Η αξία του ενδονοσοκομειακού ΗΕΓ στην ιατρική διαδικασία λήψης αποφάσεων

Στρογγυλό τραπέζι Επιληψία & Διάγνωση Η αξία του ενδονοσοκομειακού ΗΕΓ στην ιατρική διαδικασία λήψης αποφάσεων Παν. Η. Πολυχρονόπουλος Νευρολόγος Αναπλ. Καθηγητής Πανεπ. Πατρών

Στρογγυλό τραπέζι Επιληψία & Διάγνωση Η αξία του ενδονοσοκομειακού ΗΕΓ στην ιατρική διαδικασία λήψης αποφάσεων Στην Επιληψία Σε άλλες παθήσεις πλην Επιληψίας

Το ΗΕΓ σήμερα Παρά την πρόοδο των τεχνολογίας, το ΗΕΓ παραμένει η πιο χρήσιμη, φθηνή και αβλαβής μέθοδος διάγνωσης και θεραπείας των Επιληψιών. Είναι η πιο ειδική μέθοδος προσδιορισμού του επιληπτογόνου φλοιού, μέσω των ισοδύναμων βιο-δεικτών του, των επιληπτόμορφων εκφορτίσεων (ΕπΕκφ). Για ακριβείς απαντήσεις, πρέπει να γίνεται σε πιστοποιημένα εργαστήρια από έμπειρους τεχνικούς και να ερμηνεύεται από εκπαιδευμένους γιατρούς, που έχουν τις κατάλληλες κλινικές πληροφορίες. 1η ΗΕΓ καταγραφή-1924 Hans Berger 1873-1941 Εργαστήριο του Berger-1932

Πως βοηθά το ΗΕΓ στην Επιληψία Α. Διάγνωση της Επιληψίας ΔΔ των παροξυντικών νευρολογικών επεισοδίων. Επιβεβαίωση της κλινικής διάγνωσης της Ε σε ασθενείς (Ανίχνευση ΕπΕκφ). Διάκριση μεταξύ γενικευμένης και εστιακής επιληψίας. (τύπος της Ε) Ταυτοποίηση του επιληπτικού συνδρόμου σε συνδυασμό με τα κλινικά στοιχεία. (Σύνδρομο) Αναγνώριση της Φωτοευαισθησίας. Video-EEG: Ανίχνευση κλινικών επεισοδίων κατά την διάρκεια των ΕπΕκφ. (Tεκμηρίωση της Ε) Β. Διαχείριση και θεραπεία της Επιληψίας Εκτίμηση κινδύνου υποτροπής μετά μια απρόκλητη κρίση. Επιλογή ΑΕΦ θεραπείας. Πιθανότητα υποτροπής των κρίσεων μετά τη διακοπή της θεραπείας. Ταυτοποίηση της επιληπτογόνου ζώνης σε υποψήφιους για χειρουργείο. Παρακολούθηση του convulsive και non-convulsive status. S J M Smith J Neurol Neurosurg Psychiatry 2005

Έχει ο ασθενής επιληψία? Οι Μεσοκρισικές ΕπΕκφ διακρίνουν μεταξύ επιληπτικών και μη επιληπτικών παροξυντικών επεισοδίων και τεκμηριώνουν τη διάγνωση της Επιληψίας Επιληπτόμορφες Κυματομορφές Αιχμές Αιχμηρά κύματα Επιληπτόμορφα ΗΕΓ Πρότυπα Συμπλέγματα Αιχμής-Κύματος Συμπλέγματα Βραδείας Αιχμής-Κύματος Συμπλέγματα Αιχμής-Κύματος 3-Hz Πολυαιχμές Υψαρρυθμία

Προσοχή στις Καλοήθεις Επιληπτόμορφες Παραλλαγές (Benign Epileptiform Variants-BEVs) ΗΕΓ κυματομορφές που υποδύονται επιληπτόμορφες ανωμαλίες. Δεν έχουν σχέση με την Επιληψία και θεωρούνται παραλλαγές άνευ κλινικής σημασίας. Η αναγνώριση τους είναι σημαντική για να αποφευχθεί υπερ-ερμηνεία του ΗΕΓ. Wicket waves 14- and 6-Hertz Positive Bursts Rhythmic Mid-temporal Theta of Drowsiness (Psychomotor Variant)

