Newsletter Νοέμβριος 2012 Τεύxος 1 Περιεxόμενα... ΕΔΟΑΟ και Επώνυμο Ελληνικό Κρασί...1 Το Επώνυμο Ελληνικό Κρασί σε δράση...2 Νέα εποχή για το Επώνυμο Ελληνικό Κρασί...5 Επώνυμα Ελληνικά Κρασιά Πρεσβευτές...7 Ελληνικά Κρασιά Παλαίωσης: Η Ανεξερεύνητη Οινική Επένδυση Βρεθείτε ένα βήμα μπροστά...9 ΕΔΟΑΟ και Επώνυμο Ελληνικό Κρασί H Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Αμπέλου & Οίνου (ΕΔΟΑΟ) είναι το συλλογικό όργανο εκπροσώπησης του ελληνικού αμπελοοινικού κλάδου. Από την ίδρυσή της, το 2000, αντιπροσωπεύει σε εθνικό επίπεδο τους Έλληνες αμπελουργούς και οινοποιούς, με στόχο την εύρυθμη λειτουργία, τη στρατηγική ανάπτυξη των δραστηριοτήτων του κλάδου και την προώθηση της οινικής εμπειρίας υψηλής ποιότητας. Από το 2003 η ΕΔΟΑΟ ηγείται της προσπάθειας για την συντεταγμένη προβολή και προώθηση του Επώνυμου Ελληνικού Κρασιού (www.newwinesofgreece.gr) στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Το Επώνυμο Ελληνικό Κρασί (η εθνική μάρκα), απεικονίζει όλες τις διαφορετικές πτυχές της Ελλάδας ως ενεργή οινοπαραγωγική χώρα, μία από τις πιο δυναμικές του κόσμου. Επαναπροσδιορίζει το κλασικό και την παράδοση και διερευνά τις δυνατότητες ανερχόμενων ποικιλιών αμπέλου, νέων αμπελοτοπίων και μοναδικών τεχνικών οινοποίησης. Το Επώνυμο Ελληνικό Κρασί υποστηρίζει την τυπικότητα σημαντικών ονομασιών προέλευσης, παράλληλα όμως με τις δυνατότητες νέων τάσεων και προβάλει επιτεύγματα των ελληνικών κρασιών, όπως για παράδειγμα τις επιτυχίες τους σε διεθνείς διαγωνισμούς οίνου, χάρη στο σύγχρονο χαρακτήρα τους. 1
Το Επώνυμο Ελληνικό Κρασί σε δράση Το Επώνυμο Ελληνικό Κρασί (New Wines of Greece) ήταν κάτι περισσότερο από δραστήριο κατά τη διάρκεια του 2012. Ειδικά οργανωμένες εκδηλώσεις έλαβαν χώρα σε διάφορα σημεία του κόσμου (Καναδά, ΗΠΑ, Ρωσία κ.ά. και βέβαια στην Ελλάδα), όπου επαγγελματίες και ειδικοί του κρασιού είχαν την ευκαιρία να εξερευνήσουν μοναδικές ποικιλίες αμπέλου και να γευτούν αρκετά ελληνικά κρασιά. Πιο αναλυτικά, κατά τη διάρκεια του 2012: Το Επώνυμο Ελληνικό Κρασί συμμετείχε σε σημαντικές εκθέσεις: Στην Prodexpo (Ρωσία, Φεβρουάριος 2012), όπου ο Πρέσβης του ελληνικού κρασιού Bisso Atanassov οργάνωσε ένα Wine Bar με ελληνικά κρασιά, παράλληλα με εκπαιδευτικά σεμινάρια για επαγγελματίες οίνου. Το Μάρτιο του 2012 το Επώνυμο Ελληνικό Κρασί έδωσε το παρόν και μάλιστα με πλήθος εκδηλώσεων, στη μεγαλύτερη ελληνική έκθεση οίνου, αποσταγμάτων και αμπελοοινικού εξοπλισμού, το Οινόραμα. Εκεί έκαναν το ντεμπούτο τους και τα ελληνικά κρασιά-πρεσβευτές, τα αντιπροσωπευτικά δηλαδή ελληνικά κρασιά, που διάλεξαν διακεκριμένοι γευσιγνώστες, με τους οποίους επέλεξε να συνεργαστεί για αυτόν το σκοπό η ΕΔΟΑΟ. Τα κρασιά δοκιμάστηκαν από ξένους ειδικούς του χώρου, που επισκέφτηκαν την έκθεση, μέσω του Ελληνικού Οργανισμού Εξωτερικού Εμπορίου (ΟΠΕ). Στο πλαίσιο της έκθεσης, το Επώνυμο Ελληνικό Κρασί οργάνωσε εκδήλωση ενημέρωσης των ελλήνων οινοποιών σχετικά με τα διαδικτυακά κοινωνικά δίκτυα και την καλύτερη δυνατή» 2
