Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 25 Νοεμβρίου 2014 (OR. en) Διοργανικός φάκελος: 2012/0010 (COD) 15730/14 DATAPROTECT 173 JAI 903 DAPIX 177 FREMP 213 COMIX 622 CODEC 2289 ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Αποδέκτης: Θέμα: Προεδρία Επιτροπή των Μονίμων Αντιπροσώπων Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από αρμόδιες αρχές για τους σκοπούς της πρόληψης, διερεύνησης, ανίχνευσης ή δίωξης ποινικών αδικημάτων ή της εκτέλεσης ποινικών κυρώσεων και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών [πρώτη ανάγνωση] = Πορεία των εργασιών ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Στις 27 Ιανουαρίου 2012, η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από αρμόδιες αρχές για τους σκοπούς της πρόληψης, διερεύνησης, ανίχνευσης ή δίωξης ποινικών αδικημάτων ή της εκτέλεσης ποινικών κυρώσεων, και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών. Η πρόταση αποτελεί μέρος της λεγόμενης δέσμης προστασίας δεδομένων. Η άλλη πρόταση της δέσμης αφορά τον γενικό κανονισμό για την προστασία δεδομένων (GDPR). 15730/14 ΕΚΜ/γπ 1
2. Στόχος της πρότασης είναι να διασφαλίσει συνεκτική και υψηλού επιπέδου προστασία των δεδομένων στον τομέα της αστυνομικής συνεργασίας και της δικαστικής συνεργασίες σε ποινικές υποθέσεις, βελτιώνοντας με τον τρόπο αυτό την αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ αστυνομικών και δικαστικών αρχών των διαφόρων κρατών μελών και διευκολύνοντας την ελεύθερη ροή δεδομένων και τη συνεργασία μεταξύ αστυνομικών και δικαστικών αρχών. 3. Το σχέδιο οδηγίας πρόκειται να αντικαταστήσει την απόφαση πλαίσιο 2008/977/ΔΕΥ που εκδόθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2008. Έπρεπε να εφαρμοστεί μέχρι τις 27 Νοεμβρίου 2010 και τα κράτη μέλη όφειλαν να ενημερώσουν την Επιτροπή μέχρι τις 27 Νοεμβρίου 2013 για την εφαρμογή. Ορισμένες αντιπροσωπίες θεωρούν πρόωρη την αντικατάσταση της απόφασης-πλαισίου 2008/977/ΔΕΥ με νέα πράξη δύο μόνον έτη μετά την έκδοση της απόφασης-πλαισίου. Ορισμένες αντιπροσωπίες διατηρούν επιφυλάξεις όσον αφορά την ανάγκη αντικατάστασης της απόφασηςπλαισίου με νέα πράξη που θα καλύπτει όχι μόνο τις διασυνοριακές αλλά και τις εγχώριες πράξεις επεξεργασίας δεδομένων. 4. Ο σκοπός του παρόντος σημειώματος της Προεδρίας είναι να ενημερώσει το Συμβούλιο για τα κύρια θέματα που αφορούν την ανωτέρω πρόταση οδηγίας. ΠΟΡΕΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 5. Η πρόταση οδηγίας συζητήθηκε στην Ομάδα «Ανταλλαγή Πληροφοριών και Προστασία Δεδομένων» (DAPIX) σε κάθε Προεδρία από το πρώτο εξάμηνο του 2012 και μετά. Η DAPIX έχει εξετάσει δύο φορές την πρόταση στο σύνολό της. Το Συμβούλιο ΔΕΥ τηρείται ενήμερο για τις εργασίες του φακέλου. Η τελευταία ενημέρωση ήταν τον Οκτώβριο του 2014. Επί ιταλικής Προεδρίας, η DAPIX συζήτησε την πρόταση κατά τις συνεδριάσεις της στις 29 Σεπτεμβρίου, 27 Οκτωβρίου και 24 Νοεμβρίου 2014. 