθεραπεία Ανήκει στις επιστήμες υγείας και αποκατάστασης, Προάγει την υγεία σε συνεργασία με άλλες επιστήμες, Έχει ως σκοπό την παροχή βοήθειας σε άτομα ώστε να εκτελούν σκόπιμες ΔΚΖ, Nα επιτύχουν την ανεξαρτησία τους, Σημαντικούς λειτουργικούς ρόλους, Στο μέγιστο δυνατό επίπεδο λειτουργικότητας. (ΑΟΤΑ, 2014).
Η Εργοθεραπεία στην Άνοια Συμβάλλει στην εκπαίδευση των περιθαλπόντων, Την περιβαλλοντική προσαρμογή των ατόμων με άνοια, Να μεγιστοποιήσουν τη λειτουργική ανεξαρτησία τους, Την ασφάλεια και την καλύτερη ποιότητα ζωής (Inouye et al, 2014).
Αποτελεσματικότητα της Εργοθεραπευτικής Παρέμβασης Αξιολογήθηκε για διάστημα 40 ημερών σε 34 ασθενείς με αγγειακή άνοια και ΝΑ, Παρατηρήθηκε μεγάλη βελτίωση στους ασθενείς και των δύο ομάδων, Βρέθηκε ότι υπάρχει δυνατότητα ανάκτησης των υπολειμματικών λειτουργικών ικανοτήτων, Στόχο την επίτευξη του υψηλότερου δυνατού επιπέδου αυτονομίας (Baldelli et al, 2007).
Η Εργοθεραπεία στην Άνοια Επικεντρώνεται στην υποστήριξη της λειτουργικότητας του ατόμου, Αξιολογεί τις δεξιότητες, τον εργασιακό ρόλο, προηγούμενα ενδιαφέροντα και χόμπι, Την τρέχουσα καθημερινή ρουτίνα, λαμβάνοντας υπόψη το στάδιο της άνοιας.
Ο ρόλος της Εργοθεραπείας στην Άνοια Να βρει την καλύτερη προσαρμογή, μεταξύ του περιβάλλοντος, των απαιτήσεων του έργου ή της δραστηριότητας (όταν εκτελείται) και της νοητικής ικανότητας των ασθενών (Fraker et al, 2014).
Οι Εργοθεραπευτές Χρησιμοποιούν την κρίση τους, Βασίζονται στην παρατήρηση των καθημερινών δραστηριοτήτων και της λειτουργικότητας των ασθενών, Σε συνδυασμό με τις δοκιμασίες αξιολόγησης, Κάνουν συστάσεις και προτείνουν παρεμβάσεις (Dickerson et al, 2014).
Αξιολόγηση στην Εργοθεραπεία έχει ως στόχο: Να αναγνωρίσει τις δεξιότητες του ατόμου, Να εκτιμήσει το περιβάλλον του, Να προσδιορίσει τα ενδιαφέροντά του.
Στα αρχικά στάδια της το ενδιαφέρον εστιάζεται και στην ασφάλεια, εκτιμάται η δυνατότητα μετακίνησης με προσανατολισμό, η προστασία του ατόμου, νοητικής έκπτωσης: σε περίπτωση προβλημάτων που θίγουν την ασφάλειά του (Tzonichaki, 2010).
Οι εργοθεραπευτές επιλέγουν δοκιμασίες ακολουθώντας βήματα (Crotty & George, 2009): Αναγνώριση του γενικού σκοπού της αξιολόγησης, Να αναγνωρίσει ο ίδιος ο ασθενής τις ανάγκες, τα ενδιαφέροντά, και τις δυσκολίες που τίθενται από τη νόσο, Περεταίρω διερεύνηση των δραστηριοτήτων του ασθενούς, Εκτίμηση των παραγόντων που επηρεάζουν την λειτουργική απόδοση, Εκτίμηση των δοκιμασιών αξιολόγησης, Χρήση των πληροφοριών για την επιλογή της κατάλληλης δοκιμασίας αξιολόγησης.
