Συνήθεις νεοπλασματικές βλάβες τραχήλου / σώματοςμήτραςκαι ωοθηκών Στ Εξάμηνο ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ #4 Βασιλική Κωτούλα Δημητριάδου, επίκ. καθ. ΕΓΠΠΑ Σωτήρης Μπαρμπάνης, άμ. επιστ. συν. ΕΓΠΠΑ
διαφορές?
όγκοι από το επιθήλιο επιφανείας - στρώματος υπερπλασία και αδενοκαρκίνωμα ενδομητρίου ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία τραχήλου μήτρας και καρκίνωμα από πλακώδες επιθήλιο
Να θυμηθούμε πλασία: μεταπλασία, υπερπλασία, δυσπλασία διαφοροποίηση Καρκίνωμα vs. Σάρκωμα Ενδοεπιθηλιακό καρκίνωμα Καρκινογένεση: πολυπαραγοντική, πολυσταδιακή Ιική καρκινογένεση, DNA ιοί, HPV Λειτουργική ιστολογία γυναικολογικού συστήματος Επιθήλιο τραχήλου μήτρας εξωτράχηλος vs. ενδοτράχηλος Πολύστιβο πλακώδες vs. αδενικό επιθήλιο Ενδομήτριο: αδένες και στρώμα, αλλαγές στον καταμήνιο κύκλο Ωοθήκη: επιθήλιο επιφανείας, στρώμα, γεννητική ταινία, γεννητικά κύτταρα Ο τύπος επιθηλίου που βρίσκουμε στα διάφορα όργανα σχετίζεται άμεσα: Με τη λειτουργία των οργάνων Την ανάγκη προσαρμογής τους σε ενδογενείς ή εξωγενείς συνθήκες Tα επιθήλια είναι αναγεννώμενοι ιστοί (κύτταρα σε φάση διαίρεσης διαφοροποίησης, πιο ευάλωτα σε παράγοντες φλεγμονής και «καρκινογόνα»
ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία του τραχήλου της μήτρας και καρκίνωμα από πλακώδες επιθήλιο Robbins, Βασική Παθολογική Ανατομική, 8 η έκδοση, Κεφ. 19, σ.σ. 767-771
Ζώνη μετάπτωσης επιθηλίου στον τράχηλο της μήτρας αδενικό επιθήλιο ενδοτραχήλου πολύστιβο πλακώδες επιθήλιο εξωτραχήλου θέση στον ενδοτράχηλο: ποικίλλει συμβαίνει συχνά: έναρξη σεξουαλικής δραστηριότητας εκτρόπιο (= προβολή αδενικού επιθηλίου ενδοτραχήλου στον εξωτράχηλο) πλακώδης μεταπλασία (προσαρμογή) τί παθαίνουν οι αδένες του ενδοτραχήλου κατά τη διαδικασία της προσαρμογής της ζώνης μετάπτωσης?
Ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία (CIN) και καρκίνος τραχήλου της μήτρας: όροι Ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία (δυσπλασία) στον τράχηλο της μήτρας τί σημαίνει? με ποιές καταστάσεις αντιδιαστέλλεται? CIN = cervical intraepithelial neoplasia ιστολογική ταξινόμηση (βιοψία) CIN I ήπια δυσπλασία CIN II μέτρια δυσπλασία CIN III σοβαρή δυσπλασία (καρκίνωμα in situ) SIL = squamous intraepithelial lesion κυτταρολογική ταξινόμηση (pap test) LG-SIL (low-grade) μορφολογικά ευρήματα, αντιστοιχούν σε CIN I & II HG-SIL (high-grade) μορφολογικά ευρήματα, αντιστοιχούν κυρίως σε CIN III Άτυπα πλακώδη κύτταρα αγνώστου σημασίας (ASCUS) ευρήματα κυτταρολογικής εξέτασης Τι είναι & πώς ταξινομείται η ΔΥΣΠΛΑΣΙΑ στον τράχηλο της μήτρας?
Ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία (CIN) και καρκίνος τραχήλου της μήτρας: φυσική ιστορία Νέες γυναίκες αναπαραγωγική ηλικία Σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα (HPV) πρόληψη, προφύλαξη Προδιαθεσικοί παράγοντες Πρώιμη έναρξη σεξουαλικής επαφής Πολλαπλοί σεξουαλικοί σύντροφοι (εκατέρωθεν) Εμμένουσα λοίμωξη από στέλεχος HPV υψηλού κινδύνου Συνθήκες υγιεινής Κάπνισμα Ανοσοανεπάρκεια (ενδο- ή εξωγενής) Συχνότητα ca τραχήλου σε HIV+??? Εμμένουσα λοίμωξη HPV υψηλού κινδύνου (16, 18, 31, 45) CIN διηθητικό καρκίνωμα >10ετία
Κονδυλώματα και CIN: μακροσκοπικά φυσιολογικός τράχηλος Κονδυλώματα, CIN I CIN I & CIN II CIN III διηθητικό καρκίνωμα
HPV στο μικροσκόπιο Μορφολογικό χαρακτηριστικό: ΚΟΙΛΟΚΥΤΤΑΡΑ Κ.Φ.
ιστολογικά, CIN: μορφολογία CIN I: δυσπλασία κάτω 1/3 του ΠΠΕ, κοιλοκύτταρα CIN II: δυσπλασία κάτω 2/3 του ΠΠΕ, κοιλοκύτταρα (λιγότερα) CIN III: δυσπλασία σε όλο το πάχος του ΠΠΕ, συνήθως χωρίς κοιλοκύτταρα
κυτταρολογικά, ASCUS & SIL: μορφολογία ASC-US lg-sil hg-sil
HPV, CIN και καρκίνος Στελέχη HPV υψηλού κινδύνου Σχεδόν σε όλες τις CIN και τα καρκινώματα του τραχήλου της μήτρας 10 15% των φυσιολογικών (μορφολογικά) pap-test 10% από αυτά CIN ΙΙ ή III HPV εμβόλιο προστασία από την ανάπτυξη CIN και καρκίνου για τα συγκεκριμένα στελέχη που στοχεύει Οι CIN II και ΙΙΙ μπορεί να προέρχονται από CIN I ή να αναπτυχθούν de novo.
HPV, CIN, καρκίνος & PAP-TEST Στις χώρες με προγράμματα προληπτικού πληθυσμιακού ελέγχου (Pap-test) ca τραχήλου μήτρας, 13 η θέση (2010) μεγάλη αύξηση CIN (πρώιμη διάγνωση) σχετική αύξηση αδενο-ca ενδοτραχήλου (συχνά δεν ανιχνεύεται με το pap-test) Pap-test (οδηγίες 2009) αρχή ελέγχου: 21 έτος 21 29 έτη: έλεγχος ανά 2ετία μετά τα 30: εφόσον έχουν προηγηθεί 3 φυσιολογικά τεστ έλεγχος ανά 3ετία HPV test: μετά τα 30, εφόσον υπάρχουν κυτταρολογικά ευρήματα (ASCUS, LG-SIL) μαζί με το pap-test
ΔΙΗΘΗΤΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΤΡΑΧΗΛΟΥ Εξέλιξη CIN σε διάστημα >10ετία Μικροδιηθητικό καρκίνωμα (μικροδιήθηση <3mm) ΤΥΠΟΙ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΟΣ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ Πλακώδες (ακανθοκυτταρικό) (75%) Αδενοπλακώδες (10%) Αδενοκαρκίνωμα (10%) Νευροενδοκρινικό (5%)
Καρκίνωμα από πλακώδες επιθήλιο στον τράχηλο της μήτρας: αναπτύσσεται στη ζώνη μετάπτωσης
Pap-test καρκίνωμα από πλακώδες επιθήλιο
Περίπτωση Α (43 ετών): καρκίνωμα από πλακώδες επιθήλιο (ΚΠΕ), σταδίου Ι. Συνυπάρχουν: απλή HPV βλάβη στον εξωτράχηλο (ΕΞ), CIN II, CIN III (in situ ca), εστίες άωρης πλακώδους μεταπλασίας (ΠΜ) και φυσιολογικοί ή κυστικοί ενδοτραχηλικοί αδένες (ΕΑ) CIN III ενδο ΚΠΕ CIN III CIN II ΕΑ ΕΞ ζώνη μετάπτωσης
ΕΞ απλή HPV βλάβη στον εξωτράχηλο
φυσιολογικοί ενδοτραχηλικοί αδένες ενδο
