ΑΔΕΝΟΜΥΩΣΗ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗ. Λίντα Γιαννικάκη Επιμελήτρια Α Νοσ.ΠΑ.Γ.Ν.Η.

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΑΔΕΝΟΜΥΩΣΗ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗ. Λίντα Γιαννικάκη Επιμελήτρια Α Νοσ.ΠΑ.Γ.Ν.Η."

Πρίαμ Φλέσσας
9 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΑΔΕΝΟΜΥΩΣΗ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΩΣΗ Λίντα Γιαννικάκη Επιμελήτρια Α Νοσ.ΠΑ.Γ.Ν.Η.

2 Αδενομύωση (εσωτερική ενδομητρίωση) Σε γυναίκες περιεμμηνοπαυσιακής και τέλους αναπαραγωγικής ηλικίας. Σπάνια σε μετεμμηνοπαυσιακές, εκτός σε θεραπεία με Tamoxifen Σε ποσοστό από 15%-20%.. 60% Μηνορραγία, μητρορραγία, δυσμηνόρροια, δυσπαρεύνια, διογκωμένη και ευαίσθητη μήτρα Συνυπάρχει σε 80% με άλλες αλλοιώσεις Λειομυώματα (19-57%) Υπερπλασία ενδομητρίου (7-33%) Ενδομητρίωση (0-28%) Οζώδης ισθμική σαλπιγγίτις (1-20%)

. 60% Μηνορραγία, μητρορραγία, δυσμηνόρροια, δυσπαρεύνια, διογκωμένη και ευαίσθητη μήτρα Συνυπάρχει σε

3 Αδενομύωση Παρουσία ενδομητρικών αδενίων και στρώματος στο μυομήτριο, σε περιοχές που φυσιολογικά δεν υπάρχει.

4 Στρωματική αδενομύωση

5 Αδενομύωση διάχυτη Αδενομύωμα - εστιακή

6 Αδενομύωμα εστιακή αδενομύωση

7 Αδενομύωση Διαγνωστικά κριτήρια, δ.δ.από βασικό ενδομήτριο Συνοδή υπερτροφία των γύρω λείων μυικών ινών (όχι σε εμμηνοπαυσιακές και εγκύμονες μήτρες) Απόσταση από το όριο του βασικού ενδομητρίου 1/2 της διαμέτρου ενός Ο.Π.Μ.Μ. (2.5 χιλ.) 1/4 του συνολικού πάχους του μυομητρίου

εγκύμονες μήτρες) Απόσταση από το όριο του βασικού ενδομητρίου 1/2

9 Αδενομύωση δεν διαγιγνώσκεται σε υλικό ξεσμάτων ενδομητρίου

10 Αδενομύωση Το έκτοπο ενδομήτριο στην αδενομύωση κατά κανόνα δεν είναι λειτουργικό. Εκτός από: τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τη διάρκεια θεραπείας με προγεστερόνη Σπάνια αιμορραγικές διηθήσεις

11 Αδενομύωση Στο έκτοπο ενδομήτριο στην αδενομύωση παρατηρούνται: Κυστικά διατεταμένα αδένια, με ή χωρίς αιμορραγικό περιεχόμενο Μετάπλαση του επιθηλίου αδενίων Υπερπλαστικές αλλοιώσεις χωρίς ή με ατυπία Σε 44% των μητρών με αδενομύωση και υπερπλασία ενδομητρίου συνυπάρχει υπερπλασία στις εστίες της αδενομύωσης Μορφολογικές αλλοιώσεις στρωματικών κυττάρων

αλλοιώσεις χωρίς ή με ατυπία Σε 44% των μητρών με αδενομύωση και υπερπλασία ενδομητρίου

12 Αδενομύωση

13 Αδενομύωση σαλπιγγική μετάπλαση

14 Αδενομύωση ατροφικά αδένια

15 Αδενομύωση απλή υπερπλασία

16 Εγκυμοσύνη θεραπεία με Tamoxifen

17 Αδενομύωση δ.δ. Ενδομητριοειδές αδενοκαρκίνωμα ενδομητρίου Κυστικά εκφυλισμένο λειομύωμα Συγγενείς ανατομικές αλλοιώσεις Πυόμητρα, αιματόμητρα Συγγενείς κύστεις (μεσονεφρικές, παραμεσονεφρικές) Κύστεις Naboth Βλεννώδες αδενοκαρκίνωμα τραχήλου Περιοχή έκφυσης σάλπιγγος.

