«Από πού ξεκινάμε», ή διερευνώντας και κατανοώντας τις διαθέσιμες δυνατότητες που κάθε άτομο έχει, για την ανάπτυξη ατομικών ή ομαδικών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Οι πόροι (που τους ονομάζουμε και συντελεστές παραγωγής ή μέσα παραγωγής) μπορεί να προέρχονται από την φύση, να είναι δηλαδή υλικοί πόροι (έδαφος, πρώτες ύλες κλπ), αλλά ακόμα μπορεί να είναι αποτέλεσμα συσσωρευμένων γνώσεων και εμπειριών που η κοινότητα διαθέτει και μέσα από την διαδικασία της εκπαίδευσης περνάνε στην διάθεση του ατόμου (δεξιότητες, ικανότητες, παραδόσεις κλπ.). Σε κάθε περίπτωση το βασικό πρόβλημα που η κάθε κοινότητα και άτομο έχει, είναι, ότι οι περιορισμένες ποσότητες των παραγωγικών συντελεστών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην παραγωγή των διαφορών αγαθών, δημιουργούν την ανάγκη της επιλογής, για το ποία αγαθά και σε ποιες ποσότητες θα παραχθούν. Οταν μια κοινότητα αποφασίζει τι θα παραχθεί και πως θα παραχθεί, στην πραγματικότητα αποφασίζεται, πως καλύτερα θα γίνει η κατανομή των παραγωγικών δυνάμεων μεταξύ των χιλιάδων διαφορετικών αγαθών που χρειάζεται προκειμένου να ικανοποιήσει τις ανάγκες της. Αποφασίζει δηλαδή, πόση έκταση εδάφους θα δοθεί για την καλλιέργεια πατάτας η σιταριού, πόσα εργοστάσια θα παράγουν αυτοκίνητα ή τηλεοράσεις κλπ. Η συνολική ποσότητα των αγαθών που μπορεί να παράγει μια οικονομία στην μονάδα του χρόνου, προσδιορίζεται από τις παραγωγικές δυνατότητες που δεν είναι τίποτα άλλο από την ποσότητα και την ποιότητα των παραγωγικών συντελεστών που διαθέτει η δοσμένη οικονομία την συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Φυσικά κάθε προϊόν μπορεί να παραχθεί με διαφορετικούς τρόπους χρησιμοποιώντας δηλαδή διαφορετικούς συντελεστές παραγωγής και σε διαφορετικές ποσότητες κάθε φορά. Έτσι μια παραγωγική διαδικασία ονομάζεται εντάσεως (εργασίας ή κεφαλαίου, τεχνολογίας, ενέργειας κλπ.) όταν κατά κύριο λόγο, χρησιμοποιεί κάποιον από τους παραπάνω συντελεστές. Η γνώση των πόρων που η κοινότητα, η ο κάθε ξεχωριστός παραγωγός έχει στην διάθεση 1 / 32
του κάθε στιγμή είναι αποφασιστικής σημασίας για τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας και αυτό για τον απλό λόγο, ότι η έλλειψη τους κάνει αδύνατη οποιαδήποτε ανάπτυξη της. Από αυτή την άποψη είναι σημαντική η γνώση της ύπαρξης τους, και η καταγραφή τους, ενώ σε αυτά τα πλαίσια θα μπορούσαμε να δώσουμε έναν απλό ορισμό και να λέγαμε, ότι στην περίπτωση του παραγωγού με περιορισμένες δυνατότητες, πόρος είναι αυτό που μπορεί να χρησιμοποιήσει, με τα μέσα, που στην συγκεκριμένη χρονική στιγμή διαθέτει, έχοντας υπόψη του ότι δεν έχει