Τύπου Ι (ινσουλινοεξαρτώμενος) Τύπου ΙΙ (μη ινσουλινοεξαρτώμενος) Γεωργία Τσιάππα Κλινική Παιδιατρική Διαιτολόγος Νοσοκομείο Αρχ. Μακάριος ΙΙΙ MODY (maturity onset diabetes in the young διαβήτης ενηλίκων στους νέους) Διαβήτης Κυήσεως 6,8,15/10/10 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 2 Επίτευξη καλού ελέγχου γλυκόζης (ισορροπία ινσουλίνης υδατανθράκων) Επίτευξη και διατήρηση υγιεινού σωματικού βάρους Φυσιολογική ανάπτυξη στα παιδιά Διατήρηση φυσιολογικού λιπιδαιμικού προφίλ Μείωση των μακροχρόνιων επιπλοκών Ικανοποιητική διατροφική πρόσληψη Εξατομικευμένη διατροφική αντιμετώπιση 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 3 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 4 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 5 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 6 1
Μείωση*** σωματικού βάρους στους υπέρβαρους Υδατάνθρακες 50 60% Μείωση απλών υδατανθράκων Μέχρι 25γρ/μέρα πρόσθετης ζάχαρης Αύξηση φυτικών ινών 25 30γρ/μέρα Μείωση ολικού λίπους 30% Πρωτεϊνη 10 15% (όπως γενικό πληθυσμό) Αλάτι 6γρ/μέρα Αλκοόλ με μέτρο «Ειδικά» διαβητικά προϊόντα δεν συστήνονται Διατήρηση του σωματικού βάρους με ταυτόχρονη αύξηση του ύψους Αν έχει σχεδόν επιτευχθεί το τελικό ύψος, μείωση του σωματικού βάρους Σε έντονη παχυσαρκία: 2 5 χρονών 0.5kg / μήνα 6 11 χρονών <1 kg / βδομάδα 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 7 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 8 Απόλαυση ποικιλία ισορροπία Υγιεινό σωματικό βάρος Τακτικά γεύματα με υδατάνθρακες Ψήλη σε φυτικές ίνες Χαμηλή σε λίπος Αποφυγή ζάχαρης, αλατιού Μειωμένη χρήση αλκοόλ Άσκηση Αποφυγή καπνίσματος Για αποφυγή δραματικών αυξομειώσεων γλυκόζης 3 κύρια γεύματα με αμυλούχα τροφή πλούσια σε φυτικές ίνες 2 3 ενδιάμεσα σνακ 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 9 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 10 Ψωμί ολικής αλέσεως Πατάτες όχι σε λάδι Ρύζι μαύρο, αναποφλοίωτο Πουργούρι Μακαρόνια μαύρα, χωριάτικα Δημητριακά προγεύματος πλούσια σε φυτικές ίνες Όσπρια Καλαμπόκι Αδιάλυτες Φυτικές Ίνες: Σημαντικές στην εντερική λειτουργία Ολοσίταρο ψωμί, ολοσίταρα δημητριακά, καφέ ρύζι, μαύρα μακαρόνια Διαλυτές Φυτικές Ίνες: Βελτίωση γλυκαιμικού ελέγχου Όσπρια, φρούτα, λαχανικά, βρώμη 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 11 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 12 2
