ΤΟ ΣΥΝ ΡΟΜΟ ΤΩΝ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΞΗ. 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 1



Σχετικά έγγραφα
ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ (PCO)

2. ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ

Εργαστηριακή διερεύνηση υπογονιμότητας στις γυναίκες

gr

Διαταραχές της έμμηνης ρύσης Από το σύμπτωμα στην αιτιολογία και την αντιμετώπιση

Ορμονική διερεύνηση ασθενών με ακμή: πότε και γιατί; Ν. Μαλτέζος

Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών και Σακχαρώδης Διαβήτης

ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΩΝ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ (PCOS)

ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩ Η ΙΑΒΗΤΗ. ρ. Μυλωνάκη Θεοχαρούλα. Υπεύθυνη ιαβητολογικού Ιατρείου

Θέματα Αναπαραγωγικής Υγείας στην Προεφηβεία & Εφηβεία. Φλώρα Μπακοπούλου Παιδίατρος Εφηβικής Ιατρικής

Σύνδρομο Πολυκυστικών ωοθηκών

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΓΟΝΑΔΩΝ

Διαχείριση του ζευγαριού που θέλει να τεκνοποιήσει

ΟΡΜΟΝΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΑΚΜΗΣ. ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΑΣΒΕΣΤΗ Δερματολόγος- Αφροδισιολόγος gr

Διαταραχές Εμμήνου Ρύσεως Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών στην Εφηβεία

gr

ΤΑ 10 ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΚΑΡ ΙΑΣ. Κέντρο Πρόληψης Γυναικείων Καρδιολογικών Νοσηµάτων Β Καρδιολογική Κλινική. Ενηµερωτικό Έντυπο

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ. Ενότητα 2: Υπογονιμότητα Γεώργιος Λ. Αντωνάκης Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής


Πρόκληση ωορρηξίας. Νεοκλής Α. Γεωργόπουλος. Επίκουρος Καθηγητής Ενδοκρινολογίας. Μαιευτικής-Γυναικολογικής Κλινικής Πανεπιστημίου Πατρών

ΑΚΜΗ στην ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ. ΑΛΙΝ ΤΑΝΤΡΟΣ Δερματολόγος Αφροδισιολόγος

Παχυσαρκία και Σακχαρώδης Διαβήτης

Νοσος Cushing Μάθετε περισσότερα

Ακμή/Υγιεινή Δέρματος & ορμόνες (ενδοκρινολογική ακμή)

ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ

Εκτίµηση της φαινοτυπικής έκφρασης του συνδρόµου των πολυκυστικών ωοθηκών, σε γυναίκες που υποβλήθηκαν σε αγωγή µε αντισυλληπτικά δισκία

ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΔΙΕΓΕΡΣΗΣ ΜΕ ACTH

Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ

Αποτελέσματα έρευνας

Γράφει: Ελένη Αναστασίου, Υπεύθυνη Διαβητολογικού Κέντρου Κύησης του Α' Ενδοκρινολογικού Τμήματος» του Νοσοκομείου «Αλεξάνδρα»

ΣΤΕΦΟΣ Θ.

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΦΥΣΗΣ

Μεταβολικό Σύνδρομο και Άσκηση στην παιδική ηλικία: Ο Ρόλος των Αδικοπινών. Θανάσης Τζιαμούρτας ΤΕΦΑΑ Παν. Θεσσαλίας

ΟΡΟΛΟΣΤΗΣΑΣΚΗΣΗΣΣΤΟ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟΣΥΝ ΡΟΜΟ, ΣΤΑ ΛΙΠΙ ΙΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΛΙΠΟΠΡΩΤΕΪΝΕΣ

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑΣ ΝΟΣΟΥ. Γαργάνη Κωνσταντίνα: ΤΕ Νοσηλεύτρια Σ/Μ ΓΝΘ Παπανικολάου

AMHNOΡΡΟΙΑ. Οδ. Γρηγορίου. Αναπλ. Καθηγητής

Άνδρας77 ετώνμεδύσπνοια, οιδήματακαιυποκαλιαιμία. Διαφορική Διάγνωση

Αν. Καθηγήτρια Ε. Λαμπρινουδάκη

ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΣΤΗ ΝΕΑΡΗ ΗΛΙΚΙΑ

Κορίτσι 4 ετών με πολυουρία και πολυδιψία

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΙΑΓΝΩΣΗ & ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΩΝ ΙΑΤΑΡΑΧΩΝ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ

ΟΙ ΜΕΤAΒΟΛΕΣ ΤΗΣ C- ΑΝΤΙ ΡΩΣΑΣ ΠΡΩΤΕΪΝΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΜΟΚΥΣΤΕЇΝΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΟΡΜΟΝΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΜΕ ΣΥΝ ΡΟΜΟ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ

Φυσιολογική Αύξηση Παιδιού & Εφήβου & Διαταραχές

Προδιαβήτης και µεταβολικό σύνδροµο

ΕΠΙΠΕΔΑ ΒΙΣΦΑΤΙΝΗΣ ΣΤΟΝ ΟΡΟ ΠΑΧΥΣΑΡΚΩΝ ΚΑΙ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΒΑΡΟΥΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΙΣ ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΕΣ

ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΜΗ ΘΗΛΑΣΜΟ. ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΣΤ. ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α Π/Δ ΓΝΞΑΝΘΗΣ

Επιδηµιολογική Έρευνα για τη ιαπίστωση της Συχνότητας του Μεταβολικού Συνδρόµου και των Συνιστωσών του στον Ενήλικα Πληθυσµό της Ελεύθερης Κύπρου

ΟΡΜΟΝΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ. Μαντάς Αθανάσιος Δερματολόγος Αφροδισιολόγος Επιστημονικός συνεργάτης

Τι αλλάζει στην εµµηνόπαυση;

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Μετεκπαιδευτικά Μαθήµατα Ενδοκρινολογίας Μεταβολισµός

Αμηνόρροια: πλήρης απουσία εμμηνορρυσίας

Τελικό κείμενο της Μελέτης. Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών: Διατροφή και Υγεία

ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΣΘΕΝΕΙΣ

& Xρόνια. Nοσήματα: Το Μεταβολικό Σύνδρομο. Τρόπος Zωής. Νένη Περβανίδου Παιδίατρος Ιατρείο Παιδικής-Εφηβικής

Σοφία Παυλίδου. 13 ο Μετεκπαιδευτικό Σεμινάριο Έδεσσα, Κυριακή, 12 Φεβρουαρίου 2012

Η εκδήλωση του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΔΙΕΓΕΡΣΗΣ ΩΟΘΗΚΩΝ

Τ.Ε.Ι. ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ

Αύξηση Ανάπτυξη Παιδιού και Εφήβου Άλλη προσέγγιση

Π. Σταφυλάς, Π. Σαραφίδης, Σ. Γουσόπουλος, Π. Γεωργιανός, Ο. Σαμόγλου, Α.Κανάκη, Λ. Χατζηϊωαννίδης, Χ. Καλίτσης, Π. Ζεμπεκάκης, Α. Λαζαρίδης.

ΓΝΑ«Ο Ευαγγελισμός» Ενδοκρινολογικό Τμήμα Διαβητολογικό Κέντρο Συντονιστής Διευθυντής: Σ. Τσαγκαράκης

Ανατομία οπισθοπεριτοναϊκού χώρου

ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ 2019 ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΩΝ ΠΑΘΗΣΕΩΝ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ. ΡΟΥΜΤΣΙΟΥ ΜΑΡΙΑ Νοσηλεύτρια CPN, MSc Α Παιδιατρικής κλινικής ΑΠΘ

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΑΠΩΛΕΙΑΣ ΒΑΡΟΥΣ ΣΤΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΤΗΣ ΑΝΤΙΜΥΛΛΕΡΙΑΝΗΣ ΟΡΜΟΝΗΣ ΣΕ ΥΠΕΡΒΑΡΕΣ ΚΑΙ ΠΑΧΥΣΑΡΚΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΩΝ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ

«Τι είναι ο μεταγευματικός διαβήτης;», από τον Ειδικό Παθολόγο Διαβητολόγο Άγγελο Κλείτσα και το yourdoc.gr!