αιματόμητρα Συγγενείς κύστεις (μεσονεφρικές, παραμεσονεφρικές)

18 Αδενομύωση Ενδομητριοειδές αδενοκαρκίνωμα

20 CD 10

21 Αδενομύωση και ενδομητριοειδές αδενοκαρκίνωμα δ.δ. Αδενοκαρκίνωμα που διηθεί το μυομήτριο Εστία ΑΔ που διηθείται από αδενοκαρκίνωμα ενδομητρίου de novo αδενοκαρκίνωμα σε έδαφος αδενομύωσης Μορφολογία CD10 Am J Surg Pathol 2003 Jun,27(6), 786-9

22 CD 10

23 Στρωματική Αδενομύωση - Ενδομητρικό στρωματικό σάρκωμα Am J Clin Pathol 1995 Feb;103(2):218-23

24 Αδενομύωση - Παθογένεια Καταδύσεις ενδομητρίου Ορμονικές διαταραχές Ανοσολογικές διαταραχές Διαταραχές κατά την οργανογένεση Μετάπλαση περικυττάρων και μεσοθηλιακών κυττάρων

25 Αδενομύωση - Παθογένεια Αυξημένη έκφραση SOD στο ενδομήτριο σε όλο τον κύκλο Αυξημένη αγγειοβρίθεια στο ενδομήτριο στην παραγωγική φάση Υπερέκφραση του συμπλέγματος bfgf r/l και αύξηση του κυτταρικού πολλαπλασιασμού παρατηρούνται στο ενδομήτριο και το έκτοπο ενδομήτριο της αδενομύωσης.

27 Ενδομητρίωση (εξωτερική ενδομητρίωση) Σε γυναίκες κυρίως αναπαραγωγικής ηλικίας Σε ποσοστό από 1 % - 15% του πληθυσμού (80% αναπαραγωγική ηλικία, <5% μετεμμηνοπαυσιακές) Δυσμηνόρροια, χρόνιο πυελικό άλγος, στειρότητα Σε 0,3-0,8% αναπτύσσεται κακόηθες νεόπλασμα. Συνυπάρχει με αυτοάνοσα νοσήματα, ατοπικές αλλοιώσεις και χρόνιο σύνδρομο κόπωσης

28 Ενδομητρίωση Παρουσία ενδομητρίου σε περιοχές που φυσιολογικά δεν υπάρχει και εκτός μυομητρίου.

29 Ενδομητρίωση στην ορογονική επιφάνεια της μήτρας

30 Ενδομητρίωση κοιλιακού τοιχώματος

31 Ενδομητρίωση εντερικού τοιχώματος

32 Πολυποειδής ενδομητρίωση Am J Surg Pathol 2004;28:

33 Ουροδόχος κύστη Λεμφαδένας Σάλπιγγα Κοιλιακό τοίχωμα

34 Πολυποειδής ενδομητρίωση Arch Path and Lab Medicine:128 (5)

35 Ενδομητρίωση ωοθήκης

36 Ενδομητρίωση ωοθήκης 1-15% σε αναπαραγωγική ηλικία 1/3-1/2 άμφω μ.δ. μέχρι 15εκ. Παθολογοανατομική εξέταση κάθε συμπαγούς ή πολυποειδούς εστίας Συνύπαρξη με καλοήθεις, Ο.Κ. ή κακοήθεις όγκους ωοθήκης σε 9,7 12,5 και 11,4%

37 Ενδομητρίωση ωοθήκης

38 Ενδομητρίωση ωοθήκης

39 Ενδομητρίωση ωοθήκης, σιδηρινοφάγα

40 ? Ενδομητριωσική κύστη

41 ? Ενδομητριωσική κύστη

42 ?? Ενδομητριωσική κύστη

43 Ενδομητριωσική κύστη

44 CD 10

45 Νεκρωτικό ψευδοκοκκιωματώδες ογκίδιο

46 Κύστεις εξ εγκλείστων Κύστη ωοθυλακίου Κυστικό ωχρό σωμάτιο Ορρώδες κυσταδένωμα

47 Υδροσάλπιγγα

48 Ενδοσαλπιγγίωση

49 Φθαρτοειδής μετατροπή στρώματος

50 Μετάπλαση ενδομητριωσικού επιθηλίου

51 Σύνθετη υπερπλασία με ατυπία

52 Άτυπη ενδομητρίωση Pathology Case Reviews 2006;11:38-42

53 Άτυπη ενδομητρίωση

54 Ενδομητρίωση και Καρκίνωμα?? Δυνητική κακοήθης συμπεριφορά Επιθηλιακή ατυπία:2%σε Ε.Ω. χωρίς κακοήθεια 60% σε Ε.Ω. παρακείμενα καρκινώματος Μονοκλωνική αλλοίωση (Jimbo) LOH στο 10q23 (56%), 5q, 6q, 11q, 22q Μεταλλάξεις του PTEN (21%) Αλλοιώσεις στην έκφραση του hmlh1 Ε.Ω. παρακείμενα καρκινώματος: όμοιο γενετικό profil (LOH, PTEN, CTNNB1, απενεργοποίηση Χ χρωμ.)