ΕπΕκφ στο μεσοκρισικό ΗΕΓ δεν σημαίνουν αυτόματα Επιληψία Φυσιολογικό ΗΕΓ δεν αποκλείει την Επιληψία Σε υγιείς ενήλικες: επίπτωση ΕπΕκφ στο ΗΕΓ ρουτίνας: 0,5%. Σε υγιή παιδιά υψηλότερη: 2 4%. (Καλοήθεις εστιακές ΕπΕκφ της παιδικής ηλικίας) Σε άλλες εγκεφαλικές παθήσεις: 10 30%. (Όγκοι-ΚΕΚ-Κρανιοτομή-Συγγενείς εγκεφ. βλάβες) Προσοχή, ειδικά εάν το ιστορικό δεν υποστηρίζει με σαφήνεια τη διάγνωση της Ε. Μόνο 29 55% ασθενών με Ε αναδεικνύει ΕπΕκφ το πρώτο ΗΕΓ ρουτίνας. Συνδυασμός καταγραφών ύπνου-εγρήγορσης αυξάνει τα ποσοστά στο 80%. Η στέρηση ύπνου ενεργοποιεί ΕπΕκφ κυρίως στις ιδιοπαθείς επιληψίες Μεσοκρισικό ΗΕΓ εντός 24h από την κρίση ίσως έχει αυξημένες πιθανότητες ανάδειξης ΕπΕκφ. Επανάληψη των ΗΕΓ (έως και 4 καταγραφές) αυξάνει τα ποσοστά στους ενήλικες. Περίπου 10% των ασθενών με Ε δεν θα δείξουν ποτέ ΕπΕκφ στο ΗΕΓ Gregory RP, et al. Electroencephalogram epileptiform abnormalities in candidates for aircrew training. Electroencephalogr Clin Neurophysiol 1993. Zivin L, Marsan CA. Incidence and prognostic significance of epileptiform activity in the EEG of non-epileptic subjects. Brain 1968.

Ιδιοπαθείς Γενικευμένες Επιληψίες (IGE) - Μεσοκρισικό ΗΕΓ Στις IGE: Αμφι-σύγχρονες γενικευμ. εκφορτίσεις αιχμής/πολυαιχμής/βραδέος κύματος 3-6Hz, ομαλό background και αυξημένη συχνότητα φωτοευαισθησίας. Πολυαιχμές είναι συχνές σε φαινότυπους που επικρατούν οι μυοκλονίες. Στην Παιδική Αφαιρετική Ε: Aμφι-σύγχρονες γενικευμ. εκφορτίσεις 3 Hz αιχμή/κύμα. Φωτοευαισθησία είναι σπάνια (<10%). Στην Εφηβική Αφαιρετική Ε: περισσότερες πολυαιχμές και συμπλέγμ. αιχμής/κύματος >3 Hz. Στην Εφηβική Μυοκλονική Ε: βραχείες εκφορτ. πολυαιχμών/αιχμών/κύματος με ασυμμετρίες ή πλαγίωση και με εστιακές ανωμαλίες στο 40%. Φωτοευαισθησία συχνή (40-50%). Γενικευμένες τονικοκλονικές κρίσεις στην αφύπνιση: δεν έχουν ειδικά ΗΕΓ χαρακτηριστικά C.P. Panayiotopoulos (ed.), Atlas of Epilepsies, Springer-Verlag London Limited 2010

Ασθενής 7 ετών με αφαιρέσεις: Τυπική εκφόρτιση 3 Hz αιχμή-κύμα με πρόσθια επικράτηση. Aσθενής 6 ετών με IGE: Βραχεία γενικευμένη παροξυντική εκφόρτιση συμπλεγμάτων αιχμής κύματος επί ομαλού background

Ασθενής με IGE Εστιακές μετωπιαίες ΕπΕκφ, λίγα msecs μετά μια αφαιρετική κρίση Εύκολα μπορούν να παρερμηνευτούν ως ανωμαλίες που υποδεικνύουν εστιακή επιληψία.

Εστιακές Επιληψίες - Μεσοκρισικό διάγραμμα Εστιακές αιχμές και συμπλέγματα αιχμής-κύματος είναι το χαρακτηριστικό των Εστιακής Ε. Το background είναι ανώμαλο με διάσπαρτες βραδυρρυθμίες. Αγόρι 8 ετών. Εστιακά συμπλέγματα αιχμής-κύματος Ε κροταφικού λοβού Δ. Αγόρι 14 ετών. Εστιακά συμπλέγματα αιχμής-κύματος Μετωπιαίες κρίσεις στη συμπληρωματική κινητική περιοχή

Εστιακές Επιληψίες-Μεσοκρισικό διάγραμμα Στις Εστιακές Ε μπορεί να καταγραφούν και γενικευμένες ΕπΕκφ. Οφείλονται στο φαινόμενο του δευτεροπαθούς αμφοτερόπλευρου συγχρονισμού που μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένη διάγνωση γενικευμένης Ε. Εμφανίζεται συχνότερα στις μετωπιαίες επιληψίες. Συνύπαρξη Εστιακών και Γενικευμένων ΕπΕΚΦ σε 7χρονο αγόρι με καλοήθη παιδική Ε με ινιακούς παροξυσμούς

Εστιακές Επιληψίες-Μεσοκρισικό διάγραμμα Διαλείπουσα ρυθμική δ δραστηριότητα στον κροταφικό λοβό είναι ισχυρή ένδειξη επιληπτογόνου δραστηριότητας. Περιοδικά πλαγιωμένες εκφορτίσεις (PLEDs) σε φλοιώδεις ή υποφλοιώδεις βλάβες και οξείες συμπτωματικές κρίσεις. Διαλείπουσα Ρυθμική δ Δραστηριότητα Γυναίκα με επεισόδια αφασίας λόγω σύνθετων κρίσεων PLEDs σε ηλικιωμένη γυναίκα Έμφρακτο Δ μετωπιαία και εστιακές κρίσεις

ΗΕΓ κατά την κρίση- Video EEG καταγραφή Το κρισικό ΗΕΓ έχει μεγίστη διαγνωστική αξία, ιδιαίτερα αν συνοδεύεται Video καταγραφή. ΔΔ παροξυντικών επεισοδίων επιληπτικής αρχής ή άλλης φύσης. (πχ συγκοπή, ψυχογενείς κρίσεις, εξωπυραμιδικές δτχ). Ταξινόμηση του τύπου των κρίσεων με αποτέλεσμα την κατάλληλη επιλογή ΑΕΦ. Ποσοτικοποίηση των ΕπΕκφ ή της συχνότητας των κρίσεων ειδικά μετά την έναρξη της θεραπείας. Εντόπιση της εστίας έναρξης της κρίσης και των οδών διασποράς δηλ. της επιληπτογόνου ζώνης για την προεγχειρητική εκτίμηση των φαρμακο-ανθεκτικών επιληψιών. Διαφορική διάγνωση των υπνικών κρίσεων από τις παραυπνίες. C.P. Panayiotopoulos (ed.), Atlas of Epilepsies, Springer-Verlag London Limited 2010

Κρισικό ΗΕΓ-Αναγνώριση των εστιακών κρίσεων Οι ΗΕΓ κυματομορφές στα πρώτα 30 sec της εστιακής κρίσης αποτελούν το πιο σημαντικό εντοπιστικό στοιχείο της. Η εντοπιστική αξία του κρισικού ΗΕΓ είναι μεγαλύτερη σε κροταφικές παρά σε εξωκροταφικές Ε. Η εστιακή κρίση ξεκινά με οποιαδήποτε ΗΕΓ συχνότητα (δ,θ,α,β). Ενίοτε προηγείται έκπτωση ή αύξηση του δυναμικού του background ή και εξαφάνιση των μεσοκρισικών αιχμών. Το σύνηθες κρισικό ΗΕΓ πρότυπο της εστιακής κρίσης Ρυθμικές ΕπΕκφ, λίγο έως πολύ οργανωμένες, κυμαινόμενες σε ύψος και συχνότητα, πλαγιωμένες ή εντοπισμένες σε μερικά ηλεκτρόδια. Ακολουθεί μετα-κρισική επιβράδυνση, διάχυτη ή εστιασμένη. Πιθανή εξέλιξη σε δευτεροπαθώς γενικευμένη κρίση. S J M Smith J Neurol Neurosurg Psychiatry 2005