Η εκδήλωση του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΚΑΙ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΑΠΝΟΙΑ ΣΤΟΝ ΥΠΝΟ. Φώτης Καψιμάλης Αν. Δ/ντής Πνευμονολογικής Κλινικής Νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν

gr

Μονάδα Λιπιδίων Α Καρδιολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Ιπποκράτειο Νοσοκομείο

ΔΥΣΛΙΠΙΔΑΙΜΙΑ. Νικολούδη Μαρία. Ειδικ. Παθολόγος, Γ.Ν.Θ.Π. «Η Παμμακάριστος»

ιονύσιος Τσαντίλας 1, Απόστολος Ι. Χαζητόλιος 2, Κωνσταντίνος Τζιόμαλος 2, Τριαντάφυλλος ιδάγγελος 2, ημήτριος Παπαδημητρίου 3, ημήτριος Καραμήτσος 2

ΜΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΜΑΤΙΑ ΣΤΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ

ΤΡΙΓΛΥΚΕΡΙΔΙΑ ΓΛΥΚΟΖΥΛΙΩΜΕΝΗ ΑΙΜΟΣΦΑΙΡΙΝΗ ΜΙΚΡ/ALB ΤΥΧΑΙΑΣ ΟΥΡΗΣΗΣ. Μη- HDL-C ΚΡΕΑΤΙΝΙΝΗ

ΠΜΣ Έρευνα στη Γυναικεία Αναπαραγωγή

Ιωάννα Χρανιώτη 1, Νικόλαος Κατζηλάκης 2, Δημήτριος Σαμωνάκης 2, Γρηγόριος Χλουβεράκης 1, Ιωάννης Μουζάς 1, 2, Ευτυχία Στειακάκη 1, 2

ΚΕΝΤΡΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΣ

Παρουσίαση ενδιαφέροντος κλινικού περιστατικού Στεφανιαία Νόσος και δυσλιπιδαιμία

Παράγοντες Καρδιαγγειακού Κινδύνου. Ενημέρωση & Πρόληψη

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΙΑΤΡΟΥΣ

Γράφει: Θάνος Παπαθανασίου, Μαιευτήρας - Γυναικολόγος. Νεότερες απόψεις και θεραπείες

ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟΥ ΣΥΝ ΡΟΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΦΗΒΕΙΑ

ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΑΠΩΛΕΙΑΣ ΒΑΡΟΥΣ ΣΤΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΤΩΝ ΛΙΠΟΚΙΝΩΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΜΕ ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΩΝ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΩΝ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Φ. ΣΠΑΝΟΥ ΜΑΙΕΥΤΗΡΑ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΥ

ΑΚΜΗ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ

Γράφει: Ευθυμία Πετράτου, Ειδική Παθολόγος, Υπεύθυνη Ιατρείου Διαταραχής Λιπιδίων, Ιατρικού Π. Φαλήρου

ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΚΑΡ ΙΑΓΓΕΙΑΚΟΥ ΚΙΝ ΥΝΟΥ

Ενδοκρινολογία Αναπαραγωγής Υπογονιµότητα Αντισύλληψη

Τι χρειάζεται κάποιος να γνωρίζει για τον Συγγενή Υπογοναδοτροφικό Υπογοναδισμό (ΣΥΥ) & το Σύνδρομο Kallmann

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958

ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΑΙ ΚΥΗΣΗ ΚΡΙΘΑΡΙΩΤΗ ΙΩΑΝΝΑ ΙΜΠΡΙΣΙΜΗ ΑΝΝΑ ΤΕ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ ΤΕ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ Δ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ Δ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ Γ.Ν.Θ. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Γ.Ν.

MESODA. Διαβητολογικό Κέντρο Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά «Τζάνειο»

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ ΒΑΣ. ΣΙΔΕΡΗΣ, ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 6, ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ , ΑΘΗΝΑ, ΤΗΛ: , FAX

Diabetes_ protect our future.mp4

Θετική επίδραση της ιβαμπραδίνης στη συμπαθητική υπερδραστηριότητα και την αρτηριακή σκληρότητα σε υπερτασικούς ασθενείς με μεταβολικό σύνδρομο

Δυσλιπιδαιμίες αντιμετώπιση. Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας ΑΠΘ Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ

Υπογονιμότητα Δημήτριος Γ. Γουλής

Μετεκπαιδευτικά Μαθήµατα Ενδοκρινολογίας Γονάδες

Transcript:

ΤΟ ΣΥΝ ΡΟΜΟ ΤΩΝ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΡΑΞΗ Καρολίνα Κολιοπούλου 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 1

ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ Σ Π Ω ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΕΚ ΗΛΩΘΟΥΝ ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΗΛΙΚΙΕΣ ΕΜΒΡΥΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΥΠΟΛΕΙΠ. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΑΙ ΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΠΡΩΙΜΗ Α ΡΕΝΑΡΧΗ ΠΡΩΙΜΗ ΗΒΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΕΦΗΒΕΙΑ ΣΠΩ ΑΝΑΠΑΡ. ΗΛΙΚΙΑ- ΜΕΤΕΜΜΗΝ. ΗΛΙΚΙΑ ΣΠΩ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝ ΡΟΜΟ 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 2