Το Επώνυμο Ελληνικό Κρασί σε δράση (συνέxεια...) προβολή των κρασιών τους μέσω αυτών. Τον ίδιο μήνα το Επώνυμο Ελληνικό Κρασί βρέθηκε στην έκθεση Prowein (Ντίσελντορφ). Ενδιαφέροντα σεμινάρια και γευσιγνωσίες υψηλού προφίλ πραγματοποιήθηκαν σε Ευρώπη και Βόρεια Αμερική από τον ΟΠΕ σε συνεργασία με την ΕΔΟΑΟ για το επώνυμο ελληνικό κρασί. Στις 7 Μαΐου στη Ζυρίχη της Ελβετίας, το Επώνυμο Ελληνικό Κρασί διοργάνωσε μια εκδήλωση συνδυάζοντας walk around tasting (τα κρασιά τοποθετημένα κατά περιοχή/ποικιλία είναι ελεύθερα προς δοκιμή για τους επισκέπτες, που προσέρχονται όποια στιγμή είναι διαθέσιμοι) με παράλληλη παρουσίαση του ελληνικού αμπελώνα και σχολιασμένη γευστική δοκιμή. Στις επόμενες ημέρες, στις πόλεις της Ελβετίας Βέρνη και Λουκέρνη, πραγματοποιήθηκαν εκδηλώσεις παρουσίασης του ελληνικού αμπελώνα και γευστικών δοκιμών Επώνυμων Ελληνικών Κρασιών, σε συνεργασία με τα Wine Clubs των πόλεων αυτών, απευθυνόμενα στα οινόφιλα μέλη τους. Το Μάιο του 2012 το Επώνυμο Ελληνικό Κρασί ταξίδεψε στον Καναδά (Μόντρεαλ, Τορόντο) και τις ΗΠΑ (Νέα Υόρκη, Σαν Φρανσίσκο), για τα καθιερωμένα ετήσια roadshows, με στόχο τον κλάδο του εμπορίου και τον τύπο. Κατά τη διάρκειά τους έλαβε χώρα το 1ο ζωντανό διαδικτυακό σεμινάριο (Webinar), που διοργανώθηκε για το ελληνικό κρασί, προκαλώντας αίσθηση. Οι πρέσβεις του Επώνυμου Ελληνικού Κρασιού στις ΗΠΑ, Steven Olson και Doug Frost MW & MS, μαζί με τη διευθύντρια του ελληνικού γραφείου οίνου Βόρειας Αμερικής, Σοφία Πέρπερα, ήταν ανάμεσα στους οικοδεσπότες. Ακολούθησε διοργάνωση ταξιδιού στην Ελλάδα για 30 ξένους επαγγελματίες κρασιού, που ζουν και εργάζονται σε Βόρεια Αμερική, Ρωσία και Ουκρανία. Είχαν την ευκαιρία να εξερευνήσουν τον ελληνικό αμπελώνα, αρκετά οινοποιεία και τα κρασιά τους. Στο φινάλε του ταξιδιού τους (αρχές Ιουνίου 2012), παρευρέθηκαν στο 3ο Συμπόσιο του Επώνυμου Ελληνικού Κρασιού (1η Ιουνίου 2012), που διοργάνωσαν από κοινού ΕΔΟΑΟ και ΟΠΕ στην Κρήτη. Εκεί παρουσιάστηκαν αναλυτικά οι δράσεις και τα αποτελέσματα της τριετούς καμπάνιας προβολής προώθησης του Επώνυμου Ελληνικού Κρασιού (ΚΟΑ) και τα πλάνα για την επόμενη χρονιά. Σημεία καμπής ήταν η σημαντική αύξηση των εξαγωγών, που σημειώθηκε τα τελευταία χρόνια, ο προσανατολισμός και στην πολλά υποσχόμενη αγορά της Κίνας και ο από κοινού σχεδιασμός των δράσεων από ΟΠΕ και ΕΔΟΑΟ, μέσω μίας κατά πολύ στενότερης συνεργασίας. Οι ξένοι προσκεκλημένοι των εν λόγω φορέων είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν ενημερωτικό σεμινάριο για τις γηγενείς ποικιλίες αμπέλου της Ελλάδας, που παρουσίασαν ο Κωνσταντίνος Λαζαράκης MW και ο ειδικός γεωπόνος Κώστας Μπακασιέτας. Ακολούθησαν γευστικές δοκιμές των ελληνικών κρασιών-πρεσβευτών.» 3