Κλίμακες αξιολόγησης Λειτουργικότητας: Δοκιμασία ρολογιού (Clock-drawing Test) (Shulman, 2000). Κλίμακα Λειτουργικής Εκτίμησης των Συμπτωμάτων της Άνοιας (Functional rating scale for the symptoms of dementia FRSSD) (Hutton & Dippel, 1988). Δοκιμασία Nοητικής Λειτουργικής Εκτίμησης (Functional-Cognitive Assessment Scale FUCAS) (Kounti, Tsolaki, Kiosseoglou, 2006). Κλίμακα Βασικών Καθημερινών Δραστηριοτήτων του ΚΑΤΖ (ΚΑΤΖ Instrumental Activities Scale) (Katz et al, 1970). Κλίμακα Σύνθετων Δραστηριοτήτων Καθημερινής Ζωής (The Lawton Instrumental Activities of Daily Living Scale IADL) (Lawton & Brody, 1969).
Η αξιολόγηση των ικανοτήτων οδήγησης, (Driver - Assessor Τrained Occupational Therapists) (DATOTs), Βασίζεται στην παρατήρηση των ADL και IADL (Βασικών και Σύνθετων Δραστηριοτήτων Καθημερινής Ζωής), Στα αποτελέσματα συστοιχιών αξιολόγησης, Γίνονται συστάσεις ή εκπαιδευτικές παρεμβάσεις για τις δεξιότητες οδήγησης των ατόμων με νοητικά προβλήματα (Arbesman et al, 2014).
Στόχοι Εργοθεραπευτικής Οι παρεμβάσεις για να είναι αποτελεσματικές πρέπει να είναι: εξατομικευμένες, παρέμβασης εστιάζοντας στις ιδιαίτερες ανάγκες του ατόμου με άνοια, για το συγκεκριμένο στάδιο της νόσου, για να μεγιστοποιηθεί η ανεξαρτησία και η ποιότητα ζωής, τόσο των ατόμων με άνοια όσο και των περιθαλπόντων τους (CAOT, 2010).
Οι εργοθεραπευτές μπορούν να: Βοηθήσουν στις αλλαγές του τρόπου ζωής των ασθενών και των οικογενειών. Μειώσουν το άγχος, την ανησυχία, αλλά και τους παράγοντες που οδηγούν στην κατάθλιψη. Προάγουν την ενασχόληση με νοητικές διεργασίες και την κοινωνική προσαρμογή. Ενισχύσουν την σωματική άσκηση και την απόδοση της μνήμης. Προάγουν υγιείς συνήθειες ύπνου που επηρεάζουν την νοητική απόδοση (Wang, Jin, Liang, 2013).
Οι εργοθεραπευτικές παρεμβάσεις Επικεντρώνονται περισσότερο στις περιοχές: της αυτο-φροντίδας, της ψυχοκοινωνικής συμπεριφοράς, και της ασφάλειας (Fraker, 2014).
Τύποι Εργοθεραπευτικής Παρέμβασης Η απόφαση του τύπου παρέμβασης, θα πρέπει να λαμβάνεται με βάση τις εξατομικευμένες ανάγκες και, τους στόχους του θεραπευτικού προγράμματος (Pool, 2008).
Ομαδική ή ατομική Εργοθεραπευτική παρέμβαση: Η ομαδική παρέμβαση είναι ωφέλιμη για δραστηριότητες, που στοχεύουν στην προώθηση των κοινωνικών δεξιοτήτων και της λεκτικής αλληλεπίδρασης. Η ατομική παρέμβαση για μικρό χρονικό διάστημα, είναι περισσότερο αποτελεσματική από μεγαλύτερης διάρκειας ομαδική παρέμβαση, ενισχύοντας την προσωπικότητα και την ευεξία του ατόμου με άνοια.
Η Εργοθεραπευτική παρέμβαση και αξιολόγηση, βοηθά στη διατήρηση ενός καλύτερου λειτουργικού επιπέδου, διάθεσης και κατάστασης υγείας των ατόμων με άνοια, για καλύτερη ποιότητα ζωής, Συμπερασματικά και προάγει το αίσθημα επάρκειας των περιθαλπόντων (Graff et al, 2007).
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας!