Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Αγροτικής Οικονομίας & Ανάπτυξης

Σχετικά έγγραφα
Στρατηγικές τιμολόγησης

Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Αγροτικής Οικονομίας & Ανάπτυξης

Σταυρόλεξα και ασκήσεις για το βιβλίο:

Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Αγροτικής Οικονομίας & Ανάπτυξης

Μικροοικονομική Ι. Ενότητα # 6: Θεωρία παιγνίων Διδάσκων: Πάνος Τσακλόγλου Τμήμα: Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών

Ολιγοπώλιο. Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι. Αρ. Διάλεξης: 11

Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Αγροτικής Οικονομίας & Ανάπτυξης

Το Υπόδειγμα της Οριακής Τιμολόγησης

ΜΟΝΟΠΩΛΙΑΚΟΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ

Μεταξύ του µονοπωλίου και του τέλειου ανταγωνισµού

ΜΟΝΟΠΩΛΙΑΚΟΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ, ΟΛΙΓΟΠΩΛΙΑ, ΘΕΩΡΙΑ ΠΑΙΓΝΙΩΝ

Τέλειος ανταγωνισμός είναι μια ακραία συμπεριφορά της αγοράς, όπου πολλές εταιρίες ανταγωνίζονται με τις παρακάτω προϋποθέσεις :

Κεφάλαιο 28 Ολιγοπώλιο

Ισορροπία σε Αγορές Διαφοροποιημένων Προϊόντων

Δεύτερο πακέτο ασκήσεων

(γ) Τις μορφές στρατηγικής αλληλεπίδρασης που αναπτύσσονται

Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Αγροτικής Οικονομίας & Ανάπτυξης

HAL R. VARIAN. Μικροοικονομική. Μια σύγχρονη προσέγγιση. 3 η έκδοση

10/3/17. Κεφάλαιο 28 Ολιγοπώλιο. Μικροοικονομική. Ολιγοπώλιο. Ολιγοπώλιο. Ανταγωνισµός ποσότητας. Μια σύγχρονη προσέγγιση

Αποτροπή Εισόδου και Οριακή Τιμολόγηση

Μικροοικονομική. Μορφές αγοράς

Ολιγοπώλιο και αρχιτεκτονική των επιχειρήσεων - 2

Βασικές Αρχές της Θεωρίας Παιγνίων

Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι. Μονοπωλιακός Ανταγωνισμός. Αρ. Διάλεξης: 12

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ ΜΟΡΦΕΣ ΑΓΟΡΑΣ. 1. Τι πρέπει να κατανοήσει ο μαθητής

ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ. Η δοµή της αγοράς και οι πρακτικές τιµολόγησης

Περιεχόμενα. I Εισαγωγή 9

ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15.3 ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΤΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Το τουριστικό ολιγοπώλιο

Κριτικές στο Υπόδειγμα Cournot

Βιοµηχανική Οργάνωση

Ενημερωτική Διαφοροποίηση Προϊόντος: Ο Ρόλος της Διαφήμισης

Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Αγροτικής Οικονομίας & Ανάπτυξης

ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ

Οικονομικά για Νομικούς Μέρος 6ο Άλλες μορφές οργάνωσης αγοράς

ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15 ΜΟΡΦΕΣ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΤΗΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9. Ολιγοπώλιο και αρχιτεκτονική των επιχειρήσεων

Διάλεξη 8. Ολιγοπώλιο VA 27


Ολιγοπώλιο Με ιαφοροποιηµένο Προϊόν 1

Βιομηχανική Οργάνωση ΙΙ: Θεωρίες Κρατικής Παρέμβασης & Ανταγωνισμού

10/3/17. Μικροοικονομική. Κεφάλαιο 29 Θεωρία παιγνίων. Μια σύγχρονη προσέγγιση. Εφαρµογές της θεωρίας παιγνίων. Τι είναι τα παίγνια;

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΠΑΙΓΝΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΑΘΗΜΑ EKΤΟ ΔΥΝΑΜΙΚΑ ΠΑΙΓΝΙΑ ΠΛΗΡΟΥΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ II ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ

Πηγές ισχύος στην αγορά Εισαγωγή για το έρος II...

9. Κάθε στρατηγική επιχειρηματική μονάδα αποφασίζει για την εταιρική στρατηγική που θα εφαρμόσει. α. Λάθος. β. Σωστό.