Το Επώνυμο Ελληνικό Κρασί σε δράση (συνέxεια...) Ανάμεσα στις δράσεις του Επώνυμου Ελληνικού Κρασιού, η καμπάνια «Celebrate Greek Wines in NY» (8-22 Ιουνίου), ήταν ένα σημαντικό οινικό γεγονός για τη Νέα Υόρκη. Κατά τη διάρκεια της δράσης ελληνικά κρασιά προβλήθηκαν και δοκιμάστηκαν σε περισσότερους από 100 χώρους λιανικής πώλησης, κυρίως κορυφαία εστιατόρια, αλλά και δημοφιλείς ποιοτικές κάβες. Το πρόγραμμα περιλάμβανε γευστικές δοκιμές, κουίζ, προσφορές, συνδυασμούς φαγητού με κρασί κ.ά., δίνοντας στο Επώνυμο Ελληνικό Κρασί ιδιαίτερη δημοσιότητα και κάνοντάς το ουσιαστικά το οινικό θέμα της πόλης, με απόηχο που θα κρατήσει για αρκετό καιρό. Ιδιαίτερα σημαντική ήταν επίσης η παρουσία του Επώνυμου Ελληνικού Κρασιού στην κορυφαία έκθεση Aspen Classic (μέσα Ιουνίου 2012), όπου οι καταναλωτές εντυπωσιάστηκαν από τα ελληνικά κρασιά και δη τις γηγενείς ελληνικές ποικιλίες αμπέλου. Στο πλαίσιο της έκθεσης η εκπαιδεύτρια οίνου Andrea Robinson ηγήθηκε δύο σεμιναρίων για καταναλωτές που επιθυμούσαν να αποκρυπτογραφήσουν τους κώδικες των ελληνικών ποικιλιών αμπέλου. Τελευταία, αλλά όχι λιγότερο σημαντική, ήταν η παρουσία του Επώνυμου Ελληνικού Κρασιού στο 5ο Συνέδριο Βορειοαμερικανών Bloggers (5th annual North American Wine Bloggers), που έγινε μετά τα μέσα Αυγούστου 2012 στο Πόρτλαντ του Όρεγκον, με συμμετοχή των κορυφαίων bloggers των ΗΠΑ, αλλά και σημαντικών συνέδρων. Το Επώνυμο Ελληνικό κρασί συμμετείχε σε γευστικές δοκιμές, υποστήριξε κλήρωση για οινικό ταξίδι στην Ελλάδα, συνόδευσε παράλληλες εκδηλώσεις και βρήκε έξυπνους τρόπους να μιλήσει στη γλώσσα των «μανιακών» με το διαδίκτυο παρευρισκόμενων, διεισδύοντας στον κόσμο τους, τόσο γενικά, όσο και γευστικά. Αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθεί αρκετός θόρυβος για το Επώνυμο Ελληνικό Κρασί, τόσο ζωντανά, κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, όσο και διαδικτυακά. Το Επώνυμο Ελληνικό Κρασί ήταν επίσης χορηγός ή υποστηρικτής σε εκπαιδευτικά συνέδρια, τόσο εντός, όσο και εκτός Ελλάδας, όπως το 8th IMIC 2012 «Tourism and Gastronomy in the Spotlight!», που έγινε στην Αθήνα το Φεβρουάριο του 2012. Υποστήριξε όμως και δράσεις lifestyle. Παραδείγματα το πολυπληθές πάρτι εγκαινίων του Architectural Digest Home Design Show 2012 (Νέα Υόρκη, Μάρτιος 2012), η γευστική δοκιμή σε κατάστημα της ελληνικής εταιρείας Coco-mat (Ιούνιος 2012) στη Νέα Υόρκη και βέβαια, η συμμετοχή των ελληνικών κρασιών στο φεστιβάλ του εστιατορίου Nobu στη Μύκονο (Ιούλιος 2012). 4
Νέα εποxή για το Επώνυμο Ελληνικό Κρασί Οι εξαγωγές του Επώνυμου Ελληνικού Κρασιού αυξήθηκαν κατά 8% σε αξία μέσα στο 2011, ενώ μέχρι στιγμής, το 2012 είναι ακόμα πιο ενθαρρυντικό. Εκεί όμως που το Επώνυμο Ελληνικό Κρασί κερδίζει αδιαμφισβήτητα έδαφος είναι σε δημοτικότητα και αξιοπιστία, που αποτελούν σημαντική παρακαταθήκη για ένα λαμπρό μέλλον. Στο περιβάλλον οικονομικής κρίσης που βρίσκεται η Ελλάδα, «ο κλάδος του κρασιού έχει αποδείξει τη δυνατότητα συνεννόησης και συντονισμένης προσπάθειας μεταξύ των μελών του. Το ελληνικό κρασί τα τελευταία χρόνια έχει κάνει αξιοσημείωτα ποιοτικά άλματα προς τα πάνω, κερδίζοντας πολυάριθμες διακρίσεις στο εξωτερικό, κατορθώνοντας να αναδειχθεί σε πρεσβευτή της δημιουργικής και παραγωγικής Ελλάδας, που μπορεί να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης και εξόδου» 5