Τυπικό Κρισικό ΗΕΓ Έσω Κροταφικού Λοβού (Engel et al. 2008) «Επιπέδωση» των ρυθμών στις πρόσθιες κροταφικές απαγωγές. Ρυθμική εκφόρτιση αιχμών 5-7 Ηz με προοδευτική επιβράδυνση της συχνότητας με ομο- ή αντίπλευρη διασπορά αλλά κυρίαρχη κροταφική εντόπιση. Συχνά στην έναρξη υπάρχουν μυικά artifacts λόγω στοματο-προσωπικών αυτοματισμών ΗΕΓ κρίσης Αρ Κροταφικού Λοβού. Αιφνίδια παύση μεσοκρισικών θ και αιχμηρών κυμάτω Εστιακή «αποπλάτυνση» των ρυθμών- Ρυθμική ΕπΕκφ με Αρ κροταφική επικράτηση

Κρισικό ΗΕΓ Δεξ Κροταφ Λοβού Φαρμακο-ανθεκτική Ε Μυϊκά Παράσιτα (αυτοματισμοί) Δεξιά κροταφική Ρυθμική ΕπΕκφ Προοδευτική διακύμανση σε συχνότητα-ύψος Άφθονα μυικά παράσιτα (εμφάνιση ασύμμετρης τονικοκλονικής κρίσης) Τέλος της κλονικής φάσης Εμφάνιση ΕπΕκφ στον Αριστ Κροταφικό Λοβό με οπίσθια επικράτηση

Ασυμφωνία μεταξύ απεικονιστικών και ΗΕΓραφικών ευρημάτων Κρίση πρόσθιου κροταφικού λοβού Δεξιά σε ασθενή με Έσω Κροταφική Σκλήρυνση Αριστερά Η ΗΕΓ έναρξη της κρίσης κρύβεται από μυικά παράσιτα (αυτοματισμοί) Ακολουθεί Δεξιά Κροταφική Ρυθμική εκφόρτιση κυμαινόμενη σε συχνότητα και ύψος

Κρισικό ΗΕΓ Μετωπιαίου Λοβού. ΗΕΓ χωρίς ανωμαλίες ακόμα κι αν οι κρίσεις είναι ανθεκτικές στην θεραπεία. Εστιακές ανωμαλίες σπάνιες (μεγάλο μέρος του μετωπιαίου λοβού απρόσιτο στα επιφαν. ηλεκτρόδια, εκτεταμένες συνδέσεις μεταξύ των λοβών, αμφι-μετωπιαίες βλάβες σε μετατραυματική Ε) ΕπΕκφ ξεκινούν από τις μετωπιαίες περιοχές με ρυθμική εκφόρτιση αιχμή-κύμα με κυμαινόμενη ασυμμετρία ύψους. Μετωπιαία κρίση Δεξ. Επαναλαμβανόμενες αιχμές (παροξυσμική ταχεία δραστηριότητα) Αφαίρεση Μετωπιαίου Λοβού ( frontal absence ). Ρυθμικά συμπλέγματα αιχμής κύματος 3.5 4 c/s, με Δ Μετωπιαία έναρξη και Δ Ημισφαιρική επικράτηση.

Κρίσεις Ινιακού Λοβού Αρχικά σε κρίσεις από τις έσω ινιακές δομές δεν φαίνονται σαφείς ΗΕΓ ανωμαλίες ή υπάρχει λανθασμένη εντόπιση της εστίας Στην εξέλιξη της κρίσης εμφανίζεται χαμηλού δυναμικού ταχεία δραστηριότητα που προοδευτικά ακολουθείται από ρυθμική επιληπτόμορφη δραστηριότητα Svenbjornsdottir and Dunkan 1993 Καλοήθης Ινιακή Επιληψία της παιδικής ηλικίας Εκφόρτιση αιχμών που αποκλείεται με το άνοιγμα των οφθαλμών Μιτοχονδριακή Νόσος Επαναλαμβανόμενες εκφορτίσεις αιχμών Αρ. Ινιακά

Κρίσεις του Βρεγματικού Λοβού Το κρισικό ΗΕΓ δίνει πτωχές πληροφορίες ιδιαίτερα σε κρίσεις χωρίς δτχ συνείδησης. Στην έναρξη της κρίσης διάχυτες ανωμαλίες και αιχμές που διασπείρονται πρόσθια ή οπίσθια. Λόγω ταχείας διασποράς της εκφόρτισης η αξία της εντόπισης της εστίας είναι μειωμένη Svenbjornsdottir and Dunkan 1993 Α/φ Δυσπλασία Δ Βρεγματικά. Εκφορτίσεις αιχμών Δεξ. Κεντρικά

Το ΗΕΓ στο Status Epilepticus A. Status με σπασμούς Επιβεβαιώνει ότι ο ασθενής έχει Status και όχι ψευδο-status. ΔΔ από άλλες αιτίες δτχ συνείδησης και stupor (φαρμακευτικό κώμα ή εγκεφαλοπάθεια). ΗΕΓ παρακολούθηση Status υπό γενική αναισθησία καθώς η κρίση μπορεί να συνεχίζεται ηλεκτρογραφικά χωρίς κλινικές εκδηλώσεις, λόγω της γενικής αναισθησίας Ποιος είναι ηλεκτρογραφικά ο τελικός στόχος θεραπείας του Status με σπασμούς είναι αβέβαιο. Όριο αναισθησίας θεωρείται το Burst suppression, αλλά όλοι οι ασθενείς δεν το ανέχονται. Ίσως η ηλεκτρογραφική κατάπαυση των κρίσεων να είναι επαρκής.

Burst Suppression ΗΕΓ πρότυπο με εναλλασσόμενες περιόδους βραδέων κυμάτων μεγάλου ύψους (burst) και περιόδους «επιπέδωσης» (suppression) του διαγράμματος Καταστέλλεται η δραστηριότητα στα νευρωνικά δίκτυα (networks) του φλοιού Κωματώδεις καταστάσεις-(υποξία, υποθερμία, τοξίκωση με φάρμακα, αναισθησία, παιδικές εγκεφαλοπάθειες) Amzica F, Basic physiology of burst-suppression. Epilepsia 2009

Η ΗΕΓ ακολουθία του Burst Suppression

Το ΗΕΓ στο Status Epilepticus B. Status Epilepticus χωρίς σπασμούς (NCSE) Ευρύτερη χρήση του ΗΕΓ στις ΜΕΘ έχει δείξει ότι το NCSE είναι πιο συχνό από ότι εθεωρείτο. Επίπτωση NCSE 14-24 περιπτ./100.000 κατ. Αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 1/3 όλων των περιπτώσεων SE. (πληθυσμιακές μελέτες). Αφορά σε διαφορετικά σύνδρομα με δύσκολη διάγνωση που συχνά απαιτούν διαφορετική θεραπεία. Φαινομενολογικά το NCSE περιλαμβάνει ευρύ φάσμα καταστάσεων χωρίς εμφανείς σπασμούς. o Κώμα o Έκπτωση συνείδησης o Stupor o Σύγχυση o Μειωμένη/κυμαινόμενη ανταπόκριση o Δτχ συμπεριφοράς o Πρόσφατης έναρξης ψύχωση

NCSE : Η διάγνωση εξαρτάται κυρίως από το ΗΕΓ Όταν το ΗΕΓ δείχνει τυπικές επιληπτόμορφες εκφορτίσεις, η διάγνωση είναι εύκολη. Σε εγκεφαλοπάθειες η ΗΕΓραφική Δ.Δ. των εγκεφαλοπαθητικών κυματομορφών είναι δύσκολη. >8% των ασθενών σε κώμα χωρίς εμφανείς κρίσεις πάσχουν από NCSE. Το NCSE διαφεύγει της διάγνωσης σε ηλικιωμένους με σύγχυση. Ομοιότητες του ΗΕΓ σε Αφαιρετικό status και σε Κωματώδεις ασθενείς με γενικευμένα περιοδικά συμπλέγματα