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟ ΣΥΝ ΡΟΜΟ 3 απόταακόλουθα5: 1. Περίµετρος µέσης > 88cm 2. Tριγλυκερίδια >150 mg/dl ΑΥΞΗΣΗ ΚΙΝ ΥΝΟΥ ΓΙΑ Σ ΚΑΙ ΚΑΝ 3. HDL <50 mg/dl 4. Αρτηριακή πίεση > 130/85 5. Σάκχαρο νήστεως 110-126 &/ή 2-h 140-199 mg/dl. 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 3

Επιδηµιολογία 6,77% (Diamanti- Kandarakis E. et al 1995) 6,5% (Asuncion M. et al 2001) 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 4

Οικογενής και γενετική προδιάθεση Υπερανδρογοναιµία στο 46% αδελφών ασθενών µε ΣΠΩ (Urbanek 2000) Πιθανή διαταραχή 2 ή περισσότερων γονιδίων συνδυαζόµενη µε περιβαλλοντικούς παράγοντες καθορίζουν την κλινική έκφραση του συνδρόµου 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 5

Παθογένεια ΣΠΩ 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 6

Παθογένεια ΣΠΩ 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 7

ιάγνωση 2 από τα ακόλουθα 3 κριτήρια µετά από αποκλεισµό άλλων υπερανδρογονικών διαταραχών: 1. Αραιο- ή ανωοθυλακιορρηξία 2. Κλινικές και/ή βιοχηµικές ενδείξεις υπερανδρογονισµού 3. Υπερηχογραφική απεικόνιση πολυκυστικών ωοθηκών (ESHRE/ASRM Rotterdam 2003) 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 8

ΚΡΙΤΗΡΙΟ 1 Αραιο-ανωοθυλακιορρηξία ανωοθυλακιορρηξία ιαταραχές εµµηνορυσίας (85-90% αραιοµηνορροιων / 30-40% αµηνορροιών οφείλονται στο ΣΠΩ) Υπογονιµότητα Υπερηχογραφικη απουσία ωοθυλακιορρηξίας Προγεστερόνη δεύτερης φάσης 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 9

ΚΡΙΤΗΡΙΟ 2α Κλινικός υπερανδρογονισµός ασυτριχισµός Σµηγµατόρροια-Ακµή Αλωπεκία Αρρενοποιητικά σηµεία (Κλειτοριδοµεγαλία, Μεταβολές φωνής, Αυξηση µυικής µάζας, Μεταβολές ανδρικού σωµατικού τύπου) 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 10

Αξιολόγηση δασυτριχισµού κατά τους Ferriman-Gallway 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 11

3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 12

ΚΡΙΤΗΡΙΟ 2α Κλινικός υπερανδρογονισµός 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 13

ΚΡΙΤΗΡΙΟ 2α Κλινικός υπερανδρογονισµός 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 14

ΚΡΙΤΗΡΙΟ 2β Βιοχηµικός υπερανδρογονισµός Ελευθερη Τεστοστερόνη FTI (T/SHBG X 100) Τεστοστερόνη SHBG Aνδροστενδιόνη LH FSH Οιστραδιόλη PRL TSH 17-ΟΗ προγεστερόνη S-DHEA 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 15

ΚΡΙΤΗΡΙΟ 3 Υπερηχογραφική απεικόνιση ΠΩ 67-86% ασθενών 6-23% υγιών 12 ή περισσότερες κύστεις 2-9 mm. Περιφερικά ή διασκορπισµένα. Αυξηµένος ωοθηκικός όγκος (>10ml) {0,5 Χ Υψος Χ Πλάτος Χ Βάθος} Αυξηµένο στρώµα (πάνω από 25% συνολικής επιφάνειας) Πυκνό στρώµα αυξηµένης ηχογένειας Σε µια τοµή Εµβαδόν>5,5 cm2 και >10 ωοθυλάκια 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 16

ΤΟ ΣΠΩ ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΑ ΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΕΤΑΙ ΚΑΙ ΑΠΟ: ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΥΣΛΙΠΙ ΑΙΜΙΑ 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 17