CIN III = in situ ca
πλήρης διαταραχή αρχιτεκτονικής πολλές πυρηνοκινησίες κατάργηση της βασικής μεμβράνης
διήθηση του τραχηλικού τοιχώματος
CIN & καρκίνος τραχήλου μήτρας: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Τι είναι η ζώνη μετάπτωσης και πώς εξελίσσεται μετά την έναρξη της σεξουαλικής ζωής? Σε ποιά περιοχή αναπτύσσεται πλακώδης μεταπλασία στον τράχηλο της μήτρας? Είναι προκαρκινική κατάσταση? Τι είναι το εκτρόπιο? Σε τι αφορά ο όρος CIN? Ποια η σχέση των ιών HPV με την CIN και με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας? Λοίμωξη HPV σημαίνει οπωσδήποτε παρουσία CIN ή καρκίνου? Τι σημαίνει το αποτέλεσμα CIN I / LG-SIL σε pap-test? Τι σημαίνει το αποτέλεσμα ASCUS σε pap-test? Τι σημαίνει το αποτέλεσμα CIN III / HG-SIL σε pap-test? Ποιά είναι τα μορφολογικά κριτήρια για τον ιστολογικό διαχωρισμό των CIN? Σε τί διαφέρουν οι χαμηλού βαθμού από τις υψηλού βαθμού CIN (CIN I vs CIN II & III)? Οι CIN εξελίσσονται οπωσδήποτε σε διηθητικό καρκίνο? Τι σημαίνει άπαξ θετικότητα στο HPV test σε γ. 25 ετών? Τι σημαίνει κατ επανάληψη θετικότητα στο HPV test σε γ. >30 ετών? Αρκεί η παρακολούθηση με HPV test? Μπορούμε να αντικαταστήσουμε το pap-test με το HPV-test για τη δεκαετία 21 30 ετών? Τι αποτελέσματα θα παίρνουμε? Ποιοί παράγοντες ευνοούν την ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου της μήτρας? Από τι εξαρτάται η πρόγνωση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας? Στις χώρες με οργανωμένα προγράμματα πληθυσμιακού ελέγχου (pap-test), ποια είναι η σχετική συχνότητα των βλαβών που ανιχνεύονται και γιατί?
υπερπλασία και καρκίνωμα ενδομητρίου Robbins, Βασική Παθολογική Ανατομική, 8 η έκδοση, Κεφ. 19, σ.σ. 773 774 & 776 777
Να θυμηθούμε Σώμα μήτρας: ενδομήτριο, μυομήτριο Ενδομήτριο: αδένες, στρώμα Φυσιολογικές αλλαγές του ενδομητρίου στη διάρκεια του κύκλου - ορμονοεξαρτώμενος ιστός οιστρογονική παραγωγικό (αυξητικό) ενδομήτριο προγεστερονική λειτουργικό (εκκριτικό) ενδομήτριο
Υπερπλασία και αδενοκαρκίνωμα ενδομητρίου Ηλικιακή κατανομή Κλινική εκδήλωση: δυσλειτουργική αιμορραγία ενδομητρίου
ΔΥΣΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ Μηχανισμός: παρόμοιος με αυτόν της εμμηνόρροιας Συχνότητες: απλή υπερπλασία / πολύποδες / λειομυώματα >>>> άτυπη υπερπλασία >> αδενοκαρκίνωμα (ενδομητρίου)
Υπερπλασία ενδομητρίου Αύξηση του αριθμού και του μεγέθους των αδένων του ενδομητρίουωςπροςτοστρώμα Ορμονοεξαρτώμενη κατάσταση Σχετικήήαπόλυτηαύξησηοιστρογόνων Σχετική: ελάττωση επιπέδων προγεστερόνης (π.χ., προκλιμακτηριακά) Απόλυτη = υπεροιστρογονισμός: άτρητα ωοθυλάκια, εμμένοντα κυστικά ωοθυλάκια, πολυστικές ωοθήκες, επινεφρίδια, όγκοι ωοθήκης, εξωγενής χορήγηση οιστρογόνων, παχυσαρκία Και μορφολογικά, χαρακτήρες παραγωγικού ενδομητρίου, χωρίς ή με ατυπία, σε κυτταρικό και αρχιτεκτονικό επίπεδο