την δυνατότητα σε πρώτη φάση να τους μεγιστοποιήσει, είναι αυτό δηλαδή που λαός μας πολλή σοφά λέει «μέχρι που φτάνει το χέρι σου» Με αυτούς τους πόρους θα πρέπει να παράγει χρήσιμα προϊόντα, τα οποία πουλώντας τα στην αγορά, θα μπορεί να έχει έσοδα, τέτοια που θα του επιτρέψουν αφενός μεν να επιβιώσει αυτός και η οικογένεια του, αφετέρου δε, να έχει και εκείνο το πλεόνασμα, που θα του επιτρέψει να επαναλάβει την διαδικασία παραγωγής έτσι ώστε και την επόμενη ημέρα να μπορέσει να κάνει το ίδιο. Για να λύσουμε το μυστήριο του κεφαλαίου θα πρέπει να πάμε πίσω στην αρχική σημασία της λέξης. Στα μεσαιωνικά λατινικά, η λέξη «capital φαίνεται ότι αναφερόταν στα κεφάλια μοσχαριών ή άλλων ζώων, που αποτελούσαν πάντοτε σημαντικές πηγές πλούτου, πέρα από τη βασική ποσότητα κρέατος που εξασφάλιζαν. Το κεφάλαιο σήμερα συγχέεται με το χρήμα, το οποίο είναι μόνο μια από τις πολλές μορφές με τις οποίες ταξιδεύει. Είναι πάντοτε ευκολότερο να θυμάται κανείς μια δύσκολη έννοια με κάποια από τις απτές εκδηλώσεις της παρά με την ουσία της. Ο νους συλλαμβάνει πιο εύκολο το «χρήμα» παρά το «κεφάλαιο». Όμως είναι λάθος να υποθέσουμε ότι το χρήμα, είναι εκείνου που τελικά προσδιορίζει το κεφάλαιο. Ένα μεγάλο μέρος του μυστηρίου του κεφαλαίου εξαφανίζεται αμέσως μόλις σταματήσουμε να σκεφτόμαστε το «κεφάλαιο» ως συνώνυμο του «χρήματος που αποταμιεύεται και επενδύεται» [1] Όταν αναφερόμαστε σε «πόρους», έχουμε κατά νου: Τους πόρους που είναι ανεξάρτητοι από το άτομο, αλλά βρίσκονται στην εγγύτητα του και που μπορεί να τους αξιοποίηση είτε ατομικά είτε συλλογικά (εξωτερικοί πόροι) 2 / 32
Τους πόρους που κατέχει το ίδιο το άτομο (προσωπικές ικανότητες και δεξιότητες, οικονομικοί πόροι, κλπ), όπως και Τον τρόπο με τον οποίο ο καθένας αποφασίζει να αξιοποίηση αυτούς τους πόρους (η διαδικασία λήψης αποφάσεων, την οποία συναντήσαμε σε προηγούμενη ενότητα) Οι εξωτερικοί πόροι είναι το σύνολο των πόρων που μας παρέχει το περιβάλλον μέσα στο οποίο δραστηριοποιούμαστε. Το βασικό χαρακτηριστικό αυτής της κατηγορίας πόρων είναι ότι αν και δεν ανήκουν σε κανέναν ο καθένας μπορεί να τους χρησιμοποιήσει αρκετές φορές ελεύθερα. Αυτοί οι πόροι συνήθως είναι οι παρακάτω: Φυσικοί πόροι, δηλαδή πόροι τους οποίους παρέχει το φυσικό περιβάλλον (γεωγραφική θέση τοπογραφία τοπίο βλάστηση κτηνοτροφία κλίμα, περιοχές ιδιαίτερου κάλους κλπ) Ανθρωπογενής πόροι, στους οποίους περιλαμβάνονται οι πόροι οι οποίοι έχουν δημιουργηθεί από τους ανθρώπους και μπορεί να είναι η γλώσσα, η ιστορία μιας περιοχής, τα ηθη και έθιμα η λαογραφία ο πολιτισμός κλπ. Η γενική υποδομή, στην οποία περιλαμβάνονται τα μέσα οι