Νέα εποxή για το Επώνυμο Ελληνικό Κρασί (συνέxεια...) από την κρίση», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Αμπέλου και Οίνου (ΕΔΟΑΟ), Σωτήρης Ιωάννου. Πράγματι, την τελευταία πενταετία, ο ελληνικός κλάδος του κρασιού, μέσω της ΕΔΟΑΟ, κινείται δυναμικά και συντονισμένα με στόχο την μακροπρόθεσμη ανάπτυξη. Ήδη, από το 2009, η ΕΔΟΑΟ επένδυσε στην εκπόνηση ενός στρατηγικού σχεδίου μάρκετινγκ εξωστρεφούς προσανατολισμού για το Επώνυμο Ελληνικό Κρασί (την εθνική οινική μάρκα), αποτελώντας τον πρώτο και μοναδικό μέχρι σήμερα ελληνικό επαγγελματικό κλάδο που έχει καταρτίσει με συλλογικές διαδικασίες ένα στρατηγικό σχέδιο, πρότυπο συνεργασίας για τα ελληνικά δεδομένα. Το 2010 η ΕΔΟΑΟ, σε συνεργασία με τον Οργανισμό Προώθησης Εξωτερικού Εμπορίου (ΟΠΕ), εξασφάλισε 7 εκ. ευρώ, από χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσω της Κοινής Οργάνωσης Αγοράς (ΚΟΑ) του αμπελοοινικού τομέα. Μαζί ξεκίνησαν την υλοποίηση του εν λόγω στρατηγικού σχεδίου, η οποία συνεχίζεται με επιτυχία και περιλαμβάνει σημαντικές κινήσεις προώθησης για αύξηση αναγνωρισιμότητας και πωλήσεων στις διεθνείς αγορές στόχους: ΗΠΑ, Ρωσία, Καναδάς και από το 2013 η Κίνα. Όλα αυτά πιστοποιούνται από πρόσφατα άρθρα αξιόπιστων φορέων, με θέμα την πορεία του ελληνικού κρασιού στο εξωτερικό, τις διακρίσεις, τη δυναμική των εξαγωγών και την αποδοχή από διαμορφωτές τάσεων CNBC, GUARDIAN, DECANTER, http://www.cnbc.com/id/47833310 https://gu-facebook.appspot.com/gateway/money/2012/may/22/ wine-awards-greece-raise-glass http://www.decanter.com/news/wine-news/530009/greek-exportsrise-despite-crisis 6
Επώνυμα Ελληνικά Κρασιά Πρεσβευτές Η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Αμπέλου και Οίνου (ΕΔΟΑΟ) σχεδίασε και υλοποίησε την εθνική διαδικασία επιλογής ελληνικών «κρασιών πρεσβευτών» (ΠΟΠ ή ΠΓΕ). Πρόκειται για τις ετικέτες που προβλέπεται να εκπροσωπούν όλες τις οντότητες του Επώνυμου Ελληνικού Κρασιού στις διεθνείς αγορές (τις οποίες αφορά αποκλειστικά η διαδικασία), στην ηλεκτρονική πύλη για το ελληνικό κρασί www.newwinesofgreece.com, στα συνδεδεμένα με αυτή κοινωνικά δίκτυα, facebook, twitter & youtube και σε ειδικές εκδόσεις. Πρόκειται για κρασιά που κατατάσσονται σε μια από τις ακόλουθες υπο-οντότητες: Ασύρτικο Σαντορίνη Μοσχοφίλερο Μαντινεία Ξινόμαυρο Νάουσα/Αμύνταιο/Γουμένισσα/Ραψάνη Νεμέα Αγιωργίτικο Διακεκριμένα κρασιά Κρασιά εναλλακτικών πρακτικών Επιδόρπιοι οίνοι Κρασιά από ανερχόμενες γηγενείς ποικιλίες και προελεύσεις Ελληνικές εκφράσεις διεθνών ποικιλιών και Κρασιά από ανάμειξη διαφόρων ποικιλιών αμπέλου» 7