6. Στις 12 Μαρτίου 2014 1, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε την έκθεσή του. 7. Το κύριο σημείο συζήτησης είναι το θέμα και οι στόχοι στο άρθ. 1, παρ. 1 και ο διαχωρισμός σε σχέση με τον GDPR. Αυτό δε σχετίζεται με τον καθορισμό των οργάνων στους οποίους θα εφαρμόζεται η οδηγία. 1 7427/1/14 και 7428/14. 15730/14 ΕΚΜ/γπ 2
8. Το θέμα και οι στόχοι στο άρθ. 1, παρ. 1 στην πρόταση της Επιτροπής έχει ως εξής:... της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από αρμόδιες αρχές για τους σκοπούς της πρόληψης, της διερεύνησης, της ανίχνευσης ή της δίωξης ποινικών αδικημάτων ή της εκτέλεσης ποινικών κυρώσεων. Ορισμένα κράτη μέλη έχουν αντιρρήσεις για τη διατύπωση επειδή επιθυμούν να καλύπτονται όλες οι αστυνομικές δραστηριότητες από μία και μόνη πράξη. 9. Εν όψει της συνεδρίασης της DAPIX στις 24 Νοεμβρίου 2014, η Προεδρία είχε υποβάλει τρεις εναλλακτικές για τη συζήτηση του θέματος και των στόχων. Στην πρώτη εναλλακτική, διατηρείται το κείμενο της ελληνικής Προεδρίας, δηλ. της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από αρμόδιες αρχές για τους σκοπούς της πρόληψης, της διερεύνησης, της ανίχνευσης ή της δίωξης ποινικών αδικημάτων και για τους σκοπούς της διαφύλαξης της δημόσιας ασφάλειας ή της εκτέλεσης ποινικών κυρώσεων. 10. Στη δεύτερη εναλλακτική, η Προεδρία προτείνει να διαγραφεί το και για τους σκοπούς από το ελληνικό κείμενο και, επομένως, να αποδεσμευθεί η διαφύλαξη της δημόσιας ασφάλειας από τα ποινικά αδικήματα, δηλ. η διαφύλαξη της δημόσιας ασφάλειας να καλύπτεται από την οδηγία, ακόμη και αν δεν είναι για λόγους πρόληψης, διερεύνησης, ανίχνευσης ή δίωξης ποινικών αδικημάτων. Εκτός από αυτή την αλλαγή, η Προεδρία προσέθεσε νέα αιτιολογική παρ. 11α για να αποσαφηνιστεί η έννοια της δημόσιας ασφάλειας, δηλ. η εθνική ασφάλεια και οι υπηρεσίες πληροφοριών να παραμείνουν εκτός του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας. Στη νέα αιτιολογική παράγραφο, αποσαφηνίζεται ότι η οδηγία καλύπτει τη δημόσια ασφάλεια χωρίς να τη συνδέει με ποινικά αδικήματα, και μπορεί να καλύπτει δραστηριότητες πέραν του πεδίου εφαρμογής του κεφαλαίου 4 ή 5 του τίτλου V της ΣΛΕΕ. 11. Στην τρίτη εναλλακτική για τη διατύπωση του πεδίου εφαρμογής, υπάρχει η ακόλουθη γερμανική πρόταση:... της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από αρμόδιες αρχές για τους σκοπούς της πρόληψης, της διερεύνησης, της ανίχνευσης ή της δίωξης ποινικών αδικημάτων ή της εκτέλεσης ποινικών κυρώσεων καθώς και από την αστυνομία ή άλλες υπηρεσίες επιβολής του νόμου για τους σκοπούς της τήρησης της δημόσιας τάξης και της διαφύλαξης της εσωτερικής ασφάλειας. Η διατύπωση τήρηση της δημόσιας τάξης και διαφύλαξη της εσωτερικής ασφάλειας προέρχεται από το άρθρο 72 ΣΛΕΕ. 15730/14 ΕΚΜ/γπ 3