Αίσθημα κορεσμού Καλύτερη λειτουργία εντέρου ΑΠΛΟΙ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ Μείωση χοληστερόλης (ολικής και LDL) στο αίμα Καλύτερος έλεγχος γλυκόζης Ολοσίταρα δημητριακά, όσπρια, φρούτα και λαχανικά ΣΥΝΘΕΤΟΙ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ ΠΛΟΥΣΙΟΙ ΣΕ ΦΥΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 13 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 14 4 φρούτα την ημέρα Όχι όλα μαζί Οποιοδήποτε φρούτο στο μέγεθος ενός μέτριου μήλου Όχι χυμούς φρούτων Όλα τα λαχανικά σε ελεύθερες ποσότητες και στα ενδιάμεσα 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 15 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 16 ΖΑΧΑΡΗ ΑΛΑΤΙ ΟΧΙ ΣΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙ ΑΛΚΟΟΛ ΜΕ ΜΕΤΡΟ ΚΑΦΕΣ 2 3 ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ BDA : μέχρι 25 γρ/μερα Κανένα πλεονέκτημα φρουκτόζης στην γλυκαιμική αντίδραση Κατανάλωση στα πλαίσια διατροφής χαμηλής σε λιπαρά και ψηλής σε φυτικές ίνες 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 17 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 18 3
Ειδικές γλυκαντικές ουσίες (ασπαρτάμη, ακεσουλφάμη Κ, σουκραλόζη, σακχαρίνη) Διαβητική μαρμελάδα, πολτός φρούτων χωρίς ζάχαρη Αναψυκτικά χωρίς ζάχαρη Άπαχο γιαούρτι φρούτου χωρίς ζάχαρη Κρέμα / ρυζόγαλο / μαχαλεπί με άπαχο γάλα και γλυκαντικό Τζέλλι χωρίς ζάχαρη «Ειδικά Διαβητικά Προϊόντα»????? Διπλάσιοςκίνδυνοςκαρδιοπαθειών Πρόσληψη στη διατροφή μας >40% Συστάσεις: Ολικό λίπος <30% Κορεσμένο λίπος 10% Πολυακόρεστο 10% Μονοακόρεστο >10% 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 19 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 20 Αποφύγετε τα τηγανιτά Ελάχιστο λάδι στο μαγείρεμα (2 3 κουταλιές για ολόκληρη την οικογένεια) Σχάρα, φούρνο, βραστά, ατμό, κατσαρόλα, αρόλα με λίγο λάδι Αφαιρείτε το ορατό λίπος από το κρέας πριν το μαγείρεμα Όσπρια, σόγια, κοτόπουλο, γαλοπούλα, κουνέλι, ψάρι 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 21 Χοιρινό 1 2 φορές τη βδομάδα Βοδινό, αρνί πιο σπάνια Αποφύγετε βούτυρο, μαργαρίνη Άπαχο γάλα, άπαχο γιαούρτι Τυριά χαμηλά σε λιπαρά μέχρι 15% λίπος Μέχρι 2 κρόκους αυγών τη βδομάδα Αποφύγετε γλυκίσματα, σοκολάτες, παγωτά κτλ. (Λίπος + ζάχαρη) 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 22 Υδατάνθρακες πλούσιοι σε φυτικές ίνες Λιπαρές Τροφές ΕΛΑΧΙΣΤΟ Η ΚΑΘΟΛΟΥ ΑΛΑΤΙ ΣΤΟ ΜΑΓΕΙΡΕΜΑ ΚΑΘΟΛΟΥ ΑΛΑΤΙ ΣΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙ ΑΠΟΦΥΓΕΤΕ ΑΛΛΑΝΤΙΚΑ, ΕΛΙΕΣ, ΤΣΙΠΣ, ΞΗΡΟΥΣ ΚΑΡΠΟΥΣ, ΚΥΒΟΥΣ ΖΩΜΩΝ, ΣΑΛΤΣΕΣ Η ΣΟΥΠΕΣ ΣΕ ΠΑΚΕΤΑ 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 23 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 24 4
ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΓΕΤΑΙ ΠΟΛΛΕΣ ΘΕΡΜΙΔΕΣ, ΚΑΘΟΛΟΥ ΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ 1 2 ΠΟΤΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΜΕ ΑΠΟΧΗ 2 ΜΕΡΕΣ ΤΗ ΒΔΟΜΑΔΑ 1 ΠΟΤΟ = 1 ΜΙΚΡΟ ΠΟΤΗΡΙ ΚΡΑΣΙ = 1 ΠΟΤΗΡΙ ΜΠΥΡΑ = 1 ΜΕΖΟΥΡΑ ΚΟΝΙΑΚ, ΟΥΙΣΚΙ, ΟΥΖΟ, ΤΖΙΝ, ΒΟΤΚΑ, ΖΙΒΑΝΙΑ ΑΠΟΦΥΓΕΤΕ ΤΑ ΛΙΚΕΡ, ΣΙΕΡΥ, ΚΟΥΜΑΝΤΑΡΙΑ, ΓΛΥΚΟ ΚΡΑΣΙ 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 25 Δεν συνιστώνται Ακριβά και αχρείαστα Συνεχίζουν τον μύθο για ειδική διατροφή Μπορεί να θεωρηθούν σαν ελεύθερες τροφές Πλούσια σε λιπαρά Φρουκτόζη σαν γλυκαντικό Σορβιτόλη υπακτική δράση Συμβουλή από κλινικό διαιτολόγο 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 26 Οι κατάλογοι αντιστοιχιών είναι κατάλογοι τροφών σε συγκεκριμένες ποσότητες (μερίδεςισοδύναμα) οι οποίες περιέχουν την ίδια ποσότητα υδατανθράκων όπως τις υπόλοιπες τροφές στον ίδιο κατάλογο. Γι αυτό, κάθε τροφή σε κάθε κατάλογο μπορεί να ανταλλαχθεί με οποιαδήποτε άλλη τροφή στον ίδιο κατάλογο. 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 27 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 28 1 ανταλλαγή ή ισοδύναμο = 15γρ υδατάνθρακες Γάλα και Γιαούρτι Φρούτα Άμυλο και Αμυλούχα Λαχανικά 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 29 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 30 5
Αλεύρι άσπρο ή ολικής αλέσεως 3 κουταλιές Γλυκοκόλοκο Δημητριακά βρώμης Καλαμπόκι Κολοκάσι 1/3 φλυντζάνι Κράκερς ολοσίταρα 3 Μακαρόνια άσπρα ή μαύρα Μπιζέλι Ολοσίταρα δημητριακά προγεύματος Οσπρια ξηρά 1/3 φλυντζάνι Οσπρια φρέσκα Παξιμάδια ολοσίταρα 3 Πατάτα 1 μικρή 2 σε μέγεθος αυγού Πατάτα πουρέ Πίττα μαύρη ½ μικρή ή 1/4 μεγάλη Πουργούρι Ρύζι άσπρο ή μαύρο / καφέ 1/3 φλυντζάνι 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 31 Ακτινίδιο 1 Ανανάς 3/4 φλυντζάνι φρέσκο κονσέρβα Αχλάδι 1 μικρό ή ½ μεγάλο Γκρέιπφρουτ ½ Δαμάσκηνα 2 φρέσκα ή 3 παστά Καρπούζι 1 κομμάτι () Κεράσια 12 Κλεμεντίνες 2 Μανταρίνι 1 μεγάλο ή 2 μικρά Μέσπιλα 4 Μήλο 1 μέτριο Μπανάνα 1 μικρή ή ½ μεγάλη Νεκταρίνι 1 Παπουτσόσυκα 2 Πεπόνι Πορτοκάλι 1 Ροδάκινο 1 φρέσκο ή κονσέρβα Ρόδι ½ Σταφύλι 15 μικρές ρώγες Σύκα 1 μεγάλο ή 2 μικρά φρέσκα ή 1 παστό Φορμόζες 2 μικρές Φράουλες Φρουτοσαλάτα Χρσόμηλα 4 φρέσκα ή παστά κονσέρβα 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 32 Αϊράνι Γάλα άπαχο Γάλα άπαχο εβαπορέ Γάλα άπαχο σε σκόνη 2 κουταλιές Γάλα ημίπαχο Γάλα ημίπαχο εβαπορέ Γάλα ολόπαχο Γάλα ολόπαχο εβαπορέ Γάλα σόγιας με ασβέστιο Γιαούρτι άπαχο Γιαούρτι άπαχο φρούτου (0% ζάχαρη) Γιαούρτι light 3/4 φλυντζάνι Αγγουράκια, Αγκινάρες, Αγριόχορτα, Καρότα, Κολοκυθάκια, Κουλούμπρα, Κουνουπίδι, Κραμπί, Κρεμμύδια, Λαχανάκια Βρυξελλών, Μανιτάρια, Μαρούλι, Μελιτζάνες, Μπάμιες, Μπρόκολο, Παντζάρια, Πιπεριές, Πράσα, Ραπανάκια, Σέλινο, Σπανάχι, Σπαράγγια, Τομάτες, Φασολάκια, Χυμός