Τύποι υπερπλασίας ενδομητρίου Απλή (ή κυστική ή αδενοκυστική) Προκλιμακτηριακά, υποστρέψιμη κατάσταση Χωρίς κυτταρική ατυπία, μοιάζει με παραγωγικό ενδομήτριο, συχνά με κυστικά αδένια, διατήρηση της αρχιτεκτονικής Σύνθετη Προκλιμακτηριακά Συνήθως χωρίς κυτταρική ατυπία, διαταραχή αρχιτεκτονικής, πυκνή διάταξη αδενίων και ακανόνιστη διακλάδυνση 3% κίνδυνος κακοήθους εξαλλαγής Ατυπη (παλιότερα: αδενωματώδης) Εμμηνόπαυση ΑΤΥΠΙΑ (αναφέρεται και ως δυσπλασία) Κυτταρική ατυπία βαθμοί 1, 2, 3, ΚΑΙ Διαταραχή αρχιτεκτονικής πυκνή διάταξη αδένων και ακανόνιστη διακλάδωση Βαθμός 3 (έντονη υπερπλασία) = άτυπη αδενωματώδης υπερπλασία μορφολογικά δύσκολα διαχωρίζεται από καρκίνωμα σε ξέσματα ενδομητρίου 20% κίνδυνος κακοήθους εξαλλαγής
Όγκοι σώματος μήτρας Πολύποδες (αδένια + στρώμα) Συχνό εύρημα, περι- & μετεμμηνοπαυσιακά Κατά κανόνα καλοήθεις Λειομυώματα (λείες μυικές ίνες) ~50% τωνγυναικώνστηναναπαραγωγικήηλικία Συρρικνώνονται μετεμμηνοπαυσιακά Λειομυοσαρκώματα Σπάνια Καρκίνωμα ενδομητρίου ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΕΙΔΕΣ (80% των ca ενδομητρίου) μοιάζει με παραγωγικό ενδομήτριο ΟΡΩΔΕΣ μοιάζει με τα αντίστοιχα των ωοθηκών
Καρκίνωμα ενδομητρίου: 2 κύριοι τύποι Ηλικία: συνήθως >55 ετών Μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με περίσσεια οιστρογόνων ενδομητριοειδές καρκίνωμα, συχνά σε υπόβαθρο υπερπλασίας Ηλικιωμένες γυναίκες με ατροφικό ενδομήτριο ορώδες καρκίνωμα Παράγοντες κινδύνου (ενδομητριοειδές): παχυσαρκία, σακχαρώδης διαβήτης, υπέρταση, στειρότητα, παρατεταμένη εξωγενής χορήγηση οιστρογόνων, ορμονοπαραγωγά καρκινώματα ωοθηκών Ιστολογικά και γενετικά χαρακτηριστικά ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΕΙΔΕΣ Μοιάζει με το φυσιολογικό ενδομήτριο Σποραδικά καρκινώματα απενεργοποίηση γονιδίων MMR και ΡΤΕΝ (απώλεια, μεθυλίωση) Στα πλαίσια καρκινικών συνδρόμων σ. μη-πολυποδιασικού καρκίνου του παχέος εντέρου (HNPCC) μεταλλάξεις στα γονίδια επιδιόρθωσης των αταίριαστων ζευγών του DNA (MMR) σ. Cowden (πολλαπλά αμαρτώματα, ca μαστού, θυρεοειδούς, ενδομητρίου) μεταλλάξεις ΡΤΕΝ ΟΡΩΔΕΣ Μοιάζει με τα ορώδη καρκινώματα των ωοθηκών, τα κύτταρα των οποίων μοιάζουν με το επιθήλιο των σαλπίγγων Αναπτύσσεται σε υπόβαθρο μεταλλάξεων ΤΡ53 Πρόγνωση εξαρτάται από τον ιστολογικό τύπο και το κλινικό στάδιο ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΕΙΔΕΣ Λιγότερο επιθετικά, συνήθως διαγιγνώσκονται σε πρώιμο στάδιο, 5ετής επιβίωση στο στάδιο Ι 90% ΟΡΩΔΕΣ Πολύ επιθετικά, διαγιγνώσκονται συνήθως σε προχωρημένο στάδιο
Περίπτωση Β (65 ετών): αδενοκαρκίνωμα ενδομητρίου, σταδίου Ι, καλής διαφοροποίησης (μπλέ). Συνυπάρχουν: απλή υπερπλασία (πράσινο) και άτυπη υπερπλασία (κόκκινο). Βέλη = εν τω βάθει αδένες ενδομητρίου