Κεφάλαιο 29 Θεωρία παιγνίων

3. Ανταγωνισμός ως προς τις Τιμές: Το Υπόδειγμα Bertrand

ΔΙΑΦΟΡΙΣΜΟΣ ΤΙΜΩΝ. Κεφάλαιο 8. Οικονομικά των Επιχειρήσεων. Ε. Σαρτζετάκης 1

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ

ΟΛΙΓΟΠΩΛΙΟ. Ολιγοπώλιο Κλωνάρης Στάθης

Το πρόβλημα της τιμής:

Ολιγοπωλιακή Ισορροπία

HAL R. VARIAN. Μικροοικονομική. Μια σύγχρονη προσέγγιση. 3 η έκδοση

Α2 Β2 Γ2 2 Α1 1,0 5,-1-1,-2 9,-2 Β1 2,1-2,0 0,2 0,-1 Γ1 0,3 14,2 2,1 8,1 1 1,2 0,1 3,0-1,0

ΜΕΤΡΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ. Κεφάλαιο 4ο

3. Παίγνια Αλληλουχίας

Μονοπώλιο. Εισαγωγή στην Οικονομική Επιστήμη Ι. Αρ. Διάλεξης: 10

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΠΑΙΓΝΙΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΡΙΤΟ-ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΚΑΤΑ NASH ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΟ ΕΤΟΣ

2. Διαφήμιση σε Αγορές όπου υπάρχουν πολλές Επιχειρήσεις

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΜΕΡΟΣ Α Θεωρία Ζήτησης Ενός Αγαθού - Ανάλυση Συμπεριφοράς Καταναλωτή

Θεωρία Παιγνίων και Αποφάσεων. Ενότητα 2: Έννοιες λύσεων σε παίγνια κανονικής μορφής. Ε. Μαρκάκης. Επικ. Καθηγητής

Μικροοικονομική Ι. Ενότητα # 5: Μορφές αγοράς Διδάσκων: Πάνος Τσακλόγλου Τμήμα: Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ 2 Ενότητα #6: Μονοπώλιο

εάν είναι ο µοναδικός πωλητής του προϊόντος Το προϊόν της, δεν έχει στενά υποκατάστατα.

Σύντομος πίνακας περιεχομένων

Κεφάλαιο 5 R (2, 3) R (3, 0)

Φυσικό Μονοπώλιο Γιατί υπάρχουν μονοπώλια; Είδαμε πως συμπεριφέρεται ένας μονοπωλητής που παράγει ένα ομοιογενές προϊόν για το οποίο χρεώνει μία μόνο

ΘΕΩΡΙΑ ΠΑΙΓΝΙΩΝ. Ενότητα 9: Απείρως επαναλαμβανόμενα παίγνια. Ρεφανίδης Ιωάννης Τμήμα Εφαρμοσμένης Πληροφορικής

* τη µήτρα. Κεφάλαιο 1o

ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

Μορφές Αγοράς. Κλωνάρης Στάθης

Ζητουμένη Ποσότητα Qd. Τιμή Ρ. Καμπύλη ζήτησης Ποσότητα Κιλά Q

Περιεχόμενα. Εισαγωγικά Στοιχεία Τιμολόγησης Προσφορά & Ζήτηση Τιμολόγηση & Αγορές Βασικές Πολιτικές Τιμολόγησης

Οικονομίες κλίμακας, ατελής ανταγωνισμός και διεθνές εμπόριο 6-1

ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΚΑΙ ΗΘΙΚΗ. Δρ. Γεώργιος Θερίου

ΑΣΚΗΣΗ 1 Βρείτε την ισορροπία των ακόλουθων παιγνίων απαλείφοντας διαδοχικά τις κυριαρχούµενες στρατηγικές.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ 2 Ενότητα #7: Μονοπώλιο (II)

Διάλεξη 7. Θεωρία παιγνίων VA 28, 29

Διάλεξη 6. Μονοπωλιακή Συμπεριφορά VA 25

Μονοπώλιο. U(q, m) = B(q) + m γραμμικές (οιωνεί) w i αρχική του αγαθού m

ΜΟΝΟΠΩΛΙΟ. Κεφάλαιο 12. Τα χαρακτηριστικά των µονοπωλιακών αγορών

Θεµελιώδεις Οικονοµικές Έννοιες και Αρχές του Δίκαιου Ανταγωνισµού της ΕΕ

Κεφάλαιο 5 ο Ολιγοπώλιο και τιμολόγηση

H 2 = H 1 H 1 H 3 = H 2 H 1 = H 1 H 1 H 1

Mικροοικονοµικές Πολιτικές της ΕΕ. Χρυσοβαλάντου Μήλλιου Οικονοµικό Πανεπιστήµιο Αθηνών