Τυπικό Αφαιρετικό SE Typical absence status epilepticus in idiopathic generalized epilepsy Cascino GD., Epilepsia 1993 Αφορά ασθενείς με ιδιοπαθή γενικευμένη επιληψία. Πρόκειται για παρατεταμένες αφαιρετικές κρίσεις. ΗΕΓ: συνεχείς ή ασυνεχείς εκφορτίσεις 3-Hz αιχμήςκύματος. Περιλαμβάνονται και οριακές περιπτώσεις που δεν είναι σαφές που ταξινομούνται: (ΗΕΓ με ανώμαλα συμπλέγματα αιχμής-κύματος / παρατεταμένες εκφορτίσεις αιχμών- αιχμηρών κυμάτων ή συμπλεγμάτων πολύ-αιχμής/κύματος).

De novo αφαιρετικό SE στην όψιμης έναρξης De novo absence status epilepticus of late onset Εκδηλώνεται σε ενήλικες με πιθανό ιστορικό IGE ή μετά απόσυρση από αλκοόλ ή ψυχοτρόπα φάρμακα. Ανταποκρίνεται ταχέως σε χαμηλές δόσεις βενζοδιαζεπινών ΕΦ (πχ Lorazepam 1mg) υπό ΗΕΓ καταγραφή. Μακροχρόνια θεραπεία με ΑΕΦ ενδείκνυται επί εστιακών ανωμαλιών στο ΗΕΓ ή MRI. Γυναίκα 55 ετών. «Παράξενη» συμπεριφορά για ώρες ή ημέρες, αδιαφορία για τα καθημερινά, συγχυτική, ευερέθιστη. ΗΕΓ : συνεχή συμπλέγματα αιχμής-κύματος 3-4 Hz Szucs et al., Epileptic Disord 2008

Άτυπο Αφαιρετικό Status Atypical absence status epilepticus Εκδηλώνεται σε επιληπτικές εγκεφαλοπάθειες (πχ σ. Lennox Gastaut). Είναι δύσκολο να διαγνωσθεί. Αλλαγή στη συμπεριφορά, στην προσωπικότητα, στη γνωσία ή αυξημένη σύγχυση σε τέτοιους ασθενείς, θέτει βάσιμη υποψία status. Επεισόδια παρατεταμένα (για ώρες, ημέρες και πλέον). Μετάπτωση από το status στην εγρήγορση χωρίς εμφανή μεταβατικά όρια.

Άνδρας, 33 ετών με σ. Lennox Gastaut Άτυπο Αφαιρετικό Status 2 Atypical absence status epilepticus ΗΕΓ: Συνεχή ή συχνά συμπλέγματα βραδείας αιχμήςκύματος (<2.5 Hz) χαμηλού δυναμικού. Συχνά ΗΕΓ αλλαγές πολύ ήπιες διάγραμμα παρόμοιο με το βασικό ΗΕΓ του ασθενούς Άτυπο αφαιρετικό Status. Υπνηλία, απόσυρση, απρόσφορες αντιδράσεις για 3 εβδομάδες. ΗΕΓ Συνεχή αιχμηρά και βραδέα κύματα 2Ηz με τριφασική εμφάνιση Φάρμακα εκλογής: Valproate, Lamotrigine, Clonazepam, Clobazam Topiramate Μάλλον per os, παρά ΕΦ. Προσεκτική χορήγηση benzodiazepines ΕΦ. Ανταποκρίνεται πτωχά και μπορεί να προκληθεί Τονικό Status σε ευαίσθητους ασθενείς. Carbamazepine and Vigabatrin χειροτερεύουν το άτυπο status.