τρόποι και εγκαταστάσεις συγκοινωνίας και επικοινωνίας (οδικό δίκτυο, σιδηρόδρομοι, αεροπλάνα, πλοία, λεωφορεία, τα δίκτυα ηλεκτρισμού, φωτισμού και νερού, τηλέφωνα, τηλέγραφοι, ταχυδρομεία, κλπ. Πηγή σημαντικού πλούτου για τις τοπικές κοινωνίες και τα άτομα, μπορεί να αποτελέσει η αξιοποίηση της τεράστιας πολιτιστικής κληρονομιάς της κάθε περιοχής καθώς επίσης και η αξιοποίηση των τοπικών τεχνικών παραγωγής. 3 / 32
Η κληρονομιά όμως αυτή δεν είναι ένα αποκλειστικό δικαίωμα, πολύ δε περισσότερο δεν είναι μονοπώλιο. Δεν μπορεί να πωληθεί να διαιρεθεί ή να περιοριστεί. Μοιάζει σε αυτό με την ιστορία η οποία δεν μπορεί να πουληθεί ή να διαιρεθεί. Εκείνο που μπορεί είναι να κληρονομηθεί. Αυτή η κληρονομιά ανήκει σε όλους αυτούς που έζησαν, ζουν και θα ζήσουν σε μια ορισμένη περιοχή. Πρέπει να παρατηρήσουμε το σύνολο των παραπάνω πόρων, είναι τέτοιας μορφής που μπορούμε να τους θεωρήσουμε «ελεύθερα αγαθά», με την έννοια ότι υπάρχουν εκεί, αυτό που χρειάζεται να κάνει ο παραγωγός, είναι με αυτούς να συνθέσει «προϊόν» το οποίο θα διαθέσει στην αγορά. Πίνακας καταγραφής εξωτερικών πόρων Στον παρακάτω πίνακα μπορείτε να σημειώσετε τους εξωτερικούς πόρους στους οποίους έχετε πρόσβαση εσείς ή κάποιο μέλος της ομάδας σας. Σκοπός αυτής του εργαλείου, είναι να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε όσο το δυνατό καλύτερα ποίοι είναι οι εξωτερικοί πόροι στους οποίους έχουμε πρόσβαση Πόροι Περιγραφή πόρων Φυσικοί πόροι 1. 2. 4 / 32
Ανθρωπογενής πόροι 1. 2. Γενική υποδομή 1. 2. Εδώ γίνεται μια αναλυτική περιγραφή των πόρων τους οποίους εντοπίζουμε στην αντίστοιχη πλε 5 / 32
Οι πόροι που κατέχει το ίδιο το άτομο (ή η ομάδα), είναι το σύνολο των πόρων που βρίσκονται άμεσα στην διάθεση του ατόμου, ή της ομάδας και μπορεί να τους αξιοποιήσει με ελάχιστη ή καθόλου επιπλέον προσπάθεια. Αυτοί οι πόροι μπορεί να εμπειρίες και γνώσεις που το άτομο ή η ομάδα ήδη διαθέτει και που μπορεί να είναι αποτέλεσμα, σπουδών και εκπαίδευσης, εργασιακής εμπειρίας, εμπειριών από την καθημερινή ζωή, κ.λ.π. Αρκετές φορές πάλι, αυτοί «οι πόροι» μπορεί να είναι τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα, οι αναζητήσεις και οι ανησυχίες ατόμων ή ομάδων, κάτι το οποίο μάλιστα, είναι ιδιαίτερο χαρακτηριστικό αρκετών επιτυχημένων ιστο περιοχών του Ελληνικού διαδικτύου Πρέπει εδώ να σημειώσουμε ότι στην περίπτωση της αξιοποίησης του διαδικτύου υπάρχει κατά την γνώμη μας ένας πλέον ασφαλής τρόπος αναζήτησης νέων επιχειρηματικών ιδεών και αυτό δεν είναι τίποτα άλλα παρά η προβολή των δικών μας αναγκών και η αναζήτηση προϊόντων και υπηρεσιών που ικανοποιούν αυτές τις ανάγκες. Πράγματι