ΜΙΚΡΟ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΜΜΕ ΕΝΟΤΗΤΑ 4η: Ανάλυση του Ανταγωνισμού με βάση την Οικονομική Θεωρία

Μικροοικονομία ΙΙ: Μονοπωλιακός ανταγωνισμός

6. Παίγνια αλληλοδιαδοχικών κινήσεων και η αξία του περιορισμού των επιλογών κάποιου ατόμου

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΕΤΟΥΣ Σάββατο Proslipsis.gr ΚΛΑ ΟΣ ΠΕ 18 ΠΤΥΧΙΟΥΧΩΝ ΛΟΙΠΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΤΕΙ

Βιομηχανική Οργάνωση ΙΙ: Θεωρίες Κρατικής Παρέμβασης & Ανταγωνισμού

1. Ποιο από τα παρακάτω είναι προϋπόθεση του επιτυχημένου μάρκετινγκ;

Τμηματοποίηση αγοράς. Έννοια, κριτήρια, είδη

Notes. Notes. Notes. Notes

Κεφ. 9 Ανάλυση αποφάσεων

Δείκτης επιχειρησιακών ευκαιριών. Βαθμός πολιτικού κινδύνου. Βαθμός ανταγωνισμού

ΘΕΩΡΙΑ ΠΑΙΓΝΙΩΝ. Ενότητα 8: Πεπερασμένα επαναλαμβανόμενα παίγνια. Ρεφανίδης Ιωάννης Τμήμα Εφαρμοσμένης Πληροφορικής

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ

Έννοια και Μορφές Αγοράς

Θεωρία: dq1 dq1 dq1 P1 E1. dq2 dq2 dq2 P2 E2 1 1 P E E. d π dp dc dq dq dq. dp dc dq dq

ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΑΡΙΣΤΕΑ ΓΚΑΓΚΑ, Ι ΑΚΤΩΡ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Transcript:

Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Αγροτικής Οικονομίας & Ανάπτυξης Προπτυχιακό Πρόγραμμα Ακαδημαϊκό Έτος: 2016-2017 Διδάσκων: Δρ. Γρηγόριος Παινέσης

Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Στρατηγικές Τιμολόγησης

Πριν Αρχίσουμε Βάλτε το κινητό σας τηλέφωνο στο ΑΘΟΡΥΒΟ! Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 2

Εισαγωγή Η δομή της αγοράς πολλών τροφίμων περιγράφεται είτε ως ολιγοπώλιο είτε ως μονοπωλιακός ανταγωνισμός» Οι επιχειρήσεις παράγουν προϊόν που δεν είναι ομοιογενές αλλά διαφοροποιείται π.χ. coca cola, pepsi cola» Οι προτιμήσεις των ατόμων είναι τέτοιες ώστε γρήγορα θα μεταβάλλουν την επιλογή τους προς το κοντινό υποκατάστατο εάν η τιμή είναι σημαντικά φθηνότερη» Εμπόδια εισόδου στον κλάδο π.χ. υψηλό κόστος εκκίνησης» Οι επιχειρήσεις μπορούν να ελέγξουν την τιμή ως ένα βαθμό αλλά με περιορισμένη ικανότητα Οι αποφάσεις των επιχειρήσεων πρέπει να λάβουν υπόψη τους πιθανούς τρόπους αντίδρασης των ανταγωνιστών Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 3

Εισαγωγή II Στρατηγικό παιχνίδι με πολλές πιθανές καταλήξεις π.χ.» να συνωμοτήσουν και να χρεώσουν υψηλές τιμές» αν μια επιχείρηση παρατηρήσει μια άλλη να χρεώνει υψηλότερη τιμή, να χρεώσει αυτή μικρότερη για να αρπάξει το μερίδιο της αγοράς» πόλεμος τιμών Μπορούμε να κάνουμε προβλέψεις σε σχέση με τις πιθανές τιμολογιακές πολιτικές;» Θεωρία παιγνίων: Η μελέτη του πως αλληλοεξαρτώμενες οντότητες (άνθρωποι, επιχειρήσεις) λαμβάνουν αποφάσεις, όντας ενήμεροι ότι οι ενέργειες τους επηρεάζουν τους άλλους Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 4

