ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ ΤΜΗΜΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΑΠ-ΝΔΦΚ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ - 1 www.dap-papei.gr
Κεφάλαιο 1 ο 1. Δώστε ένα ορισμό για τα «πληροφοριακά συστήματα» και από ποια στοιχεία αποτελούνται; (σελ.18-19) 2. Ο όρος «πληροφοριακά συστήματα» είναι συνώνυμος με τον όρο «συστήματα επεξεργασίας δεδομένων βασισμένα σε Η/Υ» ; Ναι ή όχι και γιατί; (σελ.19) 3. Ποιοι είναι οι κυριότεροι σκοποί των «πληροφοριακών συστημάτων» (σελ. 23) Κεφάλαιο 2 ο 1. Τι εννοούμε με τον όρο «δεδομένα» και τι με τον όρο «πληροφορία» ; Ποια η σχέση μεταξύ τους; (σελ. 31) 2. Τι γνωρίζετε για τον κύκλο ζωής δεδομένων και από τι αποτελείται; (σελ.34-35) 3. Ποια είναι τα επίπεδα και οι κατηγορίες των πληροφοριών; (σελ. 37-40) 4. Ποια τα χαρακτηριστικά των πληροφοριών; (σελ.40-40-43) 5. Ποια τα χαρακτηριστικά των συστημάτων; (σελ.48) 6. Αναφέρετε τα είδη των συστημάτων. Ποιες οι διαφορές μεταξύ τους και δώστε ένα παράδειγμα. (σελ 50-54) Κεφάλαιο 3 ο 1. Ποιες είναι οι κύριες διαφορές των συστημάτων ηλεκτρονικής επεξεργασίας δεδομένων και των πληροφοριακών συστημάτων διοίκησης;(σελ.71) - 2
Κεφάλαιο 4 ο 1. Αν είσαστε διευθυντής μιας επιχείρησης θα διαλέγατε το χειρογραφικό ή μηχανογραφικό πληροφοριακό σύστημα και γιατί; (σελ.90) 2. Τι γνωρίζεται για τα συστήματα υποστήριξης διοίκησης; (σελ.94-95) Κεφάλαιο 5 ο 1. Τι γνωρίζεται για τον στρατηγικό έλεγχο; (σελ.108-111) 2. Τι γνωρίζεται για τον διοικητικό έλεγχο; (σελ.113-114) 3. Τι γνωρίζεται για τον λειτουργικό έλεγχο; (σελ.115) 4. Ποια είναι τα στάδια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων; (σελ.119-120) 5. Ποια είναι τα είδη των προβλημάτων και ποια τα είδη αποφάσεων; 9σελ.120-125) Κεφάλαιο 6 ο 1. Ποιοι είναι οι χρήστες του end-user και ποιες οι εκτελούμενες δραστηριότητες τους; (σελ.145) 2. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για την υλοποίηση του ender-user computing; (σελ. 146) 3. Ποια είναι τα στάδια ανάπτυξης αυτοματισμού γραφείου; (σελ.156) 4. Ποια είναι τα οφέλη από τον αυτοματισμό γραφείου; (σελ.162,164) 5. Ποιοι είναι οι λόγοι αποτυχίας των πληροφοριακών συστημάτων; (σελ.165-168) Κεφάλαιο 7 ο 1. Ποιος είναι ο ορισμός των συστημάτων υποστήριξης αποφάσεων και ποια τα χαρακτηριστικά τους; (σελ.178-179) 2. Ποια είναι τα πεδία αναφοράς και ποια τα οφέλη των συστημάτων υποστήριξης αποφάσεων και ποιες οι διαφορές τους με τα πληροφορικά συστήματα διοικήσεως; (σελ.180) - 3
Σχετικά με το κόκκινο βιβλίο θα σας δώσει σημειώσεις η βοηθός του κ. Γεωργόπουλου όπου από αυτές τις σημειώσεις θα διαβάσετε μόνο ότι σας πει στην τάξη πως είναι σημαντικά. Από το κόκκινο βιβλίο συνήθως οι ερωτήσεις παίρνουν μέχρι τις 3 μονάδες της συνολικής βαθμολογίας. Στις επόμενες σελίδες είναι οι σημειώσεις του καθηγητή που χρησιμοποιεί στις διαφάνειες του μέσα στο τμήμα. - 4
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣ Σε τι βοήθησαν οι Η/Υ τα Π.Σ. Οι Η/Υ μπορούν να ικανοποιήσουν απαιτήσεις όπως: 1. Μεγάλες ταχύτητες επεξεργασίας ( βοήθεια microprocessor ) 2. Μεγάλες δυνατότητες αποθήκευσης των δεδομένων και μνήμης 3. Ταχεία προσπέλαση σε αποθηκευμένα δεδομένα ( disks ) 4. Άμεση ανταπόκριση σε αιτήματα και άμεσες απαντήσεις ( on-line ) 5. Επικοινωνία και μεταφορά δεδομένων ( δίκτυα, LAN, τηλεσυνδιασκέψεις, e-mail, αυτοματισμός γραφείου) Ένα Π.Σ περιλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία: 1. Συλλογή Δεδομένων ( αριθμοί, γεγονότα, συζητήσεις, διαδόσεις ) 2. Αποθήκευση Δεδομένων ( στο μυαλό του ανθρώπου, σε καρτελοθήκη, σε αρχείο, σε τράπεζα δεδομένων του Η/Υ ) 3. Επεξεργασία Δεδομένων ( ανάλυση, κωδικοποίηση, ταξινόμηση, σύνθεση ) 4. Παρουσίαση Πληροφορίας ( με τη μορφή που την χρειάζεται ο χρήστης π.χ ιστόγραμμα) ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Πελάτες Ανταγωνιστές Εξωτερικά δεδομένα αγοράς ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΣΥΛΛΟΓΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ *Χειρογραφικά * Μηχανογραφικά ΔΙΑΣΠΟΡΑ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΔΡΑΣΗ Μέλη του οργανισμού Κοινό Μέτοχοι Κυβέρνηση & Δημόσιες Αρχές - 5