αν αναλογιστούμε ότι σήμερα εκατοντάδες εκατομμύρια διαφορετικοί άνθρωποι σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης είναι χρήστες του διαδικτύου, είναι απίθανο αυτό το οποίο εμείς αισθανόμαστε ως έλλειψη στο διαδίκτυο, να μην το αντιλαμβάνονται ταυτόχρονα και ένας σημαντικός αριθμός άλλων χρηστών. Ετσι δεν είναι τυχαίο ότι ένας σημαντικός αριθμός πετυχημένων websites ξεκίνησαν απλά και μόνο προσπαθώντας να ικανοποιήσουν τις συγκεκριμένες ανάγκες του ιδιοκτήτη τους, η του άμεσου κύκλου του. Αυτό γίνεται γιατί το διαδίκτυο ευνοεί την δημιουργία «κοινοτήτων και ομάδων ενδιαφερόντων» κάτι που δίνει την δυνατότητα ακόμα και στις πλέον «περίεργες» ανάγκες ή ενδιαφέροντα να εκδηλώνονται να δημιουργούνται διάφορες «λίστες συζήτησης» οι οποίες αρκετές φορές συσπειρώνουν χιλιάδες χρήστες 6 / 32
Η προσέγγιση της αξιοποίησης των εσωτερικών πόρων και ο προσανατολισμός για την παραγωγή ανταγωνιστικών προϊόντων και την παροχή υπηρεσιών με βάση αυτές δεν είναι κάτι άγνωστο για τις μεγάλες επιχειρήσεις, μιας και αρκετές είναι αυτές οι οποίες επαναπροσανατόλισαν τις δραστηριότητες τους σε τομείς που είχαν συγκριτικό πλεονέκτημα που το απέκτησαν από ανάλογες εμπειρίες που συσσώρευσαν κατά την διάρκεια των ετών. Ετσι ο επιχειρηματίας, πριν ακόμα αρχίσει να αναζητά καινούργιες επιχειρηματικές ιδέες, θα πρέπει να αναζητήσει και να γνωρίσει τις δικές τους δυνατότητες, και περιορισμούς, ενώ ταυτόχρονα να αποφασίσει για το μέγεθος του κινδύνου που είναι διατεθειμένος να αναλάβει με άλλα λόγια τον προσωπικό του τρόπο λήψης απόφασης. Στην βάση των αποτελεσμάτων αυτής της διαδικασίας ο επιχειρηματίας έχοντας πλέον καθαρά μπροστά του τις δυνατότητες του μπορεί να επιλέξει τους στόχους που του ταιριάζουν, ενώ η ανάλυση του περιβάλλοντος και της αγοράς και η αναγνώριση των κινδύνων και ευκαιριών που παρουσιάζουν θα του δώσουν την δυνατότητα να κάνει τις καλύτερες επιλογές, και ταυτόχρονα να σχεδιάσει ευθύς εξαρχής, τουλάχιστον στο μυαλό του την νέα του επιχειρηματική δραστηριότητα. SWOT analysis Η SWOT analysis (strengths, weaknesses, opportunities, and threats - ανάλυση ισχυρών και αδυνάτων σημείων, ευκαιριών και κινδύνων) είναι ένα αρκετά χρήσιμο εργαλείο, που θα βοηθήσει τον υποψήφιο επιχειρηματία να κατανοήσει που ακριβώς πατάει και ποιες είναι οι δυνατότητες του, τα προσωπικά του ενδιαφέροντα και οι προσδοκίες του από την μελλοντική του δραστηριότητα. Είναι μια άσκηση εξέτασης των σχέσεων ανάμεσα στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του επιχειρηματία και τα χαρακτηριστικά της αγοράς στην οποία αυτός θα δραστηριοποιηθεί, ενώ πολλά από τα συμπεράσματα στα οποία θα φθάσει θα τα χρησιμοποιήσει αργότερα, προκείμενου να κάνει την έρευνα αγοράς και να αναπτύξει το επιχειρηματικό σχέδιο και την στρατηγική μάρκετινγκ. Η τεχνική αποτελείται από δύο μέρη, μια εσωτερική ανάλυση, η οποία αρκετές φορές 7 / 32