Επώνυμα Ελληνικά Κρασιά Πρεσβευτές (συνέxεια...) Η αξιολόγηση και η επιλογή των κρασιών πρεσβευτών έγινε από ομάδες αναγνωρισμένων γευσιγνωστών και επικυρώθηκε με απόφαση ειδικού οργάνου της ΕΔΟΑΟ. Από τη δεξαμενή των κρασιών που δημιουργήθηκε θα επιλέγονται κρασιά ανάλογα με την περίπτωση και τις ανάγκες της (γευστικές δοκιμές, παρουσιάσεις κ.λπ.), ενώ η διαδικασία όχι μόνο θα επαναλαμβάνεται ανά εσοδεία, αλλά είναι μονίμως ανοιχτή, για τη διατήρηση της γκάμας των κρασιών πρεσβευτών σε διαρκή ενημέρωση. Η πλήρη λίστα των κρασιών πρεσβευτών εδώ. 8
Ελληνικά Κρασιά Παλαίωσης: Η Ανεξερεύνητη Οινική Επένδυση Βρεθείτε ένα βήμα μπροστά... Αν η επένδυση σε κρασιά παλαίωσης είναι έτσι κι αλλιώς μια ριψοκίνδυνη επιλογή, ελάχιστες δεκαετίες πριν, ανάλογη επένδυση σε ελληνικά κρασιά ήταν σχεδόν... ανέκδοτο. Σήμερα, όμως, που το Επώνυμο Ελληνικό Κρασί έχει αναγεννηθεί ριζικά και κατακτά ένα προς ένα τα οινικά πρότυπα παγκόσμιας κλάσης, αποτελεί πραγματική ευκαιρία για έξυπνους οινόφιλους και επαγγελματίες και στον τομέα της παλαίωσης. Όπως φαίνεται, λοιπόν, στα επόμενα χρόνια, η οντότητα που χτίζει σήμερα το Επώνυμο Ελληνικό Κρασί σε κορυφαία εστιατόρια εκτός Ελλάδας (π.χ. στις ΗΠΑ), θα διευρυνθεί και στον τομέα διατήρησης και διάθεσης διαφόρων εσοδειών αξιόλογων ετικετών του, που θα αποκτήσουν δικό τους χώρο στα κελάρια και στις καρδιές των οινόφιλων. Στις μέρες μας, στις αρχές της δεύτερης δεκαετίας του 21ου αιώνα, ό,τι ισχύει για τα περισσότερα κρασιά παλαίωσης ισχύει πια και για τα ελληνικά ανάλογα κρασιά. Κανείς δεν πρέπει να ξεχνά πως η τρόπον τινά ματαιόδοξη επιλογή της παλαίωσης κρασιών δεν αφορά παρά αναλώσιμα προϊόντα, που όταν πάρουν τη γευστική κατηφόρα, μετά το γευστικό τους ζενίθ, η πτώση τους μπορεί να είναι ακόμα και θλιβερά σύντομη. Βέβαια, υπάρχει και η πλευρά που λέει πως «αν η επένδυση σε κρασιά στραβώσει, το ποτήριο τούτο... εύκολα καταπίνεται» (από αλησμόνητο τίτλο της εφημερίδας Wall Street Journal).» 9
Ελληνικά Κρασιά Παλαίωσης: Η Ανεξερεύνητη Οινική Επένδυση (συνέxεια...) Από την άλλη μεριά, είναι δεδομένο πως από τη θάλασσα κρασιού που παράγεται στον πλανήτη, μόνο ένα ελάχιστο ποσοστό βελτιώνεται με την παλαίωση και αξίζει τη σχετική επένδυση. Ωστόσο, κόκκινα κρασιά όπως αυτά των κορυφαίων σπιτιών του Μπορντό, σε χαρισματικές εσοδείες, μπορούν να παλαιώσουν βελτιούμενα ακόμα και για έναν αιώνα, αποτελώντας τη Φεράρι του είδους. Πολύ περισσότερα κόκκινα κρασιά της ίδιας χώρας, αλλά και της Ιταλίας, της Ισπανίας και άλλων οινοπαραγωγικών χωρών, συμπεριλαμβανομένων κάποιων του Νέου Κόσμου, παλαιώνουν ανάλογα για δεκαετίες, όπως ακριβώς και κάποια γερμανικά λευκά κρασιά. Επίσης, γλυκά κρασιά της ίδιας χώρας και βέβαια της Γαλλίας (π.