Π.Σ = Συστήματα επεξεργασίας δεδομένων βασισμένα σε Η/Υ Αυτό δεν ισχύει για δυο λόγους: 1. Ένα Π.Σ μπορεί να είναι χειρογραφικό ή μηχανογραφημένο 2. Είναι δυνατό να υπάρχει ένα σύστημα επεξεργασίας δεδομένων βασισμένο σε Η/Υ, το οποίο όμως να μην παρέχει πληροφόρηση στη διοίκηση τις επιχειρήσεις ( π.χ σύστημα πληρωμής ). Ορισμός Π.Σ: Το Π.Σ είναι ένα επιχειρησιακό σύστημα, το οποίο επεξεργάζεται δεδομένα από το εσωτερικό και εξωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης και παρέχει πληροφορίες στη διοίκηση της, έτσι ώστε να ληφθούν γρήγορα σωστές και έγκυρες αποφάσεις. Πληροφοριακή τεχνολογία είναι 1. Η/Υ, ΟΑ και τηλεπικοινωνίες. 2. Τεχνολογίες Υπολογιστών για επεξεργασία,αποθήκευση και επανάκτηση πληροφοριών. 3. Τεχνολογίες επικοινωνιών για μεταβίβαση και λήψη πληροφοριών. 4. Τεχνολογίες Ο.Α περιλαμβάνουν : voicemail, fax,συστήματα επεξεργασίας συναλλαγών,expert systems,τηλεσυνδιασκέψεις,internet όπου η βασική τεχνολογία είναι ο Η/Υ. Πληροφοριακή τεχνολογία είναι ο συνδυασμός τριών υπάρχουσων τεχνολογιών: των Η/Υ, των Τηλεπικοινωνιών και του Αυτοματισμού Γραφείου. Επηρεάζει το τρόπο ζωής, εργασίας και ψυχαγωγίας καθώς και την μελλοντική δυνατότητα ανταγωνισμού στην Πληροφορική Κοινωνία. Η/Υ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΣ ΓΡΑΦΕΙΟΥ Κύρια σημεία: * Συνδυασμός Διαφορετικών Τεχνολογιών * Ευρεία και Διεισδυτική Επίδραση στην Κοινωνία - 6
* Π.Σ είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει οποιοδήποτε συνδυασμό συσχετισμένων στοιχείων που ενοποιούνται για την επίτευξη προκαθορισμένου στόχου. * Πληροφοριακή τεχνολογία ( Π.Τ ): ο συνδυασμός H/W,S/W και δεδομένων που χρησιμοποιούνται ως μέρος ενός Π.Σ * Πληροφοριακό Σύστημα: ο συνδυασμός Π.Τ ανθρώπων και διαδικασιών για την παροχή της επιθυμητής πληροφορίας στην κατάλληλη μορφή και τον κατάλληλο χρόνο. Τα Π.Σ είναι κάτι περισσότερο από Η/Υ * Η αποτελεσματική σχεδίαση και χρήση ενός Π.Σ απαιτεί την κατανόηση του περιβάλλοντος της δομής, των λειτουργιών και των πολιτικών του Οργανισμού, καθώς επίσης και τον ρόλο της Διοίκησης στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. * Στη συνέχεια θα πρέπει να εξεταστούν οι ικανότητες και οι ευκαιρίες που παρέχονται από τη σύγχρονη Π.Τ για λύσεις. Γενικές λειτουργίες ενός Π.Σ * Αναγνώριση και κάλυψη των πληροφοριακών αναγκών των χρηστών. * Η επιλογή συναφών δεδομένων από την μεγάλη ποικιλία δεδομένων από το εσωτερικό και το εξωτερικό περιβάλλον των επιχειρήσεων. * Η δημιουργία της πληροφορίας από τα επιλεγμένα δεδομένα με τη χρήση των κατάλληλων εργαλείων. * Η μεταφορά της δημιουργημένης πληροφορίας στους χρήστες. Σπουδαιότεροι Σκοποί του Π.Σ 1.Η συλλογή και αποθήκευση των δεδομένων και με κατάλληλη επεξεργασία μετασχηματίζονται σε χρήσιμες πληροφορίες. 2.Η παροχή λειτουργικής πληροφόρησης στους εργαζομένους για την υποστήριξη του λειτουργικού ελέγχου. 3.Η παροχή στρατηγικής πληροφόρησης στα διευθυντικά στελέχη για την υποστήριξη του στρατηγικού σχεδιασμού. 4.Η επέκταση της αλυσίδας-αξίας της επιχείρησης ( Σύνδεση Π.Σ της επιχείρησης κυρίως με εκείνα των προμηθευτών και αγοραστών ). - 7