λέγεται και εσωτερική αξιολόγηση, που είναι η προσπάθεια εντοπισμού των ισχυρών και των αδυνάτων σημείων του επιχειρηματία και μια εξωτερική ανάλυση η οποία επικεντρώνεται στις ευκαιρίες που δίνει η αγορά, αλλά και τους κινδύνους που μπορεί κάποιος να αντιμετωπίσει σε αυτήν. Στην εσωτερική ανάλυση καταγράφουμε όλα εκείνα τα σημεία τα οποία μπορεί να έχουν κάποια επίδραση στην όποια επιχειρηματική δραστηριότητα και αυτό θα μας επιτρέψει από την μια να απαντήσουμε εύκολα και γρήγορα στην ερώτηση, αν το να γίνουμε επιχειρηματίες είναι κάτι που πάντα ονειρευόμαστε, ενώ μια δεύτερη ματιά θα μας βοηθήσει να εντοπίσουμε τα σημεία που υστερούμε και κατ επέκταση πρέπει να ισχυροποιήσουμε, ή να βρούμε άλλους τρόπους να τα καλύψουμε. Σημειώνουμε ότι η εσωτερική αξιολόγηση, δεν είναι κάτι που το κάνουμε μια φορά και τελειώσαμε, η μέθοδος αποδίδει όταν έχουμε διαφορετικούς κύκλους αξιολόγησης πριν από κάθε σημαντική απόφαση, έτσι σε αυτό το βιβλίο συχνά θα επανερχόμαστε στην αναγκαιότητα της εσωτερικής ανάλυσης. Στην συνέχεια παρουσιάζουμε έναν, όχι λεπτομερή, κατάλογο, ελέγχου των ισχυρών και αδυνάτων σημείων του υποψήφιου επιχειρηματία. Η συμπλήρωση αυτού του καταλόγου είναι εύκολη, απλά τσεκάρουμε εκείνον τον αριθμό που πιστεύουμε ότι αντιπροσωπεύει καλύτερη την θέση μας σε κάθε χαρακτηριστικό. Δεν θα ήταν άσχημα, ιδιαίτερα αν δεν έχουμε εμπιστοσύνη στην αντικειμενικότητα της κρίσης μας να ζητήσουμε από άτομα του άμεσου περίγυρου μας, που ίσως μας γνωρίζουν καλύτερα από ότι εμείς τον εαυτό μας, να συμπληρώσουν και αυτοί τον ίδιο πίνακα και στην συνέχεια να συγκρίνουμε και να συζητήσουμε τα αποτελέσματα. Η ανάγνωση των αποτελεσμάτων είναι εξίσου απλή, αν κάποιος βαθμολογήσει σχετικά χαμηλά (π.χ. η πλειοψηφία των σημείων είναι κάτω από μέτρια) τότε μάλλον πρέπει να το σκεφτεί δύο και τρεις φορές αν κάνει για επιχειρηματίας, ενώ μια υψηλή βαθμολόγία είναι ένα αρκετά ενθαρρυντικό σημάδι. 8 / 32
Κατάλογος ελέγχου ισχυρών και αδυνάτων σημείων υποψήφιου νέου επιχειρηματία Περιγραφή Βαθμολογία Χαμηλή μεσαία υψηλή Μορφωτικό υπόβαθρο Ιδιαίτερες επιχειρηματικές, ή τεχνικές δεξιότητες Γνώσεις χρηματοδοτήσεων και μάρκετινγκ 9 / 32
Ενημέρωση για τις επιχειρηματικές εξελίξεις Οικονομική κατάσταση Προσωπικοί ή οικογενειακοί πόροι, ή δυνατότητα χρηματοδότησης από άλλες πηγές Πόσα, πόσο εύκολα, με τι όρους και πότε Για πόσο διάστημα μπορεί να επιζήσει, χωρίς τακτικά έσοδα κατά το στάδιο ανάπτυξης της επιχεί 10 / 32