55 Ενδομητρίωση και Καρκίνωμα Σε 0,3-10,8 % ανάπτυξη κακοήθειας σε ενδομητρίωση ενδομητριοειδές (70%), διαυγοκυτταρικό, ΜΜΤ, ΕSS. Κριτήρια διάγνωσης (Samson ): 1.σαφής ενδομητριωσική εστία παρακείμενα του νεοπλάσματος 2. Ιστολογική εικόνα νεοπλάσματος ως επί κακοηθείας ενδομητρίου 3. Απουσία άλλης πρωτοπαθούς εστίας

56 Ενδομητρίωση και ενδομητριοειδές αδενοκαρκίνωμα

57 Ενδομητρίωση και διαυγοκυτταρικό αδενοκαρκίνωμα

58 Ενδομητρίωση και Καρκίνωμα Φαίνεται ότι τα ΕΣΚΩοθήκης έχουν διαφορετικά βιολογικά χαρακτηριστικά από τα μη- ΕΣΚΩ α. χαμηλώτερο στάδιο νόσου β. διαφορετική κατανομή ιστολογικών τύπων γ. κυρίως καλής διαφοροποιήσεως καρκινώματα δ. στατιστικά καλύτερη επιβίωση δ.δ. ενδομητριοειδούς αδενοκαρκινώματος εντέρου σε έδαφος ενδομητρίωσης από πρωτοπαθές αδενοκαρκίνωμα εντέρου ή μεταστατικό.

59 Ενδομητρίωση Ευρεία χρήση λαπαροσκοπίου Για την θεραπεία της ενδομητρίωσης είναι απαραίτητη η ιστολογική επιβεβαίωση ( 54% ), με Η&Α και ίσως και με άλλες μεθόδους. Προσπάθεια για ανεύρεση άλλων μεθόδων, λιγώτερο επώδυνων ή και αναίμακτων για τη διάγνωση της ενδομητρίωσης.

60 Ενδομητρίωση Παθογένεια Ποικίλοι μηχανισμοί για την ανάπτυξη της αλλοίωσης Διαφορετική παθογένεια για τις διάφορες θέσεις ανάπτυξης Διαφορετική παθογένεια για διάφορους τύπους ενδομητριωσικών κύστεων

61 Ενδομητρίωση Παθογένεια Μεταστατική θεωρία Εμφυτεύσεις εμμηνορρυσιακού ενδομητρίου Ιατρογενείς εμφυτεύσεις Λεμφαγγειακή ή αιματογενής διασπορά Μεταπλαστική θεωρία μετάπλαση του πυελικού περιτοναίου

62 Ενδομητρίωση Παθογένεια Άλλοι αιτιολογικοί παράγοντες: Οικογενής προδιάθεση (4,9%) Ανοσολογικοί παράγοντες Ελαττωμένη κυτταροτοξικότητα Τ- λεμφοκυττάρων Ενεργοποίηση μακροφάγων από τις εμφυτεύσεις ( MCP1) IL6,IL10, TNFA, TGFbeta-1, COX-2 Παράγοντες προσκόλησης κυττάρων MMPs, integrins v5, v6, E- calderin, CD44, καθεψίνη D Αγγειογενετικοί παράγοντες b-fgf R/L, αγγειοβρίθεια

63 Ενδομητρίωση Παθογένεια Άλλοι αιτιολογικοί παράγοντες: Ορμονικοί παράγοντες αρωματάσες, 17beta-HSD, PR-B/PRA Περιβαλλοντικοί παράγοντες SOD. Γονίδια AHR, CYP1A1, GALT, GSTM1 και NAT. Μοριακές μεταβολές μεταλλάξεις σε ογκοκατασταλτικά γονίδια (PTEN) μεταβολές hmlh1, CTNNB1 LOH 10q23, 5q, 6q, 11q, 22q απόπτωση ( bcl-2, μείωση του δείκτη αποπτώσεως )

64 Ενδομητρίωση? Ποία είναι τα ανοσομορφολογικά χαρακτηριστικά της ενδομητρίωσης που υποδηλώνουν αυξημένο κίνδυνο κακοήθους μετατροπής άτυπη ενδομητρίωση, ελαττωμένη έκφραση PTEN, hmlh1? Οδηγίες για παθολογοανατομική εξέταση βιοπτικού υλικού από λαπαροσκόπιση για ενδομητρίωση? Πώς μπορούμε εύκολα και ανώδυνα να διαγνώσουμε την ενδομητρίωση, ελέγχοντας διάφορους παράγοντες (φυσιολογικό ενδομήτριο, αίμα...)

Σχετικά έγγραφα

ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ ΚΑΛΠΑΚΤΣΙΔΟΥ ΒΑΚΙΑΝΗ ΜΑΧΗ

ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΤΟΥ ΕΝΔΟΜΗΤΡΙΟΥ ΚΑΛΠΑΚΤΣΙΔΟΥ ΒΑΚΙΑΝΗ ΜΑΧΗ Ανωορρηκτικοί κύκλοι Εξωγενή οιστρογόνα Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών Παχυσαρκία Όγκοι ωοθηκών Εφηβία Παραγωγική ηλικία Κλιμακτήριο εμμηνόπαυση ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