Η ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΤΟΥ MANAGER(Απλοποιημένη) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΤΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ *Ανάπτυξη της καταλληλότερης υποδομής για την καλύτερη δυνατή επίδοση της επιχείρησης. ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΜΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ *π.χ Πιθανή αλλαγή σε στόχους, σχέδια κλπ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΙΑ ΤΟ ΠΩΣ ΘΑ ΕΝΕΡΓΗΣΕΙ Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ *Λειτουργίες & Σχεδιασμός ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΙΣΤΗ ΑΠΟΔΟΣΗ *Έλεγχος, εκτίμηση & ανατροφοδότηση πληροφοριών ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Η ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ *Οι άνθρωποι στην επιχείρηση - 8
Κοινές ιδέες που πηγάζουν από τον όρο πληροφορία. * Η πληροφορία προσθέτει σε μια παρουσίαση. * Διορθώνει ή επιβεβαιώνει προηγούμενη πληροφόρηση. * Έχει αξία λέγει στον αποδέκτη που δεν ήξερε πριν ή που δεν μπορούσε να το προβλέψει. * Η πληροφορία μειώνει αβεβαιότητα. Έχει αξία στη διαδικασία λήψης αποφάσεων στο ότι αλλάζει τις πιθανότητες σε ένα αναμενόμενο αποτέλεσμα. ΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΑΠΟΦΑΣΗ (RISK) ΑΠΟΦΑΣΗ 1 ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΑΠΟΦΑΣΗ 2 ΑΠΟΦΑΣΗ 3 ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ ΑΠΟΦΑΣΗ 1 ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΑΠΟΦΑΣΗ 2 ΑΠΟΦΑΣΗ 3-9
Αξία πληροφορίας = * Βελτίωση στην λήψη αποφάσεων που προκαλείται από την πληροφορία. * Κόστος Απόκτησης Πληροφορίας ΟΡΙΣΜΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ Πληροφορία είναι δεδομένα που έχουν Υποστεί κάποια Επεξεργασία ώστε να έχουν: 1. ΕΝΝΟΙΑ για τον Αποδέκτη και 2. Κάποια ΑΞΙΑ Αντικειμενική ή Υποκειμενική για τις αποφάσεις ή Δραστηριότητες. ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ Μετασχηματισμός δεδομένων σε πληροφορίες ΔΕΔΟΜΕΝΑ-ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ: Οι πρώτες ύλες για την πληροφορία ορίζονται σαν ομάδες μη τυχαίων συμβόλων που δείχνουν ποσότητες, αντικείμενο, πράξεις κτλ. ΑΝΩΤΑΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΥ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Σημαντικός για: την ανάπτυξη το σχεδιασμό την λειτουργία των Π.Σ ΚΥΚΛΟΣ ΖΩΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ - 10
ΚΥΡΙΟΤΕΡΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΖΩΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ 1. Η γνώση του τρόπου με τον οποίο δημιουργούνται τα δεδομένα. Οι αποφάσεις που θα πάρουμε θα βασίζονται σε χρησιμοποιημένα δεδομένα(gigo). 2. Η γνώση του τρόπου με τον οποίο τα δεδομένα μετασχηματίζονται σε πληροφορίες. Τα επεξεργασμένα δεδομένα πρέπει να έχουν ΈΝΝΟΙΑ & ΑΞΙΑ για τον αποδέκτη. 3. Η γνώση του τρόπου με τον οποίο πραγματοποιούνται οι βασικοί τύποι επεξεργασίας των πληροφοριών και ιδιαίτερα η μεταφορά των δεδομένων και η μετάδοση των πληροφοριών, καθώς επίσης και η αποθήκευση και η επανάκτηση τους. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ Ακρίβεια Η πληροφορία είναι: Αληθινή ή Ψεύτικη (Accuracy) Ακριβής ή Ανακριβής Η κύρια ερώτηση είναι: Η πληροφορία παρουσιάζει την κατάσταση όπως ακριβώς είναι; Η μη Ακριβής Πληροφορία μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον χρήστη σαν να ήταν ακριβή. Μορφή (Form) Συχνότητα (Frequency) - Ποιοτική ή Ποσοτική - Αριθμητική ή Γραφική - Τυπωμένη ή Εμφανιζόμενη σε Οθόνη - Συνολική ή Λεπτομερής Συχνότητα είναι το μέτρο για το πόσο συχνά η πληροφορία - Χρειάζεται - Συγκεντρώνεται - Παράγεται Πλάτος ή εύρος - Ορίζει το Πεδίο Δράσεως (όρια) της πληροφορίας (Breadth) - Μεγάλο Εύρος Ενδιαφέροντος - Μικρό Πεδίο Δράσεως Προσέλευση (Origin) - Εσωτερική - Εξωτερική Χρονικός - Προσανατολισμός στο Παρελθόν Ορίζοντας - Προσανατολισμός στο Παρόν (Time Horizon) - Προσανατολισμός στο Μέλλον ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ ΕΝΟΣ ΣΥΝΟΛΟΥ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ Σχετικότητα (Reference) - Όταν χρειάζεται για συγκεκριμένη κατάσταση - Πληροφορία που αποκτάται μήπως και χρειασθεί δεν είναι Σχετική - 11