χ. Sauternes), της Αυστρίας, του Καναδά (ice wines), της Ουγγαρίας (Tokaji) ή της Πορτογαλίας (Ports), μπορούν να έχουν ανάλογη πορεία και ενδιαφέρον. Αυτά και κάποια άλλα κρασιά αποτελούν τον αφρό των κρασιών παλαίωσης του παγκόσμιου αμπελώνα και χαίρουν της ανάλογης φήμης, αλλά και των ανάλογων τιμών... Η τιμή λοιπόν είναι το απαράμιλλο ατού των ελληνικών κρασιών παλαίωσης, που τα μεταμορφώνει σε απίστευτες ευκαιρίες. Τόσο τα ελάχιστα λευκά, όσο και τα λίγο περισσότερα κόκκινα ελληνικά κρασιά παλαίωσης έχουν τιμές που συχνά δεν συγκρίνονται καν με αυτές κρασιών ανάλογων δυνατοτήτων παλαίωσης. Πηγαίνοντας δε στα γλυκά κρασιά της Ελλάδας το ατού αυτό μεγιστοποιείται τόσο, που πολλές φορές η αγορά τους, συνυπολογίζοντας τη δυνατότητα παλαίωσης, φαντάζει... «κλοπή». Άλλο δε ευεργετικό στοιχείο για τα ελληνικά κρασιά παλαίωσης είναι οι σχετικά μικρές διακυμάνσεις που βιώνει ο ελληνικός αμπελώνας από εσοδεία σε εσοδεία, λόγω του ελληνικού μακροκλίματος, εξασφαλίζοντας στα κρασιά του μία ασυνήθιστη σταθερότητα ανά χρονιά. Οι σπάνιες Σαντορίνες Το πρώτο όνομα που έρχεται στο μυαλό του οινόφιλου που γνωρίζει έστω και λίγο το ελληνικό κρασί και σκέφτεται «παλαίωση» λευκών κρασιών είναι αυτό της Σαντορίνης. Τα λευκά ξηρά κρασιά του νησιού αυτού είναι μοναδικά, όπως ακριβώς είναι και αυτό. Αποτελούν πραγματικό καθρέφτη του, μετουσιώνοντας το ηφαιστειογενές έδαφος σε γευστική ορυκτότητα, το άνυδρο περιβάλλον» 10
Ελληνικά Κρασιά Παλαίωσης: Η Ανεξερεύνητη Οινική Επένδυση (συνέxεια...) σε συμπύκνωση και τους θαλασσινούς ανέμους σε καθαρότητα, που αναγνωρίζονται στο στόμα. Η δε βασική ποικιλία αμπέλου της Σαντορίνης, το γηγενές Ασύρτικο, απέκτησε με τους αιώνες τέλεια προσαρμογή στα ιδιαίτερα εδαφοκλιματικά χαρακτηριστικά του νησιού και έχει το σχεδόν παράδοξο πλεονέκτημα διατήρησης ιδιαίτερα υψηλής οξύτητας, με σχετικά υψηλή αλκοόλη. Αποτέλεσμα όλων αυτών, σε συνδυασμό με τον ανθρώπινο παράγοντα, που δουλεύει το σαντορινιό αμπελώνα συνδυάζοντας την ολοζώντανη παράδοση με τη σύγχρονη αμπελοκαλλιέργεια και οινοποίηση, είναι κρασιά τερουάρ, με δυνατότητα βελτιούμενης παλαίωσης, που άνετα φτάνει τη δεκαετία-δεκαπενταετία και σε κάποιες περιπτώσεις την ξεπερνά. Οι παλαιωμένες αυτές Σαντορίνες θυμίζουν καλά παλαιωμένα ξηρά Ρίσλινγκ της Γερμανίας, αποκτώντας το περίφημο «πετρόλ» άρωμα, χωρίς να χάνουν το φρούτο τους, που πιο σπάνια μπορεί να φέρει στο μυαλό παλαιωμένα Σενέν μπλαν του Λίγηρα. Τα κρασιά ΠΟΠ Σαντορίνη πίνονται ευχάριστα αμέσως μετά την παραγωγή τους, αλλά και καθ όλη τη διάρκεια της παλαίωσής τους, δημιουργώντας έτσι σοβαρό πρόβλημα στους... ανυπόμονους οινόφιλους. Η παλαίωση «στο κόκκινο» Από τις δύο σκουρόχρωμες γηγενείς ποικιλίες-ναυαρχίδες του ελληνικού αμπελώνα, το Ξινόμαυρο και το Αγιωργίτικο, η πρώτη θεωρείται πρωταγωνίστρια της παλαίωσης, χωρίς όμως η δεύτερη να υστερεί. Υπάρχουν βέβαια και άλλες, ανερχόμενες ελληνικές ποικιλίες αυτού του χρώματος, που υπόσχονται πολλά σε αυτόν τον τομέα, όπως είναι π.χ. το λημνιό, η λημνιώνα, η μαντηλαριά, η μαυροδάφνη, το μαυροτράγανο κ.ά. Επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάμε τα ελληνικά κρασιά από διεθνείς ποικιλίες, μαζί με γηγενείς ή και μόνες, που σε κάποιες περιπτώσεις δίνουν κόκκινα κρασιά που μπορούν να παλαιώσουν βελτιούμενα για περισσότερο από μία δεκαετία.» 11