Παίγνιο Ενός Γύρου Για Καθορισμό Τιμής Έστω δύο επιχειρήσεις πώλησης φυτοφαρμάκων Πουλάνε το ίδιο φυτοφάρμακο Μπορούν να χρεώσουν μια υψηλή τιμή ή μια χαμηλή τιμή Πως μπορούμε να απεικονίσουμε το παίγνιο αυτό; Δράση της BASF Συνεργασία, υψηλή τιμή Μη συνεργασία, χαμηλή τιμή 50 60 (κέρδη των εταιριών σε εκ. ) Συνεργασία, υψηλή τιμή Δράση της Bayer 50 10 Μη συνεργασία, χαμηλή τιμή 10 30 60 30 Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 5

Παίγνιο Ενός Γύρου Για Καθορισμό Τιμής ΙΙ Παίγνιο ενός γύρου: οι επιχειρήσεις επιλέγουν στρατηγικές οι οποίες δεν δημιουργούν μελλοντικές αλληλεπιδράσεις Παίκτες: οι δύο επιχειρήσεις Δράσεις: η χρέωση χαμηλών ή υψηλών τιμών Δράση της Bayer Δράση της BASF Συνεργασία, υψηλή τιμή Μη συνεργασία, χαμηλή τιμή 50 60 Συνεργασία, υψηλή τιμή 50 10 Μη συνεργασία, χαμηλή τιμή 10 30 60 30 Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 6

Παίγνιο Ενός Γύρου Για Καθορισμό Τιμής ΙΙΙ Ποιες στρατηγικές θα ακολουθήσουν οι παίκτες; Εάν ήσασταν η Bayer και το παιχνίδι παιζόνταν μόνο μια φορά, ποια δράση θα ακολουθούσατε; Δράση της BASF Συνεργασία, υψηλή τιμή Μη συνεργασία, χαμηλή τιμή 50 60 Συνεργασία, υψηλή τιμή Δράση της Bayer 50 10 Μη συνεργασία, χαμηλή τιμή 10 30 60 30 Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 7

Παίγνιο Ενός Γύρου Για Καθορισμό Τιμής ΙV Εάν η BASF χρεώσει υψηλή τιμή, ποια είναι η καλύτερη στρατηγική της Bayer; Εάν η BASF χρεώσει χαμηλή τιμή, ποια είναι η καλύτερη στρατηγική της Bayer; Αντίστροφα για Bayer και BASF Δράση της BASF Συνεργασία, υψηλή τιμή Μη συνεργασία, χαμηλή τιμή 50 60 Συνεργασία, υψηλή τιμή Δράση της Bayer 50 10 Μη συνεργασία, χαμηλή τιμή 10 30 60 30 Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 8

Παίγνιο Ενός Γύρου Για Καθορισμό Τιμής V Η χρέωση χαμηλής τιμής είναι μια κυρίαρχη στρατηγική: αποφέρει το καλύτερο αποτέλεσμα ανεξαρτήτως της στρατηγικής που θα επιλέξει η άλλη επιχείρηση Μη-συνεργασιακό παίγνιο: οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να συμμαχήσουν κ να συμφωνήσουν Ακόμα και αν μπορούσαν να συμμαχήσουν, το κίνητρο θα ήταν να μην συνεργαστούν εφόσον το παίγνιο παίζεται μια φορά μόνο Δράση της BASF Συνεργασία, υψηλή τιμή Μη συνεργασία, χαμηλή τιμή 50 60 Συνεργασία, υψηλή τιμή Δράση της Bayer 50 10 Μη συνεργασία, χαμηλή τιμή 10 30 60 30 Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 9

Παίγνιο Ενός Γύρου Για Καθορισμό Τιμής VI Τρεις πιθανές στρατηγικές:» «ανελέητη» (unforgiving): Συνεργασία στην πρώτη περίοδο, αλλά αν σε κάποια περίοδο ο αντίπαλος παίκτης επιλέξει να μη συνεργαστεί, επιλέγεται μη συνεργασία για πάντα» «μία σου και μία μου» (tit-for-tat ~ equivalent retaliation): συνεργασία στην πρώτη περίοδο και στην συνέχεια επιλογή στρατηγικής ίδιας με αυτής που επέλεξε ο αντίπαλος παίκτης την προηγούμενη περίοδο Ανάλογη έννοια εμφανίζεται στην εξελικτική βιολογία: ανταποδοτικός αλτρουισμός» Μη-συνεργασία σε όλες τις περιόδους Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 10