Παχυσαρκία 35-50% 50% Επιδεινώνει τις κλινικές εκδηλώσεις του ΣΠΩ, αντίσταση στην ινσουλίνη, τη δυσλιπιδαιµία ΒΜΙ ( ΣΜ)= βαρος (kg) / υψος 2 (m 2 )>25 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 18

Κεντρικού - ανδρικού τύπου (µεση/γλουτοι) Παχυσαρκία Άυξηµένο σπλαχνικό λίπος και σε γυναίκες φυσιολογικού βάρους (Yildirim 2003) 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 19

Αντίσταση στην ινσουλίνη /Υπερινσουλιναιµία Σάκχαρο νήστεως/ γλυκοζουρία Σ/Ι νήστεως, HOMA, QUICKI Καµπύλη γλυκόζης από το στόµα(x8 πιο ευαίσθητος δείκτης από το σακχαρο νήστεως) Καµπύλη γλυκόζης ενδοφλεβίως ΜΕΛΑΓΧΡΩΣΤΙΚΗ ΑΚΑΝΘΩΣΗ 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 20

Μελαγχρωστική ακάνθωση 1-3% ασθενών Αυχένα, µασχάλες,µαστοι µαστοι, αγκώνες κλπ Συχνότερα σε παχύσαρκες ασθενείς Επιδερµική υπερπλασία και υπέρχρωση ΙGF-1, EGF, ινσουλίνη, τεστοστερόνη Απαντάται και σε υγιείς παχύσαρκες 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 21

υσλιπιδαιµία HDL απολιποπρωτείνη Α1 LDL VDRL Τριγλυκεριδίων Lp(a) 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 22

Ανίχνευση ΣΠΩ στην εφηβεία Αν οι ανωµαλίες του κύκλου επιµένουν για περισσότερο από 2χρόνια από την εµµηναρχή Ο έλεγχος αρχίζει πιο νωρίς αν συνυπάρχει παχυσαρκία, µελαγχρωστική ακάνθωση, οικογενειακό ιστορικό µεταβολικού συνδρόµου ή Σ τύπου 2 ή άλλα κλινικά σηµεία υπερανδρογονισµού, αδερφή µε ΣΠΩ 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 23

3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 24

ιάγνωση 2 από τα ακόλουθα 3 κριτήρια µετά από αποκλεισµό άλλων υπερανδρογονικών διαταραχών: 1. Αραιο- ή ανωοθυλακιορρηξία 2. Κλινικές και/ή βιοχηµικές ενδείξεις υπερανδρογονισµού 3. Υπερηχογραφική απεικόνιση πολυκυστικών ωοθηκών (ESHRE/ASRM Rotterdam 2003) 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 25

ιαφορική ιάγνωση Υπερθήκωση ωοθήκης Συγγενής υπερπλασία επινεφριδίων Σύνδροµο Cushing Αρρενοποιητικοί όγκοι Υπερπρολακτιναιµία Θυροειδοπάθειες 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 26

ιαφορική ιάγνωση 1.Υπερθήκωση ωοθήκης Περιοχές µε ωχρινοποιηµένα κύτταρα ωοθήκης Ανάπτυξη ινοβλαστών οδηγει σε µεγάλες, σκληρωτικές ωοθήκες Υπερανδογοναιµία LH φυσιολογική Αρρενοποιητικά σηµεία Μελαγχρωστική ακάνθωση Υπερανδρογονισµός ανθεκτικός στα ΑΑ Αντίσταση στην ινσουλίνη, υπερινσουλιναιµία Ανταποκριση στα ανάλογα GnRH 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 27

ιαφορική ιάγνωση 2.Συγγενής υπερπλασία επινεφριδίων 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 28

Ανεπάρκεια 21-υδροξυλάσης Κλειτοριδοµεγαλία Χαµηλό ανάστηµα Αύξηση 17-ΟΗ προγεστερόνης Εξέταση διέγερσης µε ACTH 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 29

Ανεπάρκεια 11-β υδροξυλάσης Ήπιος δασυτριχισµός Υπέρταση Αύξηση 17-OH προγεστερόνης Αύξηση 11-δεοξυκορτιζόλης Εξέταση διέγερσης µε ACTH 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 30

ιαφορική ιάγνωση 3.Σύνδροµο Cushing Επινεφριδιακό νεόπλασµα Yποφυσιακός όγκος Eκτοπη έκκριση ACTH (αδενοκαρκίνωµα( πνευµόνων) Ελεύθερη κορτιζόλη ουρων 24ωρου Μη καταστολή µετα από χορήγηση δεξαµεθαζόνης 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 31