χωρίς κυτταρική ατυπία, τα αδένια είναι μεν ανώμαλα αλλά απέχουν μεταξύ τους
έντονη υπερπλασία αδενίων
Μικτή περιοχή
έντονη κυτταρική ατυπία έντονη υπερπλασία αδενίων διήθηση στρώματος - μυομητρίου
υπερπλασία και καρκίνωμα ενδομητρίου: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Τι ονομάζουμε δυσλειτουργική αιμορραγία του ενδομητρίου? Ηλικιακή κατανομή των κυριότερων αιτίων της δυσλειτουργικής αιμορραγίας του ενδομητρίου? Ποια τα συχνότερα αίτια δυσλειτουργικής αιμορραγίας του ενδομητρίου? Πότε αναπτύσσεται υπερπλασία στο ενδομήτριο? Ποιοι είναι οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη υπερπλασίας του ενδομητρίου? Ποιοι είναι οι τύποι της υπερπλασίας του ενδομητρίου? Πώς διαβαθμίζεται η σοβαρότητα της δυσπλασίας στην υπερπλασία του ενδομητρίου? Ποιός ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του ενδομητρίου σε γυναίκα με απλή υπερπλασία του ενδομητρίου? σε γυναίκα με σύνθετη υπερπλασία? Τι θα πρέπει να εξετάζουμε όταν διαπιστώσουμε άτυπη υπερπλασία του ενδομητρίου? Πώς θα αντιμετωπίσουμε την ασθενή? Ποια τα συχνότερα νεοπλάσματα του σώματος της μήτρας? Ποια η κλινική σημασία των πολυπόδων της μήτρας? Ποια η συχνότητα και ποια η φυσική ιστορία των λειομυωμάτων? Ποιοι οι κύριοι τύποι του καρκινώματος του ενδομητρίου? Ποιες οι ιστολογικές και γενετικές διαφορές μεταξύ τους? Πώς σχετίζεται ο ιστολογικός τύπος του καρκινώματος του ενδομητρίου με τη συμπεριφορά των όγκων? Ποια η κλινική σταδιοποίηση του καρκινώματος του ενδομητρίου? Από τι εξαρτάται η πρόγνωση του καρκινώματος του ενδομητρίου?
Κυστικά επιθηλιακά νεοπλάσματα ωοθηκών Robbins, Βασική Παθολογική Ανατομική, 8 η έκδοση, Κεφ. 19, σ.σ. 779-782
Να
Όγκοι ωοθηκών (Ω) Προσοχή στον όρο: πρόκειται για επιθηλιακούς όγκους (σύμφωνα με την κρατούσα αντίληψη) = καρκινώματα Εξαιρετική ποικιλομορφία των όγκων Ω λόγω ποικίλης ιστογένεσης Κακοήθεις όγκοι ωοθηκών 5 η σειρά συχνότητας και αιτίας θανάτου από καρκίνο
Επιθηλιακοί όγκοι ωοθηκών: η θεωρία των εγκλείστων (επιθηλιακών) κύστεων Καλυπτήριο επιθήλιο ΕΓΚΛΕΙΣΤΕΣ ΚΥΣΤΕΙΣ (μ εταπλασία!) ΟΡΩΔΕΙΣ όγκοι Αδενώματα (καλοήθη, 60%) Οριακής κακοήθειας (15%) Κυσταδενοκαρκινώματα (25%) Για τις ωοθήκες, οι ορώδεις όγκοι είναι οι πιο συχνοί όγκοι, γενικά κακοήθεις όγκοι αμφοτερόπλευροι όγκοι (25%) ΒΛΕΝΝΩΔΕΙΣ όγκοι Αδενώματα (καλοήθη, 80%) Οριακής κακοήθειας (10%) Κυσταδενοκαρκινώματα (10%) Διάφοροι ιστολογικοί τύποι ψευδομύξωμα περιτοναίου ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΕΙΔΕΙΣ όγκοι (κακοήθεις) Ογκοι Brenner
Επιθηλιακοί όγκοι ωοθηκών: η θεωρία του κώδωνα των σαλπίγγων Από Khoo US, et al. Diagn Histopathol 2011