Παίγνιο Ενός Γύρου Για Καθορισμό Τιμής VII Φυσικά οι παίκτες θα μπορούσαν να ακολουθούν μίγμα στρατηγικών π.χ. «ανελέητη» στρατηγική για μερικούς γύρους και μετά «μία σου και μία μου» Έχει αποδειχθεί (μέσα από προσομειώσεις) ότι η στρατηγική που αποδίδει τα περισσότερα κέρδη είναι η «μία σου και μία μου»» Συνεργάζεται καλά με «συνεργάσιμους» παίκτες» Δεν πέφτει θύμα εκμετάλλευσης από «μησυνεργάσιμους» παίκτες Μάλιστα στο ζωικό βασίλειο είναι διαδεδομένη:» ψάρια που συμβιώνουν με μικρότερα ψάρια καθαριστές» νυχτερίδες βαμπίρ» προειδοποιητικοί ήχοι πουλιών Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 11

Τιμολόγηση Ενεργοποίησης Στον κόσμο των επιχειρήσεων η στρατηγική «μία σου και μία μου» ονομάζεται τιμολόγηση ενεργοποίησης Η επιχείρηση γνωστοποιεί ότι αν οι άλλες επιχειρήσεις θέσουν υψηλές τιμές, θα θέσει και αυτή υψηλή τιμή Αν οι άλλες επιχειρήσεις θέσουν χαμηλές τιμές, θα θέσει και αυτή χαμηλή τιμή Με την στρατηγική ενεργοποίησης, η δράση υψηλή τιμή γίνεται κυρίαρχη στρατηγική Δράση της BASF Συνεργασία, υψηλή τιμή Μη συνεργασία, χαμηλή τιμή 50 Συνεργασία, υψηλή τιμή Δράση της Bayer 50 Μη συνεργασία, χαμηλή τιμή 30 30 Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 12

Τιμολόγηση Ενεργοποίησης ΙΙ Πως μπορούν να γνωστοποιήσουν οι επιχειρήσεις τις προθέσεις τους;» Συνομωσία: συνάντηση πρόσωπο με πρόσωπο, συμφωνία για χρέωση υψηλών τιμών και ξεκαθάρισμα ότι θα ρίξετε την τιμή εάν το άλλο μέρος δεν κρατήσει τη συμφωνία Η διαδικασία αυτή ονομάζεται συμφωνία τιμών (price fixing) Αποφέρει μεγαλύτερα κέρδη εάν υπάρχουν εμπόδια εισόδου άλλων επιχειρήσεων στην αγορά Είναι παράνομη και επιφέρει πρόστιμο εάν επιβεβαιωθεί σε χώρες όπως: ΗΠΑ, Καναδάς, Αυστραλία, Ν. Ζηλανδία, Ιαπωνία, Κορέα, ΕΕ Μια εταιρία που συμμετέχει στην συμφωνία μπορεί να «καρφώσει» την άλλη για να έχει ευνοϊκή μεταχείριση π.χ. Virgin Atlantics και British Airways Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 13

Τιμολόγηση Ενεργοποίησης ΙΙΙ Η συμφωνία τιμών μέσω συνθηκών ή σε επίπεδο κρατών μπορεί να προστατεύεται από τυχόν νομοθεσία αντιτράστ π.χ. OPEC, ΙΑΤΑ Νόμιμος τρόπος γνωστοποίησης προθέσεων:» Το 1953 η ζυθοποιία Anheuser-Busch αναγκάστηκε να αυξήσει το κόστος παραγωγής λόγω συμφωνίας με τα συνδικάτα αύξηση τιμής μπύρας» Ο ηγέτης της αγοράς συνήθως θέτει την τιμή και οι άλλοι ακολουθούν» Κάποιοι ζυθοποιοί δεν το έπραξαν» H Anheuser-Busch περιέκοψε τόσο τις τιμές ώστε να κλέψει ένα τεράστιο κομμάτι της αγοράς» Στην επόμενη αύξηση τιμών της Anheuser-Busch, όλοι οι ανταγωνιστές ακολούθησαν Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 14