τομάτας 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 33 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 34 Φρούτα Σαλάτα / Λαχανικά Γάλα Γιαούρτι Ψωμί Κρέας ημητριακά Κοτόπουλο Όσπρια Ψάρι Αμυλούχα Τροφές με λαχανικά πρωτεΐνη 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 35 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 36 6
ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΓΛΥΚΟΖΗΣ ΜΕΙΩΣΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ, ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΩΝ, ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ 30 ΛΕΠΤΑ ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ ΠΕΡΠΑΤΗΜΑ, ΠΟΔΗΛΑΤΟ, ΚΟΛΥΜΠΙ ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕ ΑΘΛΗΜΑ ΜΑΣ ΑΡΕΣΕΙ 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 37 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 38 Όταν είναι μεγάλης διάρκειας: Επιπρόσθετοι υδατάνθρακες (πριν, κατά την διάρκεια και μετά) Τακτικός έλεγχος γλυκόζης Πιθανή μείωση ινσουλίνης Ένεση στην κοιλιακή χώρα Χυμός φρούτου ή σοκολάτα να υπάρχουν κοντά Εφίδρωση Χλωμάδα Αλλαγή στον λόγο Πείνα Συγχιτικότητα Αλλαγή προσωπικότητας Τρέμουλο, τάση λιποθυμίας Πονοκέφαλος Αλλαγή στην όραση Ευερεθιστικότητα Απώλεια συγκέντρωσης 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 39 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 40 Κατανάλωση πολύ μικρού γεύματος (πολύ λίγοι υδατάνθρακες) Αποφυγή ενδιάμεσου σνακ ή γεύματος Καθυστέρηση γεύματος Υπερβολική άσκηση Υπερβολική δόση ινσουλίνης/ υπογλυκαιμικών δισκίων Αλκοόλ Στρες Ζεστός καιρός ΑΜΕΣΩΣ: ΖΑΧΑΡΗ ΣΕ ΠΟΤΟ Η ΤΡΟΦΗ ΜΕΤΑ: ΤΡΟΦΗ ΠΛΟΥΣΙΑ ΣΕ ΦΥΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ ΧΥΜΟΣ ΦΡΟΥΤΟΥ ΚΑΙ ΜΑΥΡΑ ΠΑΞΙΜΑΔΙΑ ΜΑΥΡΟ ΨΩΜΙ ΜΕ ΜΕΛΙ ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΟ ΚΑΙ ΜΑΥΡΗ ΦΡΥΓΑΝΙΑ 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 41 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 42 7
ΠΑΝ ΜΕΤΡΟΝ ΑΡΙΣΤΟΝ Ισορροπία σε κάθε στιγμή 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 43 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 44 ΑΠΟΡΙΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Μαζί, εκπαιδευτικοί και επαγγελματίες υγείας, μπορούμε να βοηθήσουμε το μαθητή με διαβήτη να φροντίζει τον εαυτό του, να φοιτά στο σχολείο, να συμμετέχει στις σχολικές δραστηριότητες και να απολαμβάνει τη ζωή 6,8,15/10/10 Γεωργία Τσιάππα, Κλινική Παιδιατρική ιαιτολόγος 45 6,8,15/10/10 Σας ευχαριστώ Γεωργία Τσιάππα, για Κλινική την Παιδιατρική προσοχή ιαιτολόγος σας! 46 8