Αφοσίωση, επιμονή Υπάρχουν ισχυροί λόγοι για τους οποίους θέλει να κάνει την δική του επιχείρηση; Εχει δυνατότητα κρίσης Υπάρχει ανοχή/ υποστήριξη από την οικογένεια 11 / 32
Υπάρχει δυνατότητα μετακίνησης, προκειμένου να αυξηθούν οι πιθανότητες της επιχείρησης Ενδιαφέροντα / δεξιότητες Υπάρχει κάποια κλίση σε συγκεκριμένο επιχειρηματικό τομέα Σε τι είναι καλός, ή τι του αρέσει να κάνει Υπάρχει κάποιο χόμπι, ενδιαφέρον, ταλέντο, που μπορεί να αποτελέσει την βάση για επιχειρηματι 12 / 32
Προσωπικές ικανότητες Είναι ενεργητικός, έχει φαντασία; Είναι ρεαλιστής, Δουλεύει σκληρά Προηγούμενη εμπειρία Εχει κάνει κάτι ειδικό ή ασυνήθιστο 13 / 32
Εχει εργασιακές ικανότητες ή εμπειρίες; Επαφές, πόροι κλπ. Εχει επαφές με επιχειρήσεις, χρηματοδοτικά ιδρύματα κλπ Εχει πρόσβαση, σε μη επαρκώς χρησιμοποιούμενους πόρους Γνωρίζει ανθρώπους, που θα μπορούσαν να τον βοηθήσουν στην αρχή 14 / 32
Μεθοδολογία για την διερεύνηση και ανάδειξη των επιχειρηματικών ικανοτήτων και δεξιοτήτων. Η δυνατότητα ενός πόρου να αποτελέσει πηγή πλούτου [2] και συγκριτικού πλεονεκτήματος εξαρτάται από τα παρακάτω βασικά του χαρακτηριστικά: α) πρέπει να είναι αξιοποιήσιμος, με την έννοια της δυνατότητας εκμετάλλευσης ευκαιριών του περιβάλλοντος και παραγωγής με αυτόν προϊοντων ή και υπηρεσιών β) θα πρέπει να είναι σπάνιος ανάμεσα στους υπάρχοντες και δυνητικούς ανταγωνιστές. γ) δεν θα πρέπει να είναι δυνατή η πλήρης αντιγραφή του Με βάση τα παραπάνω κριτήρια, θα επιχειρήσουμε να παρουσιάσουμε μια μεθοδολογία αξιολόγησης του κάθε πόρου, ο οποίος έχει ερευνηθεί στις προηγούμενες ενότητες, και παραγωγής με αυτούς ανταγωνιστικών προϊόντων ή υπηρεσιών ενώ τελικός στόχος της ανάλυσης είναι η απομόνωση ενός σχετικά μικρού αριθμού κρίσιμων πόρων, ανεξάρτητα από τον βαθμό στον οποίο συνιστούν ικανότητα για αξιοποίηση, ώστε: Μέσα από την δομημένη αυτή μεθοδολογία να έχουμε πλήρη επίγνωση των στοιχείων αυτών που αποτελούν τις ιδιαίτερες ικανότητες μας, πάνω στις οποίες με ρητό τρόπο μπορεί να θεμελιωθεί μια στρατηγική αξιοποίησης τους Να αναγνωρίσουμε ποίες από τις ιδιαίτερες ικανότητες μας αντανακλώνται με άμεσο τρόπο στα προϊόντα και στην αγορά ώστε να είμαστε σε θέση να τα αξιοποιήσουμε 15 / 32