12. Κατά τη συνεδρίαση της DAPIX στις 24 Νοεμβρίου 2014, η πλειοψηφία των αντιπροσωπιών δήλωσε προτίμηση για το γερμανικό κείμενο. Ορισμένες, ωστόσο, δήλωσαν ότι αντί εσωτερική ασφάλεια προτιμούν δημόσια ασφάλεια. Μία αντιπροσωπία ανέφερε ότι στην έννοια της δημόσιας ασφάλειας μπορεί να εμπίπτουν τομείς όπως η ασφάλεια τροφίμων, οι αστυνομικές δραστηριότητες σε διαδηλώσεις ή οι δραστηριότητες της συνοριακής αστυνομίας. 13. Η Επιτροπή αντιτίθεται στη διαγραφή των λέξεων για αυτούς τους σκοπούς επειδή θεωρεί ότι θα πρέπει να εξακολουθήσουν να καλύπτονται από την οδηγία οι χώροι που καλύπτονται σήμερα από την απόφαση-πλαίσιο του 2008, την οποία θα αντικαταστήσει η οδηγία. Η Επιτροπή είναι επίσης κατά της επέκτασης του πεδίου εφαρμογής του σχεδίου οδηγίας σε χώρους που καλύπτονται από την οδηγία του 1995 και οι οποίοι, επομένως, θα αντικατασταθούν από τον γενικό κανονισμό προστασίας δεδομένων, επειδή θα χαμηλώσει το επίπεδο προστασίας. Επίσης, η Επιτροπή αντιτάχθηκε στη διαγραφή των λέξεων για αυτούς τους σκοπούς επειδή ο διαχωρισμός του θέματος μεταξύ των δύο υπό διαπραγμάτευση πράξεων θα γινόταν πολύ δύσκολος και θα δημιουργούνταν φαιές ζώνες. 14. Όταν η DAPIX συζήτησε τα κεφάλαια Ι και ΙΙ στις 29 Σεπτεμβρίου 2014, η Προεδρία υπέβαλε νέο ορισμό της αρμόδιας αρχής στο άρθρο 3, παρ. 14, που περιλαμβάνει οιοδήποτε όργανο/οντότητα στο οποίο ανατίθεται από την εθνική νομοθεσία να εκτελεί δημόσια καθήκοντα ή να ασκεί δημόσιες εξουσίες για τους σκοπούς της πρόληψης, της διερεύνησης, της ανίχνευσης ή της δίωξης ποινικών αδικημάτων [και για αυτούς τους σκοπούς] της διαφύλαξης της δημόσιας ασφάλειας ή της εκτέλεσης ποινικών κυρώσεων. Ορισμένα κράτη μέλη, μολονότι δέχονται τον ορισμό σε γενικές γραμμές, ανησυχούν μήπως αυτό επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής ώστε να καλύπτει οιαδήποτε οντότητα έχει νομική υποχρέωση να παρέχει κάποιες πληροφορίες στην αστυνομία. Στο σχέδιο οδηγίας που υποβλήθηκε στην DAPIX στις 24 Νοεμβρίου 2014, η Προεδρία αναδιατύπωσε την αιτιολογική παράγραφο 11, αποτυπώνοντας αυτές τις ανησυχίες. Σκοπός αυτής της παραγράφου είναι να διασαφήσει ότι π.χ. τα πιστωτικά ιδρύματα δεν καλύπτονται ακόμη και αν κατέχουν προσωπικά δεδομένα για τους σκοπούς της διερεύνησης, της ανίχνευσης ή της δίωξης, τα οποία έχουν επεξεργαστεί και τα παρέχουν στις εθνικές αρχές. Ενώ οι υπηρεσίες της Επιτροπής θα μπορούσαν να δεχθούν τη νέα διατύπωση της παραγράφου, οι αντιπροσωπίες δεν δεσμεύθηκαν. 15730/14 ΕΚΜ/γπ 4
ΕΠΟΜΕΝΑ ΒΗΜΑΤΑ 15. Η Προεδρία θεωρεί ότι θα πρέπει να προχωρήσει η συζήτηση του θέματος και των στόχων. Οι εργασίες επί του φακέλου αυτού θα συνεχιστούν επί λετονικής Προεδρίας. Το Συμβούλιο θα τηρείται εγκαίρως ενήμερο για την πορεία των εργασιών. 15730/14 ΕΚΜ/γπ 5