Πληρότητα - Πλήρης Πληροφορία παρέχει στον Χρήστη όλα εκείνα που χρειάζεται (Completeness) να γνωρίζει για μια συγκεκριμένη κατάσταση. Επικαιρότητα - Επίκαιρη πληροφορία είναι διαθέσιμη όταν χρειάζεται και δεν γίνεται (Time lines) ξεπερασμένη λόγω καθυστέρησης. ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΙΣΡΟΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΕΚΡΟΕΣ ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗ * Εισροές είναι τα στοιχεία που εισέρχονται στο σύστημα * Διαδικασίες μετατρέπουν τις εισροές σε εκροές * Εκροές περιγράφουν έτοιμα προϊόντα ή το αποτέλεσμα του συστήματος * Ανατροφοδότηση είναι η ροή της πληροφορίας από την εκροή στον λήπτη αποφάσεων ο οποίος μπορεί να τροποποιήσει τις εισροές ή τις διαδικασίες. * Το περιβάλλον περιλαμβάνει τα στοιχεία που βρίσκονται έξω, αλλά επηρεάζουν την επίδοση του συστήματος. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ 1. Σύστημα είναι ένα σύνολο στοιχείων τα οποία Προσεκτικά Ενοποιούνται για να πετύχουν ένα Συνεργικό Αποτέλεσμα. 2. Όλα τα συστήματα περιβάλλονται και επηρεάζονται από το ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ τους. 3. Μεγάλα Πολυσύνθετα συστήματα είναι κατασκευασμένα από μια σειρά μικρότερων υποσυστημάτων τα οποία συνεργάζονται για να επιτευχθεί ο Γενικός σκοπός του συστήματος. 4. Με την πάροδο του χρόνου οι χρήστες συστήματος και το περιβάλλον θα αλλάζει. Επομένως τα συστήματα πρέπει να είναι εύκαμπτα και ικανά να αντιδρούν στις αλλαγές. 5. Επαναπληροφόρηση (Feedback) και έλεγχος (control) είναι βασικοί παράγοντες για να διαπιστωθεί αν το σύστημα λειτουργεί όπως σχεδιάστηκε. 6. Τα συστήματα δεν λειτουργούν όπως αναμένεται. 7. Σωστός ορισμός του σκοπού του συστήματος είναι βασικός για την μελέτη του Συστήματος. - 12
ΣΥΣΤΗΜΑ Κατάστημα ΒΑΣΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ Παροχή των κατάλληλων αγαθών στον κατάλληλο χρόνο. Πανεπιστημιο Δημιουργεί και δίνει πληροφόρηση. Δημιουργεί ηγέτες, παρέχει στην κοινωνία Υπηρεσίες ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΞΟΔΟΣ Άνθρωποι, κτίρια, μηχανικός εξοπλισμός, χρήματα. Άνθρωποι, κτίρια, μηχανικός εξοπλισμός, χρήματα. Αγοραζόμενα Αγαθά, χρήματα, ενέργεια, Πληροφορίες Άνθρωποι Χρήματα Πληροφόρηση Ενέργεια Αγαθά Υπηρεσίες Πληροφορίες Άνθρωποι, πληροφόρηση, Υπηρεσιες ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Α.Προσδιοριστικά και πιθανολογικά Ένα σύστημα θεωρείται ως Προσδιοριστικό, όταν λειτουργεί σύμφωνα μ ένα σαφώς προκαθορισμένο σύνολο κανόνων. Π.χ το σύστημα ανάληψης μετρητών μια τράπεζας. Ένα σύστημα θεωρείται ως Πιθανολογικό, όταν επηρεάζεται από αβέβαια γεγονότα και κατά συνέπεια η μελλοντική του συμπεριφορά δηλ. η εκροή του, δεν είναι δυνατόν να προβλεφθεί επακριβής. Π.χ το σύστημα αποθεμάτων μιας επιχείρησης. Β. Κλειστά και Ανοικτά Ένα σύστημα θεωρείται Κλειστό, όταν δεν αλληλεπιδρά με το περιβάλλον του, δηλ. δεν ανταλλάσσει με αυτό πληροφορίες, ενέργεια, υλικό κ.α. Π.χ μια απομονωμένη κοινωνία Σχετικά Κλειστά Συστήματα είναι τα συστήματα τα οποία έχουν γνωστές και προκαθορισμένες εισροές και εκροές, και δεν επηρεάζονται από γεγονότα που λαμβάνουν χώρα έξω από τα όρια τους. Π.χ το σύστημα παραγωγής. Ένα σύστημα θεωρείται Ανοικτό όταν αλληλεπιδρά με το περιβάλλον του δηλ. ανταλλάσσει μαζί του πληροφορίες, ενέργεια,υλικά κ.λ.π - 13