Ελληνικά Κρασιά Παλαίωσης: Η Ανεξερεύνητη Οινική Επένδυση (συνέxεια...) Το ιντριγκαδόρικο Ξινόμαυρο, ιδίως μόνο του, τόσο στη Νάουσα όσο και στο Αμύνταιο, δίνει σε γενικές γραμμές τα πιο ικανά ίσως ελληνικά κρασιά παλαίωσης κόκκινου χρώματος. Σωστά οινοποιημένα και σε χρονιές που το σταφύλι ωριμάζει πλήρως, τα κρασιά ΠΟΠ Νάουσα και ΠΟΠ Αμύνταιο έχουν ένα πολύ ισχυρό φαινολικό δυναμικό, που εστιάζεται μάλλον στις ταννίνες και όχι απαραίτητα στο πολύ βαθύ χρώμα, καθώς και ιδιαίτερα τονισμένη οξύτητα, αρκετό φρούτο και ιδιαίτερη λεπτότητα. Τα στοιχεία αυτά απαρτίζουν ένα εξαιρετικό πλαίσιο δυνατότητας παλαίωσης, με αποτέλεσμα τα κρασιά αυτά να έχουν ζωή, που σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να ξεπεράσει τις τρεις δεκαετίες. Η παλαίωσή τους θυμίζει αυτή ανάλογων Barolo, ενώ δεν είναι λίγοι αυτοί που τα συγκρίνουν με κρασιά από τη Βουργουνδία. Του λόγου το αληθές επιβεβαίωσε μία γευστική δοκιμή, που έχει μείνει παροιμιώδης, με καλοδιατηρημένα κρασιά από τη Νάουσα, του 1967, του 1969, αλλά και της δεκαετίας του 1970, που έγινε στη Βόρεια Ελλάδα, στα τέλη της δεκαετίας του 2000 και άφησε άφωνους πολλούς έμπειρους γευσιγνώστες (δημοσιογράφους οίνου, οινοχόους κ.ά.). Το σαγηνευτικό Αγιωργίτικο, όπως και το Ξινόμαυρο, είναι εξαιρετικά πολυδύναμο σταφύλι. Όταν εμπνευσμένοι οινοποιοί της Νεμέας, γενέτειράς του, αποφασίζουν να φτιάξουν κρασιά παλαίωσης από αυτό και η εσοδεία τους ευνοεί, καταφέρνουν να πετύχουν συμπύκνωση, με βαθύ χρώμα, υψηλό και ευγενικό φαινολικό δυναμικό, μέτρια οξύτητα και ιδιαίτερα έντονο φρούτο. Τέτοια κρασιά ΠΟΠ Νεμέα είναι σαφώς μοντέρνα κρασιά, που πίνονται αρκετά εύκολα και φρέσκα, ιδίως με την κατάλληλη συνοδεία φαγητού, αλλά παλαιώνουν βελτιούμενα, τουλάχιστον για μία δεκαετία, πολλές φορές και περισσότερο.» 12
Ελληνικά Κρασιά Παλαίωσης: Η Ανεξερεύνητη Οινική Επένδυση (συνέxεια...) Η «γλυκιά» ελληνική παλαίωση Ο ελληνικός αμπελώνας παρουσιάζει όλο του το μεγαλείο όσον αφορά την παλαίωση κρασιών στους επιδόρπιους οίνους, εκεί που ο ήλιος της Ελλάδας μπαίνει στην κυριολεξία μέσα στο μπουκάλι, δημιουργώντας εκρηκτικά αποτελέσματα. Ξεκινώντας και πάλι από τη Σαντορίνη, το περίφημο Vinsanto (ΠΟΠ Σαντορίνη), με βάση το επίσης πολυδύναμο Ασύρτικο, είναι συνήθως ένα ιδιαίτερα γλυκό κρασί, που εξισορροπεί τη γλυκύτητα του μέσω της πολύ υψηλής του οξύτητας. Εδώ, η συμπύκνωση που επιτυγχάνεται στα προϊόντα της μοναδικής εδαφοκλιματικά σαντορινιάς γης, πολλαπλασιάζεται από το λιαστό σταφύλι του Vinsanto. Έτσι, το γλυκό αυτό κρασί, ανάλογα και με το στυλ του, αποκτά όλα τα προσόντα για να παλαιώσει για πολλά χρόνια, που σε κάποιες περιπτώσεις φτάνουν τις αρκετές δεκάδες. Αξέχαστες δοκιμές Vinsanto 40 ετών έβγαλαν στην επιφάνεια μια απίστευτη φρουτώδη φρεσκάδα, που συνοδευόταν από ένα μάλλον πιο ήπιο, σε σχέση με τη νιότη των κρασιών, αλλά εξαιρετικά σύνθετο γευστικά και αρωματικά χαρακτήρα. Το σίγουρο όμως ήταν πως τα Vinsanto αυτά φανέρωναν αστείρευτες δυνάμεις για περαιτέρω παλαίωση, τα χρόνια της οποίας δεν ήταν καν δυνατό να εκτιμηθούν. Παραμένοντας στο Αιγαίο, πάμε στη Σάμο και στα περίφημα γλυκά κρασιά της, από λευκό Μοσχάτο, κάποια εκ των οποίων μπορούν επίσης να παλαιώσουν για δεκαετίες. Αυτά τα κρασιά ΠΟΠ Σάμος αποκτούν με την παλαίωση ιδιαίτερα πολύπλοκο προφίλ, τόσο στη μύτη όσο και στο στόμα, διατηρώντας ωστόσο τη «μοσχάτη» ταυτότητά τους. Σίγουρα όμως αυτά δεν είναι τα μόνα ελληνικά γλυκά κρασιά από λευκό Μοσχάτο που επιδέχονται παλαίωση. Σχεδόν όλες οι Ονομασίες Προέλευσης της Ελλάδας για την παραγωγή γλυκών κρασιών από αυτήν την ποικιλία μπορούν να δώσουν κρασιά παλαίωσης. Επίσης, όλα ανεξαιρέτως έχουν απίστευτα χαμηλές τιμές. Είναι πραγματικά πολύ ενδιαφέρουσα μία σύγκριση μεταξύ αυτών και άλλων γλυκών κρασιών του κόσμου, ακόμα και με τριπλάσια τιμή, ιδίως δε μετά από παλαίωση, κατά την οποία τα ελληνικά Μοσχάτα αποκτούν χαρακτήρα που μπορεί να συγκριθεί με ακόμα πιο ακριβά παλαιωμένα γλυκά κρασιά άλλων οινοπαραγωγικών χωρών. Οι δε Μαυροδάφνες, τα πιο γνωστά κόκκινα γλυκά κρασιά της Ελλάδας, είναι σίγουρα και από τα πιο παρεξηγημένα. Η κυκλοφορία αρκετών φθηνών και σαφώς απλών γλυκών κρασιών από αυτήν» 13
Ελληνικά Κρασιά Παλαίωσης: Η Ανεξερεύνητη Οινική Επένδυση (συνέxεια...) την ποικιλία (ακόμα και τότε όμως, όχι αδιάφορων), δεν έχει αφήσει την εικόνα τους να κερδίσει την υπεραξία της στη συνείδηση των οινόφιλων. Η πραγματική όμως ουσία της χαρισματικής αυτής ποικιλίας, αυτή που μπορεί να δώσει πυκνά αρώματα και μεστή γεύση στα γλυκά κρασιά που φτιάχνονται από αυτήν, παραμένει εκεί και με τη σωστή καλλιέργεια του σταφυλιού και την κατάλληλη οινοποίηση μπορεί να κάνει θαύματα. Σε μερικές από τις Μαυροδάφνες αυτές, τις πραγματικά καλοφτιαγμένες (μάλλον περισσότερο στις ΠΟΠ Μαυροδάφνη Πατρών και λιγότερο στις ΠΟΠ Μαυροδάφνη Κεφαλλονιάς), συναντάμε αξιόλογες δυνατότητες παλαίωσης. Τελειώνουμε με γλυκό κρασί του ίδιου χρώματος, με το οποίο μεταφερόμαστε στο κάτω άκρο της Ελλάδας και συγκεκριμένα στο νησί της Κρήτης. Εκεί, το γλυκό κρασί ΠΟΠ Σητεία, από τη σπάνια γηγενή ποικιλία Λιάτικο, παράγεται σε ελάχιστες φιάλες. Ανάλογα πάντα με το στυλ και τον παραγωγό, αυτή η Ονομασία Προέλευσης έχει δώσει γλυκά διαμάντια, με υπέρπυκνο φρούτο, φοβερή συμπύκνωση, γλυκύτητα που ισορροπεί εξαιρετικά με τις ταννίνες του κρασιού και καλό δυναμικό παλαίωσης. www.newwinesofgreece.com Newsletter για το Επώνυμο Ελληνικό Κρασί - Νο1 Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Αμπέλου και Οίνου Εκδότρια Άννα Άγα, Αργύρης Καλλιανιώτης, Έφη Λαζαρίδου, Ντίνος Στεργίδης Συντακτική ομάδα (παρούσας έκδοσης) Βαγγέλης Νικολάου Διευθυντής δημιουργικού Έφη Λαζαρίδου, Μαρία Τριανταφύλλου Σύμβουλοι έκδοσης 14
www.newwinesofgreece.com Newsletter Νοέμβριος 2012