Σύνδροµο Cushing ασυτριχισµός Πανσεληνοειδές προσωπείο Υβος βουβαλιού Μυική ατροφία Κοιλιακές ραγάδες Υπέρταση Οστεοπόρωση 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 32

ιαφορική ιάγνωση 4.Αρρενοποιητικοί όγκοι Ταχεία εξέλιξη Σοβαρός δασυτριχισµός Άρρενοποιητικά σηµεία Τ>200ng/dL DHEA-S>7000ng/mL Απεικονιστικές εξετάσεις 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 33

ιαφορική ιάγνωση 5.Υπερπρολακτιναιµία Αραιοµηνόρροια Μέτριος δασυτριχισµός Γαλακτόρροια Αυξηµένη προλακτίνη Εως και 10-15% 15% ασθενων µε ΣΠΩ παρουσιάζουν αυξηµένη προλακτίνη (οφείλεται στην χρόνια οιστρογονική διέγερση των γαλακτοτρόπων κυττάρων ) 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 34

ιαφορική ιάγνωση 6.Υποθυρεοειδισµός Αυξηµένη τριχοφυία ιαταραχές εµµηνορρυσίας Κλινική εικόνα ΤSH, ελευθ. Τ4 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 35

3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 36

Μακροπρόθεσµες συνέπειες Υπογονιµότητα και αυτόµατες αποβολες Σακχαρώδης διαβήτης κύησης Προεκλαµψία υσλιπιδαιµία Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 Καρδιαγγεική νόσος Υπέρταση Καρκίνος ενδοµητρίου 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 37

Μακροπρόθεσµες συνέπειες Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 5-10 Χ 10-20% στη µέση ηλικία 20-40% παχύσαρκων ανωοθυλακιορρηκτικώ ν γυναικών έχουν ελαττωµενη ανοχή στη γλυκόζη 1. Παράγοντες κινδύνου 2. Παχυσαρκία 3. Αντίσταση στην ινσουλίνη 4. υσλειτουργία β- κυττάρων 5. Υπερανδρογοναιµία 6. Ηλικία 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 38

Μακροπρόθεσµες συνέπειες Καρδιαγγεική νόσος 4-7 Χ EM (Dahlgren 1992) Πεπαχυσµένος µέσος χιτώνας καρωτίδας σε γυναίκες µε αραιοµηνόρροια και υπερανδρογοναιµία (Gutzick 1996) Παράγοντες κιδύνου 1. Αντίσταση στην ινσουλίνη 2. Υπέρταση 3. Παχυσαρκία 4. Πηλίκο µέσης/γλουτών 5. υσλιπιδαιµία 6. Αυξ. PAI-1 7. Αυξ. Ενδοθηλίνης-1 8. Μείωση διασταλτικής χωρητικότητας φλεβών 9. Αυξ. CRP/ IL-8/ οµοκυστείνης 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 39

3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 40

Θεραπευτικοί στόχοι Παχυσαρκία, αντίσταση στην ινσουλίνη Υπερανδρογονισµός (Υπερτρίχωση/Σµηγµατόρροια/ Αλωπεκία) ιαταραχές εµµηνορρυσίας Υπογονιµότητα 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 41

Θεραπευτικά µέσα 1 Απώλεια βάρους Ασκηση Μείωση άγχωτικών παραγόντων ιακοπή καπνίσµατος Μείωση αλκοόλ/ καφείνης Κοσµητικά µέσα 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 42

Θεραπευτικά µέσα 2 Προγεστερόνη Αντισυλληπτικά Αντιανδρογόνα Ανάλογα GnRH Ευαισθητοποιητές της ινσουλίνης Σκευάσµατα µείωσης βάρους 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 43

ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ Μείωση αντίστασης στην ινσουλίνη Μείωση Σ 2 κατά 58% ΤΩΡΑ Μείωση LDL-C, τριγλυκεριδίων ΠΡΙΝ Μείωση δραστηριότητας PAI-1 Μείωση Ανδρογόνων Αύξηση SHBG Αποκατάσταση εµµην. κύκλου/ ωορρηξίας/ γονιµότητας 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 44

ΚΟΣΜΗΤΙΚΑ ΜΕΣΑ Αποτρίχωση µε τοπικά µέσα Ηλεκρόλυση/ laser ΑΜΕΣΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 45