Διάσπαση και Απομόνωση Συστημάτων *Διάσπαση του συστήματος σε ένα σύνολο μικρότερων υποσυστημάτων, η εξέταση των οποίων είναι εύκολη. *Απομόνωση ή χαλάρωση της αλληλεξάρτησης μεταξύ δυο υποσυστημάτων, μειώνοντας έτσι τις ανάγκες επικοινωνίας τους. ΜΕΣΑ ΑΠΟΜΟΝΩΣΗΣ *Αποθέματα ώστε τα συστήματα να λειτουργούν με κάποιο βαθμό ανεξαρτησίας. *Αδρανής Δυναμικότητα για την ικανοποίηση των μεταβολών της ζήτησης των προϊόντων. *Ευέλικτοι Πόροι όπου ένα υποσύστημα μπορεί να ικανοποιήσει με σχετικές λίγες προσαρμογές τις μεταβολές της ζήτησης ενός άλλου υποσυστήματος που αλληλεπιδρά. *Τυποποίηση επιτρέπει σε ένα υποσύστημα να επικοινωνεί με άλλα υποσυστήματα με μειωμένες ανάγκες επικοινωνίας. ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ Διαδικασία με την οποία μετράται η τρέχουσα απόδοση ενός συστήματος και με την οποία οδηγείται αυτό, στον προκαθορισμένο του σκοπό. Στοιχεία της διαδικασίας ελέγχου του συστήματος 1.Προκαθορισμένα κριτήρια, στόχοι, σκοπoί δηλ. η αναμενόμενη απόδοση του. 2.Μέσα μέτρησης απόδοσης. 3.Μέσα σύγκρισης μεταξύ 1 και 2. 4.Μέσα διόρθωσης και προσαρμογής. ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΟΠΟΙΟΥΣ ΤΑ ΔΙΕΥΘΥΝΤΙΚΑ ΣΤΕΛΕΧΗ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΣΧΟΛΟΥΝΤΑΙ ΟΛΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΜΕ ΤΗΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ. *Οι Η/Υ και οι τηλεπικοινωνίες έχουν γίνει αναπόσπαστες ενότητες πολλών επιχειρηματικών στρατηγικών(π.χ συστήματα just-in-time) *Η ζήτηση για επεξεργασμένες πληροφορίες αυξάνεται συνεχώς σε όλα τα τμήματα των επιχειρήσεων και οργανισμών. *Η εποχή της πληροφορίας έχει ανάγκη από νέες επιχειρηματικές πολιτικές, οι οποίες καθορίζονται στα ανώτερα επίπεδα της διοικητικής ιεραρχίας. *Και άλλα. - 14
ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ 1.Συστήματα Επεξεργασίας Συναλλαγών ή Συστήματα Ηλεκτρονικής Επεξεργασίας Δεδομένων.(ΗΕΔ) 1950-1970 Χαρακτηριστικά των Συστημάτων ΗΕΔ *Η Επεξεργασία των δεδομένων μέσω της ΗΕΔ αφορά κυρίως την δημιουργία αναφορών και την διατήρηση ενημερωμένων αρχείων. *Η εκροή του συστήματος είναι ως επί το πλείστον περιοδική. *Η παρεχόμενη πληροφόρηση αφορά κυρίως το κατώτερο επίπεδο της διοικητικής ιεραρχίας για την κάλυψη λειτουργικών αναγκών της επιχείρησης. *Η δυνατότητα υποστήριξης των πληροφοριακών αναγκών των διευθυντικών στελεχών είναι περιορισμένη. 2.Πληροφοριακά Συστήματα Διοίκησης (ΠΣΔ) 1970-1980 Χαρακτηριστικά των ΠΣΔ *Η υποστήριξη των λειτουργιών της ΗΕΔ, δηλαδή η εκτέλεση των συναλλαγών και η διατήρηση των αρχείων. *Η δυνατότητα εύκολης πρόσβασης σε έγκυρη και δομημένη πληροφόρηση σε όλα τα επίπεδα της διοικητικής ιεραρχίας. *Η παροχή ασφάλεια στο ΠΣΔ και η δυνατότητα πρόσβασης μόνο στο προσωπικό που έχει εξουσιοδότηση σ αυτό. *Η χρησιμοποίηση μιας ολοκληρωμένης τράπεζας δεδομένων για την υποστήριξη διαφορετικών επιχειρηματικών λειτουργιών. *Η δυνατότητα προσαρμογής στις μεταβαλλόμενες πληροφοριακές ανάγκες των διευθυντικών στελεχών. 3.Συστήματα Υποστήριξης της Διοίκησης (ΣΥΔ) 1980-Σήμερα Περιλαμβάνει: *Συστήματα Υποστήριξης Αποφάσεων *Έμπειρα Συστήματα *Στρατηγικά Πληροφοριακά Συστήματα - 15