Επιθηλιακοί όγκοι ωοθηκών: καλοήθεις, οριακοί, κακοήθεις 3 βασικές κατηγορίες: ορώδεις, βλεννώδεις, ενδομητριοειδείς ΟΡΩΔΕΙΣ 60% των καρκίνων της Ω 30-40 ετών καλοήθεις, 45-65 ετών κακοήθεις 60% καλοήθεις 25% από αυτούς είναι αμφοτερόπλευροι 15% οριακοί (χαμηλού κακοήθους δυναμικού) ελάχιστη ή καθόλου διήθηση του στρώματος, περιτοναϊκές εμφυτεύσεις 25% κακοήθεις λεμφαδενικές μεταστάσεις, περιτοναϊκές εμφυτεύσεις Μεταλλάξεις ΤΡ53 (και BRCA1) Μακροσκοπικές διαφορές καλοήθων vs. κακοήθων όγκων? Τι είναι τα ψαμμώδη σωμάτια? Βλεννώδεις 10% των καρκίνων της Ω, ηλικιακή κατανομή όπως στους ορώδεις όγκους 80% καλοήθεις, 10% οριακοί, 10% κακοήθεις αμφοτερόπλευροι: 5% των καλοήθων, 20% των κακοήθων Τι είναι το ψευδομύξωμα περιτοναίου? Ενδομητριοειδείς Συνήθως κακοήθεις 30% αμφοτερόπλευροι, 15 30% συνυπάρχουν με ενδομητριοειδές καρκίνωμα στο ενδομήτριο
Ορώδεις κυστικοί όγκοι της ωοθήκης: οι πιο συχνοί ορώδες κυσταδένωμα ορώδες κυσταδενοκαρκίνωμα
Περίπτωση Γ (62 ετών): ορώδες - θηλώδες κυσταδενοκαρκίνωμα της ωοθήκης Συμπαγής ανάπτυξη Κυστικοί χώροι Κυστικοί χώροι
συμπαγής και θηλώδης ανάπτυξη
Θηλώδης ανάπτυξη
θηλώδης ή συμπαγής ανάπτυξη έντονα αναπλαστικοί χαρακτήρες
Κλινική σταδιοποίηση καρκίνου ωοθηκών Απλοποιημένη σταδιοποίηση Στάδιο 1: όγκος στην ωοθήκη Στάδιο 2: όγκος και σε άλλες δομές της πυέλου Στάδιο 3: ενδοκοιλιακή διασπορά πέραν της πυέλου Στάδιο 4: απομακρυσμένες μεταστάσεις Επιβίωση εξαρτάται από το στάδιο Σπανίως διαγιγνώσκονται σε στάδιο 1 Προληπτικός έλεγχος για καρκίνο των ωοθηκών? Οικογενείς 5% (BRCA γονίδια) Καρκινικοί δείκτες (CA125) Υπερηχογράφημα κοιλίας μικρή απόδοση
Όγκοι από κύτταρα επιθηλίου επιφανείας της ωοθήκης (όγκοι επιθηλίου επιφανείας στρώματος [ΟΕΕΣ]): ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Ποιες οι κύριες κατηγορίες όγκων της Ω? Ποια τα χαρακτηριστικά του καλυπτηρίου επιθηλίου της Ω? Τι είναι οι επιθηλιακές (έγκλειστες) κύστεις της Ω? πώς σχετίζονται με την ανάπτυξη όγκων? Τι μορφή (μακροσκοπική εικόνα) έχουν συνήθως οι καλοήθεις ΟΕΕΣ? Τι οι κακοήθεις ΟΕΕΣ? ΤιείναιοιοριακοίΟΕΕΣ? Σε τι διαφέρουν από τους κακοήθεις ΟΕΕΣ? Ποιοι οι συχνότεροι ΟΕΕΣ? Ποια η ηλικιακή και τοπογραφική κατανομή τους? Σε τι διαφέρουν οι ορώδεις από τους βλεννώδεις όγκους των Ω? Με τι μπορεί να συνυπάρχουν οι ενδομητριοειδείς όγκοι των Ω? Τι είναι τα ψαμμώδη σωμάτια? Σε ποιους ΟΕΕΣ ανευρίσκονται χαρακτηριστικά? Τι είναι οι περιτοναϊκές εμφυτεύσεις (ΠΕ)? Πώς σχετίζονται οι ΠΕ με το δυναμικό κακοήθειας των ορωδών όγκων? Πώς σχετίζονται οι ΠΕ με την εξέλιξη των βλεννωδών όγκων? Τι είναι το ψευδομύξωμα περιτοναίου? Οι όγκοι Krukenberg είναι πρωτοπαθή νεοπλάσματα των Ω? ΑπότιεξαρτάταιηπρόγνωσητωνκακοήθωνΟΕΕΣ? Ποια η κλινική σταδιοποίηση των κακοήθων όγκων των Ω? Πού αποδίδεται η γενικά κακή πρόγνωση των καρκινωμάτων των Ω?