Εγγυήσεις Χαμηλών Τιμών «Εάν βρείτε χαμηλότερη τιμή οπουδήποτε, ενημερώστε μας. Σας κάνουμε ακόμα καλύτερη τιμή και ένα δώρο για να σας ευχαριστήσουμε για τη συνεργασίας σας.» «Εάν βρείτε καλύτερη τιμή οπουδήποτε, εμείς θα προσαρμόσουμε την προσφορά μας στην καλύτερη τιμή που βρήκατε!» Στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα στους ανταγωνιστές: Εάν ανεβάσετε τις τιμές εμείς θα ανεβάσουμε και τις δικές μας «μία σου και μία μου» Η εγγύηση χαμηλότερης τιμής θα μπορούσε να προάγει και τον ανταγωνισμό Τα εμπειρικά στοιχεία δείχνουν ότι οι εγγυήσεις χαμηλών τιμών διευκολύνουν την συνομωσία τιμών Οδηγούν σε υψηλότερες τιμές ακόμα και για επιχειρήσεις που δεν συμμετέχουν στην εγγύηση χαμηλότερης τιμής Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 15

Σιωπηρή Συνομωσία (Tacit Collusion) Σιωπηρή συνομωσία: συνομωσία επιχειρήσεων χωρίς επικοινωνία μεταξύ τους Θεώρημα του λαού (folk theorem):» σε απείρως επαναλαμβανόμενα παίγνια οι παίκτες θα αναπτύξουν συνεργατική στρατηγική ακόμα και αν είναι ανταγωνιστές Στο «παίγνιο του τελεσιγράφου» (ultimatum game), προσφορές 30%- 50% της «πίττας» γινονται συνηθως αποδεκτές τιμωρία για την αποτυχία συνεργασίας «μια σου και μία μου» Οι επιχειρήσεις το κατανούν αυτό και υπάρχει μια σιωπηρή κατανόηση για την χρέωση υψηλών τιμών Το κίνητρο της μη-συνεργασίας είναι ισχυρό Αν και η σιωπηρή συμφωνία μπορεί να εμφανιστεί σε ολιγοπώλια, είναι η εξαίρεση και όχι ο κανόνας Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 16

Ισορροπία Κατά Nash Κυρίαρχη στρατηγική είναι η στρατηγική που θα ακολουθήσει ο παίκτης και του φέρνει το καλύτερο αποτέλεσμα ανεξάρτητα από το τι θα κάνει ο αντίπαλος Δεν έχουν όλα τα παίγνια κυρίαρχες στρατηγικές Ισορροπία κατά Nash υπάρχει όταν κανένας παίκτης δεν θα ήθελε να ακολουθήσει άλλη στρατηγική δεδομένων των στρατηγικών που ακολουθούν οι άλλοι παίκτες π.χ. στο σημείο μη-συνεργασία/μη-συνεργασία κανείς παίκτης δεν θα θέλει να αλλάξει την στρατηγική του Η Ισορροπία κατά Nash μας βοηθάει να αναπτύξουμε το υπόδειγμα του Cournot Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 17

Το Υπόδειγμα Cournot Μαθηματικοποιημένο υπόδειγμα που περιγράφει ατελή ανταγωνισμό αλλά και μονοπώλιο κ τέλειο ανταγωνισμό Το βασικό αποτέλεσμα του υποδείγματος είναι ότι:» Όσο λιγότερες επιχειρήσεις υπάρχουν, η τιμή θα πλησιάζει την τιμή του μονοπωλίου» Όσο περισσότερες επιχειρήσεις υπάρχουν, η τιμή θα πλησιάζει την τιμή του τέλειου ανταγωνισμού» Το υπόδειγμα μπορεί να προβλέπει τιμή κ ποσότητα για τις περισσότερες συνθήκες αγοράς: μονοπώλιο, ολιγοπώλιο κ τέλειος ανταγωνισμός» Έχει αξιολογηθεί επανειλημμένως στο εργαστήριο και προβλέπει αρκετά καλά την ανθρώπινη συμπεριφορά Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 18