Κύριες διαφορές των συστημάτων ΗΕΔ και ΠΣΔ *Τα συστήματα ΗΕΔ υποστηρίζουν κυρίως μεμονωμένες λειτουργίες, ενώ τα ΠΣΔ μπορούν να υποστηρίζουν ταυτόχρονα πολλές διαφορετικές λειτουργίες της επιχείρησης ενοποιώντας τη ροή πληροφοριών μεταξύ τους. *Τα συστήματα ΗΕΔ εστιάζονται κυρίως στο κατώτερο επίπεδο της διοικητικής ιεραρχίας ενώ τα ΠΣΔ καλύπτουν τις ανάγκες για δομημένη πληροφόρηση όλων των επιπέδων. * Τα μεμονωμένα αρχεία, που χρησιμοποιούνται στα συστήματα ΗΕΔ, έχουν μικρότερη ευελιξία στην κάλυψη των πληροφοριακών αναγκών των διευθυντικών στελεχών, απ ότι η ολοκληρωμένη τράπεζα δεδομένων των ΠΣΔ. * Οι πληροφοριακές ανάγκες των διευθυντικών στελεχών καλύπτονται από τα συστήματα ΗΕΔ με τη βοήθεια προγραμματισμένων αναφορών, ενώ από τα ΠΣΔ όχι μόνο με την βοήθεια προγραμματισμένων αναφορών, αλλά και με την υποστήριξη των πλέον πρόσφατων διαθέσιμων πληροφοριών. Προσανατολισμός των Πληροφοριακών Συστημάτων Χαρακτηριστικά 1950-1970 1970-1980 1980-Σήμερα ΗΕΔ ΠΣΔ ΣΥΔ Κύριος σκοπός Υποστήριξη Στόχοι Χρήστες Υποστήριξη μεμονωμένων λειτουργιών Τμήματα μεγάλων και οργανομένων επιχειρήσεων Βελτίωση παραγωγικότητας Τμήμα μηχανογράφησης Υποστήριξη Ολόκληρης της διοικητικής ιεραρχίας Πληροφοριακές Ανάγκες διευθυντικών στελεχών Βελτίωση Τρόπου εκτέλεσης επιχειρηματικών λειτουργιών Τμήμα ΠΣ και Τελικοί χρήστες Υποστήριξη ανταγωνιστικής στρατηγικής με δημιουργία ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων Συνολικές πληροφοριακές ανάγκες επιχείρηγσης Αύξηση μεριδίου αγοράς κέρδους, κ.τ.λ Συνεργασία τμήματος ΠΣ με τα άλλα τμήματα - 16
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Διοικητική Λογιστική -Απευθύνεται στη μέτρηση και παρακολούθηση της συμπεριφοράς κόστους -Περιλαμβάνει κυρίως: διαδικασίες προϋπολογιστικού ελέγχου και ανάλυση αποκλίσεων. -Πρώτες εφαρμογές των Η/Υ αφορούσαν κυρίως λειτουργίες της Λογιστικής. Επιχειρησιακή Έρευνα -Περιλαμβάνει την εφαρμογή επιστημονικών μεθόδων και τεχνικών ποσοτικής ανάλυσης σε προβλήματα διοίκησης. -Χαρακτηριστικά της Ε.Ε είναι: *Συστηματική προσέγγιση στη λύση προβλημάτων. *Χρήση μαθηματικών και στατιστικών μοντέλων και διαδικασιών στην ανάλυση προβλημάτων. *Επιδίωξη βέλτιστης πολιτικής Θεωρίες Οργάνωσης και Διοίκησης -Πρόσφεραν ιδέες και μεθόδους για την οργανωτική πλευρά των Π.Σ. -Έμφαση: 1.Ανθρώπινο παράγοντα 2.Συμπεριφορά του ανθρώπινου παράγοντα στη λήψη αποφάσεων. -Κατανόηση του ρόλου της επικοινωνίας στον οργανισμό. Επιστήμη Η/Υ -Εστιάζεται στην αυτόματη επεξεργασία της συμβολικής πληροφορίας, που πραγματοποιείται με την βοήθεια του Η/Υ. -Περιλαμβάνει θέματα που αφορούν αλγορίθμους και μεθόδους υπολογισμού, δομές υλικού και δομές δεδομένων. ΤΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΕΔΙΟ ΤΩΝ Π.Σ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΤΩΝ Η/Υ ΑΛΛΑ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. - 17
Βασικά στοιχεία ενός Π.Σ Αρχεία Διαδικασίες & Οδηγίες Εισαγωγή Δεδομένων Επεξεργασία Δεδομένων Εξαγωγή Πληροφοριών ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ: *για το είδος των δεδομένων *για το πότε χρειάζονται για το πότε αποκτούνται για τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθεί ο επεξεργαστής (άνθρωπος ή μηχάνημα) ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Είναι η διαδικασία του καθορισμού της αποστολής, των σκοπών και των στόχων της επιχείρησης, του προσδιορισμού των πόρων που απαιτούνται για την επίτευξη τους, καθώς και του προσδιορισμού των πολιτικών που είναι απαραίτητες για την απόκτηση, χρησιμοποίηση και αξιοποίηση των πόρων αυτών. Επομένως: 1.Ο στρατηγικός σχεδιασμός αποσκοπεί: -Στην επιλογή του σκοπού και των στόχων της επιχείρησης -Στον προσδιορισμό των δραστηριοτήτων και μέσων που απαιτούνται για την επίτευξη τους. 2.Διαδικασία στρατηγικού σχεδιασμού:μικρός αριθμός στελεχών που εργάζονται με δημιουργικό τρόπο για επίλυση μη επαναλαμβανόμενων προβλημάτων. 3.Χρονικός ορίζοντας στρατηγικού σχεδιασμού πολύ μεγάλος σημαντικές μεταβολές στην αποστολή και στους στόχους της επιχείρησης. 4.Στρατηγικός σχεδιασμός:σχέση της επιχείρησης με το περιβάλλον = καθοριστικής σημασίας. Δυο διαφορετικές Απόψεις για την Δυνατότητα Υποστήριξης της Δραστηριότητας του Στρατηγικού Σχεδιασμού από τα Π.Σ. *Είναι πολύ δύσκολο, αν όχι αδύνατο να υπάρχουν τέτοια συστήματα - 18