Σύνθετο Κροταφικό Status (CPSE) «Παρατεταμένο επιληπτικό επεισόδιο με συνεχή εστιακή επιληπτόμορφη δραστηριότητα ή συχνές υποτροπές εκφορτίσεων, στις κροταφικές ή εξωκροταφικές περιοχές, που καταλήγουν σε συγχυτική κατάσταση με ποικίλα συμπτώματα» (Shorvon S. 1994) Το CPSE μπορεί να ξεκινήσει από οιαδήποτε φλοιώδη περιοχή και υποτροπιάζει κατά κυκλικό τρόπο. Αντίθετα με τις σύνθετες κρίσεις του κροτάφου, το CPSE ξεκινά συχνότερα από μετωπιαίες παρά από κροταφικές περιοχές. Η Δ.Δ. είναι δύσκολη από άλλες μετακριτικές καταστάσεις ή άλλες νευρολογικές και ψυχιατρικές παθήσεις ή και από τις γενικευμένες μορφές του NCSE. Το επιφανειακό ΗΕΓ συχνά δείχνει μη ειδικές ανωμαλίες. Η διάγνωση τελικά είναι κλινική.

Το ΗΕΓ σε άλλες νευρολογικές καταστάσεις πλην της Επιληψίας Σε αρκετές νευρολογικές παθήσεις η διαγνωστική αξία του ΗΕΓ έχει υπερκερασθεί από μεθόδους με μεγαλύτερη ειδικότητα και εξειδίκευση. Χρησιμεύει σε ασθενείς με Εγκεφαλοπάθεια Λοιμώξεις Άνοια Ψυχιατρικές Παθήσεις

Εγκεφαλοπάθειες Οι ΗΕΓ αλλοιώσεις στις εγκεφαλοπάθειες είναι παρόμοιες ανεξαρτήτως αιτίας (μεταβολικής, σηπτικής, τοξικής). Στις ήπιες μορφές επιβραδύνεται ο α ρυθμός και σε πιο σοβαρές εμφανίζονται θ και συνεχής ή ασυνεχής δ δραστηριότητα. Μετωπιαία Διαλείπουσα Ρυθμική δ Δραστηριότητα (FIRDA), Περιοδικά Πλαγιωμένες ή Αμφοτερόπλευρες ΕπΕκφ (PEDs, BIPEDs) και Τριφασικά Κύματα (TW) μπορεί να καταγραφούν. Καμμία από τις κυματομορφές δεν είναι ειδική αλλά PEDs κυρίως σε οξείες ή υποξείες εστιακές καταστροφικές ή επιληπτογόνες βλάβες TW τυπικά σε μεταβολικές εγκεφαλοπάθειες FIRDA σε παράμεσες μετωπιαίες ή βρεγματικές βλάβες ή σε όγκους γ κοιλίας

Μεταβολικές Εγκεφαλοπάθειες (Τριφασικά κύματα + Διάχυτη βραδεία δραστηριότητα) Τριφασικά κύματα = μέτριου-μεγάλου ύψους συμπλέγματα, με 3 (2-4) φάσεις (αρνητική-θετικήαρνητική), σε σειρές 1,5-3 Hz. Θεωρούνται ειδικά στη βαριά Ηπατική Εγκεφαλοπ. Αλλά και σε Νεφρική-Ουραιμική Εγκεφ/θεια Ηλεκτρολυτικές Δτχ, Ανοξία, Δηλητηριάσεις (lithium, metrizamide και levodopa). Ο βαθμός της ΗΕΓ ανωμαλίας είναι ανάλογος του ρυθμού ανόδου του μεταβολίτου, τοξίνης ή ηλεκτρολύτη και όχι της απόλυτης τιμής. ΕπΕκφ και κρίσεις εκδηλώνονται σε σοβαρή εγκεφαλοπάθεια συνήθως ουραιμική και κώμα ινσουλίνης. (Υπογλυκαιμία) Τριφασικά Κύματα 69 ετών ασθενής με ηπατική εγκεφαλοπάθεια

Τοξικές εγκεφαλοπάθειες Benzodiazepines - Barbiturates: ταχεία ή β δραστηριότητα. ΗΕΓ: χρήσιμος δείκτης τοξίκωσης σε κλινικά μη ύποπτη φαρμακευτική δηλητηρίαση. Sodium valproate: Γενικευμένη βραδεία δραστηριότητα σε ασθενείς με Ε-Σύγχυση ή υπνηλία Υπεραμμωνιαιμία. Clozapine:Γενικευμένη βραδεία δραστηριότητα και ΕπΕκφ σε μη επιληπτικούς ασθενείς (σε υψηλές δόσεις η ταχεία τιτλοποίηση) Τοξική Εγκεφαλοπάθεια : 18 ετών Δηλητηρίαση με PHE. Α. Διάσπαρτα θ, δ κύματα με β ρυθμούς Β. 3 ημέρες μετά, φυσιολογικό διάγραμμα