Το Υπόδειγμα Cournot ΙΙ Ανάλογα με τις συνθήκες, οι επιχειρήσεις θα μπορούσαν να συμπεριφερθούν έτσι ώστε το αποτέλεσμα να κατηγοριοποιηθεί σε:» Αποτέλεσμα Nash: η τιμή, ποσότητα κ κέρδη που προβλέπει το υπόδειγμα Cournot» Συνομωσιακό αποτέλεσμα (collusive outcome): υψηλές τιμές που καθορίζονται μέσω σιωπηρής συνομωσίας, τιμολόγησης ενεργοποίησης, εγγύησης χαμηλών τιμών ή παράνομης συμφωνίας» Ανταγωνιστικό αποτέλεσμα (rivalistic outcome): τιμές και κέρδη χαμηλά με σκοπό την εκδίωξη από την αγορά των ανταγωνιστών Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 19

Το Υπόδειγμα Cournot ΙΙΙ Πότε αυξάνεται η πιθανότητα να έχουμε συνομωσιακό αποτέλεσμα; o Σταθεροί παίκτες (ανταγωνιστές) διευκολύνουν τη σιωπηρή συνομωσία Όταν οι παίκτες είναι σταθεροί, με την εμπειρία μαθαίνουν ότι αν δεν ορίσουν υψηλές τιμές κ προσπαθήσουν να κλέψουν μερίδιο της αγοράς με χαμηλές τιμές θα τιμωρηθούν o Προ-παιγνιακή επικοινωνία διευκολύνει τη σιωπηρή συνομωσία Η επικοινωνία δημιουργεί εμπιστοσύνη δυσκολότερο να μησυνεργαστείς (τυπική συμφωνία καθορισμού τιμών) Εγγύηση χαμηλής τιμής, ηγέτης τιμής (άτυπη συμφωνία καθορισμού τιμών) Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 20

Το Υπόδειγμα Cournot ΙV Πότε αυξάνεται η πιθανότητα να έχουμε συνομωσιακό αποτέλεσμα;» Η ομοιογένεια των επιχειρήσεων διευκολύνει τη σιωπηρή συνομωσία Ετερογένεια: μοναδική επωνυμία, πωλούν διαφοροποιημένα προϊόντα, διαφορετικό κόστος παραγωγής Η διαφήμιση έχει στόχο την δημιουργία ετερογένειας Εάν έχουν πανομοιότυπο κόστος, μικρό κίνητρο για να βγάλουν τις άλλες εκτός αγοράς Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 21

Τιμολόγηση Eλαχιστοποίησης Aνταγωνιστών Εάν τα εμπόδια εισόδου στον κλάδο είναι μικρά, δημιουργούνται κίνητρα για άλλες επιχειρήσεις να εισέλθουν στον κλάδο Είσοδος περισσότερων επιχειρήσεων οδηγεί σε μείωση της τιμής και μικρότερα κέρδη Μπορεί μια επιχείρηση να εφαρμόσει στρατηγικές τιμολόγησης που να οδηγήσουν εκτός αγοράς μια άλλη επιχείρηση; Μπορεί μια επιχείρηση να εφαρμόσει στρατηγικές τιμολόγησης που να αποτρέψουν την είσοδο άλλων επιχείρήσεων; Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 22

Τιμολόγηση Eλαχιστοποίησης Aνταγωνιστών II Οριακή τιμολόγηση (limit pricing) Έστω ότι το οριακό κόστος παραγωγής της επιχείρησης Α είναι 10 Του ανταγωνιστή είναι 30 Αν η επιχείρηση Α ήταν μονοπώλιο θα χρεώνε μια υψηλή τιμή π.χ. 55 Στα 55 η επιχείρηση Β έχει όφελος να μπει στην αγορά Αν η επιχείρηση Α χρεώσει όμως το οριακό κόστος του ανταγωνιστή, διατηρεί το μονοπώλιο σε μια χαμηλότερη τιμή Οριακή τιμολόγηση: χρέωση χαμηλής τιμής με σκοπό την αποτροπή εισόδου ενός ανταγωνιστή στην αγορά Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 23

Τιμολόγηση Eλαχιστοποίησης Aνταγωνιστών III Εξοντωτική τιμολόγηση (predatory pricing) Η Standard Oil company (ιδιοκτησίας Rockefeller) λέγεται ότι πουλούσε πετρέλαιο κάτω του κόστους σε περιοχές που είχε ανταγωνιστές Η οικονομική επιφάνεια όμως του ιδιοκτήτη της, της εξασφάλιζε ότι δεν θα χρεωκοπήσει ενώ οι αντίπαλοι της σταδιακά οδηγήθηκαν στην χρεωκοπία Η εξοντωτική τιμολόγηση είχε ως αποτέλεσμα την δημιουργία μονοπωλίου και οδηγούσε στην συνέχεια στην αύξηση των τιμών Αποτέλεσε σημαντικό κίνητρο για την ψήφιση νομοθεσίας στις ΗΠΑ το 1914 που όριζε την πρακτική ως παράνομη Η ιστορία της Standard Oil δεν είναι τελειώς αληθής καθώς κατείχε μερίδιο μόλις 10% το 1870 Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 24