*Τα ΠΣ που υποστηρίζουν τις δραστηριότες του Στρατηγικού Σχεδιασμού αποτελούν πηγή πληροφοριών, που παρέχει σημαντική βοήθεια στα στελέχη της Ανώτατης Διοίκησης γιατί: α)πολλά εξωτερικά δεδομένα μπορούν να αποθηκευτούν στην Τράπεζα δεδομένων της επιχείρησης. β)η αξιολόγηση ορισμένων δραστηριοτήτων βασίζεται σε μεγάλο βαθμό και σε εσωτερικά δεδομένα που δημιουργούνται από την επεξεργασία που πραγματοποιείται στο λειτουργικό επίπεδο. γ)οι προβλέψεις που γίνονται για το μέλλον και στηρίζονται σε στοιχεία του παρελθόντος δε σημαίνει ότι υιοθετούνται όπως έχουν από την Ανώτατη Διοίκηση(δηλ. πρώτη προσέγγιση του θέματος και μετά κρίση & διάθεση) ΕΠΟΜΕΝΩΣ ΕΙΝΑΙ ΔΥΣΚΟΛΑ ΑΝ ΟΧΙ ΑΔΥΝΑΤΟ ΝΑ ΥΠΑΡΞΕΙ ΕΝΑ ΠΛΗΡΕΣ Π.Σ ΓΙΑ ΤΟ ΑΝΩΤΑΤΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΙΕΡΑΡΧΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Είναι η διαδικασία με την οποία τα διευθυντικά στελέχη της μεσαίας βαθμίδας αποκτούν τους απαραίτητους πόρους και διασφαλίζουν την αποδοτική και αποτελεσματική χρησιμοποίηση τους, ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι της επιχείρησης Επομένως: 1.Για την επιτυχία του διοικητικού ελέγχου απαιτούνται άριστες διαπροσωπικές σχέσεις. 2.Ο διοικητικός έλεγχος υλοποιείται μέσα στο γενικό πλαίσιο των στόχων και των πολιτικών που διαμορφώνονται κατά την διαδικασία του στρατηγικού σχεδιασμού. 3.Ο βασικός σκοπός του διοικητικού ελέγχου είναι η εξασφάλιση της αποδοτικής και αποτελεσματικής χρησιμοποίησης των πόρων. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ Είναι η διαδικασία με την οποία εξασφαλίζεται η αποδοτική και αποτελεσματική εκτέλεση συγκεκριμένων εργασιών και λειτουργιών με την χρησιμοποίηση προκαθορισμένων εργασιών και λειτουργιών με την χρησιμοποίηση προκαθορισμένων κανόνων και αποφάσεων. Διαφορά μεταξύ Λειτουργικού και Διοικητικού Ελέγχου Λειτουργικός Έλεγχος: -σχετίζεται περισσότερο με εργασίες και ενέργειες,π.χ παραγωγή συγκεκριμένου ανταλλακτικού -απαιτείται λιγότερο κρίση και διαίσθηση - 19
Διοικητικός Έλεγχος: -αναφέρεται περισσότερο σε ανθρώπους Παραδείγματα Δραστηριοτήτων Λειτουργικού Ελέγχου *δρομολόγηση των παραγγελιών στα διάφορα τμήματα παραγωγής(προτεραιότητες κ.λ.π) *διανομή των προϊόντων από τις αποθήκες στους πελάτες *κατανομή εργατών στις θέσεις εργασίας Στάδια της διαδικασίας λήψης αποφάσεων 1.Αναγνώριση του Προβλήματος *Ανίχνευση του περιβάλλοντος για την ανεύρεση προβλημάτων ή ευκαιριών *Απάντηση σε δυο ερωτήσεις: -Τι ορίζουμε σαν πρόβλημα; -Οργανωσιακοί στόχοι -Απόκλιση μεταξύ επιθυμητού και πραγματοποιήσιμου στόχου -Ποιες είναι οι βασικές πηγές για την αναγνώριση του; -Εσωτερικές (συγκριτικά ή ιστορικά δεδομένα) -Εξωτερικές (πελάτες, ανταγωνιστές κ.λ.π) 2.Ανάπτυξη και Αξιολόγηση Εναλλακτικών Σχεδίων Δράσης *2 επιμέρους φάσεις 3.Επιλογή του καλύτερου Εναλλακτικού Σχεδίου Δράσης για Εφαρμογή της Αποφυγής Επηρεάζεται: -Κρίση Διευθυντικών Στελεχών -Ποιότητα των Χρησιμοποιήμενων Πληροφοριών Είδη Προβλημάτων 1.Δομημένο Πρόβλημα *Όταν είναι δομημένα και τα τρία Στάδια της Διαδικασίας Λήψης Αποφάσεων. Π.χ μοντέλο της οικονομικής Ποσότητας Παραγγελίας σε ένα σαφώς καθορισμένο πρόβλημα αποθεμάτων. - 20