Ανοξική Εγκεφαλοπάθεια Ανοξική εγκεφαλοπάθεια suppression-burst pattern. Κατά το burst άνοιγμα των ματιών. Μετά παρατεταμένη καρδιο-αναπνευστική ανακοπή. Burst suppression και ισοηλεκτρικό ΗΕΓ σημαίνουν πτωχή πρόγνωση (θάνατος-φυτική κατάσταση). PEDs ή BIPEDs είναι επίσης δυσοίωνα ΗΕΓ ευρήματα. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή όταν η πρόγνωση κρίνεται από ένα απλό ΗΕΓ. Συστηματικές επιπλοκές όπως ηλεκτρολυτικές δτχ, χρήση κατασταλτικών φαρμάκων, επηρεάζουν δυσμενώς τον εγκέφαλο και το ΗΕΓ. Η μεταβολή του ΗΕΓ ως αντίδραση στον ερεθισμό (πόνου-ακουστικό) είναι σπουδαίο χαρακτηριστικό και θα πρέπει να εξετάζεται κατά την καταγραφή alpha coma pattern.

Λοιμώξεις Οξεία εγκεφαλίτις: ΗΕΓ πάντα παθολογικό Βραδεία δραστηριότητα σε συγχυτικό/υπνηλικό ασθενή με πυρετό, επιβεβαιώνει τη διάγνωση. Τα ευρήματα είναι μη ειδικά για την αιτία. HSE: Εστιακή δ δραστηριότητα και PEDs στους κροταφικούς λοβούς. PEDs υπάρχουν επίσης και σε άλλες εγκεφαλίτιδες, σε όγκους και σε ΑΕΕ. Ο ρόλος τους στη διάγνωση της HSE έχει υποβαθμισθεί, επειδή καθυστερούν να εμφανισθούν, είναι παροδικά και η acyclovir τα καταστέλλει. (ειδικά tests στο ΕΝΥ - απεικόνιση) HSE: PEDs Δ. Κροταφικά κάθε 1-2 seconds.

Creutzfeldt-Jacob disease (CJD): Περιοδικά Συμπλέγματα Περιοδικά Συμπλέγματα (ΠΣ) Αξιόπιστο ΗΕΓ εύρημα στη σποραδική CJD. Συμπεριλαμβάνεται στα κριτήρια της διάγνωσης της WHO (specificity 90-95%). Έχουν γενικευμένη κατανομή, συχνότητα 1 Hz (εύρος 0,5-2 Hz). Οι μυοκλονίες εκδηλώνονται όταν υπάρχουν τα ΠΣ και είναι time locked ή όχι. Παραλλαγές ΠΣ: Eστιακά ή πλαγιωμένα συμπλέγματα ή Ινιακά στη μορφή Heidenhain Εμφανίζονται στο 65% των ασθενών.

Creutzfeldt-Jacob disease (CJD)-2 Στα πρώιμα στάδια το ΗΕΓ είναι σχετικά φυσιολογικό ή ελαφρά βραδύ και πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε 3-4 εβδομάδες. Η παρουσία ΠΣ αποκλείει άλλες παθήσεις από prion. Δεν καταγράφονται στο kuru, στην οικογενή θανατηφόρα αυπνία, στο σ. Gerstmann-Staussler-Scheinker ή στην variant CJD. Παρά την υψηλή ειδικότητα είναι των ΠΣ είναι δεν είναι παθογνωμονικά της scjd. Ανευρίσκονται κα σε: Alzheimer s Disease Πολλαπλά Εγκεφαλικά Αποστήματα Μεταβολική Εγκεφαλοπάθεια Τοξικές Εγκεφαλοπάθειες (Λίθιο) Ανοξική Εγκεφαλοπάθεια PML Lewy body άνοια