3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 46

ΚΥΚΛΙΚΗ ΠΡΟΓΕΣΤΕΡΟΝΗ 100-200 mg / ηµέρα µικροκρυσταλικής (Utrogestan) για 7-10 ηµέρες ανα 6 εβδοµάδες 10 mg διυδρογεστερός (Duphaston) για 10-13 13 ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΕΜΜ. ΡΥΣΕΩΣ µέρες ανά 3 µήνες 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 47

ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΑ ΟΙΣΤΡΟΝΟ (ΑΙΘΥΝΙΛ-ΟΙΣΤΡΑ ΙΟΛΗ) ΠΡΟΓΕΣΤΕΡΙΝΟΕΙ ΕΣ ( ΕΣΟΓΕΣΤΡΕΛΗ, ΟΞΕΙΚΗ ΚΥΠΡΟΤΕΡΟΝΗ, ΡΟΣΠΙΡΕΝΟΝΗ) ΑΣΥΤΡΙΧΙΣΜΟΣ ΣΜΗΓΜΑΤΟΡΡΟΙΑ ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΕΡ ΚΙΝ ΥΝΟΣ Σ 2/ΚΑΝ ΠΡΟΤΙΜΟΥΝΤΑΙ ΣΕ ΝΕΑΡΕΣ,ΜΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΕΣ, ΠΟΥ ΑΠΑΙΤΟΥΝ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗ 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 48

ΜΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΛΙΠΙ ΙΩΝ ΚΑΙ Υ ΑΤΑΝΘΡΑΚΩΝ ΣΕ ΕΦΗΒΕΣ ΜΕ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΥΝ ΡΟΜΟΥ ΠΟΛΥΚΥΣΤΙΚΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ ΥΟ ΕΙ Η ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΩΝ ΙΣΚΙΩΝ ΟΥΡΑΝΙΑ-ΚΑΡΟΛΙΝΑ Κ.ΚΟΛΙΟΠΟΥΛΟΥ ΙΑΤΡΟΣ ΜΑΙΕΥΤΗΡΑΣ-ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ Β ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Γ. ΚΡΕΑΤΣΑΣ Ι ΑΚΤΟΡΙΚΗ ΙΑΤΡΙΒΗ ΑΘΗΝΑ 2003 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 49

Η χορήγηση του αντισυλληπτικού δισκίου µε δεσογεστρέλη σε σχέση µε εκείνο που περιέχει ΟΚ σε έφηβες µε ΣΠΩ επιφέρει παρόµοια µείωση του δασυτριχισµού και λιγότερες δυσµενείς συνέπειες στο µεταβολισµό τόσο των λιπιδίων όσο και των υδατανθράκων.

ΑΝΤΙΑΝ ΡΟΓΟΝΑ ΟΞΕΙΚΗ ΚΥΠΡΟΤΕΡΟΝΗ Μείωση LH ΜΕΓΑΛΟΣ ΒΑΘΜΟΣ ΑΣΥΤΡΙΧΙΣΜΟΥ/ ΑΚΜΗΣ/ ΑΛΩΠΕΚΙΑ 1. Μείωση 2. Ανταγωνισµός υποδοχέα 3. Αύξηση κάθαρσης τεστοστερόνης 4. 25-50 50mg στις πρώτες 10-11 11 µέρες του κύκλου παράλληλα µε τη χορήγηση ενός Α / Σταδιακή µείωση της δόσης 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 51

ΑΝΤΙΑΝ ΡΟΓΟΝΑ ΣΠΙΡΟΝΟΛΑΚΤΟΝΗ (Αldactone) 1. Ανταγωνιστής αλδοστερόνης 2. Ανταγωνισµός υποδοχέα 3. Αναστολή βιοσύνθεσης ανδρογόνων 4. Αναστολή δράσης 5α-αναγωγάσηςαναγωγάσης 5. Ιδια αποτελεσµατικότητα µε ΟΚ (Moghetti 2000) 6. (25-50mg 50mg x 2) και σταδιακή αύξηση έως (100mg x 2) για 3-6 µήνες 7. Κατά προτίµηση µε Α 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 52

ΑΝΤΙΑΝ ΡΟΓΟΝΑ ΦΛΟΥΤΑΜΙ Η (Flucinom) 1. Ανταγωνισµός υποδοχέα 2. Αναστολή βιοσύνθεσης ανδρογόνων 3. Βελτιώνει την έκκριση των γοναδοτροφινών 4. Μειώνει τη διάµετρο της τρίχας ταχύτερα 5. Βελτίωση µεταβολικών παραµέτρων 6. 250-500/ 500/ ηµέρα 7. Συνδυασµός µε µετφορµίνη 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 53