κατάλληλα Να διαγνώσουμε τις περιοχές στις οποίες χρειάζεται περισσότερη και εντονότερη προσπάθεια ανάπτυξης των ικανοτήτων μας, και Να αναγνωρίσουμε τις δυνατότητες που προκύπτουν από την ύπαρξη μεμονωμένων πόρων που πιθανά δεν έχουν αξιοποιηθεί (μέσα από την συμπλήρωση και διασυσχέτιση τους μέ άλλους πόρους) όσο αυτό βεβαίως θα ήταν δυνατό. Πρέπει να σημειώσουμε ότι οποιοδήποτε και να είναι το συγκεκριμένα προϊόν η υπηρεσία στο οποίο μπορούμε να καταλήξουμε, αυτό εντάσσατε σε μια από τις παρακάτω τέσσερις περιπτώσεις που παρουσιάζουμε στον πίνακα, έτσι οι καινούργιες επιχειρηματικές ιδέες συνήθως εμφανίζονται σαν συνδυασμός μίας από τις παρακάτω πιθανές περιπτώσεις, ενώ ο παρακάτω πίνακας μπορεί να μας βοηθήσει για να Αναγνωρίσουμε εκείνα τα προϊόντα που σχετικά εύκολα μπορούμε να αναπτύξουμε Αναγνωρίσουμε τις ελλείψεις σε ικανότητες για ένα συγκεκριμένο νέο προιόν Αναγνωρίσουμε τα νέα προϊόντων τα οποία θα μπορούσαν να αναπτυχθούν εάν οι υπάρχουσες ικανότητες αναπτύσσονταν περαιτέρω, ή αν αναπτύσσονταν νέες ικανότητες. Υπάρχοντα Προϊόντα 16 / 32
Δυνητικά νέα Προϊόντα Υπάρχουσες Ικανότητες Τρέχοντα προϊόντα που ήδη παράγονται με τους διαθεσιμους πόρους, και άρα έχουμε σχετικές εμπειρίες και γνώσεις 17 / 32
Δυνητικά προϊόντα νέα προϊόντα που θα υπάρχουσες μπορούσαν να ικανότητες παραχθούν με τους υπάρχοντες πόρους και τις Δυνητικές νέες Ικανότητες Νέες Διαδικασίες υπάρχοντα προϊόντα διαδικασίες που παράγονται και τις με οποίες νέες εμείς γνωρίζουμε Επιπρόσθετα προϊόντα 18 / 32
προϊόντα που θα μπορούσαν να παραχθούν με την ανάπτυξη νέων ικανοτήτων Σύστημα αξιολόγησης των διαθέσιμων πόρων [3] Πρώτο βήμα: Αξιολόγηση των διαθέσιμων πόρων Για την αξιολόγηση του κάθε διαθέσιμου πόρου μπορούμε να χρησιμοποιήσιμε μια κλίμακα της μορφής: 1 2 3 4 5 Καθόλου 19 / 32
Λίγο Μέτρια Σημαντική Εξαιρετικά σημαντική ευκαιρία ενώ, χρησιμοποιώντας το εργαλείο καταγραφής των πόρων που έχουμε παρουσιάσει σε προηγούμενη ενότητα, η αξιολόγηση του κατά πόσο ο κάθε πόρος αποτελεί, «ικανότητα», θα πάρει την μορφή: Πόροι Περιγραφή πόρων Αξιολόγηση Εξωτερικοί πόροι Φυσικοί πόροι 1. 20 / 32
2. Ανθρωπογενής πόροι 1. 2. Γενική υποδομή 1. 2. Εσωτερικοί πόροι Ιδιαίτερες ικανότητες και δεξιότητες 1. 21 / 32
2. ειδικά χαρακτηριστικά 1. 2. 1 5 2 22 / 32
3 4 2 Δεύτερο βήμα: Αξιολόγηση της «στρατηγικής σημασίας» του κάθε πόρου, καταγραφή 23 / 32
δυνατοτήτων για την παραγωγή νέων προϊόντων ή υπηρεσιών. Στρατηγικός πόρος είναι αυτός που έχει αναγνωρισθεί ως σημαντική ή εξαιρετικά σημαντική ικανότητα (έχει πάρει βαθμό 4 ή 5) από το προηγούμενο στάδιο, και που ταυτόχρονα είναι σημαντικός για την απόκτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος, δηλαδή για την παραγωγή προϊόντων ή υπηρεσιών τα οποία μπορούν να είναι ανταγωνιστικά στην αγορά, (είτε γιατί εμφανίζουν μοναδικότητες ή εφόσον ο πόρος υπάρχει σε αφθονία μπορούν να παραχθούν με μικρότερο κόστος κλπ.). ενώ εδώ μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τον παρακάτω πίνακα. με τον οποίο μπορούμε να σκεφτούμε την παραγωγή νέων προϊόντων ή υπηρεσιών και άρα νέων επιχειρηματικών ευκαιριών, ενώ αυτή η δημιουργική σκέψη πρέπει να συνδυάζει: [4] Την συμπεριφορά του καταναλωτή τι αγοράζουν οι άνθρωποι και οι επιχειρήσεις τι θέλουν, έχουν ανάγκη και δεν μπορούν να το βρουν τι αγορά ζουν και δεν τους αρέσει που αγοράζουν, πότε και πώς γιατί αγοράζουν τι αγοράζουν πιο πολύ 24 / 32
τι άλλο θα ήθελαν και δεν το έχουν την δυνατότητα βελτίωσης υπαρχόντων προϊόντων κάνοντας τα μεγαλύτερα ή μικρότερα αλλάζοντας το χρώμα τους, το υλικό, ή το σχήμα τους βελτιώνοντας την ποσότητα ή την ποιότητα τους αλλάζοντας τον τρόπο παράδοσης τους αλλάζοντας τον τρόπο πληρωμής τους Πόροι Αξιολόγηση Τι προϊόντα ή υπηρεσίες μπορούν να παραχθούν με αυτούς τους πόρους; (ή με συνδυασμό Συγκριτικό πλεονέκτημα στην αγορά 25 / 32
Εξωτερικοί πόροι Φυσικοί πόροι 1. 2. Ανθρωπογενής πόροι 1. 2. Γενική υποδομή 1. 26 / 32
2. Εσωτερικοί πόροι Ιδιαίτερες ικανότητες και δεξιότητες 1. 2. ειδικά χαρακτηριστικά 1. 2. 1 27 / 32
5 2 3 28 / 32
4 2 29 / 32
Εδώ καταγράφουμε τα [5] προϊόντα η υπηρεσίες που μπορούν να παραχθούν με βάση τους πόρους ή μ Εδώ καταγράφουμε το συγκριτικό πλεονέκτημα που μπορεί να έχει στην αγορά το (τα) προϊόν ή υπ 30 / 32
[1] Hernado de Soto: Το μυστήριο του κεφαλαίου, Ροές, 2003 [2] (από ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΙΔΙΑΙΤΕΡΩΝ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ systma diagonisi EKT.doc) [3] Το μοντέλο είναι προσαρμογή από το ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΙΔΙΑΙΤΕΡΩΝ ΙΚΑΝΟΤΗΤΩΝ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ του Ε.Κ.Τ. [4] Σύμφωνα με τον Kotler, η δημιουργική σκέψη ακολουθεί τα τρία παρακάτω βήματα: 1. Διαλέγει ένα σημείο στοχεύσεις, που μπορεί να είναι οτιδήποτε στο οποίο θέλουμε να επικεντρώσουμε την προσοχή μας (π.χ. ένα πρόβλημα το οποίο θέλουμε να λύσουμε, ένας σκοπός να επιτύχουμε, ή ένα απλό αντικείμενο όπως τα λουλούδια) 2. Μια εναλλακτική μετατόπιση, δηλαδή μια διακοπή στη μέση μιας σκέψης με λογική ακολουθία. Π.χ. μια πιθανή εναλλακτική κίνηση από το γεγονός ότι τα «λουλούδια πεθαίνουν» θα μπορεί να είναι «λουλούδια που δεν πεθαίνουν ποτέ» 3. Κάνει μια σύνδεση, η οποία καλύπτει το λογικό χάσμα που δημιουργείται από την μετατόπιση (π.χ. στο παράδειγμα μας «τεχνητά λουλούδια»). Δες: P. Kotler 31 / 32
και F. Trias de Bes : Εναλλακτικό Μάρκετινγκ, Γιούρδας, 2004 [5] Σημ.: Προτείνεται να γίνει συνδυασμός αυτού του εργαλείου, με το εργαλείο ανάπτυξης νέων προϊόντων που θα συναντήσουμε σε επόμενη ενότητα 32 / 32