2.Αδόμητο Πρόβλημα *Όταν κανένα από τα τρία Στάδια της Διαδικασίας Λήψης Αποφάσεων δεν είναι δομημένο. 3.Ημιδομημένο Πρόβλημα **Όταν ένα ή δυο Στάδια της Διαδικασίας Λήψης Αποφάσεων δεν είναι δομημένο. ΑΔΟΜΗΤΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ Στα Αδόμητα προβλήματα δεν υπάρχουν προκαθορισμένες διαδικασίες για έναν ή περισσότερους λόγους: 1.Το πρόβλημα εμφανίζεται σπάνια και το κόστος προετοιμασίας των αντίστοιχων διαδικασιών είναι απαγορευτικό. 2.Η διαδικασία λήψης αποφάσεων δεν είναι πλήρως κατανοητή από το λήπτη της απόφασης. 3.Η διαδικασία της απόφασης είναι τόσο ευμετάβλητη ώστε δεν είναι δυνατό να προσδιορισθεί ικανοποιητικά εκ των προτέρων. ΗΜΙΔΟΜΗΜΕΝΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ Π.χ το πρόβλημα της επιλογής του χαρτοφυλακίου. *Συστήματα Υποστήριξης Αποφάσεων (Decision Support System-DSS) με δυνατότητα διαλόγου με τον χρήστη. ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΧΡΗΣΤΩΝ Μειονεκτήματα 1.Κατά την μεταβίβαση της πληροφοριακής απαίτησης από το διευθυντικό στέλεχος στον προγραμματισμό μέσω του αναλυτή πάντα υπάρχει το πρόβλημα της απώλειας σημαντικών στοιχείων. -μιλούν διαφορετικές γλώσσες 2.Η προσέγγιση αυτή είναι σε ορισμένες περιπτώσεις χρονοβόρα, ανάλογα βέβαια με την φύση του αντιμετωπιζόμενου προβλήματος. -προτιμάται η αγορά έτοιμου λογισμικού όταν είναι δυνατόν Το end-user computing αποτελεί μια προσπάθεια αντιστάθμισης των μειονεκτημάτων που παρατηρούνται στην παραδοσιακή προσέγγιση ανάπτυξης συστημάτων, επιτρέποντας στο διευθυντικό στέλεχος να αλληλεπιδρά απευθείας με το Π.Σ με την χρήση φιλικών προς αυτόν εργαλείων ανάπτυξης λογισμικού, όπως για παράδειγμα είναι οι γλώσσες 4ης γενιάς. - 21
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ USER COMPUTING *Οφείλεται: -στη διαθεσιμότητα φιλικών πακέτων κοσμικών, κειμενογράφοι, φύλλα εργασίας, ακόμη και ολοκληρωμένα πακέτα. -Τοπικού έναντι Κεντρικού ελέγχου Το ender-user computing εμφανίζεται ακόλουθα χαρακτηριστικά: 1.Ο έλεγχος των πληροφοριακών πόρων γίνεται από τους χρήστες που αποφασίζουν για την απόκτηση και λειτουργία των Π.Σ 2.Η ανάπτυξη των εφαρμογών γίνεται από τους ίδιους τους χρήστες (πολλές φορές με την βοήθεια του προσωπικού του Τμήματος Π.Σ) 3.Η χρήση των Π.Σ γίνεται απ ευθείας από τους χρήστες. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ END-USER COMPUTING *Σαφώς καθορισμένοι στόχοι για EUC. Απαίτηση πολλών πόρων για την επίτευξη του. Πρέπει να προσαφηνισθεί τι αναμένεται από την υλοποίηση του. Ευθυγράμμιση με τους στόχους της επιχείρησης. *EUC όχι ανταγωνιστική λειτουργία, αλλά συμβάλει στην ολοκλήρωση των πληροφοριακών κέντρων της επιχείρησης. *Υποστήριξη από τα διευθυντικά στελέχη της επιχείρησης EUC είναι επιχειρηματικό θέμα ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΣ ΓΡΑΦΕΙΟΥ *Η.Π.Α: 50% του εργατικού δυναμικού ανήκει στους εργαζόμενους γραφείου. *20ο αιώνα:βιομηχανική και Αγροτική παραγωγικότητα αυξήθηκαν πολύ περισσότερο από την παραγωγικότητα των εργαζομένων σε γραφεία. Κόστος παραγωγής του προϊόντος μειώνεται κατά την παραγωγική διαδικασία, αλλά όχι από το υπαλληλικό προσωπικό *ΌΜΩΣ η παραγωγικότητα των εργαζομένων στα γραφεία μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά μέσα του. ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΣ ΓΡΑΦΕΙΟΥ: 1.Ταχύτητα παράδοσης ενός μηνύματος. 2.Χρόνος επανάκτησης μιας πληροφορίας. 3.Χρόνος προετοιμασίας μιας αναφοράς. 4.Προσπάθεια ανεύρεσης αποθηκευμένων δεδομένων. 5.Υποκατάσταση ταξιδιών από τηλεσυνδιασκέψεις. 6.κ.α μη παραγωγικές εργασίες. - 22
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ Η παραγωγικότητα των εργαζομένων στα γραφεία αυξάνεται, όταν είναι ελεύθεροι να ασχολούνται με τις κατ εξοχήν επαγγελματικές τους δραστηριότητες και δεν επιβαρύνονται με χαμηλής-αξίας εργασίες. ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟΥ *Χρησιμοποίηση της Πληροφορικής Τεχνολογίας για τον αυτοματισμό διαφόρων λειτουργιών του εργοστασίου. *Ρομποτική *Computer-integrated manufacturing(cim) ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΣ ΓΡΑΦΕΙΟΥ *Η χρησιμοποίηση της Πληροφοριακής Τεχνολογίας για την βελτίωση των λειτουργιών γραφείου. - 23