ΑΝΤΙΑΝ ΡΟΓΟΝΑ ΦΙΝΑΣΤΕΡΙ Η 1. Αναστολέας 5α-αναγωγάσηςαναγωγάσης 2. 2,5-5mg mg/ ηµέρα 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 54

GnRH ΑΝΑΛΟΓΑ ΑΣΥΤΡΙΧΙΣΜΟΣ ΜΗ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΝΟΜΕΝΟΣ ΣΤΑ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΝΤΙΑΝ ΡΟΓΟΝΑ Θεραπεία υποκαταστασης 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 55

ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΤΕΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ 1.ΜΕΤΦΟΡΜΙΝΗ (Glucophage) 1.ΕΛΑΤΤΩΣΗ ΕΠΙΠΕ ΩΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ 2.ΕΛΑΤΤΩΣΗ ΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ (ΑΥΞΗΣΗ ΠΡΟΣ ΕΣΗΣ ΜΕ ΤΟΝ ΥΠΟ ΟΧΕΑ) 3.ΕΛΑΤΤΩΣΗ ΗΠΑΤ. ΠΑΡΑΓΩΓΗΣΓΛΥΚΟΖΗΣΚΑΙ ΑΥΞΗΣΗ ΧΡΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 4.ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟ ΛΙΠΙ ΑΙΜΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ/ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ/ ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΝ ΟΘΗΛΙΟΥ 5.ΜΕΙΩΣΗ ΥΠΕΡΑΝ ΡΟΓΟΝΑΙΜΙΑΣ/ΑΥΞΗΣΗ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΩΟΘΥΛΑΚΙΟΡΡΗΞΙΑΣ 6.ΜΕΙΩΣΗ ΚΙΝ ΥΝΟΥ ΑΠΟΒΟΛΗΣ ΚΑΙ ΙΑΒΗΤΗ ΚΥΗΣΗΣ? 7.850mg χ 2 ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΩΟΡΡΗΞΙΑΣ 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 56

ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΤΕΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ 2. ΘΕΙΑΖΟΛΙ ΙΝΕ ΙΟΝΕΣ 3. D-chiro-inositolinositol 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 57

Απώλεια βάρους Θεραπεία Υπογονιµότητα Κιτρική κλοµιφαίνη (25-50 50 mg /5 ηµέρες) ή Mετφορµίνη (500-2500 mg ηµερησίως) Κιτρική κλοµιφαίνη+μετφορµίνη Γοναδοτροφίνες (75 IU) Ovarian drilling /IVF 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 58

3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 59

Μακροπρόθεσµη αντιµετώπιση 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 60

RCOG Guideline No. 33 /May 2003 Ενηµέρωση για µακροπρόθεσµους κινδύνους Ενθάρρυνση για δίαιτα/άσκηση Έλεγχος γλυκόζης νήστεως/ γλυκοζουρίας/ καµπύλη ανοχής στη γλυκόζη Έλεγχος χοληστερόλης/ τριγλυκεριδίων Πρώιµος έλεγχος για διαβήτη κύησης Κυκλική προγεστερόνη σε όλιγο/άµηνορροικές Ευαισθητ.ινσουλίνης ινσουλίνης σε πρόκληση ωορρηξίας Συστηµατικό έλεγχο ασθενών υψηλού κιδύνου για διαβήτη/δυσλιπιδαιµία δυσλιπιδαιµία 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 61

Συµπεράσµατα Αντικειµενική διάγνωση Εξατοµίκευση θεραπείας Συστηµατική παρακολούθηση 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 62

ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΓΟΝΙ ΙΑΚΗ ΑΝΩΜΑΛΙΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΙΑΓΝΩΣΗΣ SCREENING ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΠΑΙ ΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ/ΚΥΗΣΗ 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 63

3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 64

«Σοφία σηµαίνει να διατηρείς µια αίσθηση πως εµπεριέχουν σφάλµα όλες οι απόψεις µαςκαιοιιδέες, πως υπάρχει αβεβαιότητα κι αστάθεια στα πράγµατα εκείνα που περισσότερο υπολογίζουµε» GERALD BRENAN 3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 65

3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 66

3/8/2007 Καρολίνα Κολιοπούλου 67