Τιμολόγηση Eλαχιστοποίησης Aνταγωνιστών IV Εξοντωτική τιμολόγηση (predatory pricing) Κατέληξε σε μονοπώλιο το 1911 μέσω συγχωνεύσεων κ εξαγορών Στην πράξη είναι πολύ δύσκολο να αποδείξει κανείς ότι μια επιχείρηση μειώνει την τιμή λόγω εξοντωτικής τιμολόγησης και όχι λόγω ανταγωνισμού Πολλοί οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι η εξοντωτική τιμολόγηση δεν μπορεί να συμβεί συχνά στην πραγματικότητα Επομένως, οι προσπάθειες νομοθετικής ρύθμισης δεν ευνοούν τον ελευθερο ανταγωνισμό και επομένως τον καταναλωτή Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 25

Τιμολόγηση Eλαχιστοποίησης Aνταγωνιστών V Παράδειγμα αποτυχημένης προσπάθειας εξοντωτικής τιμολόγησης Ο Dow αγόραζε κρυφά το Βρώμιο στην τιμή των 15 cents, το ανασυσκεύαζε και το εξήγαγε σε τιμή 27 cents Ο ηγέτης της αγοράς δεν μπορούσε να εξηγήσει την μεγάλη ζήτηση, συνέχισε να ρίχνει τις τιμές μέχρι τα 10,5 cents χωρίς αποτέλεσμα Όταν κατάλαβαν τι ακριβώς είχε συμβεί, συνηδειτοποίησαν ότι δεν μπορούν να συνεχίσουν έτσι Οι τιμές ανέβηκαν σε όλες τις αγορές και ο Dow βγήκε νικητής Συμπερασματικά, πολλοί υποστηρίζουν ότι οι συγχωνεύσεις και οι εξαγορές είναι πολύ μεγαλύτερη απειλή για τον ελεύθερο ανταγωνισμό από την εξοντωτική τιμολόγηση Επίσης, μια εξαγορά μπορεί να είναι πιο φθηνή από πόλεμο τιμών Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 26

Τιμολόγηση Eλαχιστοποίησης Aνταγωνιστών VI Το αν μια επιχείρηση θα εφαρμόσει εξοντωτική τιμολόγηση εξαρτάται από: Αν υπάρχει ασσύμετρο κόστος μεταξύ επιχείρησης και ανταγωνιστή Αν υπάρχει ασσύμετρη πληροφόρηση: γνωρίζει ο ανταγωνιστής ότι η επιχείρηση είναι ισχυρός μονοπωλητής ή αδύναμος μονοπωλητής; Ισχυρός μονοπωλητής: εφαρμόζοντας εξοντωτική τιμολόγηση συνεχίζει να έχει κέρδος Αδύναμος μονοπωλητής: εφαρμόζοντας εξοντωτική τιμολόγηση έχει ζημιές Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 27

Παίγνιο Eξοντωτικής Tιμολόγησης Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 28

Παίγνιο Eξοντωτικής Tιμολόγησης II Ασσύμετρη πληροφόρηση: αν ο ανταγωνιστής δεν γνωρίζει εάν ο μονοπωλητής είναι ισχυρός ή αδύναμος Αν ο μονοπωλητής ακολουθήσει εξοντωτική τιμολόγηση, δίνει το μήνυμα ότι είναι ισχυρός μονοπωλητής Σε αυτή την περίπτωση η καλύτερη στρατηγική του ανταγωνιστή είναι η έξοδος από την αγορά Το παίγνιο στηρίζετε σε μπλόφα: ξεγελάς τον μονοπωλητή ότι είσαι ισχυρός Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 29

Σταυρόλεξο Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 30

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΘΕΡΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ Μάρκετινγκ Αγροτικών Προϊόντων & Τροφίμων Ι Δρ. Γρηγόριος Παινέσης 31